DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Heffing op suiker
slechts
aoo% één. jaat.
Moeilijkheden voor
Reynaud
Een Nederlandsche
sleepboot en een
baggermachine
vergaan
VRIJDAG 5 APRIL 1940
31ste Jaargang No. 9609
S)e £eid4cli£(3oti/fca/nt
Bureaus Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Adv. en Abomu-tarleven zie pag 2.
Giro 103003. Postbus II.
Maar steeds meert
Maar steeds meer belasting betalen.
Gisteren heeft de Tweede Kamer een
wetsontwerp aangenomen, waarbij weer
niéuwe heffingen zijn goedgekeurd.
Slechts vijf leden hebben zich de vrij
heid veroorloofd, tegen te stemmen. Ne
gatief werk. Dat men alléén mag doen, als
men de zekerheid heeft, dat de regeering
positief werk kan doen, dat beter is, dan
wat men mee z'n tegenstemmen afbreekt;
inderdaad, objectief, van alle kanten beke
ken: beter
De nieuwe en verhoogde lasten, nu ge
legd op koffie en suiker, zijn niet sympa
thiek volstrekt niet. Gelukkig
is de verhoogde heffing op suiker beperkt
tot den duur van één jaar; de nieuwe hef
fing op de koffie is voor den lijd van drie
jaar vastgesteld. 't Zijn lasten, die o n-
evenredig zwaar drukken. Dat kan
niet worden ontkend!
De „Maasbode" van vanmorgen schrijft
in het Kamer-overzicht:
„Ongetwijfeld zijn de lasten op sui
ker en koffie'voor den minderen man
beteekenend. Niemand zal dit looche
nen. Een prijsverhooging van twee
cent op een ons koffie is voor smalle
beurzen geen kleinigheid. Maar het is
demagogie, het voor te stellen alsof al
leen de kleinen betalen. Naast de 27
millioen, die nu ten deele op levensbe
hoeften voor het Leningfonds dat
is voor rente en aflossing van de 600
millioen per jaar beloopende mobij.isa-
tiekosten geheven worden, staan
óók 50 millioen nieuwe belastingen op
de heffing van den gewonen dienst.
Deze 50 millioen komen boven hetgeen
de niet-mindere man nu betaalt. Hij
kan nu reeds aangeslagen werden tot
60 procent van zijn inkomen, betaalt
daarnaast indirecte belastingen en
draagt ook successierecht-verhooging".
Hier wordt de zaak ook van een anderen
kant bekeken.
Wat zou er moeten gebeuren, als de bei-
hier bedoelde heffingen niet zouden
worden geheven; als de Kamer deze zou
hebben afgestemd? Waar zou het geld dan
vandaan moeten èn kunnen komen?
Wij hopen, dat op deze vraag ten slotte
het bevredigend antwoord zal kunnen
werden gegeven, dat tot nu toe o.i. nog
niet gegeven is!
Intusschen en vergete men bij alle ee-
rechtvaardigde critiek dit vooral niet!
zullen wij dankbaar zijn, waarachtig en le
vendig en daadwerkelijk dankbaar, als ons
vaderland het geld samenbrengt om onze
neutraliteit te handhaven en te bescher
men en niet om oorlog te voeren. Wat be-
teekenen ten slotte relatief al deze offers
weinig, als wij buiten den oorlog mogen
blijven! Hierover mogen wij 'ns ernstig
nadenken
ZILVEREN EN
PAPIEREN KOGELS
HET ONDERZOEK OP DE „VREDE".
En een Engelsch gerucht.
Zooals men weet, heeft het verleden
week in IJmuiden eenig opzien gebaard,
toen marine-autoriteiten een onderzoek in
stelden aan boord van het s.s. „Vrede",
zulks in verband met de mogelijkheid, dat
het schip zich op zee aan onneutrale han
delingen zou hebben schuldig gemaakt. Het
onderzoek is gestreng en met de uiterste
nauwkeurigheid geschied, waarbij niemand
de gelegenheid kreeg het schip te naderen
of te verlaten. Hoe men echter ook heeft
gespeurd, het resultaat was volkomen ne
gatief en het logisch gevolg was, dat het
schip werd vrijgelaten, omdat geen reden
voor langere aanhouding aanwezig was.
Het gerucht over het geval heeft intus
schen ook zijn weg gevonden naar Enge
land. En daar heeft de zaak zulke propor
ties aangenomen, dat zij zelfs in het La
gerhuis ter sprake schijnt 'e zullen komen.
