DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11.
Britsche oorlogs
schepen in de
IJszee
BINNENLAND
Op vreemde vlieg
tuigen gevuurd
De ondergang van
de „Tara"
VRIJDAG 23 FEBRUARI 1940
31ste Jaargang No. 9574
SteGetd&elveSo\\fwwX
Bureaus Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Adv. en Abonn.-tarieven zie pag 2.
V Dc buikriem.
't Is een aardig stukje, dat de „Avond
post" heeft geschreven naar aanleiding
van een opmerking van senator Heldring
in de Eerste Kamer, dat ons volk den
buikriem wat nauwer zal moeten aanhalen.
De „Avondpost" merkt n.L o.m. hierbij
het volgende op:
Mogen wij vragen wie er teveel
eten? De werkloozen toch zeker niet.
De kleine arbeider, de middei-stander,
de gemiddelde burger? Weineen. Waar
moeten ze te veel van eten? Zie maar
eens naar de pas gepuiblioeerde statis
tiek van de inkomens in ons rijk. Neder
land wordt een nog altijd rijk en wel
gesteld land genoemd. Best mogelijk,
maar daar weten ze thuis bij die
honderdduizenden met kleine en mini
male salarissen niets van.
Het is mogelijk dat er te veel ge
geten wordt, dat men den buikriem
moet aarhalen, maar zulke riemen
plegen gedragen te worden in de krin
gen der meer-eenvoudigen, waar ver
der aanhalen uiterst moeilijk is.
Een paar jaar geleden zijn we er
ook tegen opgekomen, toen de negen
economische kopstukken hun befaam
de adres tot de Regeering richtten,
waarin ze soortgelijke termen ge
bruikten als nu heer Heldring. Het
waren vrijwel stuk voor stuk mensohen
met zeer hooge inkomens, kapitale in
komens zelfs. Het was voor hen zeer
gemakkelijk, om op versobering aan te
dringen.
Wij kennen den heer Heldring niet, en,
wat wij hier zeggen, kan dus geenszins als
„persoonlijk" worden beschouwd. Ge
woonlijk dringen het meest op versobering
aan zij, die zelf kostelijke dranken en
weelderige maaltijden beschouwen als een
onontbeerlijk element in hun leven, als een
noodzakelijke voorwaarde om hun bestaan
op peil te kunnen houden!
Dezulken zijn het juist, die maar niet be
grijpen, dat een werklooze, wiens steun
hooger is dan menig arbeidersloon elders in
de wereld, nóg te kort komt en klaagt; dat
een arbeider niet tevreden is met zijn loon,
ook al is het levens-onderhoud met 7 a 8
pet. gestegen, terwijl hij al reeds voor dien
tijd tot de minimum-lijders behoorde.
Als er moet worden opgewekt, om den
buikriem wat dichter aan te halen
dan is deze oproep wat een groot gedeelte
van ons volk betreft misplaatst!
Toch vereischt o.L de beschouwing van
de „Avondpost", al is 't een aardig stukje,
eenige aanvulling.
Als bedoeld wordt met den buikriem
dichter aanhalen versobering, ook
daar waar geen weelde of overdaad
heerscht, dan is er alle reden voor.
Zij, die hun inkomen tot nu toe geheel
noodig hadden, zullen moeten ver
soberen nu vele dingen, die zij moeten
koopen, duurder zijn geworden en de
fiscus 't kan niet" anders op een
steeds grooter deel van hun inkomen
beslag legt. Zy zullen moeten ver
soberen en 't kan geen dag uitstel lijden,
willen zij niet geraken in den geestelijk
deprimeerenden, néérdrukkenden toestand
van een te kort, van schuld.
En ook zij, die niet gedwongen zijn, om
te versoberen, moeten in dezen tijd, meer
nog dan anders, er op letten, hoe en waar
heen hun geld rolt, waaraan het besteed
wordt. Zij zijn over het algemeen niet ge
roepen om minder uit te geven, maar
wel om zich nog meer rekenschap te geven
van het hoe en waartoe hunner uit
gaven.
Dit, naar aanleiding van de aan
sporing, om den buikriem nauwer aan te
halen.
Geen accoord tusschen
Nederland en Engeland
VERKLARING VAN MINISTER
STEENBERGHE IN DE EERSTE
KAMER.
In antwoord op een vraag van den heer
Heldring heeft Minister Steenberghe van
middag in de Eerste Kamer verklaard, dat
fet accoord met Engeland niet is afgeslo
ten.
