DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Nationale
aaneensluiting in
Denemarken
WOENSDAG 3 JULI 1940
31ste Jaargang No. 9683
3)e Gcki^clveSoii^mvt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
V Dc af- cn wederopbouw
Er moet worden aangepakt. Wij hebben
personen, wier kunde en ervaring en inte
griteit aller respect verdient en ook het
respect van de groote meerderheid van het
Nederlandsche volk bezit en van deze
personen wordt verwacht de leiding, noodig
om te voltrekken den socialen, economi-
schen en cultureelen af- en wederopbouw.
De politieke af- en wederopbouw
niet? De „Volkskrant" van gisteren advi
seert, deze voorloopig „te laten rusten".
Men leze dit advies goed. Er staat niet:
de politiek' voorloopig gewoon te laten
voortschrijden op den normalen weg, als
of er niets aan de hand is. Er staat: de poli
tiek voorloopig te laten rusten. Wij
kunnen ons met dit advies vereenigen,
als zeker is, dat men óók van andere zij
de de politiek voorloopig wil
laten rusten. Er zou o.i. heel veel daar
voor te zeggen zijn, opdat éérst alle
krachten kunnen worden ingespannen op
het sociale, economische en cultüreele.
Doch in ieder geval: ook de leiding van de
politieke af- en wederopbouw moet liggen
in handen van hen, bij wie èn het Neder
landsche volk èn de Duitsche autoriteiten
die leiding gaarne wenschen.te zien.
Niet eenmaal, doch tijdens zijn nog korte
verblijf hier te lande reeds herhaaldelijk
heeft de hoogste vertegenwoordiger van
het Duitsche gezag met nadruk verklaard,
dat het zijn wensch is, dat de Nederlan
ders dien nieuwen bouw zelf ter hand ne
men.
In de rede, waarmede hij zijne taak aan
vaardde, verklaarde hij:
Wij komen hier niet om een volks
karakter in het nauw te brengen en
te vernielen en om aan een land de
vrijheid te ontnemenditmaal is
het niet gegaan om volkskarakter, om
geloof en om vrijheid. Deze goederen
des lands waren nooit bedreigd.
Wij willen dit land en zijn bevol
king noch imperialistisch in het nauw
drijven, noch aan dit land en zijn volk
onze politieke overtuiging opdringen.
Bij zijn bezoek aan Middelburg sprak hij:
De wederopbouw van Nederland is
een zaak, welke voor alles de uwe is.
Wij matigen ons niet aan U hierbij
bevelen te willen geven.
Bij zijn bezoek aan Rotterdam ver
klaarde hij:
dat Nederland niet door den grooten
loop der historische gebeurtenissen ge
grepen werd om duurzaam schade te lij
den, of beperkt te worden in de krach
ten van zijn volksaard en in de vrij
heid van zijn handelen.
Dat de Rijkscommissaris rekening wil
houden met den bedachtzamen aard van het
Nederlandsche volk en niet plotseling
een uitgewerkt af- en wederopbouw ver
wacht op alle gebied, mag o.i. worden ge
concludeerd uit een zijner redevoeringen,
waarin hij getuigde van het gezonde en
juiste standpunt van het Nederlandsche
volk tegenover de gebeurtenissen en zeide
daarin te zien
een waarborg, dat op langeren
t e r m ij n de juiste houding tegenover
de nieuwe vorming der dingen gevon
den zal worden.
Wij hopen en wij hebben alle reden te
vertrouwen da t er ook zal worden aan
gepakt door mannen, die zich daartie ge
roepen mogen voelen.
Wij verwijzen naar een o.i. veel zeggen
de mededeeling, betreffende de politieke
constellatie in Denemarken, op deze pagina.
GEEN PERSONEELE BELASTING
TERUG
Voor motorrijtuigen en pleziervaartuigen.
