X NIEUWS
Weerbericht
BINNENLAND
MAANDAG 28 OCTOBER 1940
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
ZONS OP- EN ONDERGANG
Zon onder 18.19 uur.
Zon op 8.30 uur.
MAANSTANDEN.
27 October
28 October
29 October
30 October
31 October
1 November
2 November
3 November
4 November
3.35 op, 16.43 onder
4.55 op, 17.12 onder
6.16 op, 17.42 onder
7.39 op. 18.15 onder
(Nieuwe maan).
9.op, 18.53 onder
10.18 op, 19.37 onder
18.28 op, 20.27 onder
12.29 op, 21.24 onder
13.20 op, 22.27 onder
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Dinsdag 29 Oct.
voorm. 2.20 uur.
.OIIOIICDIIOIIOIIOIICDIIOIIOIIC^
Verduisteringstijden
Er is bepaald, dat er verduisterd
moet worden tusschen zonsonder-
2ang en zonsopkomst
Deze tijden zijn voor hedenavond
en morgenochtend:
ZONSONDERGANG
18.19 uur.
ZONSOPKOMST
8.30 uur.
xusschen deze beide tijden dient
er dus verduisterd te worden.
->ll Oil OII Oil Oil OII Oil Oil Oil CD
BEZOEK VAN DR. IR. RINGERS AAN
WYCHEN.
De algemeen gemachtigde voor den we
deropbouw, dr. ir. J. A. Ringers, heeft Za
terdag een bezoek gebracht aan de ge
meente Wychen, teneinde met het gemeen
tebestuur besprekingen te voeren over den
wederopbouw van het dorp Niftrik, dat
tot die gemeente behoort en ten gevolge
van oorlogshandelingen veel geleden heeft.
Aangezien de architect, die het opbouw-
pl3n van Niftrik opgezet heeft, ook het
plan voor de gemeente Katwijk a. d. Maas
verzorgt, kon de heer Ringers zich zij deze
gelegenheid tevens op de hoogte stellen
van den stand van zaken in laatstgenoem
de gemeente.
HET BEZOEK AAN DE ZEEUWSCHE
EILANDEN
Hoe krijgt men een uitzonderings
vergunning
Officieel wordt medegedeeld:
Het is in den laatsten tijd herhaaldelijk
voorgekomen, dat ingezetenen van de
meer Noordelijk gelegen proviciën, die
door Zeeland willen reizen, in Roozendaal
aankomen zonder in het bezit te zijn van
de uitzonderingsvergunning voor het be
treden der Zeeuwsche eilanden.
Om in de prvincie Zeeland te mogen
komen, dient men een verzoek tot het ont
vangen van een vergunning te richten tot
de burgemeesters van die gemeenten, In
welke men zijn moet. Deze verzoeken wor
den, na toetsing op de noodzakelijkheid van
het bezoek en nadat de burgemeesters hun
standpunt te dien opzichte hebben bepaald,
gezonden naar den bevoegden stafofficier,
welke gedetacheerd is bij den vertegen
woordiger van den Rijkscommissaris, die
opnieuw het verzoek zal toetsen en de ver
gunning uitreikt.
In het verzoek dat men tot de burge
meesters richt, moeten zijn vermeld: voor-
en familienaam van de verzoeker, beroep,
woonplaats en woonadres, datum en plaats
van geboorte bovendien de reden, waarom
men naar Zeeland wil en de duur van het
verblijf aldaar. Personen, die den voorge
schreven weg niet bewandelen en zich des
ondanks in het ontruimde gebied bewegen,
worden zonder nader onderzoek onmiddel
lijk gedwongen, de eilanden te verlaten
en moeten naar huis terugreizen.
Aanvragen voor het verkrijgen van een
uitzonderingsvergunning, welke aan andere
takken van dirnst gericht worden, kunnen
niet in behandeling worden genomen.
Verordening op Jood-
sche ondernemingen.