Hij kon hierover verder niets mede-
deelen, dan dat de optimistische persbe
richten, die den laatsten tijd zijn versche
nen, niet voor de verantwoordelijkheid
van de regeering zyn.
Roode IJszee-vJoot gereed
VOLKSCOMMISSARIS NAAR
MOERMANSK VERTROKKEN.
De correspondent van de „Aftenbla-
det" te Moskou bericht, dat de Russi
sche volkscommissaris van Marine,
Kuznetzof, per vliegtuig naar Moer-
mansk is vertrokken.
De correspondent voegt hieraan toe,
dat de geheele roode vloot in de Noor
delijke IJszee gereed is gemaakt om
in actie te komen.
Officieele kringen in Moskou wei
geren dit bericht te bevestigen of te
gen te spreken.
LUCHTGEVECHT BOVEN DE NOOR
DELIJKE IJSZEE?
Er doen voorts hardnekkige geruchten
Je ronde, dat een verwoed luchtgevecht
geleverd is boven de Noordelijke IJszee.
Deze geruchten zijn afkomtsig uit Kir-
kenes aan de Noorsch-Finsche grens. Uit
Vardso, op ongeveer 30 mijl ten Noord-
Oosten van Kirkenes. noch van het eiland
Vardo in de IJszee kon bevestiging van
de geruchten over het luchtgevecht ver
kregen worden.
BRITSCHE OORLOGSSCHEPEN INDER
DAAD BUITEN PETSAMO EN
MOERMANSK.
De correspondent van „Aftenposten" in
Kirkenes meldt, dat het thans mogelijk
is de bevestiging te krijgen, dat Engel-
sche oorlogsschepen zich werkelijk in de
IJszee bevinden buiten Petsamo en
Moermansk.
De regeeringspersdienst meldt: Heden
nacht is door een batterij luchtdoel-artil
lerie ten zuiden van Amsterdam gevuurd
op een of meer vliegtuigen van onbekende
nationaliteit.
EEN GRANAAT IN EEN SCHOOL IN
AMSTERDAM INGESLAGEN.
Zooals hierboven gemeld, is vannacht
ten Zuiden van de hoofdstad op vreemde
vliegtuigen geschoten
Het blijkt thans, dat een der afgeschoten
projectielen in de hoofdstad is neergeko
men en, zonder te ontploffen, eenige mate-
rieele échade heeft aangericht.
De granaat kwam terecht op het dak van
de gemeentelijke kweekschool voor onder
wijzers, gelegen aan de Nieuwe Prinsen
gracht 89. Het projectiel sloeg door het
dak en verbrijzelde vlak daaronder een
balk. Daarop sloeg het een groot gat in
een muur.
Door de aanraking met den muur ver
anderde de granaat van richting en sloeg
toen door de zoldering en kwam in een
daar onder gelegen klasselokaal terecht.
De vaart van het projectiel was door de
aanraking met de balk en den muur ech
ter zooveel verminderd, dat in het klasse
lokaal slechts eenige banken werden be
schadigd. Het gevaarlijke voorwerp, dat
gelukkig niet tot ontploffing is gekomen,
bleef in een hoek van het lokaal liggen
en werd. daar vanmorgen gevonden.
De Hembrug werd gewaarschuwd en in
den loop van den ochtend werd het pro
jectiel door personeel van de artillerie-in
richtingen weggehaald. Tot zoolang werd
het door eenige militairen bewaakt.
De leerlingen van de kweekschool wer
den vanmorgen niet in het gebouw toe
gelaten.
HET SCHIP ZONDER WAARSCHUWING
GETORPEDEERD
Wij vernemen, dat bij de directie van
de maatschappij „Vrachtvaart" te Rot
terdam thans een telegram van den
kapitein van het stoomschip is ontvan
gen, waarin wordt medegedeeld, dat
de „Tara" V/" """"TöcMend ter hoogte
van Finistèrre zonder waarschuwing is
getorpedeerd.
ALLE OPVARENDEN VAN DE „TARA"
GERED
Bij de directie van de maatschappy
„Vrachtvaart" te Rotterdam is gisteravond
PRINSES JULIANA BIJ HET
ROODE KRUIS.
H. K. H. Prinses Juliana woonde heden
de wekelijksche vergadering van het
dagelijksch bestuur van het Nederland-
sohe Roode Kruis bij.
In den loop van den dag is H. K. H.
nr.ar Soestdijk teruggekeerd.
