De rol van Bullit Europa in wording EEN GROOTSCHEEPSCH OFFENSIEF WOENSDAG 6 NOVEMBER 1940 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 £enden apnieuia deóiaaUt Op verschillende plaatsen in Noord Holland treft men de zg. veeboeten aan, waarin de koeien gemolken worden en den nacht doorbrengen. Zoo kan het vee enkele weken langer geweid worden, alvorens de definitieve staltijd is aangebroken (Foto Pax-Holland) VERKLARINGEN VAN CHURCHILL ROLLS ROYCE-FABRIEK AANGEVALLEN. In den nacht van 4 op 5 November is weer de eene golf van Duitsche vliegtuigen na de andere opgestegen om Londen aan te vallen. Bovendien werden verscheidene steden in Schotland met veel succes door andere formaties bestookt. Naar eerst thans bekend wordt is ook Hillington bij Glasgow hevig gebombar deerd. Men heeft vijf zware branden en ontploffingen waargenomen. Te Hillington staat de bekende fabriek van vliegtuigmo toren Rolls Royce, een der belangrijkste fa brieken voor de Engelsche vliegtuigindus trie, waar vooral de motoren voor de jagers vervaardigd worden. In den loop van gisteren zijn de spoorba nen te Norwich aangevallen, evenals het vliegveld SwantonMorley, waarbij onder komens en hangars door kettingbommen vernield werden. Engelsche jagers, die aan de Zuidoostkust door Duitsche jagers ver rast werden en, hoewel ze in de meerder heid waren, geen strijd wilden leveren, werden achtervolgd. Een Spitfire werd neergeschoten. OPTIMISME OVER 1943—1944. In het Lagerhuis heeft de Engelsche mi nister-president, Churchill gisteren een verklaring over den huidigen oorlogstoe stand afgelegd. Hij deelde mede, dat op Kreta reeds een Engelsche vloot- en luchtbasis is ingericht en gaf de toezegging, dat Engeland zal trachten, zijn pogingen tot hulpverleening aan Griekenland voort te zetten. De Brit- sche luchtmacht is reeds in actie gekomen. „Ik kan hier slechts zeggen aldus Churchill dat nog meer strijdkrachten onderweg zijn, daar wij wenschen de Grie ken tot aan de grens van ons vermogen te helpen. Wij moeten de nieuwe taak aanvat ten met een levendig besef voor de reus achtige verantwoordelijkheid, die wij in Egypte en het moederland hebben te dra- In den sector van Jannlna LUCHTMACHT EN ARTILLERIE ZIJN ZEER ACTIEF. „Nya Dagligt Allehanda" brengt een vrij uitvoerig bericht van een Amerikaansch persagentschap, waarin o.m. medegedeeld wordt, dat de Italianen thans partij getrok ken hebben van het betere weer. Zij heb ben een grootscheepsch offensief op touw gezet. Het ziet er naar uit, alsof de Griek- sche troepen zich moeten terugtrekken, als zij het leven er althans nog willen afbren gen. Dit staat in verband met het feit, dat de Italianen geconcentreerde bomaanval len op de rotsvestingen van de Grieken uitvoeren. Verder is zware artillerie door de Italianen in de voorste linies in actie ge bracht. Zelfs de vernieling, die de Griek- sche artillerie aan de wegen aanrichtte, heeft niet verhinderd dat de Italiaansche artillerie thans zonder moeilijkheden op rukt Onder de Italiaansche troepen bevin den zich ook Albaneesche eenheden, die een goeden indruk maken. Volgens mededeelingen uit bertouwbare Italiaansche kringen woedde Maandag avond in Noord-Griekenland een veldslag tusschen Italiaansche en Grieksche troe pen, welke voor den geheelen oorlog be slissend zou kunnen zijn. In den sector van Jannina, zoo werd verklaard, zouden groo- te afdeelingen met elkaar in contact zijn gekomen. Er wordt met groote verbittering gestreden, aldus met United Press aan haar bladen. Tegelijkertijd rukken andere Italiaansche colonnes op tegen belangrijke doelen: een colonne blijkbaar aan de Westkust, een andere in de richting van Saloniki. Voor al deze laatste opmarsch wordt van groote strategische beteekenis geacht. Als Salo niki eenmaal zou zijn gevallen, dan zou Thracië volkomen zijn afgescheiden van het overige Griekenland en het verkeer met een deel der eilanden in de Aegeische Zee zou worden bemoeilijkt. Het Thraci- sche deel van Griekenland ligt ten Zuiden van Bulgarije en wordt als belangrijk be schouwd, omdat den laatsten tijd in de Italiaansche pers artikelen zijn versche nen, waarin de rechtvaardigheid