De strijd in Finland
®e emlag. in het Wasten
S)e owle-g. in den handel
Troepen uit
Australië en Nieuw-
Zeeland
Woorden uit het
Noorden
Worosjilof zelf aan
tiet front?
yl^Pijnlijke
kloven
W^PUROL
KERKNIEUWS
DINSDAG 13 FEBRUARI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
DE EERSTE TROEPEN DER
DOMINIONS
Eden verwelkomt te Suez de contingenten
uit Australië en Nieuw-Zeeland
Het eerste contingent Australische en
Nieuw-Zeelandsche troepen is in Egypte
aangekomen.
Te Suez heeft minister Eden de aankomst
dezer troepen afgewacht. Hij begaf zich
aan boord van het eerstaankumende troe
pentransportschip met den Britschen am
bassadeur te Cairo, den bevelhebber der
Britsche troepen in het Midden-Oosten en
andere autoriteiten. Namens den Engcl-
schen Koning richtte hij een boodschap van
verwelkoming tot deze troepen.
Het convooi werd bij zijn vertrek uit
Sydney door sterke zeestrijdkrachten bege
leid. De transportschepen van Nieuw
Zeeland hebben zich bij het Australische
convooi gevoegd, zoodat men van één der
grootste troepentransporten van den mo
dernen tijd kon spreken. Eskaders van de
Australische luchtmacht vlogen over 'n
aanzienlijken afstand met het convooi mede.
Deze troepen uit de Dominions zijn op de
zelfde manier georganiseerd als het Britsche
leger. Zij zijn uitgerust met hetzelfde ge-
wter en beschikken over Bren-mitrailleurs,
anti-tank-buksen en mortieren. Zij zijn in
dezelfde leerstellingen geoefend door staf
officieren, die hun opleiding genoten heb
ben in het instituut te Camberley (Enge
land). Op dezelfde wijze zijn vele verschil
len, welke in den laatsten oorlog hebben
bertaan tusschen de legers uit de Domini
on: en uit het Vereenigd Koninkrijk, op
geheven. De fabrieken .n Nieuw-Zeeland,
Australië en Canada, welke merken voor de
vervaardiging van munitie en uitrusting
stukken, produceeren precies dezelfde soor-
ter materiaal als de Britsche fabrieken.
Ir het Midden Oosten bestaat ook een
zeer hechte band tusschen de bevelvoerders
Het jongste bezoek van genei aal Weygand
aan dit gebied heeit er veel toe bijgedragen
de Geallieerde legers voor hun gemeen
schappelijk doel te coördineeren.
ACHT OPVARENDEN VAN DUITSCHE
DUIKBOOTEN GEVANGEN GENOMEN
He ministerie van oorlog maakt de na
men bekend van acht officieren en minde
ren, behoorende tot de bemanning van Duit-
sche duikbooten, die krijgsgevangen zyn
gemaakt.
ONDERGANG VAN BRITSCHEN
TREILER
De uit tien koppen bestaande bemanning
van den Engelschen treiler „Theresi Boyle",
groot 224 ton, die Zaterdagochtend door een
Duitschen bommenwerper op 120 mijl van
de kust was aangevallen en tot zinken ge
bracht, is gisteravond in een haven aan de
Noordoostkust aan land gegaan. Nadat zij
ruim 50 uur in een open boot had rondge
zwalkt. Toen het schip zonk gingen de
mannen in een kleine boot en zetten koers
naar land. Zij waren op enkele mijlen van
de kust aangekomen toen zij gisteren ge
zien werden door een Engelsch vliegtuig,
dat een mijnveger naar hen toezond. Of
schoon zij lijden van de doorgestane emoties
en de ontbering, is niemand hunner gewond
DUITSCHE VLIEGTUIGEN BIJ DE
QRKAD! N
Twee Duitsche vliegtuigen hebben giste-
rer langs den ranc der Orkaden gevlogen.
Zij hebben slechts boven een smalle strook
van de eilanden gevlogen.
ENGELSCHE VROUWEN DIENEN IN
FRANKRIJK
Vernomen wordt, dat een aantal vrouwen
van den territorialen hulpdienst thans in
Frankrijk dienst doet. Het juiste aantal is
niet bekend, maar men gelooft, dat het
slechts een gedeelte is van het aantal dat
tenslotte overzee dienst doen zaL
NOORSCH STOOMSCHIP TOT ZINKEN
GEBRACHT
Het Noorsche s.s. „Nidarholm" groot
3482 ton, is Maandag tot zinken gebracht
volgens een telegram dat in Oslo door de
reeders is ontvangen. De bemanning is door
een ander Noorsch schip gered. Het is nog
niet bekend of de „Nidarholm" tengevolge
van een mijn of van een torpedo vergaan is.
Het schip was van Amerika onderweg
naar Liverpool.
COMMUNISTEN IN FRANKRIJK
GEARRESTREERD
De Parjjsche politie heeft achttien per
sonen gearresteerd, die in hrt dertiende
arrondissement hebben gepoogd een com
munistische organisatie op te richten. Allen
zijn bekende vroegere miiitai te commu
nisten. Zij zijn ter beschikking van de mili
taire autoriteiten gesteld. Vijf andere per
sonen, die Sovjet pamfletten hebben ver
spreid, zijn ter beschikking van de justitie
gesteld.
