VRIJDAG 16 FEBRUARI 1940 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 ADonuenvmUprys: voor Lctden II cent per week; 1 2.5J per kwartaal. Bfy onze «.{enten /O cent per wwk; f ft.60 per kwartaal Franco per poat f 2.95 per kwartaal Geïllustreerd Zondagsblad 0.50 pet kwartaal Loue nummers 5 cent, met geïlL Zondagsblad 9 cent Advertentiën: 30 cent per regel Ingezonden mededeelipgen dubbel tarief Telefoontjes hoogstens 30 woorden, 60 cent per plaatsing, al léén Woensdag en Zaterdag. v BOE WORDT HET WEER 7 NOG LICHTE DOOI. De BUI seint: Verwachting: Voor de kuststrook: Lichte dooi of om het vriespunt, meest zwaarbewolkt, enkele tuiien, meest matige wind uit Westelijke richtingen. Voor het binnenland: Lichte vorst tot om het vriespunt, plaatselijk mist, gedeeltelijk bewolkt. Eenige sneeuw of natte sneeuw. Zwakke tot matige wind uit Westelijke rich tingen. De weerstoestand van hedenmorgen 7.20 uur: Den Helder: zwaarbewolkt, matige N. W. v/ind —0 gr. C. Vlissingen: betrokken, zwakke N. W. wind 0 gr. C. De Bilt: sneeuw, matige W. N. Westelijke wind, —1 gr. C. Groningen: zwaarbewolkt, zwakke N. W wind —5 gr. C. Maastricht: sneeuw, matige Westelijke wind, 3 gr. C. BUITEN LANDSCB WEEKOVERZICHT. Het gebied van hoogen luchtdruk over Scandinavië is thans geheel verdwenen. De depressie, die gisteren over de IJszee lag, trok naar de Botnische Golf en de luchtdruk in haar kern bleef 995 mbar. Haar storingsfront lag hedenmorgen over Midden-Noorwegen en IJsland en het be weegt zich in de richting van de Noord zee. Achter dit front dringen koude arcti sche luchtmassa's naar het Zuiden. De stroo ming wordt versterkt door het maximum over Groenland, waarin thans luchtdruk- waarden voorkomen van 1045 mbar. De de pressie over Noord-Duitschland vulde ver der op. Zij gafr in Hongarije nog eenige sneeuw. De luchtdrukverdeeüng in onze omgeving is vrij vlak. De Noord-Westelijke wind voerde in ons land warmere lucht van de Noordzee aan, waardoor de temperatuur gedurende den nacht regelmatig steeg, en in de ochtend aan de kust zelfs lichte dooi is ingetreden. Ook over Centraal-Europa en het Middellandcshe Zeegebied is de luchtdrukverdeeüng vrij vlak. Dientenge volge kwamen bij windstilte in Hongarije weer zeer lage temperaturen tot onder 30 graden C. voor, terwijl het hedenmorgen over vrijwel geheel Italië vroor. Het station Hoscomantica had een minimum-tempèra- tuur van 12 graden terwijl zelfs Brin- disi 1 graad meldde. De stroom van war me en vochtige luchtmassa's naar Oost- Groenland is afgenomen. In Torgilsbu werd ln het afgeloopen etmaal nog 52 m.m. regen pfgetapt. Bij de Azoren begint de lucht druk te dalen onder invloed van een na derende Oceaan-storing. LUCHTTEMPERATUUR plus 1.2 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.l Van Vrijdagnamiddag 5.43 uur tot Zaterdagmorgen 6.44 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 17 Febr. voorm. 8.20 en nam. 8.45 uur. Maan op 11.04 Zaterdagvoormidag. Maan onder 3 uur Zondagnacht (Heden eerste kwartier). Academienieuws LEIDEN Geslaagd: Candidaatsexamen Wis- en Natuurkun de, letter F, de heer M. M. Horikx, Lei den; Doctoraal examen Rechten (vrije studie richting): de heer H. G. van Huyssteen, Den Haag; Artsexamen le gedeelte: de hecren W. G. M. v. d. Valk, Den Haag, F. Steiner, Den Haag. Bevorderd: tot arts: mej. J. Groen, Den Haag, en de heeren P. K. de Haas, Den Haag; F. S. M. Ypma, Den Haag. BINNENLAND j LUCHTAFWEERDIENST VRIJW. LANDSTORM. Défilé voor Koningin, opperbevelhebber