STADS 1X1 NIEUWS f Weerbericht DONDERDAG 18 JULI 1940 DE LEIDSCKE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 Abonnementsprijs: toot Lelden II cent per week; 2.50 per kwsrtaaL Bij onze «genten 20 cent per wnek; Sc 60 per kwartaal Franco per post 195 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad 0.50 per kwartaal Losse nummers 5 cent, met geïll. Zondagsblad 9 cent. Advertentiën: 30 cent per regeL Ingezonden mededeelingen dubbel tarief. Telefoontjes hoogstens 30 woorden, 50 cent per plaatsing, al léén Woensdag en Zaterdag. ZONS OP- EN ONDERGANG Zon onder 9.53 uur, Zon op 5.39 uur. Maan op 8.47 uur Donderdagavond. Maan onder 6.uur Vrijdagmorgen. (Vrijdag volle maan). HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Vrijdag 19 Juli voorin. 4.10 en nam. 4.35 uur. WATERTEMPERATUUR. Zweminrichting „De Zijl" 18.5 gr. C. Zweminrichting „Poelmeer" 18.5 gr. C. 5000 MILITAIREN GAAN NAAR DE POLITIE. Naar de „Tel." verneemt, zullen in totaal 5000 gedemobiliseerde officieren, onderoffi cieren en manschappen van het beroeps leger naar de rijks-' en gemeentepolitie worden overgeheveld. Voor de overneming door de gemeente politie- berust de regeling bij het departe ment van Binnenlandsche Zaken en voor de rijkspolitie, rijks veld wacht en maréchaus see bij het departement van Justitie. Op aandrang van de Duitsche overheid gaan de betrokken departementen na, hoevelen in elke gemeente bij de gemeentepolitie, bij de rijkspolitie, kunnen worden onderge bracht. AMSTERDAMS POLITIEKORPS KRUGT 300 MAN ERBIJ Naar wij vernemen zullen bij het Am- sterdamsche politiekorps driehonderd ex- militairen geplaatst worden ter opleiding tot agent. Voorts zullen tien ex-officieren opgeleid wordën tot inspecteur bij de Amsterdam- sche politie. DE UITBREIDING VAN HET HAAGSCHE POLITIEKORPS. Zooals reeds werd gemeld ligt het in het voornemen om 320 gedemobiliseerde mili tairen te ^"temmen voor de uitbreiding van het Haagsche politiekorps. Daarvan zullen er, naar wij vernemen, een hon derdtal afkomstig zijn van de militaire po- litietroepen, terwijl de overigen zullen worden gerecruteerd uit gepasporteerde militairen van verschillende wapens, die op grond var hun staat van dienst en per soonlijke kwaliteiten het meest geschikt zullen worden geacht voor de pol.'tietaak. De aanvulling van het inspecteurskorps zal geschieden door de tewerkstelling van jonge officieren, waaronder eer aantal zoojuist tot tweede-lui tenant benoem c'(2 cadetten-vaandrig, die dan een cursus van ongeveer een jaar zullen hebben te door- loopen om voor hun nieuwe taak te wor den opgeleid. Deze cursussen worden ge- gc-en door inspecteurs en burger leeraren. DE BEWINDVOERDER VAN HET N.V.V. Zooals wij hebben medegedeeld, is aan het bestuur van het Ned. Verbond van Vak- vereenigingen iedere verdere werkzaamheid verboden en is in zijn plaats een nieuw be stuur in den vorm van een bewindvoerder aangesteld. Als bewindvoerder is benoemd de heer H. J. Woudenberg te Amsterdam. De heer Woudenberg werd op 19 Septem ber 1891 te Amsterdam geboren als zoon uit een uit Woudenberg stammend geslacht van veeboeren en schaapherders; zijn vader dreef gedurende vijftig jaren te Amsterdam een veehouderij. Na de lagere school be zocht te hebben, kwam H. J. Woudenberg als jongste bediende op een handelskan toor te Amsterdam. In zyn vrije uren stu deerde hij moderne talen en handelsweten- FRIESCHE DRABBELKQEK I v. *j' KLOOSTERMOPPEN (ROOD EN GEEL). Het is de vraag, of iemand deze klooster mop zóó zal