der Bul- gaarsche aanspraken op dit gebied worden erkend. Ook door de Engelschen zal de beteeke nis Van Saloniki niet worden onderschat, daar de stad een uitnemende groote ha ven bezit, die tijdens den Wereldoorlog als steunpunt heeft gediend voor de Engel sche vloot. Uit Ljubojna aan de Grieksch-Joego-Sla- vische grens meldt de „Pravda", dat gis teren de gevechten in den sector Kortsja- Florina met de grootste hevigheid zyn gen met het oog op de groote en voortdu rende gevaren, waartegenover wij ons ge plaatst zien. Onder deze omstandigheden kunnen wü maar één ding doen en dat zullen wij naar beste vermogen. Op het terrein van den zeeoorlog moeten wij vooruitdenken tot 1943 en 1944 om onze vloot en onze koop vaardijschepen vrij te maken voor de troe penbewegingen, die wij in die jaren zeker zullen moeten ondernemen. Het feit, dat de laatste maanden „in veiligheid" voor ons zijn verloopen, vormt een der groote his torische overwinningen voor het Britsche eilandenrijk. PLUNDERING IN ENGELAND. Volgens de „News Chronicle" heeft de justitie te Londen medegedeeld, dat in Sep tember 140 en in October 250 gevallen van plundering van vernielde huizen door het gerecht behandeld zijn. De „Daily Mail" schrijft, dat dagelijks uit het geheele land berichten binnenko men over plunderaars, die door oorlogs rechtbanken worden veroordeeld. Het blad komt met voorbeelden: in Grays zijn twee personen tot zes maanden gevangenisstraf veroordeeld. Iemand uit Woolwich kreeg een jaar. Te Weybridge zijn twaalf plunde raars gevonnist. Uit een stad aan de Oost kust wordt gemeld dat een zestienjarige arbeider daar 63 plunderingen bekend heeft. De plunderingen hebben de plaats ingeno men van de uitspattingen van het nachtle ven in Westend. In plaats van beschonke- nen en vechtersbazen heeft men nu in En geland de plunderaars. Plunderingen ko men vijfmaal zooveel voor als alle andere delicten. In September en October is het aantal sterk gestegen en men vreest, dat die stijging zal aanhouden. Kort geleden heeft de politie de sterkte van haar per soneel en hebben de gerechten de straf maat verdubbeld. Onder de plunderaars, aldus de „Daily Mail", bevinden zich ook jongelieden, die het plunderen flirik vin den. Oudere menschen', die zich aan het zelfde misdrijf hadden schuldig gemaakt, verklaarden, dat zij de gestolen levensmid delen of het ontvreemde geld noodig had den voor hun gezinnen. voortgezet. Het is zonnig en winderig weer, zoodat aan de Joego-Slavische grens het machinegeweervuur en kanongebulder heel duidelijk hoorbaar is. De Italiaansche Al penjagers strijden vooral om een hoogte, welke de vlakte van Kortsja beheerscht en strategisch van zeer groot belang is. Maandag heeft aan beide zijden ook het luchtwapen aan den strij,d deelgenomen. JOEGOSLAVISCHE STAD TWEEMAAL GEBOMBARDEERD. Maandagmiddag zijn boven de Joego- Slavische stad Bitolje, die dicht bij de GriekschAlbaneesche grens ligt, drie vliegtuigen van niet herkende nationaliteit verschenen, die van een hoogte van 1500 meter twaalf lichte bommen lieten vallen op het station, het officierscasino en het vliegveld. Het Italiaansche gezantschap te Belgra do heeft medegedeeld, dat Grieksche toe stellen de bommen zouden hebben laten vallen. Later werd gemeld: Opnieuw zijn van middag tegen drie uur plaatselijken tijd boven de stad Bitolj (Monastir), vliegtui gen van onbekende nationaliteit versche nen, die bommen lieten vallen en daarbij o.a. ook het stafgebouw van de divisie al daar beschadigden. Het Joego-Slavische afweergeschut kwam niet in actie. Van Italiaansche zijde alhier wordt op de meest besliste wijze ontkend, dat dit Ita- liaensche vliegtuigen kunnen zijn ge weest. Men neemt aan, dat het Grieksche of nog waarschijnlijker Engelsche toestel len waren, die op deze wijze gepoogd heb ben de betrekkingen tusschen Joego-Sla- vië en Italië te vertroebelen. i MEDEDEELINGEN VAN DE BRINON. De nieuwe Fransche verbindingsambte naar bij de Duitsche bezettingsautoriteiten, Fernand de Brinon, heeft een interview toegestaan aan den Parijschen vertegen woordiger van het Amerikaansche agent schap International News Service. Hij