het strijdtooneel
Van
Jm
de tucht en ap de zee
Prij zendiserpline
De Katholieken in
Noord-lerland
BINNENLAND
VOETGANGERS,
WOENSDAG 27 NOVEMBER 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
ONVEILIGE CONVOOIEN
BOMMEN OP ANTWERPEN
In Antwerpen, waar voor eenige dagen
kunstenaars en geleerden uit Duitschland
en België bijeenkwamen, om de nagedach
tenis te eeren van den grootèn Vlaamschen
schilder Peter Paul Rubens, heet de Royal
Air Force in de eetste ochtenduren van 23
November het centrum der stad met bom
men bestookt. Daarbij werd het wereld
bekende Rubens-monument beschadigd. Er
vielen geen dooden.
DE BOMMEN OP MARSEILLE
Ten aanzien van de op Marseille gewor
pen bommen schrijft de „Nouvelliste", dat
de Britsche regeering in geen geval een
rechtvaardiging kan vinden voor dit schan
delijke en onverwachte optreden, dat een
plaats vindt in de lange reeks van misda
dige handelingen, waarvan Frankrijk van
de zijde der oud-bondgenooten het slacht
offer is geworden.
Welk excuus de heer Churchill ook naar
voren brengt, het zal hem niet gelukken, de
natuurlijke opwinding en verontwaardiging
te kalmeeren, die in Frankrijk is ontstaan
door de dramatische affaire van Marseille.
Ook de „Republique du Sudest" verklaart,
dat Frankrijk volstrekt recht heeft op
schadevergoeding en schrijft: „Het zou vol
strekt ontoelaatbaar zijn, dat Londen niet
zou antwoorden op het Fransche protest".
BRITSCHE AFWEER
VERZWAKT v
Het D. N. B. geeft op het weermachts-
bericht van 26 November den volgenden
commentaar:. Sedert op 7 September 1940
het Duitsche luchtwapen voo* de eerste
maal overging tot intensieve vergeldings-
aanvallen op het Britsche moederland zijn
precies tachtig dagen verloopen. In dl'en
langen tijd moest in Engeland ajle hoop
worden begraven, waarmede men zich in
den aanvang van de groote aanvallen
trachtte te troosten. Toentertijd geloofde
men hoofdzakelijk op grond van drie ar
gumenten te kunnen voorspellen, dat de
Duitsche acties spoedig zouden verlammen.
In de eerste plaats heeft de sljjtage-theo-
rie, volgens welke het verbruik van mate
riaal en brandstoffen noodzakelijkerwijs
een verlichting voor Engeland moest bren
gen, schipbreuk geleden. Het Duitsche
luchtwapen bewijst dagelijks door harde
slagen, dat zijn strijdkracht niets heeft ge
leden, zoodat het souverein op ieder oogen-
blik al naar de bestaande omstandigheden,
de kracht en zwaarte van de aanvallen be
paalt, precies zooals een goede organist het
register van zijn instrument beheerscht om
de beste harmonieën te voorschijn te roe
pen. Ook het vertrouwen op het slechte
weer van den herfst is bedriegelijk geble
ken. Storm noch koude, mist noch regen,
konden de gevechtsvliegtuigen uit het En
gelsche luchtruim weg houden. In tegen
stelling met de R. A. F., die haar actie vaak
genoeg dagen lang stop zette, hebben de
Duitschè vliegers te allen tijde bewezen
ongunstig weer meester te kunnen worden.
Ook deze illusoire wissel op de toekomst
werd niet gehonoreerd. De Britsche afweer
is intusschen niet doeltreffender, maar
zwakker geworden. Steeds vaker faalt hij
volkomen. Nooit is hij in staat gebleken
den aanvallenden machines den weg naar
hun doelen te versperren.
Na Londen, Coventry, Birmingham en
Southampton is thans de groote haven en
industrie-stad Bristol door het Duitsche
luchtwapen uitgekozen voor massale aan
vallen.
De Amerikaansche pers heeft voor de
laatste toegepaste methode van concentra
tie der voornaamste trefkracht, telkens op
een bepaalde stad, de uitdrukking „coven-
treeren" uitgedacht, omdat Coventry het
eerste voorbeeld hiervoor was. Op die wijze
wordt de uitdrukking verbonden met een
bepaalde daad, welker succes niet kan wor
den ontkend, en zelfs door de bladen van
alle landen in talrijke ooggetuigenversla
gen uitdrukkelijk wordt bevestigd.