weten te waardeeren, als de twee bondgenooten, die haar hebben uitge dacht. In ieder geval het was een reu zen-mop. Weliswaar een met een baard van vele eeuwen oud, maar dergelijke ver halen, mits met een vette saus overver teld, gaan er dikwijls in als koek. Ik be twijfel echter Het was, gelijk reeds gezegd, geen go- wone mop, doch een kloostermop, een van de goede, gedegen soort, met een stich telijk tintje, zcoals dat voor een ordente lijke klooster-mop betaamt. Eigenlijk schaam ik me niet weinig, dat ik de lezers (en ik heb gemerkt: er zijn er) met open oogen voor de gek zit te houden. De vrees, dat dit verhaal ongele zen zou blijven, indien ik de kern van het poedeltje nu reeds ontblootte, heeft me tot deze mystificatie genoopt. Men zou het ook kunnen noemen de ge schiedenis van de twee baksteenen, de heele rooie en de halve gele. Deze ander halve kloostermop zijn in triomf door een aanzienlijk deel van Friesland gevoerd doch niemand scheen het gewicht van deze vondst te snappen, behalve wellicht twee redelooze fietsen. Juist de algemeene mis kenning van onze archaeologische en ha- giographische ontdekking wekt het bange vermoeden, dat ook de lezerskring niet die appreciatie aan den dag zal leggen voor onze met welslagen bekroonde bedevaart, waarop deze onzes erachtens volledig recht heeft. In een van de vorige krante-praatjes is reeds medegedeeld, dat Friesland in de middeleeuwen rijk was aan abdijen, be volkt door een groot aantal paters, die be halve pater ook boer waren. Dat komt bij uitzondering nog wel eens voor, maar niet in den zin van de Friesche middeleeuwen. De middeleeuwsche paters weidden de kudde des Heeren en tegelijkertijd koeien en varkens. De abdijen waren tevens boer derijen, waar de bodem ontgind werd en bebouwd, in een tijd, dat Friesland niet veel meer was dan een uitgestrekt wad en de oorspronkelijke bewoners een arm zalig visschersbestaan leidden. De abdijen hebben de welvaart in het land gebracht. In een van deze abdij-boerderij en, in het om zijn geleerde vroomheid hooggeprezen en wijdvermaarde „Mariëngaarde" was de zalige Siardus of Sjoerd de vijfde abt. Het ligt dus voor de hand, dat mijn gastheer in het Friesche, pater Siardus de Vries O.F.M., een bizondere belangstelling koesterde, om de plaats te hervinden, waar zijn beschermheilige (die in zeker opzicht zijn voorganger was) de herdersstaf had gevoerd. Ergens bij Hallum.... daar moest het klooster gelegen hebben. De moeilijkheid was evenwel, dat vóór de Hervorming de schappen en in 1914 kwam hij als boekhou- der-correspoondent in betrekking bij een vischexportbedrijf te IJmuiden, waarvan hij in 1922 procuratiehouder werd. Hij is lid van de Tweede Kaemr en bekleedde ver schillende functies in de N.S.B.; zoo was hij kringleider van IJmuiden, en hoofd van afd. IV arbeidszaken. Voorts is hij voorzitter van de Nationale Werknemersvereeniging, en redacteur van „Het Arbeidsfront". Het Nederlandsch Verbond van Vakver- eenigingen werd opgericht op 1 Januari 1906. Het telde op 1 Juli 1939 ruim 320.000 leden. Bij het N.V.V. zijn de z.g. moderne vakbonden aangesloten. BUREAUX ARBEIDSINSPECTIE A.S. VRIJDAG EN ZATERDAG GEDEELTELIJK GESLOTEN. De directeur-generaal van den arbeid maakt bekend, dat in verband met de overstelpende drukte, de bureaux der ar beidsinspectie a.s. Vrijdag en Zaterdag ge sloten zullen zijn voor het in ontvangst nemen van mondelinge klachten over ge geven ontslagen, alsmede voor het ver strekken van mondelinge inlichtingen aan werkgevers