DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRINSES JULIANA
H.M. de Koningin spreekt tot
de ridders M.W.O.
WOENSDAG
1 WEI A.S.
DINSDAG 3ü APK1L 194U
31ste Jaargang No. 9630
S)e £eid&eli£(Boii/Ya/nt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Adv. en Abonn.-tarleven zie pag 2.
Giro 103003. Postbus 11,
Hel voorrecht van ons
onderwijs.
De „Universe" publiceerde onlangs een
Bxief van één der Engelsche Bisschoppen.
De Bisschop constateert daarin, dat de
staatsoverheid in plaats van het land te
helpen aan degelijk godsdienstig opgevoede
en onderwezen kinderen „door op z'n minst
de katholieke scholen gelijk te stellen met
de andere, tevreden is met het geld te
besteden voor een onderwijs dat, voor een
groot deel, heidenen en barbaren voort
brengt".
„Als wij in de toekomst kijken, dan moet
een van onze vredesvoorwaarden zijn
en wij moeten dat alom bekend maken
gelijkberechtiging voor onze katholieke
scholen, waaraan ons land zooveel te dan
ken heeft. Wij moeten gereed zijn daarvoor
te vechten en, als wij sterk staan en eensge
zind zijn, dan zullen wij die strijd ook win
nen!"
„Laat ons de waarheid in het aangezicht
zien, en die waarheid is deze: dat wij in
Engeland reeds een groot deel van ons kost
baar erfgoed, de beschaving, kwijt zijn,
vooral door de secularisatie van het onder
wijs en het uitschakelen uit de leerplannen
van positief christelijk onderwijs"
„De ontkerstening der natie begon en
heeft groote vorderingen gemaakt juist door
invloed van de lagere en middelbare staats-
sd olen"
„Het resultaat daarvan in de laatste ja
ren is, dat honderdduizenden kinderen uit
die scholen de wereld worden ingestuurd,
die van den Christus niets weten en nog
minder volgens Zijn leer zullen trachten te
leven; kinderen zonder eenige vaste moree-
le beginselen, om hen door het leven te lei
den; kinderen die, als zij volwassen zullen
zijn, een zeer geschikte voedingsbodem
zullen vormen voor iedere sluipende propa
ganda, die tracht zich van hen meester te
maken".
„De soldaten mogen voor onze christe
lijke beschaving sneuvelen, maar het onder-
wijsstelsel van Engeland vernietigt de be
ginselen van diezelfde beschaving in de
herten en zielen onzer kinderen"
„Uit het kwaad kan God altijd iets goeds
laten voortkomen, en dat doet Hij ook. Uit
de tegenwoordige ramp van den oorlog zul
len wij de vrijheid en rechtvaardiging win
nen, die men aan onze katholieke scholen
verschuldigd is".
Passages als de hier afgedrukte uit het
Schrijven van een Engelschen Bisschop her
inneren ons aan het onvergetelijke ge
meenschappelijke Mandement van de Ne-
derlandsche Bisschoppen in 1868.
En diezelfde passages beschamen
ons, omdat wij toch zoo weinig dank
baar zijn voor het feit, dat wij hier, in ons
gezegenende vadelrand, bezitten, waar
naar men elders nog vurig verlangt en
reikhalzend uitziet.
De financieele gelijkstelling, welke wij
in ons vaderland voor ons lager onderwijs
bezitten, benijdt men ons overal ter wereld.
Wij kunnen daarom niet te herhaaldelijk
herhalen, dat op ons, Katholieken van Ne
derland, de plicht rust, om die financieele
gelijkstelling zoogoed mogelijk te
gebruiken; om, waar door die financieele ge
lijkstelling aanwezig is, voor de volle 100
pet., een noodzakelijke of zeer gewenschte
voorwaarde voor den bloei van het katho
liek onderwijs, dat onderwijs nu ook inder
daad tot zoo hoog mogelijken bloei te
brengen.
En men vergete hierbij rcoit, dat zulks
alleen kan, als wij hebben: goede katho
lieke onderwijzers(essen). De financieele
gelijkstelling is voor ons van weinig of zelfs
van geen waarde, als onze soholen niet rijk
zijn den zegen van een goed katholiek
orderwijzerscorps.
