Koning Leopold capituleert DINSDAG 28 MEI 1940 Regeling van tabaksbedrijven ffieCgm ataken dm tegmaicutd Tegen den wil van het ministerie 31ste Jaargang No, 9652 $z^idó<zh<i(3oiVt£vnk Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20013, Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Poetbus 11. Hedenmorgen meldde het D. N. B.: De Fransche minister-president Reynaud heeft vanmorgen een radiorede gehouden. Hij verklaarde, dat het Belgische leger, dat zich vanmorgen om vier uur in den sector ten Noorden van de hoofdstad (capi- tale) bevond, den weg geopend heeft voor den inval der Duitsche pantser-divisies. Het D. N. B. merkt hierbij op, dat met „capitale" waarschijnlijk bedoeld is: Duin kerken. Voorts verklaarde Reynaud, dat de koning van België de wapenen heeft neer gelegd. Reynaud verklaarde verder: Thans moeten wij vertrouwen op onze solda ten en leiders, die het totale blok van het front vormen. Wij zullen de Somme-linic houden en eveneens de linie aan de Aisne. Het hoofdkwartier van den Fuehrer meldde vervolgens: Onder den indruk van de vernietigende uitwerking der Duitsche wapenen, heeft de koning der Belgen het besluit genomen, den verderen zinloozen tegenstand te staken en om wapenstil stand te verzoeken. Hij heeft ingestemd met den Duitschen eisch tot onvoorwaar delijke capitulatie. Het Belgische leger heeft daarmede op den dag van heden de wapens neergelegd en opgehouden te bestaan. Het D. N. B. meldt naden In zijn hedenmorgen gehouden radiorede heeft de Fransche minister-president, Reynaud, o.a. het volgende gezegd: „Ik moet het Fransche volk heden, in een zeer ernstig uur, mededeeling doen van hetgeen in den afgeloopen nacht is geschied. In het Noorden strijden wij sinds dagen met alle kracht tegen het Duitsche leger. Sinds den 14en Mei hadden de Duitschers het leger der geallieerden in twee groepen gesplitst, één in het Noorden en één in het Zuiden. In het Noorden streed het derde geallieerde leger, dat was samengesteld uit Franschen, het Britsche expeditiekorps en Belgen, onder het op perbevel van Blanchard. Het Belgische leger heeft vannacht, op bevel van zijn koning gecapituleerd. Achttien dagen geleden richtte de koning zich tot ons. Thans heeft koning Leopold III de wapens neergelegd. Hij heeft dit besluit genomen tegen den eenstemmigen wil van het ministerie". Dit nummer bestaat uit twee bladen* V Aan den opbouw* Met voldoening zullen wij allen verne men, dat een zeer bekwaam man prof. dr. de Quay is benoemd tot regeerings- commissaris voor den arbeid. Met voldoening, omdat hierdoor wederom een bewijs wordt gegeven, dat inderdaad Duitsche dhtoriteiten met Nederlandsche deskundigen willen en zullen samenwer ken om met kracht te werken aan den weder-opbouw van het geschokte econo mische leven in Nederland. Een Regeeringscommissaris voor den arbeid. Er moet hard worden gewerkt. Onder de voorschriften die worden gege ven en waaraan ieder zich stipt zal hou den zal iedereen zijn plicht doen, méér doen dan wat onder gewone omstandighe den als „plicht" wordt beschouwd. Wij moeten allen elkaar bij den arbeid steunen. Niemand zij zoo misdadig, om bij zijn arbeid uitsluitend te denken aan zijn eigen belang, maar hij diene daarbij zoo veel mogelijk anderen, de gemeenschap en wete voor dat mooie doel offers te brengen. Zoo gaan wij aan den opbouw met goeden moed, in Godsvertrouwen! In éénheid en saamhoorigheid van allen! V Lichtzijden, Deze verschrikkelijke en schrikwekken de tijd heeft ook z'n 1 i c h t z ij d e n ook voor ons. 't Is al dikwijls gezegd en geschreven, maar 't mag toch nog wel 'ns herhaald, opdat wij niet, als tegen den grond gesla gen dóór neerslaande wederwaardigheden, blind zouden zijn voor het lichtende goede boven en rondom ons, dat deze tijd ons schenkt. Het lichtende goede, dat deze tijd ons schenkt. Wij bezinnen ons veel meer op de diep ste realiteit, de diepste werkelijk heid Van het leven. De werkelijkheid n.L, dat het leven ons.is geschonken, om God te dienen. Deze werkelijkheid staat nu vóór ons in een zoo zeldzaam helder licht De predikant bij de plechtigheid van de zegening van den arbeid, j.L Zondag in de