STADS
NIEUWS
Minister Sap
overleden
AGENDA
BERECHT.
BIOSCOPEN TE LEIDEN
DINSDAG 19 MAART 1940
OE I.E1"SCHE miJRANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
f
Abonneny/ntsprys: voor Lelden II
cent pet week; t 2.5U per kwartaal
Bij onze agenten i0 cent per wv«#k;
f ft.80 per kwartaal Franco per pci»l
2 95 per kwartaal Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal
Loise nummers 5 cent, met geïli
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 80 cent per regel
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief Telefoontjes hoogstens 80
woorden, 60 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER 7
IETS KOUDER.
De BUI selnlt
Verwachting:
Iets kouder, zwaarbewolkt met opkla
ringen. Plaatselijk enkele regenbuien. Ma
tige, tijdelijke krachtige Zuid-Westelijke
tot Westelijke wind.
De weerstoestand va.i hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: regen, matige Z. Z. W. wind
7 gr. C.
Vlissingen; regen: matige W. Z. W.
wind, 9 gr. C.
De Bilt: regen, matige Z. Z. W. wind,
11 gr. C.
Groningen: zwaarbewolkt, zwakke Zui
delijke wind, 10 gr. C.
Maastricht: regen, matige Zuid-Weste
lijke wind, 13 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
De depressie bij IJsland heeft zich sinds
gisteren aanmerkelijk opgevuld. Als laag
ste barometerstand wordt thans 987 mbar
gemeld. De secundaire storing, v/elke gis
teren nabij Ierland vermoed werd, ligt
thans bij de Faroer, zij vereenigde zich met
de IJslanddepressie tot een groot gebied
van lagen druk. Verschillende storings
fronten van dit depressiesysteem passeer
den vannacht en vanmorgen ons land, het
geen in Den Helder en op Texel met on
weer gepaard ging. Het arctische gebied
van hoogen luchtdruk over Groenland
neemt nu iets in beteekenis af, aan de Oost
kust bedraagt de luchtdruk echter nog
1023 mbar. Het gebied van hoogen lucht
druk over Midden-Europa is aanzienlijk
afgenomen, een restant ervan ligt nog
over Roemenië. Over Finland kwam een
nieuw gebied van hoogen luchtdruk tot
ontwikkeling, waarin nog zeer lage tempe
raturen voorkomen. Een station in Estland
meldde vanmorgen nog 21 graden vorst,
Overigens wordt nog vorst gemeld uit
Zweden, Hongarije, Roemenië en uit het
Noordelijk deel van den Balkan. Bij de
Azoren is sinds Zondag de luchtdruk re
gelmatig gestegen, zoodat thans het nor
male Azoren-hoogedrukgebied weer aan
wezig is, voor het eerst sedert geruimen
tijd.
LUCHTTEMPERATUUR.
10.3 gr. C\
LICHT OP VOOR FIETSERS a.a.ï
Van Dinsdagnamiddag 6.41 uur tot
Woensdagmorgen 5.34 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Woensdag 20
Maart voorm. 11.45 uur.
Maan op 2.07 uur Woensdagmiddag.
Maan onder 4.32 uur Donderdagochtend.
STANFRIES III NA AAN
VARING MET „VAN
HASSELT" GEZONKEN
Bemanning In veiligheid
Vanochtend om even over half ne
gen zijn de stoomschepen „Stanfries
III" van de recderij Stanfries te Am
sterdam en „Van Hasselt" van de Ne-
derlandsche Spoorwegen, welke den
boctdienst EnkhuizenStavoren on
derhoudt, op ongeveer twaalf kilome
ter afstand van Stavoren tusschen de
zandplaten „De Kreupel" en „Hofste-
de", vermoedelijk tengevolge van het
slechte zicht het was zeer mistig
op het IJsselmeer met elkaar In aan
varing gekomen, waardoor de „Stan
fries Hl"' is gezonken.