en minister. Het korps luchtafweerdienst van den vrijwilligen landstorm bestaat een jaar en in verband hiermede hebben de afdeelin- gen Delft, Zaanstreek en 's-Gravenhage van dat kc-rps gisteren een défilé gehou den, in de eerste plaats voor H.M. de Ko ningin en vervolgens voor den opperbevel hebber en voor den minister van defensie DE KONINGIN .OP INSPECTIE. Van officieele zyde meldt men: H. M. de Koningin, vergezeld van de hof dame jonkvrouwe Van Tets en den adju dant generaal-majoor jhr. de Jonge van Ellemeet, heeft zich Dondredagmiddag per auto begeven naaar de Tielerwaard. De Ko ningin heeft aldaar de legering en werk zaamheden van eenige legeronderdeelen gezien en ten slotte van Tie] tot nabij Waardenburg den noordelijken Waaldijk gevolgd om een indruk te verkrijgen van den huidigen ijstoestand. PRINS BERNHARD. Z. K. H. Prins Bernhard heeft heden ochtend een vergadering bygewoond van de commissie uit den economischen raad, ingesteld ter behandeling van het verzoek om advies inzake het prijsvraagstuk, welke commissie heden een hearing hield. Vervolgens heeft Z. K. H een vergade ring bijgewoond van den centralen raad van advies voor de ontwikkeling en ont spanning van militairen. Prins Bernhard heeft Donderdagavond in zijn hoedanigheid van Koninkyk com missaris van de Koninklijke Vereeniging tot het houden van Jaarbeurzen in Neder land, de vergadering van den raad van be heer dier vereeniging te Utrecht bijge woond. DE HANDELSBETREKKINGEN MET ENGELAND. Tot een goed resultaat gebracht. Onderhoud met de heeren Lunping en Hart. De Londensche financieele correspon dent van de „Maasbode" meldde gistermid dag: Naar wij vernemen heeft de Nederland- sclie economische missie, welke sinds het begin van het jaar besprekingen heeft ge voerd over de moeilijkheden, welke de oorlogstoestand in het handelsverkeer heeft veroorzaakt, deze onderhandelingen thans beëindigd. Het is niet waarschijnlijk, dat veel bij zonderheden omtrent het resultaat van deze besprekingen zullen worden gepubli ceerd evenmin als dat het geval is geweest met de bijzondere oorlogshandelsverdra gen welke tusschen Engeland en een aan tal andere neutrale landen zijn afgesloten. n.L Zweden, België en Zwitserland. Evenals in de overeenkomsten met Zwe den en België voorzieningen zyn opgeno men, welke erop zyn gericht de vertragin gen voor schepen van die landen in de Britsche contrabandecontrolebases zooveel mogelyk verder te verminderen, kan wor den aangenomen, dat tusschen Groot-Brit- tannië en Nederland regelingen getroffen zijn, welke het contrabande-onderzoek zul len helpen bespoedigen. DE KOLENSCHAARSCHTE. LOUTER EEN GEVOLG VAN GEBREK AAN VERVOERMIDDELEN. Bij de mijnen liggen duizenden tonnen te wachten. Met de kolenvoorziening begint het hier en daar te nijpen. Uit verschillende plaat sen bereiken ons berichten dat men gebrek aan brandstoffen krijgt. Industrie en han del raken langzamerhand door hun voorra den heen en vragen dringend om aanvul ling. Van bevoegde zijde vernamen wij in dit verband, dat de kolenvoorziening van ons land op het oogenblik louter een kwestie van vervoer is. Aan de mijnen worden duizenden tonnen opgeslagen, waarvoor geen vervoermogelijkheid bestaat. De spoorwegen doen wat zij kunnen maar ze staan voor het moeilijke probleem, dat al het vervoer, dat bij open weer over water gaat, thans ook aan hen wordt opge dragen. Hierdoor is een tekort aan rol lend materiaal gekomen om in alle behoef ten te voorzien. Intusschen