Nieuwe aanvallen op Birmingham SJHailand, het oude Stam Staat aait fteCeg, in tLwUkife Martinique ontlast Diplomatieke besprekingen te Berlijn De kwestie der steunpunten Geruchten over vredesoproep Japansche onder handelingen met Indië Het land van het vrije volk ZATERDAG 23 NOVEMBER 1940 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 GROOTE BRANDEN IN BIRMINGHAM Sinds de eerste uren van Vrijdagavond hebben sterke Duitsche luchtstrijdkrachten opnieuw aanvallen op Birmingham onder nomen. De eerste vliegtuigen keerden nog vóór middernacht terug. De bemanning rapporteerde een nieuw groot succes der aanvallen. In Birmingham woeden reus achtige branden, die zich ovër groote ge bouwencomplexen uitstrekken, terwijl overal afzonderlijke kleine branden uitbre ken. De in duikvlucht aanvallende bom menwerpers hebben talrijke lichtfakkels uitgeworpen, waardoor zy nieuwe bijzon derheden verkregen over den toestand van de stad. Zij zagen bevestigd, dat heele straten, treinen en fabriekscomplexen ver woest en uitgebrand zijn. De aanvallen in den afgeloopen nacht waren hoofdzakelijk gericht op de wapenfabrieken, die tot dus ver voor de Duitsche bommen nog gespaard gebleven waren. Dank zij het gunstige weer konden de aanvallen vannacht op elke mogelijke wijze ondernomen worden. Af zonderlijke vluchten wisselden af met aan vallen van strijdkrac.iten in massa. De voordurende wisselende gevechtstactiek maakt het den luchtafweer onmogelijk doeltreffend op te treden. Voor het eerst werden in grooten getale op Birmingham aanvallen in duikvlucht ondernomen. Zij waren gericht op bepaalde zeer belangrijke bedrijven der Engelsche vliegtuigindustrie. Van brandbommen tot de zwaarste brisant bommen werden gebruikt. De uitwerking was zoo ontzettend, dat de af- en aanvlie gende Duitsche piloten uit hun vliegtuigen den vuurgloed der enorme branden konden zien. Dit bewijst, dat niet slechts huizen in brand stonden, doch dat reusachtige voorraden grondstoffen te Birmingham als ruwe wol en ruwe katoen door de Duit sche aanvallen in brand moeten zyn ge raakt. STAAT VAN BELEG IN TURKIJE De Turksche ministerraad heeft den. staat van beleg uitgevaardigd vor den duur van, een maand in de districten Istanboel, Cir- klareli, Edirne; Tekirdag, Canakkale en Kokaeli. Men wijst erop, dat deze maatregel, evenals 'die der verduistering, een onder deel vormt van de voorzorgsmaatregelen, welke genomen worden in verband met den internationalen toestand. Vandaag zullen nieuwe beperkingen van kracht worden. Het zal b.v. niet meer mogelijk zijn benzine te verkrijgen, uitgezonderd voor de am bassades en de consulaten. De taxi's zullen tot de helft beperkt worden. VON PAPEN IN TURKIJE TERUG De Duitsche ambassadeur von Papen is per vliegtuig uit Berlijn te Istanboel terug gekeerd. Op de vraag of hij voorsteilen van zijn regeering meebracht voor de Turksche regeering, antwoordde von Papen, dat elke diplomaat, die uit zijn land terugkeert, al tijd mededeelingen te doen heeft. ENGELSCHE SCHEPEN VAN MARTINIQUE TERUGGETROKKEN Naar te New York verluidt, zijn de Brit- sche zeestrijdkrachten, die zich sinds eeni- gen tijd in de wateren rondom het eiland Martinique opgehouden hebben, terugge trokken. Zij hadden tot taak de daar aan wezige Fransche zeestrijdkrachten ie blok- keeren en alle verbindingen van het eiland met de buitenwereld te verbreken. Men meent hier, dat Groot-Brittannië zich als gevolg van de Duitsche aanvallen op kon vooien in den Atlantischen Oceaan ge dwongen ziet, ook de in genoemde wateren gestationneerde zeestrijdkrachten ter te- scherming van de Atlantiscne konvooien te bezigen. De Fransche regeering heeft, naar de Associated Press uit Fort de France' (Mar tinique) meldt, Vrijdag bij het Amerikaan- sche departement van Buitenlandsche Za ken geprotesteerd tegen de financieele blokkeering van Martinique door de Ver- eenigde Staten. In dit prolesj zou vaii de regeering te Washington gecischt worden, dat zij zich duidelijk uitspreekt ten aanzien van de handelsbetrekkingen tusschen de