Deze overtuiging kan en zal het respect
voor den onderwijzersstand,, voor het on
derwijzers a m b t, voor de onderwijzers
roeping verlevendigen en verdiepen.
MA SS ABE KEERING IN CHINA.
Uit het Apostolisch Vicariaat van Nan-
yang, dat aan Iersche Missionarissen is toe
vertrouwd, worden masabekeeringen ge
meld. In de parochie Changtangkow alleen
reeds is het aantal katholieken sinds 1932
gestegen van 1600 tot 10.554.
Wij vieren vandaag den 31sten verjaar
dag van onze Prinses Juliana.
Geen Nederlander, of zijn sympathie
gaat uit naar onze Prinses.
Geen Nederlander, of hij is trotsch op
en blijde over het bezit van ons Vorsten
huis, waarvan prinses Juliana een waar
dige telg is.
Geen Nederlander, of hü voelt en weet
in ons Vorstenhuis een kraohtigen steun
bij alle moeilijkheden, welke het Neder-
landsche volk overkomen of bedreigen.
De Prinses, haar gemaal en hun kinde
ren zij vormen in Nederland het gezin,
waarop ieder Nederlander een mooie en
blijde toekomst wil bouwen!
Wij bidden God, dat Nederland inder
daad na dezen zorg vollen tijd moge ingaan
een mooie en blije toekomst onder leiding
van zijn Vorstenhuis, dat ons de waarborg
geefb voor zijn hoogste goederen: zijn on
afhankelijkheid, zijn vrijheid!
Standplaats verwisselen
door militairen.
Men meldt ons van militaire zijde:
Herhaaldelijk wordt in de Nederlandsche
pers de wenschelijkheid betoogd van de
mcgelijkheid tot overplaatsing van gemobi-
listerden naar een kantonnement, samen
vallend met of in de nabijheid van hun
woonplaats. Voor zakenlieden, eigenaars van
een eigen bedrijf, zoo wordt dan gezegd,
zou dit van het grootste belang zijn.
In verband hiermede wordt er op gewe
zen, dat deze mogelijkheid wel bestaat, mits
er inderdaad zeer belangrijke zakelijke of
studiebelangen aanwezig zijn, onder voor
waarde echter, dat de betrokkene een ver
klaring overlegt van een dienstplichtige
van gelijk wapen en gelijken rang, die ge
negen is met hem van standplaats te ver
wisselen, en indien de militaire belangen
deze omwisseling toelaten.
HERDENKINGSFEESTEN
Ter gelegenheid van het 125-jarig be
staan van de Militaire Willemsorde heeft
H.M. de Koningin, Grootmeesteresse van
de Orde, de ridders in Nederland Maandag
middag half 5 op het paleis Noordeinde
ontvangen en hiermede is de herdenking
van deze belangrijke gebeurtenis begon
nen.
H.M. heeft daarbij als volgt gesproken:
Oo den dag, waarop vóór 125 jaar de
militaire Willemsorde werd ingesteld
door Neerlands eersten Koning, gevoel
Ik Mij, als Uw Grootmeesteresse, ge
drongen om een persoonlijk woord te
richten tot u allen, ridders, saamver
bonden door denzelfden eed, die op
dezen gedenkdag zijt bijeengekomen
zoowel in Nederland als in Nederland
over zee.
Gedurende de reeks van jaren, vol
gende op hare oprichting, heeft de
Militaire Willemsorde uitnemend vol
daan aan het doel met de instelling
beoogd: het opwekken en aankweeken
van krijgsmansdeugden door de be
looning van hen, die zich door het be
drijven van uitstekende daden hebben
onderscheiden. Ook op de toekomst is
Mijn volle vertrouwen gevestigd.
Moogt gij, ridders, daarbij voor allen
een lichtend voorbeeld blijven voor
Moed, Beleid en Trouw.
Ongeveer 200 ridders hadden zich naar
het paleis Noordeinde begeven. De officie
renridders kwamen op eigen gelegenheid
aan, de overige arriveerden in autobussen,
die de gemeente 's Gravenhage gedurende
deze dagen te hunner beschikking heeft
gesteld.