is de toestand zóó, dat men hier en daar wel van kolenschaarschte kan spreken, maar nog niet van kolennood. Er zijn nof^geen scholen gesloten en er behoefden nog geen fabrieken te worden stilgelegd wegens gebrek aan kolen en bij de aflevering wordt in de meest dringen de gevallen het eerst voorzien. Men houde echter wel in het oog. dat het vervoer thans heel wat minder vlot gaat dan in normale tijden. De kolenschaarschte brengt ook mede, dat men van zijn leveranciers niet altijd die kolen kan krijgen, welke men gewoon is te stoken. Men zal op het moment genoegen moeten nemen met wat er is en als men dat doet, behoeft men nog niet in de kou te zit ten. „Maasbode". DE BOTERHEFF1NG. Het bedrag van de heffing en steunuit- keering op boter is, behoudens tusschen- tydsche wijziging, voor de week van 15 tot 22 Februari vastgesteld op 80 cent per K.G. (onveranderd). VRIJWILLIGE 4 pCt. NEDERLANDSCHE STAATSLEENING 1940 II. Zooals in onze advertentie-kolommen wordt bekend gemaakt, zal op Maandag 26 Februari de inschrijving openstaan op een vrijwillige Staatsleening van ƒ300 millioen. Zeker een groot bedrag. Het grootste, dat in 20 jaar aan „nieuw geld" door de Regeering aan het publiek gevraagd is. Er waren in dien tijd wel leeningen, waarvan het cijfer nog hooger liep, maar deze strekten dan geheel of gedeeltelijk tot conversie van bestaande uitgiften. Niemand echter, die op de hoogte is van den tegenwoordigen toestand, zal kunnen meenen, dat de Regeering thans te veel tegelijk vraagt. De mobilisatie, die bestemd is ons land voor de vreeselijkste rampen te behoeden, verslindt dagedjks schatten geld. Daarom zullen wij thans allen onze schouders er onder moeten zetten om, al kost het dan inspanning, het gevraagde geld bij een te brengen. Ziende op de zooveel grootere offers, die honderdduizenden met inzet van hun per soon thans voor 'slands veiligheid brengen, zullen wij ons verheugen ons steentje te kunnen bijdragen en ons schamen in dit uur ons te onttrekken aan een vaderland- scherp plicht, die in den grond der zaak niet eens een nadeel brengt. Aan den één zal het vervullen van dien plicht momenteel moeilijker vallen dan aan den ander. Het slagen der leening zal daarom een bewijs temeer opleveren, dat by allen, die eenig vermogen hebben, het besef levendig is van hun zedelijken plicht, den Staat aan de gelden te helpen, die hij behoeft. De leening wordt uitgegeven in stukken van 1000, 500 en f 100; ook aan den kleinen belegger biedt zij derhalve een aantrekkelijke belegging. De koers van uitgifte is 100 pet.; de rente bedraagt 4 pet. Jaarlijks zal door uitloting ten minste twee en een half per cent der leening worden afgelost. De inschryving staat open op Maandag 26 Februari a.s. van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur bij de in de adver tentie vermelde Bankinstellingen en bij het Agentschap van het Ministerie van Finan ciën te Amsterdam. Reeds vóór den genoemden datum zal iedere bankier zich willen belasten met de verzorging van inschryvingen. Desgewenscht kan men voor zijn in schrijving voorkeur vragen. De betaling moet geschieden op Vrydag 8 Maart a.s. Daar het gevraagde geld er in ieder ge val komen moet, heeft de wetgever be sloten, dat, indien onverhoopt de vrijwil lige leening niet tot een bevredigend resul taat mocht leiden, een gedwongen 3 pet. leening zal worden uitgeschreven, waaraan diegenen zullen moeten deelnemen, die niet of niet voldoende op de vrijwillige leening hebben ingeteekend. Daartoe