's PAUSEN OPROEP
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
tot gebed voor het
herstel van den vrede
Het
s.s. „Bernisse'
verloren
KERKNIEUWS
MAANDAG 22 APRIL 1940
31ste Jaargang No. 9623
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Adv. en Abonn.-tarieven zie pag 2.
Giro 103003. Postbus 11.
De viering van de Meimaand
aan onzen geliefden zoon
karin aal maglione, onzen
staatssecretaris.
paus pius xn.
GELIEFDE ZOON,
Groet en Apostolischen Zegen,
Toen in het afgeloopen jaar zware wol
ken den horizont verduisterden en geruch
ten van wapenalarm als voorboden van den
oorlog allen bezorgd maakten, hebben Wij,
wiens vaderlijk hart deelneemt aan alle
smarten en nooden van Onze kinderen, aan
U een schrijven 1) gericht, waarin Wij
door Uwe bemiddeling geheel het Christe
lijke volk opwekten, om zich tot de Moe
der Gods te richten, opdat Zij in Haar
goedheid Haar door zoovele zonden belee-
'digden Zoon genadig zou stemmen jegens
ons, arme menschen, zoodat de vrede on
der de volken na een rechtvaardige rege
ling van hun tegenstrijdige belangen en na
een kalmeering van de gemoederen-her
steld zou worden. Sedert is de toestand
verergerd. Een verschrikkelijke oorlog is
uitgebroken, die reeds onoverzienbaar leed
en onnoemelijke schade veroorzaakt heeft.
Daarom mogen Wij niet nalaten opnieuw
tot Onze zonen en dochters in de geheele
wereld de dringende bede te richten, dat
zij iederen dag van de komende Meimaand
die Haar speciaal is toegewijd, zich rond
het altaar van de maagdelijke Moeder Gods
scharen, om hun nederig gebed tot Haar
op te zenden.
Gelijk allen nu wel weten, hebben Wij
van het begin van den oorlog af niets on
beproefd gelaten, maar met alle Ons ter
beschikking staande middelen hetzij
door openbare brieven en toespraken, het
zij door besprekingen en onderhandelin
gen aangedrongen op het herstel van
een vrede en een eendracht, die sterk ge
grondvest zijn op de rechtvaardigheid en
voltooid worden door de wederkeerige
Christelijke broederliefde.
Geliefde Zoon, gij staat zóó dicht naast
Ons bij de leiding van de algemeene Kerk
en gij onderhoudt met Onze Persoon zulke
nauwe betrekkingen, dat gij weet hoe diep
Ons de nood en de kommer van de oorlog
voerende volken getroffen hebben. Wij
kunnen in dit opzicht de woorden van den
Apostel Paulus herhalen en op Ons toepas
sen: „Wie is ziek, en' ik zou het niet met
hem zijn"? 2) Ons hart is bovendien over-
vuld van droefheid niet alleen over het
ontzaglijk onheil, dat de oorlogvoerende
volken getroffen heeft, maar evenzeer over
de gevaren, die iederen dag dreigender bo
ven de andere naties zweven. Maar wan
neer Wij, blijkens het zoo juist opgesomde,
ter afweer van de overdaad van rampen,
niets hebben nagelaten van datgene wat
menschelijk vermogen en menschelijk
overleg Ons ingaven, Wij stellen toch voor
alles Onze hoop op Hem, die alleen alles
vermag, die de wereld op Zijn hand draagt,
die de lotgevallen van volken, de gedach
ten en gevoelens van de leiders der vol
ken weet te leiden. Het is daarom Onze
wensch, dat al uwe gebeden met de Onze
vereenigd worden, opdat de barmhartige
God door een daad van Zijn almacht het
einde van dezen rampzaligen storm bespoe
digen moge.
