ENGELAND EN DE
HEERSCHAPPIJ TER ZEE
Sïiitójch canaaai aan oijf öcfkpai
aemietigd
Britsche vloot uit
Singapore?
UI! de Baltische
Staten
Ordening op den
Balkan
Uit het Verre Oosten
DONDERDAG 25 JULI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
HET VERNIETIGDE CONVOOL
Het opperbevel der Duitsche weer
macht deelt mede, dat Duitsche ge
vechtsvliegtuigen gisterochtend een
Britsch convooi van vijf koopvaardij
schepen, tezamen metende 17.000 ton,
vernietigd hebben. Bovendien is een
ander vijandelijk koopvaardijschip van
4000 ton in brand gebombardeerd.
BRITSCHE OORLOGSSCHEPEN VAN
SINGAPORE VERTROKKEN.
Het Japansche persagentschap Domei
meldt, dat volgens een betrouwbaar be
richt uit Sjanghai de Britsche vloot in de
wateren van Oost-Azië Singapore heeft
verlaten. In ieder geval ontbraken het
vliegtuigmoederschip „Eagle" (22.600 ton)
en andere bodems in de wateren bij Singa
pore. In het Verre Oosten beschikt de
Britsche defensie daardoor, aldus Domei,
vrijwel niet over schepen.
DUITSCHE PERSSTEMMEN.
De Duitsche pers stelt vandaag het be
richt over de vernietiging van een Britsch
convooi door Duitsche gevechtsvliegtuigen
en het bercht uit Tokio over het terug
trekken van de Britsche Oost-Aziatische
vloot uit Singapore tegenover de radiorede,
welke Duff Cooper tot Noord- en Zuid-
Amerika heeft gericht. De Britsche minis
ter betoogde, dat voor Engeland de wijde
zeeën openstonden en dat elk schip, dat
zich vol vertrouwen naar een Britsche ha
ven begaf, getuige kon zijn van deze Brit
sche macht ter zee.
Dagelijks, schrijft naar aanleiding hier
van de „Deutsche Allgemeine Zeitung",
geeft de nuchtere vaststelling van feiten
in het Duitsche legerbericht een indruk
wekkende bevestiging van de harde sla
gen, die Duitschland aan de Britsche macht
ter zee toebrengt. Korten tijd geleden
moest een officieele Engelsche statistiek
zelf erkennen, hoe snel de Engelsche ver
liezen aan schepen gedurende de laatste
weken zijn toegenomen. En zoo juist heeft
de Britsche admiraliteit haar toevlucht
moeten nemen tot den wel zeer ongewo-
nen maatregel, aan de Britsche Westkust,
die langen tijd buiten gevaar geacht werd,
uitgebreide mijnversperringen te leggen.
Deze teekenen van de Engelsche zwakte
v/orden aangevuld door het bericht, dat
Engeland zijn Oost-Aziatische vloot terug
getrokken heeft en haar blijkbaar in de
Middellandsche Zee wil concentreeren. De
nederlagen, die het zoo vele waardevolle
stukken uit zijn vloot hebben gekost,
dwingen Londen, Singapore zonder bescher
ming te laten. Weer een nieuw argument
tegen de bewering van Duff Cooper dat de
Britsche zeemacht de zeeën beheerscht.
De laatste dagen hebben de ingrijpende
maatregelen, die Engeland genomen heeft,
steeds nieuwe bewijzen er voor geleverd,
dat de realiteit van de Britsche wereld
heerschappij reeds door het aanwezig zijn
van de Duitsche macht ernstig overscha
duwd is.
De '„Berliner Lokal-Anzeiger" houdt zich
in het bijzonder bezig met de verklaring
van Duff Cooper, dat Engeland de vrije
beschikking heeft over de enorme hulp
bronnen van het Britsche wereldrijk met
htm overvloed aan menschen en goederen.
Men weet op het oogenblik overal ter we
reld, zoo schrijft het blad, dat het gewel
dig gebrek van Engeland aan scheepsruim-
te, afgezien van tallooze andere moeilijk
heden, grootere toevoeren uit de Britsche
overzeesche bezittingen naar het moeder
land onmogelijk maakt. Ondanks de rijke
hulpbronnen van het Empire, lijdt Enge-
lands industrie aan een toenemende
schaarschte aan grondstoffen en de bevol
king moet dagelijks maar levens- en ge
notmiddelen ontberen en verscherpingen
van de rantsoeneering aanvaarden. Zonder
deze feiten zou het anders ook niet. zoo be
grijpelijk zijn geweest, dat Duff Cooper
aan het slot van zijn rede Noord- en Zuid-
Amerika verzoekt, Engeland niet in den
steek te laten.
