Krijgsgedruisch in de lucht Uitudóóeiing, aan qeaanqenen Papieren en celluloid kogels KFRKNIFUWS MGEVING Noor wegens neutraliteit V&t&CcvtUig.en aan minuten, JCoM MAANDAG 8 APRIL 1940 COURANT DERDE BLAD - PAG. 9 De godsdienstige vorming van de jeugd LUCHTGEVECHT BOVEN DE NOORDZEE Het Britsche ministerie van luchtvaart deelt mede, dat Zondagmiddag een pa trouille van de Britsche luchtmacht boven de Noordzee slaags is geraakt met Duitsche vliegtuigen. Een Duitsch toestel werd ver nield en vermoedelijk werd een ander be schadigd. Twee Britsche vliegtuigen zijn niet naar hun basis teruggekeerd. Uit Berlijn wordt gemeld, dat Zondag middag een aantal Duitsche jachtvlieg tuigen, dat boven de Noordzee patrouilleer, de, ongeveer 150 K.M. ten Noorden van het Eiland Sylt, 24 Britsche Wellington bom bardementsvliegtuigen tot een geveent heeft gedwongen. Twee Britsche totstellen werden omlaag geschoten, de andere wer den genoodzaakt in Westelijke richting af te trekken. De Duitsche jagers leden geen verliezen. Voorts deelt het hoofdkwartier van de Britsche luchtmaacht mede, dat Zaterdag ochtend een patrouille van jachtvliegtuigtn nabij Metz op een sterke vijandelijke pa trouille is gestooten. De vijand viel aan en het resultaat van een aantal gevechten op groote hoogte was, dat een Messerschmidt 109 nabij Bouley aan de Moezel omlaag werd geschoten. Alle Britsche vliegtuigen keerden naar hun basis terug. Zaterdagavond zijn te Londen berichten over de eerste Duitsche luchtaanvallen op Britsche vuurtorens ontvangen. Volgens deze berichten hebben vorige week twee Duitsche vliegtuigen, die van een niet ge slaagden aanval op Scapa Flow terugkeer de, met de machinegeweren gescholen op de vuurtorens Duncansby Head en Stroma^ »an de Noordoostelijke punt van Schotland. Er zijn geen slachtoffers gevallen. Op de Orkaden is Zondag drie keer lucht alarm gemaakt, doch er is niets geschied. BELGISCHE VISSCHERSBOOTEN OP DE NOORDZEE BESCHOTEN Opnieuw zijn drie Belgische visschers- booten op de Noordzee door vliegtuigen beschoten. Deze treilers, welke duidelijke nationaliteits^enteekenen droegen, waren rustig aan het visschen. Verwijzende naar de vele gevallen, dat treilers op de Noordzee beschoten zyn, verkaart de raad voor de scheepvaart te Oostende, dat deze aanvallen door niets gerechtvaardigd worden, aangezien die treilers in vrije wateren vischten, duidelijk de nationale kleuren vertoonden, geen deel uitmaakten van een konvooi, onbewapend waren, geen enkel radiobericht hebben uit gezonden en uitsluitend aan het visschen waren om de Belgische markt te voorzien. FRANSCH—DUITSCHE UITWISSELING VAN GEVANGENEN Er is een accoord getroffen betreffende uitwisseling van Fransche en Duitsche ge vangenen en geinterneerden onder auspi ciën van het internationale Roode Kruis. Het eerste Duitsche contingent wordt op 15 April in Genève verwacht. Denzelfden Strlcte neutraliteit geboden INBREUK DAAROP BETEEKENT OORLOG. De minister van buitenlandscbe za ken Koht heeft in het Storting ten aanzien van de buitenlandsche politiek van Noorwegen eenige verklaringen afgelegd: „Wij kunnen ons geen oorlog inden ken, waarin Noorwegen verwikkeld zou kunnen worden, tenzij een, waar toe wij gedwongen worden voor de verdediging van onze onafhankelijk heid en vrijheid. Wij kunnen ons alléén buiten den oorlog houden door het voeren van een politiek van strikte neutraliteit aan alle zijden. Wij hebbeD dit gedaan in onze handelspolitiek, waar alle kwesties geregeld zijn door accoorden met de oorlogvoerenden, gebaseerd op het beginsel, dat wij den normalen han del zooveel mogelijk trachten te hand