terugtocht der Britten uit
Zuid-N oorwegen
De
Spanning rond de
Middellandsche Zee
Jlaxaa toecc dam de tDxüt&cftetó
Gezet
Bij Narvik wordt gevochten in
sneeuwstorm
Q&aie&ten aum 5wUladie Uaepxn-
cancenttatieó
Klein oorlogs
nieuws
Plaatst een
Telefoontje
België wil niet
leenen
Koth over den
Duitschen inval
MAANDAG 6 MEI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
Hergroepeering der strifd-
krachten in het Noorden
DE NOREN VOEREN GUERILLA-
OORLOG
Gemeld wordt, dat de Duitschers geen
tijd hebben laten verloren gaan na het ver
trek der geallieerden. Zij omsingelden snel
de Noorsche troepen, die niet anders kon
den dan zich overgeven. Een telegram van
de Noorsche grens aan „Aftonbladet"
meldt, dat, terwijl de georganiseerde tegen
stand ten Zuiden van Drontheim thans
klaarblijkelijk geëindigd is, konden buiten-
landsche vrijwilligers en leden van Noor
sche schuttersvereenigingen het den Duit
schers nog lastig en kostbaar maken. Vol
gens niet-bevestigde berichten, die te Stock
holm zijn ontvangen, wordt Narcvik zoo
wel van de land- als van de zee-zijde aan
een zwaar bombardement onderworpen.
Men verondersteld, dat de weer inge
scheepte geallieerde troepen uit Andalsneas
naar Narvik zijn gegaan. Er zijn echter
geen berichten ontvangen, die dit bevesti
gen.
De B.B.C. meldt, dat Narvik Zaterdag
avond zoowel van de land-"als van de ze*
zijde is gebombardeerd. De geallieerde
troepen voerden een omsingelingsbewe
ging uit.
Drie en veertig opvarenden van den
Britschen torpedoboot jager „Hunter", die
op 8 April bij Narvik is gezonken, zijn te
Gummarn by Lyckseel in Noord-Zweden
aangekomen en geïnterneerd. Naar gemeld
wordt, hebben de Duistohers hen weggezon
den, blijkbaar wegens voedselgebrek. Men
gelooft, dat twee officieren van de „Hunter"
nog te Narvik gevangen gehouden worden
Naar het Noorsche Telegraafagentschap
meldt, is het Noorsche hoofdkwartier thans
in Noord-Noorwegen gevestigd en blijft de
mobilisatie van .kracht.
Gemeld wordt, dat Zondag bij Narvik de
strijd in een zwaren sneeuwstorm is voort
gezet. De geallieerden bombardeerden de
Duitsche stellingen te land en uit zee. Vol
gens de laa'ste berichten zouden de voor
naamste Duitsche defensiestellingen zich
buiten de stad bevinden.
Volgens de laatste berichten consolidee-
ren de Duitschers hun stellingen bij Nam-
sos. Zij hebben de door de geallieerden
acl tergelaten voorraden in beslag geno
men, voor zoover die nog niet door de
Noorsche bevolking waren weggehaald. Ge
meld wordt, dat Noorsche troepenafdeelin-
gen in Zuid-Noorweegn tegenstand blijven
bieden en hebben geweigerd uiteen te
gaan of zich over te geven. Hoewel de Duit
schers Roeros hebben genomen, opereert
blijkbaar nog een Noorsche strijdmacht in
de nabijheid.
De Noorsche troepen hadden een uitmun
tende positie en een Noorsche officier heeft
verklaard, dat de stellingen nog maanden
gehandhaafd hadden kunnen zijn. In de
toekomst kan thans nog slechts een gueril
la worden verwacht. De Noorsche troepen
in de woeste Gauvallei hebben besloten den
strijd voort te zetten.
Ten Zuidoosten van fcjtoeren is een
Duitsch detachement verslagen, ongeveer
100 dooden bleven op het slagveld.