Omdat God nu, naar een woord van den
H. Bernardus, „wenscht, dat wij alle gun
sten door Maria ontvangen" 3), zoo laten
allen tot Maria hun toevlucht nemen, voor
Haar altaar hun gebeden, hun tranen en
kommer neerleggen, en van Haar verlich
ting en sterkte afsmeeken. Wat volgens het
getuigenis der geschiedenis voor ons voor
geslacht in critieke en kwellende tijden een
volhardende en met goeden uitslag be
kroonde gewoonte geweest is, moge ook
voor ons, als wij hun voetstappen volgen,
een trouwe godvruchtige practijk zijn in
de zware beproeving, die op ons drukt. In
derdaad is de allerheiligste Maagd zoo
machtig bij God en bij Zijn Eeniggeboren
Zoon, dat, zooals Dante zingt: „Genaden
zoeken en niet gaan naar Haar, is zonder
vleugels door de luchten willen". Zij is in
waarheid de machtige Moeder Gojjs en te
gelijk tot onze zoete troost onze liefhebben
de Moeder; daarom zij het onze kinder
plicht, ons onder Haar schutse en bescher
ming te plaatsen en ons volkomen toe te
vertrouwen aan haar Moederlijke goed.
heid.
Maar heel bijzonder wenschen Wij, ge
liefde Zoon, dat in de komende maand on
schuldige rijen van kinderen opnieuw snel
len naar de heiligdommen onzer Maagde
lijke Koningin en door Haar voorspraak
en Haar vredesbemiddeling van God de be
geerde rust voor volken en natiën verkrij
gen. Iederen dag moeten zij zich vereeni
gen voor het altaar dier hemelsche Moe
der, en geknield en met gevouwen handen
Haar hun gebeden en bloemen brengen,
zooals zij zelf immers de bloemen zijn in
den geheimnisvollen tuin der Kerk. Wij
hebben een groot vertrouwen op de gebe
den van deze kleinen, „wier engelen voort
durend het aanschijn zien van den hemel-
schen Vader" 5), wier verschijnen onschuld
en wier oogen den glans des hemels weer
kaatsen. Wij weten dat de Goddelijke Za
ligmaker van hen houdt met een bijzon
dere innigheid, en dat Zijn heilige Moeder
een bijzondere teerheid voor hen heeft;
Wij weten dat de gebeden van onschuldi-
gen door den hemel dringen, de goddelijke
rechtvaardigheid ontwapenen en zoowel
voor zichzelf als voor anderen de gunst des
hemels afbidden. Daarom mogen zij in een
heiligen wedstrijd van gebeden onophoude
lijk de vervulling van den algemeenen
wensch helpen bespoedigen, gedachtig aan
de belofte van Onzen Heer: „Vraagt en ge
zult verkrijgen; zoekt en ge zult vinden;
klopt en u zal worden opengedaan" 6)
De goede God geve, bewogen tot barm
hartigheid door zoo vele gemeenschappe
lijke gebeden vooral uit den mond van kin
deren, dat de gemoederen zich weer tot
vrede neigen en zich in broederliefde te
rugvinden, dat een rustige en rechtvaar
dige vrede worde hersteld, en dat zoo spoe
dig mogelijk het morgenrood van den vre
de en van een gelukkigen tijd voor de men-
schelijke maatschappij aanlichte.
U, geliefde Zoon, verzoeken Wij, deze
Onze wenschen en aansporingen, zoo als dit
U het beste toeschijnt, ter kennis van al
len te brengen, voornamelijk van de op
perherders der diocesen van de geheele Ka
tholieke wereld, die zich steeds zoo be
reid toonde tegenover Onze verlangens en
van wier ijver Wij reeds zoo vele bewijzen
mochten ontvangen.
Intusschen verleenen Wij, als een voor
bereiding dier hemelsche gunsten en een
onderpand van Onze Vaderlijke genegen
heid, aan U, geliefde Zoon, en aan allen die
aan Onze uitnoodiging gehoor willen ge
ven, vooral aan de rijen der lieve kincb-
ren, uit heel Ons hart Onze Vaderlijken
Zegen.
Gegeven te Rome, bij Sint Pieter, den
15den April 1940, in het tweede jaar van
Ons pontificaat.
PIUS XII, Paus.
1) Schrijven „Quandoquidem" van 20
April 1939.
2) n Cor. 11 29.
3) Preek op het feest van Baria Ge
boorte.
4) D. C. Par. 33, 13—15.
5) Mth. 18, 10.
6) Mth. 7, 7; Luc. 11, 9.
NA DEN FINSCH-RUSSISCHEN
OORLOG.
