Landingspogingen bij
Dakar verijdeld
Nieuw bestuur in
Noorwegen
's Pausen hulpactie
ïRepicixx iMc-aai waf lm op QUbtaUwt
dwto.it ito cd
Maó janal Samliag fodfyt de Ceiding,
DE AANVALLEN OP
LONDEN
TWEEDE BLAD - PAG. 5
DONDERDAG 26 SEPTEMBER 1940
DE LEIDSCHE COURANT
DE GAULLE TROK ZICH
TERUG
GISTEREN NOG STRIJD.
„Woensdagochtend duurde de strijd om
Dakar nog steeds voort", aldus luidt een
communique van het Fransche ministerie
van Buitenlandsche Zaken te Vichy. Het de
partement spreekt categorisch de geruchten
tegen, dat de Engelsclien Dakar binnenge
drongen zijn en de stad zich zou hebben
overgegeven. Bijzonderheden over de
jongste gevechtshandelingen voor Dakar
zijn echter te Vicby nog niet ontvangen.
Van officieele zijde werd te Vichy voorts
medegedeeld, dat ex-generaal de Gaulle zich
terugetrokken en de leiding der operaties
aan de Britsche strijdkrachten heeft over
gelaten.
De represaille maatregelen der Franschen
duren eveneens voort, want Woensdag, zoo
wel 's ochtends als 's middags, is Gibraltar
opnieuw door Fransche vliegtuigen gebom
bardeerd.
Omtrent den middag-aanval meldt het D.
N. B. uit Algeciras, dat te 2.45 uur eenige
afdeelingen Fransche machines talrijke
hommen van groot kaliber op de vesting
en de haveninstallaties wierpen. De aanval,
die in golven geschiedde, was na twee uur
nog niet ten einde. Een Fransch vliegtuig
Is door de Britsche luchtdoelartillerie neer
geschoten, maar de bemanning wist zich met
behulp van valscheimen te redden.
Woensdagavond werd officieel te Vichy
medegedeeld, dat vrij sterke eskaders Fran
sche bommenwerpers, geëscorteerd door
jachtformaties, op 24 Sept. boven Gibraltar
100 ton bommen heben uitgeworpen. Het
arsenaal, de pieren en de op de reede lig
gende schepen werden gebombardeerd. De
Britsche slagkruiser Renown" werd ge
troffen en heeft de haven moeten verlaten.
Alle Fransche vliegtuigen keerden op hun
bases terug.
DE AANVAL OP DAKAR GESTAAKT.
Naar te New-York wordt gemeld, heeft
de Engelsche regeeiing zich volgens een of
ficieele raededccling gedwongen gezien de
aanvallen op Dakar te staken en de troe
pen t^rug te trekken. De Engelsch regec-
ring zou hebben 'ingezien, dat de val van
Dakar niet te bereiken is zonder „groote
gevechtshandelingen".
GEEN DUITSCHERS IN DAKAR.
Naar aanleiding van Engelsche bewerin
gen over de motieven voor den aanval op
Dakar, heeft het Fransche ministerie van
Buitenlandsche Zaken het volgende mede-
gedoeld:
De bewering van de Engelsche radio, vol
gens welke de aanval der Engelsche vloot
op Dakar ten doel heeft, te verhinderen,
cat Duitschland van Fransch West-Afrika
bezit neemt, is volkomen ongegrond. Zoo
categorisch als mogelijk is, verklaart de
Fransche regeering, dat zich geen enkele
Duitsche militaire of civiele persoon in
West-Afrika bevindt.
Volgens nog niet bevestigde berichten
uit Vichy, zouden er bij den Engelschen
aanval tot en met Woensdagmiddag 185 per
sonen, t.w. 65 burgers en 120 soldaten en
mariniers gedood en 363 personen gewond
zijn. Er wordt echter ook een cijfer van 200
dooden genoemd.
BRITSCUE PROPAGANDA
HET FRONTBERICHT.
Het frontbericht van het D.N.B. luidt
als volgt:
De gewapende Duitsche verkenning kon
gisteren nog steeds een sterke rookontwik
keling boven de Britsche hoofdstad waar
nemen. Bij de oude brandhaarden in de
bocht van de Theems alsmede ten Zuidoos
ten van Hyde Park zijn nieuwe hevige
branden waargenomen van objecten, die
voor den oorlog van belang zijn. Voorts
zijn in de streek tusschen Dover, Folke
stone en Ashford talrijke spoorweginstal
laties verrtield. Havens en docks zijn aan
de Zuidkust te Hastings.^ Eastbourne, New-
haven en Brighton metbommen bestookt,
alsmede de ten Zuiden van Southampton
gelegen vliegtuigenfabriek Woolstong.