AANGEVEN VAN ONDERNEMINGEN
Wie daartoe verplicht zijn bij
verordening aangewezen
In het Verordeningenblad is opgenomen
een verordening van den Rijkscommissaris
voor het bezette gebied betreffende het
aangeven van ondernemingen.
Deze verordening verstaat onder onder
neming:
zaken, die op grond van de Handels
registerwet 1918 voor de inschrijving in het
Handelsregister moeten worden opgegeven;
ondernemingen, die toebehooren aan an
dere vereenigingen van personen, als
mede die toebehooren aan instellingen,
stichtingen en andere doelvermogens, voor
zoover haar doelstellingen van economi-
schen aard zijn;
land- en boschbouwbedryven, alsmede
tuinbouw- en visscherijbedrijven, wanneer
met dezelve eenig bedrijf, dat met het oog
merk om winst te maken wordt uitge
oefend, is verbonden;
ondernemingen, toebehoorende aan am
bachtslieden en straatventers, voor zoover
zij niet onder eerstbedoelde zaken vallen.
Welke ondernemingen moeten
worden aangegeven?
Aangegeven dient te worden iedere
onderneming, die op den negenden Mei
1940 aan een der navolgende omschrijvin
gen heeft' beantwoord, of daaraan op een
lateren datum beantwoordt:
1. een onderneming, die door een natuur
lijk persoon wordt gedreven, indien de
eigenaar daarvan is Jood;
2. een onderneming, die door een ven
nootschap onder een firma of door een
vennootschap bjj wijze van geldschieting
wordt gedreven, wanneer ten minste een
der hoofdelijk voor het geheel aansprake
lijke vennqoten is Jood;
3. een onderneming, die door een pri
vaatrechtelijk rechtspersoon of door een
vennootschap bij wijzevan geldschieting
op aandeelen wordt gedreven.
a. Indien ten minste een der tot wettige
vertegenwoordiging der onderneming be
voegde personen of ten minste een van de
leden van den raad van commissarissen is
Jood;
b. indien Jqden in beslissende mate deel
hebben in het kapitaal of in het stemrecht.
Deelneming in beslissende mate in het ka
pitaal wordt geacht aanwezig te zijn, wan
neer meer dan een vierde deel van het
kapitaal aan Joden toebehoort; deelneming
in beslissende mate door Joden in het stem
recht wordt geacht aanwezig te zijn, indien
het door Joden uit te brengen aantal stem
men de helft van het totale aantal uit te
brengen stemmen uitmaakt; bij stemrecht
op grond van preferente aandeelen is het
voldoende, indien de helft der voor deze
aandeelen uitgebrachte stemmen toekomt
aan Joden;
4. een onderneming, die door een vereeni-
ging van personen, een instelling, stichting
of ander doelvermogen, als bovenbedoeld,
wordt gedreven, indien een der onder 2 of
3 genoemde voorwaarden is vervuld;
5. een onderneming, die in feite onder
overwegend Joodschen invloed staat.
De verplichting tot aangifte wordt niet
opgeheven door de omstandigheid, dat het
vermogen van een onderneming ingevolge
de verordening no. 28/1940, betreffende de
behandeling van vijandelijk vermogen,
moet worden aangegeven.
Filialen van ondernemingen moeten
worden aangegeven, wanneer de onder
neming, waarvan het filiaal deel uitmaakt,
zelf moet worden aangegeven; wanneer
de onderneming, waarvan het filiaal deel
uitmaakt, wel is waar niet behoeft te wor
den aangegeven, maar nochtans ten minste
een bestuurder van het filiaal is Jood,
Wie is Jood of wordt als Jood
aangemerkt?
Jood is een ieder, die uit ten minste drie
naar ras voljoodsche grootouders stamt..
Als Jood wordt ook aangemerkt hij die
uit twee voljoodsche grootouders stamt en
hetzij zelf op den negenden Mei 1940 tot de
Joodschkerkelijke gemeente heeft be
hoord of na dien datum daarin wordt op
genomen, hetzij op den negenden Mei 1940
met een Jood was gehuwd of na dat
oogenblik met een Jood in het huwelijk
treedt.
