RECHTZAKEN
WELKE BONS?
Inkwartiering der Duitsche
Weermacht
KLEINE ANNIE
BIOSCOPEN TE LEIDEN
uuNDERDAG 18 JULI 1940
DE LEÏDSCHE COURANT
1WEEDE BLAD - PAG. 6
WAAROM
BOTERDISTRIBUTIE?
Omdat er teveel is
Een gemoedelijke Uiteenzetting
Men schrijft ons:
Ik kan nu wel openhartig bekennen, dat
ik tot nog toe sinds jaren niet anders dan
margarine op mijn brood heb gehad. Tot
voor kort zou ik dat niet zoo eerlijk heb
ben kunnen vertellen zonder den schijn te
wekken, dat ik propaganda maakte voor
dit veelszins uitstekende voedingsmiddel.
Daarvoor is onze advertentierubriek, zou
de redactie terecht hebben opgemerkt.
Och, hoe gaat dat in het leven. Je maakt
eens een tijd door van weinig inkomsten,
dat heeft bezuiniging tengevolge, de mar
garine doet, na eenig verzet van de huis-
genooten, haar intrede en, als je eenmaal
daaraan gewend bent en je vrouw voelt
het op gunstige wijze in haar huishoud
beurs, dan blijft het zoo.
Maar nu gaan we binnenkort weer boter
eten. Ik krijg de kans eenvoudig niet meer,
margarine de voorkeur te geven, want dat
wordt door de distributie-autoriteiten uit
gemaakt. Als je in het bezit bent van een
vrouw en drie kinderen en je inkomen is
meer dan 1400.per" jaar, krijg je over
veertien dagen een boter- en geen mar-
garinekaart .Aangezien ik twee kinderen
heb, is de grens voor mij f 1300.en, al
weet de fiscus niet, wie dit schrijft, toch
durf ik wel bekennen, dat mijn inkomen
een beetje hooger ligt dan ƒ25.per
week.
Boter te veel.
We zullen als goede staatsburgers na
tuurlijk onzen plicht doen en liever mee
helpen de boter op te eten, dan dit goe
de Nederlandsche product toe te staan,
ranzig te worden of in de wagensmeer ver
werkt te worden.
Want we zitten met een overschot We
zijn altijd aangewezen geweest op export
vein onze vele boter en Engeland nam
heel wat van ons af. Dat is nu anders ge
worden. Want Duitschland neemt wel iets
meer af dan vroeger, maar toch weegt dat
niet op tegen de hoeveelheid, die Engeland
vroeger consumeerde. En dus hebben onze
autoriteiten in overleg met de Duitschers
naar andere maatregelen moeten omzien.
Hier is wel een zeer typisch voorbeeld,
hoe distributie volstrekt niet altijd een ge
volg is van een tekort. Integendeel, we zit
ten met een overschot. Nu heeft men
eenerzijds den zeer verstandigen maatre
gel genomen, ongeveer 10 millioen kilo
gram boter te bestemmen om te worden
opgeslagen in koelhuizen, omdat de op
brengst aan melk en dus ook aan boter
tegen den herfst terug pleegt te loopen en
in den winter verre achter blijft bij de
zomerproductie. Dat zal waarschijnlijk de
zen winter nog wat erger zijn dan gewoon
lijk, omdat er een tekort zal zijn aan
krachtvoer voor het vee, met de verstrek
king waarvan men pas in Februari van
het volgend jaar denkt te kunnen begin
nen.
Werkt allen mee!
En dus gaan we nu allemaal boter eten
inplaats van margarine. Neen, niet alle
maal. Ongeveer de helft van onze bevol
king heeft, naar schatting een inkomen
beneden de genoemde grens en krijgt der
halve kaarten voor de goedkoopere marga
rine, de andere 50 pet. zal boter eten.
