Noorsch schip getorpedeerd Vertrouw op Go«l Militair vliegtuig neergestort BINNENLAND AGENDA MAANDAG 8 APRIL 1940 OE LE1DSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 HOE WORDT HET WEER 7 DROOG WEER. De BUI seint s Voor het Westen: Halfbewolkt tot hel* der, droog weer. Plaatselijk nachtvorst, cverdag zelfde temperatuur. Matige tot zwakke meest Noord-Westelijke wind. Voor het Oosten: Betrokken tot halfbe wolkt, overwegend droog weer, weinig verandering in temperatuur. Zwakke tot matige Westelijke tot Noord-Westelijke ■vyincL De weerstoestand va.i hedenmorgen 7.20 uur: Den Helder: zwaarbewolkt, zwakke Westelijke wind, 6 gr. C. Vlissingen: betrokken, matige N. W. wind, 7 gr. C. De Bilt: betrokken, zwakke Westelijke wind, 6 gr. C. Groningen: zwaarbewolkt: zwakke Zui delijke wind, 3 gr. C. Maastricht: regen, stil, 5 gr. C. BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT. Het gebied van hoogen luchtdruk, dat Zaterdag over Zuid-Scandinavië was ge legen, heeft zich in Zuid-Oostelijke rich ting verplaatst, zoodat de kern thans met luchtdrukwaarden van 1032 mbar over Littauen is gélegen. Intusschen is de de pressie-activiteit over de Noorsche Zee nog blijven aanhouden, kleine storingen veroorzaakten zware regen langs de Noorsche kust, terwijl het daar op tal van plaatsen nog stormachtig waait. De depressiekern ligt thans met een diepte van 988 mbar tusschen Midden-Noorwe- gen en IJsland. Het storingsfont van dit lagedruksysteem strekt zich naar het Zuiden uit. Gisteren moet het zich over de Noordzee en de Britsche Eilanden heb ben bevonden, en het is in den loop van den nacht tot onze omgeving doorgedron gen. Het veroorzaakte daarbij toenemende bewolking en plaatselijk eenige lichte re gen, terwijl de wind aan de kust reeds naar het Westen en Noord-Westen ruim de. De nacht was tengevolge van de zware bewolking veel minder koud dan de nacht van Zaterdag op Zondag, toen hier en daar nog flinke nachtvorsten zijn voorge komen. In het Zuid-Westeri blijft de luchtdruk stijgen tengevolge van de ont wikkeling van het Azorenmaximum, dat zijn invloed reeds over Spanje uitstrekt. Op den Oceaan moet nog eenige depres sie-activiteit bestaan, hetgeen duidelijk is uit de meldingen van de stations op Zuid- Groenland. Over IJsland is de barometer in de afgeloopen 24 uur zeer sterk ge stegen. Het Groenland-maximum heeft zich belangrijk naar deze omgeving uit gebreid, en tengevolge van een inval van koudelucht uit het hooge Noorden is het daar belangrijk onder normaal. LUCHTTEMPERATUUR. 8.1 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.: Van Maandagnamiddag 7.15 uur tot Dinsdagmorgen 4.47 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Dinsdag 9 April voorm. 3.35 en nam. 4.uur. Maan op 6 uur Dinsdagochtend. Maan onder 8.41 uur Dinsdagavond. Zonder voorafgaande waarschuwing OFFICIEREN EN 9 LEDEN DER BEMANNING GEDOOD Het Noorsche stoomschip „Navarra", groot 2118 ton is zonder waarschuwing gc- torpeerd in de Noordelijke Scliotsche wate ren. De „Navarra" zonk binnen enkele mi nuten. Alle officieren en negen leden der bemanning werden gedood. Nader wordt gemeld: De „Navarra" is in den nacht van Vrijdag op Zaterdag om half drie getorpedeerd. Het schip had minstens drie officieren aan boord, die allen gedood zijn. Dit is nu het 55ste Noorsche schip, dat door Duitsch optreden of Duitsche mijnen verloren is gegaan, waardoor 410 Noorsche zeelieden om het leven zyn gekomen. De verloren Noorsche schepen hadden een totale tonnage van 120.000 ton. De „Navarra" zonk in twee tot drie