Ontevredenheid in
Engeland
Met de paCitiek aan CftamlleiCain
Rein m witten. dan lüit
,x"eür£; ivorol
Wat Finland
verliest
Zal president Kallio
aftreden?
Zee- en luchtoorlog
HNSDAG 19 MAART 1940
DE LEÏDSCHE COURANT
TWEEDE READ - PAG. 5
OPMERKELIJKE
PERSUITINGEN
WIL MEN CHAMBERLAIN KWIJT?
De ontmoeting van Mussolini en Hitier op
den Brenner is voor verscheidene Engelsche
bladen aanleiding geworden, om critiek uit
te oefenen op de politiek van Chamber
lain.
Volgens den Londensclien correspondent
van de „N. Rott. Crt." komt er een ern
stige ontevredenheid tot uiting.
„Initiatief', schrijft de „Daily Herald"
als titel boven een hoofdartikel, waarin zij
de regeering verwijt zich niet te laten gel"'
den in de internationale politiek, die ge
maakt schijnt te worden door de tegen
partij.
„De gebeurtenissen schijnen altijd een
6prong voor te zijn bij de Britsche regee
ring", klaagt de „Daily Mail", die verder
den eisch overneemt van de „Observer" van
„een echt oorlogskabinet". In de „Obser
ver", het invloedrijkste Zondagsblad in En
geland, wordt n.l. die eisch gesteld door
den bekenden criticus Garvin, die geen blad
voor den mond neemt als hij schrijft, dat
de Britsche regeering nog niet wakker is
geworden en dat een verandering van het
regeeringssysteem, wat natuurlijk ook een
verandering in de samenstelling der re
geering beteekent, dringend vereischt is.
Nu, behalve de „Observer", ook de „Ti
mes" zelfs op twee plaatsen met onverholen
zinspelingen op een verandering in de poli
tiek van de Britsche regeering aandringt,
kon er geen twijfel meer aan bestaan, of de
rusteloosheid in wijden kring in dit land,
na de ineenstorting van de verdediging
van Finland, is zoo groot geworden, dat
men van ernstige ontevredenheid kan spre
ken.
De diplomatieke medewerker van de
„Times" zet de regeering om zoo te zeg
gen het mes op de keel door te schrijven,
dat de regeeringen van landen, die onder
directe bedreiging van Duitschland staan,
hun oordeel opschorten totdat zij minister
president Chamberlain Dinsdag in het La
gerhuis het antwoord hooren geven, niet
zoozeer op de vraag waarom hulp aan Fin
land uitbleef, maar veeleer om te verne
men of een krachtiger oorlogspolitiek ter
hand genomen zal worden.
Voor een blad als de „Times", dat prin
cipieel vrijwel nooit tegen de regeering in
gaat, is dit een uiterst opzienbarende zin
snede, welke verraadt hoe krachtig de on
tevredenheid is geworden. Bovendien
meldt de „Times" in een bericht uit Parijs,
dat op een in het oog valgende ts wordt
afgedrukt, dat eenige Fransche waarnemers
geen geheim maken van de voldoening,
waarmede volgens hen een wijziging van
zijn regeering door minister-president
Chamberlain in Frankrijk ontvangen zou
worden.
Duidelijker kan het niet en alweer ver
dient het de aandacht dat de „Times", on
danks alle censuur en de critieke politieke
situatie zooiets publiceert.
Ondanks alle afwezigheid van commen
taar op de ontmoeting tusschen Mussolini
en Hitler is men dus gerechtigd de conclu
sie te trekken, dat hier de even stille als
diepe bezorgdheid bestaat, dat een nieuwe
politieke nederlaag voor de geallieerden in
de lucht hangt. Welken vorm deze zal aan
nemen, is natuurlijk nog niet te zeggen,
daar deze afhangt van de mate van over
eenstemming welke tusschen Mussolini en
Hitier bereikt zal worden.
LABOURRESOLUTIE VERWORPEN.
