Engelands positie in de Middellandsche Zee Met (lamêatdement uatiMaifa Vijftig olietanks in brand Frankrijk in de smeltkroes Spanje's taak Roosevelt candi- daat Nieuwe koers in Japan DONDERDAG 18 JULI 1940 DE lEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 DE MOEILIJKE RAVITAILLEERING DER BRITSCHE STRIJDKRACHTEN. Berichten uit goed ingelichte neutrale Ibron bevestigen, dat de toestand van de Engelsche strijdkrachten in de sectoren van !het Nabije Oosten steeds moeilijker wordt. Het bombardement op Haifa, dat werd Uitgevoerd door van de Dodecanesos ko mende Italiaansche luchteskaders, heeft geweldige branden in de petroleumopslag- plaatsen bij de haver, en in een groote raf finaderij veroorzaakt. Haifa, gelegen aan ihet eind van de pijpleiding uit Irak, is de (belangrijkste militaire basis van Palesti na. In 1939 is een groote petroleumraffina- derij opgericht voor het ravitailleeren van de vloot in tijd van oorlog. Ook is een ern stige slag toegebracht aan de Britsche vlootorganisatie in het Nabije Oosten. Bo vendien bevinden zich in het Oostelijk ge deelte van de Middellandsche Zee geen droogdokken. In een periode, waarin tal rijke eenheden van de Britsche vloot door de scheepsartillerieën vliegtuigbommen zijn getroffen en met groote spoed hersteld moeten worden, is dit een zeer ernstig ge brek. De Italiaansohe versperring tusschen Sicilië en de Afrikaansche kust belemmert de ravitailleering van de Britsche strijd krachten in het Nabije Oosten. Malta, dat voortdurend door de Italiaansche lucht macht wordt aangevallen, wordt iederen dag meer ontruimd. Eenige convooien le vensmiddelen en munitie zijn erin ge slaagd, vanuit deze basis Alexandrië te be reiken. Doch het Engelsche expeditieleger in Egypte en Palestina, alsmede de vloot en de luchtstrijdkrachten moeter voort durend geravitailleerd worden. Deze ra vitailleering echter kan voortaan slechts verkregen worden via Zuid-Afrika en In- dië over geweldige afstanden cn na het overwinnen van geweldige moeilijkheden, die vanuit een oogpunt van organisatie uiterst moeilijk zijn. Bovendien hebben de Engelsche troepen veel te lijden van de temperatuur, die op het oogenlblik zeer [hoog is, vooral in 'het Westelijk deel van de woestijn bij de Lyblsche grens, waar zij het hoofd moeten bieden aan een sterken Italiaansohen druk. HET BOMBARDEMENT VAN HAIFA. Onder de Arabische bevolking van Da mascus heeft het bombardement van Haifa door de Italianen groote geestdrift gewekt. Aan de betoogingen in Damascus en ook in Beiroet, die spontaan door samenscholingen van menschen en optochten door de stra ten tot uitdrukking kwamen, hebben ook in uniform gekleede Franschen deelgeno men. Op de bergen aan de grens tusschen den Libanon en Palestina staan vele men schen te 'kijken naar de geweldige rook wolken, die opstegen uit de brandende raf finaderijen. Het schijnt, dat de nieuwe raffinaderij, die in allerijl eerst kortgele den afgebouwd was, in haar belangrijke deelen verwoest, zoo niet geheel vernield is. De vlammen slaan op uit ongeveer 50 olietanks. Wanneer de thans waaiende Westenwind naar het Oosten mocht om slaan, zou de geheele stad in rook worden gehuld en misschien zelfs moeten worden ontruimd. ENGELAND EN DE BALKAN. De „Popoio di Roma" levert in een en trefilet commentaar op het bericht, dat de Britsche regeering verklaard heeft haar befaamde garantie aan Roemenie te heb ben ingetrokken. Het blad wijst e; op, dat deze verklaring naief kan lijken, komende nadat de regeering te Boekarest zelve, op het oogeniblik, waarop zij Bessarabië en de Boekowina afstond aan de Sovjet-Unie, als eerste den nutteloozen en gevaarlijken militairen bijstand van Engeland afwees. Die verklaring echter krijgt nog een bij- zonderen bijsmaak, wanneer men haar in velband brengt met de tegenwoordige hou ding van Turkije, dat plotseling gunstig is gaan staan tegenover de Bulgaarsche eischen jegens Griekenland en Roemenië. Het is duidelijk, zoo besluit de „Popoio di Roma", dat Engeland dat den Roemeen- scben pion heeft verloren, zet op den Turk- schen pion. EVACUATIE VAN GIBRALTAR. Het verordeningenblad van Gibraltar publiceert een verordening inzake de eva cuatie van alle personen beneden de 17 jaar, van alle vrouwen met uitzondering van de leden van de controle-commissie, alsmede