Engelands positie in de
Middellandsche Zee
Met (lamêatdement uatiMaifa
Vijftig olietanks in
brand
Frankrijk in de
smeltkroes
Spanje's taak
Roosevelt candi-
daat
Nieuwe koers in
Japan
DONDERDAG 18 JULI 1940
DE lEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
DE MOEILIJKE RAVITAILLEERING
DER BRITSCHE STRIJDKRACHTEN.
Berichten uit goed ingelichte neutrale
Ibron bevestigen, dat de toestand van de
Engelsche strijdkrachten in de sectoren van
!het Nabije Oosten steeds moeilijker wordt.
Het bombardement op Haifa, dat werd
Uitgevoerd door van de Dodecanesos ko
mende Italiaansche luchteskaders, heeft
geweldige branden in de petroleumopslag-
plaatsen bij de haver, en in een groote raf
finaderij veroorzaakt. Haifa, gelegen aan
ihet eind van de pijpleiding uit Irak, is de
(belangrijkste militaire basis van Palesti
na. In 1939 is een groote petroleumraffina-
derij opgericht voor het ravitailleeren van
de vloot in tijd van oorlog. Ook is een ern
stige slag toegebracht aan de Britsche
vlootorganisatie in het Nabije Oosten. Bo
vendien bevinden zich in het Oostelijk ge
deelte van de Middellandsche Zee geen
droogdokken. In een periode, waarin tal
rijke eenheden van de Britsche vloot door
de scheepsartillerieën vliegtuigbommen
zijn getroffen en met groote spoed hersteld
moeten worden, is dit een zeer ernstig ge
brek. De Italiaansohe versperring tusschen
Sicilië en de Afrikaansche kust belemmert
de ravitailleering van de Britsche strijd
krachten in het Nabije Oosten. Malta, dat
voortdurend door de Italiaansche lucht
macht wordt aangevallen, wordt iederen
dag meer ontruimd. Eenige convooien le
vensmiddelen en munitie zijn erin ge
slaagd, vanuit deze basis Alexandrië te be
reiken. Doch het Engelsche expeditieleger
in Egypte en Palestina, alsmede de vloot
en de luchtstrijdkrachten moeter voort
durend geravitailleerd worden. Deze ra
vitailleering echter kan voortaan slechts
verkregen worden via Zuid-Afrika en In-
dië over geweldige afstanden cn na het
overwinnen van geweldige moeilijkheden,
die vanuit een oogpunt van organisatie
uiterst moeilijk zijn. Bovendien hebben de
Engelsche troepen veel te lijden van de
temperatuur, die op het oogenlblik zeer
[hoog is, vooral in 'het Westelijk deel van
de woestijn bij de Lyblsche grens, waar zij
het hoofd moeten bieden aan een sterken
Italiaansohen druk.
HET BOMBARDEMENT VAN HAIFA.
Onder de Arabische bevolking van Da
mascus heeft het bombardement van Haifa
door de Italianen groote geestdrift gewekt.
Aan de betoogingen in Damascus en ook in
Beiroet, die spontaan door samenscholingen
van menschen en optochten door de stra
ten tot uitdrukking kwamen, hebben ook
in uniform gekleede Franschen deelgeno
men. Op de bergen aan de grens tusschen
den Libanon en Palestina staan vele men
schen te 'kijken naar de geweldige rook
wolken, die opstegen uit de brandende raf
finaderijen. Het schijnt, dat de nieuwe
raffinaderij, die in allerijl eerst kortgele
den afgebouwd was, in haar belangrijke
deelen verwoest, zoo niet geheel vernield
is. De vlammen slaan op uit ongeveer 50
olietanks. Wanneer de thans waaiende
Westenwind naar het Oosten mocht om
slaan, zou de geheele stad in rook worden
gehuld en misschien zelfs moeten worden
ontruimd.
ENGELAND EN DE BALKAN.