In antwoord op vele verzoeken om onthef
fing Van personeele belasting van motor
rijtuigen en pleziervaartuigen, die bij
brek aan benzine niet kunnen worden ge
bruikt, heeft het departement van Finan
ciën te kennen gegeven, dat zulk een ont
heffing niet kan worden verleend.
Zooals men weet, is voor de motorrijtui
genbelasting (vroeger genoemd wegenbelas
ting) wel een regeling getroffen, waardoor
teruggaaf van bedoelde belasting kon
plaats hebben over de maanden in som
mige gevallen zelfs tot dagen teruggaande
dat men niet langer van het motorry-
Juig gebruik kon maken.
Generaal Winkelman
IN KRIJGSGEVANGENSCHAP NAAR
DUITSCHLAND OVERGEBRACHT.
De bevelhebber van de weermacht in
Nederland, generaal der vliegers Chris
tiansen, maakt bekend:
Officieele mededeeling.
1. Generaal Winkelman en onderhoori-
gen van de Nederlandsche weermacht en
politietroepen hebben door hun persoon
lijke handelwijze niet de matiging in acht
genomen, welke op grond van de hun
door den Führer van het Duitsche Rijk
toegestane voorrechten behoorde te wor
den verwacht.
2. Hierdoor is het rustig verloop van de
demobilisatie der Nederlandsche weer
macht, zooals dat in groote trekken is
voorzien en ook door de meerderheid
van de Nederlandsche bevolking en weer
macht werd toegejuicht verstoord ge
worden. Derhalve is de daarvoor verant
woordelijke Opperbevelhebber van de in
demobilisatie zijnde Nederlandsche Land
en Zeemacht in krijgsgevangenschap naar
Duitschland overgebracht.
3. De functie van Opperbevelhebber der
Nederlandsche Land- en Zeeipacht is te
gelijkertijd door den Commissaris voor de
demobilisatie der Nederlandsche weer
macht opgeheven.
4. In het hoogst eigen belang van de
Nederlandsche weermacht en van het Ne
derlandsche volk wordt verwacht, dat in
de toekomst verstoringen der demobilisa
tie niet meer zullen volgen. Deze zouden
tot de scherpste tegenmaatregelen vanwe
ge de Duitsche weermacht leiden.
Zichzelf wegcijferen
NEDERLAND IS NIET EEN SOCIAAL-
ACHTERLIJK LAND.
Wel kunnen we ongetwijfeld ook van
anderen leeren.
De Standaard maakt de opmerking, dat
sommige Nederlanders schuldig staan aan
zelfwegcijfering als zij het doen voorko
men, dat Nederland een sociaal-achterlijk
land zou zijn, dat veel van het buitenland
leeren kan.
Dat is niet zoo en wie het tegendeel
betoogt is óf onkundig óf werkt met on
zuivere motieven. De waarheid is toch, dat
Nederland op bijna elk terrein aan de
spits stond. Onze woningtoestanden waren
beter dan in alle ons omringende landen,
ons sterftecijfer was laag, ons onderwijs
stond op hoog peil, de verzorging van kran-
ken was voortreffelijk, onze instellingen
van barmhartigheid waren talrijk en wer
den goed geleid, onze voorzieningen tegen
ongevallen, invaliditeit en ziekte konden
de toets van vergelijking mèt anderen door
staan. Onze steunregelingen gingen boven
die van andere landen uit.
Alleen op het stuk der werkloosheid zijn
er andere landen aan te wijzen die ons,
verre zelfs, de loef afstaken. Maar.... dan
zal men tevens moeten erkennen, dat de
wegen en middelen, waarover men daar
beschikte, voor een Nederlandsche regee
ring niet toegankelijk waren.
