Frankrijk wil krachtiger
oorlogvoering
9Uwi Sleynaud êeiaót met
ftaëinetófotmatie
BERICHT.
£ente OWfau-iaag.
DONDERDAG 21 MAART 1940 31ste Jaargang No. 9597
Bureaus Papengracht 32. Adv. en Abonn.-tarieven zie pa* Z.
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11.
V De lente is gekomen
De lente is gekomen: 't is 21 Maart!
De lente nieuw, ontluikend leven,
jonge, frissche kracht.
De lente de zon gaat voller glans en
gloed en weldoende warmte stralen
rondom ons en in ons
De lente voorbode van de zomer-
sche rijkdom en schoonheid en blijheid!
De lente is gekomen en wij rekenen er
op, dat er in de lente nog koude dagen met
donkere luchten en sombere wolken zullen
zijn; dat 't nog herfstachtig en zelfs win-
tersch zal zijn, en dat onze winter-kleeding
nog niet kan worden opgeborgen. Doch de
vreugde om de Komst van de lente houden
wij vast en wij laten die niet weg-rooven
door koude regen-vlagen of ruwe ruk-win-
den, welke de lente kunnen begeleiden.
De lente is gekomen.
En de weield ligt in de angst voor het
groote en geweldige „offensief" van den
wereld-oorlog, dat verwacht wordt; in de
angst, de pijnigende en benauwende angst
voor een menschen-slachting „op grooten
schaal".
Teleurstellende en schrijnende tegenstel
ling
Maar toch, toch mogen en móeten wij
genieten van de goede gaven, die ons ge
schonken worden, om den geest los te ma
ken van omknellende zorgen, om ons
ons volle en zichzelf bewuste, ons per-
s o o n 1 ij k e mensch-zijn v r ij te maken
van de massa-ellende, waarin, door brute
macht en biuut geweld, de wereld wordt
neergedrukt en vastgeklampt.
Gelukkig hij, die op déze wijze kan ge
nieten, kan profiteeren van, kan profijt
trekken uit de gaven, die ons in en door
de natuur worden geschonken.
De lente is gekomen. Vandaag, op
Witten Donderdag. En onze gedachten
gaan op dezen eersten lente-dag uit naar
de vreugde de door lijden getemperde
vreugde, maar dan toch echte en ware
vreugde van dezen hoogtij-dag in het ker
kelijk jaar Een vreugde, die, evenals de
lente m de natuur, ons in de boven
natuur, in het godsdienstig leven, wijde
perspectieven opent van rijkdom en
schoonheid en blijheid.
De lente is vandaag gekomen in vele
zielen!
V „Vergiftigde bonbons"
Vraag: Wat zijn „vergiftigde bonbons"?
Antwoord: Vredesgeruchtenü
Vredesgeruchten, zoo schrijft de
Nat-Soz. Partei-Korrespondenz, staan
voor de deur, gelijk de lente; ze wor
den in de café's door het bierschuim
heen gefluisterd; dienstmeisjes en sla
gers kwebbelen er over, maar het Duit-
sche volk moet er voor op zijn hoede
zijn, want het zijn vergiftigde bonbons
uit het vijandelijke kamp, pogingen om
den agressieven geest der Duitsche sol
daten te breken. Een volk, dat midden
in een oorlog is, kan niet aan vrede
denken, wanneer het niet de kracht
wil verliezen, zich opofferingen te ge
troosten.
Wij staan gelukkig niet „midden in een
oorlog"; en wij kunnen en wij moeten en
wij willen wèl aan vrede denken, om
niet de kracht te verliezen, idealen te vor
men over een betere toekomst met een be
tere samenleving tusschen menschen en
volkeren.
En, wij, die niet midden in een oorlog
zijn, zien klaar in, dat deafschuwelijk-
ste vergiftiging der menschheid be
staat in de onderlinge vijandschap en
haat En in vredesgeruchten zien wij
graag een, zij 't dan ook geringe, genezing
van die vreeselijke ziekte, die de levens
organen in de menschelijke samenleving
heeft vergiftigd: de vijandschap en haat.