NIEUWE KONINGINNEPOSTZEGELS
De verschijning van een serie nieuwe
postzegels met beeltenis van H.M. de
Koningin kan, onvoorziene omstandig
heden voorbehouden, binnenkort tegemoet
worden gezien.
Het eerst zullen de nieuwe zegels in de
waarden van 5 tot en met 40 cent in nieu
wen vorm verschijnen; tegelijk ziullen ook
de zegelafdrukken met beeltenis van H.M.
de Koningin op briefkaarten van 71/2
cent enz. worden vernieuwd.
De verkrijgbaarstelling hiervan zal, wel
licht reeds op 1 April a.s. kunnen geschie
den.
De verkoop der oude zegels zal dan worden
gestaakt. De waarden der nieuwe zegels zijn
geheel gelijk aan die der oude, met deze
uitzondering, dat de zegels van 6 en 27 1/2
cent komen te vervallen.
De verkoop der nieuwe zegels in waarden
boven 40 cent zal, naar verwacht wordt,
eerst eenige maanden later kunnen volgen.
Zoodra de verschijningsdata der nieuwe
zegels definitief kunnen worden vastgesteld,
zullen hierover nader en uitvoeriger mede-
deelingen verschijnen.
DE STROOVOORZIENING.
21.50 per 1000 kg. voor den teler.
Zooals algemeen bekend zal zijn, hebben
de buitengewone weersomstandigheden
zeer belemmerend gewerkt op de stroo-
voorziening van de veehouders in Holland,
Friesland en Utrecht. Wij vernemen, dat
het, têneihde aan de daardoor ontstane
moeilijkheden het hoofd te bieden, in het
voornemen van den minister van Econo
mische Zaken ligt, enkele maatregelen te
treffen.
Overleg is gepleegd met dén stroohandel
en de stroocartonfabrieken, waarbij een
regeling tot stand is gekomen, welke uit
zicht biedt, dat in de onmiddellijke be
hoefte kan worden voorzien, zonder dat de
minister tot het nemen van dieper ingrij
pende maatregelen genoopt zal worden.
Getracht wordt ten dienste van het stroo-
vervoer de beschikking te verkrijgen over
een zoodanig aantal spoorwagons, dat het
mogelijk zal zyn, aan de behoeften voor
den eerstkomenden tijd te voldoen.
Wij vernemen dat met zekerheid kan
worden aangenomen, dat het thans be
staand" uitvoerverbod van alle soorten
stroo in de toekomst gehandhaafd zal blij
ven. De voordien voor den uitvoer be
schikbare hoeveelheid zal dus thans hier
te lande afgezet moeten worden. Het is
dan ook zeer onwaarschijnlijk dat, wan
neer de vervoersmoeilijkheden voorbij zijn,
een tekort aan voerstroo zal ontstaan.
Daarom is, naar ons werd opgemerkt,
iedere prijsstijging ongemotiveerd. De
strooprijs dient te blijven op een, de om
standigheden in aanmerking genomen, ge
rechtvaardigd peil. Als een in de huidige
omstandigheden geheel voldoende vergoe
ding beschouwt de minister van Economi
sche Zaken een bedrag van 21.50 per
1000 kg. stroo voor den teler.
Ingeval de prijs zich toch boven het hier
boven aangegeven niveau mocht blijven
bewegen, hoewel daartoe geen enkele reden
bestaat, zal de minister, naar wij ver
nemen, zulks tegengaan en een prijsrege
ling in het leven roepen.
Hierna hield de heer van den Akker een
rede over het onderwerp „Mensch en
Maatschappij". Op zeer duidelijke wijze
beeldde spreker de maatschappelijke ver
houdingen uit en zette uiteen, welke hou
ding wij als christenen moeten aannemen.
Nadat de voorzitter een woord van dank
had gesproken tot den heer Van den Ak
ker voor zijn leerzame causerie, sprak de
geestelijk adviseur een opwekkend woord
tot de mannen, om de moeilijkheden van
dezen tijd te aanvaarden en op te dragen
aan God en door met daden te bewijzen,
dat zij mannen van geloof zijn. Op ge
bruikelijke wijze sloot de voorzitter deze
vergadering.
KATHOLIEKE JONGE MANNEN
CENTRALE.
Gezien het groote nut, dat het Mannelijk
Jeugdwerk ondervindt door de verbinding
van verschillende groepen van jongens tot
17 jaar in één Katholieke Jongens Cen
trale (K.J.C.) hebben Wij gemeend een
gelijksoortig verband te moeten brengen
onder de groepen van de jonge mannen
tusschen 17 en 25 jaar in een Katholieke
Jonge Mannen Centrale (K.J.M.C.).