De „Popoio di Roma" levert in een en
trefilet commentaar op het bericht, dat de
Britsche regeering verklaard heeft haar
befaamde garantie aan Roemenie te heb
ben ingetrokken. Het blad wijst e; op, dat
deze verklaring naief kan lijken, komende
nadat de regeering te Boekarest zelve, op
het oogeniblik, waarop zij Bessarabië en de
Boekowina afstond aan de Sovjet-Unie,
als eerste den nutteloozen en gevaarlijken
militairen bijstand van Engeland afwees.
Die verklaring echter krijgt nog een bij-
zonderen bijsmaak, wanneer men haar in
velband brengt met de tegenwoordige hou
ding van Turkije, dat plotseling gunstig is
gaan staan tegenover de Bulgaarsche
eischen jegens Griekenland en Roemenië.
Het is duidelijk, zoo besluit de „Popoio di
Roma", dat Engeland dat den Roemeen-
scben pion heeft verloren, zet op den Turk-
schen pion.
EVACUATIE VAN GIBRALTAR.
Het verordeningenblad van Gibraltar
publiceert een verordening inzake de eva
cuatie van alle personen beneden de 17
jaar, van alle vrouwen met uitzondering
van de leden van de controle-commissie,
alsmede van alle mannen tot 45 jaar, die
niet bij den een of anderen dienst zijn in
gedeeld. De evacuatie zal in de komende
dagen geschieden.
Dezelfde verordening bepaalt, dat alle
kooplieden en andere personen, die in het
bezit zijn van zandzakken, deze terstond
moeten inleveren
Na het bekend worden van bet nieuwe
evacuatiebevel, zoo meldt het D.N.B. uit
Madrid op grond van via La Linea uit Gi
braltar ontvangen inlichtingen, schoolde
de bevolking in de straten van Gibraltar
samen en hield protestbetoogingen voor
het paleis van den gouverneur, waar een
afdeeling cavalerie en de brandweer de
menigte trachtte te verdrijven. De bevol
king, hoofdzakelijk vrouwen en kinderen,
trok daarop door de hoofdstraten en dwon
gen de winkels, hun deuren te sluiten. De
opwinding onder de bevolking van Gibral
tar neemt voortdurend toe. Den len Aug.,
den dag van de wederinscheping van de
geëvacueerden, vreezen de autoriteiten
ernstige incidenten.
DE HERTOG VAN WINDSOR.
Het Fransche blad „Petite Gironde"
schrijft in een bericht uit Tanger over de
achtergronden van de benoeming van den
hertog van Windsor tot gouverneur van
de Bahama-eilanden. Volgens het blad zou
de hertog na de onderteekening van het
Fransch-Duitsche wapenstilstandsverdrag
openlijk uiting gegeven hebben aan zijn
ontevredenheid over de politiek der En
gelsche regeering. Na het incident van
Oran heeft hij, aldus het bericht, aan zijn
broer, koning George, een brief geschre
ven, waarin hij tegen de onwaardige daad
protesteerde en aankondigde, dat hij in het
openbaar tegen de politiek der Engelsche
regeering zou opkomen. Daarop heeft
Churchill hem met bekwamen spoed tot
gouverneur van de Bahama-eilanden be
noemd.
DE SCHADE IN BELGIë.
Tijdens den veldtocht in Beligë werden
van de vijftig bruggen over het Albertka-
naal er 48 opgeblazen. Alle sluizen, voor
namelijk die voor het schutten van groote
schepen, zijn meer of minder ernstig be
schadigd. De herstelwerkzaamheden wor
den daarom met alle kracht ter hand ge
nomen. De Belgische dienst voor de kana
len heeft het weer bevaarbaar maken van
afzonderlijke kanaalsectoren aan verschei
dene groote firma's opgedragen. Gehoopt
wordt, dat op 15 Augustus een vaargeul
van veertien meter breedte en drie meter
diepte vrijgemaakt zal zijn, daar hierdoor
de belangrijkste steenkooltransporten tus
schen Luik en Antwerpen voor de herfst
weer voortgang zouden kunnen vinden.
INTERVIEW MET BAUDOIN.
Het „Journal de Genève" publiceert een
interview met den Franschen minister van
buitenlandsche zaken Baudoin.
