De strijd in Frankrijk Oe ontmoeting in lief bosch van Compiègne £eg.en&tand cancentieett -zich in het daóten Mae de fccatióchen we>ideti ardaatig-en Onrust rond de Middellandsche Zee Politieke ontwikke ling in Roemenië Historische datum 21 Juni 1940 He* Deensche s.s. „Alpha" vergaan ZATER'MG 22 JUNI 1940 DE LE'DSCHE COURANT TWEEDE BEAD - PAG. 6 LUCHTMACHT BEHEERSCHT FRANKRIJK INGESLOTEN TROEPEN VECHTEN HARDNEKKIG Met frontbericht van het D.N.B. luidt: De gevechtshandelingen in Frankrijk concentreeren zich steeds duidelijker op den oostelijken vleugel van het geheele operatieterrein. Terwijl in het westen, van de Loire- monding tot aan het Rhónedal de door de pantsertroepen en gemotoriseerde groepen gewonnen gebieden systematisch worden bezet, zonder dat het daarbij nog tot noe menswaardige gevechtshandelingen komt, bieden de in Eizas-Lotharingen ingesloten Fransche troepen op verscheidene plaatsen nog steeds tegenstand. Dat geldt in de eer ste plaats van het deel der Maginotlinie, dat aan weerskanten van Diedenhofen ligt, evenals van kleinere groepen vanv den tegenstander, die zich ten zuidenoosten van Toul, in het gebied van Hagenau, St. Dié en Gérardmer verdedigen. Overal echter is de ruimte, waarbinnen nog tegenstand kan worden geboden, syste matisch vernauwd, wlarbij het luchtwapen door direct ingrijpen in den strijd op den •beganen grond beslissend bijdroeg tot het breken van den weerstand van den tegen stander. De verwijzing in het legerbericht van gisteren naar de succesvolle medewerking van het luchtdoelgeschut aan belangrijke bewegingsgevechten, verdient speciaal de aandacht. Gebleken is, dat zoowel het lich te als het zware luchtdoelgeschut zeer be weeglijk is en dientengevolge met groot profijt ook kan worden gebruikt in den strijd op den beganen grond, zeer speciaal in verband met snelle troepen en gemotori seerde eenheden. De aanvallen, die Duitsche gevechts vliegtuigen en groepen duikbommen werpers op scheepsdoelen voor La Rochelle en de monding der Gironde gerioht hebben, toonen aan, dat feitelijk geheel Zuid-Frank rijk thans operatieterrein van het Duitsche luchtwapen is, dat daarmede effectief iedere eventueele ravitailleering van den tegen stander via Zuid-Fransohe havens kan tegengaan. De definitieve cijfers betreffende den DE HOUDING VAN TURKIJE. Volgens te IstanVcel in omloop zijnde geruchten probeer* Engeland nog steeds Turkije ia den oor.og t.* storten. Men zegt, dat Engeland tracht bij Turkije belangsrel ling te wekken voer de toekomst van oy rië door het te verzoeken de politie-be scherming van Syrië op zich te nemen en op deze w(jze een batsmg tusschen Turkije cn Italië te verwekken. Volgens betrouwbare inlichtingen heeft Turkije er echter weinig ooren naar zich aldus in den oorlog te laten storten. Reeds vóór de Fransche nederlaag, zoo verklaart men te Istanboel, heeft Turkije het overne men van het opperbevel over het Fransche Levant-ieger geweigerd. SPANNING IN EGYPTE. Volgens berichten uit Grieksche kringen neemt de spanning tusschen Engelschen en Egyptenaren van uur tot uur toe. De En- gelsche regeering stelt alle pogingen in het werk om den koning van Egypte, die zich heeft beperkt tot het afbreken der diplo matieke betrekkingen met Italië, in de oor log tegen Italië te krijgen. De spanning komt tot uiting in talrijke incidenten. De Egyptische minister-president heeft voor het parlement de volgende verklaring afgelegd: De regeering voert een politiek, die door het parlement is goedgekeurd. Zij is vast besloten al het mogelijke te doen, ten ein de het land de ramp van een oorlog te be sparen. De regeering heeft de legeronder- deelen bevel