haven. Als de geallieerden zouden wenschen dat wij het vrije handelsverkeer, dat in stand gehouden wordt in overeenstem ming met het internationale recht, dat de algemeene goedkeuring heeft ver kregen en waaraan deze landen zelf reeds eerder hun goedkeuring hebben gehecht, afbreken, dan zou dit óf hun- zelf groote schade berokkenen, óf, zoo deze afbreking slechts ten nadeele van dag zouden de Fransche burgergevangenen uit Duitschland vertrekken om via Genève naar hun vaderland terug te keeren. Naar verluidt zal het eerste contingent Duitschers, dat door de Franschen zal wor den uitgeleverd, uit 120 personen bestaan. Het totaal aantal gevangen Duitsche bur gers, dat zal worden uitgewisseld, zal ver moedelijk eenige duizenden bedragen. Zondag zijn in een haven aan de Engel- sche Westkust 41 Duitschers aan land ge zet, die waren opgenomen, nadat zij hun schip tot zinken hadden gebracht, toen het door een Britsch oorlogsschip werd aan gehouden. De mannen zijn naar een con centratiekamp gebracht. Blijkbaar hebben de mannen tijd gehad hun zakken bijeen te pakken, want zij waren goed gekleed en droegen een koffertje of plunjezak. DE PROPAGANDA OORLOG Een Duitsche landkaart Het Britsche ministerie van Voorlichting geeft een kaart uit, waarop een Duitsch tienjarenplan is aangebracht ter verovering van heel Europa, met inbegrip van Enge land en Scandinavië. Het origineel van deze kaart zou in 1938 door de Tsjechische politie in het hoofdkwartier van den Su- deten-leider Henlein zijn gevonden. In 1948 zou het Duitsche program voltooid moeten zijn. De kaart zal in kleurendruk in scheep- vaartbureaux, fabrieken, café's en andere openbare gelegenheden worden opgehan gen, meldt U.P. Het Britsche ministerie van voorlichting beschouwt deze kaart als een goed antwoord op Duitschland's actie met de zoogenaamde „landkaart van Reynaud". Het tienjarenplan zou, volgens deze kaart, in detail hierop neerkomen: in 1938 Oostenrijk en Tsjechoslo wak ij e; 1939 Polen en Hongarije; 1940 Roemenië, Zuidslavië en Bulgarije; 1941 Denemarken, Nederland, België, Zwitserland, de Oekraine en Noord- Frankrijk; vóór 1948 volgen dan nog Enge land, Scandinavië en Portugal. De kaart geeft verder Italië, Zuid-Frankrijk en het grootste deel van Spanje, behalve de Noor delijke kuststrook, met dezelfde arceering, waarmee zou moeten worden aangeduid, dat deze gebieden tot Italië's invloedssfeer behooren. In Berlijn noemt men deze Londensche publicatie eenvoudig belachelijk, meldt U.P. Men vraagt bovendien, waarom de Engelschen tot nu hebben gewacht, om deze kaart aan de openbaarheid prijs te geven. „DE VUURDOOP"-FILM Te Berlijn wordt thans een film vertoond, „Vuurdoop" geheeten, waarin de prestaties van de Duitsche luchtstrijdkrachten ge toond worden bij hun strijd tegen de Polen. De film is louter documentair. Het doel ervan wordt door Goering, die ook op het witte doek verschijnt, in een korte ver klaring uiteengezet: „Wat de Duitsche luchtmacht tegen de Polen deed, zal zij ook tegen Engeland en Frankrijk pres- teeren." De slotscène van de film vertoont een Duitschen bommenwerper, die neerdaalt boven een kaart van Engeland, die gaan deweg in rook verdwijnt en tenslotte uit eenbarst. De waarschuwing aan Engeland komt te- vens'tot uiting in het lied van deze film „Bomben auf England". een der partijen zou blijken te werken, in flagranten strijd zijn met de neutra liteit, tot handhaving waarvan wij ons verplicht hebben en dan zou ons land terstond in oorlog zijn. Met betrekking tot het geval van de ..Altmark" zeide Koht, dat in alle essen- tieele kwesties betreffende de feiten tus- xhen