DE „ZWIJGENDE COLONNE"
IN ENGELAND,
Churchill heeft in het Lagerhuis een
vraag beantwoord betreffende de vorming
van de „zwijgende colonne". Hij zeide, dat
het doel van deze beweging is, den strijd
aan te binden tegen deprimêerende en de
faitistische uitlatingen. Nadat men dit
denkbeeld in de praktijk had. toegepast,
bleek het minder aantrekkelijk te zijn.
Het maakte redelijke gesprekken over den
oorlog tusschen loyale personen onmoge
lijk. Integendeel, zoo voegde Churchill er
aan toe, de regeering vindt het verheu
gend, wanneer de oorlogsomstandigheden
begrepen en besproken worden, wanneer
daarbij geen officieele geheimen worden
onthuld.
Churchill zeide verder. Wij zijn thans in
een zeer kritieke phase van den oorlog
gekomen. De verdediging is dag en nacht
op haar hoede om een aanval af te weren.
In het Lagerhuis zijn talrijke bepalingen
aangenomen, die aan den ernst van den
toestand zijn aangepast. In normale tijden
zouden zij met al onze denkbeelden iri
strijd zijn. Ik heb den minister van bin-
nenlandsche zaken verzocht, de veroor
deelingen wegens onoverwogen defaitisti
sche opmerkingen te herzien en nietig te
verklaren, wanneer blijkt, dat geen boos
opzet bestond. De regeering wil dagelij k-
sche gesprekken niet als overtredingen be
schouwen. Het is alleen onze plicht, pro
paganda van defaitistischen aard te on
derdrukken. Churchill zeide niet te geloo-
ven, dat het mogelijk was, de bepalingen
inzake deze propaganda te wijzigen.
ENGELAND WACHT OP DEN AANVAL
In verband met de herhaalde Duitsche
luchtaanvallen op militaire doelen in
Engeland, publiceeren wij bovenstaande
kaart.
Ten eerste komt hier op voor, de
lange Kuststrook (met vette zwarte lijn)
van Bergen tot Brest welk geheel in
Duitsche handen is.
Van .hier uit zijn Kilometersafstanden
aangegeven op de voornaamste militaire
Engelsche doelen.
Ten tweede zijn op de kaart aan
gegeven de Britsche mijnenvelden.
Als gevolg van het toenemende duik
bootgevaar heeft de Britsche Admiraliteit
nieuwe ingrijpende maatregelen moeten
nemen, er is een nieuw mijnenveld gelegd
welke het St. George's kanaal en het ka
naal van Bristol afsluit, waardoor alle
schepen genoodzaakt worden ten Noorden
van Ierland via de Iersdhe zee de Zuid
kust van Engeland te bereiken.
Ten derde zijn op de kaart aange
geven de Britsche hoofdoorlogshavens,
welke herhaaldelijk door de Duitsche lucht-
madht worden bestookt.
DE EVACUATIE VAN GIBRALTAR
EN VAN CAIRO.
De nieuwe evacuatie van de burgerbe
volking uit Gibraltar is begonnen. Men
verwacht, dat meer dan 15.000 personen
einde dezer week geëvacueerd zullen zijn.
Officieel wordt medegedeeld, dat diege
nen, die zich tegen evacuatie verzetten,
met een geldboete van 100 pond sterling
en een gevangenisstraf van drie maanden
zullen worden bestraft.
Uit alle Egyptische provinciën komen
berichten binnen over een onbeschrijfe
lijke ellende der geëvacueerde bevolking
van Cairo en Alexandrië. Uit de laatste
stad hebben de afgeloopen weken 3000 tot
5000 menschen per dag moeten vertrek
ken. Meer dan 100.000 personen hebben de
laatste drie weken Cairo verlaten. Het
Engelsche bevel tot evacuatie kwam zoo
plotseling, dat men geen tijd meer had om
vervoer en onderdak te organiseeren. Ten
gevolge van de overbelasting der spoor
wegen, vooral voor militaire doeleinden,
worden duizenden met primitieve buffel
karren vervoerd. De meeste vluchtelingen
vinden geen tehuis en trekken van het
eene dorp naar het andere. Vele zieken en
bejaarden blijven langs deh weg liggen.