dekenale Kerk te Leiden, zeide het aldus: „Duizenden onzer, wakker geslagen ■uit 'n slaap van traagheid en onver schilligheid, duizenden zoeken thans met oprechte ijver de band te herstel len, die ons bindt aan het bovenna tuurlijke, aan God; en die bij zoo velen was verbroken of verslapt. Wij allen, wij hebben enkele dagen geleefd op de grenzen der eeuwigheid. De doods-engel stond ons vlak nabij en raakte ons reeds met de vleuge len. Zooals God anderen tot Zich nam, zoo had Hij ook ieder van ons voor Zijn oordeel kunnen roepen. Zijn Barmhar tigheid liet óns echter nog de tijd. Wie, wie zou nu zóó roekeloos durven zijn, om den geschonken tijd wederom nut teloos te laten voorbijgaan? Van zoo heel nabij hebben we aan schouwd het vergankelijke, het brooze, het nietswaardige van een menschen- leven, en van alles wat door de eeu wen heen door menschen werd opge bouwd en gemaakt. We hebben een les gekregen, zóó duidelijk, zóó huive ringwekkend duidelijk, dat ze ons nooit meer uit het geheugen gaat." De verinnerlijking vein het godsdienstig leven is voor velen, moét zijn voor ons allen de lichtzijde van dezen tijd. Is er wel veel gebeden ook onder ons? Deze vraag hoorden wij Zaterdagavond een predikant stellen. Is er wel veel gebe den ook onder ons? Hebben wü veel ge beden zóó, dat ons bidden was een verhef fing van het verstand, den geest, het hart tot God, een spreken met God? En: wordt er nu niet veel meer gebeden in dien echten, waren zin? Och, dat wij toch niet blind zijn voor het licht, dat door de donkerte van dezen tijd dringt! Vergunning voor verkoop verplicht Voorloopige beperkte dispensatie Het departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart heeft een verordening be kend gemaakt voor de tabaksbedrijven. Bij deze verordening wordt aan tabaksbedrijven verboden onbewerkte tabak en tabaksproduc ten te verkoopen, af te leveren, te bewer ken en te doen verwerken zonder schrifte lijke vergunning van het Rijksbureau voor Tabak en Tabaksproducten. Van deze verbodsbepaling wordt voor- loopig algemeene dispensatie verleend, voor zoover betreft verkoop en aflevering van tabaksproducten en verwerking van onbe werkte tabak, met dien verstande, dat de verkochte, afgeleverde en gefabriceerde hoeveelheden per week niet meer mogen bedragen dan gemiddeld per week door het betreffende bedrijf aan eiken afzonderlij ken afnemer in 1939 is verkocht of in 1939 gemiddeld per week is vervaardigd. De verordening luidt: 1. Er wordt ingesteld een rijksbureau voor tabak en tabaksproducten. Het adres van dit bureau zal zoo spoedig mogelijk worden bekend gemaakt. 2. Onder tabaksbedrijven worden in de navolgende bepalingen verstaan bedrij ven, die tabak of tabaksproducten verhan delen, opslaan, bewerken, verwerken of vervaardigen, met uitzondering van die, welke tabaksproducten in het klein ver koopen. 3. De tabaksbedrijven zijn verplicht aan het rijksbureau vornoemd alle inlchtingen te verstrekken, die in verband met een goede uitvoering dezer bepalingen noodig worden geacht. 4. Het is aan tabaksbedrijven verboden onbewerkte tabak en tabaksproducten te verkoopen, af te leveren, te bewerken, te verwerken, te doen verwerken of te doen verwerken zonder schriftelijke vergunning van het rijksbureau. 5. Het rijksbureau kan aan bepaalde of aan alle tabaksbedrijven geheele of ge deeltelijke dispensatie verleenen voor een bepaalden termijn of tot wederopzeggens toe. 6. Onmiddellijk ingaande wordt, tot een nader te bepalen tijdstip, van de verbods bepaling, vermeld in lid 4, dispensatie ver leend voor zoover betreft verkoop en af levering van tabaksproducten en verwer king van onbewerkte tabak, met dien ver stande, dat de verkochte, afgeleverde en ge fabriceerde hoeveelheden der per week niet meer mogen bedragen dan gemiddeld per week door het betreffend bedrijf in het Organisatie van den arbeid PROF. DR. J. E. DE QUAY BENOEMD TOT REGEERINGSCOMMISSARIS. De Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht heeft op de voordracht van den Secrearis-Generaal, waarnemend Hoofd van het Departement van So ciale Zaken, besloten, met ingang van 21 Mei bij het Departement van Sociale