mi nuten nadat de torpedo het schip had ge troffen. Twee booten werden uitgezet, doch een daarvan kapseisde en slechts vier van de in het water terechtkomende man nen konden worden gered. De Duitsche duikboot is gezien door de opvarenden van de „Navarra". De onderzeeër bleef dertig minuten in de nabijheid zonder een poging te doen om de slachtoffers te redden. De veertien overlevenden zijn gered door het Finsche stoomschip „Atlas". V Officieren voorrang Wij v-bben er al 'ns meer op gewezen, dat de burgerij vooral in dezen tijd de taak, die de militairen vervullen, waar deert dat zij met de militairen sympa thiek meeleeft. Dót is ook plicht van de burgerij. Maar, van den anderen kant, mag dan ook worden verwacht en verlangd, dat de militairen, hoogere en lagere autoriteiten, zich niet, als een afzonderlijke kaste, bo ven of naast de burgerij plaatsen! Op deze wijze zou de eenheid van leger en burgerij, helaas, worden verzwakt. Een maatregel, dezer dagen door de Ne- derlandsche spoorwegen genomen, moet daarom worden afgekeurd, is daarom be treurenswaardig. Wij veroordeelen bedoelden maatregel, omdat deze vierkant in strijd is met de geestesgesteldheid van ons volk, dat niet een militaire kaste w i II 't Is de maatregel, waarbij in' treinen voor officieren afzonderlijke compartimenten worden ingericht compartimenten, waar in officieren voorrang hebben. Wy willen hier de „Volkskrant" aan 't woord laten, die over deze nieuwigheid een scherpe veroordeeling velt: „Zoolang de mobilisatie duurt zal, naar de Nederlandsche Spoorwegen hebben bepaald, in alle treinen op de hoofdspoorwegen een compartiment tweede klas rooken moeten worden voorzien van een strook of bordje met het opschrift: „Officieren voorrang". Wij kunnen niet bevroeden waarom dit is geschied. Waarom de voorrang en ook waarom de afscheiding? De of ficieren wenschentoch niet als een aparte kaste te worden beschouwd. Hun verhouding tot de „burgers" is overal uitstekend. En de reserve-officieren een groot aantal zijn, ondanks de afkeer die de N.S.B. van dat woord heeft, burgers-in-uniform. Ons leger is in den waren zin een volksleger. Alles pleit er voor, de band tusschen officieren en burgerij nog nauwer toe te halen, niets om hem losser te ma ken. Een officier vermindert zich in niets als hij in den trein naast een Ka merlid of Minister komt te zitten of een praatje maakt met een lid van den Raad van State. Het zy'n ook fatsoen lijke en niet geheel onverdienstelijke lui. Als voor officieren gereserveerde plaatsen niet door officieren zijn bezet kan worden toegelaten, dat ze door „burgers" worden ingenomen, maar de burgers moeten opstaan als er officie ren komen. Dit risico wil een rechtgeaard Ne derlander, ook al is hij maar burger, niet loopen, en zoo zullen de officiers plaatsen vaak leeg blijven". Of de Nederlandsche Spoorwegen moe ten inzien, dat zij al dan niet op eigen initiatief verkeerd en onverstandig heb ben gedaan met zulk een maatregel te ne men, en 'deze al zal 't misschien eenigs- zins moeilijk zijn weer intrekken. Wij hopen intusschen, dat de officieren van meening zullen zijn, de eer van het Nederlandsche leger het best te dienen door.van bedoelden maatregel geen gebruik te maken. HET AFSCHUWELIJK MACHTS BEGINSEL In een driestar onder bovenstaanden titel in ons nummer van Zaterdag, is, door in schuiving van een verkeerden regel, één alinea eenigszins onduidelijk geworden. Wij laten deze alinea in den samenhang hier, verbeterd, volgen: „De macht van kapitaal en geld is even min basis van recht als