RADIO-CENTRALES
Mcd&dand fiauwt zich
ap nieuiu ap
Een groot werk, dat veel
organisatie eischt
Belangrif
RIJNSTREEK
WOENSDAG 6 NOVEMBER 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 8
Wal eraan vooraf moet gaan
I
EEN ENORME TAAK
De wederopbouw van die deelen van ons
vaderland, welke door het oorlogsgeweld
gedurende de fatale Meidagen 1940 in meer
of mindere mate zijn getroffen, is op het
oogenblik in vollen gang. Wij weten het
heel goed: niet iedereen zal het met deze
uitspraak eens zijn. Er zijn onder ons land-
genooten, die zwartgallig kijken en zeggen,
dat er veel wordt gepraat, maar niets wordt
gedaan. Anderen geven weliswaar toe, dat
„er iets wordt gedaan", maar het tempo is
h.i. te langzaam en zoo zijn er meer vormen
van critiek, waarbij echter bijna steeds
wordt bewaarheid, dat de beste stuurlui
aan den wal staan.
Heeft men zich eigenlijk wel eens afge
vraagd wat er aan den eigenlijken weder
opbouw vooraf heeft moeten gaan? Ant
woord op deze vraag is een uiteenzetting,
welke ons dezer dagen werd gegeven. Zij
toont, dat alles wordt gedaan, wat binnen
menschelijk bereik ligt en wat met de ter
beschikking staande middelen verwezen
lijkt kan worden om de schade door oor
logsgeweld aan het leven van land en volk
toegebracht, te herstellen.
DE TAAK VAN DR. IR. RINGERS.
De opdracht, welke de toenmalige Op
perbevelhebber van Land- en Zeemacht aan
den „Algemeen gemachtigde voor den we
deropbouw" dr. ir. J. A. Ringers destijds
was zijn titel „regeerings-commissaris"
op 18 Mei gaf, luidde als volgt:
„Het herstel van het verkeerswezen,
de drooglegging van onderwaterzettin
gen, de wederopbouw van steden, dor
pen en gebouwen en al hetgeen daar
mede samenhangt".
Het droogmalen der inundaties had een
vlot verloop. Het ging over het algemeen
veel sneller dan redelijkerwijze verwacht
had mogen worden. Het bevaarbaar maken
van rivieren en kanalen en het openen van
de spoorwegen, hetgeen immers van groot
belang is voor de voedselvoorziening en het
kolentransport, had meer voeten in de aar
de, maar dank zij het verdienstelijk werk
van de directie van den Waterstaat en die
der Spoorwegen, waren de grootste hin
dernissen spoedig en doeltreffend overwon
nen.
ER ZONKEN 1400 SCHEPEN
Interessante en tot nu toe onbekende cij
fers werden ons medegedeeld omtrent het
aantal schepen, dat het Nederlandsche le
ger gedurende de vyf oorlogsdagen heeft
beschadigd met het doel deze vaartuigen
niet als bruikbare schepen in de handen
van den tegenstander te geven. Dit aantal
bedroeg in totaal 1400. Het meerendeel
werd tot zinken gebracht op de groote ri
vieren, in het IJsselmeer en in de Zeeuw-
sche wateren. Het was niet alleen een eco
nomisch, maar vooral ook een sociaal be
lang deze schade te herstellen. Het regee-
ringscommissariaat voor den Wederopbouw
stelde derhalve een afdeeling Vaartuigen
in, welke al deze beschadigde schepen re
gistreerde. De schepen werden daarna, de
een na den ander gelicht, de schade vastge
steld en naar werven gesleept om gerepa
reerd te worden. Gelukkig kon worden
vastgesteld, dat slechts een zeer gering aan
tal 6 a 7 pet. onherstelbaar bescha
digd was. Deze niet meer te herstellen
schepen waren over het algemeen kleine
vaartuigen van minder dan 150 ton. H^t to
tale bedrag van de vaartuigen-schade be
loopt rond 10 millioen gulden. Dit herstel
brengt een aanzienlijke hoeveelheid werk
mee voor de op reparatie ingestelde wer
ven, waarvan Nederland gelukkig een zeer
groot aantal telt, vooral in Rotterdam en
omgeving. Dit is van zeer veel belang, in
de eerste plaats economisch om de vervoers
capaciteit weer op peil te brengen en in de
tweede plaats sociaal om den schippers,
schippersknechten enz. weer in het bezit
der schepen te stellen, zoodat zij wederom
aan het arbeidsproces kunnen deelnemen.