De totale revolutie, aldus Baudoin, die
Frankrijk thans doormaakt, is door twintig
jaren ontevredenheid, onzekerheid, afkeer
en heimelijke opstanden voorbereid. De
oorlog heeft het abces doen openspringen.
De revolutie heeft zich in vrijheid voltrok
ken. „Wij apen onzen overwinnaar niet
na", zoo vervolgde Baudoin. Wij zullen de
vraagstukken Fransche oplossingen geven,
oplossingen die met ons karakter, onze be
hoeften, onze tradities overeenstemmen.
Overgaande tot de buitenlandsche poli
tiek, verklaarde Baudoin o.a.. „Wij hebben
onze diplomatieke betrekkingen met Enge
land verbroken. Op Oran volgden dagelijks
andere en evenzeer niet te kwalificeeren
aanslagen. Frankrijk zal met kalmte en
vastbeslotenheid op iederen van deze aan
slagen van Engeland antwoorden. De laat
ste band, die ons nog aan Engeland bond,
is doorgesneden. Wij aan deze zijde zijn vrij
in onze besluiten. Wij zullen voortgaan
met aan de Vereenigde Staten onze tradi-
tioneele vriendschap te betuigen".
Over het onderwerp economie, verklaar
de Baudoin: „Economische en financieele
vraagstukken zullen in het Europa van
morgen een groote rol spelen. Wij moeten
arbeiden en met Duitschland en met Italië
handel drijven, alsook met Engeland, wan
neer het weer tot een rechtvaardige waar
deering van Frankrijk komt. Het verarmde
en overbevolkte Europa moet een verstan
dige economische structuur, een systeem
van productie en verdeeling hebben, waar
door het weer kan leven en zelf zijn wel
vaart kan waarborgen".
REDE VAN FRANCO.
Ter gelegenheid van de overhandiging
van het grootkruis van den H. Ferdinand
aan generaal Franco heeft de Caudillo te
Madrid een rede gehouden, waarin hij ver
klaarde, dat Spanje de groote taak van het
scheppen van het Spaansche imperium nog
wacht. Daarbij is het, naar hij zeide, noodig,
dat de eenheid van het land verder gecon
solideerd wordt en dat de missie van Span
je, het mandaat over Gibraltar over te ne
men, niet vergeten wordt. Ook de expan
sie in Afrika is voor Spanje een nationale
plicht.
Generaal Franco herinnerde nogmaals
aan de groote gevechten van den burger
oorlog en besloot zijn toespraak met een
opwekking tot nauwe samenwerking tus
schen alle Spanjaarden.
Voor het presidentschap
der V.S.
VOOR DE DERDE AMBTSPERIODE.
.De democratische-partijdag te Chicago
heeft met een groote meerderheid van
stemmen Roosevelt aangewezen als candi-
daat voor het presidentschap.
HET PARTIJPROGRAM.
Woensdagavond is op het democratische
partijpongres het officieele partijprogram
voorgelezen. Ter inleiding wijst het pro
gram op de „gewelddadige" wijzigingen, die
thans in de wereld aangebracht worden.
Geen democratische regeering kan blijven
bestaan, welke deze ontwikkelingstenden
ties niet inziet en geen tegenmaatregelen
neemt. Buiten Amerika worden oude er
kende instellingen ten val gebracht, en de
mocratische philosophieën afgewezen. Op
de huidige generatie der Vereenigde Sta
ten rust de taak om het naar binnen door
verkeerd beheer en van buiten door de to
talitaire ideologie uitgedaagde democrati
sche geloof te verdedigen. De wereldrevo
lutie, waartegen de Vereenigde Staten ver
dedigingsvoorbereidingen treffen, is zoo
dreigend, dat de waakzaamheid eerst mag
worden verminderd, wanneer deze revolu
tie op de aarde uitgebrand is. In de laatste
zeven jaar is het de democratische partij
gelukt de democratie door defensieve be
wapeningen te versterken tegen openlijke
of verkapte agressie, evenals door verbete
ring van het economische prestatievermo
gen en door opheffing van de sociale posi
tie. Op deze verdiensten is men trotsch. Zij
vormen de verdienste van het „schitterende
en moedige leiderschap van Roosevelt en
van zijn staatkunde en die van het congres".