van alle mannen tot 45 jaar, die niet bij den een of anderen dienst zijn in gedeeld. De evacuatie zal in de komende dagen geschieden. Dezelfde verordening bepaalt, dat alle kooplieden en andere personen, die in het bezit zijn van zandzakken, deze terstond moeten inleveren Na het bekend worden van bet nieuwe evacuatiebevel, zoo meldt het D.N.B. uit Madrid op grond van via La Linea uit Gi braltar ontvangen inlichtingen, schoolde de bevolking in de straten van Gibraltar samen en hield protestbetoogingen voor het paleis van den gouverneur, waar een afdeeling cavalerie en de brandweer de menigte trachtte te verdrijven. De bevol king, hoofdzakelijk vrouwen en kinderen, trok daarop door de hoofdstraten en dwon gen de winkels, hun deuren te sluiten. De opwinding onder de bevolking van Gibral tar neemt voortdurend toe. Den len Aug., den dag van de wederinscheping van de geëvacueerden, vreezen de autoriteiten ernstige incidenten. DE HERTOG VAN WINDSOR. Het Fransche blad „Petite Gironde" schrijft in een bericht uit Tanger over de achtergronden van de benoeming van den hertog van Windsor tot gouverneur van de Bahama-eilanden. Volgens het blad zou de hertog na de onderteekening van het Fransch-Duitsche wapenstilstandsverdrag openlijk uiting gegeven hebben aan zijn ontevredenheid over de politiek der En gelsche regeering. Na het incident van Oran heeft hij, aldus het bericht, aan zijn broer, koning George, een brief geschre ven, waarin hij tegen de onwaardige daad protesteerde en aankondigde, dat hij in het openbaar tegen de politiek der Engelsche regeering zou opkomen. Daarop heeft Churchill hem met bekwamen spoed tot gouverneur van de Bahama-eilanden be noemd. DE SCHADE IN BELGIë. Tijdens den veldtocht in Beligë werden van de vijftig bruggen over het Albertka- naal er 48 opgeblazen. Alle sluizen, voor namelijk die voor het schutten van groote schepen, zijn meer of minder ernstig be schadigd. De herstelwerkzaamheden wor den daarom met alle kracht ter hand ge nomen. De Belgische dienst voor de kana len heeft het weer bevaarbaar maken van afzonderlijke kanaalsectoren aan verschei dene groote firma's opgedragen. Gehoopt wordt, dat op 15 Augustus een vaargeul van veertien meter breedte en drie meter diepte vrijgemaakt zal zijn, daar hierdoor de belangrijkste steenkooltransporten tus schen Luik en Antwerpen voor de herfst weer voortgang zouden kunnen vinden. INTERVIEW MET BAUDOIN. Het „Journal de Genève" publiceert een interview met den Franschen minister van buitenlandsche zaken Baudoin. De totale revolutie, aldus Baudoin, die Frankrijk thans doormaakt, is door twintig jaren ontevredenheid, onzekerheid, afkeer en heimelijke opstanden voorbereid. De oorlog heeft het abces doen openspringen. De revolutie heeft zich in vrijheid voltrok ken. „Wij apen onzen overwinnaar niet na", zoo vervolgde Baudoin. Wij zullen de vraagstukken Fransche oplossingen geven, oplossingen die met ons karakter, onze be hoeften, onze tradities overeenstemmen. Overgaande tot de buitenlandsche poli tiek, verklaarde Baudoin o.a.. „Wij hebben onze diplomatieke betrekkingen met Enge land verbroken. Op Oran volgden dagelijks andere en evenzeer niet te kwalificeeren aanslagen. Frankrijk zal met kalmte en vastbeslotenheid op iederen van deze aan slagen van Engeland antwoorden. De laat ste band, die ons nog aan Engeland bond, is doorgesneden. Wij aan deze zijde zijn vrij in onze besluiten. Wij zullen voortgaan met aan de Vereenigde Staten onze tradi- tioneele vriendschap te betuigen". Over het onderwerp economie, verklaar de Baudoin: „Economische en financieele vraagstukken zullen in het Europa van morgen een groote rol spelen. Wij moeten arbeiden en met Duitschland en met Italië handel drijven, alsook met Engeland, wan neer het weer tot een rechtvaardige waar deering van Frankrijk komt. Het verarmde en overbevolkte Europa moet een verstan dige economische structuur, een systeem van productie en verdeeling hebben, waar door het weer kan leven en zelf zijn wel vaart kan waarborgen". REDE VAN FRANCO. Ter gelegenheid van de overhandiging van het grootkruis van den H. Ferdinand aan generaal Franco heeft de Caudillo te Madrid een rede gehouden, waarin hij ver klaarde, dat Spanje de groote taak van het scheppen van het Spaansche imperium nog wacht. Daarbij