de macht van ar beidsvermogen en arbeidskracht. De macht van het wettige gezag is even min basis van recht als de macht van de onwettige revolutie. Het zoogenaamd recht van den sterkste ies een wangedrocht, dat spot met alle men- schelijke waardigheid en menschelijke be schaving. De rechten van de allerzwakste machte- loozen zullen in een waarlijk beschaafd milieu even veilig minstens even veilig zijn als de rechten van de sterk ste potentaten!' KATHOLIEK COMITÉ VAN ACTIE „VOOR GOD" Vertrouw uw zorg aan Hem, Die u geschapen heeft. Zou Hij, die al voor u zorg droeg, vóór ge er waart, niet meer voor u zorgen, nu ge bestaat Sint Angustinus. De piloot gedood Zondagmiddag omstreeks drie uur is op het vliegveld Waalhaven een militair vliegtuig van het type G. 1 na een patrouil- levluoht bij de landin^ over den kop ge slagen en vrij ernstig beschadigd. De 32- jarige eerste luitenant-vlieger H. C. A. van Montfoort is daarbij om het leven geko men. De mitrailleur-schutter, segeant Lijs, werd licht gewond. Behalve de zitplaats van den bestuur der, is ook een van de beide staartvlakken van het toestel ernstig beschadigd. De heer Van Montfoort, die reserve eerste Lui tenant-vlieger was, maakte deel uit van korps K. L. M.-piioten. Ongeveer vijf jaar was hij bij de K.L.M. in dienst. Hij behoorde langzamerhand tot de oudste tweede bestuurders >p de Indië- lijn en had de bevoegdheid van gezagvoer der voor het Europeesohe luchtverkeer. In normale omstandigheden zou hij bin nen afzienibaren tijd tot gezagvoerder op de Indië-route bevorderd zijn. Pas tegen het einde van 1939 was de heer Van Mont foort onder de wapenen geroepen. Bij het ongeluk moet hij op slag gedood zijn. Het stoffelijk overschot is naar het Zui- derziekenihuis overgebracht. De verwondingen van den tweeden in zittende, sergeant Lijs, waren van dien aard, dat hij naar zijn woning kon worden vervoerd. DE ECHTGENOOTE VAN DEN VERONGELUKTEN VLIEGER HEEFT EEN AUTO-ONGELUK ONDER OEGSTGEEST. Toen gisterenmiddag de eóhtgenoote van den verongelukten vlieger zich vanuit Amsterdam naar Waalhaven begaf, is de auto, waarmede zij reisde, op korten af stand van de Postbrug onder O e g s t- geest in botsing gekomen met een te genligger. In de auto van mevrouw Van Montfoort waren nog gezeten een andere dame en een militaire Chauffeur, die opdracht had, beiden naar Waalhaven te brengen. De tegenligger werd bestuurd door den 47-jarigen heer E. Perez, wiens mede-pas sagiers waren de heeren R. Kruger en G. Kinabanian, allen uit Amsterdam. Het on geluk geschiedde op het oogenibliik, dat beide auto's een anderen weg wilden pas- seeren, waarbij de in de richting van de hoofstad rijdende autb te veel op een der beide voor de andere rij-richting bestem de baanvakken schijnt te zijn gekomen. Beide voertuigen werden ernstig gehavend. De drie heeren, die op weg naar de hoofdstad waren, kregen allen vrij ern stige verwondingen, voornamelijk aan het hoofd, waarbij de heeren Perez en Kruger bovendien een hersenschudding opliepen. Zij zijn naar het academisch ziekenhuis te Leiden overgebracht. De heer Kinabanian is in het Diaconessenhuis aldaar ter ver pleging opgenomen. De beide dames kregen alleen eenige snij wonden door brekend glas. De militair bleef ongedeerd. Met een andere auto kon den zij de reis spoedig voortzetten. HOOGER LOONEN IN HET BOEK- BINDERSBEDRIJF. Besprekingen van de boekdrukkers aan de gang. De looncommissie in het boekbinders bedrijf heeft, nadat zij was bijeengeroepen op grond van de contractueeie bepalingen inzake de stijging der