luchtgevecht
de grens
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ffititóch vliegtuig, ftif £oêitfi
neetge&ameti
Moskou-Berlijn
ZATERDAG 23 MAART 1940
31ste Jaargang No. 9599
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935.
AdY. en Abonn.-tarleven zie pag 2.
Giro 103003. Postbus 11.
LUMEN
CHRISTI
Toen het groeien van de duisternis dezer
aarde door de huiveringwekkende Gods-
moord schijnbaar zijn sinistere afsluiting
gevonden had in de volledige dood van het
Licht, brak dit plotseling nieuw én in over
stelpende hevigheid als een orkaan van
vreugden over de wachtende wereld open.
Dat gebeurde op de morgen der Verrij
zenis; de zon was nog niet op, maar in het
rijk van den geest was reeds nieuw licht
verschenen, blozend, strelend, verjongend
licht. Een nieuwe aarde was begonnen, die
eigenlijk niets anders dan het begin van
een hemel op aarde was. Terrenis coeles-
tia junguntur! Het hemelsche verbond zich
met het aardsche. het goddelijke drukte
zijn blijvend zegel op de menschelijke ver
houdingen af. Een nieuwe schepping was
werkelijkheid geworden, een tweede schep
ping, die de eerste overschitterde met
weergalooze glansen. De eerste had de
strijd aanschouwd tusschen de duisternis
en het Licht: nu trad het Licht te voor
schijn, om niet meer te sterven; het Licht
verwon; het rijk van het Licht had een
aanvang genomen.
Lumen Christi, „het Licht van Christus",
het is de vervoerende juichkreet, die in de
prille Paaschmorgen met stijgende klaar
heid door het schemerduister van onze ker
ken ruischt. Een licht vlamt aan, een drie
voudig licht, beeld van de zalige Drie, die
hun ééne vreugde vinden in het zalig be
zitten van het Eéne, ondeelbare Wezen.
En met zijn blinkend feestgewaad bekleed
stemt de diaken de jubelende Paaschzang
in: Exsultet jam angelica turba coelorum,
laat de drommen der hemelgeesten juichen,
dat thans de goddelijke geheimenissen in
jubel verkondigd worden! Ja, dat ook de
aarde juiche, die aarde, die gedoopt werd
in de stralen van dit kuische, hemelsche
licht!
Lumen Christi! Vandaag moet de alles-
overstralende heerlijkheid van Christus'
Licht bezongen worden.
Wat is dan dat Licht van Christus? Mocht
de wereld toch allereerst eens beseffen, dat
dit Licht een werkelijkheid, een wonder
lijke, maar niet te loochenen werkelijkheid
is. Niet een hersenschim, geen autosugges
tie, geen opium voor het volk. Maar een
oneindig diepe realitéit, waarbij deze gan-
scne aarde verbleekt en met al haar pracht
in het niet verzinkt. Christus zelf is Licht:
„Ik ben het Licht der wereld", zegt Hij.
Hij kwam om' Licht te zijn voor heel de
menschheid, om in alle zielen een onuit
sprekelijk Licht te ontsteken. Want dit is
de verrukkelijke mededeelzaamheid van
het licht: dat het zich geeft naar alle kan
ten, zonder zelf te verarmen. Het licht geeft
en het moet zich geven; waar maar spleten
en kiertjes zijn, daar dringt het streelend en
zuiverend in de duisternis door.
Zoo kwam ook Christus in de wereld:
om aan alle zielen, die Hem ontvangen wil
den, een goddelijk Licht te brengen.
Een goddelijk Licht: het Licht van God's
genade. Het is zoo jammer, dat op den duur
de schoonste woorden, die wij menschen
gebruiken, aan slijtage onderhevig zijn en
in onzen geest vervlakken tot het nietszeg
gende schabloon van een gemeenplaats.
Het Licht van God's genade! Velen zullen
zeggen: o ja, dat kennen we wel. Duizend
maal gehoord! In iedere preek wordt het
allicht eens even aangeraakt. Het zegt ons
niets, het gaat het eene oor in, het andere
uit. Het maakt niets meer in ons wakker,
het ontroert ons niet, het is geen openba
ring meer. En toch is de realiteit van dit
Licht zoo grenzeloos groot, dat het ons,
arme menschen van vleesch en bloed, altijd
opnieuw met verbijstering moet slaan.