Allereerst heeft de heer Van Geen na
mens de ridders het woord gevoerd en
aan de Koningin eerbiedigen dank betuigd
voor het feit, dat Hare Majesteit, in Haar
hoedanigheid van Grootmeesteresse van
de Militaire Willemsorde, de samenkomst
van de ridders heeft willen bekronen door
hun herdenking in te zetten met het in
ontvangst nemen van hun gevoelens van
trouw en verknochtheid.
Ten slotte bood baron Van Geen de
Koningin een exemplaar aan van het in
opdracht en op kosten der regeering sa
mengestelde gedenkboek der M.W.O., dat
zoowel aan alle ridders in Nederland als
in Nederland over zee wordt aangeboden.
De commandant der M.W.O., gep. luite
nant-generaal Swart, en de heer J. Jong
man, voorzitter van den bond van ridders
M.W.O. beneden den rang van officier,
hebben een boek aangeboden, bevattende
de dagorders met betrekking tot de M.W.O.
Verder boden de gep. luitenant-generaal
R. ten Seldam en de gep. generaal-majoor
P. D. A. Frankamp, beiden van het K.N.I.L.
twee albums aan, bevattende de portretten
van de officieren-ridder M.W.O.
Na aanbieding van deze werken heeft
H.M. de Koningin de ridders toegesproken.
Huldigingsbijeenkomst.
Vroeger in den middag was, in ver
band met deze herdenking de jaarlijksche
bijeenkomst, die de ridders gewoonlijk in
Amsterdam plegen te houden, dit jaar be
legd in hotel Wittebrug in Den Haag.
Tijdens deze bijeenkomst, waaraan een
koffiemaaltijd voorafging, werden ver
schillende jubileerende ridders gehuldigd.
De voorzitter van den raad van beheer
der stichting „Fonds ridderdagen"
welke stichting bij den koffiemaaltijd als
gastvrouwe optrad de heer M. C. de
Koning, presideerde de bijeenkomst. Hij
heette allen hartelijk welkom en verheug
de zich over de groote opkomst. Hij
wenschte den generaal Frankamp, voor
zitter van de vereeniging van onderofficie
ren-ridder geluk met hun bevorderingen
ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan
der M.W.O. Een bijzonder woord van er
kentelijkheid richtte a voorzitter tot den
heer C. K. Elout, dj» ~n;et aanwezig kon
zijn, voor zijn journalistieke werk ten be
hoeve van de ridders.
Spr. gaf een historisch overzicht van de
gebeurtenissen in 1899 in Atjeh ter inlei
ding van de wapenfeiten van de zeven
jubilarissen van heden, die hij elk afzon
derlijk memoreerde.
Deze jubilarissen waren de infanterist le
klasse H. Oeben, de sergeant P. C. Carpen-
tier, de infanterist le klasse C. Korting, de
sergeant H. M. den Rooijen en G. Schouten,
die allen 40 jaar ridder waren.
Deze julilarissen ontvingen uit handen
van den heer De Koning een souvenir. Na
nog eenige woorden van hulde te hebben
gebracht aan luitenant Dijkstra, eveneens
ridder M.W.O. 4e klasse, die in de zaal
aanwezig was, huldigde spr. twee zilveren
jubilarissen, n.l. sergeant J. V. Romijn en
brigadier P. J. Looyer.
De heer De Koning besloot met een drie
werf hoera op H.M. de Koningin, waarna
het Wilhelmus gezongen werd.
De heer J. Jongman dankte namens de
ridders voor de huldiging en wenschte den
heer De Koning nog vele jaren als voor
zitter toe.
De heer J. J. de Jongh bracht de geluk-
wenschen van den minister van Koloniën
aan de jubilarissen over.
Luitenant-kilonel Slagter bracht de wel
gemeende gelukwenschen over van den
legercommandant in Ned.-Indië.
De vertegenwoordiger van den senaat
van de adelborsten wenschte namens het
corps adelborsten den ridders geluk met
hun jubilea en dankte het bestuur van de
stichting voor de ontvangst.
De voorzitter van den senaat van het
corps cadetten zeide, dat deze huldiging cp
den senaat der cadetten grooten indruk
heeft gemaakt. De heer Koning heeft de
sprekers hartelijk bedankt voor hun woor
den waarna hij de bijeenkomst sloot.