De ,mededeelingen van het weermachts-
bericht van 26 November geven de onbe
twistbare waarnemingen weer, welke zijn
gedaan uit de in den strijd geworpen vlieg
tuigen boven Bristol. Deze waarnemingen
vormen bij wijze van spreken de groote
penseelstreeken voor het ontzaglijke schil
derij der vernieling, terwijl de in buiten-
landsche bladen weergegeven, gedetailleer
de waarnemingen op den grond reeds een
effectieve schildering gaven van de vreese-
lijke verwoestingen. Hieruit blijkt, dat er
een diepgaande tegenstelling bestaat tus-
schen deze feiten en de illusoire, „verpul
vering" van Duitsche steden, waarmede de
R. A. F. zich geblameerd heeft zoo goed als
dat maar kon.
CONVOOI AANGEVALLEN
Duitsche verkenners hebben in den loop
van Dinsdag een uit dertig schepen be
staand, krachtig beveiligd oonvooi bij
Couthend ontdekt. Het voer in de richting
van de monding der Theems. Draadloos
ontboden Duitsche gevechtsvliegtuigen en
duikbommenwerpers vielen van een hoogte
van tien tot twintig meter verschillende
schepen met succes aan. Nadere bijzonder
heden ontbreken nog.
ENGELAND MIJDT DE MIDDEL-
LANDSCHE ZEE
Ondanks ale pocherijen van de Eritsché
propaganda over de beweerde heerschappij
ter zee varen de Britsche convooien, die uit
Gibraltar vertrekken niet meer over de
Middellandsche Zee, maar kiezen zij routes
over den Atlantischen Oceaan, zelfs, wan
neer zij zich begeven naar haven aan den
Indischen Oce&an of de Roode Zee. Sinds
ongeveer twee maanden ziet men, dat het
Engelsche zeeverkeer bij voorkeur voltrok
ken wordt onder beveiliging van sterke es
cortes oorlogsschepen en soms zelfs van
vliegtuig-moederschepen. De convooien be
geven zich naar het Zuiden van den Atlan
tischen Oceaan en ontmoeten daar 'andere
convooien, die van het Zuiden naar het
Noorden op weg zijn.
De vorige week vertrokken twee groote
convooien van ongeveer vijftig schepen elk
uit Gibraltar naar het Zuiden van den At
lantischen Oceaan, terwijl twee andere
convooien vandaar in Gibraltar aankwa
men. Berichten uit Algeciras en La Linea
geven aan, dat deze convooien bestemd zijn
voor havens in Zuid-Afrika en Indië en
soms zelfs aan de Roode Zee. Dit bewijst,
dat Engeland, verre van meester ter zee te
zijn, er van afziet risico te loopen, zelfs op
de Middellandsche Zee, waarvan het be
weert de'sleutels in handen te hebben.
Slee ezthldeniarelvsfle O.ta neenamms
Slechts zelden treedt de activiteit van de
marine van Gibraltar aan den dag in po
gingen tot overvallen om zich meester te
maken van een of ander koopvaardijschip.
BRITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
DUITS CH GEBIED
In den nacht van Dinsdag op Woensdag
hebben verscheidene Britsche vliegtuigen
geprobeerd de rijkshoofdstad aan te val
len. Als gevolg van het zware luchtdoel
geschut lukte het hun echter niet, over de
versperringszone heen te vliegen. Zij moes
ten terugkeeren alvorens de stad bereikt te
hebben, na eenige bommen te hebben laten
vallen aan den uitersten rand van de
stad. Er werd slechts geringe schade aan
huizen en landerijen aangericht.
HOE DUITSCHLAND ZIJN PRIJZEN
STABILISEERT.