In het Lagerhuis heeft Shinwell van de
Labouroppositie gisteren een resolutie in
gediend, waarin critiek wordt uitgeoefend
op het ministerie voor scheepvaart en aan
gedrongen op een spoedige uitbreiding van
het scheepsbouwprogram. Hij verklaarde,
dat het ministerie overeenkomsten had ge
sloten met zekere neutrale landen betref
fende het gebruik van hun schepen tegen
tarieven, die veel hooger waren dan die,
welke Britsche reeders kregen.
John Gilmour, de minister voor de
scheepvaart, zeide: „Onder de oorlogsom
standigheden blijft onze behoefte aan neu
trale vrachtschepen en tankbooten be
staan. Wij hebben overeenkomsten gesloten
met verschillende neutrale reeders en be
vredigende bijstand gekregen. De regee
ring is er van overtuigd, dat deze overeen
komsten een redelijken handel vormen, die
ten voordeel strekt aan t?eide partijen. De
tarieven zijn hooger, dan die welke aan on
ze eigen reeders worden gegeven, maar
dat is onvermijdelijk. By het charteren
van neutrale schepen concurreeren wij op
de internationale markt. De vraag naar
vrachtschepen en tankbooten is groot in
alle deelen der wereld en wij kunnen geen
schepen krijgen, tenzij wij bereid zijn ta
rieven te betalen, die op de hoogte zijn van
de rest der wereldmarkten.
De resolutie werd verworpen.
GARANTIE AAN TURKIJE.
De conservatief Cary vroeg gisteren in
het Lagerhuis in verband met het feit, dat
Finland het tweede land is, dat in den oor
log tegen de agressie ten onder is gegaan,
of tusschen Frankrijk en Engeland een
volledig uitgewerkt plan bestaat om on-
middellijken militairen bijstand te verlee-
nen aan Turkije, als de integriteit van dat
land wordt bedreigd, of als het noodig
wordt, dat Turkije een buurstaat te hulp
komt.
Butler antwoordde hierop: Engeland en
Frankrijk zijn op grond van et pact van
wederzijdschen bijstand met Turkije ver
plicht, dit land alle hulp en bijstand, wel
ke in hun vermogen ligt, te verleenen, zoo
het door een Europeesche mogendheid in
vijandelijkheden verwikkeld wordt en als
gevolg daarvan door deze mogendheid je
gens Turkije agressie gepleegd wordt. De
vorm van zulken bijstand is het onder
werp van overleg tusschen de drie regee
ringen. Bij dit overleg is natuurlijk het ge
val, bedoeld in het tweede deel der vraag,
voorzien.
In luben van 60, 40 en 25 cl. en doozen van 20 ct.
VERLOVEN IN BRITSCHE LEGER
HERVAT.
Het Britsche deepartement van oorlog
deelt mede:
„De verloven voor het Britsche expedi-
tieieger, die eergisteren opgehouden wer
den, zijn thans hervat".
DE VERDEDIGINGSWERKEN VAN
SCAPA FLOW.
Naar heden officieel wordt vernomen,
heeft de Britsche minister van marine
Churchill bij een kortgeleden aan Scapa
Flow gebracht bezoek de nieuwe verdedi-
gingswTeken geinspecteerd, die daar zijn
aangelegd en dit duikboot- en andere aan
vallen moeten kunnen weerstaan.
Morgen zal Churchill in het Lagerhuis de
vraag worden gesteld, of hij in verband
met den recenten luchtaanval op Scapa
Flow reorganisatie der verdedigingswerken
overweegt.
DOOR HET VREDESTRACTAAT
1. Meer dan een vijfde van zijn rijk
dommen
2. Meer dan een zesde van de bewoon
bare oppervlakte.
3. Een zesde gedeelte van zijn bevolking.
4. Al zijn strategische posities.
5. Practisch de vrije controle over zijn
havens.
Geen havens meer! Viborg bestaat niet
meer. Den haven van Hangö komt in han
den van de Russen, die hiervan een vloot-
basis zullen vormen. Ofschoon de nikkel-
mijnen in handen blijven van de Finnen,
staat de haven van Petsamo voortaan onder
absolute Russische controle, daar de Finnon
enkele belangrijke punten van hun gebied
op het Visschers-Schiereiland moeten af
staan. Ook de nikkelexport staat voortaan
onder Russische controle.
