Engelands ant
woord
MAANDAG 22 JULI 1940
31ste Jaargang No. 9699
$e£eicbcJve0ot4fwwX
Bureaus Papengracht 32.
telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11. K
Een belangrijk ieit.
Nadat in het begin van de week het Ne-
derlandsche Verbond van Vakvereenigin-
gen onder de bewindvoering was gesteld
van den heer Woudenberg, den leider van
het Nationaal-Socialistische Arbeidsfront,
js de week ermee geëindigd, dat de So
ciaal-democratische arbeiderspartij, de Re-
voiutionnair-socialistische arbeiderspartij
en de Communistische partij Nederland on
der het beheer zijn gebracht van mr. Rost
van Tonningen, den hoofdredacteur van
het „Nationale Dagblad."
In beide gevallen heeft de Rijkscommis
saris zijn ingrijpen daarmee verklaard, dat
de besturen van de genoemde organisaties
geen waarborg boden voor de noodige sa
menwerking, positieve samenwerking.
Zooals men weet, zijn bij het Christelijk
Vakverbond, de Nederlandsche Vakcentrale
en het R. K. Werkliedenverbond contact
commissarissen benoemd.
De besturen van laatstgenoemde organi
saties zijn in functie gebleven, die der
marxistische organisaties zijn moeten ver
dwijnen. Deze organisaties zélf zijn echter
niet opgeheven. Maar wie goed leest be
seft, dat zij natuurlijk ook niet op de oude
wijze zullen blijven voortbestaan.
In de loop van de uitvoering van de ge
nomen maatregelen zal den arbeiders gele
genheid geboden worden, zich uit eigen
krachten een nieuwe leiding te geven
aldus wordt toegezegd in het communique
van het Rijkscommissariaat en is even
eens verzekerd door den benoemden
Commissaris in een radio-rede, die hij
Zaterdag heeft gehouden.
In die radio-rede heeft mr. Rost van
Tonningen nog niet veel concreets omtrent
zijn plannen medegedeeld; dat zal echter
dezer dagen worden bekend gemaakt.
De uitlating, die ons in bedoelde rede
het meest heeft gefrappeerd, was deze:
Alleen karaktèrloózen kunnen ver
wachten, dat een socialist zijn socia
listisch ideaal zou kunnen prijsgeven.
De heer Rost van Tónningen zeide niet,
dat alleen karakterloozen kunnen ver
wachten, dat een socialist zou kunnen
prijsgeven het socialistisch ideaal zooals
misschien anderen dat zich hebben ge
vormd neen, hij sprak van zijn socialis
tisch ideaal, n.l. het socialistisch ideaal
van den socialist-zèlf, die lid is van boven
genoemde organisaties.
In gespannen verwachting zullen velen
tegemoet zien, hoe de heer Rost van Ton
ningen in de practijk zal voldoen aan de
belofte, welke in deze opmerking, waar
mede wij het geheel eens zijn, ligt opge
sloten.
DE CONCENTRATIE DER VOETBAL
BONDEN.
In verband met de vele gestelde vragen
deelt het bestuur van de Roomsch Katho
lieke Federatie mede, dat
le. Volgens het concentratieprogramma
van de voetbalbonden de Katholieke voet-
balvereenigingen als zoodapig blijven be
staan;
2e. Geen acties moeten worden onderno
men of wijzigingen in de organisaties moe
ten worden aangebracht, voordat daarom
trent van bondswege mededeeling wordt
gedaan.
Winkeliers kunnen nog
boter en vet koopen.
GELEGENHEID DAARTOE VERLENGD
TOT 28 JULI.
Zooals reeds eerder werd gepubliceerd
was het aan de detaillisten toegestaan tot
en met 21 Juli boter, margarine en spijsvet
te koopen zonder dat daarvoor toewijzin
gen behoefden te worden afgegeven. Ter
bevordering van een vlotte bevoorrading
der detallisten kan thans goedgekeurd wor
den, dat deze gelegenheid tot vrij koopen
door detaillisten nog blijft bestaan tot en
met 28 Juli a.s.