Vereenigde Staten en Martinique. De Ame- rikaansche financieele blokkade, zoo wordt in dit verband verder gezegd, is vooral ge richt tegen de suikerplanters op Martinique Amerikaansche firma's weigeren verder, om vleesch, leder, meel en textielgoederen naar Martinique te sturen, zoodat aldaar reeds een merkbaar tekort aan deze goe deren is ontstaan. DE ENGELSCHEN IN EGYPTE Als gevolg van de energieke weigering van de Egyptische regeering om verder b\j te dragen in de militaire uitgaven der Engelschen in Egypte, hebben de F.ngelsohe militaire autoriteiten besloten het nog ont brekende stuk weg, ter lengte van 450 kilometer, loopende van Assoean naar Wadi Ahlfa in Opper-Egypte voor eigen rekening aan te leggen. In kringen te Cairo wordt gezegd, dat de Engelschen voor den eersten keer in de geschiedenis der Engelsch -Egyptische be trekkingen de kosten voor de verdedigings werken van hun Empire in Egypte uit eigen zak moeten betalen. DE HULP VAN AMERIKA Met groote voldoening heeft men in Duitschland de laatste dagen kennis geno men van de steeds nerveuzer wordende redevoeringen der Engelsche staatslieden, die min of meer openlijk wijzen op ae steeds ernstiger wordende situatie van Engeland en steeds luider vragen om Ame- rikaanschen hulp. Met bijzondere belang stelling heeft men in Berlijn kennis ge nomen van de door Amery, Eden, Morrison, Butler en Grigh uitgesproken redevoerin gen Deze bevestigen den hier sedert eenigen tijd bestaanden algemeenen indruk dat de toestand van Engeland van dag tot dag slechter wordt en dat vooral de laat ste slagen der Duitsche marine en van het Duitsche luchtwapen een schier wanhopige stemming hebben doen ontstaan. President Roosevelt heeft gisteren op de peiflcomferentie verklaard, dat de hulp der Ver. Staten aan Engeland onder de tegen woordige omstandigheden haar hoogtepunt bijna heeft bereikt. „Alles wat maar eenigs- zins mogelijk is wordt op het oogenblik gedaan". ANTONESCOE BIJ DEN FüHRER. De Fiihrer heeft gistermiddag in de nieu we Rijkskanselarij in tegenwoordigheid van den rijksminister van Buitenlandsche Za ken, von Ribbentrop, den Roemeenschen staatsleider, generaal Antonescoe en den Roemeenschen minister van Buitenland sche Zaken, prins Stoerdza voor een vrij langdurig onderhoud ontvangen. Een af- deeling van de SS-lijfwacht bewees bij den aankomst en het vertrek de militaire eer bewijzen. Later werd officieus gemeld: Naar omtrent het bezoek van den Roe meenschen staatsleider Antonescoe aan den Führer nog bekend wordt, hebben de besprekingen tusschen beide staatslieden drie en een half uur geduurd. Generaal Antonescoe reed om half zeven in gezel schap van den chef van het protocol, Dörn- berg, en den Duitschen gezant te Boeka rest, dr. Fabricius, naar kasteel Bellevue terug. Gisteravond hebben Antonescoe en Stoerdza gevolg gegeven aan een uitnoodi- ging van von Ribbentrop voor een avond receptie in hotel Adlon. Uit het communiqué, dat na het bezoek van Antonescoe bij Hitier uitgegeven is, blijkt nog, dat de bespreking verliep in den geest van hartelijke verstandhouding, zooals deze tusschen beide staten bestaat. MINISTER TUKA NAAR DUITSCHLAND Het officieele Slowaaksche persbureau meldt: De Rijksregeering heeft den voorzitter der Slowaaksche regeering en minister van buitenlandsche zaken, dr. Aralbert Tuka, tot een officieel bezoek aan Berlijn uitgenoodigd. Dr. Tuka zal met zijn gezel schap Zaterdag 23 November naar Ber lijn vertrekken. VERKLARING DOOR SENAAT VAN URUGUAY. Na een stormachtige en tot in de vroege ochtenduren durende zitting heeft de Se naat na een interpellatie van den minis ter van Buitenlandsche Zaken, dr. Guani, in de kwestie der militaire steunpunten een verklaring opgesteld, welke met 25 van de 26 stemmen werd aangenomen en waar in gezegd wordt: „De Senaat zal in geen geval goedkeu ring hechten aan verdragen of conventies, welke machtiging geven tot de vorming van lucht- of vlootsteunpunten in het land, die een servituut van eenigerlei aard voor de natie of een vermindering der souve- reiniteit