Helsinki, dat tot nu toe op 400 K.M. af
stand van de Russische grens gelegen was,
wordt nu van twee zijden door de Russen
bedreigd. Op zestig kilometer afstand van
Helsinki bevindt zich de Russische basis
Hangö, en aan de andere zijde begint de
Russische grens op 140 K.M. afstand, na
melijk bij Virolathi.
De rijkdom van Karelië.
De grootste schade wordt echter toege
bracht door het verlies van de landengte
van Karelië, de rijkste provincie van Fin
land. Toen de Finnen enkele maanden ge
leden spraken over een mogelijke afstand
van Karelië bedoelden zij het gebied, dat
ten Oosten van Viborg gelegen is. Nu is
niet alleen Viborg in Russische handen ge
komen, maar de grens wordt verlegd naar
een zestigtal Kilometer ten Westen van
Viborg. De grens loopt van Virolathi over
Sakijervi, Eusa, Uskaniemi en Veertsilae
naar de huidige grens bij Lahnajervi.
De oppervlakte van dit gebied bedraagt
ongeveer een zesde gedeelte van alle be
woonbare gebieden van Finland en de be
volking ongeveer 600.000 zielen be
draagt eveneens ongeveer het zesde ge
deelte. Een gedeelte van deze bevolking zal
echter voor Finland behouden blijven, daar
tienduizenden Finnen in allerijl het gebied
verlaten en in andere provincies van Fin
land zullen worden ondergebracht. Dit ge
bied is niet alleen rij'k aan de beste hout
soorten, maar omvat ook een vijfde ge
deelte van alle Finsche industriën. In Enso
bevinden zich onder meer de groote papier
fabrieken, terwijl ook ijzermijnen in Rus
sische handen vallen. Bovendien vallen de
beroemde Dimatra-watervallen nog juist
binnen het Russisch gebied, waardoor een
groot gedeelte van Finland wordt afge
sneden van de electriciteitsfabrieken, die
bij deze watervallen zijn gebouwd.
De Russen bij Sortavala.
Ook Sortavala, waar de Finnen de 24e
Russische divisie vernietigd hebben, gaat
in Russische handen over. Men weet nog
niet precies, hoe de grenzen hier zullen
loopen in het gebied van Kunsamo en Salla.
Er wordt gevreesd, dat de Russen die zich
te Markaejervi bevinden (op 150 K.M. van
de grens) dit gebied niet zullen verlaten
om aldus gemakkelijker hun spoorweg te
kunnen aanleggen, die Kandalachka met
Kemijervi zal verbinden.
De Finnen willen hun vee in veiligheid
brengen, en zoo zijn duizenden boeren op
weg met in totaal ongever 100.000 stuks
vee, dat naar veiliger gebieden wordt over
gebracht.
Ook In Finsche regeering
ingrijpende wijzigingen
NA UITWISSELING DER RATIFICATIE
OORKONDEN.
De censuur in Finland werkt nog zeer
streng. Toch wordt uit uitstekende bron
te Helsinki vernomen, dat de Finsche re
geering aan den president der republiek
ontslag zal verleenen, zoodra de ratificatie-
oorkonden van het Russisch-Finsche ver
drag zullen zijn uitgewisseld. Rito Ryti zal
zijn werkzaamheden hervatten als presi
dent van de staatsbank, waar men zijn
diensten meer dan ooit noodig zou hebben.
Minister van handel Vaino Kohlainen
zal ook zijn vroegere bezigheden als direc
teur van het ELso-consortium hervatten.
Dit concern zou door den gebiedsafstand
aan de Sovjet Unie een groot aantal zijner
ondernemingen verliezen.
Tanner zou er evenmin aan denken op
nieuw een portefeuille te aanvaaren, ter
wijl Elias Erkko, de vroegere minister van
buitenlandsche zaken en gezant van Fin
land te Stockholm er over zou denken
hoofdredacteur vam de „Helsinvin Sano-
mat" te worden.
30.000 OORLOGSINVALIDEN IN
FINLAND.