HELSINKI, 22 April ANP. De geëva
cueerde Kareliërs, die ham bezittingen heb
ben moeten afstaan, zullen van de zijde
der regeering schadevergoeding ontvan
gen in den vorm van schatkistbons.
In de haven van Hangoe, die de Finnen
voor 30 jaar verpacht hebben, zijn thans
de eerste eenheden van. de Sovjet-vloot
aangekomen.
Voorts wordit vernomen, dat 671 Finsohè
krijgsgevangenen zijn vrijgelaten, terwijl
de Finnen 2.965 krijgsgevangenen hebben
vrijgelaten.
V De Meimaand
Wij hebben reeds een samenvatting ge
geven van het Pauselijk Schrijven over de
Meimaand-viering wij plaatsen het van
daag echter geheel in de vertaling van de
„Maasbode".
De Paus wil de aandacht van héél de ka
tholieke wereld richten op een schoone vie
ring van de schoone Meimaand.
De Meimaand brengt ons voor den geest
de open-bloeiende schoonheid van de na
tuur, onder het milde zonne-licht en de
zachte streeling van de blauwe luchten.
Maar, als wij de Meimaand alléén zóó
zien, dan zien wij deze maand louter zoo
als zij is bij ons, in ons klimaat.
De schoonheid, de boven-natuurlijke
schoonheid, van de Meimaand voor héél de
katholieke wereld ligt in de heel bijzondere
toewijding van deze maand aan Maria, aan
onze Moeder.
En de Paus wil dit jaar die toewijding
zoo intens mogelijk doen zijn, dringt dit
jaar heel krachtig aan, om de Meimaand
waarlijk als een Mari a-m a a n d te vie
ren!
Deze pauselijke aanmaning moge worden
verstaan en opgevolgd! Zij moge door ieder
onzer worden gelezen en overwogen, niet
zoozeer als gericht tot de wereld, tot „de
menschen" (zoodat zij min om meer langs
ons heengaat), als wel totons per
soonlijk.
Dan kan, dan z a 1 de Maria-maand wor
den een maand, waarin wij zeker zullen
verkrijgen veel, heel veel zegen.
Te midden van het droeve en sombere
en beangstigende wereld-gebeuren moge 't
worden een blijde en zonnige en hoop
gevende Mei!
de opvarenden gered.
Naar wij vernemen is thans bij de
reederij P. A van Es en Co. te Rotter
dam bericht ontvangen, dat het Neder-
landsche stoomschip „Bernisse" verlo
ren is.
Het schip, dat met een lading pyriet
op weg was naar Nederland en dat ver
mist werd, is aan de Noorsche kust
gezonken. Bijonderheden omtrent
de omstandigheden, waaronder het
schip is vergaan, zijn nog niet bekend.
De achttien opvarenden van het
schip zijn gered en zijn thans op weg
van Zweden naar Nederland.
De „Bernisse" is een stoomschip van
bruto 951 ton en netto 478 ton. Het
werd in 1915 gebouwd.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
HISTORISCH VERSCHIL!
Die Gelderlander schrijft:
De minister van Onderwijs legt ons in
zijn memorie van antwoord op bet begroo-
tingsverslag der Eerste Kamer uit, waar
om wordt voorgesteld aan de Economische
Hoogesohool te Rotterdam wél subsidie te
verleenen terwijl zulk een voorstel ten
aanzien van de Economische Hoogeschool
te Tilburg ontbreekt.
Dit komt, schrijft Zijn Excellentie zon
der blikken of blozen, omdat de Rotter-
damsche Hoogesohool reeds veel jaren
wordt gesubsidieerd en het verleenen van
subsidie aan de Tilburgsche Hoogesohool
een novum zou zijn. De positie van het rijk
tegenover de beide instellingen is derhalve
historisch wel zeer verschillend, er ook op
dit terrein behoort, aldius de heer Bolke-
stein, de historische ontwikkeling der ver
houdingen niet te worden voorbijgezien.
De Volkskrant voegt hieraan de
volgende commentaar toe:
Die brave heer Bolkestein: omdat in het
verleden aan Tilburg onrecht is beg;
behoort dat onrecht te worden bestendigd.