Een grootouder wordt als voljoodsch aan
gemerkt, wanneer deze tot de Joodsch
kerkelijke gemeenschap heeft behoord.
Wie moeten de aangifte doen?
Bij een onderneming, die door een na
tuurlijk persoon wordt gedreven, is de
eigenaar daarvan en de tot het drijven van
de onderneming gemachtigde, bij andere
ondernemingen is elk tot vertegenwoordi
ging bevoegd persoon tot het doen der aan
gifte gehouden.
Wanneer alle personen, die tot het doen
van aangifte van een onderneming gehou
den zijn, blijvend of tijdelijk buiten het
bezette Nederlandsche gebied vertoeven of
om eenige andere reden hun bevoegdheden
niet kunnen uitoefenen, zijn ook diegenen,
die feitelijk de onderneming besturen,
tot het doen van aangifte van de onder
neming gehouden.
De verordening bevat voorts nog bepa
lingen omtrent den inhoud van de aangifte,
den vorm van aangifte en omtrent de ver
plichting tot het verschaffen van inlichtin
gen.
Ook zijn er strafbepalingen in opgeno
men. Hierbij worden zoowel boeten als ge
vangenisstraffen genoemd.
Naast de straffen kan de verbeurdverkla
ring van de waarden waarop het strafbaar
feit betrekking heeft, worden uitgesproken.
Deze verordening is 26 October in wer
king getreden.
DE LANDESGRUPPE DER AUSLANDS-
ORGANISATION DER N.S.D.A.P. IN DEN
NIEDERLANDEN
Overneming door den Rijkscommissaris
Ter uitvoering van een beschikking van
den plaatsvervanger van den Führer is
gistermorgen in het gebouw voor kunsten
en wetenschappen in Utrecht de plechtige
overdracht voltrokken van de Landes-
gruppe Niederlands der auslandsorgani-
sation der N.S.D.A.P. aan den rijkscommis
saris voor de bezette Nederlandsche ge
bieden, rijksminister Seyss Inquart. De
part ij-organisatie draagt van nu af den
naam Arbeitsbereich der N.S.DA.P. in
den Nieaerlanden.
Uit alle deelen van Nederland waren de
politieke leiders van de auslandsorgani-
sation verschenen. Onder de talrijke gasten
van de partij, de weermacht en het bestuur
dienen voor alles gouwleider Bohle, de
gouwleider van de auslandsorganisation
der N.S.DA.P. en gouwleider Roever,
gouwleider van de naburige gouw Wezer-
eem, genoemd te worden, alsmede gene
raal Ruoff als de oudste in dienstjaren
en generaal Schwabedissen van den staf
van den Bevelhebber der Weermacht in
Nederland.
Na den plechtigen intocht der vaandels
herdacht de Districtsinspecteur der N.S.D.
A.P. te Utrecht, prof. dr. Nieschultz, de
dooden, die hun leven moesten laten, om
dat zij. Duitschers waren of als soldaten
ter verdediging van het rijk vielen. Ver
volgens nam gouwleider Bohle het woord
en herdacht het streven en arbeiden van
die Rijksduitschers, die als leden van de
Auslandsorganisation in den Nederlanden,
ondanks alle moeilijkheden en vijandig
heden in trouwen, onzelfzuchtigen arbeid
het Duitsche moederland verkleefd bleven.
Na een afscheidswoord tot zijn trouwe
medewerkers in Nederland droeg hij toen
de partij-organisaties over aan den Rijks
commissaris voor de bezete gebieden in
Nederland.