Reuter seint n 1. uit Londen, dat Schout
bij-nacht Sueater, conservatief afgevaar
digde, den minister-prc-sident op 10 April
in het Lagerhuis zal vragen, of het hem be
kend is, dat een Nederlandsche kolenboot
te Velsen aan het Noordzeekanaal onder
militaire bewaking is geplaatst, nadat men
had ontdekt, dat het schip electro-magne-
tische mijnen aan boord had. met het doel
deze in de vaargeul van een Engelsche ha
ven te leggen en of op een volledig onder
zoek zal worden aangedrongen.
Wanneer de heer Sueater inderdaad het
geval van de .Vrede" bedoelt en van
een ander is in IJmuiden niets bekend
dan moge hij reeds bij voorhaal gerust zijn
Waarvan en om welk? reden dan ook men
de „Vrede" heeft verdacht, de zaak is hier
al grondig onderzocht en gelukkig
in orde bevonden.
„Gebeurt er nog iets?"
Het is een vraag, die bij den belang
stellenden lezer vanzelf opkomt, wanneer
hij zijn blad vergeefs doorsnuffelt op zoek
naar oorlogsnieuws. En de rweede gedachte
is daarmede onverbrekelijk geassocieerd:
.,Wat een eigenaardige oorlog:"
De oorlogvoering is inderdaad geheel an
ders dan wij verwacht hadden. De buiten
wereld merkt er weinig van, maar dat wil
nog niet zeggen, dat er niets gebeurt.
Men schiet tegenwoordig met zilveren en
met papieren kogels. Daarmee worden geen
menschen gedood, maar toch kunnen zij
raak aankomen en ver-strekkende gevolgen
hebben.
Een niet onbelangrijk feit is b.v. de re
organisatie van het Britsche kabinet, dat
de leiding van de oorlogvoering voor wat
Engeland betrefl practisch in handen legt
van Churchill. Daarmee is het streven naar
een straffere krijgstactiek ook in Engeland
tot uiting gekomen. Dit krachtiger aanpak
ken openbaart zich reeds hier en daar
in maatregelen, welke de blokkade effec
tiever maken. Men doét dat door op de eer
ste plaats de nog bestaande lekken te stop
pen, maar op *de tweede plaats ook door
in verschillende neutrale landen alles op
te koopen, wat anders voor uitvoer naar
Duitschland bestemd zou zijn geweest. Van
daag is juist bekend geworden, dat een
speciale handelmaatschappij opgericht zal
werden ter bevordering van den Britschen
handel met bepaalde neutrale landen, voor
al die, welke op den Balkan gelegen zijn.
Het kapitaal verschaft de Engelsche regee
ring.
Zilveren kogels!
Bovendien worden de pogingen, om Ame
rika in den oorlog te betrekken, verdub
beld. Vooral vanuit Canada schijnt de aan
drang op de Vereen. Staten groo. te zijn.
Nu weet men, dat president Roosevelt er
wel iets voor voelt; hij meent, dat Amerika
geen struisvogelpolitiek moet spelen en niet
moet denken, dat als het zich maai niet met
de moeilijkheden in Europa bemoeit, deze
moeilijkheden zich ook niet met Amerika
bemoeien. Hij is een voorstander van actief
ingrijpen in de omstandigheden, zoolang
het nog tijd is. om die omstandigheden naar
zijn hand te zetten. Maar er zijn massa's
Amerikanen, die alleen maar aan den oor
log willen verdienen en er verder doodsbe
nauwd voor zijn.
-Nu probeert men van Duitsche zijde in
de kaart te spelen van die z.g. isolationis-
ten, door het publiceeren van documenten,
welke gevonden zouden zijn in de regee-
ringsarchieven van Warschau en waaruit
blijken zou, dat Roosevelt Amerika naar
den oorlog drijft.
De presidentsverkiezingen staan voor de
deur en deze documenten zijn natuurlijk
koren op den molen van Roosevelts tegen
standers.
Dat zijn papieren kogels!
Parallel daarmede loopt de agitatie rond
om de landkaart, welke tijdens het bezoek
van Sumner Welles te Parijs in do kamer
van den Franschen minister-president heeft
gehangen en welke door een foto op de
frontpagina van de „Illustration" gepubli
ceerd is. Op deze kaart staan allerlei grens
wijzigingen, welkt ook voor bepaalde niet
oorlogvoerende landen onaangenaam zou
den zijn. De missie van Sumner Welles zou
daardoor al evenzeer in een onaangenaam
licht komen te staan.
Ook al een papieren kogel!
Dit zijn typeerende onderdeelen van de
zen eigenaardigen oorlog.
DE OVERSTROOMINGEN IN
JOEGO-SLAVIë.