Zij, die zich vanaf heden op
„DE LEIDSCHE COURANT"
abonneeren, ontvangen de
nog verschijnende nummers
tot 1 April a.s. gratis-
OORLOGSLENTE
De naderende lente roept een sterke
gisting wakker in de oorlogsinstincten.
Wij schreven dezer dagen, dat Europa
opnieuw voor de keus zou worden ge
plaatst tusschen oorlog of vrede. Het
schijnt dat die keus uitvalt ten gunste van
den oorlog.
Meer dan een half jaar lang staan de
partijen nu reeds als bokken tegen elkan
der; gestreden wordt er nauwelijks, slechts
de economische oorlog gaat zonder veel
gerucht zijn gang en nu en dan trilt de
bodem van de explosies der luchtbombar
dementen.
Zulk een oorlog bevredigt de strijders
niet en vroeg of laat zal er „iets" moeten
gebeuren. In dien kalmen poel, waarin
de ontevredenheid over den gang van za-
Kt-n langzaam opstijgt als troebele mod
der, komen opeens twee gebeurtenissen
vallen, die onmiddellijk groote modder
wolken aan de oppervlakte brengen. Het
zijn de ellendige vrede van Moskou en het
consult op den Brenner. De vrede van
Moskou is een succes voor Berlijn, het
consult op der. Brenner ziet er uit als een
iiplomatiek succes. Wat er op den Bren
ner besproken is, weet men niet; wat er
uit te voorschijn zal komen, weet men
evenmin; maar ieder heeft zijn vermoe
dens.
in elk gevar, zoo redeneert men in En
geland en Frankrijk, hebben de geallieer
den zich in Finland een kans, om uit de
impasse te komen, laten ontglippen.
Duitschland intimideert Scandinavië en
de geallieerden moeten bukken, het ge
reed staande expeditie-leger bleef thuis.
Engeland toont zich uiterst lankmoedig
tegenover Italië in de hoop het van de as-
politiek los te maken en zie, Mussolini
•i-.elt naar den Brenner om geheime af
braken te maken met Hitier.
Het bloed stijgt zelfs den flegmatieken
Engelschen naar den kop. In de bladen
komt de wensch naar reorganisatie van
het kabinet tot uiting en ook na de groote
rede van Chamberlain in het Lagerhuis
olijft de aandrang tot vorming van een
arachtiger leiding aanhouden.
De Britsche minister-president heeft ze
ker een goede rede gehouden en <ïe op
positie in hei Lagerhuis voorloopig wat
teruggedrongen, maar verdagen heeft hij
de oppositie niet. Men is niet overtuigd,
■•dt de oorlog zal worden gevoerd op de
manier, welke men wil.
In Frankrijk, waar het sentiment leven
diger en de reacties sneller zijn, is het
toeds zoover gekomen, dat de regeering
zich geplaatst zag voor een minderheid in
Je Kamer. Zoowel in de Kamer als in den
Senaat waren er zooveler., die door stern-
onthouding te kennen gaven geen vertrou
wen in de leiding te hebben, dat het ka-
hinet-Daladier daaruit de consequentie
trok en aftrad De formatie is thans op
gedragen aan Reynaud, een man in wien
Je wil tot vechten zijn uitdrukking vindt.
Men noemt hem den „Franschen Chur
chill". Of hij zal slagen, zullen wij vandaag
•roeten afwachten, maar het is duidelijk
in welke richting het gaat.
Tegenover de mogelijkheid van een vre-
dts-offensief waaromtrent men nog
niets weet, doch welks komst men na het
consult op den Brenner en de reis van
Sumner Welles verwacht, rijst in de geal
lieerde landen een golf van verzet en een
krachtig streven naar doorzetten.
Het vredesoffensief is er nog niet, de
geruchten omtrent vredesvoorwaarden
Heken op fantasie te berusten, maar al
leen reeds de mogelijkheid van een vredes
aanbod roept zulke reacties wakker, dat
het waarschijnlijk wordt, dat het vredes
offensief geheel en al uitblijft.
De oorlogsvlam zal dan opnieuw op
laaien. De eerste symptomen van weder-
zijdsche prikkeling zijn reeds te zien in de
luchtbombardementen op Scapa Flow,
Sylt en het Britsche convooi.