Op het oogenblik zijn reeds ongeveer
350 der beschadigde schepen hersteld
en nemen zij aan het verkeer weer
deel. Een aantal van ongeveer 400
schepen bevindt zich in een meer of
minder vergevorderd stadium van her
stel. Speciaal de voor de uitvoering
van de werken voor den Noord-Oost
polder benoodigde vaartuigen zijn in
korten tijd weer voor het gebruik ge
reed gemaakt.
PUINRUIMEN IN ROTTERDAM
Een tweede ding, dat aan eigenlijken we
deropbouw onherroepelijk moet vooraf
gaan is puinruimen. De Rotterdammers
kunnen hiervan meepraten. Weet u hoeveel
puin in de Maasstad opgeruimd moest wor
den? De schatting exclusief de oprui
ming van kelders en fundeeringen is 214
k 3 millioen kubieke meter puin, benevens
vele duizenden tonnen ferro- en non-ferro
metalen. De oppervlakte van de Rotter-
damsche binnenstad, welke door het oor
logsgeweld is verwoest, bedraagt ongeveer
270 H.A. Direct na den oorlog men zal
zich het herinneren heeft het Rotterdam-
sche gemeentebestuur maatregelen geno
men om deze fantastische hoeveelheid puin
op te ruimen. Dertig duizend „puinruimers"
boden hun diensten aan. Allen werden aan
het werk gezet. Het vereischte een orga
nisatie, die aanvankelijk vanzelfsprekend
niet vlot verliep. Voor dertigduizend
„puinruimers" waren ook dertigduizend
stuks werktuigen noodig. En da kleeding
niet te vergeten! Velen hadden nog nooit
een spade of een houweel in de hand ge
had. Geleidelijk echter kwam er ordening.
Aan het hoofd stelde zich een energiek or
ganisator, de heer Ter Marsch. -Het aantal
puinruimers kon spoedig worden ingekrom
pen tot 20.000. In Augustus werden er 2000
en in September 8000 ontslagen. De vorige
me and waren er nog 8000 puinruimers. Het
ligt in de bedoeling 5000 arbeiders aan het
werk te houden.
Aanvankelijk had men gedacht eerst
in Februari 1941 met het puinruimen
in Rotterdam klaar te zijn. De kosten
had men geschat op 19 millioen gulden.
Dank zij de goede organisatie en een
even vlotte samenwerking tusschen den
gemeentelijken technischen dienst in
Rotterdam, den rijksdienst voor de
werkverruiming en het regeeringscom-
missariaat voor den wederopbouw is
het echter meegevallen. Het einde is
thans reeds in zicht. Het werk zal half
November klaar zijn en de kosten zul
len dan 12 millioen gulden hebben be
dragen.
PUINRUIMERS ELDERS.
In vergelijking met Rotterdam was het
puinruimen in Middelburg kinderspel. Het
werk vlot in de Zeeuwsche hoofdstad goed.
werd vlot in de Zeeuwsche hoofdstad goed.
In totaal moet hier 80.000 kubieke meter
puin geruimd worden.
Driehonderd arbeiders zijn hiermede be
zig en de kosten worden geschat op 350.000
gulden.
Wat de andere door het oorlogsgeweld
getroffen gemeenten betreft, kan het puin
ruimen practisch worden verwaarloosd.
MOTORRIJTUIGENBELASTING
De A.N.W.B. bericht ons:
In een nieuw rondsenrijven heeft het
Departement van Financiën nadere voor
schriften gegeven met betrekking tot de
teruggave van motorrijtuigen-belasting.