De gezinnen hokken bijeen onder hygiëni
sche omstandigheden, die met iedere be
schrijving spotten, zoodat overal besmet
telijke ziekten uitbreken.
ALLE LETLANDSCEE CREDIET-
INSTELLINGEN AAN DEN STAAT.
De Letlandsche minister van financiën,
Karlson, heeft gisteren verordend, dat
overeenkomstig het besluit van het Let
landsche parlement alle circulatiebanken
en credietinstellingen aan den staat wor
den getrokken.
LETLANDSCHE GRONDWETS
COMMISSIE BIJEEN.
In het Rigasche paleis is de door het
Letlandsche parlement aangestelde grond
wetscommissie voor een eerste zitting bij
eengekomen.
GEEN RUSSISCH ULTIMATUM AAN
FINLAND.
Naar aanleiding van een bericht van
United Press over Russische eischen aan
Finland, die het karakter van een ultima
tum zouden dragen, verklaart het Finsche
telegraaf agentschap van bevoegde zijde
vernomen te hebben, dat dit bericht iede-
ren grond mist. Het Finsche ministerie van
buitenlandsche zaken heeft voorts mede
gedeeld, dat het zijn gezantschap te Stock
holm onverwijld opdracht heeft gegeven,
het bericht daar tegen te spreken. Het was
namelijk uit Stockholm afkomstig.
PROTESTEERENDE GEZANTEN.
De gezanten van Letland, Litta.uen en
Estland in Groot-Brittannië hebben ge
protesteerd tegen de vernietiging van de
Baltische landen door Sovjet-Rusland en
hebben Groot-Brittannië verzocht deze
vernietiging niet te erkennen.
Het protest schept voor Engeland een
nieuwe moeilijkheid, daar de Engelsche
regeering pogingen in het werk stelt de
betrekkingen met Rusland te verbeteren.
De Vereenigde Staten hebben gisteren
hun leiders van missies en hun militaire
attaché's uit de Baltische landen terugge
trokken. Het gezantschapspersoneel zal
nog op zijn post blijven.
Het onderwijs in intensieve bodemcultuur vormt een belangrijke factor van het studieprogram
der Wageningsche Landbouwhoogeschool. Leerlingen tijdens een excursie, welke deze
week op de terreinen der school werd gemaakt
GIGURTU NAAR BERLIJN EN ROME.
Gisterochtend vroeg is de Roemeensche
ministerraad onder voorzitterschap van
den minister-president Gigurtu bijeenge
komen. In een officieele mededeeling
wordt gezegd, dat de minister-president
de leden van het kabinet op de hoogte
heeft gesteld van de uitnoodiging 'door de
rijksregeering en hun tegelijkertijd heeft
medegedeeld, dat ook de Italiaansche re
geering den Roemeenschen minister-presi
dent en den minister van buitenlandsche
zaken tot een bezoek heeft uitgenoodigd.
Gedurende de afwezigheid van den minis
ter-president en den minister van buiten
landsche zaken zullen beiden worden ver
vangen door den plaatsvervangende»
president van den ministerraad, Mihail.
Op een vraag dienaangaande is van be
voegde zijde aan de pers medegedeeld, dat
de aanstaande bezoeken van Roemeensche,
Bulgaarsche en Slowaaksche staatslieden,
in het algemeen, ten doel hebben in het
Zuidoosten de verhoudingen in vredelie-
venden zin te ordenen en te stabiliseeren.
Economische vraagstukken zullen daar
bij van veel beteekenis zijn.
DE VOLKS-DUITSCHERS UIT
BESSARABIë.
Over de reis van een Duitsche commis
sie naar Moskou, die zal onderhandelen
over het overbrengen van de Volks-Duit-
schers uit Bessarabië en de Noordelijke
Boekowina naar het Duitsche Rijk, meldt
de „Dienst aus Deutschland" o.a. nog, dat
het grootste gedeelte dezer Volks-Duit-
schers, ten getale van ongeveer 75.000 tot
80.000 personen, in Bessarabië woonach
tig is, in hoofdzaak in 28 dorpen rondom
Tarutino en Sarata. Zij vestigden zich
daar tusschen 1314 en 1842 en stammen
voornamelijk uit Zuid-Duitschland en uit
de Oostelijke gebieden van Pruisen.
DE OORLOG IN CHINA.
Voor het eerst in dit jaar hebben Ja
pansche vliegtuigen een aanval gedaan op
Tsjengtoe, de hoofdstad van Stsetsjwan.