Wij kunnen ongetwijfeld ook van ande
ren leeren en we zijn er al mee bezig. Op
het stuk van snelle beslissingen, in tegen
stelling met eindeloos gekeuvel, hebben
we al 'heel wat gezien. Men kan dat alles
grifweg erkennen, maar dat sluit niet in
dat men zichzélf ook wegcijfert in wat
voortreffelijk was, vaak voortreffelijker
dan elders. Zulk optreden vindt we zijn
er van overtuigd ook bij de bezettende
macht niet de minste waardeering. Die
heeft zelf ook oagen om de toestand hier
te lande te zien, zooals hij in werkelijkheid
was.
ARBEIDSINSPECTIE TWEE DAGEN
GEDEELTELIJK GESLOTEN
De directeur-generaal van den Arbeid
deelt mede, dat wegens overstelpende
drukte de bureaux der arbeidsinspectie a.s.
Vrijdag en Zaterdag gesloten zullen zijn
voor het in ontvangst nemen van mondelin
ge klachten over gegeven ontslagen, alsmede
voor mondelinge aanvragen van werkge
vers om tot ontslag te mogen overgaan.
WAARNEMEND BURGEMEESTER
VAN DEN HAAG.
De wethouder van Onderwijs, prof. ir. C.
L. van der Rilt, de oudste wethouder van
het Haagsche college van B. en W. zal
voorloopig de werkzaamheden van den
burgemeester waarnemen.
Een gemeenschaps
commissie uit de partijen
HOE DENEMARKEN ZICH AANPAST.
De voorzitters der vier groote partijen in
den Deenschen Rijksdag, n.l. de sociaal-de
mocratische partij, de radicale partij, de
conservatieven en de z.g. Venstre hebben,
tezamen met de rechtsstaatspartij besloten
tot aaneensluiting over te gaan.
In een desbetreffende verklaring wordt
gezegd: De in den Deenschen Rijksdag ver
tegenwoordigde partijen, die een behoud
der bestaande Grondwet wenschen als ba
sis voor het politieke leven, hebben beslo
ten een nationaal-Deensche samenwerking
ten uitvoer te leggen. Deze partijen leggen
alle meeningsverschillen ter zijde en slui
ten zich aaneen ter verzekering der onaf
hankelijkheid en integriteit van Denemar
ken. Vooral wil men er naar streven her
vormingen ten uitvoer te leggen, die zeker
heid scheppen voor gezonde economische
toestanden. Bovendien wil men door werk
verschaffing een einde maken aan de werk
loosheid. Overigens, zoo zegt de resolutie,
zal het doel zijn, de taken van den dag te
brengen tot een snelle oplossing en de best
mogelijke samenwerking met de naties te
verzekeren, met wie verbindingen moge
lijk zijn en op welker begrip de vereenig-
de partijen een beroep doen. Om verdere
ontwikkeling van deze samenwerking te
verzekeren ook voor den tijd, waarin de
Rijksdag niet bijeen is, kiezen de partijen
een gemeenschapscommissie van twee le
den uit elk der vier groote-partijen en een
lid van de rechtsstaatspartij.
NIEUW RAADHUIS TE AALSMEER.
B. en W. van Aalsmeer stellen den raad
voor aan den eer J. F. Berghoeff opdracht
te verleen en voor het ontwerpen van een
plan voor den bouw van een raadhuis.
De opdracht zal zich beperken tot een
advies omtrent de plaats van het raad
huis, het toetsen van die plaats aan een op
te stellen bouwprogram en het maken van
een voorloopig ontwerp van het raadhuis
voor de uiteindelijk bepaalde bouwplaats.
B. en W. stellen nog voor een raadhuis-
commissie, 'bestaande uit vijf raadsleden in
het leven te roepen.
VOOR BEHOUD VAN WERK TE
AALSMEER.
In de Aalsmeersche bloemisterij dreigde
het gevaar, dat tal van werkgevers hun
personeel zouden notslaan.
Het departement van Sociale Zaken heeft
goedgevonden, dat voor 25.000 gulden bij-
sag in de loonen wordt gegeven. Reeds zijn
400 arbeiders door deze regeling in dienst
gebleven of genomen.