Ook gedurende de week van 22 tot en
met 28 Juli behooren de detaillisten de
door hen ontvangen, met „67" en „68" ge
nummerde bonnen van het algemeen distri
butiebonboekje te plakken op opplakvellen.
Tegen inwisseling van deze opplakvellen
zullen de distributiediensten op een door
deze diensten aan te geven toewy zingen
voor boter, margarine en spijsvet verstrek
ken.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
de detaillisten gedurende de week van 22
tot 28 Juli a.s. niet meer zullen mogen
Hedenavond door Halifax
gegeven
DE ACTIVITEIT VAN LLOYD GEORGE.
Naar verluidt, zal de Engelsche minister
van buitenlandsche zaken, Halifax, heden
avond in een radiorede voor het Britsche
Rijk en de Vereenigde Staten zijn stand
punt bepalen ten aanzien van de Rijksdag
rede van Hitier.
De diplomatieke medewerker van de
„Times" is van meening, dat lord Halifax
slechts herhalen kan, hetgeen reeds gezegd
is, aangezien Engeland Vast besloten is den
oorlog voort te zetten, vooral daar de lei
ding der weermacht geen reden en ook geen
geneigdheid heeft om wijziging te brengen
in haar tot dusverre ingenomen „rustige
houding vol vertrouwen". Een soortgelij
ken gedachtengang vindt men terug in een
hoofdartikel van de „Times".
In de Engelsche hoofdstad doen sedrt Za
terdag, naar de Zweedsche bladen uit Lon
den melden, de meest uiteenloopende ge
ruchten en veronderstellingen de ronde,
vooral in verband met het feit, dat Lloyd
George terstond na de redevoering van den
Fuehrer een audiëntie bij den koning heeft
aangevraagd en gepleit heeft voor onder
handelingen met de spilmogendheden.
Ook de hertog van Windsor zou een soort
gelijk standpunt hebben uiteengezet in een
telegram aan zijn broeder, den koning.
Bovendien vertelt men in Londen, dat in
vloedrijke kringen der city eveneens hun in
vloed te doen gelden, opdat de regeering
ten minste een bestudeering der eventueele
vredesvoorwaarden in nadere overweging
zal nemen.
Lloyd George zou, naar verder beweerd
wordt, de laatste acht en veertig uur reeds
veertig Lagerhuisleden voor zijn stand
punt hebben gewonnen.
koopen dan 1/52 gedeelte van hun jaarom
zet over 1939.
Ten slotte wordt er nogmaals met nadruk
op gewezen, dat de detaillisten er bij het
inwisselen der door hen ontvangen bonnen
67 en 68 voor boter- of margarinetoewij
zingen rekening mede dienen te houden,
dat met ingang van 29 Juli een groot deel
der bevolking geen margarine of vet, doch
uitsluitend boter zal kunnen koopen.
Wie de ontvangen consumentenbonnen
uitsluitend of in hoofdzaak omwisselt voor
margarinetoewijzingen loopt derhalve de
kans, dat hij het gedeelte van zijn klanten,
dat na 28 Juli uitsluitend boter mag koo
pen, niet zal kunnen bedienen.
Zuinig met petroleum
MEN MOET MET ZIJN VOORRAAD TOE
TOT 11 AUGUSTUS.
Met het oog op den voorraad petroleum,
welke thans voor huishoudelijk verbruik
beschikbaar is, is het noodzakelijk geble
ken, den geldigheidsduur van den tot en
met Zondag 28 Juli a.s. geldig verklaarden
met „periode 3" gemerkten petroleumzegel,
te verlengen tot en met Zondag 11 Augus
tus a.s.
Dit beteekent, dat bij het verbruik van
de op den thans geldigen petroleumzegel
gekochte petroleum rekening dient te wor
den gehouden, dat met deze hoeveelheid
volstaan moet worden tot en met 11 Augus
tus a.s.
Voorts wordt er op gewezen, dat de met
„periode 4" gemerkte petroleumzegel niet
geldig zal worden verklaard voor het koo
pen van petroleum. Laatstbedoelde zegel
zal dus vernietigd kunnen worden.
125 Gram roggebrood
per broodbon
BONNEN, OP 28 JULI ONGEBRUIKT,
TOT 1 AUGUSTUS GELDIG.