Om al het werk te kunnen doen, dat er
noodig is om de zaak gesmeerd ja, inder
daad: gesmeerd te laten loopen, heeft men
een periode van veertien dagen genomen,
waarin wij ons thans bevinden en waarin
wel distributie plaats heeft, maar men de
keus nog vrij heeft. Ik behoef u de reden
niet uitvoerig uiteen te zetten: er zou na
tuurlijk zwaar gehamsterd worden, alle
margarine zou in een oogwenk verkocht
zijn en degenen, die iedere cent moeten
omkeeren, voordat ze die uitgeven, zou
den de duurdere boter moeten nemen of
heelemaal achter het net visschen.
We doen dus deze twee weken nog ge
woon, met dien verstande, dat we niet
meer koopen dan 250 gram per persoon.
Maar we koopen liefst datgene, wat we al
tijd kochten, want anders loopt onze win
kelier vast Hij zal uw wenschen vervul
len, voor zoover hem dat mogelijk is.
Maak het dien goeden man niet zwaarder
dan hij het al heeft met al die papieren
en bonnen. Misschien vraagt ge boter en
heeft hij niet anders dan margarine, of
omgekeerd. Maak den man geen verwijten
over een toestand, waaraan hij ook niets
kan veranderen en neem, wat hij u geven
kan. Het is maar een kwestie van veertien
dagen.
En dan is er nog een categorie men-
schen, dien ge het zoo min mogelijk lastig
moet maken. Dat zijn de distributie-amb
tenaren.
Loop op het bureau niet de deur plat
met allerlei vragen. Heusch, alles komt ook
zonder dat in orde. Of liever nog veel be
ter. Laat de menschen rustig aan het
werk. Er wordt aan alles gedacht Menschen
met zwaar werk krijgen een extra-rant
soen, met zeer zwaar werk zelfs het drie
dubbele; kinderen tot vijf jaar krijgen 125
gram per week, enzoovoorts, enfin, dat
heeft u allemaal al uitvoerig en nauwkeu
rig in de krant kunnen lezen.
Wat ik vandaag vooral wou doen, dat is:
u aanraden de distributie van boter, mar
garine, vet en olie vooral niet al te zwaar
op te nemen. Er is een flinke voorraad in
ons land en het is billijk, dat ieder daarvan
de gelijke portie krijgt en dat bovendien
niet dezen winter een tekort ontstaat.
Haagsche Politierechter
De levende juffrouw.
„Ik sting te befe van de senuwe", deelde
mevrouw J. uit Leiden aan den Politie
rechter mede. Maar trots het feit, dat zij een
zenuwbeving had, was het een even vast
staand feit, dat zij er toch op los geslagen
had. De reden van de zenuwbeving en de
daarmede annex zijnde klappen was, dat de
dame vond, dat er over haar geroddeld was
en „niet soo suinig ook", zooals zij het uit
drukte. O.a. zou de. tegenpartij vormende
dame gezegd hebben, dat zij een slons* was,
dat zij haar tijd aan de deur stond te ver
praten, en dat het daardoor een vuile boel
bij haar was. Dat zij een slons was vond zij
een grievende beleediging en wat het aan
de deur praten aangaat, dat gebeurde wel
eens, maar dan met de juffrouw, die haar
slons had durven noemen. Overigens kon
men bij haar van de vloer eten. Dat was
dus de proloog van het drama, want een
maal vernomen hebbende, van een derde
medelevende dame, dat zij slons enz. ge
noemd was, had zij het noodig geoordeeld
om de slonszegster ter verantwoording te
roepen.
„Zulke dinge mot je ope en bloot in me
gesicht segge, maar niet achter me rug", had
zij het gesprek geopend.
„Dat durf ik anders best, omdat het de
waarheid is", was het wederwoord ge
weest.
„Nou en toen kreeg ik de senuwe in en
ging ik er van staan befe meneer", verde
digde mevrouw J. zich; „nou, en toen heb
ik haar een klap gegefe op haar schijnhei
lige tronie".
„Niet één klap, maar meerdere", wees de
Politierechter haar terecht.
„Nou ja, je mot soo nouw niet kijke", zei
mevrouw J. vergoeielijkend.'
„Dat doen wij hier wel", zei de Officier,
en hij vond, dat mevrouw J. haar zenuwen
beter moet beheerschen.
„Maar zij heeft mijn geen slons te noe-
me", interrumpeerde mevrouw J.