De rijkscommissaris wekte in zijn hier
op volgende toespraak de Duitschers op
als voorheen werkzaam te blijven en zich
energiek toe te leggen op de nieuwe taak,
voortvloeiend uit de reorganisatie. De
nieuwe politieke opdracht schilderde hij
als volgt:
„Te leven als een voorbeeld voor de
Nationaal-Socialistische Gemeenschap in
het gebied van de groot-germaansche ge
meenschap. Dit beteekent voor onszelf de
verwezenlijking van ons Nationaal-Socialis-
tisch beginsel van de eer van den arbeid
en de eer van het bloed, waarbij deze ver
wezenlijking gedragen wordt door de
uiterste opofferingsgezindheid, maar ook
door volmaakte zelftucht. Dit beteekent
voorts dat wij ook allen, die aan deze
National-Socialistische eischen vermogen
te voldoen, in deze gemeenschap opnemen
en in het bewustzijn van onze verantwoor
delijkheid helpen, indien zij met denzelfden
wil als wij streven naar de nieuwe levens
vorming der germaansche volken."
Tot slot stelde hij den commissaris-
generaal, dienstleiter Schmidt, aan in zijn
nieuwe ambt van Leiter des Arbeitsbe-
reiches der N.S.D.A.P. in den Niederlan-
den. Met een betuiging van trouw aan
Führer en Rijk en het vertrek der vaan
dels eindigde de plechtige bijeenkomst
VEREENVOUDIGING VAN DE
STRAFRECHTPLEGING
In het Zaterdag verschenen Verordenin
genblad is opgenomen de eerste verorde
ning van den Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied, houdende
bepalingen ter vereenvoudiging van de
strafrechtpleging.
Hierin wordt bepaald, dat de artike
len 12 en 13 van het Nederlandsche
Wetboek van Strafvordering tot nader
order niet worden toegepast
(Artikel 12 van dit wetboek bepaalt
o.m., dat, wanneer een strafbaar feit niet
wordt vervolgd of de vervolging niet wordt
voortgezet, de belanghebbende daarover
beklag kan doen bij het gerechtshof, bin
nen welks rechtsgebied de vervolging zou
behooren plaats te vinden. Het gerechts
hof kan den procureur-generaal opdragen
te dien aanzien verslag te doen en kan
voorts bevelen, dat de vervolging zal wor
den ingesteld of voortgezet. Het gerechts
hof kan het geven van zoodanig bevel ook
weigeren op gronden, aan het algemeen
-belang ontleend.
De rest van artikel 12 en artikel 13 be
vat bepalingen van technischen aard).
OP ZATERDAG GEEN SCHOOL.
Regeling te Utrecht
B. en W. van Utrecht hebben, ter bespa
ring van brandstof, een regeling voor de
openbare lagere scholen vastgesteld, welke
ingaat op Maandag 28 October a.s. De Za
terdagochtendschooltijd vervalt; de lessen
jrah dien dag worden op Woensdagmiddag
gegeven, zoodat les wordt gegeven op de
ochtenden en middagen van Maandag tot
en met Vrijdag. De schooltijden beginnen
op alle openb. lagere scholen te 9 uur en
om halftwee. De tijdsduur der schooltij
den blijft overigens ongewijzigd. De Kerst-
vacantie duurt van Woensdag 18 December
as, na het einde van den middagschooltijd,
tot en met Maandag 6 Januari 1941.
„Tel."
KOLEN VOOR INKWARTIERING.
Tot nog toe kregen zij die inkwartiering
hebben wel een vergoeding voor het ver
bruik van kolen door den ingekwartierde,
maar nog geen extra kolen buiten hom
eigen rantsoen.
Naar het „Vad." thans officieel ver
neemt, zal tót extra-toe wij zing worden
overgegaan.
KOLEN OP HET PLATTELAND
Verzoek om een extra rantsoen
•erkende besturen van de drie
boerinnenorganisaties, in totaal 45.000
leden omvattende, hebben een adres ge
richt aan het Rijkskolenbureau in Den
Haag.