De bemanning van dit schip ia overge-
NIETS DAN FANTASIE.
De Italiaansche bladen wijden thans kor
te redactioneele beschouwingen aan de
ontmoeting op den Brenner. De „Messag-
gero" schrijft: „Het Italiaansche volk heeft
terstond begrepen, dat de ontmoeting ge
schiedde in het kader van de Duitsch
Italiaansche as en van de daarop gevolgde
overeenkomsten."
De „Popoio di Roma" schrijft, dat de
beweerde onthullingen van de demo
cratische pers over de resultaten der
ontmoeting op den Brenner het resul
taat zijn van niets dan fantasie.
Wat men kan zeggen is, dat Mussolini
en Hitier alle huidige vraagstukken der
Europeesche politiek hebben onderzocht.
Doch het zou nutteloos en zelfs schade
lijk zijn om daaruit haastige conclusies te
trekken, vooral wat Italië betreft, dat
sinds 2 September van het vorige jaar
zijn positie tegenover het conflict nauw
keurig heeft vastgesteld.
GEEN SENSATIONEELE
GEBEURTENISSEN TE WACHTEN?
Op den terugweg van den Brenner heeft
Hitler de reis onderbroken te München,
vanwaar hij naar Berlijn zal doorgaan.
Personen, behoorende tot het gevolg van
den Fuehrer, verklaren, dat de samen
komst met den Duoe, waarover Hitier zeer
tevreden is, volkomen in het kader der
Duitsch-Italiaansche betrekkingen past en
voor zekere kringen in het buitenland in
het geheel geen aanleiding kan zijn om
sensatiomeele gebeurtenissen te verwach
ten.
MUSSOLINI TE ROME TERUGGEKEERD
Mussolini is Maandagavond om 11
nur 45 te Rome aangekomen in gezel
schap van Ciano en de leden van zijn
gevolg, alsmede den Duitschen ambas
sadeur te Rome, von Mackensen.
Hoewel de aankomst een volkomen par
ticulier karakter droeg en tot geen enkele
bijzondere ontvangst aanleidiing gaf, had
den verscheiden leden der regeering zich
naar het station begeven om den Duoe te
verwelkomen.
Een talrijke menigte heeft hem ondanks
het nachtelijk uur een stormachtige ovatie
gebracht.
Men geloofde te Rome, dat Summer We-1
les vanochtend een bezoek aan Mussolini
zou brengen om in de gelegenheid te zijn
het resultaat van de bijeenkomst tuasohen
Hitier en den Duce te vernemen.
OOK HITLER IN BERLIJN TERUG.
Hitler is hedenmorgen van den Brenner
iii Berlijn teruggekeerd. Te zijner begroe
ting waren op het station aanwezig veld
maarschalk Goering van de chef der rijks
kanselarij Ammers. Hoewel geen officieele
ontvangst was voorbereid en het tijdstip
van aankomst niet bekend was, groepten
terstond tallooze menschen voor het sta
tion samen, om den Fuehrer geestdriftig
te begroeten.
De Belgische minister van economische
zaken. Gustaaf Sap, is vannacht plotseling
aan angina pectoris overleden.
De leden der Belgische regeering kwa
men vanmorgen bijeen ter bespreking van
de maatregelen, die in verband met het
overlijden van hun collega genomen moe
ten worden.
Nader wordt gemeld: De leden van het
Belgische kabinet zijn vanmorgen bijeen
gekomen onder voorzitterschap van den
eersten minister Pierlot. Zij namen ken
nis van het overlijden van den heer Sap,
minister van economische zaken. De op
hedenmorgen vastgestelde bijeenkomst
vran de Kamer is uitgesteld. De Koning
heeft zich vanmorgen naar het sterfhuis
van den overleden minister begeven.