over in te dienen verzoeken om tot ontslag van arbeiders te mogen overgaan. NIEUW POSTKANTOOR TE GOUDA Gouda zal een nieuw postkantoor krij gen, aangezien het tegenwoordige gebouw op de Westhaven niet meer voldoende ruimte biedt voor alle daarin gehuisveste diensten. Het nieuwe postkantoor komt aan de Jeruzalemstraat ,op de plaats van het oude bouwvallige pand „De Looyhalle", dat eigendom is van de gemeente. „De Looyhalle" kwam voor op de mo numentenlijst dezer gemeente, daar het fragmenten bevat van het voormalig ter plaatse gestaan hebbende Magrittenklooster De Monumenten-commissie heeft even wel goedgevonden, dat het gebouw van deze lijst werd afgevoerd. Bij de afbraak zal er op worden toegezien, dat eventueel uit te sparen fragmenten van den ouden kloosterbouw zooveel mogelijk bewaard zullen blyven. De zoogenaamde Jeruzalemkapel Blijft onaangetast en is niet in den verkoop be grepen. De bouw van het nieuwe postkantoor zal ten minste met 80 Goudsche arbei ders moeten geschieden, voor zoover deze althans beschikbaar zyn. abdyen boerderijen, doch sindsdien alle boerderijen nog geen abdijen waren. Er zyn natuurlijk veel meer boerderijen dan abdijen verrezen en de kwestie was nu maar uit die honderden boerderijen de oude abdij uit te pikken. Kasteleins werden aan de tand gevoeld, moeders met kinderwagens op straat nauw keurig ondervraagd, boeren-erven op- en af gefietst de een wist niet veel en de ander niets en bijna zouden we „Ma- riëngaard" voorbijgefietst zijn, indien een boer ons niet' op 't laatste moment op 't goede spoor had gebracht. Het stond zoo waar op het hek geschre ven: „Mariëngaarder-klooster", in half-uit- gewischte letters. De terp of tooneel-bochel, waarop de boerderij stond, verried trouwens reeds onmiddellijk, dat het de plaats was van een middeleeuwsche nederzetting. Nu begon de jacht cp kloostermoppen. De baas zat in de bocht te melken dus hadden we bij onze wetenschappelijke na- vorschingen de vrije hand. We vonden kloostermoppen overal: stoepen en paadjes waren geplaveid met de restanten van Siardus' abdij, maar de mooiste mop lag in de gier naast de mesthoop. En die zou mee. Een dienstmeisje, die van ons nyver wroeten wel het hare zal gedacht hebben, gaf goedgunstig toestemming bij ont stentenis van baas en vrouw de kloos termop op te laden en mee te nemen. Glanzend van voldoening over zulk een kostbare vondst, trokken wij af terwijl de mop mopperde op den bagage-drager bij iederen hobbel in den weg. Het klooster van den zaligen Sjoerd is er niet meer, doch we hebben het toch ge vonden De abdij is grondig verwoest; het is ech ter merkwaardig, dat in verren omtrek rond de plaats van het klooster, als zonen in een kring rond vader abt geschaard, kleine kerkjes oprijzen, prachtige puur Ro- maansche kerkjes ,die aan de abdij ender- hoorig waren. Wij vertelden reeds, dat de paters boeren waren; gevolgelijk waren de boeren ook paters. Zij waren dus gehouden aan hët gemeenschappelijk koorgebed. Als de paters op het land waren, konden zij niet iederen keer, dat het klokje van de abdij van verre opriep tot het zingen der getijden, hun stekelen-pikken en melk- blokken in de steek laten en naar huis wandelen. Zij kwamen dan samen in een van de kleine kerkjes, die voor dat doel waren gebouwd. Wie in deze streek van Friesland rond dwaalt moet niet vergeten deze zuiver-Ro- maansche kerkjes, o.a. die van Hijum en Finkum te bezoeken. Zij staan er vredig op hun terpen, om geven door ruiséhende gordijnen van boom-groen. Men