Wij kunnen den loop van zaken niet
tegenhouden, en slechts hopen, dat de
krachtiger oorlogvoering niet tevens zal
Inhouden een nog minder rekening hou
den met de levensrechten der neutralen.
De Engelsche minister van oorlog Stan
ley heeft gisteren in een rede een opmer
king gemaakt, welke ons niet zonder zorg
laat.
Hij kwam terug op de in de buitenland-
sche pers uitgeoefende critiek, welke de
Britsche regeering in het geval van Fin-
'ond beschuldigde van schuchterheid en
gebrek aan ondernemingsgeest, en ver
volgde: „Wat is dat nu? Omdat wij teer
hartig waren en de rechten der neutralen
ontzagen?
Het is een zeer gevaarlijke les, die de
neutralen ons thans beginnen te geven.
Het zou een les kunnen zijn, die wij maar
al te gaarne zouden leeren. Wij hebben
geleerd, dat het degene is, die zich niet
aan de rechten der neutralen stoort, die in
net voordeel komt. Thans leeren wij, dat
hij, die zich niet aan de rechten der neu
tralen stoort, ook de bewondering oogst.
Het is een les. die in dit land gretige en
xnappe leerlingen kan vinden".
Wij hebben tegen deze consequentie van
een onberaden critiek gewaarschuwd. Als
•^et dien kant echter op moet, zullen wij
onze levensrechten weten te verdedigen.
Een nationaal kabinet
VANDAAG ZOÜ HET GEREED ZIJN.
Paul Reynaud is belast met de vor
ming eener nieuwe Fransche regee
ring. Hij heeft gisteren Verschillende
besprekingen gevoerd, welke hij Don
derdagochtend zou voortzetten en ver
volgens zou hij den president van de
republiek op de hoogte gaan stellen
van de resultaten.
Het ministerie zal omstreeks het mid
den van den dag worden gevormd en
zal zich Vrijdag aar de Kamer voor
stellen.
De socialistische partij heeft in de
wandelgangen van de. Kamer officieel
medegedeeld, dat haar in het kabinet-
Reynaud drie ministerszetels en drie
onderstaatssecretariaten zijn aange
boden, welke zij aanvaard heeft.
Reynaud schijnt voor het ministerie
van oorlog te kunnen rekenen op de mede
werking van Daladier, die den wensoh te
kennen heeft gegeven eenige dagen rust
te nemen.
Het is niet uitgesloten, dat Reynaud op
andere moeilijkheden, door verschillen die
elementen in de Kamer om politieke re
denen opgeworpen, stuit en den president
der republiek geen bevestigend antwoord
zou kunnen brengen. In dat geval zou Da
ladier opnieuw belast kunnen worden met
reconstructie van het kabinet.
Volgens Reuter verneemt men dat Paul
Reynaud tracht een kabinet van natfSna-
ie eenheid te vormer, dat zich zal uitstrek
ken van mannen van links, zooals Bium,
tot de rechterzijde.
REYNAUD SPOEDIG GEREED.
Tegen het einde van den ochtend had
men dan indruk in het Fransche ministe
rie van Financiën, dat Reynaud spoe
dig gereed zou zijn met de vorming van
zijn kabinet en dat hij in het begin van
den middag zijn medewerkers aan Lebrun
zou gaan voorstellen.
Om drie uur des middags zou Reynaud
een verklaring aan de pers afleggen. De
socialistische partij heeft medewerking
aanvaard. Zes socialisten zullen in het ka
binet zitting hebben.
RUSSISCHE BELANGSTELLING.
De val van het Fransche kabinet Dala
dier trekt in de Russische pers de grootste
aandacht. In de commentaren komt daarbij
een sterke anti-Franscbe tendentie tot uit
drukking.
Het orgaan van het Roode Leger de
„Krasmaja Swjesda", de „Komsomolskaja
Prawda" en het orgaan der vakvereeni-
gingen, „Trud", geven in hun commentaar
de eenstemmige opvatting te kennen van
politieke kringen te Moskou, volgens wel
ke het aftreden van de regeering-Daladier
een duidelijk zwaktesymptoom vormt van
de Engelsch-Fransohe oorlogspolitiek, dat
zijn grondslag vind' zoowel in de diplo
matieke en militaire wansuoess°n den Wes
telijke mogendheden als ook in de moei
lijkheden van den binnen landschen toe
stand.