gegeven af te zien van het deelnemen aan gevechtshandelingen. VERWARRING IN SYRIë. In het Fransche opperbevel van het Le- vant-leger heerscht groote verwarring. Een deel der officieren is er voor, om aan een hevel van de Fransche regeering, de wa pens neer te leggen, geen gevolg te geven. Daarentegen volhardt het grootste deel in gehoorzaamheid aan de regeering en wijst er vooral op, dat dit regeeringsbevel ook van generaal Weygand komt, die tot voor enkele weken het opperbevel te Beiroet voerde. Deze radeloosheid wordt versterkt door de vraag, welke gevolgen het neerleg gen van de wapenen in Syrië zou hebben. Een aftocht der Franschen uit Syrië, zoo zegt men, zou waarschijnlijk de intocht der Engelschen uit Palestina ten gevolge heb ben, die sinds lang bedacht zijn op een over gang van Syrië in de Britsche invloeds sfeer. buit, gemaakt in den slag om Frankrijk, die op 5 Juni begon, zullen pas later be kend worden. De troepen, die thans midden-Frankrijk tusschen de Rhone en de Loire-monding overal systematisch bezetten, vinden in bij na alle plaatsen nog groote hoeveelheden oorlogsmateriaal van den meest verschil lenden aard. ENGELAND STELT ZICH IN OP VERDEDIGING De Londensche correspondent van „Dagens Nyheter" meldt, volgens het D.N.B., dat in de geheime zitting van het Lagerhuis gisteren een herziening van het Britsche oorlogsplan, in verband met de veranderde oorlogsomstandigheden, is be handeld. De militaire toebereidselen wor den in Engeland geheel gericht op de ver dediging van hijgen land. In bevoegde krin gen is men van meening, dat een alge- meene volksbewapening feitelijk niet noo- dig is. Voorstellen als: alle families van handgranaten te voorzien en alle inwoners van Engeland met geweren uit te rusten, scheppen meer gevaren voor ongelukken, dan dat de kracht tot verweer daardoor zou worden vergroot. Niettemin moet de burgerbevolking goed worden geleid, ge organiseerd en uitgerust. Het Spaansche blad „Ya" meldt uit Lon den, dat volgens de „Evening Standard" de Engelsche regeering maatregelen, die een omwenteling zouden beteekenen, op economisch gebied overweegt. Volgens de ze fantastische plannen zouden alle loonen en salarissen niet meer rechtstreeks aan de arbeiders en ambtenaren, maar aan den staat worden uitbetaald, die een gedeelte van het inkomen als zakgeld terug zou be talen. De staat zou alle belastingen en huren zelf betalen. Alle sanitaire diensten zou den kosteloos worden. Het plan zou gelden voor den duur van den oorlog. HET EINDE VAN DEN VOLKENBOND „Aftonbladet" bericht, dat de Volken bond 17 Mei is overleden, toen viervijfde van het personeel werd geëvacueerd en het archief naar Frankrijk werd gebracht. Naar het blad verder bericht, bevindt zich het archief thans te Bordeaux. Men heeft het denkbeeld geopperd, het archief van den Volkenbond als museumstuk aan Amerika te verkoopen. CORPORATIEVE STAATSOPBOUW. Een decreet, dat vandaag wordt gepubli ceerd, verandert de thans in Roemenië be staande eenheidspartij, 't Front der Natio nale Wedergeboorte,_in een nieuw organis me, dat Partij der Natie zal heeten. De ko ning zal de hoogste leider dezer partij zijn. In kringen, die in nauw contact staan met de regeering, verduidelijkt men, dat deze verandering de politieke evolutie vol tooit, die in Roemenië in 1938 is begonnen en die leidde tot de afschaffing der politie ke partijen en de instelling van den cor poratieven staatsopbouw. De nieuwe partij heeft ten doel de nationale eenheid te ver sterken door het dengenen, die uit het front der nationale wedergeboorte werden gesloten de mogelijkheid te geven hun po litieke activiteit te hervatten binnen het