DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Mieuiue ffianneti
Momentje
D El I NfS T U I F
VRIJDAG 8 NOVEMBER 1940
32ste Jaargang No. 9792
Ste £eicbeli£(2oti/Ya/rit
Bureaus Papengncbt 82.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
V Eensgezind optrekken.
Het Nederlandsche volk in overgroote
meerderheid wil eendrachtig bou
wen aan het heden en aan de toekomst.
Het wil, met eerbiediging van wezen
lijke verschillen in levensovertuiging, in
een eenheid öpmarcheeren naar een nieuwe
samenleving.
Maar dan moeten uit dezen wil, dezen
ernstigen wil ook de logische conclusies
worden getrokken de logische conclu
sies, die er als vanzelf uit voortvloeien.
Wij citeeren hier, wat de „Volkskrant"
dezer dagen raak opmerkte:
„Indien het nog noodig is moeten wij
Nederlanders, over en weer, leeren, elkaar
te verdragen, beter nog: elkaar te ver
staan.
Het kan er toch niet om te doen zijn,,
elkander vijandige kampen te vormen, die
geen 'beter werk te verrichten vinden, dan
elkaar het leven zuur te maken niet al
leen, maar zelfs elkander naar het leven
te staan.
Wij zijn allen Nederlanders, die het beste
met ons land en ons volk willen en voor
hebben.
Wij wenschen tot een eensgezind, sterk
volk te komen, maar dan moeten de mi."-
delen daartoe ook daarop berekend zijn.
Met de vuist en met wapens wordt geen
eenheid en geen eensgezindheid gesmeed.
Langs dien weg komt men tot verdeeld
heid en wordt de verdeeldheid slechts groo-
ter.
Of men N. S. B.-er of Nationaal Fronter
of iets anders is, allen zijn het er over
eens, dat de geestelijke strijd niet. met de
vuist wordt beslecht."
Maar niet alleen niet met de vuist, óók
niet met ruime en grove en moreel-
slechte geestelijke wapenen, zooals laster
en verdachtmaking.
Wij moeten en iedere groep en iedere
persoon ook trachte dat allereerst
zélf te doen zien wat ons allen bindt en
daarachter pas wat ons van elkaar
scheidt.
Dat voornemen, sterk en consequent,
moet in ons allen leven.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
N.S.B. EN NEDERLANDSCHE UNIE.
Wolk en Vaderland constateert,
dat er geen grooter misdaad is dan volks
bedrog. Om daarna te constateeren, dat de
Nederlandsche Unie zich aan volksbedrog
schuldig maakt!
Wij citeeren:
„Grooter misdaad dan volksbedrog is
er niet.
De „Nederlandsche Unie" bedriegt het
volk, althans tracht dat te doen. In ver
knochtheid aan het oude, de plutocraten-
en Jodenkliek, huichelen de leiders lief
de voor „het nieuwe". Men tracht het
volk dienstbaar en hoorig te houden aan
de oude machten door praatjes over
„den nieuwen geest".
Waarlijk, niet alleen om het aantal
Joden, dat lid is van die „beweging",
ook om den daarin heerschenden geest
is de „Nederlandsche Unie" in werke
lijkheid een Joden-Unie.
Deze geest moet door het Nederland
sche volk worden uitgedreven. Met ver
eende krachten is dat mogelijk. Zoo al
leen komt de weg naar de nieuwe ge
meenschap vrij .Zoo alleen is het voor
Nederland mogelijk zich te scharen in
de nieuwe Germaansche volkerenge
meenschap.
Zelfbewustzijn en zelfrespect van het
Nederlandsche volk. Negen jaar hebben
wij daarvoor gestreden. Negen jaar lang
heeft Mussert het Nederlandsche volk
den weg gewezen. Een andere weg is er
niet. Hoe druk ook de verjoodschte
kwakzalvers en avonturiers nog in de
weer mogen zijn, het Nederlandsche
volk begint te beseffen, dat de weg,
dien Mussert heeft gewezen, de
juiste is".
In het vandaag verschenen nummer van
De Weg, weekblad van Nationaal Front,
schrijft de leider Arnold Meyer, wijzend
op verschil in mentaliteit tusschen Natio
naal Front en N.S.B.
„Wrok- en wraakgevoelens, ondanks
ergere vervolgingen als die, welke de
N.S.B. ondervond, kunnen onze daden
nog altijd niet bestieren. Daarvoor heb
ben wij ons volk te zeer lief".