Allereerst zullen daartoe behooren de
Sint Josephsgezellenvereeniging, de Ka
tholieke Jonge Middenstandsvereeniging
en andere jeugdstandsgroepeeringen, die
reeds bestaan of eventueel in de toekomst
nog zullen gevormd worden en erkend.
Ieder dezer groepen behoudt echter bin
nen dit verband haar eigen zelfstandig
heid.
Daarnaast zal de K.J.M.C. als orgaan der
Katholieke Actie haar bijzondere aandacht
schenken aan alle jonge mannen in de pa
rochie, ook aan degenen die niet tot een
bepaalde groep behooren. De actie voor
deze laatsten zal zuiver parochieel moe
ten geschieden.
De diocesane leiding zal uitgeoefend
worden door de priester-leiders van de
verbonden groepen (dus nu van den Cen
traal Praeses der Sint Josephsgezellenver
eeniging en van den Diocesaan-Moderator
der Katholieke Jonge Middenstandsver
eeniging) onder de hoofdleiding van den
Algemeen Diocesaan Directeur van het
Mannelijk Jeugdwerk.
Voor de parochies is de (Vice)-praeses
der Sint Josephsgezellenvereeniging of de
Moderator der Katholieke Jonge Midden
standsvereeniging vanzelf de aangewezen
K.J.M.C.-directeur. In parochies waar
de zorg voor deze vormen van jeugdwerk
aan verschillende priesters is opgedragen,
wordt de Directeur van de K.J.M.C. be
noemd bij publicatie in het Diocesaan blad
„Sint Bavo", op voordracht van den Alge
meen Diocesaan Directeur van het Man
nelijk jeugdwerk, na te voren gepleegd
overleg met den Pastoor der parochie.
t JOANNES PETRUS,
Bisschop van Haarlem.
Dit nummer
vier bladen.
beslaat nil
„Sint Bavo".
om half elf een telegram van den gezag
voerder van het s.s. „Tara" binnengekomen,
waarin deze meldde, dat de geheele be
manning veilig in La Coruna is aange
komen.
Uit dit telegram blijkt dus, dat de twaalf
man, die gisterochtend na de aankomst te
La Coruna van de 23 overige opvarenden
nog vermist werden, eveneens gered zijn.
R.K. STANDSORGANISATIE VOOR DE
WERKNEMENDE MIDDENSTAND
Brief van Z.H. Exc. den Aartsbisschop
namens het Hoogwaardig Episcopaat
Het hoofdbestuur dier R.K. Stands
organisatie voor de werknemende midden
stand heeft namens het Hoogwaardig
Episcopaat vam Z.H. Exc. Mgr. dr. J. de
Jong, aartsbisschop van Utrecht, onder-
staanden brief mogen ontvangen:
Uw prijzenswaardig verlangen om de
R.K. Standsorganisatie van de werknemen
de middenstand in versneld tempo te be
vorderen, heeft de volledige instemming
van het Hoogwaardig Episcopaat.
De Hoogwaardige bisschoppen van
Nederland achten het van groot belang, dat
het katholieke volksdeel van ons vader
land, ook buiten de strikt kerkelijke organi
saties, door zijn sociale geledingen zoo af
doend mogelijk medewerkt aan de taak der
christenheid: „licht, zout en zuurdessem
I zijn in de wereld op alle levensterreinen;
de maatschappij kerstenen of herkerstenen,
ieder in zijn eigen milieu".
De sociale geledingen zijn de R.K. Stands
organisaties, zooals wij deze in Nederland
thans voltallig bezitten.
Uw organisatie van de werknemende
middenstand, tot nog toe „de zwakste
schakel in de ketting" achten Wij belang
rijk, even noodzakelijk als de andere.
Uw streven om haar sterker en hechter
te maken, en uw pogen óm daarbij de
medewerking te verkrijgen van allen, die
u hierbij kunnen helpen, zoowel geestelijken
als leken, juichen Wij van harte toe.
Met de beste wenschen voor het wel
slagen van uw propagandawerk verblijven
Wy.
Namens het Hoogwaardig
Episcopaat
w.g. t Dr. J. DE JONG,
Aartsbisschop van Utrecht
DE DUURTETOESLAG AAN
WERKLOOZEN.
.Tot nadere kennisgeving verlengd.