Volgens de tot dusverre geldende rege
ling kon restitutie slechts verleend worden
over volle maanden, gedurende welke men
wegens intrekking van de rijvergunning
niet meer kon autorijden; teruggave van
belasting op zestigdagenkaarten kon niet
worden verleënd.
Op zestig-dagen-kaarten wordt restitutie
verleend, indien het betrokken motorrij
tuig wordt gevorderd of afgeschaft In ge
val van vordering van een motorrijtuig,
waarvoor men een gewone belastingkaart
heeft kan teruggave over de nog niet ver
streken maanden verleend worden.
Zy, die een zestig-dagen-kaart bezitten
en vóór den afloop van de geldigheidsduur
deze kaart hebben opgebruikt, kunnen in
afwijking van de vroeger geldende voor
schriften in het vervolg een nieuwe zestig-
dagen-kaart verkrijgen.
De nieuwe circulaire bepaalt echter, dat
in geval de vergunning slechts voor een
deel van een maand gecontinueerd wordt,
teruggave verleend kan worden over het
resteerende deel van de maand.
Katholiek Comité van actie
„Voor God"
God, hoor mijn gebed,
en geef acht op mijn smeeken.
Verhoor mij om Uw trouw
en om Uw barmhartigheid;
treed niet in het gericht met Uw
dienstknecht,
want geen levende is voor Uw
aanschijn rechtvaardig.
(Ps. 142)
R.O.V. (v. Rijnsburg, (voor Katwijk aan Zee,
Oegstgeest, Valkenburg, èn Katwijk a.d. Rijn)
Voorschoten (H. Rijndijk) H. R. BLOOT Co.,
Rijnsburg, Tekf 25. Katwijk, Telef. 131
De zenders sluiten om 7.1|
zenders nóg vroeger sluil
van onze Raqio Centrale'
onze Radio-Centrales gei
derlandsche Oitiroepvereei
Onze Radio-cen^tales zijn
de studio's verbanden. Eei
iptgezonden, van V,15 uur
ma is vrij van elke electri
avdfcds. Ook al zoud$i de
'hebben de abohné's
daar J£en last vanJFwant:
pgramma'svcier Ne
gingen door.
per eigen telefoonlijn met
eciaal programma wordt
uur nam. Dit program-
atmosferische storing
en wordt ook niet ^neer g^toof\door andere zenders.
MAAR ÓÓK:
bezitters van Radio-toestellep zulleft deze programma's,
die ir. de Radio-Gidsen zulfpn worden vermeld, niet
willen en kunnen missen.
THANS
is het oogenblik gekomen, on
aansluiting op de Radio-Centri
het toestel ook een
ïen. 2654
OMGEVING
OEGSTGEEST
viering van
St. Willibrords feest.
7 November is voor onze Parochie een
bijzondere datum, omdat dan de sterfdag
van St. Willibrord wordt gevierd, die niet
alleen de Patroon, doch ook de Stichter is
van onze Parochie.
Wij kennen allen de mooi? legende die
aan de stichting van onze Parochie is ver
bonden en die aan het oude groene Kerkje
de traditioneele naam van „Zweetkerkje"
heeft gegeven. St. Willibrord immers zou
eenigen tijd voor zijn dood de opdracht
hebben gegeven om nier een kerkje te
bouwen en tevens had hij beloofd het zelf
te komen wijden. Intusschen is hij gestor
ven, doch is toch zijn belofte nagekomen,
zoodat het kerkje op wonderbare wijze is
gewijd. Al moge het dan een legende zijn,
toch zegt ze ons dat St. Willibrord zijn pa
rochiegemeenschap niet vergeet en een
blijvende en beschermende liefde toedraagt
zoodat van zijn kant Kerkwerve blijft St.
Wilberts erve.
Dit jaar heeft dit feest nog een bijzonder
blij accent, omdat in een apostolisch schrij-
van onze H. Vader Paus Pi us XII den H.
Clemens Willibrord, Bisschop en Belijder,
heeft uitgeroepen tot eersten Patroon der
Utrechtsche Kerkprovincie met de bepa
ling, dat zijn feest als een ritus eerste klas
met octaaf in alle Bisdommen van Neder
land moet worden gevierd. (A. A. S.