De plotseling overleden minister van eco
nomische zaken Sap, die 54 jaar oud is ge
worden, was een der opmerkelijkste figu
ren van het Belgische politieke leven. Sap,
die sedert 1919 afgevaardigde was van de
West-Vlaamsche Katholieken, heeft als een
der leiders van de Vlaamsche parlementai
re beweging krachtig gestreden voor inwil
liging der Vlaamsche eisohen. Hij was een
strijder, die opviel door zjjn onstuimigheid.
Een fel conflict met van Zeeland leidde in
1935 tot uitsluiting van Sap door de rech
terzijde in het parlement. Na de verzoe
ning met zijn paitij was Sap in 1933—34
minister van landbouw en van financiën,
terwijl hij in 1939 minister van economi
sche zaken werd.
De ontslapene was een der oprichters
van het blad „De Standaard", waari" 7>jn
invloed overheerschte. HU was voorts hoog
leeraar te Leuven.
gaan op de ,,Van Hasselt" en keerde met
dit schip, dat slechts licht beschadigd is,
omstreeks één uur te Enkhuizen terug.
Het stoomschip „Stanfries III'" meet 100
ton en was op weg van Leeuwarden naar
Amsterdam. Het stond onder commando
van kapitein de Jong. De bemanning be
stond uit vier personen.
EEN DWALEND
GENEESHEER
Prof. dr. Sauerbruch, een vermaard
Dudtsch medicus, lijfarts van Hitier, heeft
ons land bezocht
Aan een Nederlandsch journalist (van
„De Telegraaf') stond hij een onderhoud
toe.
Een paar citaten.
„Ik zal u eens zeggen" verklaarde
hij „wat de fout van dezen tijó is: wij
schitteren in technisch opzicht, maar de
leidende idee ontbreekt. Had de vorige
eeuw tijdens den opbloei van de techniek
maar een leidende idee gehad, maar die
was er ndet."
Toen de journalist vroeg, wat dan de
leidende gedachte, de idee moet zijn, waar
aan men zioh dient te wijden en over te
geven, zei de professor:
„Och, de een noemt het God, de an
der Noodlot, de derde weer anders, in alle
geval moet het zijn het opgeven van de
zelfzucht, van de winzucht. Wij moeten
opnieuw leeren, dat wij allen menschen
zijn. Allen, ook de vijand. Wij moeten met
het materialisme breken."
De „Avondpost" geeft bij dit antwoord
de volgende beschouwing, die wij gaarne
„In dit antwoord zitten goede elementen.
Het breken met de zelfzucht, met de win
zucht, met het materialisme: het is prach
tig. Natuurlijk ook al -weer niets nieuws.
Dat heeft Hij or"- al geleerd, aan wien de
gedachtenis in deze Stille Week ons door
dringt Nogmaals, het is prachtig. Ook de
vijand is een mensch! zegt prof. Sauer
bruch. Evenzeer een stuk Christendom.
Maar, professor, is de Jood dan geen
mensch? Ja? Dan weten wij een goed
adres, waar u dat eens stevig moet gaan
vertellen, waartoe u als lijfarts uitstekend
in de gelegenheid bent. Dat niet alleen „de
vijand" een mensch is, maar ook de Jood.
die in onze dagen weer ten bloede en ten
doode toe gepijnigd wordt
R. K. ONDERWIJZERS VER.
,,ST. AUGUSTINUS".
Zaterdagavond vergaderde de St. Augus-
tinus-vereeniging in „Den Burcht" onder
voorzitterschap van den heer A. J. de
Boer. Deze vergadering was belegd ter be
handeling van de agenda der Algemeene
Vergadering en van het K.O.V.
De voorz. deelt mede, dat op verzoek van
de afd. Leiden aan de aftredende leden
van de Commissie van beroep door het
hoofdbestuur een dankschrijven zal wor
den gericht
Hierna komt in bespreking de agenda
van de Algemeene Vergadering op 28
Maart in Den Haag.
Enkele voorstellen worden besproken.