Tien gulden boete of tien dagen hechte
nis werd de eisch.
„Dus moet ik tien dagen gaan zitten",
vroeg de juffrouw benauwd.
„Of tien gulden betalen", zei de Politie
rechter.
„Die heb ik niet, as het er nou nog vfjf
waren", zei de juffrouw op echte koopmans
manier.
En warempel, het vonnis werd 5 subs.
5 dagen.
„Ik laat het er bij", zei juffrouw J., het
geen inhield, dat zij vijf gulden plezier van
de klappen heeft gehad.
HAAGSCHE RECHTBANK
VLUCHTELINGE OPGELICHT
VOOR 500.
Tegen den dader een jaar gevangenisstraf
geëischt.
In de afgeloopen veelbewogen na-oorlog-
sche dagen was een 39-jarige dame uit
Brussel naar Nederland gevlucht. Zij was in
den Bosch gekomen en had daar kennis ge
maakt met den 33-jarigen W. M., zonder
vaste woon- of verblijfplaats.
M. had de dame eenige diensten bewezen
en deze had sympathie voor M. opgevat.
Aangezien deze zonder middelen van be
staan was, had zij hem geholpen met tien
gulden, opdat hij van den Bosch, met een
taxi, naar Utrecht zou kunnen gaan. Later
hadden zij elkaar weer in den Haag ont
moet en daar had de dame M. nogmaals
met geld geholpen, thans met een bedrag
van 100.
M. had daarna verteld, dat hfj een uit
vinding op kappersgebied had gedaan, die in
de toekomst zeker geld zou opleveren. Om
deze uitvinding rendabel te maken had hij
een bedrag van 500 noodig.
De dame voelde in het begin niets voor
de uitvinding van M., maar wilde toch wel
in een café samen komen met M. en diens
relatie uit Amsterdam, die een en ander
nader uiteen zou zetten. De samenkomst
had inderdaad plaats gehad en het resul
taat was geweest, dat de dame, hoewel zij
de uitvinding niet zelf te zien had gekregen,
toch zulke verhalen er over hoorde, dat zij
alsnog besloot er 500 in te steken. Zij had
het bedrag overhandigd, maar nadien niets
meer van de uitvinding gehoord of gezien
en nog minder de winst op kunnen strij
ken.
Het was een politiezaak geworden, waar
door M. zich wegens oplichting en verduis
tering voor de Haagsche rechtbank had te
verantwoorden.
Hij ontkende ten stelligste zich aan op
lichting te hebben schuldig gemaakt, want
de bedoelde kappers-uitvinding had inder
daad bestaan.
De Officier evenwel achtte de oplichting
bewezen en noemde het feit hoogst ernstig
en schandalig. De eisch werd dan ook een
jaar gevangenisstraf.
De verdediger van verdachte vroeg vrij
spraak en de onmiddellijke invrijheidstel
ling van verdachte.
Dit laatste verzoek werd na raadkamer
door de rechtbank afgewezen, waarna de
uitspraak bepaald werd over 8 dagen.
BROOD.
Bons 61 tot en met 70
(Lroodbonboek je)
Geldig vanaf 15 Juli rechtgevende
op totaal 2000 gram brood.
THEE OF KOFFIE.
Bon 85 (algemeen distributieboekje)
Geldig tot en met 2 Aug. rechtge
vende op hal. pond koffie of half
ons thee.
BLOEM OF BAKMEEL.
Bon 90 (algemeen distributieboekje)
Geldig tot en met 9 Aug., recht
gevende op 2 la ons tarwebloem of
tarwemeel of boekweitmeel of
roggebloem of roggemeel of zelf
rijzend bakmeel.
Ook is bon 75 nog tot 26 Juli te ge
bruiken.
SUIKER.
Bon 80 (algemeen distributieboekje)
Geldig tot en met 25 Juli, rechtge
vende op één k.g. suiker.
PETROLEUM.
Petroleumzegel „Periode III"
voor hen, die over geen andere
kookgelegenheid beschikken dan
petroleum. Geldig vanaf 15 Juli,
rechtgevende op 2 liter.