HOE ROEROS BEZET WERD
Volgens een communiqué van het Noor
sche Telegraafagentschap hebben de Duit
sche troepen, na de stad Zaterdagmorgen
te hebben gebombardeerd, hun intocht in
Roeros gehouden. Een Duitsch vliegtuig
vloog boven de stad en wierp zeven bom
men uit. Twee huizen werden getroffen en
van alle belendende huizen sprongen de
ruiten. Vervolgens openden de Duitschers
het vuur uit hun machinegeweren. De be
volking vluchtte naar de buitenwijken.
Er zijn geen menschenlevens te betreuren.
Sinds verscheidene dagen btvonden zich te
Rceros geen Noorsche soldaten meer. Gis
termiddag tegen 1 uur kwam de eerste Duit
sche afdeeling, bestaande uit motorrijders,
de stad binnen. De door de Noren in de
buurt van Os vernielde brug werd voorloopig
door de Duitschers hersteld, die daarna in
verschillende deelen der stad schildwach
ten plaatsten. Het gros der troepen heeft
zich geinstalleerd in de omgeving van het
station in afwachting van versterkingen.
HERGROEPEERING VAN
GEALLIEERDE TROEPEN
In militaire kringen te Parijs werd Zon
dag verklaard, dat de geallieerde troepen
in Noorwegen zich zonder incidenten blij
ven hergroepeeren. Hieraan werd toege
voegd, dat de toestand in Narvik geleidelijk
duidelijker wordt, daar de geallieerde troe
pen langzamerhand in contact treden met de
Duitsche strijdmachten.
DE DUITSCHE TROEPENTRANSPORTEN
NAAR NOORWEGEN
Het Duitsche troepentransportverkeer
naar Noorwegen gaat met onverminderde
intensiteit voort door de lucht en over zee,
zöo meldt de correspondent te Gothenburg
van de „Nye Dagligt Allehanda". Buiten
Stroemstad worden vele Duitsche schepen
dagelijks waargenomen. De naar het Noor
den varende zijn zwaar beladen met troe
pen, de schepen, die in Zuidelijke richting
gaan, keeren klaarblijkelijk ledig terug.
DUITSCH LEGERBERICHT
Het opperbevel van het Duitsche leger
deelt mede:
Van Steinkjer, ten Noorden van Dront
heim, rukken de Duitsche troepen verder
naar het Noorden. Namsos en Grong zijn
bezet. De commandant van de Noorsche
troepen in dit gebied heeft zich onvoor
waardelijk overgegeven.
Op het vliegveld Lesjaskog, ten Zuid
oosten van Andelsnet zijn 20 verbrande
Britsche vliegtuigen gevonden. In het ge
bied van Roeros en Trysil wordt het ter
rein gezuiverd.
Zooals reeds werd medegedeeld, heeft de
luchtmacht op 3 Mei bij Namsos een
Britschs slagschip, een zwaren kruiser van
de York-klasse en een groot transportschip
tot zinken gebracht. Op 4 Mei werden twee
vijandelijke koopvaardijschepen bij Nam
sos tot zinken gebracht, terwijl bij Narvik
een Poolsche torpedojager werd vernield.
Sedert 9 April zijn talrijke lichte strijd
krachten van de Duitsche marine gebruikt
voor de beveiliging van de troepentrans-
potren en materieel verzending naar Noor
wegen. Deze strijdkrachten hebben hun op
dracht tegen de vijandelijke onderzeeërs
en tegen de bedreiging in de flank volkomen
vervuld en hierdoor bijgedragen aan het
snelle succes van den veldtocht in Noorwe-
wegen. Mijnenvegers, voorpostenschepen,
duikbootjagers, en bewakingsvaar tuigen
hebben sedert 9 April 23 vijandelijke onder
zeeërs tot zinken gebracht.
Niettegenstaande de zware eischen, wel
ke aan de Duitsche duikbooten bij de actie
tegen Noorwegen werden gesteld, is ook in
April de handelsoorlog tegen Engeland met
succes voortgezet. In totaal is thans 2.300.000
ton scheepsruim te van den vijand en door
den vijand gebruikte neutrale scheeps-
ruimte tot zinken gebracht. Hierbij moet
men er rekening mee houden, dat de verlie
zen aan koopvaardijschepen, welke deels
een gevolg zijn van mijnen, door den vijand
slechts dan bekend worden gemaakt, wan
neer zij van Duitsche of neutrale zijde zijn
vastgesteld en niet verheimelijkt kunnen
IETS LEVENDIGER ACTIVITEIT AAN
HET WESTFRONT.
