Luchtgevechten
duren voort
Incidenten in Roemenië
fBauen Zuid- en Midden-£ng,eCand
(Zctie aan aude pxditie&e pxvtttyen
Verwoesting van
steden
Uit het Verre Oosten
Economische
reorganisatie
Engeisch-
Amerikaansche
overeenkomst
Uit Slowakije
Aanslag op radio
zender
RECHTZAKEN
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. S
ALS WARSCHAU EN ROTTERDAM.
Volgens te Stockholm ontvangen recente
berichten uit Londen is de schade, die door
de Duitsche bomaanvallen in verschillen
de steden van Zuid- en Midden-Engeland
is aangericht, zoo groot, dat zij kan wor
den vergeleken met de verwoestingen in
Warschau en Rotterdam, meldt het D.N.ES
Boven een heele reeks Engelsche steden
hangt een ondoordringbare, breede rook
wolk, afkomstig van branden, die vuurzui
len van vele meters hoogte hebben doen
ontstaan. De aanblik van deze brandende
steden is verschrikkelijk en heeft een ver
pletterend effect op de stemming der be
volking.
GROOTE BRANDEN WAARGENOMEN.
Bij de aanvallen der Duitsche jagers en
gevechtsvliegtuigen op Zuid-Engeland is
het naar het D.N.B. verneemt, gisteroch
tend tot verscheiden luchtgevechten geko
men, waarbij volgens de tot dusverre ont
vangen berichten 39 Britsche vliegtuigen
werden neergeschoten.
Bij aanvallen op Britsche vliegvelden
werden nog vijftien vliegtuigen op den
grond vernield.
Tot dusverre worden twaalf Duitsche
vliegtuigen vermist.
De luchtaanvallen hebben 's middags
voortgeduurd. Duitsche gevechtsvliegtui
gen bestookten verscheidene militaire doe
len in Zuid-Engeland met bommen. Er ont
stonden hier en daar weer luchtgevechten,
waarbij meer Engelsche vliegtuigen wer
den neergeschoten.
Uit Duitsche vliegtuigen zijn Maandag
op verscheidene plaatsen in Engeland
branden waargenomen. Zoo hingen boven
Swansea, Cardiff en Portsmouth zware,
deels gitzwarte rookwolken. Boven Bristol
werd een rookzuil waargenomen, "die 2000
M. omhoog steeg. Vermoedelijk zijn deze
branden te wijten aan Duitsche luchtaan
vallen, die op 1 September op militaire
doelen in deze gebieden ondernomen wer
den.
Gisterochtend is, aldus meldt Reuter uit
Londen, aldaar luchtalarm gemaakt, ter
wijl boven de stad een buitengewoon lucht
gevecht woedde. Aangenomen wordt, dat
minstens twee Duitsche machines daarbij
zijn neergeschoten. Dit was het grootste
luchtgevecht, waarvan tot dusverre mel
ding is gemaakt, in het district. Groote for
maties bommenwerpers vlogen, begeleid
door jachtvliegtuigen over de Zuid Oost
kust Britsch gebied binnen.
De Britsche ministeries van'Luchtvaart
en Veiligheid deelden gisteren mede: Groo
te groepen vijandelijke vliegtuigen zijn
vanmorgen over onze Zuid Oostkust gevlo^
gen. Volgens tot dusverre ontvangen be
richten zijn eenige bommen in de graaf
schappen Kent en Essex neergeworpen.
NA 26 DAGEN.
Sedert het begin van den versterkten
luchtoorlog boven Engeland, dat men on
geveer op 7 Augustus moet stellen, tot
Zondag 1 September heeft het Engelsche
luchtwapen in totaal 1627 vliegtuigen ver
loren, aldus de berekening van de Deut
sche Zeitung. Dit aantal is door optelling
te verkrijgen uit de weermachtsberichten.
1600 machines beteekenen voor de Royal
Air Force een geweldig verlies, dat zelfs
door de grootste inspanning van de vlieg
tuigindustrie, en zelfs door de Amerikaan-
sche leveringen niet meer goedgemaakt
kan worden.
Afgezien van alle andere schade betee-
kent dit verlies een slag, die het Engelsche
luchtwapen niet zoo gemakkelijk te boven
zal zijn.