Het verschil in het droge stofgehalte
tusschen roggebrood en ander brood heeft
aanleiding gegeven om te bepalen, dat
iedere enkele bon van het broodbonboekje
recht zal geven op het koopen van 125
gram roggebrood. Voor alle andere brood
soorten blijft het gewicht, dat per enkelen
bon van 't broodbonboekje kan worden ge
kocht, 100 gram.
In verband met het bovenstaande zullen
gedurende het tijdvak van 22 Juli tot en
met 28 Juli a.s. de met „71" tot en met „80"
genummerde dubbele bonnen van het
broodbonboekje recht geven op het koo
pen van 250 gram roggebrood of 2000 gram
ander brood. Elk der enkel? bonnen geeft
derhalve recht op het koopen van 125 gram
roggebrood of 100 gram ander brood.
De bonnen, welke 28 Juli nog niet ge
bruikt zijn, blijven voorts nog tot en met
1 Augustus a.s. geldig.
Heden distributie
grutterswaren
OP DE BONNEN 95, 100, 105 EN 110.
Zooals reeds gepubliceerd, zal op Maan
dag 22 Juli een aanvang worden gemaakt
met de distributie van alle soorten rijst,
rijstemeel, gort, havermout, havervlokken,
grutten, maizena, griesmeel, puddingpoe
ders, macaroni, spaghetti en vermicelli.
Gedurende het tijdvak van 22 Juli tot en
met 11 Augustus a.s. geeft de met „95" ge
nummerde bon van het algemeen distribu
tiebonboekje recht op het koopen van 250
gram rijst of rijstemeel.
De met „100" genummerde bon geeft ge
durende genoemd tijdvak recht op het koo
pen van 250 gram havermout of haver
vlokken of gort of grutten.
Voorts geeft gedurende het tijdvak van
22 Juli tot en met 11 September a.s. de
met „105" genummerde bon van het alge
meen distributiebonboekje recht op het
koopen van 100 gram maizena of gries
meel of puddingpoeder.
Dat deze puddingpoeders betreft wordt
de aandacht er opgevestigd, dat onder de
distributieregeling slechts vallen pudding
poeders, welke vervaardigd zijn van of
hoofdzakelijk bestaan uit producten, be
reid uit granèn, rijst of tapioca.
Gedurende het tijdvak van 22 Juli tot en
met 1 September a.s. zal voorts de met
„110" genummerde bon van het algemeen
distributiebonboekje recht geven op 100
gram macaroni of vermicelli of spaghetti.
Minimumprijzen
tuinbouwproducten.
In de minimumprijzen der verschillende
voor export bestemde groenten en aard
appelen is heden weer wijziging gebracht.
Tomaten A. B. C. b.v. was 16.is thans
14.Kaskomkommers A 4.was
4.40, B. 3 30, was 3.70, C. .60 was
3.Platglaskomkommers, groen en wit
AA. 5.30, was 5.90, A. 4.60, was
5.20, B. 4.was 4.40, C. 3.30, was
3.70. Idem geel, A. 4.was 4.40, B.
3.30, was 3.70, C. f 2.60, was 3.—.
Bospeen 4.was 4.50, Breek- en
waschpeen 4.-was- f 4!50, Stamboo-
nen 10.was f 12.Stokboonen 12,
was 14.Vroege aardappelen 3.70,
was 4.Meloenen A 25.50, was 28,
idem B. 19.10, was 21.50. Bloemkool
mag alleen gedopt verzonden worden.
Duitsche rechterlijke
macht ingesteld
Delicten welke zij bevoegd is te vervolgen
en te vonnissen.
Het Zaterdag verschenen Verordenin
genblad no. 12 bevat een verordening van
den Rijkscommissaris voor het bezette Ne
derlandsche gebied betreffende de Duit
sche rechterlijke macht voor strafzaken.
Par. 1 houdt in, dat voor het bezette Ne
derlandsche gebied de Duitsche rechter
lijke macht voor strafzaken wordt inge
steld. Haar organen zijn het Duitsche
Landgerecht en het Duitsche Hoogge
rechtshof in het bezette Nederlandsche ge
bied, alsmede, voor beide gerechten ge
meenschappelijk, het Duitsche Openbaar
Ministerie.