Hieronder is niet de vernielende uitwer
king begrepen van de Duitsche luchtaan
vallen gedurende den afgeloopen nacht.
Te New York ontvangen berichten uit
Londen melden, dat de Duitsche vliegtui
gen de militaire doelen der' Engelsche
hoofdstad in den nacht op Woensdag zon
der ophouden hebben gebombardeerd. Golf
na golf Duitsche machines viel tot kort
voor zonsopgang met brand- en brisant
bommen aan. Het spervuur van het Engel
sche afweergeschut kon de verrassende
doorbraken der Duitsche bommenwerpers
VLIEGTUIGEN SPELEN BELANGRIJKE
ROL.
Bij de operaties spelen ook vliegtuigen
een belangrijke rol. De Engelsche toestel
len deden een eersten aanval, die zich zoo
wel tegen de Fransche kustbatterijen als
tegen 't nog niet voltooide pantserschip
„Richelieu" richtte. Dit schip was na de
beschieting by Mers-el-Kebir naar Dakar
gebracht. Het werd thans niet getroffen.
Vervolgens stegen Fransche bommenwer
pers op voor een tegenaanval op de Brit
sche vlooteenheden. Een Engelsche kruiser
werd daarbij door bommen van groot kali
ber getroffen.
DE HOUDING DER INHEEMSCHEN.
De Fransche onder-staatssecretaris voor
Koloniën, admiraal Platon, heeft een bood
schap tot de Inheemschen van de Fransche
koloniën in Afrika gericht. Hierin zegt hij,
dat de loyale en vastberaden houding van
de Inheemschen de eerste poging van den
„avonturier" heeft doen mislukken. Zoo zal
het ook nieuwen pogingen vergaan. De
drijfveeren van een regeering, die eens de
bondgenoot van Frankrijk was en die zich
bedient van een instrument, waartoe een
eerzuchtige afvallige zich heeft opgewor
pen, zijn thans bekend.
DE HAVEN.
Dakar, de belangrijke havenplaats van
West-Afrika, is een Fransch vloot-steun-
punt door batterijen versterkt. Er is een
kleine marinewerf en een vast, groot dok
voor schepen van middelbare grootte. Door
haar ligging op de meest Westelijke punt
van Afrika is Dakar van belang zoowel ten
aanzien van het Zuidelijk deel van den At-
lantischen Oceaan, als ten opzichte van
Zuid-Amerika, daar de afstand tusschen dit
wereldeel en Afrika op dezen breedtegraad
het korst is. In Dakar komen transatlanti
sche kabels bijeen. Er is een draadloos sta
tion. Als tusschen station voor luchtverbin-
dingen is Dkar van beteekenis.
De stad heeft een geheel modernen ha-
venaanleg. Door het bouwen van twee pie
ren is een gToot bassin ontstaan, waar de
grootste schepen een ankerplaats kunnen
vinden. Verder kunnen schepen tot een
diepgang van 9 meter meren langs de ka
den.
Dakar was steeds een zeer belangrijke
aanloophaven van verschillende groote vas
te Europeesche scheepvaartlijnen. De ha
ven werd een zware concurrent voor de
Kaap Verische en Canarische, eilanden.
De stad is de voornaamste havenplaats
van het groote Fransche koloniale rijk, dat
Senegal, Fransch-Guinea, de Ivoorkust, Da
homey, Fr.-Soedan, Marokko en Nigeria
omvat. Dit enorme koloniale rijk, dat bijna
5 millioen vierkante kilometer groot is met
16 millioen inwoners, strekt zich uit tot het
donkerste van Afrika.
Dakar was in den wereldoorlog een ver
zamelplaats van de convooien, welke om de
Kaap voeren.
De kust van Senegal, waar een ondraag
lijke hitte heerscht, behoorde tot 1678 groo-
tendeels aan ons land. Eenige jaren geleden
is Dakar bezocht door de onderzeeboot K
XVIII op haar wereldreis.
niet stuiten. Zelfs na zonsopgang woedden
nog vele branden, die den hemel met rook
wolken overdekten. De algemeene opvat
ting is, dat Londen nog grootere verschrik
kingen te wachten heeft. Duitsche bom
men zijn ook in andere deelen van Enge
land neergekomen. Drie groote branden
zijn ontstaan in een Noordwestelijke kust
stad. Tijdens een aanval bij daglicht, gis
teren uitgevoerd op de Zuidwestkust, is de
water- en electriciteitsvoorziening van een
stad vernield.