de Noorsche en de Britsche regee- ring overeenstemming was bereikt. .Slechts over één beginsel op het punb van het internationale recht", aldus spre ker, „bestaat nog geen eensgezindheid, '.och ik hoop, dat wij ook op dit punt tot overeenstemming zullen komen, zoodat Noorwegen de genoegdoening zal krijgen, v/aarop het wegens de openlijke schending van de neutraliteit, welke in dit geval is gepleegd, aanspraak kan maken." Sterke bezwaren uitte Koht tegen het vuren op Noorsche vaartuigen door Duit sche vliegtuigen of duikbooten. „Men kan zich moeilijk kalm houden, aldus Koht, wanneer men verneemt van dergelijke schietpartijen tegen onschuldige zeelieden, zooals bijvoorbeeld het bombar- HERDERLIJK SCHRIJVEN VAN MGR. GROEBER Mgr. Groeber, aartsbisschop van Frei- brug i. Brg., heeft een Herderlijk Schrijven uitgevaardigd, dat op Zondag Beloken Pa- schen in alle kerken van het aartsbisdom Freiburg is voorgelezen. Hierin wijst hij op het feit, dat godsdien stige kwesties in dezen tijd niet alleen we- tenschapelijke kringen beroeren maar ook de groote massa. Daarom is het godsdienst onderricht zoo noodzakelijk. Dit onderricht is echter bij het voortgezet onderwijs en op de vakscholen niet meer mogelijk, zoo dat andere wegen gezocht moeten worden. „De ouderen onder ons herinneren zich nog goed, dat zy in hun jeugd de leering ijverig hebben bezocht. Dit moet ook nu weer bereikt worden. Wij leven in een tijd, die beslissend is op godsdienst gebied. Mis schien zal iedereen binnen niet al te lan gen tijd openlijk moeten antwoorden op de vraag, of hij voor of tegen Christus Is. Hierop moeten wij ons voorbereiden!" Vooral de jeugd, die pas de Lagere School heeft verlaten, moet godsdienstig verder worden gevormd, opdat zij niet een offer wordt van anti-godsdienstige slagzinnen. De aartsbisschop vermaant de jeugd en ook de ouders, om te zorgen voor een regelmatig bezoek van de godsdienstige leering. Wie dit nalaat is schuldig tegenover zijn geweten en tegenover God. Hij is ook schul dig tegenover zijn volk! Een ontkerstende jeugd waarborgt geen groote en eervolle toekomst Tot al mijn diocesanen richt ik het verzoek, om de jonge menschen door een goed voorbeeld voor te gaai en met grooten ijver op Zondagmiddagen niet al leen het H. Lof bij te wonen, maar ook de leering. Wat zy hier hooren, is de leer van Christus, waarvan voor alle tijden het woord geldt: „Zalig zijn zij, die het Woord Gods aanhooren en het opvolgen". deeren van de Noorsche mailboot „Mira", op weg van Engeland naar Noorwegen met meer dan honderd menschen aan boord. Wij kunnen niet aanvaarden, dat de Duitschers het recht hebben, zich aldus te gedragen, zelfs indien dit Noorsche schip under Britsche bescherming voer. Wij kun- ren niet begrijpen, dat de Duitsche solda ten zulk een optreden in overeenstemming achten met hun gevoel van eer of met hun gevoelens van menschelijkheid. Een dergelijk optreden verwekt in Noorwegen -en verontwaardiging, welke in het belang van geen enkele oorlogvoerende mogend heid kan zijn. De Britsche bladen hebben het denk beeld geopperd, dat Noorwegen niet op dezelfde wijze dient te protesteeren tegen dergelijke schendingen, als tegen, wat zij noemen, technische schendingen. Maar wat de Engelschen noemen „tech nische schendingen", betreft niet alleen formeele kwesties van wettig karakter, zy hebben ook een geweldige politieke wer kelijkheid, want niemand kan blind zijn voor het feit, dat dergelijke schendingen kunnen leiden tot verwikkelingen, welke de Noorsche territoriale wateren en mis schien zelfs het Noorsche land kunnen ma ken tot een slagveld voor de oorlogvoe