van den staat beteekent." Met 20 van de 26 stemmen gaf de Senaat voorts uitdrukking aan een diep misnoe gen ten aanzien van de door den minis ter van Buitenlandsche Zaken uitgespro ken opvatting, waarin den Senaat klaar blijkelijk ten onrechte lage motieven toe geschreven werden. Met luiden bijval en den roep: „Leve het vaderland" eindigde de Senaat zijn zitting. Zooals Associated Press meldt zijn wel ingelichte politieke kringen van meening, dat de minister van buitenlandsche zaken, Guani, waarschijnlijk zal aftreden op grond van de interpellatie in den Senaat, aangezien ook een aantal leden zijner eigen partij zijn houding ten opzichte van het defensieprogram hadden aangevallen, vooral op grond van de besprekingen ten behoeve van het inrichten van steunpun ten met behulp van de Vereenigde Staten. Guani, die vanochtend gesproken heeft met den president, zou zijn beslissing over aftreden tot na de zitting van Maandag hebben uitgesteld. Het Argentijnsche ministerie van buiten landsche zaken heeft Vrijdagavond het volgende communiqué uitgegeven: Naar aanleiding van kwesties, welke met FARINACCI CONTRA ROOSEVELT. Omtrent de geruchten uit Vaticaanstad, als zou Roosevelt na zijn herkiezing door bemiddeling van den Apostolischen Nun tius te Washington aan den Paus zijn wensch meegedeeld hebben tot een ge- meenschappelijken vredesoproep aan alle volken tegen het materialisme van den oor log, ve.rklaart de „Regime Fascists", dat deze vredesoproep zou bestaan in een boodschap van den president der V.S. aan den Paus, waarop echter het antwoord van te voren afgesproken was. Minister Farinaoci merkt zonder zich in de diplomatieke betrekkingen tusschen de V.S. en het Vaticaan te willen mengen hieromtrent op, dat niemand hem i.et recht kan ontzeggen aan de geheele weTeld te verkondigen, dat één dergénen, die voor den huidigen oorlog verantwoordelijk zijn, juist Roosevelt is, die sedert jaren de de mocratieën tegen de autoritaire sta'.en op hitst. Indien Roosevelt werkelijk het voor nemen koestert een eind aan den oorlog te maken en den volken vrede te brengen, dan behoefde hij maar één ding te doen: Zich niet meer met Europa ,te bemoeien, zooals de Italianen zich niet met Amerika bemoeien. Overigens is de manoeuvre van Roose velt te doorzichtig, aldus de minister. De Amerikaansche president heeft wel inge zien, dat Engeland onderligt en hij wil dat land daarom door Joodsch pacifisme te hulp komen. Men weet natuurlijk niet wat het antwoord van den Paus geweest is of zijn zal, maar het Italiaansche ant woord luidt: Er komt geen vrede voor de zege der Duitsch-Italiaansche wapenen. De wapenen worden niet neergelegd, al vorens Israël geveld is. het oprichten van pan-Amerikaansche vloot-, en luchtbases samenhangen, héb ben de departementen van buitenlandsche zaken van Argentinië en Uruguay destijds een gedachten wisseling geopend over dit vraagstuk en andere problemen, welke voor beide landen van belang zijn. Deze besprekingen worden in den geest der nauwe en oprechte samenwerking voorge zet, overeenkomstig den betrekkingen tus schen beide landen. De vraagstukken van de Rio de la Plata, welke met de belangen van Argentinië en Uruguay ondeelbaar verbonden zijn, moeten uiteraard gezien worden in het licht der plannen voor een continentale verdediging en in den geest der solidariteit, welke de besluiten der jongste pan-Amerikaansche conferenties bezield heeft. BOEKAI VERTREKT UIT BATAVIA. Todaharoe Moekai, de leider van het con- cern Misoei Hoessan Kasja, een der grootste Japansche handelsorganisaties, die naar Nederlandsch-Indië was afgevaar digd, vertrekt op 23 November uit Hatavia met het s.s. Awasjisan Maroe, om naar To kio terug te keeren en aan de betrokken Japansche handelskringen een tusschen- tijdsch rapport uit te brengen over de be sprekingen te Batavia. Men zal zich her inneren, dat Moekai onlangs met petro- leumondernemingen in Batavia een over eenkomst heeft gesloten. Hij deed dit als vertegenwoordiger van Japansche zaken- belangen. Verder heeft, teneinde de