Het H. B stelt voor ƒ6.25 in plaats van
6 per lid te heffen als gevolg van het
groot aantal aspirant-leden, voor wie niets
aan het hoofdbestuur wordt afgedragen.
Het voorstel-Zeeland, dat gelijkstelling
in de ziekteverlofregeling bepleit voor on
derwijzers en ambtenaren, werd bestreden.
De consequentie hiervan zou zyn, dat de
onderwijzers ook zij, die in functie zijn
een zelfde keuring als de ambtenaren
zouden moeten ondergaan, waarvan ver
schillende het slachtoffer zouden worden.
Hierna volgde de bespreking van de
agenda van het Kath.Onderwyzersver-
bond, dat op 27 Maart te Nijmegen verga
dert. Besproken werd het beleid van het
verbondsbestuur. De vergadering meende,
dat de indruk werd gewekt, dat er niet
voldoende actie werd gevoerd om de 3 pet.
salariskorting ongedaan te maken. Ter K.
O.V.-vergadering zal hierop worden gewe
zen.
Besproken werd de positie van den
kweekeling-met-acte naar aanleiding van
een voorstel der afdeeling Alkmaar.
De afd. Breda wenscht een regeling voor
gemobiliseerde kweekelingen- met-acte.
Eveneens vraagt deze afdeeling richtlijnen
betreffende toepassing der corporatieve
gedachte voor het onderwijs. Dienaan
gaande merkte de voorzitter op. dat deze
zaak in studie is bij de commissie-Kors.
Prof Heskes wees erop, dat de commis
sie de vraag onder oogen ziet hoe de cor
poratieve gedachte in dit stadium kan wor
den toegepast op het onderwijs.
Hierna werden de afgevaardigden geko
zen.
Voor de Algem. Vergad. in Den Haag
werden aangewezen, de dames H. J. Doove,
A: Clarys en C. Omtzigt en de heeren
Braun, Castenmiller, Balsieben, van Eisen,
Horikx, van Hameren, van Noort, Somme-
ling en Vreeburg.
Naar de K.O.V.-vergadering te Nijme
gen werden afgevaardigd mej. Doove en
de heeren Vreeburg en Balsieben.
De geest. adv. prof. Heskes welkte de af
gevaardigden op voor de Algem. Verg. de
H. Mis bij te wonen, welke in de kerk in de
Parkstraat zal worden opgedragen.
De secretaris deelde tenslotte mede, dat
de in October j.l. uitgestelde R.K. Onder
wijzersdag waarschijnlijk in Mei zal wor
den gehouden. Hierna sluiting.
GOUDEN DOCTORAAT.
Dinsdag 26 Maart a.s. zal het vijftig jaar
geleden zyn, dat jhr. mr. H. G. F. Mock,
wonende te Velp, aan de Leidsche univer
siteit promoveerde tot doctor in de rechts
geleerdheid.
Hetzelfde Heit zal op Donderdag 28 Maart
worden herdacht door mr. J. Kruseman,
oud-president van het Gerechtshof te Am
sterdam en wonende aldaar.
Maar nu de eerste zin van het antwoord.
Welke is dan die idee? vroeg de journalist.
„Och, de een noemt het God, de an
der Noodlot, de derde weer anders".
Ja die derde noemt het bijvoorbeeld:
macht, of geweld.
Dit deel van des professors antwoord
getuigt van een fataal misverstand. Het
stempelt hem to* een dwalend geneesheer.
Wat de idee is, doet er niet toe. als het
maar een idee is, zegt hij, God of Noödlot
b.v. Zoo maar dood-gewoon worden die
twee hier naast elkander gesteld, terwijl
ze volstrekt antipoden zijn. Alsof Nood
lot ooit „eenleidendte idee" kan zijn! Als
of het geloof in het Noodlot gelijkwaardig
is aan het geloof in God en kan strekken
tot tegenwicht aan materialisme. Alsof het
er werkelijk niet toe doet, wat de idee is.