WEDEROPBOUW VAN BOERDERIJEN
Algemeene richtlijnen worden vastgesteld.
De regeeringscommissaris voor den we
deropbouw deelt mede, dat hij, in overleg
met den regeeringscommissaris voor den
akkerbouw en de veehouderij, de behande
ling van zaken, den wederopbouw van
landbouwbedrijven betreffende, tot nader
order heeft opgedragen aan het bureau ont
ruiming van het regeeringscommissariaat
voor den akkerbouw en veehouderij. De lei
ding van den wederopbouw van landbouw-
gebouwen bij dit bureau berust bij den
heer A. D. van Eek, hoofd van de bouw
kundige afdeeling van de directie van de
Wieringermeer te Alkmaar. Bij het opma
ken van plannen tot wederopbouw van ver
nielde boerderijen zullen door den heer
Van Eek te verstrekken algemeene richtlij
nen moeten worden gevolgd; omtrent de in
deeling van de gebouwen zullen dwingende
aanwijzingen worden gegeven.
De eigenaar is vrij in de keuze van zijn
architect, behoudens goedkeuring door den
regeeringscommissaris. Het is de bedoeling
alleen die architecten toe te laten, die be
kend zijn met den bouw van boerderijen en
hun aantal te beperken.
Zoo zal het in die streken, waar vele boer
derijen werden verwoest, gewenscht zijn,
dat dezelfde architect opdracht krijgt voor
verschillende, in eikaars nabijheid gelegen
boerderijen. In dit geval zal de aanwijzing
van architecten door den regeeringscom
missaris kunnen plaats vinden.
De gang van zaken zal ongeveer als volgt
zijn:
De algemeene richtlijnen en de afmetin
gen en indeeling van de gebouwen worden
gegeven door of vanwege den heer Van Eek,
die in verschillende plaatsen een kantoor
zal vestigen (Bureau wederopbouw boerde
rijen). Het plan met kostenbegrooting kan
door den architect worden opgemaakt,
waarna het door den dienst van den heer
Van Eek wordt beoordeeld. Bij de beoor
deeling van het plan wordt tevens de waar
de van het gebouw vóór de vernieling op
genomen. Blijkt bij dezen dienst geen be
zwaar tegen het plan te bestaan, dan wordt
het door tusschenkomst van dezen dienst
aan den regeeringscommissaris voor den
wederopbouw ter goedkeuring aangeboden.
Na diens goedkeuring zal het bureau ont
ruiming met de advies-commissie vorderin
gen en de voor de oorlogsgeweldschade
aan te wijzen instantie vaststellen, welke
schadeloosstelling of welk crediet kan wor
den verleend.
Op basis hiervan wordt met den eigenaar
een overeenkomst aangegaan en kan op
aanwijzing en volgens door het bureau we
deropbouw boerderijen goed te keuren be
stekken met de uitvoering worden begon
nen.
Teneinde de landbouwgebouwen met
spoed te kunnen herstellen of herbouwen,
hetgeen uit een oogpunt van de voedsel
voorziening van belang is, zullen bij de
burgemeesters der gemeenten formulieren
verkrijgbaar zijn, waarop de eigenaar me-
dedeelingen kan doen omtrent den aard der
vernieling. Aan de hand van de ingezonden
formulieren zal daarna de heer Van Eek
zoo spoedig mogelijk contact met de belang
hebbenden zoeken.
Het hoofdkantoor van het bureau weder
opbouw boerderijen is gevestigd te Utrecht,
Maliesingel 12, tel. 16551. Het eerste bu
reau voor het district noordelijk deel Greb-
belinie is geopend te Amersfoort, Heiligen-
bergerweg 93, tel. 6955.
HILVERSUMS BURGEMEESTER
NAM AFSCHEID.