Zaken te benoemen voor de organisa tie van den arbeid, prof. dr. J. E. de Quay, te Tilburg. Prof. De Quay is 26 Augustus 1901 te 's-Hertogenbosch geboren; hij studeerde te Utrecht en promoveerde aldaar. Daarna was hij een half jaar in de Vereenigde Sta ten werkzaam aan eenigc universiteiten: na zijn terugkeer kreeg hij een tijdelijke opdracht bij de P. T. T. Vervolgens is hij lector en daarna hoogleeraar geworden aan de R. K. Handelshoogeschool te Til burg, eerst alleen in de psychotechniek, later tevens in de bedrijfsleer. MR. J. B. KAN ADVISEUR VAN REGEERINGSCOMMISSARIS. De Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht heeft besloten mr. J. B. Kan, lid van den Raad van State te benoemen tot adviseur in algemeene zaken van den Regeeringscommis saris voor den Wederopbouw, jaar 1939 gemiddeld per week is vervaar digd. 7. Aan een vergunning als bedoeld in lid 4 kunnen door het rijksbureau voorwaar den en beperkingen worden verbonden. 8. Vergunning als bedoeld in lid 4 kun nen slechts worden verleend aan tabaks bedrijven, welke bij het rijksbureau zijn ingeschreven. 9. Tabaksbedrijven kunnen het rijks bureau schriftelijk verzoeken ingeschre ven te worden. Het rijksbureau kan aan de inschrijving voorwaarden verbinden. Het is bevoegd inschrijvingen van bedrijven, die naar zijn oordeel niet als tabaksbedrijven kunnen worden beschouwd, te weigeren. Het is eveneens bevoegd ingeschrevenen te schorsen of te schrappen. 10. Niet tijdige of onvolledige inzending van gevraagde opgaven, alsmede het doen van opgaven in strijd met de waarheid, kan onmiddellijke vervallenverklaring der dispensaties, genoemd in lid 5 en 6, met zich brengen. De vervallenverklaring ge schiedt door het rijksbureau. 11. Bij de afgifte van vergunningen, be doeld in lid 4, wordt door het rijksbureau een consentgeld geheven, dat niet meer zal bedragen dan 1/2 procent van de netto- waarde der betrokken goederen. Het rijks bureau is bevoegd van de betaling, al dan niet onder door hem te stellen voorwaar den, geheele of gedeeltelijke dispensatie te verleenen, met dien verstande, dat het mi- nimum-consentgeld ƒ0.25 bedraagt. 12. Voor zoover de kosten aan de uit voering dezer regeling veihonden niet door consentgelden worden gedekt, zullen zij volgens door het rijksbureau te stellen re gelen worden omgeslagen over de inge schreven tabaksbedrijven. 13. Het rijksbureau is bevoegd nadere regelen te stellen ter bevordering eener goede uitvoering dezer bepalingen, in het bijzonder met betrekking tot de aflevering, bewerking en verwerking van onbe werkte tabak, alsmede met betrekking tot de aflevering van tabaksproducten. Distributie van thee en koffie Tijdelijk verbod van verkoopen dezer artikelen Het Departement van Handel, Nij verheid en Scheepvaart maakt bekend, dat in verband met de beschikbare hoe veelheden koffie en thee binnenkort tot distributie van deze artikelen zal worden overgegaan. Ten einde er voor te kunnen zorg dragen, dat bij het begin van de dis tributie de winkeliers over voldoende voorraden beschikken, zijn de afleve ring en verkoop van thee en koffie aan den consument met ingang van van daag, Dinsdag 28 Mei, geheel verbo den. Met ingang van heden zijn ook het koopen en het verkoopen en afleveren aan den handel verboden zonder de daarvoor vereischte schriftelijke ver gunning. Deze verbodsbepalingen gel den ook voor het uitvoeren van reeds gedane bestellingen. Nadere mededeeüngen betreffende een en ander zullen ten spoedigste wor den bekend gemaakt. Tegemoetkoming oorlogsschade Commissie ingesteld die voorstellen heeft te doen inzake tegemoetkoming en financiering daarvan. De opperbevelhebber van Land- en Zee macht heeft op de voordracht van de Secre tarissen-Generaal, wnd. Hoofden van de Departementen van Algemeen Bestuur, be sloten, een Commissie in te stellen, die tot taak zal hebben ten spoedigste voorstellen te doen: a. Nopens de beginselen, volgens welke van Overheidswege tegemoetkoming zal worden verleend in verband met geleden materieele oorlogsschade; b. Nopens de wijze, waarop de finan ciering hiervan zal dienen te geschieden; Hij heeft benoemd: tot lid en voorzitter van