BELGRADO, 5 April. (A.N.P.) De
watersnood in de gebieden ten Noorden
van de Don«iu en de Save neemt steeds
grooteren omvang aan. Uitgestrekte vrucht
bare landstreken van het Banaat staan on
der water. De Theis, die de overstrooming
in het Banaat veroorzaakt, blüft stijgen. In
de hoofdstad van het Banaat, Petrovgrad,
zijn meer dan zestig huizen ingestort. De
Donau, die bij Ujvideck door den dijk is ge
broken, heeft een voorstad van Ujvideck
volkomen overstroomd en 700 huizen tot
instorting gebracht, waardoor 10.000 men
schen dakloos geworden zijn. De Donau
blijft nog stijgen.
DAARNA VERHOGGING VAN
OMZETBELASTING.
De Tweede Kamer heeft gister
middag het wetsontwerp, waarbij
eenige heffingen worden ingesteld
ten behoeve van het Leeningsfonds
1940 met 75 tegen 5 stemmen aan
genomen, zij het niet geheel onge
wijzigd.
Zoo is de geldigheidsduur van de
heffing op suiker beperkt tot één
jaar, nl. tot 30 April 1941, waar
tegenover minister De Geer in uit
zicht stelde een verhooging van de
omzetbelasting resp. van 4 tot 5 pro
cent en van 10 tot 125-2 procent.
De geldigheidsduur van de andere
voorgestelde heffingen op benzi
ne en koffie alsmede extra-opcenten
op de successie-belasting is vast
gesteld op drie jaar.
Twee benoemingen
Het aantal katholieke hoogleeraren is
weer met twee vermeerderd. Dr. W. As-
selbergs wordt professor te Leiden en pa
ter dr. P. v. d. Meer O.P. te Amsterdam.
Zoo gaat ook op dit gebied, dat zoo wij
de perspectieven opent, katholiek Neder
land in steeds stijgende lijn. Het is nog
niet zoo heel lang ;eleden, dat. men een
katholiek hoogleeraar aan onze Universitei
ten met een lanter '.je moest zoeken. Een
man als Alberdingk Thijm werd wel pro
fessor maar niet aan een Universiteit. Hij
doceerde aesttietica aan de Academie voor
beeldende kunsten te Amsterdam. De
poort der universeele hoogeschool bleef
voor hem gesloten.
Welk een zeldzaamheid de benoeming
van een katholiek op den hoogleeraarsstoel
was, bleek o.a. uit. de bijzondere aandacht,
welke in de Negentiger jaren de benoe
ming van pater 3 V. de Groot O.P. te Am
sterdam gaande maakte. Het was een ge
beurtenis, welke door sommigen, of meer
dan sommigen, nauwelijks mogelijk was
geacht, een novum, waarop men zelfs niet
geheel gerust bleek te zijn. De rustige,
tactvolle en noogst bekwame wijze, waar
op de even geleerde, als eenvoudige Domi
nicaan zich van zijn taak kweet, maakte
spoedig aar alle onzekerheid een einde.
Hij bleek de rechte man op de rechte
plaats te wezen, die de wijsheid van St.
Thomas deed schitteren in het volste licht.
De dwaling, dat geloof en wetenschap
vijandig tegenover elkander zouden staan,
werd voor de zooveelste maal weerlegd.
En langzamerhand kwam er bij vele an
dersdenkenden kentering in hun uit on
bekendheid met het Katholicisme en de
katholiexen ontstane geringschatting van
de katholieke wetenschap.
Die tijd ligt nu al weer tal van jaren
achter ons, en de kentering heeft zich
voortgezet. Wat toen nog als een uitzon
dering gold, is thans een wel niet alle-
daagsch, maar dan toch vrij gewoon feit
geworden, waarover men zich niet ver
wondert. en waarvan men ook geen op
hef maakt. Men kan volstaan met te con-
stateeren. dat, naar algemeen gevoelen, de
reeds respectabele lijst onzer katholieke
hoogleeraien weder op gelukkige wijze is
verrijkt; terwijl wii als katholieken ons
erover mogen verheugen, dat ons aandeel
in hetbescnavingswerk der wetenschap
opnieuw is verruimd. P. S.
ROOSEVELT OVER „DE SLEUTEL VAN
DE AMERIKAANSCHE
VRAAGSTUKKEN".
WASHINGTON, 5 April. (A.N.P.) Pre
sident Roosevelt heeft gisteren verklaard,
dat een nationaal geestelijk ontwaken de
sleutel kan verschaffen om de voornaamste
sociale, politieke en economische vraagstuk
ken van de Vereenigde Staten tot oplos
sing te brengen. De president zeide, dat de
grootst mogelijke ontwikkeling in het le
ven der natie gelegen zou zijn in een her
leving van den godsdienstigen zin.