FRANSCHE CRISIS INTERESSEERT
BERLIJN NIET
De „Deutsche Diplomatisch-Politische
Korrespondenz" bespreekt de regeerings-
crisis bij de Westelijke mogendheden, die
in Frankrijk tot het aftreden der regeering
heeft geleid.
Het officieuze orgaan schrijft: „Bepaalde
symptomen wijzen erop, dat men in Frank
rijk en Engeland met de balans van de
eerste zes maand/, n van den oorlogniet
tevreden is. Het blad spreekt van teleur
stelling bij de neutralen en vooral bij de
eigen bevolking, die meer en meer tot de
conclusie is gekomen, dat alle berekenin
gen, waarmede haar regeeringen dezen
oorlog begonnen zijn en daarmede ook alle
beloften, op geheel verkeerde, grondslagen
berustten.
De „Diplo" schrijft verder: Paul Reynaud
staat er sedert jaren voor bekend, dat nij
al het mogelijke gedaan heeft om elk
streven naar een vruchtbare Duitsch
Fransche samenwerking als goede buren te
dwarsboomen. Hij was derhalve zonder
meer voorbestemd, zich thans ook als offi-
cieele persoonlijkheid aan het hoofd van
de Gallische oorlogshetze te stellen.
Duitschland kent zijn tegenstanders en
hun doeleinden en ziet daarom in een ka
binetswijziging niets anders dan een ver
wisseling van coulissen, die aan den prin-
cipieelen vernletigingswil der plutocrati
sche oorlogshetzers niets verandert.
De regceringscrisis in Frankrijk speelt
derhalve voor de Duitsche oorlogsvoering
geenerlei rol.
op Krachtiger politiek
aangr drongen.
De democratische Unie van afgevaardig-
den, die 309 led-en telt, heeft gistermiddag
vergaderd en een motie aangenomen, waar
in gezegd wordt, dat voor een volledige
doeltreffendheid der regeerinj van Fran
krijk noodig is een normaal functioneeren
der republikeinsche instellingen, aangepast
bij de behoeften der verdediging, waar
door aan de verschillende machtei der de
mocratie haar respectieve plaats en wel
omschreven verantwoordelijkheid worden
verzekerd.
De motie dringt er op aan, dat het par
lement door de regeering volledig en me
nigvuldig wordt ingelicht, sneller werkt,
maar den beslissingen der uitvoerende
macht meer gezag kan verleenen. De mo
tie wenscht verder een duidelijke omschrij
ving dre opdracht-ei in een nieuwe regee
ring, opdat er geen verwarring ten aanzien
van de verantwoordelijkheid kan ontstaan.
Zij wil, dat zoowel de militaire als de ci
viele uitvoerende ambtenaren voortaan
op doelmatige wijze gecontroleerd worden,
in het bijzonder door parlement ar ie dele
gaties, dat zij van omr.oodigem rompslomp
van paperassen worden bevrijd en volko
men verantwoordelijk gesteld worden
voor fouten en mislukkingen, zoodat h-un
handhaving slechts door succes gerecht
vaardigd is.
dank aai dalalier.
Ook de Radica.-J-socialistische Fractie
is bijeengekomen onder voorzitterschap
van Chautemps. De vergadering werd bij
gewoond door de senaatsfractie er het be
stuur der partij. Hier werd met algemeene
stemmen een motie aangenomen, waarin
afgevaardigden en senatoren uiting geven
aan hun erkentelijkheid jegens Daladier,
die, ald-us de motie, met n-lmmer verzwak
kende energie de moreele en materieels
kracht van het land bijeengebracht heeft
en den oorlog gedurende zes maarden met
wijsheid en vastbeslotenheid heeft gevoerd,
Afgevaardigden e\ senatoren spreken in
deze motie hun vertrouwen in Daladier uit
en verlangen, dat de geheime Kamerdebat
ten gepubliceerd worden, opdat het volk
volledig voorgelicht zal zijn. Zij verklaren
slechts één doel te hebben: verzet tegen de
buitenlandsche agressk in al haar vormen,
in volmaakte eenheid met den trouwen
bondgenoot.