XXXII. 1940).
Wij willen daarom langs dezen weg* alle
Parochianen nog eens aansporen dit feest,
althans kerkelijk mede te vieren.
Op 7 November is er 's fhorgens om half
acht een gezongen H. Mis, doch op a.s.
Zondag zal het feest parochieel worden ge
vierd in een plechtige Hoogmis en des
middags om 3 uur in een solemneel Lof,
met reliekenprocessie en predikatie.
Wij zouden echter ook onder de aandacht
van de Parochianen willen brengen, om
op 7 November de plaats te bezoeken, waar
St. Willibrord oorspronkelijk onze parochie
stichtte n.m. de plaats waar op het oogen
blik het z.g. Groene Kerkje staat. Want
rond dit kerkje liggen veel gesneuvelde
soldaten begraven, waaronder ook ver
schillende Katholieken. Het is dan een
mooie gelegenheid om op het graf voor hun
zielerust te bidden, vooral nu wij in de
maand leven, waarin wij de zielen der
afgestorvenen bijzonder gedenken.
Tenslotte sporen wij alle Jongemannen
tusschen de 17 en 25 jaar nog eens aan,
om Zaterdagavond om 8 uur in de kerk
aanwezig te zijn voor een zeer bijzondere
Willibrord herdenking. Hier zal vooral
worden uiteengezet de beteekenis van St.
Willibrord voor ons Vaderland.
Moge alle Parochianen elkander aan
sporen, om ook dit jaar St. Willibrord den
Stichter en Patroon van onze Parochie te
vieren, opdat ook wij van onzen kant er
voor zorgen dat Kerkwerve blijft St. Wil
berts erve!
Schipper verdronken.
Gistermiddag om kwart voor vijf
voer de 23-jarige H. van Egmond,
wonende te Oegstgeest, en werkzaam
bij de firma de Ridder en Co., met zijn
schuit door den Rijn. Door onopgehel
derde oorzaak viel de man te water.
Op zijn hulpgeroep kwamen verschei
dene personen toesnellen. Zy tracht
ten met haken en dreggen den drenke
ling te redden, doch deze werd door
den sterken stroom naar beneden ge
trokken. Eerst na twintig minuten kon
men den man op het droge brengen.
Het lyk is naar de ouderlijke woning
vervoerd-
Ge b o r e n: Dirk z. van J. van Egmond
en J. Kort. Alphonsus Cornelis Marie
z. van L. J. A. v. d. Drift en M. M. C. Ver
hoef.
Ondertrouwd: J. van de Gevel 33 j.
en S. Palsma 25 j. C. J. Ritman 31 j. en
J. S. Ardesch van Hamel 38 j.
Overleden: R. Harmens geb. Har
mens 81 jaren (overleden te Leiden).
F. E. L. Meuffels 66 j., overleden te Lei
den. D. de Koning 79 j. A. J. W. den
Ouden geb. du Chatenier 77 j. J. U.
Osinga 70 j.
Gevestigd: Rijkmans geb. IJdoj van
Rijnsburg. Boomsma geb. Lodewijks,
van Leiden. H. Félix, van Leiden. R.
van Mosseveld, van Leiden. L. van der
Scheer, van Bloemendaal. J. Luijben
geb. Groenendijk van Nieuwkoop. P.
A. J. van Domelen, van Roosendaal. W.
van Heusden, van Hilversum. J. A. v.
d Burgh, van Pijnacker. N. Bosman,
van Hengelo. A. Zoethout, van Leiden.
Vertrokken: C. D. Herremans, naar
Breda. S. Schönthal, naar Baarn. A.
A. Roman en gez. naar Leiden. M. La-
dendorff en vr., naar Alphen aan den
Rijn. J. K. Lubanski, naar Ermelo. A.
Ladendorff, naar Alphen aan den Rijn.
B. A. Schlatmann, naar Oosterhout. K.
Jongerbloed, naar Hazerswoude. A.