Voor den beer Bolkestein zou, toen een
•halve eeuw geleden aan de bijzondere scho
len rijkssubsidie werd gegeven de zaak
geen cent hebben gekost indien op het his
torisch versohil van de positie van het rijk
tegenover het openbaar en het bijzonder
onderwijs ware gewezen!
Wat minister Bolkestein in zijn memo
rie over RotterdamTilburg schrijft staat
ver beneden het formaat, dat wij van de
zen Onderwijsminister, van het lager on
derwijs via een middelbare acte tot het
inspectoraat, thans tot een ministerszetel
opgeklommen, ons 'hadden voorgesteld.
BENOEMINGEN IN HET BISDOM
HAARLEM.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd:
tot Directeur der Congregatie der Eerw.
Zusters Augustinessen van Delft en tot
Rector van het St. Hippolytusgesticht te
Delft: den weleerw. heer E. Stolwijk, thans
kapelaan te 's-Gravenhage (H. Jacobus);
tot pastoor te Rotterdam (O. L. Vrouw van
Lourdes) den weleerw. heer C. B. M. Wie-
mers;
tot pastoor te Wassenaar (H. Jozef)
den weleerw. heer J. B. Th. van Woesik,
thans kapelaan te Rotterdam (H. Willibro-
dus); tot pastoor te Velsen-Driehuis den
weleerw. heer J. P. Bik; tot pastoor te Oud-
Beijerland den weleerw. heer J. Berger,
thans kapelaan tot Amsterdam (O. L. Vr.
V. Altijdd. Bijstand).
AAN PASTOOR P. R. DEN BOER
EMERITAAT VERLEEND.
Aan den zeereerw. heer P. R. den Boer
is met ingang van 1 Mei a.s. eervol emeri
taat verleend als pastoor van de parochie
van O. L. Vrouw van Lourdes (Noorder-
eiland) te Amsterdam.
BENOEMING PASTOOR ST. JOSEPH-
KERK TE WASSENAAR.
Door den Bisschop van Haarlem is be
noemd tot pastoor der St. Joseph-parochie,
in plaats van pastoor Wiemers, die overge
plaatst is naar Rotterdam, de zeereerw.
heer J. B. Th. van Woesik.
PASTOOR J. v. WOESIK.
De nieuwe pastoor is geboren in 1896 te
Amsterdam, priester gewijd in 1920. Z.E.
was achtereenvolgens kapelaan te Amster
dam (Vondelkerk), den Haag (Mart. van
Gorcum) en Rotterdam (St. Willibrord).
Geruim en tijd was pastoor Van Woesik
diocesaan verkennersgeestelyke.
Pastoor Wiemers gaat, na een verblijf
van 11 jaar, Wassenaar verwisselen voor
Rotterdam. Z.E. is bouwheer van de voor-
loopige St. Joseph-kerk en beijverde zich,
gelden bijeen te zamelen voor den defini
tieven kerkbouw, wat in een parochie met
een zóó vlottende bevolking vele moeilijk
heden mee bracht.
Pastoor Wiemers was voorzitter van het
bestuur der R. K. Vakschool voor Meisjes.
Wij wenschen den pastoor in de uitge
breide groote-stadsparochie, waarin de Bis
schop hem heeft benoemd, vele jaren van
succesvollen arbeid.
BENOEMINGEN PATERS JEZUIëTEN.
Z. H. Exc. die Bisschop van Haarlem
heeft met ingang vain 20 April benoemd tot
Pastoor der kerk van den H. Ignatius (de
Zaaier) te Amsterdam dien Z.E. Pater J.
H. J. Bak S.J. Superior van het Retraite
huis „Loyola" te Vugbt, in welke hoeda
nigheid hij wordt opgevolgd door den Z.E.
Pater L. A. M. van Wayenburg S.J. tot
heden verbo:nden aan het Retraitehuis
„St. Ignatius" te Spaubeek Lb.
OPNIEUW BRITSCHE VLIEGTUIGEN
BOVEN AALBORG.
LONDEN, 22 April (ANP). Officieel
wordt medegedeeld., dat Britsche bommen
werpers gisteravond opnieuw met succes
een aanval hebben ondernomen op de
vliegtuigbasis Aalborg in het Noorden van
Denemarken. Er werd uitgebreide schade
aangericht. Een der Britsche vliegtuigen
wordt vermist.