Volgens par. 2 zijn de Duitsche gerech
ten met uitsluiting van de Nederlandsche
rechterlijke macht bevoegd om delicten,
die door Duitsche of voormalig Duitsche
staatsburgers of door staatsburgers van
het protectoraat Bohemen en Moravië be
gaan worden, te vervolgen en te vonnissen.
Hetzelfde geldt ongeacht het staatsbur
gerschap van den dader of de deelnemers,
wanneer de daad:
1. Zich richt tegen het Groot-Duitsche
Rijk, het Duitsche Volk, de Nationaal-So
cialistische Duitsche Arbeiderspartij, de
vertakkingen daarvan of daarbij aangeslo
ten organisaties.
2. Zich richt tegen een Duitsch staats
burger of een persoon, die in dienstverhou
ding staat tot het Groot-Duitsche Rijk, tot
de Nationaal-Socialistische Duitsche Arbei
derspartij, haar vertakkingen of daarbij
aangesloten organisaties, tijdens de uit
oefening van deze dienstbetrekking of in
betrekking daarmee.
3. Begaan wordt in dienst van de Duit
sche autoriteiten of, in verband met dezen
dienst, op Duitsch grondgebied, of in ge
bouwen, ruimten of inrichtingen, die die
nen ten behoeve van het Groot-Duitsche
Rijk, de Nationaal-Socialistische Duitsche
Arbeiderspartij, haar vertakkingen of
daarbij aangesloten organisaties.
4. Blijkt te zijn plundering in op bevel
ontruimd gebied of in vrijwillig ontruim
de gebouwen of ruimten, of blijkt te zijn
een misdrijf tegen lijf, leven of eigendom
onder gebruikmaking van de maatregelen,
genomen ter verdediging tegen luchtaan
vallen, of blijkt te zijn een misdrijf, ge
vaarlijk voor het algemeen belang, in het
bijzonder een misdrijf, dat de voedselvoor
ziening in gevaar brengt.
De Duitsche Gerechten in het bezette
Nederlandsche gebied zijn gevestigd te
's Gravenhage.
De Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied stelt de rechters bij
de Duitsche gerechten in het bezette Ne
derlandsche gebied tot opzeggens toe aan.
Tot de verdediging voor de Duitsche ge
rechten in het bezette Nederlandsche ge
bied is toegelaten:
1. Hij, die als verdediger voor een ge
woon gerecht in het Duitsche Rijk is toe
gelaten.
2. De bij een Nederlandsch gerecht inge
schreven advocaat, wien de Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche ge
bied vergunning heeft verleend.
Rotterdamsche kinde
ren naar Salzkammergut
RIJKSCOMMISSARIS, RIJKSMINISTER
Dr. SEYS INQUART WOONDE HET
VERTREK BIJ.
Een vacantietrein met Nederlandsche
kinderen is gisteren naar den Boven-Do-
nau vertrokken.
't Was de Rotterdamsche trein, die uitslui
tend jeugdige Rotterdamsche kinderen ver
voerde.
Dit vertrek had een officieel karakter,
omdat de Rijkscommissaris, rijksminister
dr. Seyss Inquart het vertrek zou bijwonen
waarbij hij vergezeld was door eenige hoo-
ge functionnarissen; ook de burgemeester"
van Rotterdam, mr. P. J. Oud, voegde zich
bij dit gezelschap, teneinde getuige te zijn
van het vertrek van zijn jeugdige stads
burgers.
Op het tweede perron stond een lange,
uit 14 D-wagens bestaande trein, waarin
alle deelnemertjes en deelneemstertjes ge
makkelijk een plaatsje konden vinden. Op
gemerkt zij, dat zij, om precies te zijn, 803
in getal waren. Hierbij kwamen dan de leid
sters en leiders, bestaande uit 60 personen,
waarvan de helft uit Hollanders bestaat
en de overige menschen uit het Boven-Do-
nau gebied. Voorts gingen er twee Neder
landsche en twee Duitsche verpleegsters
mede, alsmede twee Duitsche artsen en
twee Hollandsche, n.l. dr. W. v. d. Sluys
en dr. v. d. Hoeven.