Abspoel, naar Leiden. E. N. E. Thijssen,
naar Leiden. J. M. van Wijk, naar Bloe
mendaal. H. W. de Roos, naar Leider
dorp.
Verhuizingen binnen de gemeente: D.
Bol en gez., haltechef N.Z.H., van v. Assen-
delfstraat 40 naar Regentsselaan 15.
HILLEGOM
Geboren: d. van C. MeijlisNoppe
d. van H. SalierFoks z. van L. P.'
Kalkersvan Echteld d. van P. C. van
der EistAugustinus d. van M. J. Top
penBackens z. van C. M. van Leeu
wenvan Lierop d. van E. M. A. Lit-
jensWelling d. van C. WillemseMetz
z. van H. A. van der Lindenvan Looij
LEIDSCHENDAM
Verdronken?
By de politie, alhier, werd aangifte ge
daan, dat de heer J. uit Voorburg, die
Zondag j.l. op bezoek was geweest in de
Tedingerstraat, alhier, nog niet was te
ruggekeerd. Daar vermoed wordt, dat J.
aan den Westvlietweg door de duisternis
te water is geraakt en verdronken, heeft
de politie vandaag daar ter plaatse de
Vliet afgedregd, doch tot heden zonder re
sultaat.
Geboren: Wilhelmina Maria, d. van J.
H.Verhagen en H. M. v. Dijk Anna Apo-
lonia Maria d. van A. G. F. v. d. Arend en
M. P. van Rijn Franciscus Jacobus An-
tonius z. van F. J. Strampraat en M. M. F.
Bakker Simon Christiaaan z. van A. J.
van Veen en M. P. v. d. Sman Gerar-
dus Christianus Maria z. van N. J. Goeman
en Chr. M. Lelieveld.
Ondertrouwd: J. Th. A. v. d. Meer
en D. M. C. van Dijk A. A. v. d. Zalm en
J. A. Beet J. M. Schipper en A. Buite
laar.
Getrouwd: J. L. Remmerswaal en
H. G. de Heij B. J. Sloot en M. E. Jansen
Zijlstra en A. M. Zijlstra.
Overleden: S. L. C. E. Mulder, d.
3 dagen.
NOORDWIJK
Geboren: Cornelia Wilhelmina Ju
liana d. van P. Rothert en E. M. P. Ouds
hoorn. Marinanne d. van H. de Graaf en
K. de Bruin. Martinus Johannes Nico-
laas Quirinus Marie z. van M. J. J. Zand
wijk en C. van Berkel, Catharina Wil
helmina Maria d. van H. W. G. v. Urk en
C. P. Ruigrok. Jolanda Agnes Jacoba
d. van C. J. Commandeur en J. K. Borst.
Hubertus Petrus Cornelis z. van H. G. J.
Peeperkorn en T. Vink. Simon Theodo-
rus z. van S. de Haas en H. G. Alkemade.
Ondertrouwd: A. J. Fransen en G.
C. den Hollander. J. Moerkery en E. P.
Groenendijk.
Overleden: Johanna v. d. Ploeg 79 J.
SASSENHEIM
ENSTIGE ONTPLOFFING BU
SIKKENS.
Een ernstig gewonde.
Gisteravond even na 7 uur brak in Sik-
kens' Lakfabrieken, alhier, brand uit, ge
volg van een hevige explosie.
Met eigen bluschmateriaal: slang op de
waterleiding en brandblusschers werd het
vuur bedwongen.
De oorzaak is hoogst waarschijnlijk een
vonk, welke uit een stopcontact sprong,
toen een stekker daaruit getrokken werd.
Door deze vonk ontstond een explosie,
waardoor deuren opengereten werden en
vele ruiten braken, w.o. ook een groote
met gewapend draadglas belegde lichtbak.
D» roeden van enkele stalen ramen wa
ren totaal verwrongen.
Helaas werd naast de materieele scha
de door de explosie zwaar lichamelijk let
sel toegebracht aan een employé van de fa
briek, den heer Luik, wonende Berken
laan 5.
Hy werd deerlijk aan gezicht en armen
verbrand.