Daladier bracht der vergadering dank
en deelde mede, dat hij het aanbod tot re
constructie van het kabinet, hetwelk de
president der repbliek hem had gedaan,
had afgewezen om trouw te blijven aan
de parlementaire traditie.
Hedenmiddag werd uit Parijs gemeld, dat
om 1 uur hedenmiddag het nieuwe kabi
net practisch was samengesteld.
Minister-president en bultenlandsche za
ken is Reynaud. Minister van Landsverde
diging: Daladier.
Ondervoorzitter van den ministerraad en
minister van staat is Chautemps.
PARIJS, 21 Maart (A.N.P.) Om kwart
over drie zou Reynaud zijn medewerkers
in de nieuwe regeeriir g aan den president
der repubb'ek voorstellen.
Door de Posterijen zal binnenkort een
nieuwe postzegel worden uitqegeven.
Een afbeelding van dezen zegel,
welke de beeltenis draagt van H. M. de
Koningin
Dit nummer bestaat uit
drie bladen en een Lente
nummer.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
PAUL REYNAUD BELAST MET DE
VORMING VAN EEN NIEUWE REGEE
RING IN FRANKRIJK. (1ste blad).
EEN DUITSCHE LUCHTAANVAL OP
EEN BRITSCH CONVOOI BIJ SCAPA
FLOW. (2de blad).
GAAT MOSKOU NU REEDS ZWAAR
DERE EISCIIEN STELLEN AAN FIN
LAND? (2de blad).
Binnenland
DISTRIBUTIEBON 15 GELDIG. (3de
blad).
DE NEDERLANDSCHE AMBULANCE
KAAR FINLAND. (3de blad).
NIEUWE POSTZEGELS. (3de blad).
In het bijliggende Lentenummer
komt weer een prijsvraag voor,
evenals vorige jaren. De daaraan
verbonden prijzen, welke zoonoodig
bij meerdere goede oplossingen bij
loting aan de prijswinnaars zullen
worden toegewezen, zijn:
1 fototoestel,
6 chatalaines,
6 fietsklokjes,
6 armbandhorloges.
In de meeste advertenties staan één
of meerdere letters verkeerd. Deze
foutieve letters bij elkaar gebracht
in de volgorde der advertenties vor
men een slagzin.
De oplossingen moeten vóór I
April bij onze administratie worden
ingeleverd. Op de enveloppe te ver
melden: OPLOSSING LENTE
NUMMER.
DE DIRECTIE.
OVERSTROOM1NGSGEVAAR IN
HONGARIJE EN ZUIDSLAVlë.
j
BELGrado, 21 Maart (A.N.P.) Het
overstroom in gsgevaar blijft in groote dee-
len van Zuid Slavië onverminderd voort
bestaan. Echter is op de Donau en de
Theiss het ijs thans vlot gekomen, zoodat
ook de opgestuwd, zijrivieren een betere
afwatering hebben. Het ergst is de wa
tersnood in Baranja, waar de uit Honga
rije komende rivier Karasjiza een sjnds 50
jaar niet in die mate voorgekomen over
strooming heeft veroorzaakt, waardoor ook
het bekende staatsdomein Belje getroffen
is. Zeven onder water staande dorpen
moesten geheel ontruimd worden. Aan
den benedenloop van de Morawa, in het
oude Servië, zijn voor de derde maal in
een maand vijf dorpen overstroomd en
verscheidene andere dorpen worden be
dreigd. Ook uit Noord Bosnië komen 'be
richten over groote o vers t roorminigenIn
Noord-Montenegro kwam bij de overstroo-
mingen nog een nieuwe koudegolf, waar
bij die temperatuur tot 15 graden onder
nul daalde.
BOEDAPEST, 21 Maart (A.N.P.) De
Hongaansohe minister van Landbouw heeft
een tocht gemaakt naar de hoog waterge
bieden ten Zuiden van Boedapest langs de
Donau. Op verscheidene plaatsen heeft de
Hongaarse he luchtmacht het ijs met bom
men doen springen, aanigezien de zich op
stapelende ijsmassa's overstroomii.gem van
de Donau tengevolge hadden. Sedert gis
teravond is het peil van de Donau weer
aan het zinken.