kader van het nieuwe organisme. Het ge rucht doet de ronde, dat men aan zekere vroegere leden van de Uzeren Garde be langrijke posten zou toevertrouwen in de partij en dat de bekendsten hunner lid Zou den worden van het kabinet. NEDERLANDSCHE GEZANT OVERHANDIGT NOTA AAN TOKIO. TOKIO, 22 Juni. (Domei). De woord voerder van het Japansche departement van buitenlandsche zaken deelt mede: In zake het incident van 6 Mei waarbij een Ne- derlandsche vliegboot op een Japansche visschersvaartuig heeft geschoten, heeft de Nederlandsche gezant, de heer J. C. Pabst, vanmorgen een officieele nota gezon den aan het ministerie van buitenlandsche zaken, in antwoofd op het Japansche pro test. Deze officieele Nederlandsche nota be helst de volgende vier punten: 1. Het onderhavige incident is voortge sproten uit het onverantwoordelijke optre den van een onderofficier der Nederland sche luchtmacht; de Nederlandsche regee ring zal de volle verantwoording voor het incident op zich nemen. 2. De Nederlandsche regeering geeft uiting aan haar grondige leedwezen over het incident, dat ontstond uit een verbre king der belofte harerzijds om daden van uitdagend karakter tegen Japan in Neder- landsch Indië te verhinderen. 3. De Nederlandsche regeering heeft de genen, die voor het incident verantwoor delijk zijn, reeds zwaar gestraft. 4. De Nederlandsche regeering verwacht dat de Japansche regeering begrijpt, dat bovengenoemde stappen, welke de Neder landsche autoriteiten genomen hebben om het incident te regelen, een waarborg vor men voor de toekomst. WAARDIGER UITERLIJKE OMSTANDIGHEDEN. Op precies dezelfde plaats en in hetzelf de rijtuig, onder veel waardiger uiterlijke omstandigheden, welke den verslagen te- gensitancter niet vernederden, hebben de gevolmachtigden van Frankrijk uit den mond van den gevolmachtigde van den op- pérsten bevelhebber, den chef van het op perbevel der weermacht, generaal Kei lel, de voorwaarden in ontvangst genomen, waaronder Duitschland bereid is een wa penstilstand toe te staan. Aan de aftakking naar het bosch van Compiègne staan posten. Tot op grooten afstand is het gebied afgezet. Rechts van den weg, die leidt naar de plaats van de wapenstilstandsonderhandelingen van 1918 en 1940, ligt een ruime tent. Deze is voor de Fransche delegatie bestemd als verblijf plaats voor haar beraaxislagingen. De in richting is eenvoudig, maar comfortabel. Een staande kalender toont den histori- scben datum van den 21sten Juni 1940. Op een tafel in een hoek staan een karaf wa ter en glazen, schrijiflbenoodigdheden, asoh- bakjes. Het monument van den wapenstilstand van 11 November 1918 is bedekt met de Duitsche oorlogsvlag. In de korte allee, die naar de plaats van de toenmalige onder handelingen leidt, staat een eere-compag- nie met twee treinen van het leger en een van het luchtwapen opgesteld. Midden over de open plek loopen twee rails. Daar- tusschen staat, iets hooger, de gedenksteen met het opschrift: „Hier strandde op 11 November 1918 de misdadige hoogmoed van het Duitsche keizerrijk, overwonnen door de vrije volken, die het zich aanmatigde te onderwerpen." *Vlak boven den steen wappert de standaard van den Führer Rechts van den steen staat, precies op de zelfde plaats als in 1918, het rijtuig, waar in toen de onderhandelingen werden ge voerd en waar van dag dé vertegenwoor digers van het overwonnen Frankrijk de voorwaarden voor den wapenstilstand in ontvangst nemen. Het is een normale restauratiewagen van de „Cie dies Wagons Lits", die volledig zonder eenige versiering is gebleven. In het midden staat een groote rechthoekige taf-el. Daarop staan witte plaatskaarten met het gouden