De doktoren Dommissie en Zijerveld ver
leenden de eerste hulp, waarna het slacht
offer naar het Academisch Ziekenhuis te
Leiden is vervoerd.
Deze brand heeft wel aangetoond, dat de
onderhanden zijnde moderniseering en uit
breiding van onze brandweer, met het oog
op dergelijke in de gemeente aanwezige
fabrieken, waarin een brand spoedig cata-
strophale afmetingen kan aannemen, al
lerminst overbodig is.
Rijwiel terug. De aan den heer van
Zelm ontvreemdde fiets is te Oegstgeest,
staande langs den weg, teruggevonden. De
beige-kleur was den dief zeker te veel in-
het-oog-loopend.
VOORSCHOTEN
.In beslag genomen. Gisteravond is
door de politie in een schuur in den pol
der achter de laan van Rozenburg een ge
slacht varken in beslag genomen. De sla
gers konden vluchten en in de duisternis
ontkomen met achterlating van twee rij
wielen en enkele andere voorwerpen, wel
ke ook in beslag genomen zijn. Bij onder
zoek is gebleken, dat hieraan schuldig wa
ren P. de B. te Leiden en H. D., alhier.
WARMOND
Diphterie. Op de scholen alhier zijn
eenige gevallen van diphterie geconsta
teerd. In overleg met den inspecteur van
de Volksgezondheid is voor de kinderen
der scholen de gelegenheid opengesteld om
zich tegen deze ziekte te laten inenten, van
welke gelegenheid zeer druk gebruik
wordt gemaakt. De behandeling geschiedt
geheel gratis.
Geboren: Dorothea Elizabeth d. van
J J. Scherjon en S. M. E. Broese. Lena
d van C. v. d. Heyden en Aa van Hulst
Quirina Johanna Elisabeth d. van Q. G.
Beugelsdijk en W. J. v. Egmond. Corne
lis Helena z: van C. J. A. Meskers en V. C.
Meerleveld.
Gehuwd: L. P. Moerkerk jm. 32 j. en
M. S. Sikking 28 j.
Overleden: Maria Spel 74 j. wed.
van B. J. V. Mathot. W. J. van Noort 61
j. echtgenoot van C. Moerkerk.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Geboren: Anna Catharina d. van P.
A. de Knyff en N. van der Schee Maria
Dirkje d. van J. Westmaas en M. E. van
den Berg Isaac z. van N. van Dien en R.
Kroon Welmoed Klazes d. van K. Fok-
kema en S. de Vries Ernst Arie z. van
A. Hoogeveen en B. Tuis.
Overleden: Marius Schreuders 73 j.,
geh. met P. van der Schans Pieter Zuij-
dam 72 j., geh. met B. van Leeuwen.
Gevestigd: Neeltje Pot van Boskoop
Adrianus van Halteren en gezin van
Boskoop Jacoba A. de Wit van Koude
kerk aan den Rijn Karl P. Jacoby van
Wassenaar Dorn Weingarten, wed. Ph.
Marcus van Wassenaar Marie M. E. J. L.
Mancesu van Leiden Marinus Tatje van
Koudekerk aan den Rijn.
Vertrokken: Hendrika van der
Kreeft naar Amsterdam Elizabeth West
maas naar Amsterdam Anthonie en Jan
netje Kikkert naar Sneek Caspar J. Bou-
wer naar Den Haag.
ZOETERWOUDE
Roode Kruis. De in deze gemeente ge
houden collecte ten bate van het Ned. Roo
de Kruis heeft in totaal f ,0.50 opgebracht.
„Gewapende Dienst". Door B. en W.
is een commissie gevormd v. d. Gewapenden
Dienst (steun aan oud-militairen, invali
den, oorlogsweduwen en weezen). In deze
commissie hebben zitting de heeren J. ten
Seldam, voorzitter; L. Harkes, secr.-penn.
en K. van Houten.
NIEUWKOOP
Lagere scholen. Ter besparing van
brandstoffen is alhier besloten, dat de la
gere scholen op Maandag voorloopig ge
sloten zullen blyven.