Over denzelfden tijdsduur bedroeg 't
Duitsche verlies 415 machines, dus een
vierde van het Engelsche verlies. Bij be
oordeeling van deze cijfers moet men het
bekende feit in aanmerking nemen, dat
de Duitsche luchtmacht ongeveer vier maal
zoo groot is als de Engelsche. De verlies
cijfers van de laatste drie weken toonen
aan, dat de verhouding dag in dag uit ten
ongunste van Engeland verschuift. Tevens
blijkt de superioriteit van de Duitsche vlie
gers en van het Duitsche vliegtuigmate
riaal.
VERMINDERDE LUCHTBEDRIJVIGHEID
BOVEN DUITSCHLAND.
Het frontbericht van he D.N.B. luidt:
In tegenstelling tot de levendige bedrij
vigheid der Engelsche vliegers in de laat
ste dagen zijn, naar uit het weermachtsbe-
richt van 3 September blijkt, ditmaal geen
noemenswaardige vluchten naar Duitsch-
land gemaakt. Alleen in Zuidwest Duitsch-
land werden des nachts hief en daar bom
men neergeworpen, zonder groote schade
aan te richten. Dit opmerkelijke verschijn
sel zal men nauwelijks kunnen verklaren
uit den ongunstigen weerstoestand. Dit zou
ook in strijd zijn met het feit, dat gisteren
het Duitsche luchtwapen in onverminderde
mate opgetreden is. Al staat dit niet volko
men vast men kan de veronderstelling niet
van de hand wijzen, dat de laatste bijzon
der geslaagde Duitsche aanvallen op Brit
sche vliegveluen in midden- en zuid-Enge-
land niet zonder invloed zi i gebleven. Op
de Engelsche west- en ruidkust werden
weer de haveninstallaties van Liverpool,
Swansea en Bristol, benevens de oorlogs
havens van Plymouth, Portland, Poole en
Portsmouth doeltreffend met bommen be
stookt. In midden Engeland werd het be
langrijke centrum der Engelsche wapenin
dustrie in Birmingham en Coventry op
nieuw met zichtbaar succes gebombar
deerd. In de bekende vliegtuigmotorenfa-
brieken van Filton ten noorden van Bristol
hebben verscheidene bommen zware bran
den veroorzaakt.
BRITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
BERLIJN.
Afzonderlijke Britsche vliegtuigen heb
ben vannacht op groote hoogte boven Ber
lijn gevlogen. Er werd luchtalarm gemaakt.
Luchtdoelartillerie en nachtjagers kwamen
in actie. De vijandelijke toestellen kwamen
afzonderlijk op bepaalde afstanden en
wierpen op verscheidene plaatsen lichtko-
gels uit. Er zijn geen bommen gevallen.
Tijdens hun vluchten naar Duitschland
zijn de Engelschen in den afgeloopen nacht
door de Duitsche artillerie, die blijkbaar
haar posities deels gewijzigd had, en in
vele gevallen het vuur op den vijand niet
eens behoefde te openen, misleid. Boven
een vliegerskamp ten Zuiden van Berlijn
is een luchtgevecht tusschen Duitsche
nachtvliegers en een Bristol-Blenheim toe
stel ontstaan. Door handige opstelling van
de zoeklichten konden de Britsche vlieg
tuigen in deze streek geruimen tijd in de
stralenbundels worden vastgehouden. Gn
deze wijze gelukte het een Duitsche Mes-
serschmitt-machine van groote hoogte uit
het duister verrassend op de Blenheim af
te komen. Na een verwoede schietpartij
slaagde de Brit erin om door lager te gaan
vliegen aan het licht van de schijnwerpers
te ontkomen en zoo den Duitschen achter
volger te ontvlieden.
Bij Maagdenburg is, naar verluidt, een
Engelsche machine tegen een versperrings
ballon opgevlogen en omlaag gestort.
ITALIAANSCHE AANVAL OP BRITSCHE
VLOOT.
De in het centrale deel der Middelland-
sche Zee opereerende Italiaansche lucht
strijdkrachten zware bommenwerpers en
duikbommenwerpers hebben gisteren
nabij Malta met succes Engelsche oorlogs
schepen aangevallen. Een vliegtuigmoeder
schip werd door een bom van het zwaarste
kaliber getroffen en zwaar beschadigd.