souvereiniteits-embleem. Op het tweede spoor geeft een gedenk steen de plaats aan, waar in 1918 het rij tuig van de Duitsche gevolmachtigden stond. Aan dezen kant is ook het monu ment voor Foch opgericht,-mothet front naar bet rijtuig. Op de plaats, vaar toen het Duitsche rijtuig stond, hebben de ver tegenwoordigers der binnen- en buiten landsche pers hun plaats, terwijl vlak voor bet rijtuig de generale staf, de admi raliteit en de eeregasten van staat en par tij op den Führer wachten. Onder hen ziet men den rijksleider der S.S. Himimler, rijksminister Lammers, rij kspérschef dr. Dietrich, rijksleider Bormann, den chef van het weermachtsleidingsbureau, gene- raal-majoor Jodl, luitenant-generaal Bo- densohatz, de persoonlijke en militaire ad judanten van den Führer en generaal Glaise Horstenau. EERE-COMPAGNIE TREEDT AAN. Even voor drie uur treedt de eerecom pagnie aan. Te kwart over drie arriveer de de Führer per auto op het plein van het gedenkteeken. Hij werd door generaal- veldmaarsohalk Göring, groot-admiraal Rader, generaal von Brauchitsch, generaal Keitel, den rijksminister van buitenland sche zaken von Ribbentrop en den plaats vervanger van den Führer, Rudolf Hess, ontvangen. Gevolgd door deze persoonlijk heden liep hij langs de eerecompagnie. Aangekomen op het ronde plein, begaf hij zich naar den gedenksteen en stapte daar op met zijn gevolg in het rijtuig. Iets later, te half vier, verscheen de Fransche delegatie, die Donderdag de voorste Duitsche. linie bij Tours was ge passeerd en die' door den opperkwartier- meester van het leger, luitenant-generaal von Tippelskiroh, naar Compiègne was be geleid. De gevolmachtigden van Frankrijk hadden in een hotel te Parijs overnacht. Gisterochtend werden zij naar Compiègne gebracht, waar zij door eerste luitenant Thomas, den commandant van het hoofd kwartier van den Führer, naar de ronde open plek werden geleid. GENERAAL HUNTZIGER BETREEDT HET RIJTUIG. Generaal Huntziger bleef een oogen- blik nadenkend staan, voor hij om 15 uur 35 in het -ijtuig stapte. In het rijtuig waren de Führer en zijn gezelschap opgestaan. De Führer begroet te elk der Fransche. gevolmachtigden door het opheffen van de rechterhand. Daarop namen de deelnemers hun plaatsen in. De Führer had plaats genomen voor het mid den van de tafel, rechts van hem zaten ge- neraal-veldmaarsohalk Göring, vloot-admi- raal Rader en de rijks-minister van bui tenlandsche zaken, von Ribbentrop, links generaal Keitel, generaal von Brauchitsch en Rudolf Hess. Aan den anderen kant nam de leider der Fransche delegatie, generaal Huntziger, de middenplaats in. Aan zijn linkerzijde zat viaa-admiraal Leluc, aan zijn rechterzijde ambassadeur Noël en ge neraal Bergeret. Daarop stond de chef van het opperbe vel der weermacht, generaal Keitel op en la- op bevel van den Führer de preambule voor van de wapenstilstandsvoorwaarden. In aansluiting hierop werd de preambu le vertaald door gezant Schmidt. Daarop stonden alle aanwezigen op en de Führer verliet met zijn gezelschap te 15 uur 42 het rijtuig, terwijl generaal Keitel met de Fransche gevolmachtigden in het rijtuig bleef. Toen de Führer de allee naar de open plaats voor het monument had bereikt, meldde zich de 'commandant van de eere compagnie bij hem met de woorden: „Mijn Führer, de Groot-üuitsche weermacht groet haar oppersten bevelhebber." De Führer dankte hem, de volksliederen weer klonken. De historische handeling in het bosch van Compiègne was geëindigd. VÓÓR HET VERTREK VAN DE GEVOLMACHTIGDEN UIT BORDEAUX. Omtrent de zitting, waarin de Fransche regeering den gevolmachtigden bun in structies heeft gegeven, meldt de „Petit