In dit adres wijzen de vrouwenorgani
saties er op, dat hun gebleken is dat bij
de distributie-regeling van vaste brand
stoffen in het geheel geen rekening is
gehouden met die gezinnen op het platte
land, welke voor het koken en dergelijke
op kolen zijn aangewezen en daarvoor niet
gelijk in de steden gas kunnen ge
bruiken, aangezien dit ten plattelande ont
breekt.
Adressanten verzoeken den directeur
van het rijkskolenbureau aan de gezinnen,
waar men voor het koken op een kolen-
fornuis is aangewezen en de keuken niet
tevens dienst doet als woonvertrek, een
extra rantsoen vaste brandstoffen beschik
baar te stellen, en deze regeling met den
grootsten spoed te willen treffen.
DE NEDERLANDSCHE UNIE IN
LIMBURG.
Gewestelijke raad voor deze provincie
gereed.
Zooals bekend, heeft De Nederlandsche
Unie voor haar organisatie ons land in vijf
tien „gewesten" veldeeld: de elf provin
cies, de drie groote steden (Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag) en de Zuid-Hol-
landsche eilanden. Aan het hoofd van elk
gewest staat een secretaris, die een gewes
telijken raad naast zich krijgt.
Onlangs is deze raad reeds voor Amster
dam geïnstalleerd en thans is-dit instituut
ook in Limburg gereed gekomen. Ddt de
mijnbouw op de samenstelling vap d«zen
gewestelijken raad zijn stempel drukt,
spreekt wel vanzelf. De navolgende perso
nen namen er zitting in:
Ir. W. J. Dewez, Rijkslandbouwconsu-
lent, Roermond.
J. de Wever, mijnwerker, Heerlen.
Gemeentel. Aankondiging
WIJZIGING MARKTUREN.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter kennis van belanghebben
den, dat door hun College nader is bepaald,
dat:
a. de veemarkt, de poelierswarenmarkt
en c.q. de vette varkensmarkt in het tijd
vak van 25 October 1940 tot en met 4 April
1941 met zonsopkomst zullen aanvangen
en te 15.uur zullen eindigen, en dat het
tijdstip, na hetwelk geen vee meer ter
markt kan worden toegelaten, wordt ge
steld op 2 uren na zonsopkomst;
b. de kaasmarkt, de botermarkt en de
algemeene Zaterdagsche dagmarkt in No
vember zullen aanvangen te 9.30 uur, in
December en Januari te 10 uur en in Fe
bruari te 9.30 uur;
c. de overige markten niet vóór zonsop
komst en niet na zonsondergang worden
gehouden.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
SCHOEISELDISTRIBUTIE.
Aangezien de voor Leiden beschikbare
schoenenbonnen uitgeput zijn, wordt de
uitreiking dezer bonnen met ingang mor
gen, 29 October en tot en met Donderdag
31 October a.s. stopgezet.
Op Vrijdag 1 November a.s. zal de af-
deeling Schoeisel van het Distributiekan
toor Breestraat 117, 's avonds van 7 uur tot
8 30 uur geopend zijn.
Leiden, 28 October 1940. 2499
De Burgemeester van Leiden,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
ERNSTIGE WAARSCHUWING.
Wie vanaf heden zijn textiel- of toeslag-
textielkaart verliest, zal in geen geval een
nieuwe ontvangen.
Het Centraal Distributiekantoor te 's Gra-
venhage zal in het vervolg ieder geval van
verloren distributiekaarten voor levens
middelen en brandstoffen (ook Petroleum)
afzonderlijk beoordeelen. Men zal van het
verlies eerst aangifte moeten doen bij de
politie en zich daarna tot het Distributie
kantoor, Breestraat 117, moeten wenden.
Van hieruit zal de kwestie aan het Cen
traal Distributiekantoor worden voorge
legd.
Men zij dus op zijn hoede!
Leiden, 28 October 1940.
De Burgemeester van Leiden,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Ir. A Paulen, mijningenieur, Hoens-
broek.
Mej. M. Berden, arbeidsinspectrice, Maas
tricht en
Jan Maenen, bestuurder Werkliedenbond,
Heerlen.