De vroegere Finsche premier Ka jander,
die te Stockholm is aangekomen om de
SOEUR MARIA BERTINE SLOOTS
Oude grens tusschen tintend en de Sovjetunie
Nieuwe - -
6rens der provincie VtDORS)
03 Uzermijnen
f3 Koper
VAühAKI ff»
*»»*«- co uio
~~\pitk£ranta
c\
25 Maart a.s. zal de Eerwaarde Zuster
Maria Bertine in het klooster van de Fran
ciscanessen van Gilselaan 53, Roosendaal,
den dag herdenken, dat zy voor 25 jaar
haar professie aflegde.
Sr. Bertine Sloots werd geboren 1 Aug.
1891 te Leiden uit een achtenswaardige
familie, die ook drie Paters Franciscanen
aan de H. Kerk schonk. Na de Onderwijs
akte gehaald te hebben, was zij eenige
jaren als onderwijzeres verbonden aan de
lagere school in -het gesticht Duinzicht.
Na haar professie werd zij benoemd tot
onderwijzeres van de lagere school te
Breda en korten tijd daarna zag zij zich
benoemd tot hoofd van de scholen in de
zelfde plaats. Een groote beproeving wacht
te haar, toen zij betrekkelijk reeds spoedig
wegens doofheid deze haar dierbare post
moest verlaten. Zij werd toen geplaatst te
Roosendaal, waar zij belast werd met de
leiding der scholen. De toename van haar
kwaal dwong haar echter tot het aanvragen
van haar pensioen. Sindsdien werd zij be
last met de procure van de missiën, de
redactie van een missie maandblad en met
het geven van privaat-lessen. Op tal van
andere wijzen maakte zij zich zeer ver
dienstelijk, zoowel voor onderwijs als op
ander gebied. De jubilaresse, die in Roo
sendaal algemeene achting geniet wegens
haar groote behulpzaamheid, mag met veel
voldoening dit feest
hulpverleening aan Finland te organisse-
ren, heeft verklaard, dat het aaintal oor-
logs-invaliiden im Finland meer dan
30.000 bedraagt.
DE EVACUATIE VAN HANGOE.
De sleutels van Hangoe zuller. Vrijdag
a.s. des avonds om twaalf uur aan de Sov
jet-autoriteiten worden overhandigd door
commandant Pervickstron. Dan zullen de
10.000 inwoners de stad allen hebben ver
laten. Sedert vijf dagen is het een groote
uittocht.
9000 Bommen hebben haar sporen in de
stad nagelaten. Ook eenige in de buurt van
Hangoe gelegen dorpen zullen ontruimd
worden.
DE SPOORWEG VAN KANDALASJKA
NAAR KEIJAERVI.
In welingelichte Zweedse he kringen ver
klaart men, dat volgens een uit Zweedsche
officieele bron verkregen inlichting de Sov
jet-regeering aan de Finsche regeering
heeft doen weten, dat, wanneer zij den aan
leg wenscht van een spoorlijn van Kan-
dalasjka naar Kemijaervi, dat was om een
vrije verbinding met het Westen te kun
nen hebben ingeval de Oostzee gesloten
zou zym.
ITALIAANSCH STEENKOOLSCHIP OP
EEN MIJN.
Het Italiaansche steenkoolschip „Tyna
Primo", groot 4853 ton, is in tweeën ge
broken, tengevolge van een ontploffing
buiten de Zuid-Oostkust van Engeland.
Een matroos verdronk. De overige leden
der bemanning, die uit 36 koppen bestond,
zijn aan land gekomen in een havenstad
aan de Britsche Zuid-Oostkust; zeven hun
ner zijn licht gewond.
DEENSCHE VISSCHERS DOOR
VLIEGTUIGEN AANGEVALLEN.
Een var de vischvangst op de Noordzee
teruggekeerd Deensch vaartuig heeft ge
rapporteerd, dat men ten Westen van Jut
land herhaalde malen door twee vliegtui
gen is aangevallen. Zonder waarschuwing
beschoten de vliegers het vaartuig met hun
machinegeweren, en toen het vaartuig den
vischvangst staakte en Noordwaarts trok,
werd het door de vliegers een uur lang ach
tervolgd, waarbij verscheidene bommen
werden uitgeworpen, die hun doel misten.
Het schip is wel door verscheidene kogels
geraakt, maar de bemanning bleef onge
deerd.