Dit nummer beslaat alt
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
BRITSCHE TROEPEN ZIJN GELAND
BIJ DRONTHEIM. NAAR VERLUIDT
VECHTEN ZIJ REEDS IN HET GEBIED
VAN OSLO AAN DE ZIJDE VAN DK
NOREN (3e blad).
BRITSCHE LUCHTMACHT BOMBAR-
DEERT DEENSCHE EN NOORSCHE
VLIEGVELDEN (3e blad).
LUCHTGEVECHT BOVEN WESTFRONT
(3de blad).
Binnenland
BENOEMINGEN IN HET BISDOM
HAARLEM. (1ste blad).
HET NED. s.s. „BERNISSE" IN DE
BUURT VAN NOORWEGEN VERGAAN;
DE OPVARENDEN WERDEN GERED,
(lste blad).
Sport en Wedstrijden
DE REVANCHE VAN ORANJE TEGEN
BELGIë KWAM EN MET 4—2 WON HET
NED. ELFTAL. (2de blad).
HET NED. ELFTAL VOOR DEN WED
STRIJD TEGEN LUXEMBURG VOOR-
LOOPIG ONGEWIJZIGD GEHOUDEN.
(2de blad).
DE BRITSCHE TROEPEN IN
NOORWEGEN.
LONDEN, 22 April (ANP). Men ge
looft, dat de Britsche troepen in Noorwe
gen onder bevel staan van generaal Carton,
de Wiart. Deze heeft in den wereldoorlog
het Victoria-kruis verworven.
De algemeene indruk is, dat de beslis
sende slag in het gebied van Dron/theim
zal worden geleverd rond' Steiukjaer, wel
licht te Stiklestad, ten Zuiden van Steink-
jaer, waar de Noren troepen oom cen tree-
Het eerste contingent Britsche troepen,
bestemd voor de operaties im Oost-Noor-
wegen, had, naar verluidt, een sterkte van
750 iman, die te Liltehammar aankwamen,
spoedig door anderen gevolgd. Voortdu
rend worden nieuwe Britsche troepen aam-
gevoerd, doch de totale sterkte is miet be
kend.
Omtrent de vernietiging van een Duitsoh
detachement valscherm-springers, dat te
Dombaa is geland, met de bedoeling een
spoorwegkruispunt op te blazen, meldt de
correspondent van Stokholms Tidmingen,
dat het detachement 200 man sterk was.
Zij waren merkwaardig goed uitgerust en
hadden allen automatische wapens. Bo
vendien hadden zij opvouwbare rijwielen
en draadlooze zend- en ontvangtoestellen
bij zich.
BRITSCH-DUITSCHE GEVECHTEN
IN NOORWEGEN.
STOCKHOLM, 22 April. (A.N.P.) Vol
gens een onbevestigd telegram uit Storlien
aan de Zweedsch-Noorsche grens aan het
blad „Dagens Nyheter", wordt te Vaerdals-
rora, ten Noorden van Trondhjem, tus-
schen Britsche en Duitsche troepen ge
vochten. De gevechten namen gisteroch
tend vroeg een aanvang en over en weer
werd hevig gevuurd. Omtrent den afloop
zijn geen bijzonderheden bekend, doch men
gelooft, dat Vaerdalsrora, een belangrijk
knooppunt van wegen, in brand staat.
Volgens de Zweedsche correspondenten
zijn de berichten over gevechten, die zich
zouden hebben afgespeeld tusschen Grong
en Namsos, onjuist. Deze correspondenten
melden voorts, dat het stadje Namsos, waar
Britsche en Fransche troepen aan land zijn
gezet, door Duitsche bommenwerpers in de
asch is gelegd. De spoorweg tusschen Nam
sos en Grong is voortdurend met bommen
bestookt, doch weinig beschadigd.
DUITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
ZWEDEN.
STOCKHOLM, 22 April (ANP). Tal
rijke Duitsche vliegtuigen hebben Zondag
boven Zweedsch gebied gevlogen. Het blad
„Social-demokraten" schrijft, dat de
Zweedsche neutraliteit hierdoor op bruta
le wijze geschonden is. Het spreekt van
zelf, dat de regeering zeer krachtig in Ber
lijn zal protesteeren tegen dit optreden.