„God of wat anders." Dan is er door groo-
te figuren uit „het land van denkers en
dichters" vroeger wel beter geoordeeld!
„Wat anders.". Macht b.v., zeiden we, of
geweld. Wereld-heersohappij. Wereldrevo
lutie. „Wat anders" is b.v. ook: de gods
dienstloosheid. Het Russisch ideaal. Ook
een idee Maar wat voor één! De profes
sor schijnt ook niet te beseffen dat er
ideeën zijn, die tenslotte toch weer neer
komen op: materialisme, winzucht en zelf
zucht. Waar hij mee breken wil.
De diagnose van dezen grooten
medicus over het lijden van onzen tijd
tecniek zonder ziel en zonder geest is
goed. Dit is de moordende kwaal van onze
generatie. Maar zijn therapie „God
of Noodlot of wat anders" is verschrik
kelijk. Want tenslotte is deze oplossing,
wanneer zij de kern laat tusschen God en
Noodlot of wat anders, weer even geest
loos, even idee-loos als de ziekte waarvan
wij lijden zélve. De Duitsohe professor
dwaalt
Dan had onze Huizinga, al is hij dan
geen geneesheer, een beter recept:
„Wèl degene, voor wie de oplossing ligt
by Hem, die gezegd heeft: Ik ben de Weg,
die Waarheid en het Lven!"
Dit is de genezing; dit de redding; en
niet „wat anders."
JUBILEUM H. DEVILEE.
De heer H. Devilee, die heden 40 jaar in
betrekkling was in het magazijn „De Gou
den Sleutels", Haarlemmerstraat 220 (fir
ma J. van der Heyden) is op hartelijke
wijze gehuldigd voor zijn langdurig dienst
betoon. De jubilaris werd toegesproken
door de firm ante, die hem eenige mooie
geschenken aanbood. Ook de leveranciers
hadden zich niet onbetuigd gelaten en be
dachten den feesteling met geschenken.
De herdenking van dit jubileum had met
groote gezelligheid plaats en heeft den ju
bilaris eenige blijde uren bezorgd.
TERAARDEBESTELLING A. WERNER.
Gisterenmiddag vond onder groote be
langstelling op „Rhijnihof" de teraardebe
stelling plaats van het stoffelijk overschot
van wijlen den heer A. Werner, in leven
voorzitter van de Leidsche Slagerspatrooais-
veresniging, ouderling der Ned. Herv.
Gemeente, die de vorige week alhier op
51 jarigen leeftijd na een korte ongesteld
heid overleed. Onder de aanwezigen merk
ten wij o.a. op: het bestuur der Leidsche
Slagerspatroonsvereeniging. Namens het
bestuur van de R.K. Slagerspatroonsver.
waren aanwezig de heeren G. Th. Koeken
bier en Arnold H. Bergers, eenige regenten
van het Coninkshofje waarvan de overle
dene bestuurslid was en vele anderen.
Aan de groeve werd het woord gevoerd
door den heer B. v. Kleef, als waarnd.
voorzitter van Diakenen der Ned. Herv.
Gemeente, ds. W. Th. Boissevain, mr. P.
E. Briët namens het college van regenten
van het Coninkshofje, den heer Joh. de
Groot, gpdsdienstonderwijzer, verder door
dr. J. J. Werner uit Barsingerhorn, broe
der van den overledene, en den heer D.
Abspoel namens die Leidsche Slagerspa-
tronsvereeniging.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland1
GISSINGEN OMTRENT HETGEEN
BESPROKEN WERD OP DEN BRENNER.
VREDESVOORSTELLEN VAN HITLER?
(lste blad).
ERNSTIGE ONTEVREDENHEID IN EN
GELAND OVER DE POLITIEK VAN
CHAMBERLAIN. (2de blad).
DE BELGISCHE MINISTER SAP
OVERLEDEN, (lste blad).