Onze V.P.B. corr. meldt uit Berlijn:
De Duitsche prij zencommissaris Wagner
heeft in een nieuw rondschrijven tegen be
paalde tendienzen op het gebied van de
prijsstijging stelling genomen. Hij roept
allen, die in het economisch leven leiding
geven op tot uiterste prijzendicipline en
duidt het als de wettelijke plicht van ieder
afzonderlijk aan, zijn prijzen uit eigen be
weging met den toestand, die door den
oorlog geschapen is, in overeenstemming
te brengen. Ieder moet voortdurend na
gaan of de geldende prijzen nog gerecht
vaardigd zijn en of zij niet wegens nieuwe
omstandigheden, een verlaging kunnen on
dergaan. Daarmede wordt iedere prijsver-
hooging tegengegaan die volgens het na-
tionaal-socialistische volksbewustzijn als
onbehoorlijk beschouwd moet worden en
dit in het algemeen niet met de oorlogs
omstandigheden in overeenstemming is.
De Duitsche prijzencommissaris houdt
zich in. het bijzonder met die gevallen be
zig, waarin de prijzen bij de „Algemeene
Prijsstop" voor vier jaren op een tamelijk
hoog niveau zijn vastgesteld.
In tal van gevallen heeft zich een daling
van de productiekosten voorgedaan, b.v.
door gebruikmaking van goedkoope, kunst
matige grondstoffen in plaats van de bui-
tenlandsche natuurlijke grondstoffen. Daar
deze daling der productiekosten niet in de
prijzen tot uitdrukking komt, is ei sprake
van een overtreding der prijsvoorschriften,
die met straf bedreigd wordt.
Eveneens,is het strafbaar, wanneer ver
anderingen in de vervaardiging of samen
stelling van producten, die door den oor
log noodig geworden zijn, worden mis
bruikt om de winst op het afzonderlijke
product te verhoogen.
De Duitsche prijzencommissaris heeft in
den loop der jaren in die gevallen, waarin
buiten de schuld van den producent een
verhooging van de productiekosten is in
getreden, prijsverhoogingen toegestaan.
Dit was vooral het geval in de textiel
branche. Ook op het gebied van de levens-
middelenprijzen zijn, ten deele om hoogere
productiekosten te dekken, ten deele ook
om de voortbrenging van bepaalde pro
ducten te stimuleeren, prijsverhoogingen
toegestaan. Het belangrijkste voorbeeld
op dit gebied vormen de dierlijke vetten,
waarvan de behoefte in Duitschland hoo-
ger is dan de eigen productie. In hoe ge-
rii.ge mate deze prijscorrecties den alge-,
meenen levensstandaard verhoogd hebben,
blijkt uit de ontwikkeling van de betref
fende indexcijfers, die in een enkele
maand ten hoogste eenmaal een verhoo
ging met een fractie van een procent heb
ben ondergaan.
Ten slotte verklaart de rijkscommissaris
in zijn rondschrijven dat men moet blij
ven beneden de maximumprijzen, die door
de voorschriften zijn toegelaten-, wanneer
de beginselen van de oorlogseconomie
zulks noodig maken. Maximumprijzen mo
gen slechts dan berekend worden, indien
de kosten zoo hoog zijn, dat zonder bere
kening van den maximumprijs geen be
hoorlijke winstmarge bereikt zou kunnen
worden.
BISSCHOP SCHETST DE SITUATIE.
De bisschop van Down en Connor heeft
den bij zonderen correspondent van de
„Tablet", Arnold Lunn, een aanschouwe
lijk beeld gegeven van de moeilijke om
standigheden der Katholieken in Noord-
lerland. De bisschop gaf uitdrukking aan
zijn verontwaardiging over de arrestatie
der1 Katholieken, die worden gevangen ge
houden zonder dat een bepaalde aanklacht
tegen hen is ingediend. Velen hunner heb
ben tijdens hun gevangenschap hun be
trekking verloren. Van vele werkloozen
is de steun ingetrokken. Men heeft htm in
ruil daarvoor plaatsen in Engeland aange
boden, maar de terugkeer is moeilijk en
een Noord-Ier is na vier maanden verblijf
in Engeland dienstplichtig.
De bisschop haalde de volgende cijfers
aan voor Noord-lerland, dat voor twee
derde uit Protestanten en een derde uit
Katholieken bestaat: Van 48 benoemingen
bij dte rechterlijke maCht zijn 43 aan Pro
testanten en vijf aan Katholieken gegeven.