mag het echter niet komen. Het landsbelang eischt, dat de vrijwillige leening zal slagen. Moge de paraatheid van ons volk ook op deze wijze worden bevestigd! KOFFIE WORDT DUURDER. Naar de „Tel." verneemt, is op een ver gadering van de „Vereeniging van Neder- landsche Koffiebranders en Theepakkers" dat zijn dus de leveranciers van kof fie aan de winkeliers besloten om in verband met de verhoogde invoerrechten met ingang van Woensdag a.s. den prijs van koffie te bepalen van de goedkoopste soorten op minimum 46 ct. per pond. An dere soorten zullen verhoogd worden met een maximum van 6 cent per pond. DE OPLICHTERIJEN MET DE MILITAIRE KLEEDING. Steeds meer aangiften van onder den prijs gekochte watten. In verband met de oplichtingsaffaire met fournituren voor militaire kleeding, is gis teren bij het hoofdbureau van politie te Amsterdam nog een wagen met honderd pakken watten gearriveerd. Deze watten waren aangekocht door een Amsterdam- sche firma en zyn, daar de partij ver onder den prys werd gekocht, waarschijnlijk eveneens van mis dry f afkomstig. De fir ma heeft het tenminste beter geacht, de politie van dezen aankoop in kennis te stellen. MALVERSATIES IN DE BILT. Burgers gearresteerd in verband met heling van militaire goederen. Naar wy vernemen, heeft de politie te De Bilt Donderdagavond drie ingezetenen: een knecht uit een foura gehand ei. e kruidenier en een brandstoffenhandelaar gearresteerd. Zij zouden zich hebben schul dig gemaakt aan heling van aan defensie toebehoorende goederen, welke ter plaatse door militairen zouden zyn gestolen en aan hen verkocht. Na verhoor zijn de drie mannen ter teschikking van den Officier van Justitie te Utrecht gesteld en aldaar in het Huis van Bewaring opgesloten. R.K. KAMERCENTRALE „LEIDEN". Wegens het als zoodanig bedanken door den heer Houdijk, heeft het bestuur van de R.K Kamer-Centrale „Leiden" in zyn op Zaterdag 10 Februari gehouden verga dering tot penningmeester gekozen de heer G. A. M. Weck, Burgemeester Martenssin- gel 24 te Gouda. UNIEKE TENTOONSTELLING VAN KERKELIJKE SCHATTEN BIJ „ONS LIEVE HEER OP SOLDER". Antieke en moderne edelsmeedkunst uit Amsterdam's Kerken. Het college van regenten van Museum Amstelkring heeft besloten tot het orga- niseeren van een unieke tentoonstelling van gouden en zilveren kunstschatten, wel- xe in bezit zyn bij Amsterdamsche katho lieke kerken, deze oude en moderne kunst werken worden uit den aard der zaak zel den of nooit bijeengebracht en kunnen door het publiek dan ook nagenoeg niet van nabij bewonderd worden. Dank zy de medewerking der geestelijkheid heeft het bestuur een keuze uit de aanwezige gou den en zilveren monstransen en kelken kunnen doen, welke van Zaterdag 24 Fe bruari tot en met Zondag 10 Maart in het Ons' Lieve Heer op solder O. Z. Voorburg wal 40, tentoongesteld zal worden. Uit de St. Bavo Kathedraal te Haarlem zal boven'dien de kelk worden geëxposeerd, welke Haarlem's geestelijkheid indertijd aan den bisschop, mgr. Wilmer, schonk. Op deze kelk rust het servituut, dat ze alleen door den Bisschop mag worden gebruikt. Voorts zal uit de Kathedrale Kerk van Haarjem de monstrans aanwezig zijn, wel ke wijlen de Utrechtsehc edelsmid Jan Brom vervaardigde met het visioen van Jo hannes uit de Apocalyps. Overigens betreft de expositie uitslui tend monstransen en kelken uit Amster- damsch bezit. ONTSLAG VAN VIER KWEELINGEN MET ACTE TE HAARLEM VERLANGD. Op de begrooting 1940 van Haarlem komt voor toelagen aan kweekelingen