BOTER OF VET
Bon 67 en 68 (algemeen
distributieboekje)
Geldig tot en met 28 Juli, recht
gevende elk op M pond boter of
margarine of vet.
KAPITEIN TOT ANDERHALF JAAR
GEVANGENISSTRAF
VEROORDEELD.
Verduistering en valschheid in
geschrifte gepleegd.
De Krijgsraad te 's-Gravenhage heeft gis
teren voor het eerst sedert de gebeurtenis
sen van ruim twee maanden geleden weer
een zitting gehouden.
De president, prof. mr. J. M. van Bem-
melen, sprak bij de opening woorden van
eerbied aan de nagedachtenis der gevallen
strijders. Wij allen, aldus spr., hebben het
gevoel, dat zij niet tevergeefs gevallen zijn
en dat Nederland zijn zelfstandigheid weer
zal verkrijgen.
Behandeld werd de zaak tegen een reser
ve-kapitein, die beschuldigd werd, in de
maanden Augustus, September en October
van het vorige jaar, toen hij als comman
dant van een compagnie ergens in Brabant
het bevel voerde, gelden van den staat te
hebben verduisterd tot een bedrag van
eenige duizenden guldens. Beklaagde had
het beheer over een kas, die soms een ton
bevatte en hij had daaruit herhaalde malen
gelden geput om eigen schulden te be
talen.
Beklaagde ontkende luxueus te hebben
geleefd.
De krijgsraad, uitspraak in deze zaak
doende, legde den reserve-kapitein wegens
verduistering en valschheid in geschrifte,
zoomede wegens het misbruik maken van
zijn bevoegdheid als ambtenaar, een straf
van een jaar en zes maanden met aftrek
van het voorarrest op, met ontslag uit den
militairen dienst, doch zonder ontzegging
van de bevoegdheid om later bij de gewa
pende macht te dienen.
Radio-programma
VRIJDAG 19 JULI 1940
JAARSVELD 414.4 M. VARA-Uitzen-
ding 8.00 Berichten ANP 8.15 Orgel
spel 8.45 Gramofoonmuziek 10.15
Declamatie 10.40 Gramofoonmuziek
11.10 Declamatie 11.30 Orgelspel
12.00 Berichten 12.05 VARA-orkest
(12.45—1.00 Berichten ANP) 2.00 „La
Traviata", opera (gr. pL) 4.00 Gramo
foonmuziek met toelichting 4.30 Gra
mofoonmuziek 5.00 Voor de kinderen
5.30 Orgelspel 6.00 De Ramblers
6.30 VPRO: Cyclus „Groote mannen in be
wogen tijden" 6.45 Zang met piano
begeleiding en gramofoonmuziek 7.00
Berichten 7.05 Voor de kinderen 7.30
De Golfbrekers 7.40 Tuinbouwpraatje
8.00 Berichten ANP 8.15 Gramofoon
muziek 8.30 Bont programma 9.30
VARA-örkest 10.15—10.30 Berichten
ANP.
KOOTWIJK 1875 M. NCRV-Uitzending.
11.15—11.30 n.m. Berichten 7.00 Berich
ten (Duitsch) 7.15 Berichten (Engelsch)
7.30 Gramofoo'nmuziek 8.00 Berich
ten ANP 8.10 Schriftlezing, meditatie
8.25 Gewijde muziek (gr. pl.) 8.35
Gramofoonmuziek 9.30 Berichten
(Vlaamsch) 9.45 Canzonetta-sextet en
gramofoonmuziek 11.15 Berichten (En
gelsch) 11.30 Berichten Vlaamsch)
11.45 Gramofoonmuziek 12.30 Berichten
(Duitsch) 12.45 Berichten ANP 1.00
Vocale duetten met pianobegeleiding en
gramofoonmuziek 145 Gramofoonmu
ziek 2.00 Berichten (Duitsch) 2.15
Altviool en piano (2.352.55 Gramofoon
muziek) 3.15 Berichten (Engelsch)
330 Pianokwartet „Die Haghe" en gramo
foonmuziek 440 Gramofoonmuziek (5.00
—5.15 Berichten (Duitsch) 5.45 Am-
sterdamsch salonorkest (6.156.30 Berich
ten (Engelsch ca. 7.00 Berichten) 7.30
Reportage of muziek 8.00 Berichten
(Duitsch) 8.15 Berichten ANP 8.30
Berichten (Engelsch) 8.45 Berichten
(Vlaamsch) 9.00 Gramofoonmuziek
muziek (gr. pl.) 9-45 Berichten
9.15 Berichten (Engelsch) 9.30 Gewijde
(Vlaamsch) 10.00 Berichten (Duitsch)
10.15—10.30 Berichten ANP en sluiting
11.15—11.30 Berichten (Engelsch).