Parisien", volgens Havas, dat tijdens deze zitting vijftig parlementsleden zich om Pétain hebben geschaard. De verklaring van Laval, dat men het land niet kon red den door te vluchten, werd luide toege- juict. Na deze vergadering overhandigde een delegatie, die bestond uit Marquet, Pierre Laval, Bergery en Bart'he een ver klaring van vertrouwen aan Pétain. DE WAPENSTILSTANDS VOORWAARDEN VAN 1918. Ter herinnering en vergelijkirig met de Duitsche wapenstilstandsvoorwaarden die Frankrijk thans worden voorgelegd, diene dat de voorwaarden voor den wapenstil stand, welke in November 1918 door de Franschen aan de Duitschers werden opge legd, als volgt luidden: Ontruiming der bezette gebieden en van Elzas-Lotharingen binnen vijftien dagen; Vrijlating der geallieerde gevangenen; Uitlevering van 5000 kanonnen, 30.000 machinegeweren, 3090 mijn werpers, 2000 vliegtuigen, 5000 locomotieven. 150.000 spoorwegwagons, 10.000 vrachtauto's. Terugtrekken der Duitsche troepen uit Oostenrijk, Rusland, Roemenië en Turkije; Uitlevering van alle duikbooten, inter fering van zes slagkruisers, tien slagsche pen, acht kleine kruisers en 50 torpedo- bootjagers; Stopzetting der Duitsche luchtstrijd krachten. De blokkade zou vooralsnog worden ge handhaafd. FRANSCHE REGEERING NOG TE BORDEAUX. De Fransche radio beeft geruchten ge dementeerd, volgens welke die Fransche regeering Bordeaux zou hebben verlaten. BINNENLAND De „Dorus Rijkers" redt 16 van de 20 opvarenden De motorredingboot „Dorus Rijkers" van de Noord- en Zuid-Hollandsche Red- dingmaatschappij is gisteravond om onge veer elf uur uit den Helder gevaren om hulp te bieden aan een schip, waarvan men bericht had ontvangen, dat het in nood ver keerde. De plaats waar het zich moest be vinden was ten Westen van het eiland Texel. De „Dorus Rijkers" voer door het Molengat. Vanochtend om twee uur mocht het ge lukken zestien opvarenden van het Deen sche s.s. „Alpha", die in een sloep rond dreven, op te pikken, ongeveer vijf mijlen ten Westen van den vuurtoren van Eier- land. Het schip is vermoedelijk tengevolge van een ontploffing ten onder gegaan. Vier opvarenden worden vermist. Van de geredden zijn er eenigen licht gewond. De Dorus Rijkers" liep vanoch tend om ongeveer zes uur met de gered den Den Helder binnen. DUITSCHE PARTIJ-INSIGNES Voor Nederlanders niet geoorloofd Daar het is voorgekomen, dat Neder landers zich vertoond hebben met Duitsche partij-insignes, wordt er van Duitsche zijde op gewezen, dat dit niet geoorloofd is. Nederlanders mógen geen insigne van de N.S.D.A.P, of van eenige Duitsche partijformatie dragen. WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN VOOR DE TOEKOMST. De T ij d constateert, dat in de maat schappelijke verhoudingen veel zal moe ten worden gewijzigd. En het blad van gisteravond vervolgt dan in denzelfden geest, als waarin wij gisteren schreven: „Zonder een erf tige herziening van vele oude vormen zal dat niet afgaan. In den grooten storm is, bij ons zoo goed als elders, over menig oud geding een snel oordeel gestreken. Een oordeel! dat vaak in dezelfde richting gevallen is, als onze eigen bedenkingen en overwegin gen zich reeds bewegen, maar een oor deel ook, dat geen plaats meer laat voor de lijnen van geleidelijkheid, waarin "wij ons vroeger bij voorkeur bewogen. Wat vroeger is betoogd en bepieit in dit blad niet op de laatste plaats over herziening van ons staatsbestel, over cor poratieve ordening, over versterking van het gezag, over nationale concentratie, ever werkloosheid, arbeidsdienst en vele andere groote en kleinere vraag stukken van ons nationale en maatschap pelijke leven, stelt zich nu met onmid dellijke