kosten van het le vensonderhoud, na enkele bijeenkomsten besloten, de loonen voor de arbeiders in dit bedrijf te verhoogen. De loonen voor de volwassenen vak arbeiders en hulpvakarbeiders van 25 jaar en ouder ziullen met drie cent per uur worden verhoogd, hetgeen een verhooging per week van 1.44 be teekent. De loonen van de vrouwen boven 21 jaar zullen met twee cent per uur worden verhoogd, die van de vrouwen beneden 21 jaar met 1 oent per uur. De loonen van de mannen van 19 tot 24 jaar worden met twee cent verhoogd de loonen van de leerlingen beneden 18 jaar met één cent per uur. De verhooging gaat in tusschen 15 en 20 April en zij geldt voor het göheele land. Ook in het boekdrukkersbedrijf zijn be sprekingen in de loon-commissie aan de gang over het verhoogen van de loonen in verband met de^stijginig van de kosten van het levensonderhoud. Er hebben reeds eenige besprekingen plaats gevonden en zy zullen deze week worden voortgezet BERLIJN BESTUDEERT DE NEDER LANDSCHE IN. EN UITVOER REGELING Een officieuze commentaar De correspondent van de „Tel." te Berlijn meldt: „Van officieuze zijde wordt er naar aan leiding van de Nederlandsche regeerings- maatregelen ten aanzien van den in- en uitvoer op gewezen, dat wel is waar een authentieke Duitsche verklaring nog niet is afgelegd, maar dat te Berlijn een grondig onderzoek wordt ingesteld naar de uit werking dezer verordening op het Duitsch- Nederlandsche goederenverkeer, terwijl tevens wordt onderzocht of zij door Duitschland als vereenigbaar kan worden beschouwd met de neutraliteitsverplichtin gen van Nederland. „Het schijnt opmerkelijk aldus heet het in dezen officieuzen commentaar dat de nieuwe Nederlandsche verordening uitdrukkelijk berust op overeenkomsten, welke tusschen Nederland en Groot-Brit- tannië op 21 Maart jongstleden tot stand zyn gekomen. Dit feit draagt er in hooge mate toe bij, den Duitschen argwaan tegen de werkelijke beteekenis en de gevolgen van den Nederlandschen maatregel te ver sterken. Voor zoover thans reeds te overzien is, worden in de Nederlandsche verordening twee volkomen van elkander gescheiden aangelegenheden behandeld, namelijk: eenerzijds de invoer van Nederland aan overzeesche producten en de wederuitvoer daarvan, anderzijds de levering van eigen Nederlandsche producten aan de beide oorlogvoerende partijen. Terwijl, wat dit laatste betreft, beide oorlogvoerende par tijen gelijk behandeld zullen worden na melijk op de basis van de leveringen vóór den oorlog schijnt de eerste en belang rijke kwestie geregeld te zijn op een wijze, welke onder bepaalde omstandigheden in strijd zou zijn met de Duitsche belangen, maar ook onvereenigbaar zou kunnen zijn met de verplichtingen der aan den oorlog niet deelnemende landen, om een strenge economische neutraliteit te handhaven". „De geheele regeling zoo besluit de Duitsche commentaar wordt door offici- eele Nederlandsche instanties uitdrukkelijk hiermee gemotiveerd, dat zij voor de Britsch-Nederlandsche betrekkingen wen- schelijk schijnt en dat overeenstemming in zake de toepassing van het contrabande systeem bereikt moest worden. Volgens Berlijnsche meening moet onderzocht wor den, of en in hoeverre Nederland zijn rechten en verplichtingen als neutraal transito-land tegenover Duitschland prijs geeft." (Ten aanzien van de laatste alinea van dezen officieuzen Duitschen commentaar kan er op gewezen worden, dat officieele Nederlandsche instanties de nieuwe rege ling uitdrukkelijk en uitsluitend hiermee gemotiveerd hebben, dat zij nood zakelijk was voor