speurt er nog iets van den geest van stoeren arbeid en stil ge bed, .die het kloosterleven van Friesland heeft gekenmerkt Het raadsel van de roode klooster mop is nu verklaard. De halve gele wordt bewaard tot een volgende keer. Het blijkt, dat er tcch nog één drabbelkoek onder in de bus lag. LJIEWE. Agenda LEIDEN De avond- nacht- en Zondagsdienst der apotheken te Leiden wordt van Zater dag 13 Jul 20 uur tot Z a t e r d a g 20 Juli 8 uur waargenomen door de apo theken van Driesum, Mare 110, tel. 20406 en E. B. de Metz, Lammenschansweg 4, tel 23553. Te Oegstgeest: Oegstgeeslsche Apotheek: Wilhelminapark 8, tel. 26274. R.K. VAKSCHOOL VOOR MEISJES. Opnbare les en tentoonstelling. Wanneer men overweegt met hoevele moeilijkheden de scholen in het afgeloopen leerjaar te kampen hebben gehad, dan moet men er zich over verwonderen, dat alles toch weer tot een vrij normaal ein de is gekomen. Ook de R.K. Vakschool heeft den druk der tijden terdege gevoeld. Gedurende een groot gedeelte van het jaar moest men de geheele bovenverdieping afstaan, zoodat men gedwongen was ergens anders klas sen onder te brengen. En nu nog verleent men gastvrijheid aan de zuster-vakschool aan het Rapenburg, waarvan de nieuw bouw nog wel geruimen tijd op zich zal laten wachten. Trots dit alles is thans het einde van het schooljaar weer daar met een vrij normaal voorkomen. Weliswaar zou een groote ten toonstelling van gemaakte goederen ge houden moeten worden, maar hiervoor in de plaats heeft men naast een beperkte expositie een openbare les, waar tijdens de expesitie-uren telkens een 'gedeelte der kinderen demonstreert hoe er op de vak school gewerkt wordt. Vanmorgen hebben de leerlingen van de Katholieke lagere en Mulo-scholen een be zoek aan de tentoonstelling gebracht. Ouders van leerlingen en verdere belang stellenden waren daartoe hedenmiddag in de gelegenheid en vanavond tusschen 7 en 9 uur is de laatste kans tot hett bezichti gen der expositie en openbare les. Wie, evenals wii. een bezoek gebracht Gemeentel. Aankondiging DISTRIBUTIE VAN BOTER, VET EN OLIëN. Onder het begrip boter valt alle boter (geen margarine) met uitzondering van geiten- en schapenboter. Onder het begrip spijs vetten vallen alle gesmolten vetten, hetzy van plantaardigen of dierlijken oorsprong dan wel gemengd. Gesmolten reuzel of gesmolten rundvet valt derhalve wel onder de distributie, doch rauw (zoogenaamd slachtvet), gema len, gedraaid en gemengd vet niet. Onder spijsoliën worden verstaan alle soorten, zooals slaolie, raapolie, sojaolie, boterolie enz. De Burgemeester, A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Leiden, 18 Juli 1940. DE UITREIKING VAN BOTER- EN VETKAARTEN. Aan het Distributiekantoor Breestraat 117, worden voortdurend min of meer be hoorlijk ingevulde aanvraagformulieren bezorgd. Zij zijn gisteren en vandaag aan de af zenders teruggezonden met een briefje, waarin aangegeven wordt, hoe de belang hebbende iu deze aangelegenheid heeft te handelen. Met ingang van morgen Vrijdag 19 Juli, zullen deze formulieren terzijde gelegd en niet verder behandeld worden. Men dient goed te begrijpen, dat in dustributieaange- legenheden ieder het zijne moet doen, voor zoover dit van hem door de overheid wordt verlangd. Op de verschillende bureaux van uitrei king zijn gisteren de werkzaamheden ten zeerste vertraagd door slecht en onvol doende ingevulde aanvraagformulieren. Men geve zich rekenschap, dat de ge gevens verstrekt moeten worden, en dat allen, die zich niet aan