WEDEROM AANVALLEN OP BERLIJN.
In den afgeloopen nacht hebben weder
om Britsche vliegtuigen Berlijn aangeval
len. Op eenige plaatsen wierpen zij luk
raak hun bommen op woningen en buiten
wijken neer. Eenige woonhuizen en priee-
len werden vernield, andere beschadigd.
ENGELSCHE PROPAGANDA.
In een artikel, dat als kop draagt „Het
zijn de zenuwen", schrijft de „Angriff":
„In dezelfde mate, waarin de zwakheid
van de Engelsche macht voor de geheele
wereld duidelijk wordt, maakt Churchill
zichzelf thans wijs, dat de aanvalskracht
van de Duitschers aan het verminderen is.
Hij fantaseert, zoo schrijft het blad verder,
over invasies, die nooit hebben plaats ge
had en maakt melding van overwinningen,
waar het hem te pas komt.
„60.000 Duitsche soldaten zijn in het Ka
naal verdronken, toen zij met duizenden
kleine schepen de Engelsche kust nader
den". En daar hü niemand heeft, die dit
wonder volbrengt, laat hij een storm op
steken, die vanuit het Zuidwesten over het
Kanaal woedde en die dit Kanaal tot een
val des doods maakte".
Alle andere partijen
ontbonden
Met ingang van gisteren is de beharti
ging der Noorsche regeeringszaken over
gegaan op Noorsche staatsraden, die door
Rijkscommissaris Terboven benoemd zijn.
Deze belangrijke maatregel voor de nieu
we politieke ordening in Noorwegen heeft,
naar D.N.B. meldt, Rijkscommissaris Ter
boven in een radio-rede toegelicht.
De nieuw benoemde staatsraden zijn:
Voor Handel, Nijverheid en Visscherij:
Halvorsen Johannessen; Scheepvaart: Ir-
gens; Onderwijs en Godsdienst: prof. Skan-
ke; Binnenlandsche Zaken: Hagelin; So
ciale Zaken: prof. Meidell; Bevoorrading:
Ravner; Politie: Lie; Justitie: Rissnes;
Landbouw: Onstad Fretheim; Financiën:
Sandborg; Volksvoorlichting en Cultuur:
Lunde; Lichamelijke Opvoeding: Stand en
Openbare Werken: Hustad.
NIEUWE SITUATIE.
In zijn rede zeide Terboven, dat met de
capitulatie van het Noorsche leger en de
vlucht van den koning en de regeering
Nygaardsvold naar Londen, voor het Noor
sche volk een volkomen nieuwe politieke
toestand is ontstaan.
Uit kringen der oude partijen had hem
het verzoek bereikt, dat hij zou toestem
men in onderhandelingen over een politie-
ge reorganisatie op basis van de werkelijk
heid. Hij heeft daarbij kunnen uitgaan van
het feit, dat de oude partijen het Noorsche
volk in een ongekende politieke, economi
sche en geestelijke afhankelijkheid van de
Engelsche politiek hebben gebracht, ter
wijl de organisatie der „Nasjonal Samling"
van den aanvfing af openlijk en eerlijk
heeft gepleit voor een samengaan met het
Duitsche volk. Daarom moet aan deze or
ganisatie ook de politieke leiding van het
land worden opgedragen.
Niettemin heeft hij in de door de oude
partijen ge,vraagde onderhandelingen toe
gestemd, vooral om in het belang van het
Noorsche volk niet bij voorbaat de moge
lijkheid af te snijden, dat de overgang tot
de nieuwe gedachte een uiterlijken vorm
zou krijgen, waarin de verandering zich
gemakkelijker zou kunnen voltrekken.
HET KONINKLIJK HUIS KEERT NIET
TERUG.
De onderhandelingen met de oude par
tijen moest echter Dinsdag worden afge
broken, omdat daarbij geprobeerd werd.
den partijen door juridische manoeuvres
beslissenden invloed op den Rijksraad te
verschaffen.
De gevolgen, voortvloeiende uit dezen
toestand zijn, zoo sprak Terboven:
1. Het koninklijk huis heeft, vooral, nu
een meerderheid van 2/3 van het Stor
ting zelf het reeds heeft afgeschreven, geen
politieke beteekenis meer en zal niet naar
Noorwegen terugkeeren.