Voorts zijn twee kruisers en een torpedo
boot zwaar beschadigd. In den luchtstrijd
tegen Engelsche jagers zijn drie vijandelij
ke machines neergeschoten.
DE BRITSCHE VLOOT.
Naar Associated Press meldt, is officieel
medegedeeld, dat Engeland de regeering
der Vereenigde Staten de definitieve ver
zekering heeft gegeven, dat het „de Brit
sche vloot nooit zal overgeven of tot zin
ken brengen, wanneer de wateren om de
Britsche eilanden voor de Engelsche oor
logsschepen onhoudbaar zouden worden".
De vloot zal als laatste redmiddel (in the
last resort) naar de overzeesche gewesten
worden gezonden ter verdediging van an
dere deelen van het rijk.
HET EERSTE OORLOGSJAAR EEN
RAMPJAAR.
In een overzicht van de „Daily Mail"
over het eerste oorlogsjaar staan de vol
gende opmerkelijke zinnen: Te land was
het een rampjaar, ter zee hebben wij ons
best gedaan. Wij willen ons echter geen
illusies maken over den algemeenen toe
stand. Hij is verre van bevredigend.
De vijand kan een inval bij ons doen of
niet, in ieder geval maakt hij gebruik van
deze campagne om ons te verhinderen onze
legers in het Nabije Oosten en in Afrika te
versterken. Niemand in ons land mag zich
er over verwonderen, wanneer de vijand
binnenkort zich keert tegen de landen ir
het Oosten der Middellandsche Zee om zich
den toevoer van olies uit Iran en Irak te
verzekeren. Wij zullen groote problemen
op te lossen hebben. Wij hebben nieuwe
methodes en nieuwe mannen noodig. De
operaties van het leger in den loop van het
vorige jaar hebben ons getoond, dat onze
leiding precies zoo gefaald heeft als de
Fransche en den oorlog, waarin zij gewik
keld was, niet begreep. Thans eerst begin
nen zij juist te denken. Leiders met ge
dachten, die nog afkomstig zijn uit de ja
ren 1P14—1918, moeten volkomen uit de
leidende posities verdwijnen.
MEVROUW TSJIANG KAI SJEK
NAAR AMERIKA?
Mevrouw Tsjiang Kai Sjek, die op het
oogenblik te Hongkong vertoeft, zou zich
volgens de „Tokio Asahi Sjimboen" een de
zer dagen met een „Clipper"-vliegtuig naar
Manilla begeven, waar zij eenige Ameri-
kaansche persoonlijkheden zou ontmoeten.
In welingelichte kringen wordt aangeno
men, dat mevrouw Tsjiang van Manilla uit
zal doorreizen naar de Vereenigde Stoten,
waar zij wellicht president Roosevel* zal
ontmoeten.
DUITSCHLANDS PLANNEN IN EUROPA.
In verband met de door minister Funk
te Ween en gehouden rede verneemt het
D. N. B. van economische zijde:
De rede van Funk heeft verdere ophelde
ring gebracht in de vraag, hoe Duitsch
land zich de economische reorganisatie van
Europa voorstelt. Behalve over verbete
ring der clearing-methoden, die dringend
herziening behoeven, heeft de minister ge
sproken over de „economische demobili
satie".
Daaronder moeten vooral worden ver
staan het doen verdwijnen der handelsbe
lemmeringen en de gezonde arbeidsverdee-
ling tusschen het bedrijfsleven van het
eene en dat van het andere land. De tegen
woordige toestand maakt het mogelijk, dat
men voor het begrip autarkie van een an
deren maatstaf gebruik maakt. In plaats
van aan een Duitsche, denkt men nu aan
een Europeesche autarkie. In de toekomst
zullen de capaciteiten en de tradities van
elk land tot haar recht komen in het ka
der der arbeidsverdeeling. Dit sluit geens
zins de concurrentie uit. Het Duitsche be
drijfsleven is ook thans niet bang voor de
mededinging van de bedrijven uit andere
landen, daar die mededinging gezond is en
het bedrijf verheft.