met acte aan de scholen voor gewoon lager on derwijs een bedrag voor van 6.500 geba seerd op een aantal van elf kweekelin- thans aan die scholen werkzaam. De mi nister van binnenlandsche zaken heeft als voorwaarde voor toekennig van bijzon dere bijdragen uit het werkloosheidssub- sidiefonds gesteld, dat de kweekelingen met akte, behalve aan twee scholen, zou den worden ontslagen. Het gemeentebe stuur is daarop met den minister en met zijn ambtgenoot van onderwijs in overleg getreden met als resultaat dat, nadat aan vankelijk het aantal te handhaven kwee kelingen verhoogd is tot vijf, de minister van binnenlandsche zaken heeft bericht, dat met handhaving van zeven kweekelin gen genoegen kan worden genoihen. De overige vier zullen thans zoo spoedig mo gelijk moeten worden ontslagen. Het ge meentebestuur acht handhaving van ook deze kweekelingen zeer in het belang van het onderwijs maar adviseert den raad van verder verzet af te zien. Maatregelen wor den beraamd om het ontslag tegen 1 April te laten ingaan. RECHTZAKEN TWEE EN ééN JAAR GEëlSCHT. In zaak van de Noord-Nederlandsche Hypotheekbank. Respectievelijk twee en één jaar gevan genisstraf met ast tot onmiddellijke ge vangenneming heeft de officier van justitie bij de Groningsche rechtbank, mr. J. N. Meindersma gistermiddag geëischt tegen den 62-jarigen ouddirecteur van de N.V. Noord-Nederlandsohe Hypotheekbank, mr. F. J. T., vroeger wonende te Groningen, thans te Haarlem, en den 68-jarigen ge wezen president-comimissaris dier bank, B. H. M. te Veendam. De officier wees er in zijn requisitoir op, dat deze zaak min of meer herinnert aan de débacle en het schandaal van de Veen- dammer Hypotheekbank, men zou zelfs kunnen zeggen, dat de geschiedenis zich heeft herhaald, waarbij komt, dat de bei de verdachten in deze zaak het gebeurde met de Veendarmmer Hypotheekbank van dichtby meegemaakt hebben. Uitvoerig ging spreker de handelingen van verdachten na, daarbij vaststellend, dat de toestand ten slotte zoo was, dat mr. T. zyn geheele huishouding financierde u:t de kas der Noord-Nederlandsche Hypo theekbank. Wel is waar liet hy later in de boeken zetten, dat het hier geleende gel den betrof, maar daarmee was nog geen reële leening tot stand gekomen. Integen deel moet hier naar sprekers meening, ge zien de onrechtmatige wijze, waarop ver dachte als heer en meester over de gelden der bank beschikt heeft, van verduistering gesproken worden. Daarnaast is al evenzeer komen vast te staan, dat de jaarstukken onjuist en mis leidend waren. Verdachte kan er zdoh als directeur niet mee afmaken dooi te zeg gen, dat hij zich daarmee niet bemoeide en er niets van af wist. Hy spéélt nu de rol van den onwetende, maar als men ziet, op welke wijze hier met stroomannen ge werkt is, dan komt het den officier voor, dat hier integendeel op zeer sluwe geraf fineerde manier te werk gegaan is, waar voor een ernstige straf op haar plaats is. Hiermee motiveerde spreker dan ook zyn eisch van twee jaar gevangenisstraf tegen verdachte T., terwijl hij tevens diens gevangenneming vroeg op grond van vrees voor vlucht. Ook ten aanzien van verdachte M. acht te de officier verduistering bewezen. Het opnemen van gelden, zooals dat door dezen verdachte geschied is, kan naar de mee ning van den officier niet meer als het aangaan van reële leeningen beschouwd worden. Eveneens achtte hij hem mede schuldig aan het publiceeren van onware balansen. Men kan tooh moeiijk aannemen, dat verdachte M., die door het