Vergoedingen na 29 Mei 1940 12 uur
In het Verordeningenblad is opgenomen
een verordening van den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied be
treffende de betaling van vergoeding ter
zake van inkwartiering bij particulieren en
in hotels of pensions.
Hierin wordt het volgende bepaald:
Voor de inkwartiering aan de hand van
een inkwartieringsbiljet ten behoeve van
de Duitsche weermacht, van 29 Mei 1940 te
12 uur, moeten in Nederland de volgende
vergoedingen betaald worden:
Voor generaals, stafofficieren en ambte
naren der weermacht met overeenkomen-
den rang 1.50;
voor alle overige officieren, ambtenaren
der weermacht en onderofficieren met „por-
tepée" 1.
voor onderofficieren, met bed. 0.50.
voor onderofficieren, zonder bed, 0.30;
voor manschappen-, met bed 0.20;
voor manschappen, zonder bed, 0.10.
Voor burgerpersonen, die op de een of
andere wijze bij de Duitsche weermacht
werkzaam zijn, worden door het plaatselijk
commando inkwartieringsbiljetten uitge
reikt in overeenstemming met hun bezoldi
ging. Deze moeten als inkwartieringsbiljet
ten voor soldaten worden behandeld.
Bij het, bij uitzondering, vorderen van
verpleging, wordt de vergoeding telkens met
0.90 verhoogd. Bij gedeeltelijke verple
ging moet voor ontbijt een zesde, voormid
dageten driezesde en voor het avondeten
tweezesde van deze vergoeding betaald wor
den.
De vergoeding bedraagt voor een paard
0.10, een kantoor 0.30, een wacht- of
arrestantenkamer 0.10.
Bij beperkte inkwartiering moet een
evenredige vergoeding worden betaald. In
twijfelgevallen mag echter niet meer dan
0.05 per dag en per man betaald worden.
Bij inkwartiering in hotels of pensions
moet worden uitgegaan van de gewone
hotel-kamerprijzen en moet van deze prij
zen de volgende korting worden afgetrok
ken:
Bij een minimumprijs van de kamers tot
en met 1 gulden wordt de gewone prijs per
bed uitbetaald.
Bij een minimumprijs van de kamers van
1 tot en met 2 gulden bedraagt de korting
25 procent, met minimumvergoedingen van
1 gulden voor een kamer met één bed en
1.50 gulden voor een kamer met twee
bedden.
Bij een minimumprijs van de kamer van
2 tot en met 3 gulden is de korting 30 pro
cent met minimum vergoedingvan resp. 1.50
en 2.25 gulden.
Bij een minimumprijs van de kamer van
3 tot en met 5 gulden wordt 40 procent ge
kort, terwijl de minimumvergoedingen ge
steld zijn op resp. 2.10 en 3.15 gulden.
Bij een minimumprijs van de kamer van
meer dan 5 gulden wordt de helft gekort.
De minimumvergoedingen voor deze ka
mers bedragen resp. 2.80 en 4.25 gulden.
Verpleging moet door de kwartiernemers
met inachtneming der gewone prijzen con
tant betaald worden.
In plaats van fooien moet een toeslag van
10 procent van de vergoeding betaald wor
den.
Worden gebouwen, ruimten of terreinen,
die rechtstreeks gebruikt worden of ter be
schikking staan voor doeleinden van den
Nederlandschen staat, voor inkwartiering
gevorderd, dan worden geen vergoedingen
betaald.