Maaltijd in hotel Wittebrug.
Het comité ter herdenking van het 125-
jarig bestaan der Militaire Willemsorde
heeft Maandagavond in hotel Wittebrug
de ridders aan een maaltijd vereenigd.
Prins Bernhard, beschermheer van de her
denkingsplechtigheden, zat mede aan.
Een 200-tal ridders nam aan den maal
tijd deel. Tafelpresident was de voorzitter
van het herdenkingscomité, gep. generaal-
majoor K. E. Ooudendijk, tevens voorzitter
van de Kon. Ned. Ver. „Ons Leger".
In een tafelrede heeft generaal Ouden
dijk in de eerste plaats Prins Bernhard
bedankt, dat Z.K.H. bij dezen maaltijd
aanwezig heeft willen zijn. Hij wijdde een
dronk aan het wei-zijn van Prinses Juliana,
den Prins en de beide Prinsessen.
Spr. uitte zijn dankbaarheid jegens de
regeering voor den steun, dien zij aan deze
herdenking verleent, Verder dankte hy
den opperbevelhebber en de vele andare
militaire autoriteiten en het gemeente
bestuur van Den Haag voor de geboden
medewerking.
De kanselier der Militaire Willemsorde,
10 (uib kw.
VROOM
DREESMANN
LEIDEN
F. L. M. baron van Geen, heeft de rede
van generaal Oudendijk beantwoord.
Aan dezen maaltijd zaten o.a. aan de
ministers van Staat dr. H. Colijn, en jhr.
mr. F. Beelaerts van Blokland, vice-
president van den Raad van State, vice-
admiraal J. Th. Furstner, de oud-opper
bevelhebber generaal I. H. Reijnders,
generaal-majoir H. F. M. baron van Voorst
tot Voorst, en vele anderen,
c-
Défilé van de weermacht ter
eere van het 125-jarig bestaan
der orde.
Ter eere van het 125-jarig bestaan der
Militaire Willemsorde hebben onderdeden
van de Nederlandsche Weermacht heden
ochtend voor ongeveer 200 ridders d!er Or
de gedefileerd op de van Alkemadèiaan.
Toen het défilé was afgeloopen heeft de
commandeur der M. W. O., gep. luitenant-
generaal Zwart, den commandant van het
eerste legercorps gedankt voor het défilé.
Generaal Zwart releveerde, dat dit défilé
samenviel met den verjaardag van de Prin
ses en hij eindigde daarom met een „leve
de Prinses", waarmede allen instemden.
Generaal Carstens heeft toen een „leve de
ridders van de M. W. O." aangeheven, dat
niet minder hartelijk herhaald werd.
Het Wilhelmus besloot deze imposante
wapenschouw ter eere van .de ridders der
Militaire Willemsorde.
De koffiemaaltijd
De Nederlandsche regeering vertegen
woordigd door den minister-president en de
ministers van Defensie en Koloniën, heeft
hedenmiddag in hotel „De Wittebrug" een
koffiemaaltijd aangeboden aan de ridders
van de Militaire Willemsorde, ter herden
king van het 125-jarige bestaan van hun
orde
Bij den aanvang van den disch heeft de
minister-president, jhr, mr. D. J. de Geer,
voorgesteld uit naam van de ridders aan
H.M. de Koningin een telegram te zenden,
waarin de ridders uiting geven van hun
eerbiedige hulde en tevens hun diepge
voelde gelukwenschen aanbieden ter gele
genheid van den verjaardag van Prinses
Juliana. De aanwezigen gaven door luid
applaus van hun instemming met dit voor
stel blijk. Verder stelde de minister-presi
dent voor, een telegram van eerbiedigen ge-
lukwensch te sturen aan H. K. H. Prinses
Juliana. Ook hiermede stemden de aanwe
zigen door een hartelijk applaus in.
De heer de Geer heeft tijdens den maal-
tijd een rede gehouden, waarin hij zeide,
dat het der regeering een groot voorrecht is
de ridders van de Militaire Willemsorde ter
gelegenheid van de 125-jarige herdenking
hunner orde te mogen begroeten.