2. Hetzelfde geldt voor de eveneens ge-
emigreerde regeering-Nygaardsvold.
3. Ten gevolge hiervan is iedere actie in
den zin of ten gunste van het koninklijk
huis of van de gevluchte regeering natuur
lijk verboden.
4. De werkzaamheden van den bestuurs
raad zijn geëindigd.
„Zij hebben successen noodig", zoo
schrijft de „Deutsche AllgemeineZeitung"
boven een commentaar op de recente aan
de fantasie ontsproten berichten van het
Engelsche propaganda-apparaat over een
beweerde Duitsche landingspoging, die met
groote verliezen voor de Duitschers zou
zijn afgeslagen, over beweerde massale
muiterij van Duitsche soldaten, over ver
dichte militaire successen van Engelsche
vliegers bij hun aanvalen op Berlijn. Na
de vijftien nachten, die Londen thans ach
ter elkaar heeft moeten doorstaan, aldus
het blad, vallen goedpraterijen in Engeland
thans niet meer op goeden bodem. Engel-
-sche krantenberichten doen zien, dat er
reeds aanzienlijke twijfel over bestaat, of
de zenuwen der Engelschen deze zware
aanvallen nog langer zullen uithouden. De
mannen in Londen, die dezen toestand
hebben uitgelokt, voelen duidelijk, dat ern
stige bezorgdheid ontstaat bij het Engel
sche volk. En dus verzinnen Churchill en
de zijnen successen, waar Britsche oogen
ze niet kunnencontroleeren. Zij hebben
overwinningen noodig om den menschen in
Londen, Liverpool, Southampton en vele
andere steden tenminste propagandistisch
een vergoeding te geven voor hetgeen hun
dagelijks door het toeslaan der Duitsche
wapens wordt ontnomen. De vrees voor
het afnemen der inwendige weerstands
kracht der Engelschen moet onderdrukt
worden door grove verzinsels. Er is eigen
lijk geen andere Engelsche methode meer
om den ooflog te voeren dan die, welke
ieder middel te baat neemt, dat de illusie
van een verlenging van den tegenstand
geeft. Dat is de weg, die alleen is overge
bleven aan een laag van menschen, die met
het lot, dat zij op misdadige wijze hebben
uitgedaagd, over korteren of langeren tijd
dreigen te vallen.
5. Krachtens de bevoegdheid, die ik ont
leen aan het decreet van den Führer van
24 April, heb ik de volgende gecommitteer
de staatsraden benoemd. (Dan volgt de
bovengenoemde lijst).
6. De oude politieke partijen zijn van
daag onthouden. Bijzonderheden worden
nog bekendgemaakt.
7. Nieuwe aaneensluiting voor politieke
actie van eenigerlei aard wordt niet ge
duld.
DE TOEKOMST.
Ten slotte zeide de Rijkscommissaris:
„Als steeds ben ik bereid, met alle dee
len van het Noorsche volk kameraadschap
pelijk samen te werken en met alle kracht
mede te werken aan den herbouw van het
Noorsche bedrijfsleven. Ik ben er ook van
overtuigd, dat Noorwegen een groote toe
komst wacht in de wordende reorganisatie
van Europa.
Van één ding moet het Noorsche volk
zich echter bewust zijn: Voor een toekom
stige nationale Noorsche oplossing, die het
herwinnen van vrijheid en zelfstandigheid
in groote mate mogelijk maakt, bestaat
nog slechts de weg over de „Nasjonal Sam
ling". Het is thans een binnenlandsche
aangelegenheid van het Noorsche volk, een
beslissing te nemen".
DE EENHEIDSPARTIJ.
De „Nasjonal Samling" (in het Neder-
landsch nationale eenheidspartij), waaraan
de Rijkscommissaris voor Noorwegen de
politieke leiding van het land heeft over
gedragen, werd in 1933 door oud-minister
Quisling gesticht, die toen ook de leider
der partij werd. In October 1933 nam de
partij voor het eerst deel aan de verkie
zingen voor het Storting, maar zij verwierf
geen zetel, evenmin in 1936.
In 1934 stelde zij een nieuw program
op, waarin uiting wordt gegeven aan het
streven naar een fascistischen staat op cor
poratieven grondslag, een nationale regee
ring en een adviseerenden raad van ver
tegenwoordigers uit de corporaties. De par
tij publiceerde toen tevens een vastomlijnd
plan voor de organisatie der openbare fi
nanciën. en verklaarde te willen werken
voor een nieuw socialisme, een waarlijk
nationaal-socialisme.