WAT FINLAND VERLIEST. (2de blad).
GERUCHTEN OMTRENT REGEE-
RINGS-REORGANISATIE IN FINLAND.
(2de blad).
Binnenband
INZAKE DEN MOORD TE LEID-
SCHEfiDAM WORDT LEVENSLANG
GEëlSCHT. (2de blad).
DE INVOERING VAN DEN ZOMER
TIJD. (lste blad).
De s.s. STANFRIES m EN VAN HAS
SELT OP HET IJSSELMEER MET
ELKAAR IN BOTSING GEKOMEN; HET
EERSTE SCHIP ZONK. (lste blad).
LEIDEN.
Donderdag, Bureau-zitting R.K Reclassee-
ringsvereeniging, St Vinc.-gest
Hoogl. Kerkgr. 32, 89 uur mm.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zater
dag 16 tot en met Vrijdag 22 Maart
a.s. waargenomen door de apotheken: G.
H. Blanken, Hoogewoerd 171, tel. 20502 en
G. Reijst, Steenstraat 35, tel. 20136.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek
Wilhelminapark 8. tel. 26274.
DE ZOMERTIJD
Bij Kon. Besluit van 9 Maart 1940 is be
paald, dat de vervroeging met één uur van
den wettelijken tijd dit jaar zal doen aan
vangen den 19den Mei en zal eindigen den
6en October.
Zij, die zich vanaf heden op
DELEIDSCHE COURANT"
abonneeren, ontvangen de
nog verschijnende nummers
tot 1 April a.s. gratis.
Ds. J. C. van Apeldoorn bad vervolgens
het Onze Vader, waarna een schoonzoon
van den overledene, de heer H. Post uit
Haarlem, dankte voor de belangstelling.
Gistermiddag te kwart ova* twee is de
46-jarige vuilnisophaler F. H„ wonend
Geeregracht 44, in de Cobetstraat aange
reden door een motorcarrier. De man brak
het rechterbovenibeen en werd na door den
E. H. D. voorloopig behandeld te zijn, naar
het St. Elisabeth Ziekenhuis vervoerd.
THEATER
HOOFDFILMS
INHOUD
AANVANGSULi.
KEURING
Trianon:
De dag breekt aan.
(Jean Gabin, Ar-
letty).
Wat heb je aan een
man? (Fred Mac-
Murray, Mad. Car
roll).
Realistisch
Komisch
lederen avond 8 uur
Zondag van 27 uur
Zaterdag en Woens
dag 2 uur matiné.
Toelaatbaar
v volwassenen
Luxor:
Das Lied der Wüste
(Zarah Leander)
Ondeugend maar
aardig. (Ann Sheri
dan, Dick Powell).
Romantiek
Komisch
lederen avond 8 uur
Zondag van 2—7 uur
lederen middag ma-
tinée behalve Vrij
dag.
Goedgekeurd
v. volwassenen
lido:
De jonge Dr. Kilda-
re (Nat Pendleton,
Lynne Carver).
Sloofje (Francisca
Gal, Franchot Tone)
Dramatisch
Komisch
lederen avond 8.15 u.
Zondag van 2—7 uur
Zaterdag en Woens
dag 2 uur matinée.
goedgekeurd
v volwassenen
Casino:
s
S. O. S. Clipper
eiland (Malo, Ma-
nio Clark.
Avontuurlijk
°der-*n- avond 8 uur
zondag 4 uur en
3 uur
Zaterdag en Woens
dag half drie mati
née
Goedgekeurd
vvolwassenen
Rex:
Morgen gaat het be
ter (Theo Frenkel,
Paul Steenbergen).
Spotternij en Zotter
nij (Maurice Che
valier).
Speelfilm
Komisch
lederen avond 8 uui
Zondag van 2—7 uur
lederen werkdag 2
uur matinée.
Goedgekeurd
I