Door de arbitrale uitspraak van Wee-
nen is de economische arbeidsgemeenschap
tusschen Duitschland en het Zuid-Oosten,
die reeds lang bestond, ook tot een poli
tieke lotsgemeenschap geworden. De le
gers in Roemenië en Hongarije zijn al ge
demobiliseerd, wat vooral den landbouw
ten goede komt, die hier den laatsten tijd
iet of wat veronachtzaamd was. De nieuwe
politieke lotsgemeenschap wordt door
Duitschland zeer ernstig opgevat. De sa
menwerking tusschen Duitschland en het
Zuid-Oosten is voor beide partijen uiterst
nuttig en volkomen natuurlijk. Zij is de
beste waarborg voor de toekomst. Het is
Duitschlands wensch, dat de volken van
Zuid-Oost-Europa welvarender worden,
want daardoor krijgt men betere leveran
ciers en betere koopers. Dat kan deels be
reikt worden door een intensieveren land
bouw. De gemiddelde opbrengst van de ak
kers in het Zuid-Oosten bedraagt de helft
van die in Duitschland. Verder moet ook
de productie van grondstoffen worden ver
groot. Het Zuid-Oosten is rijk aan delf
stoffen.
De Balkan was vroeger de onweershoek
in het Britsche stelsel van „balance of po
wer".
De spil wil den Balkan doen acclimati-
seeren. Zij zal probeeren onder de machtige
bescherming van haar constructieve poli
tiek van den Balkan een vreedzaam ge
bied met een Hoeienden arbeid en een ge
zond bedrijfsleven te maken.
VLOOT- EN LUCHTBASES TEGEN
50 TORPEDOJAGERS
Naar officieel verluidt, is tusschen En
geland en de Vereenigde Staten een over
eenkomst gesloten, waarbij de Vereenigde
Staten talrijke vloot- en luchtbases en
Britsche bezittingen in den Atlantischen
Oceaan voor 99 jaar pachten en daarvoor
Engeland de onmiddellijke beschikking
over 50 verouderde torpedobootjagers ge
ven.
De opperbevelhebber van de Amerikaan-
sche vloot, admiraal Stark, heeft verklaard,
dat de ruil van vijftig oude Amerikaansche
torpedojagers tegen steunpunten voor de
vloot en de luchtmacht in den Atlantischen
Oceaan geen schadelijken invloed zal heb
ben op de totale verdediging der Vereenig
de Staten en dat dientengevolge deze tor
pedojagers van het z.g. 1200 ton type niet
van essentieel belang zijn voor de verde
diging van de Vereenigde Staten.
De minister van Marine Forrestal heeft
heden een commissie van zeven deskundigen
benoemd, welke tezamen met de Engel
schen de juiste positie der nieuwe Ame
rikaansche steunpunten voor vloot en
luchtmacht zal bepalen.
JODEN UIT HET SLOWAAKSCHE
BEDRIJFSLEVEN
Het Slowaaksche parlement heeft gister
avond de regeering gemachtigd om het Slo
waaksche bedrijfsleven van Joden te zui
veren.
De machtiging geldt voor één jaar. Voorts
heeft het parlement een wetsontwerp aan
genomen, krachtens hetwelk al het grond
bezit, dat Joden langs den weg van executie
verkregen hebben, van den vroegeren eige
naar of diens erfgenamen binnen zes maan
den kan worden teruggekocht. Maakt de
vroegere eigenaar of diens erfgenaam daar
van geen gebruik, dan gaat het recht van
aankoop over op het bureau voor staats-
grondbeheer. De terugkoop geschiedt te
gen denzelfden prijs, welken de Jood des
tijds op de veiling betaald heeft, waarbij
een vierde deel terstond en de rest binnen
vijf jaren voldaan moet worden. Krachtens
een ander *sluit van net parlement is de
geheele burgerluchtvaart en de luchtbe
scherming een onderdeel geworden van het
ministerie van defensie, waar een eigen
bureau voor de burgerluchtvaart is opge
richt.
INCIDENTEN IN BOEKAREST EN
ELDERS.