Wanneer inkwartiering gevorderd wordt,
reikt het bevoegde plaatselijke comman
do, of, als zoo'n instantie ontbreekt, de com
mandant van het betreffende onderdeel,
aan den kwartiernemer een inkwartierings
biljet uit.
Het inkwartieringsbiljet moet aan den
kwartiergever worden afgegeven. Na de
vordering van het kwartier vermeldt de
kwartiernemer op het inkwartieringsbiljet
de juistheid van de vordering (duur, met
of zonder verpleging, enz.).
0anj0toordeollts,eadëaeafotg met ofuur,(dm
De kwartiergever levert het inkwartie
ringsbiljet bij den bevoegden burgemeester
in. De gemeente is verplicht het bedrag te
vergoeden, dat den kwartiergever toekomt
wegens gevorderd kwartier. De door de ge
meenten uitgegeven kwartiersgelden wor
den door het bevoegde plaatselijke comman
do op vertoon van de gezamenlijke inkwar
tieringsbiljetten maandelijks vergoed.
Is geen bevestiging van de vordering van
hét kwartier aanwezig, dan is de burge
meester, in overeenstemming met het plaat
selijk commando 'of met den commandant
van het onderdeel, verplicht om bovenge
noemde vergoedingen, na vaststelling van
hetgeen de kwartiergever gepresteerd heeft,
uit te betalen.
Over de vergoedingen en de rechtmatig
heid van de betaling daarvan beslist uit
eindelijk de hoofdintendant (chef-inten
dant), toegevoegd aan den weermachtsbe
velhebber in Nederland, nadat hij de be
langhebbenden heeft gehoord.
Inkwartieringen ten behoeve van de
Duitsche weermacht van vóór 29 Mei 1940
worden niet vergoed.
(DEMOOEOEM VAM DIE BENDE ZIJN ONT
5NAPT BI WAT ANNE BETREFT HET
0EN/5 VAN EEN K/ND OCH ROM LJVNDeeW^
VERBEEL&NCEN FANTASIEN OEEM JURY ZALMi
'JEWOFAAN FEOJTffi!K DENK DAT NEN VAM
MOORD ZAL BEZOJUiaoer/. MAADOA//MOETEN DE
LUREN TEVOORXMUN ÜEBBAZHT WODDEN.
ZOIDER L'JR 6EEMBBIHJ5 VAM MOORD. CODPLE
~^K?OEEM WOOBDFBN. K UIT O EET/
"\1
OP EEND/NO, MOET KJE WUZEN. HETMAü
VRBENO UJKEM, MAAR S? O/RWULS GOED
bMRECHTVAARD/ó JZEOTT OE5PROKENIN
VEZELC. LANDELIJKE CEMEB/TEN.
COEDEN AVOND/
THEATER HOOFDFILMS
INHOUD AANVANGSUbi.
Revue „Kop Op"
met Snip en Snap.
Het Spaansche katje
(Lupe Velez, Leon
Errol).
Rijkdom is geen
ichande. (Robert
Young, Ruth Hus-
:ey).
De dertiende gast
Ginger Rogers, Lyle
Talbot).
Drie schattige meis-
es groeien op.
Deanna Durbin).
Robert Koch (Emil
Tannings).
'ernandel als rebel
(Fernar.del, Rosita
Montenegro).
Kozakkenbloed
TAkim Tamiroff,
Frances Farmer).
De havik der wilder
nis. (Mala, Monte
Blue).
Komisch
Komisch
Het leven van
Robert Koch
Komisch
Speelfilm
lederen avond 8 uur
Zondag van 27 uur
Woensdag en Zater
dag matinée.
lederen avond 8 uur
Zondag van 27 uur
Woensdag en Zater
dag matinée.
lederen avond 8 uur
Zondag van 27 uur
lederen dag matinée
-jehalve Vrijdag.
lederen avond 8 uur
Zondag van 27 uur
lederen dag matinée
lederen avond 8 uur
Zondag van 47 uur
Zaterdag en Woens
dag matinée 2.30 u.
Goedgekeurd
v. volwassenen
Toelaatbaar
v. volwassenen
Goedgekeurd
v. volwassenen