De wrok- en wraakgevoelens, uitge
drukt in het hier-geciteerde uit „Volk en
BROOD.
Elk der met „14" genummerde bonnen
van de broodkaaart geeft gedurende de
week van Maandag 11 November tot en
met Zondag 17 November a.s. recht op het
koopen van 125 gram roggebrood of 100
gram ander brood. De op 17 November
nog niet gebruikte bonnen, blijven voorts
nog geldig gedurende de week van 11 tot
en met 24 November a.s. Met dien ver
stande, dat zij gedurende laatstgenoemde
week niet gebruikt mogen worden voor
het koopen van brood in hotels, restau
rants e.d.
BOTER EN VETTEN.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag 9
November tot en met Vrijdag 15 November
a.s. geeft de met „16" genummerde bon
van de boterkaart recht op het koo
pen van een half pond boter. Van de v e t
kaart geeft gedurende genoemd tijdvak
de met „16" genummerde bon recht op
het koopen van een half pond margarine
of boter.
De bonnen, welke op 15 November a.s.
nog niet gebruikt zijn, blijven nog geldig
tot en met Vrijdag 22 November a.s.
VLEESCH EN
VLEESCHWAREN.
Van de vleeschkaart geeft gedurende het
tijdvak van Maandag 11 November tot en
met Zondag 17 November a.s. elk der vier
met „08 vleesch" gemerkte bonnen recht
op het koopen van 100 gram vleesch, been
iflbegrepen, of een rantsoen vleeschwaren.
De met „08 worst, vleeschwaren" gemerkte
bon geeft gedurende dat tijdvak uitslui
tend recht op het koopen van een rantsoen
vleeschwaren.
De bonnen, welke op 17 November a.s.
nog niet gebruikt zijn, blijven nog geldig
tot en met Zondag 24 November a.s. ook
voor deze bonnen geldt, dat zij gedurende
de tweede week van hun geldigheidsduur
dus van 18 tot en met 24 November a.s.
niet gebruikt zullen mogen worden in
hotels, restaurants e.d.
Het rantsoen vleeschwaren, dat per bon
kan worden gekocht, bedraagt 75 gram
voor gerookt of gekookt varkens- rund- of
kalfsvleesch en voor gerookte worstsoorten,
100 gram voor gekookte worstsoorten, rol
pens en knakworst, 125 gram voor lever
artikelen, tongenworst en nierbrood en 150
gram voor bloedworst.
KAAS.
Gedurende het tijdvak van Maandag 11
November tot en met Zondag 17 November
a.s. geeft de met „25" genummerde bon
van het algemeen distributiebonboekje
recht op het koopen van 100 gram kaas.
De bonnen, welke op 17 November a.s. nog
niet gebruikt zijn, blijven nog geldig tot
en met Zondag 24 November as., met dien
verstande, dat deze bonnen gedurende de
week van 18 tot en met 24 November a.s.
niet gebruikt mogen worden ter verkrijging
van kaas in hotels, restaurants e.d.
eieren.
Gedurende het tijdvak van Maandag 11
November tot en met Zondag 17 November
a.s. geeft de met „38" genummerde bon
van het algemeen distributiebonboekje
.echt op het koopen van een ei.
De bonnen, welke op 17 November nog
niet gebruikt zijn blijven voorts geldig tot
en met 24 November a.s., met dien verstan
de, dat ook zij gedurende de week van 18
tot en met 24 November niet gebruikt
mcgen worden in hotels, restaurants e.d.
KOFFIE EN THEE.
De met „81" genummerde bon van het
algemeen distributiebonboekje geeft ge
durende het tijdvak van Zaterdag 9 No
vember tot' en met Vrijdag 20 December
a.s. recht op het koopen van 250 gram
koffie of 75 gram thee.
....In verband met bovenstaande bon
aanwijzingen voor eieren en kaas
wordt er nogmaals de aandacht op ge
vestigd, dat de bonnen 1 tot en met 13
van het algemeen distributiebonboekje
niet aangewezen zullen worden en
dus vernietigd kunnen worden.
"petroleum.
De Secretaris-Generaal, waarnemend
hoofd van het Departement van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart maakt bekend,
dat gedurende het tydvak van Maandag 11
November a.s. tot en met Zondag 15 De
cember a.s. de met „periode b" gemerkte
zegel van de serie, welke is uitgereikt ten
behoeve van hen, die voor verlichting in
het huishouden uitsluitend op het gebruik
van petroleum zijn aangewezen, recht geeft
op het kqppen van twee liter petroleum.