Dit jubileum, aldus spr. o.m., komt in
deze zorgvolle dagen juist van pas. Ons land
is een bedreiging voor niemand en ver
bindt zich met niemand. Het wil een vredes-
oase zijn temidden van de verschrikkingen
die over de wereld gaan. Maar aan de gren
zen van die oase staan de mannen, die
de ridders van de Militaire Willemsorde het
lichtend voorbeeld hebben van wat in de
uren des gevaars hun plicht zal zijn en die
aan dat voorbeeld niet ontrouw willen we
zen.
De kanselier der Nederlandsche Orden,
F. L. M. baron van Geen, heeft namens alle
ridders, zoo in Nederland als in Nederland
ov«rz««, zyn oprechten dank uitgesproken
voor het fraaie gedenkboek, dat in op
draoht van en op kosten der regeering door
den heer Kotfler, secretaris der kanselarij,
werd aemeagesteki.
Verder heeft baron van Geen voorlezing
gedaan van een telegram-brief van den
DuiUctuan keizer, behelzende een kame
raadschappen j ken groet als ridder groot
kruis.
Dit nummer bestaat alt
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
OFSCHOON ER OP VERSCHEIDENE
PLAATSEN IN NOORWEGEN FEL
WORDT GESTREDEN. IS DE SITUATIE
WEINIG VERANDERD. (2de blad).
DE ITALIAANSCHE AMBASSADEURS
TE BERLIJN EN BIJ HET VATICAAN
WORDEN VERWISSELD. (2de blad).
Binnenland
HET FEEST VOOR DE RIDDERS IN DE
MILITAIRE WILLEMSORDE. (1ste blad).
WANNEER MILITAIREN VAN STAND
PLAATS KUNNEN VERWISSELEN, (lsce
blad).
TEGEMOETKOMING IN REISKOSTEN
VOOR ECHTGENOOTEN VAN MILITAI
REN. (1ste blad).
Lelden
VOORSTEL VAN B. EN W. AAN DEN
GEMEENTERAAD INZAKE LUCHTBE
SCHERMING. (2de blad).
De heer J. DIJKSTRA,
die als opvolger van den heer W. A. Couzy,
is benoemd tot inspecteur van politie 1ste
klasse, belast met de leiding der brandweer.
ECHTGENOOTEN VAN MILITAIREN
KUNNEN REIZEN VOOR DEN
HALVEN PRIJS.
De Nederlandsche Spoorwegen zul
len, met ingang van 7 Mei a.s., voor
het bezoeken van militairen door hun
echtgenooten Zaterdags, Zondags en
Maandags op de spoorreis een reductie
verleenen van 50 procent van den en
kele reisprijs in alle klassen.
In verband hiermede zullen op de sta
tions legitimatiebewijzen verkrijgbaar wor
den gesteld tegen den prijs van een gulden.
Deze legitimatiekaarten hebben een geldig
heid van drie maanden. Op vertoon van dit
bewijs zullen aan houdsters op Zaterdag,
Zondag en Maandag enkele reiskaarten
tegen den halven prijs worden afgegeven
van haar woonplaats naar „ergens in Ne
derland" en terug. Aan de stations zijn
kostelooze formulieren verkrijgbaar, waar
op deze legitimatiebewijzen moeten wor
den aangevraagd. De aanvraag moet ddor
den betrokken militair geschieden.
BRAND IN MILITAIRE OPSLAG
PLAATS TE ST. HUBERT
BRUSSEL, 30 April (Belga). Uit St.
Hubert wordt aan de bladen gemeld, dal
een hevige brand, waarvan de oorzaak nog
onbekend is, Maandagavond is uitgebro
ken in een door militairen bezet lokaal,
waar materiaal en munitie was opgeslagen.
De brand breidde zich snel uit. Benzineva-
ten vatten vlam en een met granaten gela
den vrachtwagen kwam tot ontploffing.
Tot 500 M. in den omtrek zijn de ruiten
der huizen vernield. De brand kon na twee
uur worden bedwongen door gezamenlijk
optreden van brandweer en militairen. Per
soonlijke ongelukken hebben zich niet voor
gedaan.