Zij hebben ernstige schade toegebracht
aan militaire inrichtingen en munitiefa
brieken. Een twaalftal Chineesche vlieg
tuigen steeg op, twee zijn door de Japan-
neezen neergeschoten.
RADIOREDE VAN KONOYE.
De nieuwe Japansche minister-president
Konoye heeft gisteravond voor de radio
verklaard, dat de vastbeslotenheid van
zijn kabinet om in het binnenland een
nieuwe orde te vestigen, steunt op de
overeenstemming van opvatting tusschen
de militairen en het ministerie van bui
tenlandsche zaken. In dit verband laakte
Konoye de politieke partijen.
Zij rusten op den grondslag van libera
lisme en democratie en deze vorm van
politiek is onvereenigbaar met de natio
nale Japansche politiek. Bovendien zijn
zij steeds beheerscht door den strijd om
de macht. Dit euvel moet door een radi
cale frontverandering worden verholpen.
Ten aanzien van de Japansche buitenland
sche politiek verklaarde Konoye, dat het
bestaan van Japan moet rusten op zijn on
afhankelijke positie.
De Japansche buitenlandsche politiek
mag niet alleen worden beheerscht door
den toestand van het oogenblik, doch moet
daarentegen in autonome richting op lan
gen termijn worden ontworpen. Het is een
levensbelang, dat Japan wordt bevrijd van
de economische afhankelijkheid van an
dere landen.
Buiten'andsch» Berichten
rijke goederenwagens met een waardevolle
lading in brand geraakten.
TREINBOTSING IN ÏTALIë.
In de buurt van Bolzano is een personen»
trein in botsing gekomen met een goede
rentrein. Drie personen werden gedood en
drie ernstig gewond. Er is een onderzoek
ingesteld naar de oorzaak van de ramp.
FORTUGEESCHE BANANENBOOT
GEZONKEN.
De reeder ij Ociedale Luso Martinimi
deelt mede, dat de Portugeesche vracht
boot „Alfa" (800 brt.), die zich met een la
ding op weg bevond naar Engeland, gezon»
ken is. De 21 leden tellende bemanning is
te San Sebastian aan land i
SPOORWEGONGELUK IN SPANJE.
Naar uit La Coruna gemeld wordt, heeft
zich nabij het spoorwegstation Teizeria een
spoorwegongeluk voorgedaan, waarbij voor
een bedrag van naar schatting een millioen
peseta's aan schade werd aangericht. Ten
gevolge van een verkeerden wisselstand re
den twee treinen op elkaar in, waarbij tal
VLIEGTUIGONGELUK TE
BOEKAREST.
Op het vliegveld van Boekarest, Baneas-
sa, heeft zich gistermiddag een vliegtuig
ongeluk voorgedaan. Even voor de landing
van een Roemeensch verkeersvliegtuig wei
gerden de motoren, zoodat het toestel van
gèringe hoogte viel. De bestuurder en twee
passagiers werden gewond. Het toestel is
een Lockhead-machine van Poolschen oor
sprong.
DE HITTEGOLF IN AMERIKA.
Tot dusver zijn 280 menschen het slacht
offer geworden van de onverminderd aan
houdende hittegolf in de Vereenigde Staten.
Aan de graanbeurs te Chicago stegen de
maisprijzen Woensdag met 2.5 cents per
bushel, terwijl aangenomen wordt, dat de
maisopbrengt in het Midden-Westen en in
de Westelijke staten als gevolg van de
droogte en de hitte ver beneden de oor
spronkelijke raming zal blijven.
HITTEGOLF IN SPANJE.
Li geheel Spanje heerscht op het oogen
blik een hittegolf. In Sevilla werd Woens
dag een temperatuur van 42 graden in de
schaduw gemeten. Te Madrid steeg het
kwik tot 34.5 graden, terwijl te Cordoba de
temperatuur tot 42 graden in de schaduw
steeg.
Voor vele Rotterdamsche gezinnen, die door den oorlog alles verloren hebben,
zijn evacuatie-noodtehuizen ïn de Maasstod ingericht, waar thans meer dan 2000
personen een onderdak hebben. De zorg voor dan maaltijd
Bij de opgravingen te Lunteren onder leiding van dr. F. C. Bursch, directeur van
bet Rijksmuseum van Oudheden te Leiden, werd onder de vele prae-historische
vondsten ook een houten waterput blootgelegd