Het Roemeensche ministerie ven binnen-
landsche zaken heeft gisteren tegen mid
dernacht het volgende communiqué ver
spreid:
„Een groep jongelieden, die in militaire
uniformen gekleed waren, heeft Dinsdag
avond gepoogd den radiozender in Banea-
sa bij Boekarest te bezetten De poging, het
station voor zichzelf in gebruik te stellen,
mislukte. Tegelijker tijd probeerden eeni-
gen van hen het telefoongebouw van Boe
karest te bezetten. Op het plein voor het
koninklijk paleis loste een andere jonge
man demonstratief eenige revolverscho
ten. In alle gevallen konden de daders ter
plaatse in hechtenis genomen worden. Der
gelijke niet als ernstig op te vatten pogin
gen werden in Kroonstad en in Constanze
ondernomen, doch mislukten ook daar. De
autoriteiten zijn volkomen meester van den
toestand .Overigens is het rustig in het
land.
Door den aanslag op het telefoongebouw
was de telefoon in Boekarest ruim een uur
lang buiten werking gesteld. Pas na 1 uur
des nachts werden de gesprekken met het
buitenland weer vrijgegeven."
ACTIE VAN LEDEN DER OUDE
POLITIEKE PARTIJEN.
Het ministerie van binnenlandsche zaken
had nog gisteravond laat een officieele me-
dedeeling overal in de stad laten aanplak-
Buiten'andsche Berichten
DE ONTPLOFFING BIJ BOLOGNA
In een officieel communiqué wordt me
degedeeld, dat het aantal menschen, dat
tengevolge van de ontploffing in een kruit
fabriek bij Bologna om het leven gekomen
is, is gestegen tot 28. Bijna alle 174 gewon
den zijn aan de beterhand.
SNEEUW IN DE HOOGE TATRA
In de Hooge Tatra is het sinds eenige da
gen flink aan het sneeuwen. De koude heeft
op vele plaatsen griep-ipedemieën doen
ontstaan.
WOLKBREUKEN IN TURKIJE
In Istanboel, Thracië en langs de kust
van Klein-Azië is aanzienlijke schade aan
gericht door wolkbreuken en zware Zui-
derstormen.
Eenige wijken van Istanboel hebben ge
durende eenigen tijd onder water gestaan,
eenige verbindingen waren verbroken. Bij
Ismit is een ponton van een badinrichting
losgeslagen en afgedreven, terwijl er zich
vijftig personen op bevonden. Allen kon
den gered worden.
POLITIEKE MOORD TE SJANGHAI
De leider van Central China filmmaat
schappij, Lioesanha, die een belangrijke rol
in de beweging van Wang-Tsjing-Wei speel-
dge, is Dinsdag in de internationale neder
zetting van Sjanghai door een onbekenden
dader doodgeschoten. De aanslag heeft in
Japansche en Wang-Tsjing-Wei-kringen
groote opwinding veroorzaakt. In de inter
nationale nederzetting en in de Fransche
concessie zijn de politiepatrouilles versterkt.
ANTISEMIETISCHE BETOOGINGEN TE
MARSEILLE
Volgens berichten uit Vichy hebben zich
de laatste dagen te Marseille ernstige anti-
semietische excessen voorgedaan.
Aanhangers van de beweging van Doriot
trokken na een betooging door de straten
en vernielden bij talrijke Joodsche zaken
de ruiten. Vocrts werden tegen een aantal
Joden handtastelijkheden gepleegd.
LEVENSLANG GEëlSCHT.
De Officier van Justitie hij de rechtbank
te Almelo heeft levenslange gevangenis
straf geëisoh tegen een klompen raker uit
Apeldoorn en een koopman uit Deventer.
Aan deze beide mannen was ten laste ge
legd, dat zij in den nacht van 10 op 11
April van het vorige jaar den 73-jarigen
landbouwer B. J. Leetink, wonende in de
buurtschap het Look, gemeente Holten,
hebben vermoord en zijn 63-jarige vrouw
zoodanig hebben mis~andeld, cat zij le
vensgevaar lyke verwond mgenn opliep.
ken. Daarin wordt gezegd, dat eenige leden
van de oude ontbonden politieke partijen
een politieke actie ontvouwd hebben, wel
ke niet overeenkomstig het karakter is van
de hedendaagsche politieke totalitaire or
dening van den Roemeenschen staat. Deze
actie is in strijd met de voorschriften van
de regeering en van de nationale partij als
eenige wettig toegelaten politieke organi
satie. De mededeeling wijst er nadrukke
lijk op, dat allen, die zich aan een derge
lijke verboden politieke actie schuldig ma
ken, met opsluiting in een concentratie
kamp bestraft worden.