Vaderland", zijn zóó verblindend, dat de
schrijver van dat artikel bij andersden
kenden, in casu bij de Nederlandsche
Unie, zelfs de slechts-mogelijke bedoelin
gen veronderstelt en tegelijkertijd vast
stelt!
VRAAG EN ANTWOORD
Aan de vraag- en antwoord-rubriek van
het Vaderland ontleenen wij:
„Mevrouw B. schrijft ons: Wat is dat
nu voor een manier om over de bommen
nota-bene in onze eigen stad niet meer
te geven dan dat onnoozele berichtje.
Nee, dan de zoo en zoo krant. Bent u in
geslapen of heeft u er geen zin meer in?
Ik bedank voor zoo'n krant, waarin
'ik geenszins kan lezen of er misschien
ook familie of kennissen van me bij be
trokken zijn?
ANTWOORD. Dank ja heusch
vriendelijk dank voor uw openhartig
heid. Die is ons veel liever dan gemop
per thuis of bij kennissen; en verder
onze waardeering voor het feit dat u
voluit onderteekent. Veel kunnen wij
niet zeggen, maar als u Duitsche kran
ten leest zult u zien, dat die op dezelf
de wijze over bominslagen berichten
als alle Nederlandsche kranten thans
doen, geen enkele uitgezonderd, zelfs
niet de krant die u noemt. Wij zijn klaar
wakker en stralen van arbeidsvreugd.
Weet u waarom? Omdat het zoo moei
lijk is geworden. Begrijpt u dat?"
Katholiek Comité van actie
„Voor God"
DOEN LEVEN VOOR GOD
IS LEVEN VOOR GOD
'Men kan God niet altijd met
de tong verheerlijken. Maar het
leven zelf kan een voortduren,
de verheerlijking van God zijn.
Immers: „Uw licht moet voor
de menschen schijnen, dat zij uw
goede werken zien en Uw Vader
prijzen, Die in den hemel is."
Duitsche marine
soldaten
Ergens in Nederland was Donderdag
voor de tweede maal een groote militaire
plechtigheid der Duitsche marine, meldt
het A.N.P. Om half elf legden eenige hon
derden recruten van een Schiffstammab-
teilung in handen van den admiraal den
eed van trouw af aan Führer en vader
land.
Voor deze gelegenheid was het bordes
van het stadhuis, waar de admiraal zou
spreken, met groen versierd; iets terzijde
er van was een plankier opgesteld, omge
ven door bloemen en planten en bestemd
om dienstee doen bij de eedsaflegging.
De plechtigheid was even eenvoudig als
indrukwekkend. Van half tien af marcheer
den de colonnes door de straten van de
stad naar de Markt, waar zij zich in carré
voor het stadhuis opstelden. Klokslag half
elf betrad daarop de admiraal het markt
plein. Na een korte troepeninspectie zon
gen de recruten, begeleid door een marine
kapel, gezamelijk het lied: „Ich hab'
mich ergeben!"-
Vervolgens betrad de commandant van
de marinetroepen het bordes van het stad
huis voor het houden van een toespraak.
„Iedere beëediging," aldus spreker, „is een
feestdag en zij beteekent de bevestiging
van onze liefde en trouw aan den Führer,
het volk en het vaderland. Alhoewel reeds
onderricht, wil ik op dit op dit oogenblik
nog eenmaal de beteekenis uiteenzetten
van deze plechtigheid."
Spr. releveerde dan in eenvoudige woor
den, welke de symbolische beteekenis is
van het ijzeren en het hakenkruis, welke
in de vaandels van marine en rijk zijn ge
weven.
Hij sprak van den heldenmoed en de
eeuwige jeugd van het Duitsche volk,* dat
tallooze malen zijn bloed gaf voor de ver
dediging van het rijk.
Hij sprak ook van de plichtsvervulling,
die er aan vooraf ging. „Niet meer u zelf
behoort van dit oogenblik af uw leven,
maar aan den Führer, Adolf Hitler."
Na deze toespraak befrad de drager van
de rijksvlag 't plankier, waar een achttal
recruten, met de linkerhand op het vaan
del en de rechterhand omhoog geheven,
den eed van trouw aflegde namens al hun
Dr. Fischböck over
economische problemen
in Nederland
Naar aanleiding van zijn lezing op 29
October j.L over „Economische vraag
stukken in het nieuwe Europa" heeft dr.