Het duurde eenigen tijd, aleer alle va-
cantiegangertjes een goede plaats in den
trein hadden gevonden. Maar eindelijk was
het dan zoover eivToen-naderde het tijdstip
van vertrek.
Inmiddels was de Rijkscommissaris op
het perron verschenen.
Nadat dr. Seyss Inquart den burgemees
ter en den leider van deze vacantie-reis,
Kreisleiter Hochmeier, begroet had, sprak
hij mr. Oud toe en zeide o.a., dat deze
prachtige vacantie de Rotterdamsche jeugd
ongetwijfeld zou sterken, hetgeen van on
schatbaar belang is, omdat Nederland met
een sterke, gezonde jeugd een goed toe
komst tegemoet gaat.
Nadat burgemeester Oud den Rijkscom
missaris had dank gezegd voor diens woor
den, gaf dr. Seyss Inquart den wensch te
kennen langs den trein te loopen, ten
einde er zich persoonlijk van te vergewis
sen, dat alles goed verliep. Het geheele ge
zelschap wandelde zoo langs den trein en
een der jeugdige deelnemertjes bood den
Rijkscommissaris een boeket roode anjers.
Terwijl de trein het station langzaam uit-
stoomde, nam dr. Seyss Inquart nog een
maal het woord, om door middel van de
microfoon o.a. nog een woord tot de ouders
te spreken. Allereerst bracht de Rijkscom
missaris dank aan den Rijksgouwleider
Eigrüber, die dit alles mogelijk had ge
maakt. Spr. zeide er zich over te verheu
gen, dat zoo vele kinderen van de geboden
gelegenheid konden gebruik maken en spr.
is er zeker van, dat, wanneer de kinderen
over eenige weken of eenige maanden te
rug zullen zijn, zij een geweldigen indruk
mede hebben gekregen van de bergen in
Salzkammergut en het leven.
„Zij zullen bij menschen zijn, die hen
met vreugde zullen opnemen", zoo ver
volgde spr., „want misschien waren deze
menschen eertijds gast in Holland". Zich in
het bijzonder tot de ouders richtende, zei
de spr.,: ,,De toekomst van een volk is aan
het kind en, wanneer het kind sterk is, dan
behoeft men zich geen zorgen te maken over
de toekomst.
Spr. eindigde: „Wanneer zij na eenigen
tyd terugkomen, zullen zij vertellen, dat er
Duitsche menschen zijn, die hen vriende
lijk, gastvrij en liefderijk hebben ontvangen
en verzorgd."
Mr. Rost van Tonningen
beheerder van S.D.A.P.,
R.S.A.P. en C.P.N.
GEEN ONTBINDING DER PARTIJEN.
De volgende officieele verklaring is Za
terdag op de persafdeeling van het Rijks
commissariaat afgelegd. t
Daar de in Nederland bestaande
Marxistische partijen in haar leiding
op grond van haar klassenstrijdmen
taliteit, van haar internationale ver
bindingen en beinvloeding door onder
leiding van Franschen en Engelschen
staande internationale, alsmede van de
steeds systematisch door haar gevoerde
hetze tegen het naburige Duitsche Rijk
en het Nationaal-Socialisme geenerlei
waarborg bieden, dat de gewenschte
Duitsch-Nederlandsche samenwerking
op de gebieden van den wederopbouw,
van de werkloosheidsbestrijding en van
de opheffing van de sociale positie van
de breede lagen der Nederlandsche be
volking, in het bijzonder van de arbei
ders, kan verwerkelijkt, is een regelend
ingrijpen, dat dezen ongezonden toe
stand opheft, niet langer te vex-mijden
geweest.
De Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied heeft dan ook ver
ordend, dat de Sociaal-Democratische Ar
beiderspartij (S.D.A.P.), de Revolutionnair-
Socialistische Arbeiderspartij (R.S.A.P.) en
de Comm. Partij Nederland (C. P. N.)
onder de uitsluitende leiding en het uit
sluitend beheer van een commissaris wor
den gesteld. Op dezen commissaris gaan
terstond alle rechten en volmachten van
de leiding zonder onderscheid, of het gaat
over afzonderlijke personen of colleges
van personen, over. Hij is gerechtigd alle
vereischte maatregelen van organisatori-
schen, personeelen of financieelen aard te
treffen.