onderhande lingen met Nederland'sch-Indië voort te zetten gedurende de afwezigheid van Moe kai, de Mitsoei Boessan besloten zijn di recteur, Josaboero, binnenkort naar Bata via te zenden. AMERIKANEN VERLATEN NED. INDIë. De „New York Times" meldt uit Singa pore, dat de evacuatie van Amerikaan sche vrouwen en kinderen uit Nederlandsch Indië zoo goed als voltooid is. Talrijke per sonen zijn in verband met het gebrek aan scheepsruimte naar Australië gevlogen, vanwaar zij naar de Vereenigde Staten wil len terugkeeren. In tegenstelling tot de al gemeens evacuatie der Amerikanen uit Oost-Azië maken de Amerikaansche bur gers in Singapore geen aanstalten om naar hun vaderland te vertrekken. Buitenlands die berichten DE OVERSTROOMINGEN IN JOEGOSLAVIë. De overstroomingen in de verschillende Westelijke en Zuidwestelijke landsdeelen van Joegoslavië breiden zich verder uit. De Save, die stroomopwaarts begint te vallen, staat echter bij Sloveensch Vrod nog 827 cM. boven het normale peil. Meer dan 15.000 H.A. akkerland zijn in deze om geving overstroomd. Militairen en boeren leggen reeds op verscheidene plaatsen nooddijken aan. In Bosnië en de Noorde lijke Herzegowina zijn meer dan 30 brug gen door den stroom meegesleurd. De dij ken der spoorwegen, welke hun beginpunt te Serajewo hebben, zijn op verscheidene plaatsen onderspoeld, doch spoorwegwer kers en pioniers hebben deze schade snel kunnen herstellen. Desondanks gaat het treinverkeer op deze smalspoortrajecten met groote vertragingen gepaard. ONDER ENGELSCH- AMERIKAANSCHEN DRUK Veel is er den laatsten tijd geschre ven over Thailand, het vroegere Siam, dat ten Westen aan den Britsch- Indischen staat Birma en ten Zuiden aan Britsch-Malaka grenst. Het land maakt aanspraak op zijn verloren gegane gebieden, welke thans deel uitmaken van Fransch-Indo- China. Volgens de Japansche pers uit Hanoi zouden den Engelschen probeeren met geweld op te treden tegen Fransch- Indo-China, dit wederom met behulp van aanhangers van de Gaulle. Een algeheel uitvoerverbod van goe deren uit Bangkok naar Fransch-Indo- China is door de Britten uitgevaardigd. Er verluidt, dat de Britsche gezant aan Thailand den Engelsch-Amerikaan- schcn steun heeft aangeboden voor de Tliailandsche gebiedseischen jegens Fransch-Indo-China; hiermede zou een geheime overeenkomst tusschen Enge land en de Vereenigde Staten op han den zijn. Men schreef Juli 1939 toen de Siamee- sche regeering mededeelde, dat het land voortaan officieel van naam zou zijn ver anderd en herdoopt werd in Moeang Thai of wel Thailand, hetgeen zooveel beteekent als „land van het vrije volk". Na Perzië, dat al vijf jaar geleden den naam Iran aange nomen had, was Siam dus het tweede Azia tische land, dat van naam veranderde. Nu was die naamsverandering in wezen niet bepaald een geheel nieuwe „creatie", want Siam of Jajam was alleen de Portugeesche naam voor het volk Thai. De Thai's be schouwden zichzelf als de eenige vrije menschen ter wereld en zoo wordt de diepere zin van de nieuwe betiteling, die sedert een paar jaar algemeen gebruikt wordt, duidelijk; land der vrije mannen, der vrije Thai's dus. Maar het is waarlijk niet allen de naam die in Siam een verandering onderging; op schier elk gebied voltrokken zich ingrijpen den evoluties aan dit merkwaardige land. Zoo was het in Juli 1932 dat een groote groep jongelieden van een toen gunstige gelegenheid gebruik maakte om een staats greep te doen, ten gevolge waarvan gelukkig zonder veel bloedvergieten de absolute monarchie veranderde in een koningshuis, dat met een grondwet regeer de. Vele prinselijke regeerders werden ver bannen en de koning deed afstand van den troon ten behoeve van den toen3-jarigen Ananda Mahidol, die in Fransch-Zwitser- land werd opgevoed en die zich thans de jongste monarch er wereld kan noemen als koning van 15 jaar. Thailand doet dus van zich hooren en om onze kennis van landen en volkeren wat op te frisschen, willen wij allereerst even zien, hoe het staat met de bevolking van dit ver gelegen land, dat in peper, rijst