het waarborgen van den aanvoer van voor onze volkshuishouding onontbeerlijke producten. De instandhou ding van dezen aanvoer is een Neder- landsch levensbelang, omdat zij noodzake lijk is voor de voedselvoorziening van ons volk. Uitsluitend op dit motief is het arran gement met Engeland gebaseerd. aldus de „Tel."). NIEUW GUINEA-EXPEDITIE GEëERD. Leider Le Roux en luit. ter zee 2e klasse Nepveu onderscheiden» Nadat de leider van de Nieuw Guinea- expeditie, de heer C. C. F. M. le Roux, voor de leden van het Kon. Ned. Aard rijkskundig Genootschap een voordracht had gehouden, verzamelden allen zich aan een noenmaal in het Amstel Hotel ie Amsterdam. Tijdens de lunch sprak de voorzitter van de Nieuw Guinea-commissie van het genootschap, dr. E. Heldring, woorden van hulde tot de leden van de expeditie, die hun taak tot zulk een uitstekend re sultaat hebben gebracht. Bij ontstentenis van den minister van Koloniën voerde het woord de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap pen, dr. G. Bolkestein, die namens de regeering dank bracht aan het Kon. Ned. Aardrijkskundig Genootschap voor het genomen initiatief inzake de exploratie van gedeelten van Nieuw Guinea. Spr. deelde' daarbij mede, dat het H.M. de Koningin had behaagd, den leider der expeditie, den heer C. C. F. M. le Roux ie benoemen tot ridder in de orde van den Nederlandsche Leeuw. Omdat ook de Ko ninklijke Marine een groot aandeel heeft gehad in het welslagen van de jongste Nieuw Guinea-exploratie, had het H. M. <le Koningin behaagd, den luitenant-ter zee tweede klasse J. H. J. Nepveu te be noemen tot ridder in de orde van Oranje Nassau met de zwaarden. Voorts spraken nog aan het noenmaal H. J. T. Bylmer, leider van de Nieuw- Guinea-expeditie 1936, en de heer Le Roux De luitenant-ter-zee tweede klasse J. H. J. Nepveu is commandant geweest van de aan de expeditie medewerkende groep vliegtuigen der Marine. STAND DER GROENTENTEELT- GEWASSEN ONDER GLAS OP 30 MAART 1940 De weersgesteldheid in de afgeloopen wintermaanden heeft zich gekenmerkt door een langdurige en strenge vorst. De gemid delde temperatuur-af wij king te de Bilt be droeg voor de maanden den December t/m Februari 4.2 gr. Ook in de maand Maart zette het koude weer zich voort; tot 10 Maart was de temperatuur alle dagen be neden normaal, om eerst daarna te stijgen. De onder glas geteelde groenten hebben in sterke mate door deze weersomstandig heden geleden. Veel planten zijn bevroren, in het bijzonder wat %'a, andijvie, bloem* kool en peen betreft. Andijvie. Dit gewas geeft over het al gemeen slechte oogstvooruitzichten. De vóór de vorst uitgezette planten konden zich beter ontwikkelen en vertoonen een beteren stand dan het na de vorst geplante gewas. De in niet verwarmde kassen en bakken geteelde sla geeft een matigen en LEIDEN. Dinsdag, R.K. Bakkerspatroorsvereeniging „Sint Clemens", afd. Leiden en Omgeving, vergaderinr Hotel Cen traal, Breestraat. Woensdag, R. K. Rijtuig- én Wagenma kers-Patroons-Vereeniging „St. Joseph", Kring Leiden, Café Bremmer, 6 uur. Donderdag. Heropvoering (op -verzoek) van de Operette „Schindterhanneis", St. Antoniuiscluiblhuis, Mare, 8.15 uur. De avond-, nacht- en Zondagdienst der apotheken te Leiden wordt van Zater dag 6 tot en met Vrijdag 12 April a s. waargenomen door de apotheken: D. C. Kok, Rapenburg 9, tel. "23807 en Hulp der Menschheid J. Th. Vonk, Hooigracht 48, tel. 21060. Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek Wilhelminapark 8, tel. 26274. WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN MINISTER WELTER. Naar aanleiding van den zestigsten ver jaardag van minister Weiter j.L Zater dag schrijft de Avondpost: „Weiter is in alle opzichten een goed bewindsman. Hij kent Indië tot in alle vezels en hij weet wat hij wil. Hij is toegankelijk voor nieuwe denkbeelden, maar niet voor onbekookte en on tijdige plannen. Indië en het Indische volk liggen hem nauw aan het hart; daarvoor te arbeiden voelt hij als een begenadigde levenstaak. Zijn laatste Memorie van Antwoord, was een mo mentaal stuk werk, dat oprechte waar deering vond. In de Indische pers heeft men het -zelfs beschouwd als een „sprong" naar het Gouverneur-Generaalschap, dat het volgend jaar open komt. Daarbij is hij een ruimhartig mensch; aangenaam en eenvoudig in den om gang. Moge den stoeren, begaafden wer ker nog menig goed jaar beschoren zijn. In de vervulling van zijn taak verdient hij aller vertrouwen". onregelmatigen stand te zien. Vooral van het na de vorst geplante gewas vallen nog regelmatig planten uit. Waar verwarming is toegepast, staat het gewas er matig tot goed voor. Bloemkool. De stand is matig; een groot gedeelte van het gewas is bevroren. Peen. Ten aanzien van dit gewas wor den de verwachtingen eveneens matig ge noemd. Kaskomkommers. vertoonen een goeden, stand. Stooktomaten. De ontwikkeling'-'is ten gevolge van de weersomstandigheden in belangrijke mate verlaat. Het laat zich echter aanzien, dat een goede oogst zal worden verkregen. C. A. O. IN DE BAKSTEEN INDUSTRIE. Het Verbond van Baksteenfabrikanten, ae Ned. R. K. Fabrieksarbeider(sters) Bond „St. Willibrordus", de Ned. Veree niging van Fabrieksarbeiders(sters) en de Ned. Bond van Christelijke Fabrieks- en Transportarbeiders hebben een verzoek tot verbindendverklaring van bepalingen van de collectieve arbeidsovereenkomst voor de baksteen-industrie ingediend. De verbindendverklaring wordt ge vraagd voor het gebied, omsloten door de grens der gemeente Heukelum, de pro vinciale grens van Gelderland met de provinciën Zuid-Holland en Utrecht, de grenzen der gemeenten Wijk bij Duur stede, Amerongen, Rhenen, Wageningen, Renkum, Arnhem, Rheden, Steenderen, Hummelo en Keppel, Doetinchem en Wisch, de landsgrens van Dinxperlo af tot en met Groesbeek, de provinciale grens van Gelderland met de provinciën Limburg. Noord-Brabant en Zuid-Hol land, met dien verstande, dat ook de vorengenoemde gemeenten tot bedoeld gebied behooren. DENATURATIE VAN AARDAPPELEN. Naar wordt medegedeeld, is met ingang van heden de denaturatievergoeding voor andere aardappelen dan de kleiconsump- tieaardappelen van de z.g. rubriek a ver hoogd van 0.70 tot 0.90 per 100 kg. Met ingang van denzelfden datum wordt de vergoeding bij denaturatie van kleiconsumptieaardappelen van de z.g. ru briek A verhoogd tot 2.40 per 100 kg. Aan de eischen van deze rubriek voldoen de aardappelen van de rassen Zeeuwsche bonte en Westeinder blauwe, roode star en bonte star kunnen niet worden gedena tureerd. De denaturatievergoeding voor de goed gekeurde pootaardappelen is met ingang van heden ƒ3.70 per 100 kg. voor in de klasse A goedgekeurde pootaardappelen van de vierkantsmaten 3555 m.m. en tus- schenmaten en S3.40, respectievelijk ƒ2.90, voor in de klassen B en C goedge keurde pootaardappelen van de vierkants- maten 3550 m.m .en tusschénmaten. Partijen goedgekeurde pootaardappelen van de in de tweede alinea genoemde ras sen, die aan de eischen van de rubriek A, dus aan consumptie-eischen, voldoen, kun nen eveneens niet worden gedenatureerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 2