Drie andere Deensche visschersvaartui-
gen, die gisteravond te Esbjerg zijn aange
komen, zijn, naar de bemanning
klaarde, nabij Doggersbank aangevallen
door Duitsche vliegtuigen, die met machi
negeweren schoten en bommen wierpen. De
scheepjes werden getroffen doch de vis-
schers zelf bleven ongedeerd.
VREEMD VLIEGTUIG BOVEN.
ZWITSERLAND.
Naar het Zwitsersche legerbevel mede
deelt, heeft gistermiddag een vreemd vlieg
tuig, welks nationaliteit niet kon worden
vastgesteld, boven Zwitsersch gebied ge
vlogen. Het kwam over de Noordgrens en
werd aangevallen door het afweergeschut
en een escadrille jagers. Het onttrok zich
in de wolken aan een verdere achtervol
ging.
DE „MAURETANIA" en de „QÜEEN
MARY" ALS TROEPENTRANSPORT
SCHEPEN?
Het Britsche stoomschip „Antonia"
(13.867 ton) is gisteren met 700 officieren
en andere zeevarenden te New-York aan
gekomen.
Naar gemeld wordt, zullen deze mannen
de equipages aanvullen van de „Queen
Mary" en de „Mauretania".
Een New-Yorksch bureau verklaart, dat
de beide groote schepen als troepentrans
portschepen voor de Australiërs troepen
naar de oorlogszones zullen overbrengen.
Functionarissen van de Cunard Whita
Star-lyn hebben evenwel geweigerd com
mentaar te leveren.
DE ECONOMISCHE OORLOG.
Vóór het Lagerhuis verdaagd werd, bracht
dc conservatief Baldwin Webb het vraag
stuk van lekken in de Britsche blokkade
ter sprake. Hij zeide. dat de kracht der
biokkade werd verminderd door concessies
aan de neutralen. De minister voor den eco-
nomischen oorlog, Cross, antwoordde, dat
do regeering geen mededeelingen over de
handelsovereenkomsten in oorlogstijd
doet, omdat de neutralen verlangen, dat
de bijzonderheden geheim blijven. Indien
men zich daaraan niet zou houden, zou En
geland bij toekomstige onderhandelingen
groote moeilijkheden ondervinden. Voor
zoover ik weet, aldus Cross, is er geen lek
van beteekenis in de blokkade. De cijfert
van de eerste vier maanden van den oor
log bijvoorbeeld geven een opvallende da
ling van den heruitvoer van België en Ne
derland naar Duitschland aan.
483e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
lste klasse, 2de lijst
Trekking van Dinsdag 19 Maart -910
Hooge Prijzen
f 1500 - 20230
f 1000.— 10248 17202 20899
f 400.— 10685 21914
f 200.— 8193 19333 22448 24937
l 100 8432 15934 16387 22737
Prijzen van 20.—
1013 1029 1059 1076 1085 1091 1134 1259
1261 1340 1357 1430 1438 1469 1486 1518
1519 1539 1571 1583 1596 1600 1613 1628
1649 1654 1671 1687 1776 1782 1806 1314
1881 1949 1952 1973 1982 1995 1999 2035
2063 2066 2109 2147 2181 2242 2249 2231
2268 2289 2300 2320 2381 2406 2424 2538
2538 2554 2617- 2618 2651 2655 2659 2708
2719 2728 2731 2740 2767 2782 2822 2342
2955 2961 2962 2973 2978 3046 3092 3127
3183 3199 3238 3277 3334 3398 3400 3458
3460 3517 3562 3568 3629 3723 3745 3759
3767 3782 3853 3861 3863 3893 3947 4017
4051 4114 4120 4127 4142 4143 4212 4372
4404 4417 4482 4494 4715 4745 4780 4807
4317 4833 4378 4940 5052 5084 5100 5110
5118 5172 5184 5192 5197 5219 5237 5239
5274 5300 5391 5440 5465 5475 5476 5:65
5642 5657 5697 5711 5720 5722 5778 5810
5840 5879 5941 5960 6018 6060 6063 6137
6143 6237 6249 6264 6268 6269 6313 6321
6374 6411 6417 6458 6488 6505 6516 6534