Verder wordt woordelijk in het program
gezegd: „Het volk der Vereenigde Staten is
vastbesloten er zorg voor te dragen, dat de
in Europa, Azië en Afrika woedende oorlog
niet overslaat naar Amerika. Wij zullen on
ze strijdkrachten te land, ter zee of in de
lucht niet uitzenden naar gevechten in
vreemde landen buiten het Amerikaansche
continent, uitgezonderd in geval van een
aanval. Wij bepleiten de Monroeleer, die wij
meedoogenloos zullen uitvoeren en verde
digen. Richting en doel van onze buiten
landsche politiek zal evenals in het verle
den ook in het vervolg bestaan in de vei
ligheid en verdediging van ons land en in
het behoud van den vrede.
In het program wordt dan verder gezegd:
Het strekt de vooruitziendheid van Roose
velt tot eer, dat de landsverdediging der
Vereenigde Staten thans op het hoogte
punt staat van haar prestatie-Vermogen in
tijd van vrede. Amerika moet zoo sterk
zijn, dat geen enkele mogelijke combinatie
van machten een aanval kan wagen. Men
zal Amerika een onoverwinnelijk lucht-
wapen, een voor de bescherming van al zijn
zeekusten en nationale belangen bekwame
marine en een volledig uitgerust, gemecha-
niceerd leger geven. Ervaringen van an
dere naties leeren, dat alleen een totale de
fensie aanvallen kan afwijzen. Om te waar
borgen, dat de bewapening der Vereenigde
Staten zal bestaan uit wapens des vredes,
zal men de traditioneele politiek der goede
nabuurschap voortzetten; de rechten van
anderen en de verdragsverplichtingen eer
biedigen, den buitenlandschen handel cul-
tiveeren door handelsverdragen en de eco
nomische samenwerking met de republie
ken van het Westelijk halfrond bevorde
ren.
Om redenen van zelfverdediging en van
een goed geweten, zoo gaat het programma
verder, kan de grootste democratie ter we
reld zich niet veroorloven de „aangeval
len" volken te ignoreeren en „wij verplich
ten ons derhalve dien volkeren iedere ma-
terieele hulp te verleenen, voor zoover dat
vereenigbaar is met de wetten en de belan
gen van onze eigen landsverdediging".
Op binnenlandsch politiek gebied zegt het
program vervolgens verschillende maatre
gelen toe.
Een afzonderlijk hoofdstuk van het pro
gram is gewijd aan de negers, voor wie een
rechtsgelijke behandeling bij aanstelling in
regeeringsdiensten en bij de verschillende
wapens wordt geëischt.
PRINS KONOJE VORMT DE
REGEERING.
Prins Konoje heeft van den Japanschen
Keizer opdracht gekregen een nieuwe re
geering te vormen.
Nadat prins Konoje met den keizer een
onderhoud van een uur had gehad, verliet
hij het paleis en begaf zich onmiddellijk
naar de club der senatoren, waar hij met
de ministers van oorlog en marine onder
handelingen heeft gevoerd over de bezet
ting van him posten en over de nieuwe
politieke structuur van Japan.
DE MILITAIREN EN BUITENLANDSCHE
ZAKEN MOETEN HET EENS WORDEN.
Prins Konoje heeft tegenover Japansche
journalisten verklaard, dat een samenwer
king tusschen den minister-president en de
weermacht absoluut noodzakelijk is. Het
kabinet Yonai is als gevolg van de tegen
stellingen tusschen de weermacht en het
EERSTE PLECHTIGE H. MISSEN OP ZONDAG A.S.
LEIDEN
Pater J. Duindam S.C.J.
(St. Petrus-kerk)
NOORDEN
Pater R. Knaap S.CJ.