renden, In welk geval Noorwegen bij den grooten oorlog betrokken zou worden. Dientengevolge verdedigt Noorwegen niet alieen een recht, maar verdedigt het te vens zichzelf tegen de mogelijkheid, in den oorlog te worden meegesleurd Het vraagstuk van de zoogenaamde onschuldige neutraliteitsschendingen betreft dus den werkelijken grondslag der Noor- xhe politiek en is inderdaad van vitaal belang voor ons volk." De FinschRussische oorlog. Overgaande tot den Finsch-Russischen oorlog, zeide Koht: „Toen de oorlog was afgeloopen en ik vrijer kon spreken, was ik tX' staat te verklaren, dat Duitschland het als een vijandelijke handeling beschouwd zou hebben, indien Noorwegen, óf aan de Britsche en Fransche troepen vergunning verleend zou hebben, via Noorsch grond gebied naar Finland te trekken, óf indien Noorwegen zelf Finland met gewapende strijdkrachten zou geholpen hebben. Het laatste optreden zou eveneens beschouwd zijn als een onderaeel van de Fransch- Britsche oorlogvoering tegen Duitschland. Sinds geruimen tijd wist ik, dat de Duitsche regeering dit standpunt huldigde en kortelings werd dit bevestigd door een semi-officieele verklaring van het Duit sche nieuwsbureau. Dit beteekent, dat een Noorsche in menging in Finland van geen nut voor Finland geweest zou zijn, doch alleen ge vaarlijk zou geweest zijn voor onszelf. De Zweedsche regeering huldigde het zelfde standpunt en uiteraard moesten Noorwegen en Zweden in dit vraagstuk eenzelfde politiek volgen, zoowel om geo grafische als om politieke redenen. Nooit heeft Finland on£ om militairen bystand verzocht." Het Noorschdefensief verbond. Overgaande op de kwestie van een de fensief verbond tusschen de Noorsche lan den zeide de minister, dat het denkbeeld waarschijnlijk daaruit voortspruit, dat de vrede Finland uit militair oogpunt zwakker heeft gemaakt. Doch hoe het ook zy, aldus Koht, ik ten van meening, dat wij beter kunnen wachten met eenig besluit te nemen inzake zulk een verbond, totdat de betrekkingen tusschen Finland en sovjet-Rusland duide lijker zijn geworden. De Noordsche regee- -;ng zal het land niet binden, zoolang het Storting niet de gelegenheid gehad heeft, zich hierover uit te spreken. DE DUITSCHE ZIENSWIJZE. Naar aanleiding van de beschieting van net Noorsche s.s. ..Mira" schrijft het Duit sche nieuwsbureau: Naar men weet, hebben dien dag de Duitsche luchtstrijdkrachten met succes uitgebreide aanvallen op Britsche con- vooien ondernomen De situatie is volko men duidelijk, naar aanleiding van een t.ericht van de Britsche radio, die op 5 April des middags mededpelde, dat een Britsche torpedojager toesnelde en de Duitsche vliegtuigen boven de „Mira" on der vuur nam. Het geval van de „Mira" geeft derhalve geenerlei aanleiding tot een polemiek, doch het is bewezen, dat de Duitsche vliegers slechts te werk zijn gegaan, volgens een methode, waartegen volkenrechtelijk niets te zeggen valt. toen zij ook de „Mira" in het oorlogsgebied aan de Noordzeekust van Schot'and aanvielen. Wie aan de Enge'sche kusten des doods, of in convooi van Britsche oorlogsschepen /aart, moet er op rekenen, dat hij slacht offer van de oorlogshandelingen wordt. BENOEMING IN HET BISDOM HAARLEM. Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft den zeereerw. heer J. Mol, Algemeen Dio- cesaaan Directeur van het Mannelijk Jeudg- werk, benoemd tot pastoor te Westwoud. ZELDZAAM GEBEUREN TEN VATICANE Voor den H. Vader en een uitgelezen publiek werd een concert gegeven De Romeinsche correspondent van de „Tijd" bericht: Een zeer zeldzame gebeurtenis vond Za terdag ten Vaticane plaats: In de z.g. Salla dalla Benediczione bracht het orkest van de academie van St. Cecilia, onder leiding van Maestro Molinarl, een concert ten gehoore. Z.H. de Paus troonde links vooraan op een verhooging. Het talrijke publiek, dat het getal van 1400 overschreed, kon Z. H. zien. De H. Vader is, zooals men weet, een groot muziekliefhebber. Hij heeft in vroe ger tijden zelf viool gespeeld. Zijn liefde tot de muziek kwam tjjdens het concert duidelijk tot uiting in de wyze waarop Hij met de muziek meeleefde. Vooral tijdens Wagner was de H. Vader een en al aan dacht en scheen Hy zijn omgeving geheel vergeten te hebben. Zijn lange smalle hand bewoog zich met het rhythme der muziek op en neer; de Paus dirigeerde als het ware. Telkens gaf Hij met zelf te applaudissee- ren aan de overige toehoorders toestemming om eveneens hun geestdrift over de uitste kende concerteering te doen blijken. Tijdens de pauze onderhield de H. Vader zich minzaam met den president en later met den vice-president van de academie van St. Cecilia. Tenslotte bracht de Paus zyn dankbaarheid nog tot uiting in een toe spraak, waarin Hij genoemde academie, den dirigent en den leden van het orkest zijn gelukwenschen met de muzikale prestatie aanbood. De H. Vader sprak den wensch uit, dat de geteisterde en de ontredderde wereld de harmonie, welke de natuur haar leert, mocht hervinden. Het concert, dat zoo juist ten gehoore was gebracht, mocht op die harmonie een preludium vormen, al dus de H. Vader. Vele Kardinalen woonden het concert bij, alsmede de vertegenwoordigers van het di plomatieke corps, enz. HILLEGOM Werkloosheid daalt goed. Het aantal werkzoekenden, ingeschrevenen bij de Ar beidsbeurs bedraagt thans nog 305. Het liep weer in eene week met 64 terug. R.K. Postmannen. Gisteren hield de afd. Hillegom en omstreken van den R.K. Bond P.T.T. personeel „St. Petrus" een ledenvergadering in Flora onder voorz. van den heer J. Heemskerk. De voorz. besprak de actie door het Bondsbestuur in sa menwerking met de R.K. Centrale gevoerd inzake de bekende 5 Hoewel nog geen gunstige resultaten zyn bereikt, zullen deze toch niet lang kunnen uitblijven, gezien de steeds verder gaande prijsstijging van artikelen voor eerste levensbehoeften. Ook werd het z.g. koude-dubbeltje voor los per soneel nog even onder de loupe genomen. De secretaris wijdde nu eenige waardeeren- de woorden aan de nagedachtenis van pater A. K. van Delden O.E.S.A. geestelijk advi seur van den Bond, die op 1 dezer is over leden. Staande de vergadering werd voor de zielerust van dezen ijverigen werker voor den Bond „St. Petrus" gebeden. Me degedeeld werd, dat dit jaar de postretraite zal plaats hebben van 710 Sept. Ver volgens werden 5 nieuwe leden geïnstal leerd. Bij monde van mej. van den Berk (Lisse) bracht de kascommissie verslag uit over het beheer van den penningmeester. Hierna werden de plannen besproken voor een waardige viering van het 25 jarig be staan der afd. in 1944. Na een krachtige toespraak van den G. Adv., kapelaan Lan- gemeyer in den geest van „De Nieuwe Ge meenschap" werd deze goed geslaagde ver gadering gesloten. Geboren: d. van H. J. van der Hulst Ruigrk d. van J. H. M. BuckaertBbb- ben z. van J. E. van der Sandevan Galen z. van C. van de Lode Roy. Ondertrouwd: H. C. van Vaneveld en C. E. Bele. Getrouwd: A. J. Maas en P. A. Ver beek P. Rivers en J. Duijzers. Overleden: C. Zuiderwijk vr. 62 jr. C. N. Rusman m. 91 jaar J. L. Dekker wed. van H. Nauta vr. 76 jaar. Voor de Kindervoeding. Het batig saldo der operette „Sneeuwwitje", welke onder leiding van mej. R. Kruydenberg werd opgevoerd in welk saldo bestemd is voor de kindervoeding, bedraagt netto 51.