6604 6616 6631 6634 6673 6730 6742 6800
6813 6814 6820 6824 6831 6871 6896 6925
6951 7018 7025 7032 7055 7062 7078 7089
7158 7182 7213 7243 7331 7339 7427 7435
7448 7530 7538 7584 7595 7b02 7812 7857
7926 7959 7974 7978 8166 8185 8204 8263
8272 8283 8293 8294 8338 8378 8494 8587
8594 8598 8669 8673 8691 8692 8708 8729
8745 8859 8890 8897 8900 8967 9019 9108
9123 9136 9208 9214 9251 9268 9320 9359
9379 9381 9400 9447 9464 9507 9520 9534
9589 9591 9593 9618 9659 9662 9663 9370
9681 9744 9754 9775 9806 9812 9857 9863
9886 9889 9893 10007 10013 1(H>24 10090 10098
10103 10117 10125 10135 10198 10321 10389 10423
10444 10502 10514 10556 10560 10606 10671 10751
10760 10860 10877 10955 11043 11068 11079 11093
11109 11111 11114 11175 11196 11268 11393 11404
11414 11431 11458 11459 11470 11481 11483 11549
11578 11602 11605 11636 11678 1705 11727 11739
11749 11761 11799 11822 11862 11873 11939 12003
12007 12008 12020 12030 12036 12041 12071 12079
12103 12157 12182 12201 12203 12213 12214 12215
12248 12260 12292 12322 12327 12344 12357 12358
12401 12440 12461 12496 12528 12550 12551 12555
12580 12616 12680 12714 12723 12755 12761 12787
12790 12823 12844 12867 12902 12024 13030 13080
13170 13238 13270 13301 13315 13318 13362 13387
13398 13458 13467 13471 13474 13489 13498 13504
13514 13528 13549 13607 13642 13777 13781 13791
13955 14009 14030 14090 14138 14142 14143 14143
14193 14304 "4308 14319 14325 14348 14361 14364
14367 14455 14478 14506 14557 14627 14630 1464J
14702 14728 14728 14757 14801 14807 14855 14858
14898 15032 15120 15125 15149 15158 15180 15189
15201 15239 15278 15286 15327 15353 15378 15490
15495 15590 15610 15681 15728 15767 15772 15785
15795 15825 13893 15904 15911 15973 16079 18118
16198 16201 16226 16259 16339 16365 16445 1045J
16507 16562 16565 16567 16568 16623 16642 16685
16713 16728 16739 16755 16792 16840 16866 16907
16937 17030 17107 17180 17224 17251 172S0 17288
17305 17342 17413 17423 17519 17527 17558 17587
17649 17659 17701 17708 17795 17870 17895 17911
18003 18012 18046 18115 18126 18142 18145 18188
18224 18230 18234 18280 18284 18352 18358 18431
18526 18553 18557 18567 18613 18622 18631 18637
18678 18706 18830 18916 18926 18929 18975 18994
19040 19061 19070 19071 19133 19176 19182 19183
19192 19207 19246 19284 19296 19331 19386 19405
19456 19482 19657 19686 19692 19748 19779 19844
19848 19874 19996 19998 20003 20005 20017 20051
20076 20143 20160 20183 20263 20365 20381 20477
20481 20483 20498 20540 20581 20647 20670 20712
2Ü751 20756 20774 20777 20799 20805 20823
20827 20880 20905 20915 20925 20953 20936 21083
21120 21139 21158 21201 21220 21298 21338 21381
21405 2141C 21447 21474 21487 21595 21674 hm
21683 21693 21705 21723 21760 21777 21787 21304
oioK4 oi833 21839 21847 21871 21889 21R96 21904
ooÜnl S3 22235 22335 22345 22364 22455 22472
22578 22615 22332 22685 22-701 22766
-2832 22838 22886 22911 22946 22962 23024 27042
23149 23159 23175 23188 33205 S 23240 S
23317 23361 23366 23394 23417 23443 £22
23617 23636 23654 23687 23714 23776 W8M £22
23987 23971 24018 24059 24123 24133
24138 24167 24189 24190 24211 24227 24243 24?an
24290 24322 24331 24347 24354 2,«0 24567 2 9
24685 24709 24743 24756 24824 24925 24944 2«W