Het Fransche avondlegerbericht van gis
teren luit: Een vrij groote bedrijvigheid
der artillerie aan beide kanten in het ge
bied van de Moezel en aan de Blies. In
den afgeloopen nacht trachtte de vijand
een vrij belangrijken overval uit te voeren
in de streek van de Saar, op een uitge
strekt front. Na gefaald te hebben onder
het vuur van onze artillerie en onze auto
matische wapens, trok iiij zich in wanorde
terug.
Het Fransche legerbericht van heden
morgen luidt:
„Opvallende activiteit van de artillerie
en van vooruitgeschoven posten in het ge
bied van de Saar".
DEMOBILISATIE VAN TWEE
FRANSCHE LICHTINGEN.
De Fransche regeering heeft besloten,
dat de gemobiliseerden, behoorende tot de
lichtingen 1912 en 1913 Zaterdag 11 Mei
a.s. naar huis zullen gaan.
„BELANGRIJKE POST".
Het vertrek van het Amerikaansche s.s.
„Washington" uit New York naar Italië is
Zaterdag twee uur vertraagd, aangezien
na een telefonische boodschap uit onbekend
gebleven bron te Washington gewacht
moest worden op drie zakken met wat of-
ficieele kringen noemden „belangrijke
post" uit Washington.
De kapitein van het mailschip heeft nog
verklaard, geheime orders te hebben ont
vangen voor het geval tijdens de reis van
het schip vijandelijkheden in de Middel
landsche Zee mochten uitbreken.
worden. Men kan derhalve aannemen, dat
de verliezen van den vijand door de Duit
sche maatregelen hooger zijn, dan is aange
geven.
BRITSCHE TEGENSPRAAK
De Britsche admiraliteit deelt mede:
„De Duitsche bewering, als zouden een
Britsch slagschip en een kruiser van de
York-klasse bij operaties ter hoogte van
Ntmsos tot zinken zijn gebracht, is on
juist".
In gezaghebbende kringen te Londen
noemt men de passage in het Duitsche le
gerbericht, waarin gezegd wordt, dat „het
verlies van vijandelijke en neutrale, door
den vijand gebruikte, vrachtschepen thans
bijna 2.300.000 ton bedraagt", schromelijk
overdreven. Zooals gewoonlijk, aldus zeg-
gei deze kringen, hebben de Duitschers de
juiste cijfers verdubbeld.
DE DUITSCHE PERS JUBELT OVER DE
VERLIEZEN DER BRITSCHE VLOOT
Groot opgemaakt publiceeren de Duit
sche bladen de berichten over de verliezen
dei Britsche vloot. Zij spreken van de zin
kende zeemacht van Engeland en betoogen,
dat de Duitsche luchtmacht de meerdere
is van de Britsche vloot.
De „Voelkischer Beobachter" meent, dat
de heerschappij van Engeland over de
Noordzee defiintief gebroken is en dat zijn
Oostflank aan Duitsche slagen bloot staat.
Duizenden Britsche matrozen en solda
ten hebben Vrijdag met de tot zinken ge
brachte oorlogsschepen en transportsche
pen een graf in de Noordzee gevonden.
Veel belangrijker echter dan deze offers
is het feit, dat het luchtwapen in staat is,
een zeemacht zulke slagen toe te brengen.
Vrijdag is een einde gemaakt aan het diep
geworteld geloof van alle „goede Engel-
schen", dat zware oorlogsschepen tegen
bomaanvallen veilig zijn. De eene door een
duikbommenwerper geworpen bom van 3
Mei 1940, die voor Namsos het Britsche
slagschip naar den kelder zond, heeft ge
schiedenis gemaakt.
VOOR ZIJN DEFENSIE-UITGAVEN.
Uitgaven moesten gedekt worden door
belastingopbrengst.