Want dat Licht van God's genade is niets
anders dan een deelachtigmaking aan de
goddelijke natuur, een mysterieuze om
vorming van onze ziel, waardoor we aan
God verwant worden, met zalige boeien
van hemelsch licht geklonken aan Hem.
Wij worden kinderen van God, kinderen
van het Licht, zelve een Licht in den Heer.
Dat is het Licht, dat Christus ons bracht,
het licht van het goddelijke kindschap. We
bezitten het hier op aarde onder de sluier
van het Geloof; niettemin is het een he
melsche werkelijkheid in onze zielen, het
begin van het eeuwig Leven.
Mochten we zóó eens het Paaschfeest
zien: als de triomfantelijke herdenking van
onze verheffing tot goddelijke staat, toen
de Zoon van God, die een mensch werd als
wij, stervend de dood, de straf der zonde
ove-won en levend te voorschijn trad, om
ons stralend voor te gaan en ons mee te
voeren in den schoot des Vaders. We wa
ren veraf door de zonde; we kwamen dicht
bij door het Bloed van Christus: de Vader
zag het beeld van zijn Zoon in onze zielen
weerkaatst en liet ons als kinderen rusten
aan zijn hart.
Maar het ware Paaschfeest kunnen we
slechts vieren, als we den geheelen Chris
tus aanvaarden 'willen. We zijn Licht in den
Heer geworden: we moeten dan ook wan
delen als kinderen van het Licht.
Het duistere, alles, wat het Licht niet
verdraagt, alles, wat God onwaardig is,
moet uit ons leven verdwijnen!
Dat moet het Licht van Christus ons
brengen. Want dit Licht is een hemelsche
koestering, het is ook een bron van godde
lijke kracht, het is vuur uit de Rots, dat de
gloed eener heilige levensvernieuwing in
onze zielen ontsteekt.
Laat ons bidden om deze gloed in het
schoone gebed, dat de Kerk, onze Moeder,
bij de aanvang van het Paaschfeest tot den
Vader omhoogstiert: „O God, die door Uw
Zoon, den hoeksteen, het vuur uwer klaar
heid aan de geloovigen hebt geschonken,
verleen ons door dit Paaschfeest zoo in
hemelsche verlangens ontvlamd te wor
den, dat we met zuiver gemoed tot de fees
ten der eeuwige klaarheid mogen geraken.
Amen".
Dr. HENRI VAN ROOIJEN,
Kruisheer.
Zoeterwoude, Paschen 1940.
V Ariëns
Het ontstaan van een nieuwe organisatie
behoeft niet altijd të worden toegejuicht
al kan zulk een organisatie het praedicaat
katholiek dragen!
Zoo is het ook met de verschijning van
een nieuw katholiek tijdschrift. Van een
van de jongste katholieke tijdschriften b.v.
begrijpen wij nog steeds niet, al hebben we
al meerdere afleveringen van a tot z door
gelezen, wat de bestaansreden is, hoe de
geldelijke uitgaven ervoor verantwoord
kunnen worden. Maar wij willen ons defi
nitief oordeel nog even opschorten.
De bestaansreden van het jongste katho
lieke tijdschrift is ons volkomen duidelijk
en hartelijk sympathiek! Wij bedoelen: „De
Vriend van Ariëns", geïllustreerd maand
blad voor alle vrienden en vereerders van
Ariëns (Ariëns-uitgeverij, Heerlen, 2 gld.
per jaar).
't Is geen tydschrift, om te blijven be
staan, jaren-lang. Dat zal ook o.i. niet lig
gen in de bedoeling van de oprichters.
Maar in een niet-te-lang-gerekt bestaan zal
het héél veel goed kunnen doen.
Wij juichen toe, wij zijn dankbaar voor
dit streven, om de moderne heiligen-figuur
van Ariëns te doen leven ond^.r ons volk
ter leering.
Kennen wij dezen g r o o t e, die nog zoo
kort geledén onder ons leefde, wel anders,
dan oppervlakkig?
En dat is beschamend en dat is bedroe
vend vöor onze eruditie, voor onze katho
lieke cultuur.
Ariëns goed kennen dat beteekent,
met Gods genade, beter begrijpen de plaats,
die wij, als Christen, moeten innemen mid
den in de moderne samenleving.
Ariëns goed kennen dat beteekent,
met Gods genade, dat wij zelf geestelijk rij
ker, zedelijk beter worden.