deze discipline onderwerpen niet alleen het distributie- personeel, maar vooral hun lotgenooten, en dit beteekent alle gezinshoofden en al- leenwonenden van onze stad, groote over last bezorgen doordat het wachten onnoo- dig verlengd wordt. Zoo ooit moet hier op aller medewerking gerekend kun nen worden. Zij, die de stad verlaten gedurende de dagen van uitreiking kunnen hun boter en vetkaarten afhalen aan het distributie kantoor der gemeente waar zij tijdelijk verblijven. De Burgemeester, A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Leiden, 18 Juli 1940. NIET INGESCHREVEN BETAILLISTEN H.H. Bakkers en banketbakkers Het inleveren van bon 75 (bloem en bakmeel) moet alsnog deze week geschie den. U wordt in de gelegenheid gesteld dit niet later dan Vrijdag a.s. te doen. De bonnen moeten worden geplakt op opplak- vellen en aan het distributiekantoor, Bree straat 177, worden afgegeven. Wie minder dan 40 bonnen heeft levert deze in bij zijn leverancier, (grossier). Niet ingeschreven detaillisten kunnen voortaan, indien zij meer dan 40 bonnen hebben ontvangen, eveneens de bonnen op het Distributiekantoor inleveren. 3790 Leiden, 18 Juli 1940. De Burgemeester A. v. d. SANDE BAKHUYZEN heeft aan de Katholieke vakschool, komt als vanzelfsprekend tot het inzicht, dat hier goed en degelijk vakonderwijs gege ven wordt. Of men een kijkje neemt in de afdeeling lingerie-naaien of de opleiding voor cou peuse, waaraan verbonden een praktijk- dag van een 8-urigen naaidag, dan wel de leerlingen gadeslaat in de lagere klassen, overal komt men tot dezelfde conclusie: er wordt hier onder bekwame leiding hard gewerkt aan de vorming van toekomstige vakwerksters. Een sprekend voorbeeld daarvan b.v. is het feit, dat dit jaar zelfs een doofstom meisje met succes de eerste klas doorloopen heeft en het volgend jaar in de 2e klas zal doormaken. We bezichtigden achtereenvolgens de af- deelingen met geëxposeerd breiwerk, ver stelwerk van groot tot klein, van oud tot nieuw en vooral in deze laatste afdeeling is de laatste maanden ontzettend veel werk verricht. Eenige tafels laten vervolgens zien van welken aard het algemeen vormend onder wijs is en hoe de kinderverzorging zich beijvert in het uitdenken van allerlei wandversieringen, speelgoederen, enz. In een volgend lokaal zien we de meisjes bezig met de waschbehandeling, het strij ken der goederen, daarnaast zitten de leer lingen-huishoudkundigen te poetsen, te lij men en alles wat leelijk en oud is, wordt hier onder de vaardige hand der werksters weer nieuw. Een levendige afdeeling der school wordt gevormd door de Kinderverzorging, waar het illustratief teekenen kleur en leven geeft, maar daarnaast en dit vormde AANVRAGEN VOOR MOTORBRAND STOF VOOR DE 2e DISTRIBUTIE PERIODE EN AANVRAGEN VOOR DONKERE OLIE Aanvragen van Vervoer- en Benzine- (benzol, dieselgasolie) vergunningen van verkeer langs den weg. Ingevoerd is een nieuw formulier R.V.L (rose) dat tevens dient voor het aanvra gen van benzine of benzol voor vaartuigen en dekmotoren. Eerste aanvrage: in dit geval moet be halve het formulier R.V.L ook het witte formulier (aanvrage tot het verkrijgen van een vergunning voor het vervoer langs den weg) in duplo worden gezonden aan den desbetreffenden Rijksinspecteur. Verlenging van verkregen vergunnin gen; hiervoor kan men volstaan met form. R.V.I. zoodat het witte niet meer noodig is. Oude formulieren; wie hiervan gebruik maakte voor de tweede distributieperiode behoeft geen nieuw aan te vragen daar de oude formulieren door de beoordeelende instanties in behandeling worden genomen. 