In een herdenking van de encycliek „Re-
rum Novarum" te Charleroi, heeft de heer
Pierlot, de Belgische premier, Zondag het
woord gericht tot een vergadering van
werklieden en daarbij o.a. het volgende
betoogd:
Als grondslag van zijn neutraliteit bezit
België - de verklaring, waarbij het eiken
doortocht over zijn grondgebied verbiedt,
en bezit het de plechtige beloften van de
mogendheden zijn grenzen te eerbiedigen,
welke beloften beantwoorden aan het met
klem betuigde voornemen, zelf ons grond
gebied met alle ons ten dienste staande
middelen te verdedigen, welke voornemen
tot uiting komt in de imposante leger
macht welke klaar staat om de daad bij
het woord te voegen.
Het onderhoud van een leger kost echter
veel geld.
Aangezien de regeering niet te sterk tot
leeningen wil overgaan, en geen misbruik
wil maken van de medewerking van de
Nationale Bank, heeft zij besloten het geld
te verkrijgen uit de belastingen, waaraan
elk volgens billijke verhouding moet deel
nemen. Op economisch en financieel ge
bied overtreffen de verkregen resultaten
alle verwachtingen: België is aan den ar
beid gebleven, bepaalde industrieën zijn
bloeiend, de levering van grondstoffen is
verzekerd.
Italië loochent zijn
zwakheid
GERUSTSTELLENDE MEDEDEELINGEN
Buitenlandsche nie '.sbureaux hebben
berichten uit Sofia gepubliceerd, volgens
welke sterke concentraties van Turksche
troepen aan de Grieksche grenzen in de
Bulgaarsche hoofdstad ongerustheid zou
den hebben gewekt.
Deze concentraties zouden in verband
staan met de Britsche activiteit in het Oos
telijk deel der Middellandsche Zee en zou
den door Engeland zyn ingegeven.
Het officieele Turksche telegraaf agent
schap is gemachtigd een formeel dementi
te geven en te preciseeren, dat in tegen
deel effectieven, welke een opleidings
periode achter den rug hebben, regelmatig
en zonder verwijl met verlof worden ge
zonden.
Ook het officieele Bulgaarsche telegraaf
agentschap is gemachtigd te verklaren, dat
men te Sofia niets weet van een Turksche
troepenconcentratie en dat derhalve alle
in verband met dit gerucht geopperde ver
onderstellingen ongegrond zijn.
Uit Athene wordt gemeld, dat Grieken
land naar aanleiding van de jongste ont
wikkeling van den toestand in Europa
geen bijzondere militaire maatregelen heeft
genomen. Evenmin zijn ongewone bewe
gingen van eigen of buitenlandsche oor
logsschepen in de Grieksche wateren voor
gekomen
De meening van verantwoordelijke krin-
egn te Athene is, dat de toestand, voor wat
Griekenland betreft, ongewijzigd is sedert
de FranschBritsche garantie van het
voorpaar van 1939 en de GriekSch-Italiaan-
sche verklaringen van vriendschap van
het najaar.
BULGARIJE WENSCHT NEUTRAAL TE
BLIJVEN.
De Bulgaarsche minister van oorlog, ge
neraal Daskalov, heeft in een plechtigheid
ter herdenking van de in den oorlog voor
Bulgarije gevallenen den wensch van het
Bulgaarsche volk en zijn bestuurders doen
uitkomen buiten den oorlog te blijven. Hij
zeide: „Het is allen duidelijk, dat wij niets
ongedaan hebben gelaten om te verzeke
ren, dat wij steeds waarlijk neutraal zul
len zijn".
Daskalov besloot met te zeggen, dat het
Bulgaarsche volk bereid zou moeten zijn,
zijn onafhankelijkheid te verdedigen.
DE ROEMEENSCHE VEILIGHEIDS
MAATREGELEN OP DE DONAU.