gebeurde met de Veendammer Hypotheekbank een ernstige waarschuwing en les had moeten krijgen, geheel te goeder trouw geweest zou zijn. Hoewel de officier M. minder schuldig achtte dan mr. T., meende hij niettemin, dat ook voor hem, gelet op den ernst van het gebeurde, een gevoelige straf noodig is. De eisch tegen M. luidde een jaar gevan genisstraf, waaraan de officier eveneens een verzoek tot gevangenneming verbond. De rechtbank heeft zich geruimen tijd in raadkamer teruggetrokken. Zij galaisrtte daarna de gevangenneming van mr. T. op grond van vrees voor vlucht; voo.' eenzelf den maatregel ten aanzien van verdachte M. achtte de rechtbank geen termen aan wezig. Het vonnis is bepaald op 29 dezer. „Tel." RIJKSVELDWACHTER TOT EEN WEEK GEVANGENISSTRAF VEROORDEELD. Wegens mishandeling van een dorpsgenoot. Het gerechtshof te Amsterdam heeft gisteren arrest gewezen in de strafzaak te- geen een rijksveldwachter in de Zaan streek. De rechtbank te Haarlem had hem we gens mishandeling veroordeeld tot een week gevangenisstraf. De man zou een dorpsbewoner, die den veldwachter in zijn woning opzocht om over een prcces-ver- baal te spreken, hebben geslagen en hem een trap hebben gegeven. Verd. ontken de zich aan de mishandeling schuldig te hebben gemaakt, doch hij had korten tijd tevoren van zijn chef een berisping ont vangen voor een dergelijk feit. De procureur-generaal requireerde een voorwaardelijke gevangenisstraf van één week, benevens i 30 boete. Het Hof was het met dezen eisch tot voorwaardelijke oplegging van de straf niet eens, doch bevestigde het deur de rechtbank gewezen vonnis, zoodat ver dachte veroordeeld werd tot één week ge vangenisstraf. OPRUIENDE GESCHRIFTEN. Soldaat tot drie jaar gevangenisstraf veroordeeld. Voor den Krijgsraad stond Donderdag terecht de 24-jarige soldaat W. P. de V., wien ten laste is gelegd, dat hij 11 Octco- ber 1939 te IJmuiden geschriften van ge- zagondermijnenden en opruienden inhoud heeft verspreid. In deze geschriften deed hij het voorkomen alsof revolutie voor de arbeidersklassen de eenige hoop op red ding zou brengen. De auditeur-militair vond het misdrijf van beklaagde, die een volledige bekente nis aflegde, zoo ernstig, dat hij een ge vangenisstraf van drie jaar met ontslag uit den dienst eischte. De verdediger, mr. Van Wyk, bepleitte op grond van het feit, dat de inhoud van het geschrift formeel niet opruiend was, vrijspraak. De Krijgsraad veroordeelde den soldaat overeenkomstig den eisch. BIOSCOPEN TE LEIDEN THEATER HOOFDFILMS INHOUD AAN VANGSULi» KEURING Luxor: Pip met vacantie. (Gloria Jean). Kerels van de kust wacht (Frances Dee, Ralph Bellamy). Vroolijk C omedie lederen avond 8 uur Zondag van 27 uur lederen middag ma- Unée behalve Vrij aag. Guedgekeurd v volwassenen Casino: De Jantjes (Jan Kaart, Fientje de la Mar). Charlie Chan in Ho- noloeloe (Sydney Toler). Comedie Detective lederen avond 8 uur 7ondag 4 uur en 3 uur. Zaterdag en Woens dag half drie mati- née Goedgekeurd v. volw assenen Lido: Variété. (Jean Ga- bin, Annabella). Moto's laatste waar schuwing. (Peter Lorre). Spanning Detective lederen avond 8 uur. Zondag van 2—7 uur Zaterdag en Woens dag 2 uur matinée. Toelaatbaar v volwassenen Rex: The Drüm (Sabu). Een nacht in het Wa renhuis. (Robert Young, Florence Rice). Romantische avonturen Comedie lederen avond 8 uur 'ondag van 2 7 uur lederen werkdag 2 uur matinée. Goedgekeurd v. volwassenen Trianon: Afgekeurd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 2