Hans Fischböck, commissaris-generaal
voor Financiën en Economische Zaken,
eenige genoodigden in. staat gesteld van
gedachten te wisselen in verband met
eenige vragen, die naar aanleiding van
voornoemd onderwerp vooral ten aanzien
van de economische positie van Nederland,
waren gerezen.
Aan de uitvoeringen en interessanten be
schouwingen, die deels een gevolg waren
van gestelde vragen, van dr. Fischböck
ontleenen wij het volgende:
Voor eerste werd de vraag gesteld
welke positie Nederland in de toekomst
als agraar- en landbouwstaat zal kun
nen innemen respectievelijk zal kun
nen uitbreiden en vergrooten.
Dr. Fischböck is van meening, dat ten
aanzien van den Nederlandschen landbouw
tal van mogelijkheden in de naaste toe
komst aanwezig zijn. Vele takken van den
Nederlandschen landbouw immers nemen
een vooraanstaande positie in Europa in.
Nederland echter is voor zijn productie
voor een belangrijk deel afhankelijk van
den invoer van Amerikaansche voederpro
ducten. Op dit oogenblik kan nog niet met
zekerheid worden gezegd, in welke mate
dit ook straks weer mogelijk zal zijn. In
ieder geval zullen de moeilijkheden, die
aan den export naar Duitschland thans nog
in den weg staan, worden opgeheven. Daar
bij wees spr. vooral op het feit dat de
prohibitieve invoerrechten belangrijk zul
len worden verminderd of geheel worden
opgeheven. De prijzen van onze land- en
tuinbouwproducten zullen zich daarbij
aanpassen aan de prijzen in Duitschland.
Er zal naar gestreefd worden om het peil
te bereiken waarop de Duitsche prijzen
voor landbouwproducten zich bewegen. Dit
is geen ontwikkeling, die zich in korten tijd
zal afspelen, maar een verhouding, die
een lang tijdsbestek vereischt. In dit ver-
bank werd nog gewezen op het feit dat ten
aanzien van deze materie in ons land nog
tal van organisatorische verbeteringen kun
nen wórden bereikt. Maatregelen dienen
dan genomen te worden voor een betere
organisatie in bepaalde onderdeelen.
Vervolgens werd de vraag gesteld in
welke mate een aanpassing kan wor
den ^verkregen aan de prijzen in
Duitschland.
De ontwikkeling van het prijsniveau, al
dus de minister, zal geschieden in een
vorm, die geen stormachtig karakter zal.
dragen. Als principieele eisch dient een
prijstop gewaaarborgd te worden. De ver
koopsprijs der producten zal worden be
paald op basis van de productieprijs. Waar
voor tal van producten in Nederland een
lagere prijs dan in Duitschland bestaat, zal
op den duur een aanpassing moeten worden
verkregen, zoowel ten aanzien van industri-
eele- als ook van landbouwproducten. In
dit verband werd nog gewezen op de nood
zakelijkheid, dat een politiek op langen ter
mijn ten aanzien hiervan dient te worden
gevolgd. Daarbij moet vermeden worden
dat de Nederlandsche prijzen boven de no
teeringen, die in Duitschland heerschen,
zich bewegen.
Bij de bespreking van dit probleem
kwam de omrekeningskoers ter sprake.
Uitvoerig bleef dr. Fischböck stilstaan bij
de positie van de Nederlandsche valuta.
Nadrukkelijk wees hij op het feit, dat een
devaluatie in geen geval in aanmerking
kameraden, die gezamenlijk de eedsfor
mule uitspraken.
De admiraal sprak tot slot de recruten
toe. Zijn woorden waren een herinnering
aan het verleden en een opwekking voor
de toekomst; een herinnering aan wat het
Duitsche volk sinds de jaren 19141918
meemaakte, totdat de Führer met kracht
aan den heropbouw van Duitschland be
gon. Discipline, orde en gemeenschapszin
groeiden sinds die dagen. Duitschland
kreeg weer een sterke weermacht en te
vens ook de achting, waarop het recht
heeft in de wereld. Een volksgemeenschap
werd geschapen, d'ie door niets aan het
wankelen is te brengen. Het Duitsche volk
gelooft aan zijn kracht en aan zijn toe
komst. Sprekers opwekking gold de naaste
toekomst. Engeland, dat den oorlog gepro
voceerd heeft, heeft gemeend, de waar
schuwing van den Führer in den wind te
kunnen slaan. Thans zullen wij strijden tot
de eindzege zal zijn behaald. De Führer
heeft ons weer het geloof in Duitschland
gegeven en hij'zal ons naar een glansvolle
toekomst voeren. Met een driewerf Sieg
Heil op den Führer eindigde spreker.