ALPHEN AAN DEN RUN
Pater P. van Leeuwen S.C.J.
ministerie van buitenlandsche zaken afge
treden. Hij zal daarom een conferentie be
leggen met de ministers van oorlog, marine
en buitenlandsche zaken. Het resultaat van
deze conferentie zal van beslissenden in
vloed zijn op de nieuwe politieke richt
snoeren, voornamelijk echter op eventueele
veranderingen in de buitenlandsche poli
tiek. Voorwaarde hiertoe is echter de ab
solute overeenstemming tusschen leger,
marine en buitenlandsche politiek, want
anders is iedere staatsleiding onmogelijk,
die hij, Konoje, een onafhankelijk karakter
wil geven.
EEN VERKLARING VAN
TSJIANG KAI-SJEK.
Maarschalk Tsjiang Kai-sjek heeft in een
verklaring zijn opvatting weergegeven
over de Britsch-Japansche onderhandelin
gen over de. oorlogstransporten via Birma
en over het vraagstuk van het sluiten van
een vrede tusschen China en Japan.
De houding van Groot-Brittannië, aldus
verklaarde hij, beteekent in de praktijk een
ondersteuning van Japan. Hierdoor zal
Groot-Brittanrië niet alleen zijn vriend
schap met China doen verdwijnen, doch
ook zijn eigen positie in het Verre Oosten
prijsgeven. Indien Groot-Brittannië hoopt
door het sluiten van den weg via Birma,
den oorlog in het Verre Oosten te kunnen
bekorten, dan zal het slechts het tegendeel
bereiken. Zoolang China zijn doel, het be
houd van zijn souvereiniteit en de on
schendbaarheid van zijn grondgebied, niet
heeft bereikt, zal het de wapens niet neer
leggen.
Buitenlandsche Berichten
ONGELUK OP ZWEEDSCH
OORLOGSSCHIP.
Het Zweedsche Nieuwsbureau „TT"
deelt mede, dat te Stockholm, aan boord
van een groot Zweedsch oorlogsschip, ten
gevolge van een ketelontploffing 8 man
zijn gedood en 2 man zwaar gewond.
ONTPLOFFING IN ELECTRICITEITS-
FABRIEK.
Gisterochtend vroeg heeft zich in de tur-
bine-afdeeling van de electriciteitsfabriek
te Galatz een hevige ontploffing voorge
daan. Vijf arbeiders werden gedood. Een»
groot gedeelte van de fabriek werd zwaar
beschadigd. Over de oorzaak is niets naders
bekend.
De stadhouder van Galatz heeft in een
officieele verklaring medegedeeld, dat hij
alle mogelijke maatregelen zal nemen,
teneinde de door den aanslag in gevaar ge
brachte stroomvoorziening der stad voort
gang te doen vinden.
TREINONGELUK IN FRANKRIJK.
Naar uit Limoges wordt gemeld, is in de
nabijheid van het plaatsje Rancon een
electrische trein ontspoord doordat de
remmen weigerden. Bij dit ongeluk zijn
zes dooden, waaronder twee gedemobili
seerde Fransche soldaten, en 20 zwaarge
wonden te betreuren.
AMERIKAANSCH SCHIP GESTRAND.
Het Amerikaansche vrachtschip „Nafha-
le" is tengevolge van mist aan de Portu-
geesche kust bij Ericeira op het strand ge-
loopen. Twee zeesleepböoten hebben van
daag zonder succes getracht, het schip vlot
te brengen.
DRIE MAANDEN REGEN IN CHILL
Doordat het nu al drie maanden lang in
geheel Chili regent, heeft men tot dusverre
nog slechts 15 procent van de gebruikelijke
hoeveelheid winterkoren kunnen uit
zaaien. Aangezien de zaaiperiode voor
vroege tarwe reeds voorbij is, vreest men,
dat de eerstvolgende tarweoogst nauwe
lijks voldoende zal zijn voor het binnen-
landsche verbruik.
Een goed werk. Door verschillende huishoud- en industriescholen In die
plaatsen, waar inwoners uit getroffen gebieden zijn ondergebracht, zijn voor de
vrouwen gratis cursussen georganiseerd (boven), terwijl de kinderen intusschen
onder deskundige leiding aangenaam worden beziggehouden