kracht voor onze oogen. Velen van ons hebben ook vroeger beseft, dat deze problemen dringend waren, ja, dat hun al of niet snelle oplossing zoo veel beteekende als de vuurproef van ons bestel; velen van ons hebben het tem po, waarin inderdaad naar een oplossing werd gezocht of aan de gevonden oplos singen gewerkt, veel te traag gevonden. Maar ook zij wisten, dat wij op weg wa ren; alleen was de gang te traag, waren de hindernissen te vele en werden de „heilige huisjes" langs dien weg te veel ontzien. Dat neemt niet weg, dat voor de nieuwe maatschappelijke orde, die wij hu gemeenzaam met vele, zoo niet alle, volken moeten trachten te bouwen, in ons land goed materiaal en bruikbare plannen gereed liggen. Een nieuwe maatschappelijke orde, die de volkseen heid als richtsnoer heeft en zich grondt op arbeid en gelijkheid, vindt in ons al lerminst onvoorbereide werkers". Wat in den laatsten zin wordt opge merkt is volkomen juist. Wij onderstreepen het: „Een niéuwe maatschappelijke orde, die de volkseenheid als richtsnoer heeft en zich grondt op arbeid en gelijkheid, vindt in ons allerminst onvoorbereide werkers". De Volkskrant wijst er in een arti kel op de houding van een orgaan als „Volk en Vaderland": „De Duitsche bezetter moge het Ne derlandsche volk nemen zooals het is, „Volk en Vaderland" doet het niet. Het wil een Nederland met een ande re, in den vreemde geborgde volksaard. En het wil ons die niet langs den weg der overtuiging bijbrengen, maar ze ons met geweld opleggen. Kleine minderheid in het land, heeft de N.S.B. de pretentie het Nederland sche volk naar haar hand te zetten. Ontmoet ze daartegen verzet, dan toont ze zich geweldig ontstemd. Dan heet het, dat men een „nacht- schuiter" is. Geeft men van eenige meegaandheid met de denkbeelden der N.S.B. blijk, dan wordt het voorgesteld, dat dit niet op recht gemeend is, dat men overeenstem ming voorwendt ten einde zijn positie te kunnen handhaven en alles bij het oude te laten blyven. Alleen de N.S.B.-ers hebben recht van spreken". DR. J. H. GUNNING J.H.zn OVERLEDEN. Donderdagmiddag is op 81 jarigen leef tijd te Amsterdam overleden dr. J. H. Gun ning J.H.zn. Johannes Hermanus Gunning werd ge boren te Hilversum en was de zoon van den bekenden prof. J. H. Gunning, die vele jaren hoogleeraar was aan de universitei ten te Amsterdam en te Leiden. De thans overledene studeerde aan de Utrechtsche hoogesohool theologie en te Leiden Ara bisch en Syrisch. In 1881 promoveerde hij tot doctor in de godgeleerdheid. Op vele plaatsen is hij vervolgens predikant ge weest. In 1913 werd dr. Gunning predikant- directeur van het Diaconessenhuis te Haar lem, welk amibt hij anderhalf jaar waar nam, Behalve als predikant was Dr. Gun ning ook bekend als redacteur van het weekblad „Pniel", hetwelk hij begin Janu ari 1892 te Leiden oprichtte. Dr. Gunning heeft een groot aantal theologische wer ken het licht doen zien, waarvan ter ge legenheid van zijn tachtigsten verjaardag een bloemlezing wérd samengesteld. De teraardebestelling zal Maandag te 11 uur op de begraafplaats „Zorgvlied" te Amsterdam geschieden. DERDE-ORDE-STUDIEDAGEN. Vanwege de tijdsomstandigheden zijn de Derde-Orde-Studiedagen, die begin Juli te Weert zouden gehouden worden, afge last. Het Secretariaat te Weert raadt ech ter de districtsbesturen en afdeelingen sterk aan op kleinere schaal bijeenkomsten te organiseeren, waar nog eens het beken de Drie-punten-program aan de leden wordt uiteengezet en ingescherpt. Tevens zullen in diverse Districten boete- en be detochten worden gehouden tot verkrijging van den Vrede in Europa.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 6