De regeering heeft goedgevonden, dat
de regeling inzake toekenning van duur-
febijslag op steunuitkeeringen aan werk
loozen en arbeidsloonen betaald bij werk
verschaffingen en die inzake toekenning
van duurtebijslag op de steunuitkeeringen
aan kleine grondgebruikers, welke rege-
l:ngen zijn neergelegd in de circulaires aan
de gemeentebesturen van 19 December
1939 no. 300—1129, afd. s. en van 22 De
cember 1939 no. 3021129 afd. s. en van
kracht waren verklaard tot 2 Maart a.s.,
tot nadere kennisgeving worden verlengd.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
ROODE IJSZEE-VLOOT GEREED OP
TE TREDEN TEGEN BRITSCHE OOR
LOGSSCHEPEN IN NOORDELIJKE IJS
ZEE. (1ste blad).
NIEUW OFFENSIEF DER RUSSEN IN
FINLAND VERWACHT. (2de blad).
TURKIJE OP ALLES VOORBEREID.
(2de blad).
Binnenland
DE „TARA" WERD, NAAR NADER
BLIJKT, ZONDER VOORAFGAANDE
WAARSCHUWING, GETORPEDEERD. (4e
Blad).
ZEVEN PERSONEN TE AMERSFOORT
AANGEHOUDEN WEGENS OPLICHTING
VAN HET RIJK. Blad).
HET DUITSCHE VLIEGTUIG BOVEN
LEEUWARDEN.
Het bericht, in de ochtendbladen van gis
teren voorkomende, waarin wordt mede
gedeeld, dat een Duitsch militair vliegtuig
van het Heinkel-type 3 Dinsdagmiddag bo
ven Leeuwarden heeft gevlogen, moet ten
gevolge van een misverstand in zooverre
worden gewyzigd, dat hier geen sprake is
geweest van een Heinkelvliegtuig type Hl
K, maar van het type 111 K.
ER ZIJN NOG TACHTIG TOLLEN.
IN ONS LAND.
Maar voortdurend worden er opgeheven.
Er bestaan thans nog een tachtig oc
trooien of concessies, dan wel gemeente-
ly'ke belastingverordeningen tot heffing
van tol op wegen of bij overgang van
tiuggen. De tollencommlssie, die in 1929
is ingesteld om den minister van Water
staat voorstellen te doen over afkoop van
tollen, heeft na 1934 weer een grooter aan
tal aanvragen ontvangen om een rijksbij
drage voor de opheffing van tollen, die
geheven worden krachtens gemeentelijke
t elastingverordeningen. Als uitkomst daar
van zijn in 1938 en 1939 verschillende tol
len opgeheven. De commissie is echter be
perkt door het in de begrooting voor bij
dragen toegestane bedrag. Over 1940 is
reeds beschikt over het geheele bedrag
op 25.000 na. Voor de besteding van dit
laatste bedrag heeft de commissie het vo
rig jaar reeds een voorstel aan den ambts
voorganger van ir. Albarda gedaan. Dit
voorstel maakt thans nog een onderwerp
van overweging uit bij de verschillende
daarbij betrokken ministers.
Het bovenstaande ontleenen wij aan de
memorie van antwoord aan de Eerste Ka
n-er over de Waterstaatsbegrooting.
DE POSITIE DER VEEHOUDERS.
Vragen van het Tweede Kamerlid
v. d. Weijden.
Het lid der Tweede Kamer de heer van
der Weijden, heeft aan den minister van
Economische Zaken de volgende vragen
gesteld:
1. Is het den minister bekend, dat de
veehouders in de uitsluitend weidegebie
den thans 'n wanhopgen strijd voeren om
hun vee door den winter te krijgen, omdat
afgezien van de waardevolle distributie
van krachtvoer, doorden zeer slechten
hooioogst en door de hooivordering groote
hoeveelheden ruw voeder moeten worden
bijgekocht?
2. Is het den minister bekend, dat hooi,
waarvoor maximumprijzen zijn vastgesteld,
(voor onze prijzen zeker) niet in voldoen
de mate voor de veehouders beschikbaar
is en dat daarom nog groote quantums stroo
moeten gevoerd worden, welk stroo in het
midden en westen des land mede door op
slag voor defensie en evacuatie-doelein
den zoozeer in prijs is gestegen, dat het
door de veehouders niet meer op redelijke
voorwaarden te krijgen is?
3. Is de minister bereid, op dit voor de
veehouders thans onmisbare product de
prijsopdrijvingswet van toepassing te ver
klaren, zoodat het wederom voor rede
lijke prijzen en in voldoende hoevelheid
voor hen beschikbaar komt?