DE COMPROMITTEERENDE FOTO.
De Berlijnsche correspondent van het
„Va^cilandtelefoneerde:
Gisternamiddag toonde men hier (te Ber
lijn; aan de pers een vergrooting van ruim
vie»1 .lepante meter van de veelbesproken
prent in ue illustration". De prent werd
ook gereproduceerd en wij ontvingen allen
2 fotografische reproducties. De opstelling
van de kaan die op deze prent zichtbaar
is valt inderdaad in het oog: de wijze waar
op de drie heeren gezeten zijn, (want ook
mr. Murphy zit er bij) is zoodanig, dat zij
inderdaad weinig zin zou hebben, indien dc
kaart niet in het middelpunt van de ge
sprekken had gestaan.
De kaart zelf is uiterst onduidelijk: zoo
is de Egeïsche zee uitgevlakt, tengevolge
waarvan Klein-Azië en Griekenland één
onafgebroken vasteland vormen. Deze fout
is echter op de tweede editie van hetzelfde
nummer der „Illustration" verbeterd.
De grenzen zijn ook slechts zeer vaag
aangeduid en vertoonen veranderingen
welke op zichzelf niet met eventueele vre
desvoorwaarden te maken kunnen hebben.
Zoo is o.a. 't Noordelijk gedeelte van Noor
wegen veel te breed geteekend, terwijl ook
Zweden me» Denemarken één doezelig ge
heel
Sumner Wellis zegt: Onzin.
In een officieele verklaring heeft Sum
ner Wellen het „Reynaud-incident" (de foto
waarop Sumner Welles met Reynaud voor
een kaart van Europa staan afgebeeld)
„fantastische onzin" genoemd.
Hij voegde hieraan toe, dat noch tijdens
zijn verblijf te Parijs, noch elders gespro
ken is over kaarten. Hij heeft niet gekeken
naar eenige kaart, welke in het bureau van
Reynaud aanwezig zou zijn geweest.
DEBAT OVER ALGEMEEN
REGEERINGSBELEID.
De socialistisch-radicale Kamerfractie
heeft gistermiddag met 21 tegen 16 stem
men. bij talrijke onthoudingen, besloten
het fractiebestuur naar Reynaud te zenden
om hem op vriendschappelijke wijze ken
baar te maken, dat de fractie in de Kamer
een debat wenscht over de aigemeene re-
geeringspolitiek. Dit debat zou na de ge
heime bijeenkomst van den senaat kunnen
worden gehouden, waarschijnlijk komende
week Donderdag of Vrijdag a.s.
In overeenstemming met dit besluit heeft
een delegatie een onderhoud met Reynaud
gehad. Na afloop daarvan verklaarden de
gedelegeerden, dat de minister-president in
stemt met het houden van een uitgebreid
debat over de aigemeene politiek, na de be
sloten bijeenkomst van den Senaat op Dins
dag a.s. en voor de vacantie van het parle
ment, in verband met de bijeenkomsten van
de aigemeene raden.
Veertien opvarenden gered
Volgens uit Stockholm ontvangen be
richt heeft de Duitsche veerboot „Preus-
sen" Donderdagavond de bemanning, be
staande uit elf leden, gered van een Ne
derlandsche sleepboot en drie opvarenden
van een Nederlandsche baggermachine,
welke op weg waren van IJmuiden naar
Malmö.
De Nederlandsche schepen gaven nood
seinen. Zij waren uit de route geraakt en
tengevolge van de ijsomstandigheden in
een Duitsch mijnenveld terecht gekomen.
Wij vernemen, dat het hier baggermate-
rieel betreft van de N.V. Adr. Volkersz Mij.
tot het uitvoeren van openbare werken te
Sliedrecht. Ongeveer veertien dagen gele
den is de sleepboot „Hoek van Hólland"
van deze maatschappij met drie op eigen
kracht varende baggermachines, de „Noord
zee", de ,.Adam" en de „Maasmond" van
IJmuiden naar Malmö vertrokken. In ver
band met de weersomstandigheden lagen de
schepen tot eergisteren in Sassnitz. Van
daar zijn zij eergisteren vertrokken. De di
rectie van de maatschappij heeft nog geen
enkel bericht ontvangen, zoodat men niet
weet, of er twee schepen verloren zyn ge
gaan of dat zij nog geborgen konden wor
den. Ook omtrent de andere schepen heeft
men nog niets vernomen.
Dit nummer bestaat olt
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
„HITLER HEEFT ZIJN KANS GE
MIST» VERKLAARDE GISTEREN CHAM
BERLAIN. (2de blad).