KONING CHRISTIAAN X HEDEN
ZEVENTIG JAAR.
Koning Christiaan X van Denemarken
heeft ter gelegenheid van zijn zeventigsten
verjaardag de hoofden der diplomatieke
missie, het corps diplomatique, den bevel
hebber der Duitsche troepen in Denemar
ken en den commandant van de Deensche
marine ontvangen.
De bevelhebber van de Duitsche weer
macht in Denemarken, generaal Lüdke,
heeft gisteren de volgende dagorder aan de
Duitsche troepen in Denemarken uitge
vaardigd:
„Morgen, den 20sten September, viert
Koning Christiaan X van Denemarken te
Kopenhagen zijn zeventigsten verjaardag.
Naar aanleiding van deze feestelijke ge
beurtenis gedenkt ook de Duitsche weer
macht, die zich thans in Denemarken be
vindt, den eerwaardigen Koning met de
beste wenschen voor het verder welzijn
van hem, zijn huis en zijn volk."
DE BEZETTING VAN DE ZUIDELIJKE
DOBROEDSJA.
Gisteren is de tweede zone der Zuidelijke
Dobroedsja door de Bulgaarsche troepen
bezet. De feestelijkheden in dit gebied be
reikten haar hoogtepunt met den intocht
van den gouverneur-generaal, generaal Po-
pof f, te Dobritsj.
De Ministers van Landbouw, Financiën en
binnenlandsche Zaken zijn gisteravond
naar de Dobroedsja vertrokken.
ROOSEVELT BETUIGT ZIJN
INSTEMMING. v
Het V. P. B. meldt uit Berlijnt
Wij vernemen van bevoegde katholieke
2Üde, dat de president van de Vereenigde
Staten den Paus telegrafisch reeds zijn
principieele instemming heeft betuigd met
de organisatie van de door het Vaticaan
voorgestelde hulpactie, waarover wij de
zer dagen reeds berichtten. Gevolmachtig
den voor de Voorbereiding van deze actie
tot hulpverleèning zullen dezer dagen aan
beide zijden benoemd worden. Naar men
ons mededeelt, zullen dezen in de eerste
plaats stappen doen, om de Engelsche re
geering er toe te bewegen de transporten,
die een tevoren overeen te komen kentee-
ken zullen dragen, ongehinderd te laten
passeeren. Er dient te worden afgewacht,
welke houding de betrokken instanties in
Engeland tegenover de verzoeken van Roo
sevelt en den Paus zullen aannemen. De
Duitsche regeering zal eveneens binnen
kort door den nuntius te Berlijn op de Jioog-
te worden gebracht. Bijzonderheden om
trent de hulpactie zijn op het oogenblik
nog niet bekend. Van doorgaans goed in
gelichte zijde vernemen wij echter, dat
voorloopig een bedrag van 500.000 dollar
ter beschikking staat en dat verdere be
dragen door middel van collecten zullen
worden bijeengebracht. Bovendien ligt het
in de bedoeling, andere hulporganisaties tot
medewerking aan deze grootsch opgezette
actie uit te noodigen.
VATICAANSTAD SLUIT OM ACHT UUR
's AVONDS.
De poorten van Vaticaanstad worden
thans 's avonds reeds om acht uur geslo
ten. Met bijzondere vergunningen hebben
de burgers van Vaticaanstad tot uiterlijk
half twaalf gelegenheid tot terugkeer naar
de stad van den Paus. De tot dusver be
staande speciale vergunningen zijn wegens
de verduistering van Vaticaanstad afge
schaft.
ROOSEVELT ROEPT'35.700 NATIONALE
GARDISTEN OP.
Krachtens de hem door het congres ver
leende volmachten heeft president Roose
velt gisteren opnieuw 35.700 nationale gar
disten voor imidden October voor een jaar
dienst opgeroepen.
ANTI-BRITSCHE BETOOGINGEN
IN IRAN.
De „Popoio di Roma" meldt, dat zich op
Verscheidene plaatsen in Iran anti-Britsche
betoogingen hebben voorgedaan. De toe
stand is gespannen. De Britsche vertegen
woordigers hebben bij de autoriteiten ge
protesteerd.
De verwoesting tengevolge van den
Duitschen luchtaanval op een der
havensteden aan de Engelsche Zuid
west-kust (Foto Weltbild)