In een bijeenkomst van raadsleden heeft
gisteravond mr. dr. K. L. C. M. I. baron de
Wijkerslooth afscheid genomen als burge
meester van Hilversum. De bijeenkomst
had een ongewoon en eenigszins pijnlijk
verloop. Nadat de burgeeester allen raads
leden een hand had gegeven, verzocht de
burgemeester hun, zich naar de raadszaal
te begeven „ten einde hem nog eenmaal
in de oude formatie te zien." In de raad
zaal hield de burgemeester een toespraak,
in het verloop waarvan hij het eerste num
mer van een nieuw blad, „Nationale Een
heid" geheeten, en waarvan hij redacteur-
uitgever bleek te zijn, openvouwde en
daaruit een aantal stukken voorlas. Aller
eerst een overzicht van de nationale en
internationale gebeurtenissen, met inbe
grip van die aan de fronten, vervolgens
den stamboom van zijn geslacht, waarme
de de burgemeester onthulde, dat hij in
vrouwelijke lijn rechtstreeks afstamt van
Willem den Zwijger en in welk verband
hij opmerkte aan zijn bloed en aan zijn ge
slacht het recht te ontleenen leiding te ge
ven.
Daarna volgde een proclamatie „aan het
Nederlandsche volk", waarin de burge
meester zeide „heden de Leiding die het
Nederlandsche Volk behoeft" op zich te
nemen, nu de „Van Hogendorp van 1940
zich niet meldt". Na deze voorlezing ver
hieven twee personen op de tribune zich
en zongen, met den burgemeester, die even
eens was opgestaan, een couplet van het
Wilhelmus, onder doodsche stilte aange
hoord door de verbaasde raadsleden en
overige, eveneens verbaasde, aanwezigen.
Na nog zijn program te hébben voorgele
zen, verwijderde de burgemeester zich uit
geleide gedaan door den bode.
Wethouder Bakker, die in den voorzit
terszetel plaats nam, schorste de bijeen
komst en nadat deze later weer geopend
was, wees de wethouder er op, dat al wat
er te voren geschied was, niet in een offi
cieele raadsvergadering is gebeurd. Deze
liet hij eerst thans aanvangen. Wethou
der Bakker zeide, dat hij en zijn medewet
houders hadden gehoopt, dat de burge
meester, die evenals wij allen door de
spanningen van dezen tijd bevangen is ge
weest, na een korte rustpoos zijn functie
opnieuw zou vervullen, doch dat heeft niet
zoo mogen zijn. De nog steeds sprakelooze
raad ging hierna over tot de behandeling
van de- agenda. „Tel."
PROVINCIALE STATEN VAN
ZUID-HOLLAND
In een korte zitting van de Provinciale
Staten van Zuid-Holland zijn hedenoch
tend verschillende voorstellen z. h. st.
aangenomen, o.a. dat betreffende het maken
van een noodkeering in de Gouwe nabij de
Rabatbrug en overdracht in beheer van de
Kromme Gouwe aan de gemeente Gouda,
dat tot wijziging van het tertiair wegen
plan, waarbij in dit plan worden opgeno
men de verbindingen DelfgauwLeede
Berkel via den Rodenrijschenweg en Delf
gauw Oude LeedeDoenkade, en het ge
deelte van den Leidschevaartweg tusschen
den Vogelenzangschenweg en de Margrie
tenlaan. Dat tot wijziging van de rechts
positie van het provinciaal personeel le. in
zake het gelijktijdig genot van burgerlijke
en militaire belooning en 2e. een machti
ging aan Geedputeerde Staten om, voor
het geval besloten wordt tot toekenning van
een duurtebijslag aan de rijksambtenaren,
reeds aanstonds ook aan de ambtenaren
in dienst van de Provincie op gelijken voet
een duurtebijslag te verleen en.
De zitting werd hierna gesloten.
Zes Engelsche vliegtuigbommen, welke op het dorpje Kwintsheul werden geworpen, richtten
Dinsdagnacht vrij veel schade aan. Hierboven de boerderij .Vredebest", welke vernield werd