Ter uitvoering van de ter beveiliging
van de scheepvaart op de Donau geno
men maatregelen heeft het Roemeensche
ministerie van marine een nieuwe veror
dening uitgegeven. In het vervolg mag
geen enkel schip meer de groote Donau-
brug bij Carnavoda des nachts of bij mist
of slecht zicht veroorzakenden regen pas-
seeren. Bij het vallen van den nacht moe
ten de schepen K.M. boven of 1 K.M. be
neden de brug voor anker gaan. Onder de
brug mogen schepen elkander niet ont
moeten of inhalen. De Donaubrug bij Car
navoda, die doorgaat voor een der grootste
bruggen van Europa, is beneden Belgrado
de eenige brug over de rivier. Over de
brug loopt de eenige spoorlijn, die de ha
ven Constanza aan de Zwarte Zee ver
bindt met het links van de Donau gelegen
deel van Roemenië.
Deze maatregel is genomen ter voorko
ming van daden van sabotage op de Car-
navoda-brug, die het oude koninkrijk Roe
menië met de Dobroedsja verbindt, en op
de olie-buisleiding te Constantza.
ITALIAANSCHE BESCHOUWINGEN.
De „Giornale d'Italia" levert als volgt
commentaar op de concentratie van Engel-
sche en Fransche vlootstrijdkrachten in de
Middellandsche Zee.
De Italiaansche natie begrijpt nog niet
precies, welk bijzonder plan het solidaire
besluit van Engeland en Frankrijk, om hun
oorlogsvloot in de Middellandsche Zee te
versterken, heeft ingegeven. Maar in ieder
geval blijft de Italiaansche natie volkomen
kalm. Het is niet de eerste maal, dat Ita
lië de vloten van Engeland en Frankrijk
zich ziet concentreeren in de Middelland
sche Zee met duidelijke anti-Italiaansche
richtlijnen en opereeren volgens een ge
meenschappelijk politiek plan. Dat heeft
echter nooit indruk gemaakt op Italië, dat
voortgegaan is vrijelijk zijn politiek toe te
passen, die er op gericht is zijn legitieme
nationale rechten te beschermen of zijn
opvatting van de hoogste Europeesche be
langen te verdedigen.
Wanneer echter deze geheimzinnige ont
plooiing van Fransch-Britsche vlootstrijd
krachten in de Middellandsche Zee, die
klaarblijkelijk samenvalt met den ernsti-
gen nederlaag, welke door de geallieerdan
geleden is langs de kusten van Noorwe
gen en in de Noordzee, eenige poging
mocht beteekenen tot offensieve onderne
mingen met het oog op een nieuwe aflei-
voor de volgende motiveering:
ve van een herstel van hun politiek en mi
litair prestige, dan zou deze poging stuiten
op een snelle en krachtige reactie van den
kant van Italië. Italië, zoo besluit het blad,
is vastbesloten het hoofd te bieden aan
iedere bedreiging, van welke zijde zij ook
kome. en haar af te slaan.
In verband met het in de bladen der
Westelijke mogendheden steeds weer aan
gesneden thema der verwondbaarheid van
Italië ten aanzien van aanvallen van de
zeezijde, publiceert „Tevere" een kaart
van Italië, waarop schematisch de bescher
mingsgordel staat aangegeven, die de Ita
liaansche vloot, het Italiaansche luchtwa
pen en het Italiaansche leger hebben ge
legd om alle grenzen heen. Het blad loo
chent de verwondbaarheid en geeft daar
voor de volgende motiveering.
1. De Adriatische Zee, welker uitgangen
door Italië worden beheerscht, is volkomen
afgesloten.
2. Honderd een en twintig Italiaansche
duikbooten houden de wacht voor de Li-
gurische kust tot aan den ingang van de
Adriatische Zee. De Thyrrheensche zee is
eén binnenzee, die geheel door de rondom
liggende Italiaansche steunpunten en door
het Italiaansche luchtwapen wordt gecon
troleerd.
3. In de Ionische en de Tyrrheensche
Zee, die door de zee-engte van Messina
met elkander in verbinding staan, bevin
den zich, behalve de duikbooten, zes groo
te oorlogsbodems. 33 kruisers, 118 torpe-
dobootjagers en 62 torpedobooten van de
Italiaansche marine.