DE AFSTAND VAN ZEVENBURGEN.
De gemengde Roemeensch-Hongaarsche
commissie heeft aan de grens bij Gross-
wardein haar beraadslagingen voortgezet
en de bescherming van leven en eigendom
der bewoners van het gebied, dat door
Roemenië ontruimd wordt, geregeld. Vol
gens persberichten vordert in het Noorden
van Zevenburgen de ontruiming door de
Roemeensche militairen snel, zonder dat er
eenige wrijving bestaat. In Grosswardein
en in andere plaatsen zouden de Roemenen
er naar streven de door hen opgerichte
nationale monumenten te verwijderen.
In de voltooiing van de Hongaarsche be
zetting van Zevenburgen op 13 September
zal daar voorloopig een militair bestuur
ingesteld worden.
De Hongaarsche minister van onderwijs
en eeredienst, Homan, heeft medegedeeld,
dat de Hongaarsche universiteit te Klau-
senburg, die in 1919 door de Roemenen is
gesloten, waarschijnlijk nog dezen herfst
heropend zal worden.
HOOG MILITAIR GERECHTSHOF.
Inlichtingen omtrent militaire opstellingen
aan een buitenstaander verschaft.
Wegens het als militair opzettelijk be
kendmaken van inlichtingen omtrent mid
delen van verdediging aan een ander dan
die daarmede uit den aard zijner betrek
king bekend mag zijn, had zich gisteren
voor het Hoog Militair Gerechtshof de
dienstplichtige soldaat M. A. P. te verant
woorden. Het betroffen inlichtingen over
de opstelling "an de Grebbelinie, die deze
soldaat in Januari te Utrecht aan een re
staurantbezoeker meermalen had verstrekt
in de veronderstelling dat deze inlichtin
gen voor Engeland van belang konden zijn
in den strijd tegen Duitschland, en voor
welk misdrijf de krijgsraad den soldaat
tot drie jaar gevangenisstraf had veroor
deeld met aftrek van preventief (van 27
Januari tot 23 Mei jl.) en met ontslag uit
den dienst en ontzegging van de bevoegd
heid om bij de gewapende macht te dienen.
Beklaagde zeide, dat hij niet opzettelijk
verraad had gepleegd, doöh in de meening,
dat Duitschland onze vijand was, de in
lichtingen had gegeven aan iemanid, die
ze wellicht zou 'kunnen doorgeven aan En
geland.
De president repliceerde hierop, dat
Duitschland heelemaal onze vijand niet
was en dat het gepleegde feit in ieder ge
val als verraad moest worden beschouwd.
De advocaat-fiscaal vroeg bevestiging
van het vonnis.
Mr. van Everdingen, als raadsman voor
beklaagde optredend, achtte zonder den
ernst van het feit te willen miskennen
dezen jongeman iemand, die de portee van
zijn daad niet heeft begrepen. Het psychia
trisch rapport gewaagt ten aanzien van de
zen beklaagde van neiging tot grootspraak
en loslippigheid, iemand, die alle mogelijke
dingen verwart. Drie jaren gevangenis
straf zouden hem volgens pleiter volko
men waardeloos maken. Als verzachtende
omstandigheid geldt, dat de jongeman
geen geld heeft aangenomen en dat de tee-
keningen en gegevens nimmer op hun be
stemming zijn gekomen, nog afgezien van
de omstandigheid dat zij reeds opzichzelf
vrijwel waardeloos waren. Derhalve drong
pleiter aan op plaatsing van bekl. in een
psychopatengesticht, bijv. voor den tyd
van een jaar.
De uitspraak van het Hof volgt later.
Ook in Kopenhagen heoft de .fiels-lax
zijn intrede gedaan, welke in wezen
veel gelijkenis met onze bekende .twee-
tax" heeft (Foto Weltbild)