sprak daarbij over de inlichtingen en raadgevin gen, die vooral door den vroegeren ambas sadeur Bullitt gegeven waren aan Fransche staatslieden en die een beslissenden invloed hebben uitgeoefend op de oorlogsverklaring van Frankrijk aan Duitschland. Het is inderdaad niet te bestrijden al dus de Brinon dat wij door zekere in vloeden in den oorlog zijn betrokken, in vloeden, die niet uitsluitend van Fran- schen oorsprong waren. Ik ken den heer Daladier zeer goed en ik weet, dat hij per soonlijk geenszins de politiek wilde voort zetten, waartoe men hem met geweld dreef. Kort na de overeenkomst van München werd hij het slachtoffer van een machtigen invloed, waaraan hij zich niet meer kon onttrekken. Frankrijk keerde, daartoe gebracht door lage motieven der binnenlandsche politiek en door druk van buiten, den rug toe aan het accoord van München en werd bijge volg in den c^rlog betrokken. In dit verbSid wees graaf de Brinon er op, dat Daladier den Amerikaanschen am- basadeur Bullitt een verklaring heeft gege ven, volgens welke hij nooit de mogelijk heid van een deelneming der Vereenigde Staten verwachtte. De druk, aldus ging de Brinon voort, waarvoQr Daladier is bezwe ken, en die ongetwijfeld een grooten in vloed op zijn besluiten heeft uitgeoefend, werd verwezenlijkt in den vorm van in lichtingen en raadgevingen. Maar deze in lichtingen waren valsch en deze raadgevin gen slecht. Gij herinnert u zonder twijfel dat eenige dagen vóór het uitbreken van den oorlog de Engelsche ambassadeur in Berlijn een onderhoud bad met Hitier, na welks einde een mededeeling van groote beteekenis naar Londen werd gezonden. Deze mededeeling behelsde het plan voor een vreedzame bij legging van alle En- gelsch-Duitsche twistvragen. Het Britsche kabinet beraadslaagde 48 uur lang. In Polen ontstond terstond een levendige reactie tegen een z.g. „in den steek laten". Ik geloof, dat in deze reactie het spoor van een sterken invloed, die uitgeoefend werd door 'n hooggeplaatste Amerikaansche per soonlijkheid, moet worden gezien. Boven dien werd den chef der Fransche regeering die nog steeds talmde, uit dezelfde kringen dagelijks verteld, dat hij niets riskeerde wanneer hij zich inliet met een oorlog, aan gezien het nationaal-socialistische regime geen werkelijken tegenstand kon bieden en de overwinning zeker was. Cartografisch Bureau v. Pelt. REDE VAN DR. GOEBBELS TE PRAAG. Op een groote betooging in de jaarbeurs hal te Praag heeft de rijksminister dr. Goebbels gisteren een omvangrijke poli tieke rede gehouden. Het Duitschland van Adolf Hitler met zijn negentig millioen menschen, zoo ver klaarde Goebbels o.a., kan thans, innerlijk eensgezind en van buiten af onaantastbaar, met het fascistische Italië er toe overgaan ook het gelaat van Europa een nieuwen vorm te geven. De taak, die Duitschland zelf zich daarbij thans stelt, is onmetelijk groot geworden. De revolutie van het na- tionaal-socialisme en van het fascisme zijn een Europeesch fenomeen geworden. Aan haar dynamiek kan enkeling noch volk zich meer onttrekken. Europa bevindt zich thans in een groot wordingsproces. Eng elands continentale degens zyn verbrijzeld. Het vasteland van Europa is voor Groot-Brit- tannië gesloten. Evenals eens enkele vol ken uit de vechtende stammen ontston den, zoo staat het vasteland van Europa op het punt zich opnieuw aaneen te slui ten. De verantwoordelijkheid voor de lei ding van dit nieuwe Europa kunnen echter slechts naties dragen. De As voldoet aan alle eischen, die deze taak stelt. Duitsch land is tezamen met het fascistische Ita lië in dezen oorlog drager van een vorm van wereldbeschouwing. Derhalve draagt de strijd met Engeland niet slechts het ka rakter van een volksoorlog, die door natio- nalen hartstocht wordt gedragen, maar hij beteekent veeleer ook eén gevecht tegen de Joodsch-Britsche plutocratie, die langen tijd Europa heeft uitgezogen. Europa's lot was door Londen bepaald volgens het beginsel „verdeel en heersch". Dit duivelsche beginsel van den eeuwigen onvrede in Europa is datgene, wat door de Engelschen geveinsd „evenwicht der krachten" genoemd wordt. De oorlog, dien Duitschland en Italië