Leider van het gewest Limburg is de heer
ir. F. Wijffels, mijningenieur te Rumpen.
GEEN AUNDIëNUE COMMISSARIS VAN
DE PROVINCIE ZUID-HOLLAND.
De minister van staat, commissaris van
de provincie Zuid-Holland is verhinderd
Donderdag 31 dezer audiëntie te verleenen.
NOORDERLICHT
Zaterdagavond omstreeks kwart over
acht zijn hier ter plaatse in het Noorden
tot het Noordwesten van den hemel een
aantal lichtbundels van het poollicht waar
genomen, terwijl in dien en ook in den af-
geloopen nacht de Noordelijke hemel met
een diffuus schijnsel verlicht was.
Sedert het optreden van het Noorder
licht in het begin van deze maand, zijn nu
na één omwenteling ongeveer dezelfde ge
deelten van de zonsoppervlakte weder naar
de aarde gekeerd. Het zou dus kunnen
zijn, dat de zonnevlekken die vier weken
geleden de magnetische storingen op aarde
veroorzaakten, nog niet zijn verdwenen en
zich opnieuw hebben doen gelden.
SLACHTOFFER DER DUISTERNIS?
De politie heeft hedenmorgen uit het
vvater van den Apothekersdijk het lijk op
gehaald van den 69-jarigen H. D. v. d. W.,
gewoond hebbende in de Koddesteeg. De
man werd sinds 19 October vermist en is
vermoedelijk in de duisternis te water ge
raakt en verdronken.
SLACHTOFFER VAN AANRIJDING
OVERLEDEN.
Gistermiddag is in het Academisch Zie
kenhuis overleden de 26-jarige K. B. uit
de Hansenstraat, die vorige week onder
Kazerswoude door een auto was aangere
den en daarbij ernstige verwondingen had
opgeloopen.
EXCURSIE MAASTUNNELWERKEN
ROTTERDAM.
Zaterdag werd door de Vereenigintg
oud-leerlingen amlbachtsachool Leidan
(V.O.L.A) een zeer geslaagde excursie ge
houden naar den Maastunnelbouw tie Rot
terdam. Omstreeks 1 uur verzamelde zich
op het Stationsplein een negentigtal deel
nemers, In Rotterdam aangekomen, werd
men met een extra tram naar den Maas-
tummelbouw vervoerd, waar men daarna
dit grootsche Nederlandse he Kunstlbouw-
werk bezichtigde. Groote belangstelling is
van alle deelnemers uitgegaan vooral toen
men vanuit het Ventilatiegebouw, na langs
vele trappen te zijn afgegaan, 23 meter
diep onder de Maas, dit bouwwerk van na
bij kon aanschouwen, om daarna 'n 400
meter onder de Maas te wandelen, en den
timnel in al zijn lijnen en vormen te be
wonderen. Rest ons nog te melden de uit
nemende toelichting over dit bouwwerk
door een der heeren bouwkundigen van
den Gem. tunnelbouw Rotterdam. Zeer
voldaan keerden alle deelnemers te onge
veer 8 uur weer huiswaarts.
GOEDKOOP DRUiyEN ETEN
Zaterdagmiddag kantelde op de smalle
spoorbiHig Haagweg de lading van een
auto bestaande uit hoog opgestapelde kis
ten met druiven, met gevolg dat een deel
der lading op de straat terecht kwam. Daar
de druiven hierdoor beschadigd waren,
deelde de eigenaar met gulle hand de
trosseft druiven aan voorbijgangers en kin
deren uit, zoodat velen dien middag goed
koop druiven gegeten hebben. Voor den
Utrechtschen handelaar was het een lee-
lijke schadepost, daar hij enkel een groot
aantal leege kisten overhield.
De politiebrandweer heeft Zaterdagmid
dag het eerste schoorsteenbrandje in dit
seizoen gebluscht ten huize van H. J. v. d.
S. in de Paul Krugerstraat.