deze Commis sie ir. W. H. van Leeuwen te Delft; tot leden prof. H. A. Kaag te Tilburg; mr. K, P. van der Mandele, te Rotterdam; tot secretaris prof. mr. P. Lieftinck, te 's-Gravenhage, DE DUITSCHE BLADEN OVER DE CAPITULATIE VAN BELGIë. De Duitsche bladen publioeeren het be richt van de capitulatie van het Belgische leger met de volgende toevoeging: Duitsoh- land gedenkt iin dit uiur zijn dappere sol daten, die met een voonbeeldigen strijdt- geest zonder eenige terughouding verster kingen omver liepen, die tot de sterksten der wereld behoorden. Het geheele Duit sche volk ziet met een gevoel van diepe dankbaarheid en onibedjwingbaren trots op naar de troepen, die zulke schitterende wapenfeiten hebben volbracht en deze ca pitulatie hébben afgedwongen. DE INDRUK VAN DE BELGISCHE CAPITULATIE IN BELGRADO Het bericht van de capitulatie van België is in politieke kringen van Belgrado inge slagen als een bliksemstraal. Men ziet daar in den laatsten uitweg, welke den Belgi schen koning nog overbleef, zijn volk van den zekeren ondergang te redden, waar in het stellig zou zijn gestort, indien 't aan de zijde van Engeland en Frankrijk ljad blijven strijden. De indruk te Belgrado is des te grooter, aangezien de bladen juist valsche berich ten publiceerden uit Parijs over een be- Verbod stopzetten ondernemingen. Ontslag aan arbeiders beperkt De Opperbevelhebber van Land en Zee macht heeft de volgende verordening afge kondigd. Artikel I. Het is na 27 Mei verboden: a. den arbeid in een onderneming blij vend. of tijdelijk stop te zetten; Of den arbeidsduur te verminderen tot minder dan 36 uur; of b. gedurende een tijdvak van dertig achtereenvolgende dagen 25 of meer arbei ders in een onderneming al of niet tegelij kertijd te ontslaan, zonder hiertoe vooraf schriftelijke vergunning te hebben verkre gen van of namens den Directeur-Generaal van den Arbeid. Aan deze vergunning kunnen voorwaar den worden verbonden. Artikel 2. Het verzoek om vergunning moet weerde uiterst gunstige positie aan het Noordelijke front. AAN KONING LEOPOLD WORDT EEN KASTEEL TOEGEWEZEN. HOOFDKWARTIER, 28 Mei (D.N.B.) De koning der Belgen heeft om verder bloedvergieten en de volledige doellooze vernietiging van zijn landl te doen ophou den, zijn besluit, om de wapens neer te leggen, tegen den wensch van de meerder heid van zijn ministerie genomen. Dit ministerie, dat in de eerste plaats verantwoordelijk is voor de over België losgebi-oken catastrophe, schijnt ook thans zijn Engelsdh-Fransche opdrachtgever» to willen blijven volgen. De Fuehrer heeft verordend, dat tegen over den koning der Belgen en zijn leger een zoodanige houding wordt aangenomen, als waarop dapper strijdende soldaten aanspraak kunnen maken. Daar de koning der Belgen voor zich persoonlijk geen wensch geuit 'heeft, wordt hem, tot aan de regeling van zijn definitie ven zetel, vooreerst een Belgisch kasteel als verblijfplaats aangewezen. Het totale aantal der door de capitulatie getroffen Belgische eenheden zou rond een half millioen manschappen bedragen. De Duitsche legers zullen thans met toegeno men kracht de vernietiging van de hoofd schuldigen nastreven. worden gericht aan het districtshoofd der arbeidsinspectie en bevat de redenen voor het verzoek en vermeldt het aantal en de soort van arbeiders, die door voldoening aan het verzoek geheel of gedeeltelijk bui ten werk zullen komen. 2. Op het verzoek wordt zoo spoedig mogelijk beslist. Artikel 3. Het hoofd of de bestuurder van de on derneming, die in het tijdvak van 10 tot 28 Mei 1040 hetzij den arbeid in de onderne ming heeft doen stopzetten; hetzij 25 of meer arbeidskrachten in zijn onderneming al of niet tegelijkertijd heeft ontslagen geeft daarvan kennis aan het districtshoofd van de arbeidsinspectie vóór 3 Juni 1940, schrif telijk. Hij vermeldt daarbij de redenen van het gedane ontslag of van het stopzetten van den arbeid en het aantal en de soort van arbeiders, die, als gevolg van het stop zetten van den arbeid of het ontslag buiten werk zijn gekomen. Artikel 4. Deze verordening treedt in werking met ingang van 28 Mei 1940.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1