1. Benzine/benzol voor voortstuwing van vaartuigen of aandrijving van hulpmoto- ren aan boord daarvan: aanvragen indie nen bij de bevrachtingscommissie op for mulier R.V.L 2 Benzine/benzol voor tractoren en sta- tionnaire motoren t.b.v. land- en tuinbouw Aanvragen dienen te geschieden op for mulier B.L. 3. Benzine/Benzol voor stationnaire mo toren en motoren dienende tot aandrijving van werktuigen niet t.b.v. land- en tuin bouw. Aanvragen op formulier B. 4. Donkere olie: deze kan op boven staande formulieren allen worden aange vraagd voor gebruik in motorrijtuigen. Voor alle andere doeleinden wende men zich tot het Rijksbureau v. Aardoliepro ducten (Sectie II) Zeestraat 100104, den Haag. Voor eerste aanvrage van donkere olie voor laatst bedoelde doeleinden moet een stamformulier D.O. 5 worden ingevuld, dat verkrijgbaar is bij de maatschappij, waar men zijn olie betrekt. Wie dit nog niet heeft ingediend moet dit alsnoig doen. Voor het gebruik van donkere olie ten be hoeve van transport te water wende men zich tot de Bevrachtingscommissie of haar agentschappen Adres van den Rijksinspecteur voor het Verkeer: Personenvervoer: Hofweg 9, 's-Gravenhage, telefoon 180070. Goederenvervoer langs den weg: Pieter de Hoochweg 108, Rotterdam, telefoon 35465. Bovenbedoelde formulieren, met uitzon dering van stamformulier D.O. 5, zijn ver krijgbaar aan het Distributiekantoor, Breestraat 117. 8792 Leiden, 18 Juli 1940. De Burgemeester Ijj^j A. v. d. SANDE BAKHUYZEN GOEDKOOPE MARGARINE EN BAK EN BRAADVET VOOR ONDERSTEUNDEN Ter kennis van de ondersteunden van den Gemeentelijken Dienst voor Maat schappelijk Hulpbetoon wordt gebracht, dat, bij de uitbetalingen van 19 en 20; 26 en 27 Juli geen margarine en vetbonnen zullen worden afgegeven dan alleen tegen inwisseling van d.e distributiebonnen No. 67 en 68. Men denke er dus aan, bij de uitbetalin gen van 19 en 20 Juli eventueel distri butiebonnen No. 67, die 20 Juli vervallen, mede te brengen als margarine- en vet- bons door genoemden dienst aan den des- betreffenden persoon of gezin worden uit gereikt. Bij de uitbetalingen van 26 en 27 Juli moet hetzelfde geschieden, alleen brengt men dan de distributiebons No. 68, die 27 Juli vervallen, mede. De Directie van Maatschappelijk Hulpbetoon. weer het slot van onzen rondgang blijft de keuken een belangrijk deel van de aan dacht der bezoekers vragen. Men kan er zich evenwel van overtuigd houden, dat, zoo ergens, dan wel hier de verzorging uit stekend is. Ook met eenvoudige middelen valt hier heel veel te bereiken. Een bezoek aan deze tentoonstelling en openbare les doet in een klein tijdsbestek zien hoe veelzijdig het huishoudonderwijs aan de R.K. Vakschool is en vooral voor moeders, wier meisjes de gewone school thans verlaten, is een bezoek ten zeerste aan te bevelen, omdat zij in de vakschool een alzijdige noodzakelijke vorming voor het verdere leven kunnen opdoen. KLEEREN VOOR ARME ROTTERDAMSCHE KINDEREN. Tweede verantwoordig ontvangen gelden voor kleeding voor arme vluchtelingen uit Rotterdam, ingevolge den oproep van kapelaan Hofstede, voorziter R. K. Huis vestingscomité: Vorige opgave 25. Voor de vrede 2.50 N.N1.50 N.N1.— N.N50.— Voor de vrede 1. Tot zekere intentie 10. 91.00 Verdere giften, alsook nieuwe kleeren worden nog gaarne ingewacht hij de 2de penningmeesteresse Firma v. Deene, Bree straat 12. Giro No. no. 31553.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 2