en cardamon zijn voornaamste producten heeft. Die bevolking bestaat behalve uit tallooze vreemdelingen, die zich ook daar hebbengevestigd, uit: Chineezen, Siamee zen, Maleiers, Laos, Annamieten, Birmanen en nog enkele andere groepen. Merkwaar dig genoeg is het de Chineesche bevolking die nog steeds toeneemt. De Siameezen nu, behoren met de Laos tot de Tai (Thai of Sj an volken), een tak van den Mongool- schen stam, die uit Centraal Azië naar het Zuiden trokken. Het vlakke hoekige ge zicht en de vorm van den schedel, zijn een gevolg van de vermenging met de Malaiers Merkwaardig is ook de taaL Die is één lettergrepig en heeft tien verschillende soorten van klemtoon. Behalve de gebrui kelijke taal van het volk wordt er nog de z.g. „paleistaai" gesproken, een taal, die zich door omschrijving van eenvoudige woorden en door het gebruik van een aan tal leenwoorden uit het Sanskriet b.v. onderscheidt, In de jongste jaren is het Siameensche nationalisme sterk toegenomen, zoo goed als de Japansch-georiënteerde pan-Aziati sche gedachte. Zelfs zag het er enkele jaren geleden naar uit, dat de beide lande een verbond met elkaar wilden sluiten en men sprak druk over een waterverbinding, in den vorm van een kanaal door de land engte van Kra, ten Zuiden van Bangkok, waardoor de weg naar Japan heel wat kor ter zou worden. Uitsluitend eigenlijk door technische moeilijkheden is het bij het plan gebleven. Maar ook het uitbreken van het JapanschChineesche conflict was hierop van invloed, want door de aanwezigheid van een half millioen Chineezen, die voor het grootste deel in de hoofdstad Bangkok wonen, zag de Siameesche regeering zich gedwongen tot een strikte neutraliteit om den vrede van het land te bewaren. De Chineesche kooplieden, die het grootste deel van den kleinhandel in handen heb ben, voerden reeds lang een on-officieel boycot tegen de Japansche goederen, ter wijl Japan van zijn kant juist trachtte door het afzenden van delegaties en door het uitnoodigen van belangrijke regeerings- personen naar Tokio, de belangstelling en de sympathie voor Japan levendig te hou den en zelfs te bevorderen. Men ziet, hoe sterk merkbaar de Japansche invloed in het „land van het vrije volk" is. En om nu nog even op dien naam terug te komen. Het Siameesche Rijk bestaat sinds de invoering van het Boeddhisme als staatsgodsdienst in de Vie eeuw. De resi dentie lag toen aan den bovenloop van den Menam in het Laoland. In de Xne eeuw volgde een nieuwe, veel ernstiger invasie van Laostammen uit Zuid-China en toen ontstond eigenlijk eerst die eigenaardige volkrenmenging, die het rijk der Tahii. Siam kenmerkt. Want omstreeks dien tijd kwamen de tegenwoordige Siameezen uit het Noorden de rivieren afzakken. Zij von den toeh in het tegenwoordige Indo-China het machtige rijk van de Khmers en slaag den er in de koningin van Cambodja uit hun hoofdstad Angkor Thorn te verdrijven, waarop deze hun dynastie vestigden in Pnom Penh. De wisselende krijgskans bracht Indo-China onder Fransche, Burma en de Malay States onder Engelsche heer schappij. De Siameezen bleven evenwel de Moeaang Thali: het vrije volk. En nog steeds is dit aan de bevolking merkbaar. Ze weten zich vrij. Dr. W. G. N. van der Sleen, de bekende wereldreiziger, schreef eens over de Siameezen: „Ze slaan den blik niet voor ons neer! Ze gaan als volkomen gelijken met ons om, ,zooals wij het toch ook van vele Chineezen en Japan- neezen gewend zijn. En het is een nierk- waardig volk. Kort maar stevig en krachtig gebouwd, van goed geproportionneerde lichaamsafmetingen. Behalve een krachtige bevolking bezit het land groote rijkdom men in den grond, tin, waschgoud, ertsen, die koper, antimonium, zink, mangaan en ijzer bevatten, verder steenkool, edelstee- nen en waarschijnlijk ook kwikzilver. In het hooger gelegen gedeelte van- Siam komen dichte bosschen voor, die veel tim merhout, vooral djati- of teakhout leveren". GREWS» VAMTHAILAND—SPooHweasg s--■- UooFDPLAATSEN PCOviHGiEQPEWZEM

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 5