Daarom hebben wij ook toegejuicht de
opvoering van „Het spel van de Kelk", een
uitbeelding van Ariëns' leven (al hebben
wij tegelijkertijd, na een opvoering in den
Haag, de wenschelijkheid betoogd, dat het
spel in sommige onderdeelen geschaafd, ge
wijzigd zou worden), en het spijt ons, dat
dit spel nog niet meer is opgevoerd. Er kan
zoo'n prachtig stuk edele propaganda in
zitten; er kan zoo'n nobele bezieling van
uitgaan!
De beste vrienden van Ariëns werken
aan het nieuwe tijdschrift mee: Brom, Col-
sen, de Greeve, Hoogveld, enz.
Moge het Ariëns beter doen kennen,
Ariëns in zijn practisch streven, om zijn
mede-menschen beter, gelukkiger te ma
ken.
Aan nog als 't ware levende voorbeelden
als van een Ariëns hebben wy behoefte.
INZITTENDEN OMGEKOMEN
OP GEÏNUNDEERD LAND TERECHT
GEKOMEN
De Nederlandsche regeeringspersdienst
meldt:
Gisteren omtrent het middaguur is bo
ven Duitsch gebied in de buurt van de Ne
derlandsche grens een gevecht geleverd
tusschen een Britsch vliegtuig en een of
meer Duitsche vliegtuigen. Het Britsche
toestel heeft blijkbaar getracht een nood
landing te maken en is neergekomen in een
stuk geïnundeerd land op Nederlandsch
gebied bij Kruisdijk. Het toestel is diep in
den grond gedrongen. Hierdoor, zoomede
door den waterstand, wordt de berging
bemoeilijkt.
Aangenomen moet worden, dat de inzit
tenden zijn omgekomen, althans is niet ge
bleken, dat zij zich met valschermen heb
ben gered.
DE DUITSCHE MEDEDEELING
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
Gistermiddag te 12.40 uur is tijdens een
op groote hoogte gevoerd luchtgevecht bij
Kleef in Rijnland een Britsch vliegtuig
neergeschoten. Het toestel viel aan de over
zijde van den Rijn op Nederlandsch grond
gebied en is geheel verbrand.
Twee inzittenden trachtten zich door
middel van hun valscherm te redden. De
parachute van een hunner weigerde, zoo
dat hij op Duitsch gebied een doodelijken
val maakte. De andere, wiens parachute
zich wel opende, dreef door den wind naar
Nederlandsch territoir af. Het vliegtuig was
uit het Westen in Duitschland doorgedron
gen. Het had getracht aan de Duitsche ja
gers te ontkomen door naar Nederlandsch
gebied te vluchten.
(Zooals uit de mededeeling van onzen re
geeringspersdienst blijkt, is hier niets be
kend van een vlieger, die met zyn para
chute ongedeerd op Nederlandsch territoir
gedaald zou zijn Red.).
GRENSBEVOLKING VOLGDE HET
LUCHTGEVECHT MET SPANNING.
Een correspondent van het „Handelsblad"
geeft van het luchtgevecht bij Lobith en
den val van het Britsche vliegtuig de vol
gende beschrijving:
Reeds omstreeks kwart over elf gister
morgen hadden de bewoners van het grens
gebied het motorgeronk van verscheidene
vliegtuigen gehoord; het werd even later
gevolgd door het knetteren van mitrail-
leurvuur. Met behulp van kijkers zocht men
het luchtruim, dat gedeeltelijk bewolkt
was, af, maar men kon geen spoor van
vliegtuigen ontdekken. Naar de richting
van het geluid te oordeelen, werd het ge
vecht geleverd boven Duitsch gebied. Het
geluid verplaatste zich snel; het nam tegen
twaalf uur in kracht toe.
Kort voor het middaguur nam men op
zeer groote hoogte een vliegtuig waar, dat
in groote cirkels nu eens boven Neder
landsch, dan weer boven Duitsch gebied
vloog. Het motorgeronk nam toe en er ver
schenen meer vliegtuigen.
Sommigen beweren in totaal zes vliegtui
gen te hebben waargenomen, anderen gaan
in hun schatting tot veertien stuks. Zeker
heid omtrent het aantal heeft men echter
niet. De hoogte, waarop de vliegtuigen zich
bewogen, wisselde sterk, daar zij beurte
lings boven elkaar trachtten te komen en
dekking zochten in het tamelijk geringe
wolkendek.