-. KATWIJK Eind les Landbouwwintercursus. De eindles van de 2-jarige Landbouwwinter cursus alhier had plaats. Tegenwoordig waren de Rijksveeteeltconsulent, de burge meester en de commissie van toezicht be staande uit de heeren A. Haasnoot, voorz.; J. v. d. Marei, secr.; en de leden IJ. v. Ryn, J. Verdoes, D. v. Duyn. Het hoofd van den cursus, de heer J. Entrop, land- en tuinbouwleeraar te Leiden, stelde de cur sisten verschillende vragen over bemes tingsleer, graslandbehandeling, de teelt van eiwitrijke voedermiddelen, het in kuilen en het drogen er van, en over veevoeding, die over 't geheel vlot werden beantwoord. Vervolgens werden door den burge meester de diploma's aan alle cursisten overhandigd. Een diploma met zeer veel vrucht ontvingen A. Haasnoot, T. v. Rijn, H. v. Duyn, H. v. d. Marei, A. Verdoes al len te Katwyk, en A. v. Duyn te Noordwijk. Een diploma met veel vrucht ontvingen: H. Haasnoot. J. H^a^noot. A. Icq°l. K. v. d. Wiel, A. Schoneberg en J. Barnhoorn te Katwijk. Een diploma met vrucht ont vingen: N. Haasnoot, J. Verdoes, Jb. Ver does en L. v. Ryn te Katwyk. Personalia. Het raadslid der S.D.A.P., de heer C. v. Rys, heeft om gezondheids redenen bedankt als voorzitter van den Katwijkschen Besturenbond en als corres pondent van het Bureau voor Arbeidsrecht. Hier volgt automatisch uit dat de heer v. Rijs ophoudt zitting te hebben in de Con- tact-Commisie Steunverleening, daar de leden in die commissie afgevaardigden zijn in de vakorganisaties waaronder ook de Besturenbond. Gem. Arbeidsbeurs. Aantal ingeschre venen mannen 389, jongens 24, meisjes 2; totaal 415. Stand van het vorig jaar: 697, waarvan 649 van 18 jaar en ouder. Geboren: Jacob z. van L. v. Duyn en A. v. Rijn Helena, d. van Y. Verdoes en J. B. Dijkdrenth Jannetje d. van D. Snijer en T. van Beelen Gerrit Gijsber- tes z. van S. v. d. Mey en G. v. Delft Maria d. van W. Tulen en J. M. Verhart Haye Tjark Johannes z. van D. v. d. Wal en E. A. Buitenwerf Jan z. van C. v. d. Plas en J. v. Duyn. Ondertrouwd: G. v. Duyn en Z. Kloos. Overleden: Cornelia v. Beelen 3 j. Getrouwd: D. v. 't Wout en A. Krijgs man A. de Mooy en L. Vlieland A. v. d. Marei en J. Boom. KATWIJK AAN DEN RIJN Lijk opgehaald. Hedenmorgen te half twaalf is door de politie na eenigen tijd dreggen uit den Rijn gehaald het lyk van den 74-jarigen rustend kapper W. M., die vannacht in nachtgewaad zyn woonhuis moet hebben verlaten en vermoedelijk in een vlaag van verstandsverbijstering in den Rijn is terecht gekomen. Het lyk is van schouwing naar het lijken huis overgebracht. Inschrijving. Bij de gehouden inschrij ving voor den aanleg (hernieuwing) van de electrische geleidingen in de R. K. kerk en aanhoorigheden was laagste inschrijver de firma Koelman te Oegstgeest. Diefstal. Toen de arbeider A. v. R„ werkzaam bij den tuinder L. v. d. G. Za terdag naar huis was gegaan, zijn spitgraaf op het land achterlatend, kwam hij bij zijn terugkeer, een uur later, tot de ontdekking, dat de graaf was verdwenen. De politie doet onderzoek. LEJDSCHENDAM Auto geslipt. Op den nieuwen Rijks weg Den HaagGouda onder deze gemeen te had Zaterdag een vrij ernstig ongeluk plaats. Een luxe auto, bestuurd door den heer E. uit Leiden, geraakte bij het uitwijken voor een tegenligger in den berm van den weg, slipte en sloeg enkele malen over den kop. De bestuurder zelf kwam er vrij goed af, doch een mede-passagier, de heer D. uit Den Haag, werd ernstig gewond, ter wijl de auto vrijwel geheel vernield werd. Door de politie werd van een en ander proces-verbaal opgemaakt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 9