Voor andere hooge functies zijn de cij
fers van Katholiek standpunt beschouwd
soms nog ongunstiger, naar de geestelijke
aantoonde. Even beslist keerde hij zich te
gen de achteruitzetting der Katholieken
op schoolgebied. Tijdens de bekende Ka
tholieken progroms in Belfast werden 73
Katholieke gezinnen verdreven, daar men
hun huis in brand stak. Tien andere ge
zinnen trokken na ontvangst van dreig
brieven vrijwillig weg.
Wijlen-LORD BADEN POWELL
(Foto-archief L. Crt.)
Blijkens berichten in verscheidene, dag
bladen, o.a. de „O. H. C." is lord Baden Po
well of Gillwell, de Chief Scout, in den
ouderdom van 83 jaar overleden.
Zooals men weet, heeft Baden Powell,
die de stichter der padvindersbeweging
was, tijdens de Wereldjamboree te Voge
lenzang in 1937, ook een bezoek aan ons
land gebracht.
ENGELSCHE BOMMEN OP NEDERLAND
Weinig schade; een gewonde
Het. A.N.P. meldt: In den nacht van
Maandag op Dinsdag hebben Engelsche
vliegers eenige bommen op Nederlandsch
gebied 'neergeworpen. De schade is gering.
Vier woonhuizen zijn beschadigd, een
meisje is gewond.
BUREAU VOOR VERWERKENDE
INDUSTRIEëN
In de „Staatscourant" van heden is een
beschikking van den secretaris-generaal
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart ge
publiceerd waarbij wordt ingesteld het
Rijksbureau voor Verwerkende Industrieën
waaronder ressorteeren een sectie voor de
keramische, voor de electrotechnische en
voor de grafische industrie. Inschrijving
bij de onderscheiden secties is thans ver
plicht gesteld
Een verzoek tot inschrijving zal vóór 7
December a.s. bij den directeur van de
desbetreffende sectie moeten worden inge
diend.
De beschikking bevat o.m een verbod tot
het koopen, voorhanden of in voorraad
houden, gebruiken, verbruiken, bewerken,
verwerken, te koop aanbieden, verkoopen
of afleveren van alle vermelde artikelen
zonder vergunning, waarvan ten aanzien
van de keramische en de electrotechnische
industrie voorloopig algemeene dispensatie
wordt verleend. De grafische industrie zal
van heden af over een vergunning van den
directeur der betrokken sectie moeten be
schikken om haar bedrijf te kunnen voort
zetten.
De sectie voor de keramische industrie
is gevestigd: Bezuidenhoutscheweg 123,
,-Gravenhage.
De sectie voor de electrotechnische
industrie is gevestigd: Bezuidenhoutsche
weg 78 b, 's-Gravenhage.
De sectie voor de grafische industrie is
gevestigd: N. Z. Voorburgwal 326328,
Amsterdam.
DE TEXTIELDISTRIBUTIE EN DE
INSTELLINGEN VAN WELDADIGHEID
Voor de instellingen van weldadigheid
heeft het rijksbureau voor de distributie
van textielproducten door den handel de
volgende regeling getroffen inzake textiel-
goederen.
In de eerste plaats wordt een onderscheid
gemaakt,tusschen instellingen, welke afge
werkte textielgoederen plachten te koopen
om deze aan behoeftigen uit te deelen, en
instellingen, die textielgrondstoffen of al
thans niet-afgewerkte producten koopen,
deze verwerken en dan de aldus vervaar
digde producten aan de behoeftigen uit-
deelen.
Wat de eerste categorie betreft, deze in
stellingen zullen in den vervolge niet meer
zelve de textielproducten kunnen verdeelen
doch aan de daarvoor in aanmerking ko
menden behoeftigen z.g. waardebonnen ter
hand kunnen stellen. Op deze waardebon
moeten worden aangegeven, het distri-
butiestamkaartnummer van den betrokke
ne, zijn naam en adres en een' korte om
schrijving van de artikelen, welke op de
zen bon gekocht mogen worden.
Tegen inlevering van dezen waardebon
kan de betrokkene bij de winkeliers, waar
mede de instelling zich tevoren hieromtrent
heeft verstaan, de op de^bon aangegeven
artikelen verkrijgen. De winkelier zal tegen
overlegging van den waardebon, bij de in
stelling het hem toekomende bedrag kun
nen declareeran.