Als besluit der plechtigheid speelde de
marinekapel de nationale hymne.
EEN IDEAAL
U hebt natuurlijk ook het bericht in
de krant gelezen, dat in Delft een
jongedame van 76 jaar zich heeft laten
inschrijven voor het loopende studie
jaar aan de Technische HoogeschooL
Ik zeg expresselijk jongedame, omdat
dit bewijs van vitaliteit meer dan onze
bewondering verdient.
Men zou zich kunnen verdiepen in de
vraag, welke technische wetenschap zóó
haar belangstelling heeft gaande ge
maakt, dat zij op dezen hoogen leeftijd
nog eens begint aan een studie, waar
zelfs sommige jongeren tegen op zien.
En het zou natuurlijk kunnen zijn, dat
zij het kippenhok in den tuin vrijge
komen nu de kippen ter dood veroor
deeld zijn of haar garage wil ombou
wen tot een miniatuur-vredespaleis.
Het kan ook zijn, dat zij kolen te kort
komt en daarom mijnbouwkunde wil
gaan studeeren om te zien of daar nu
niets aan te doen is.
Belangrijker dan deze vraag is ech
ter het feit, dat deze vrouw zoo goed
den zin van het leven kent, dat zij op
76-jarigen leeftijd blijkbaar nog een
studie gaat aanvatten, waar een men-
schenleven mee gevuld kan zijn. En het
houdt haar niet terug, dat zij reeds in
den winter van haar leven staat. Zij
heeft een ideaal. En dat ideaal streeft
zij na met de kracht en de liefde van
een twintigjarige.
En dit is haar voorbeeld: een ideaal
te koesteren. En te zorgen, dat voor
ieder verloren ideaal een ander in de
plaats komt.
Want dat is een der geheimen van
een gelukkig leven.
V._J
ELKEN MIDDAG In
van hal TRIANON-THEATER
Breestraat né- 31 - LEIDEN
5 O'CLOCK TEA
MUZIEB/ - GRATIS SURPRISES
2609 voor de Dames.
komt. Er zal geen „Abwertung" van den
Nederlandschen gulden plaats hebben. De
koopkracht van onze valuta zal zich niet
wijzigen.
Vervolgens ontspon zich een interessant
debat over economische vraagstukken. De
Nederlandsche belangen, aldus minister
Fischböck, staan ten opzichte van de
Duitsche interesssen geheel en al op een
basis van rechtsgelijkheid. In geen geval
zal er sprake zijn van verhandelingen in
eén sfeer van dictatorschap. Dr. Fischböck
zegde zijn volledige steun en medewerking
toe bij de handhaving en de vertegenwoor-
diginng van de Nederlandsche belangen
in Duitschland. Hij maakte gewag van de
binnenkort te houden onderhandelingen
tusschen Nederlandsche en Duitsche indu-
strieelen. Men dient echter, zoo deelde de
minister mede, bij een zuivere beoordee
ling van deze materie rekening te houden
met de eenige uitzonderingsfactor, n.L de
eischen en de belangen van de Duitsche
oorlogseconomie.
Bomaanvallen op
Nederland
Ook vannacht hebben Engelsche vlieg
tuigen aanvallen gedaan op Nederlandsch
grondgebied. De uitgeworpen bommen
hebben in het algemeen slechts schade van
geringe omvang aangericht, daar de mees
te op onbebouwd terrein neder kwamen.
Eennige woonhuizen hebben zware be
schadigingen opgeloopen. Twee personen
/ijn gedood en vier andere zwaar gewond.
In overijsel en Limburg zijn brandplaat
jes neergekomen.
Aangezien het in de laatste dagen her
haaldelijk is voorgekomen dat personen
letsel hebben bekomen door splinters van
projectielen van het afweergeschut wordt
er nogmaals op gewezen dat de aanwezig
heid in de open lucht tijdens luchtaanval
len gevaarlijk is.
REIS VAN VAKVEREENIGINGSLEIDERS
NAAR DUITSCHLAND.
Zaterdag zal een gezelschap vakvereeni-
gingsleiders van alle richtingen naar
Duitschland vertrekken, waar zij onder
deskundige leiding een aantal bedrijven
sociale instellingen en de werkkampen
zullen bezichtigen.