is het, naar hij zeide, noodig, dat de eenheid van het land verder gecon solideerd wordt en dat de missie van Span je, het mandaat over Gibraltar over te ne men, niet vergeten wordt. Ook de expan sie in Afrika is voor Spanje een nationale plicht. Generaal Franco herinnerde nogmaals aan de groote gevechten van den burger oorlog en besloot zijn toespraak met een opwekking tot nauwe samenwerking tus schen alle Spanjaarden. Voor het presidentschap der V.S. VOOR DE DERDE AMBTSPERIODE. .De democratische-partijdag te Chicago heeft met een groote meerderheid van stemmen Roosevelt aangewezen als candi- daat voor het presidentschap. HET PARTIJPROGRAM. Woensdagavond is op het democratische partijpongres het officieele partijprogram voorgelezen. Ter inleiding wijst het pro gram op de „gewelddadige" wijzigingen, die thans in de wereld aangebracht worden. Geen democratische regeering kan blijven bestaan, welke deze ontwikkelingstenden ties niet inziet en geen tegenmaatregelen neemt. Buiten Amerika worden oude er kende instellingen ten val gebracht, en de mocratische philosophieën afgewezen. Op de huidige generatie der Vereenigde Sta ten rust de taak om het naar binnen door verkeerd beheer en van buiten door de to talitaire ideologie uitgedaagde democrati sche geloof te verdedigen. De wereldrevo lutie, waartegen de Vereenigde Staten ver dedigingsvoorbereidingen treffen, is zoo dreigend, dat de waakzaamheid eerst mag worden verminderd, wanneer deze revolu tie op de aarde uitgebrand is. In de laatste zeven jaar is het de democratische partij gelukt de democratie door defensieve be wapeningen te versterken tegen openlijke of verkapte agressie, evenals door verbete ring van het economische prestatievermo gen en door opheffing van de sociale posi tie. Op deze verdiensten is men trotsch. Zij vormen de verdienste van het „schitterende en moedige leiderschap van Roosevelt en van zijn staatkunde en die van het congres". Verder wordt woordelijk in het program gezegd: „Het volk der Vereenigde Staten is vastbesloten er zorg voor te dragen, dat de in Europa, Azië en Afrika woedende oorlog niet overslaat naar Amerika. Wij zullen on ze strijdkrachten te land, ter zee of in de lucht niet uitzenden naar gevechten in vreemde landen buiten het Amerikaansche continent, uitgezonderd in geval van een aanval. Wij bepleiten de Monroeleer, die wij meedoogenloos zullen uitvoeren en verde digen. Richting en doel van onze buiten landsche politiek zal evenals in het verle den ook in het vervolg bestaan in de vei ligheid en verdediging van ons land en in het behoud van den vrede. In het program wordt dan verder gezegd: Het strekt de vooruitziendheid van Roose velt tot eer, dat de landsverdediging der Vereenigde Staten thans op het hoogte punt staat van haar prestatie-Vermogen in tijd van vrede. Amerika moet zoo sterk zijn, dat geen enkele mogelijke combinatie van machten een aanval kan wagen. Men zal Amerika een onoverwinnelijk lucht- wapen, een voor de bescherming van al zijn zeekusten en nationale belangen bekwame marine en een volledig uitgerust, gemecha- niceerd leger geven. Ervaringen van an dere naties leeren, dat alleen een totale de fensie aanvallen kan afwijzen. Om te waar borgen, dat de bewapening der Vereenigde Staten zal bestaan uit wapens des vredes, zal men de traditioneele politiek der goede nabuurschap voortzetten; de rechten van anderen en de verdragsverplichtingen eer biedigen, den buitenlandschen handel cul- tiveeren door handelsverdragen en de eco nomische samenwerking met de republie ken van het Westelijk halfrond bevorde ren. Om redenen van zelfverdediging en van een goed geweten, zoo gaat het programma verder, kan de grootste democratie ter we reld zich niet veroorloven de „aangeval len" volken te ignoreeren en „wij verplich ten ons derhalve dien volkeren iedere ma- terieele hulp te verleenen, voor zoover dat vereenigbaar is met de wetten en de belan gen van onze eigen landsverdediging". Op binnenlandsch politiek gebied zegt het program vervolgens verschillende maatre gelen toe. Een afzonderlijk hoofdstuk van het pro gram is gewijd aan de negers, voor wie een rechtsgelijke behandeling bij aanstelling in regeeringsdiensten en bij de verschillende wapens wordt geëischt. PRINS KONOJE VORMT DE REGEERING. Prins Konoje heeft