Iedere mogelijkheid van fraude met de
waardebonnen is uitgesloten, wanneer de
instelling tevoren met den winkelier af
spreekt dat bij het koopen overlegging van
de distributiestamkaart ter verificatie moet
worden verlangd.
Tevens moet de bedeelde zijn textiel-
kaart aan den betrokken winkelier afgeven,
opdat deze het voor den aankoop bepaalde
aantal punten daarvan kan innemen. De
instelling heeft dus met textielkaarten geen
bemoeiing.
Wat betreft de instellingen, die grond
stoffen verwerken, is het volgende bepaald:
Voorzoover deze winkels bezitten, zoo
als b.v. Tesselschade en Arbeid Adelt, ko
men zij in aanmerking voor een bedrijfsver-
gunning. Op grond van deze bedrijfsver-
gunning kan de benoodigde grondstof wor
den betrokken, volgens een door het rijks
bureau voor de distributie van textielpro
ducten vastgestelde quotaregeling.
Veel grooter is echter het aantal instel
lingen van deze categorie, die niet over
een winkel beschikken, zooals b.v. de vele
Dorcasvereenigingen. Deze kunnen ter
Vërkrijging van de noodige grondstof bij
den plaatselijken distributiedienst een
speciale vergunning aanvragen. Blijkens
mededeeling van het rijksbureau zal deze
vergunning zooveel mogelijk verleend
worden. Bij de uitdeeling van de vervaar
digde goederen moet het voor het artikel
bepaalde aantal punten der textielkaart
worden ingenomen. Betreffende de herbe
voorrading op punten zal binnenkort een
definitieve regeling door het rijksbureau
voor de distributie van textielproducten
door den handel bekend worden gemaakt.
HEBT U VOLDOENDE KOLENBONNEN?
Verandering der opgave tot 7 December
mogelijk
Het is gebleken, dat in enkele gevallen
op het aanvraagformulier voor vaste brand
stoffen de aanvragers slechts die vertrek
ken hebben vermeld, welke inderdaad
verwarmd kunnen worden, of di^, welke zij
in vorige jaren hebben verwarmd. Het was
echter de bedoeling, dat voor de Vast
stelling van het aantal uit te reiken brand-
stoffenbonpen het totaal aantal vertrekken
werd opgegeven.
Ten gevolge van dit misverstand zijn
sommige brandstofverbruikers in de groe
pen van 1 tot en met 4 vertrekken (voor
haarden en kachels) of in de groep 1 tot en
met 6 vertrekken (voor centrale verwar
ming) gerangschikt, terwijl zij in de desbe
treffende hoogere groep thuis behooren.
Aan hen wordt nog tot uiterlijk 7 December
a.s. de gelegenheid gegeven een nieuw z.g.
A-formulier bij den plaatselijken distri
butiedienst aan te vragen en na invulling
bij dezen dienst in te leveren.
Vanzelfsprekend zullen de distributie
diensten slechts overgaan tot uitreiking
van het aanvullende aantal brandstoffen-
bonnen, nadat zij.van de juistheid van de
opgave overtuigd zijn.
PROVINCIALE STATEN VAN
ZUID-HOLLAND
De Provinciale Staten van Zuid-Holland
kwamen gisteren in de Ridderzaal bijeen
onder voorzitterschap van jhr. mr. dr. H.
A. van Karnebeek.
De geloofsbrieven van de beide nieuwe
leden, de heeren A. W. de Landgraaf (S.D.,
vacature mr. E. Hamburger) en mr. M. M.
Rost van Tonningen (N.S.B., vacature dr.
Bruining), werden in orde bevonden. Bei
de nieuwe leden werden -hierna geïnstal
leerd.
Na trekking der afdeelingen werden de
op de agenda voorkomende stukken en
voorstellen in handen van commissies ge
steld of naar de afdeelingen verzonden.
De vergadering werd hierna gesloten.
Dinsdag 17 December zullen de Provin
ciale Staten weder bijeenkomen.
schuin een kruispunt over? Neen!
Daar loopt men altijd haaks
omheen.
Vereeniging voor Veilig Verkeer.
Bij den Duitschen Rijksarbeidsdienst in Elzas Lotharingen. Bij de wederopbouw worden
puinresten gebruikt voor het vullen van granaattrechters (Foto Weltbild)