Toen de vliegtuigen op een hoogte van
ongeveer 5000 meter waren gekomen, kon
den de bewoners van de Betuwe en de Lij
mers, die zich bij duizenden op de dijken
hadden opgesteld, getuige zijn van een he
vig luchtgevecht, van adembeklemmende
spanning. Het zware mitrailleurvuur over
stemde het geronk van de motoren, nu eens
werden vliegtuigen achtervolgd, dan weer
zag men ze terugkeeren en zich met duik
vluchten op hun tegenstanders werpen,
waarbij zij onder voortdurend vuren rake
lings langs elkander scheerden.
Het gevecht had ongeveer een half
uur geduurd, toen een groot vliegtuig,
dat zich op aanzienlijke hoogte bevond,
plotseling in een vrille geraakte en bij
na loodrecht met ontstellende snelheid
viel. Het kwam op de uiterwaarden van
de Oude Waal onder de gemeente Her
wen ëh Aerdt, met een oorverdooven-
den slag neer.
Door den hoogen stand van de rivier
stond de uiterwaard diep onder water. Toen
Oil nummer bestaal uit vijf
bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
DE NIEUWE AS?
De radio-omroep te Rome meldt, dat de
Russische volkscommissaris van buitenland-
sche zaken heden te Berlijn zal aanko
men met een talrijken diplomatieken en
militairen staf. Hij zal twee dagen in de
Duitsche hoofdstad blijven.
MOLOTOF NIET NAAR BERLIJN.
KOPENHAGEN, 23 Maart. (A. N. P.).
In welingelichte Duitsche kringen te Ko
penhagen wordt echter meegedeeld, dat
Molotof vandaag niet in Berlijn verwacht
wordt, zooals gemeld was.
het vliegtuig op het watervlak neerkwam,
verhief zich een enorme water- en rook
zuil, uit welk laatste verschijnsel men
meent te moeten opmaken, dat het toestel
in brand was geschoten.
Het vliegtuig verdween onmiddellijk voor
het grootste deel onder water en was niet
bereikbaar, zoodat het onmogelijk was aan
eventueel overlevenden hulp te bieden.
Na dit schokkende voorval duurde het
gevecht nog ongeveer een half uur door,
waarna de vliegtuigen in de wolken ver
dwenen en, blijkens het afnemend motor
geronk, zich verwijderden.
Op den dijk in de omgeving van het ge
vallen vliegtuig verzamelde zich een enor
me menigte. Van heinde en verre kwamen
de bewoners van de Lijmers en de Betuwe
toesnellen, om een blik op het wrak te
slaan. Slechts een geheel verbogen metaal
massa steekt nog boven water uit. De Ne
derlandsche militaire autoriteiten namen
spoedig maatregelen om het terrein af te
zetten, het werd aan ieder verboden zich
in de nabijheid op te houden; ook op de
rivier werden maatregelen genomen om te
voorkomen, dat men zich met vaartuigen
naar het gevallen vliegtuig begaf. De Rijn
was over een grooten afstand afgezet.
Nadat de militaire autoriteiten een eerste
onderzoek hadden ingesteld, waarbij ook
verscheidene personen naar hun waarne
mingen werden ondervraagd, werd besloten
pogingen in het werk te stellen om het
wrak te bergen. Daarmede werd tegen den
avond een begin gemaakt, waarbij perso
neel, vaartuigen en bergingsmaterieel van
de scheepswerf „Vahalis" te Gendt assi
steerden.
Bij het invallen van de duisternis was
men er nog niet in geslaagd het wrak te
lichten. Het is buiten twijfel, dat de inzit
tenden van het vliegtuig allen zijn om het
leven gekomen.
Kort voor het invallen van de duisternis
vlogen drie Duitsche vliegtuigen over de
plaats, waar het vliegtuig was neergevallen.
Zij cirkelden er op tamelijk geringe hoogte
over heen en verdwenen daarna over de
grens. Omstreeks kwart voor zeven gister
avond werd weder motorgeronk gehoord,
naar het geluid te oordeelen van verschei
dene vliegtuigen, die zich in de richting
van Duitschland begaven.
Resten van het Engelsch militair vliegtuig, dat Vrijdag bij Lobith verongelukte, op de plaats.
de tragedie zich afspeelde