van den Japanschen Keizer opdracht gekregen een nieuwe re geering te vormen. Nadat prins Konoje met den keizer een onderhoud van een uur had gehad, verliet hij het paleis en begaf zich onmiddellijk naar de club der senatoren, waar hij met de ministers van oorlog en marine onder handelingen heeft gevoerd over de bezet ting van him posten en over de nieuwe politieke structuur van Japan. DE MILITAIREN EN BUITENLANDSCHE ZAKEN MOETEN HET EENS WORDEN. Prins Konoje heeft tegenover Japansche journalisten verklaard, dat een samenwer king tusschen den minister-president en de weermacht absoluut noodzakelijk is. Het kabinet Yonai is als gevolg van de tegen stellingen tusschen de weermacht en het EERSTE PLECHTIGE H. MISSEN OP ZONDAG A.S. LEIDEN Pater J. Duindam S.C.J. (St. Petrus-kerk) NOORDEN Pater R. Knaap S.CJ. ALPHEN AAN DEN RUN Pater P. van Leeuwen S.C.J. ministerie van buitenlandsche zaken afge treden. Hij zal daarom een conferentie be leggen met de ministers van oorlog, marine en buitenlandsche zaken. Het resultaat van deze conferentie zal van beslissenden in vloed zijn op de nieuwe politieke richt snoeren, voornamelijk echter op eventueele veranderingen in de buitenlandsche poli tiek. Voorwaarde hiertoe is echter de ab solute overeenstemming tusschen leger, marine en buitenlandsche politiek, want anders is iedere staatsleiding onmogelijk, die hij, Konoje, een onafhankelijk karakter wil geven. EEN VERKLARING VAN TSJIANG KAI-SJEK. Maarschalk Tsjiang Kai-sjek heeft in een verklaring zijn opvatting weergegeven over de Britsch-Japansche onderhandelin gen over de. oorlogstransporten via Birma en over het vraagstuk van het sluiten van een vrede tusschen China en Japan. De houding van Groot-Brittannië, aldus verklaarde hij, beteekent in de praktijk een ondersteuning van Japan. Hierdoor zal Groot-Brittanrië niet alleen zijn vriend schap met China doen verdwijnen, doch ook zijn eigen positie in het Verre Oosten prijsgeven. Indien Groot-Brittannië hoopt door het sluiten van den weg via Birma, den oorlog in het Verre Oosten te kunnen bekorten, dan zal het slechts het tegendeel bereiken. Zoolang China zijn doel, het be houd van zijn souvereiniteit en de on schendbaarheid van zijn grondgebied, niet heeft bereikt, zal het de wapens niet neer leggen. Buitenlandsche Berichten ONGELUK OP ZWEEDSCH OORLOGSSCHIP. Het Zweedsche Nieuwsbureau „TT" deelt mede, dat te Stockholm, aan boord van een groot Zweedsch oorlogsschip, ten gevolge van een ketelontploffing 8 man zijn gedood en 2 man zwaar gewond. ONTPLOFFING IN ELECTRICITEITS- FABRIEK. Gisterochtend vroeg heeft zich in de tur- bine-afdeeling van de electriciteitsfabriek te Galatz een hevige ontploffing voorge daan. Vijf arbeiders werden gedood. Een» groot gedeelte van de fabriek werd zwaar beschadigd. Over de oorzaak is niets naders bekend. De stadhouder van Galatz heeft in een officieele verklaring medegedeeld, dat hij alle mogelijke maatregelen zal nemen, teneinde de door den aanslag in gevaar ge brachte stroomvoorziening der stad voort gang te doen vinden. TREINONGELUK IN FRANKRIJK. Naar uit Limoges wordt gemeld, is in de nabijheid van het plaatsje Rancon een electrische trein ontspoord doordat de remmen weigerden. Bij dit ongeluk zijn zes dooden, waaronder twee gedemobili seerde Fransche soldaten, en 20 zwaarge wonden te betreuren. AMERIKAANSCH SCHIP GESTRAND. Het Amerikaansche vrachtschip „Nafha- le" is tengevolge van mist aan de Portu- geesche kust bij Ericeira op het strand ge- loopen. Twee zeesleepböoten hebben van daag zonder succes getracht, het schip vlot te brengen. DRIE MAANDEN REGEN IN CHILL Doordat het nu al drie maanden lang in geheel Chili regent, heeft men tot dusverre nog slechts 15 procent van de gebruikelijke hoeveelheid winterkoren kunnen uit zaaien. Aangezien de zaaiperiode voor vroege tarwe reeds voorbij is, vreest men, dat de eerstvolgende tarweoogst nauwe lijks voldoende zal zijn voor het binnen- landsche verbruik. Een goed werk. Door verschillende huishoud- en industriescholen In die plaatsen, waar inwoners uit getroffen gebieden zijn ondergebracht, zijn voor de vrouwen gratis cursussen georganiseerd (boven), terwijl de kinderen intusschen onder deskundige leiding aangenaam worden beziggehouden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 5