Tot commissaris met den bovenomschre
ven bevoegdheidskring is mr. Rost van
Tonningen benoemd. Hij heeft de hem
overgedragen bevoegdheden Zaterdag op
zich genomen.
Een van de belangrijkste taken van de
zen commissaris zal het zijn, de sociale
waarden en instellingen, die in de ver
schillende organisaties van de S.D.A.P.
voorhanden zijn, voor de leden te behouden
en bovendien onder gebruikmaking van de
zich thans voordoende nieuwe mogelijk
heden nog aanzienlijk uit te breiden.
In den loop van deze inwendige sanee
ring en versterking zal aan de arbeiders
de gelegenheid worden geboden, zich uit
eigen krachten een nieuwe leiding te ge
ven, welke de groote idealen en doelein
den, van welke de pioniers van het Ne
derlandsche socialisme vervuld waren,
welker verwezenlijking echter door de in
ternationale verwatering en rassenvreem-
de beinvloeding van de Sociaal-Democrati
sche partijen sterk werd benadeeld, in vol
len omvang zal kunnen verwerkelijken. Dit
saneeringsproces moet door geschikte
maatregelen van den commissaris tegen
iederen reactionnairen aanval van buiten
af beschermd worden.
Overwegingen ten opzichte
der S. D. A. P.
Van bevoegde zijde vernemen wij bij
zonderheden omtrent de overwegingen,
welke tot den maatregel tegen de vroegere
leiding van de socialistische partijen heb
ben gevoerd.
De internationale verbindingen, aldus
onze zegsman, van deze partijen met de in
ternationalen, waren bekend. Deze interna
tionalen, welke veelal sterk onder Franschen
en Engelschen invloed hebben gestaan, wa
ren het Duitsche Nationaal-Socialisme
vijandig gezind.
In het bijzonder echter heeft het aan
Duitsche zijde kwaad bloed gezet, dat
de Nederlandsche socialistische partijen
er niet toe hebben kunnen besluiten
deze verbindingen met de internationa
len te verbreken of althans tijdelijk los
te laten, toen in Augustus 1939 de oor
log uitbrak. De besprekingen met de
internationalen, vooral de vertegenwoor
diging van de SDAP bij het congres van
de SAJte Parijs, wai-en geschikt om
de Nederlanders te betrekken in een
on-neutrale, anti-Duitsche strooming.
De critiek, welke hiertegen hier te lan
de is geuit, heeft in den boezem der
SDAP geen weerklank gevonden.
Een tweede reden voor den thans geno
men maatregel is de systematische anti-
Duitsche hetze, welke in die kringen is ge
voerd. Deze hetze dateert niet van het be
gin van dezen oorlog: toen is zij integendeel
onder aandrang van de Regeering vermin
derd. De hetze is sinds jaren stelselmatig
gevoerd. Men' kan zeggen, dat de betrok
ken partijen sinds 1933 in openlijke vijand
schap tot Duitschland stonden.
In de derde plaats was de leiding der
partijen sterk doortrokken van Joodsche
elementen, die daar een veel grootere rol
speelden, dan door het percentage van de
aangesloten Joodsche ai'beiders werd ge
rechtvaardigd.
Een en ander is reden geweest om de
partijen onder het bewind van een
commissaris te stellen.
Opgemerkt dient te worden, dat zij
niet ontbonden zijn, maar zich metter
tijd zelf een nieuwe leiding zullen kun
nen geven.
WIJZIGING IN LEIDING DER N.V. DE
ARBEIDERSPERS.
Als uitvloeisel van de maatregelen, ge
nomen door den rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied, met betrek
king tot S. D. A. P. en N. V. V., is ook de
leiding der N.V. drukkerij en uitgevers
maatschappij De Arbeiderspers in andere
handen overgegaan. De directie der ge
noemde naamlooze vennootschap wordt
voortaan gevoerd door den heer H. J.
Kerkmeester, op wien derhalve alle be
voegdheden, bij wet, statuten of gebruiken
aan de directie toegekend, op 20 Juli 1940
in vollen omvang zijn overgegaan.