VOLGENDE WEEK GEHEIME LAGER
HUISZITTING OVER DEN ECONOMI-
SCHEN OORLOG. (2de blad).
VERWACHT DUITSCHLAND VERWIK
KELINGEN IN HET NOORDEN? (2de
blad).
Binnenland
DE KAMER AANVAARDT HET WETS
ONTWERP INZAKE HEFFINGEN VOOR
HET LEENINGFONDS. (2de blad).
MINISTER VAN JUSTITIE WENSCHT
EEN SCHERPER TOEZICHT OP HET
ROODE ACHTERLICHTJE BIJ MOTOR
RIJTUIGEN EN FIETSEN. (1ste blad).
EEN NEDERLANDSCHE SLEEPBOOT
LN EEN BAGGERMACHINE VERGAAN;
OF. VEERTIEN OPVARENDEN GERED.
Oste blad).
VERLICHTING VAN MOTORRIJTUIGEN
EN FIETSEN.
Er zal scherper toezicht worden ingesteld.
De minister van justitie heeft aan de
procureurs-generaal een omzendbrief ge
zonden, waarin er op wordt gewezen, dat
de naleving van het voorschrift, dat mo
torrijtuigen op meer dan twee wielen
voorzien moeten zijn van een of twee ach
terlichten, welke achterwaarts duidelijk
zichtbaar voor het achterkomend verkeer
een rcod licht uitstralen, te wens'chen over
laat. Men ziet auto's, waarvan het achter
licht niet brandt, hetzij zulk een zwak licht
uitstraalt, dat het door het inhalend ver
keer niet Uidig wordt opgemerkt, vooral op
de moderne autowegen, waar snel gereden
wordt, of daar waar het motorijtuig zon
der deugdelijk achterlicht stilstaat.
De minister verzoekt daarom te bevorde
ren, dat op de naleving van dit voorschrift
nauwlettend toezicht wordt uitgeoefend,
evenals zulks zal dienen te geschieden ten
aanzien van de naleving der bepalingen
betreffende ae verboden verblindende ver
lichting
Eenzelfde gedragslijn moet worden ge
volgd ten opzichte van het verbod, om
over een weg te rijden met een motorrij
tuig of een aanhangwagen, die met inbe
grip van de lading 3% meter boven den
weg reikt
Deze bepaling wordt meermalen overtre
den, met. gevolg, dat schade aan viaducten
ontstaat. Bovendien kunnen voertuigen met
te hcoge lading, vooral bij het uitwijken
op wegen met tonronding, licht omkante
len.
De achterlichten van de fietsen.
Ten aanzien van het voeren van roode
achterlichten door wielrijders is den mi
nister de wenschelijkheid gebleken terug
te komen op de tot dusver toegelaten tege
moetkomende regeling, daar de practijk
heeft uitgewezen, dat, hoewel deze regeling
ten aanzien van te goeder trouw zijnde
overtreders zeer voldeed, deze regeling jten
gevolge had, dat een deel der wielrijders
hiervan misbruik maakte, met gevolg, dat
het aantal wielrijders, in het bijzonder in
de groote steden ,dat zich na zonsonder
gang bij den weg bevindt zonder voorzien
te zijn van een rood licht uitstralend ach
terlicht, nog vrij aanzienlijk is, hetgeen
gelet op de verkeersveiligheid als een on-
gewenschte toestand moet worden be
schouwd.
Mede wordt als een bezwaar tegen be
doelde regeling aangevoerd, dat dit tege
moetkomende optreden op den duur het
politiegezag niet ten goede zou komen. (Dit
motief lijkt ons vrij gek! Red. L. Crt.).
In verband hiermede heeft de minister
thans bepaald, dat in den vervolge ook dan
verbaliseerend moet wórden opgetreden,
indien de in overtreding zijnde wièlryder
ter plaatse van aanhouding er binnen kor
ten tijd niet in slaagt het achterlicht in
behoorlijk brandenden toestand te brengen.
KAUNAS GED'IFLTELIJK ONDER
WATER.
KAUNAS, 5 Apuril (A. N. P.). Te Kau
nas, dat gebouwd is op het punt waar de
Nemunas én de Nerys samenvloeien, zjjn
l onderden huizen in de laagste deelen der
stad overstroomd. Door het kruien van het
.js na den bijzonder strengen winter heeft
',e waterstand in de Namunas gisteren een
peil bereikt, dat in 150 jaar niet is voor
gekomen. Het peil if vandaag echter aan
zienlijk gedaald en het gevaar is thans ge
weken.