thans gedwongen zyn tegen de uitdagingen van Engeland te voe ren, is niets anders dan een opstand van Europa tegen den Engelschen onruststoker. Voor de volken van Europa rijst thans de vraag, of er niets oneervols in ligt met alle krachten aan de reorganisatie van dit we relddeel mede te werken. Uit het antwoord moet blijken, of ook de kleine naties heb ben geleerd de natuurlijke geschiedkundi ge ontwikkeling te begrijpen. Een bron van warmte en licht. In deze dagen van petroleumschaarschte en steenkooldistributie verrijzen op het platteland steeds meer brongasketels (Foto Pax-Holland) JODENREGISTER IN BELGIë In een nieuwe verordening Van den mi litairen bevelhebber voor België en Noord- Frankrijk wordt bepaald, dat alle Joden, die het zestiende levensjaar ingegaan zijn, zich moeten aanmelden voor inschrijving in het Jodenregister. Voorts wordt aanmelding van Joodsche ondernemingen, maatschappelijke vereeni- gingen en stichtingen verplicht gesteld. Lo gementen en logeergelegenheden, welker eigenaars of pachters Joden of Joodsche on dernemingen zijn, moeten voorzien worden van het opschrift: „Joodsche onderneming" in drie talen. FINANCIËN EN ECONOMIE HET ZWEEDSCHE HOUT. Terwijl de Zweedsche houtexporteurs in den vorigen winter contracten met Hol- landsche importeurs afsloten ter waarde van 20 millioen kronen, zijn door de Ne- derlandsche deviezen-autoriteiten nu slechts voor 8.5 millioen kronen aan de viezen ter beschikking gesteld, meldt Europapress. Contracten, die niet onder deze devie zen vallen zijn door de Needrlanders ge annuleerd. Noorwegen, dat ook een dringende be hoefte heeft aan hout, verkeer tin dezelf de omstandigheid, omdat men ook daar af hankelijk is van de ter beschikking ge stelde deviezen. BRAZILIë ZIT MET ONVERKOOPBARE KOFFIE. Te Rio de Janeiro vindt momenteel een conferentie plaats van vertegew. der Braziliaansche koffiegebieden, welke de vroegere en huidige koffiepolitiek der Bra ziliaansche regeering aan een onderzoek zal onderwerpen. Ten gevolge van den Europeeschen oorlog en den grooten kof- fieoogst van dit jaar is de toestand op de Braziliaansche koffiemarkt bijzonder ern stig. Het koffiejaar 19391940 (1 Juli 1939 tot 30 Juni 1940) heeft een export van slechts 15 millioen balen koffie gebracht tegen 16.2 millioen in het vorige jaar. Bra zilië is het nieuwe oogstjaar ingegaan met een voorraad van 6 millioen balen en in- plaats van 2122 mill, balen, waarop men de koffieoogst van dit jaar schatte, spreekt men momenteel van een grooteren oogst, tusschen 26 en 28 millioen balen. Zelfs in dien men het eerstgenoemde cijfer van 26 millioen balen aanneemt, dan zou een ex port-voorraad van 32 mill, balen aanwezig zyn, terwijl ten hoogste 12 tot 13 millioen balen gexporteerd kunnen worden, daar ten gevolge van den oorlog minstens 4.5 mill, balen geen afnemer meer vinden. Dit jaar zal de regeering rond 12 mill, balen uit de markt nemen, hetgeen neerkomt op 25 pet. van den oogst van alle Brabiliaan- sche staten, vermeerdeerd met 30 pet. van den oogst van Sao Paulo en 1.5 mill, balen van den ouden oogst. Bij een export van 12.5 mill, balen zouden evenwel bij deze zware maatregelen nog 7.5 mill, balen on verkocht blijven, en het is nu de taak van de bovengenoemde conferentie alle moge lijkheden te onderzoeken, voqr dit kwan tum afzet te vinden. Men denkt aan pro paganda, om het binnenlandsche verbruik te stimuleeren en aan de werwerking door de industrie ter vervaardiging van cellu lose, koffie-olie en coffeine, alsmede aan de vervaardiging van een in Noord-Amerika uitgevonden plastische bouwstof „cafe- lite". Momenteel wordt te Sao Paulo een proeffabriek gebouwd voor de fabricage van cafelite, die jaarlijks 50.000 balen zal verwerken. Bij goede resultaten van deze fabriek zullen meerdere cafelite-fabrieken worden gebouwd, die tezamen eenige mil lioen balen koffie per jaar zullen verwer ken. Voor men evenwel zoover is zal ge- ruimen tijd voorbij gaan, terwijl de pre caire toestand op de Brazilaansche koffie markt snelle en doeltreffende maatregelen noodig maakt JlaCianeti aaiCen deftig, aan

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 5