4. De vijandelijke zeestrijdkrachten zijn
door de afsluiting van de Middellandsche
Zee bij Pantelerilla in twee deelen gesple
ten.
5. Een volkomen kustverdediging be
schermt de geheele Italiaansche kust. Acht
millioen Italiaansche bajonetten staan op
Italiaansche bodem gereed.
DE NOORSCHE MINISTER TE LONDEN.
De Noorsche minister Koht vertoeft op
het oogenblik te Londen om besprekingen
te houden.
In een interview heeft Koht verklaard,
dat zijn bezoek aan Lónden wSS geregeld,
vóór de geallieerde troepen uit Zuid-Noor-
wegen werden teruggetrokken en dat zijn
reis daarmede geen verband hield. „Men
was van meening", aldus Koht, „dat er een
zoo nauw mogelijke samenwerking tus-
schen de regeeringen van Noorwegen en
Engeland moest bestaan". Koht verwachtte
Halifax, Churchill en andere Britsche be
windslieden en te Parijs de Fransche
staatslieden te ontmoeten. Hij sprak tegen,
dat de regeering en de koning van Noor-
wege nhet land zouden verlaten. „Wij zul-
wegen het land zouden verlaten. „Wij zul-
zeide hij. „De Zweedsche neutraliteitspoli
tiek is zeer natuurlijk; niemand in Noor
wegen wenscht Zweden in den oorlog be
trokken te zien".
In een radiorede heeft Minister Koht ge
zegd:
„Wat de Duitschers niet durfden te doen
tegen de landen, waarmede zij in oorlog
waren, Engeland en Frankrijk, durfden zij
wel tegen het arme, weerlooze Noorwegen,
dat slechts neutraal wenschte te zijn. Dat
deel van ons land, dat zij niet bij het eer
ste treffen onderwierpen, mishandelden zij
met een meedoogenloos geweld, waarvan
wij vroeger slechts vernamen uit de hei-
densche tijden van Hunnen en Vandalen.
Zij denken eindelijk een vijand gevonden
te hebben, dien zij op verschrikkelijke
wijze kunnen straffen; dit Germaansche,
Noorsche volk, dat de lessen der nazi's niet
zal aanvaarden. Duitschland wenschte ons
door geweld aan zijn zijde in den oorlog te
brengen. Het kwam met eischen, die ons
tot een Duitsch oorlogsinstrument tegen de
Westelijke mogendheden gemaakt zouden
hebben Het begon zelfs met de bezetting
van ons land, vóór het eenig voorstel ge
daan had, omdat het vastbesloten was
Noorwegen in zijn macht te krijgen.
Wie kon onderstellen, dat de, Duitsche
regeering ons de vrijheid na den oorlog zou
hergeven? Ieder, die zich herinnert, wat er
gebeurde met Oostenrijk, Tsjecho-Slowa-
kije, Polen, na alle mooie beloften, die zij
van Duitschland kregen, zal weigeren in
een nieuwe Duitsche belofte van denzelf-
aard te gelooven. Dat is misschien Duitsch-
lands grootste nederlaag, dat niemand ter
wereld langer durft te vertrouwen op een
woord van de tegenwoordige Duitsche re
geering".
Koht verwierp de stelling, dat de inval
het antwoord op het Britsche mijnleggen
was. De aanval zeide hij was wel
overwogen en tevoren beraamd. Leger en
vloot waren niet zoo voorbereid als voor
een dergelijken plotselingen aanval wel
wenschelijk ware geweest. Daarvoor zijn
sommigen onzer verantwoordelijk. Maar
niet alleen de vloot, ook het leger heeft
daarna weerstand geboden. Ook nu nog
zijn de Noren meester in een groot deel
van hun land en trouw aan hun koning
en hun wettige regeering.
Koht sprak over de hulp der geallieer
den en deelde mede, dat zelfs de Poolsche
regeering 4000 man gezonden heeft. Het
zou eenigen tijd duren alvorens deze hulp
gevolgen zou hebben. Koht vroeg den No
ren niet ongeduldig te worden, indien de
ontwikkeling langzaam scheen te gaan.