ESTLANDSCH SCHIP TOT ZINKEN
GEBRACHT
Het Zweedsche schip „Birgitta" heeft
veertien opvarenden van het Estlandsche
schip „Linda', dat op weg van Blyth naar
Gothenburg is getorpedeerd of op een mijn
geloopen, te Kopervik aan land gebracht.
Order de geredden bevond zich een vrouw.
De tweede machinist van het Estlandsche
schip is aan boord van de Linda overleden,
de kapitein is zwaar gewond en de meeste
geredden hebben lichte kwetsuren opge-
locpen. Sommigen beweren een torpedo te
hebben gezien, even voordat zich onder het
/CM-rdek een ontploffing voordeed.
POOLSCHE „GRUWELEN"
Het Duitsche ministerie van Buitenland-
lardsche Zaken heeft zoojuist de tweede
gecompleteerde uitgave doen verschijnen
van een vele officieele verklaringen en ori-
gineele foto's omvattende documenten
verzameling betreffende Poolsche „gruwel
daden", waarvan in Polen wonende Duit-
schers het slachtoffer zyn geworden.
Volgens dit omvangrijke werk zou de
„Poolsche terreur' 58.000 slachtoffers heb
ben geëischt.
DE POOLSCHE KOOPVAARDIJVLOOT
De Daily Sketch verklaart uit officieele
bron te vernemen dat vrijwel de geheele
Poolsche koopvaardijvloot, bijna 90 schepen
uit de Oostzee heeft kun.ien ontsnappen en
thans met de geallieerde strijdkrachten gaat
samenwerken. De meeste dezer schepen
hadden de Poolsche territoriale wateren
even voor het uitbreken van den oorlog
verlaten en een toevlucht gezocht in neu
trale havens, vanwaar zij naar geallieerde
havens zijn gekomen.
MUNTERS OVER DE BETREKKINGEN
LETLAND EN RUSLAND.
De Letlandsche minister van buitenland-
sche zaken, Munters, heeft hedenavond
voor de universiteit van Riga een redevoe
ring uitgesproken, waarin hij uitvoerig de
betrekkingen tusschen Letland en Sovjet
Rusland behandelde van af de sluiting van
hot pact tot wederzijdschen bijstand op 5
October 1939.
Munters wees er op, dat het leggen van
Sovjet Russische garnizoens op Letlandsch
gebeid en het onderhoud dier ..roepen nieu
we taken zonder precedent in het leven
heeft geroepen. Alles wordt echter zonder
complicaties geregeld. Tot dusverre is nog
geen enkele onoplosbare kwestie ontmoet.
Sprekende over de houding van Letland
wees Munters er op, dat die gebaseerd is
op het beginsel van versteviging van het
onafhankelijke nationale bestaan. Hoewel
de zwaarste beproevingen nog kunnen ko
men, zal het vrije Letlandsche volk nooit
wijken uit zijn huidige positie, uit zijn ge
loofsbelijdenis.
REDE VAN MINISTER GUENTHER.
De minister van buitenlandsche zaken,
Guenther, heeft het woord gevoerd op de
vergadering van de vrouwen-organisaties
te Stockholm. Hij zeide, dat de vergade
ring wil protesteeren tegen de barbaarsche
mentaliteit, welke het mogelijk maakt, dat
de Europeesche politiek een vorm aan
neemt van een aanval op een Klein vreed
zaam. In Zweden ziet men van nabij de
wreedheden, welke in Finland geschieden.
„Ik zou w'llen, dat de afschuw over den
aanval op het vreedzame Finland, welke
de Zweedsche vrouwen bezielt, weerklank
vindt bij alle vrouwen in Europa. Ik be
schuldig geen enkele persoon, geen enkel
land en geen enkel regiem. Geheel Europa
verscheurt zichzelf, en snelt naar den af
grond. Niets zou meer natuurlijk zijn, dan,
dat alle vrouwen zouden weigerei deel te
nemen aan den terugkeer tot het barba
rendom, welke wij thans meemaken. Wan
neer wij vergeten, dat de oorlog een gee-
sel is voor de volken en de vrede de eenige
basis van de permanente orde van de inter
nationale rechtvaardigheid, dan zal een
katastrofe over de menschheid komen."
OPROEP VAN DE ZWEEDSCHE
VROUWEN-ORGANISATIE.
Gisteren hebben meer dan dertig Zweed
sche vrouwen-organisaties, welke ongeveer
een half millioen vrouwen van alle politie
ke en intellectueele instellingen vertegen
woordigen, *e Stockholm een massa-ver
gadering gehouden, waarin een oproep ge
richt tot alle vrouwen van de geheele we
reld, werd aangenomen. Hierin worden de
vrouwen aangespoord goed na te denken
over hetgeen een totale oorlog in al zijn
wreedheid beteekent.
Finland is op het oogenblik het slacht
offer van een dergelijken oorlog Zelfs in
de meest afgelegen gebieden is de burger
bevolking iederen dag blootgesteld aan
aanvallen uit de lucht en enorme hoeveel
heden bommen worden geworpen op niet
verstrekte plaatsen.
Volwassenen en kinderen worden ge
dood of gewond terwijl zij hun vreedzaam
handwerk uitoefenen of wel zijn gedwon
gen in de felle koude uren en dagen door
te brengen in de bosschen of in Ijskoude
kelders. De woningen van gezinnen en hos
pitalen worden vernield of onbewoonbaar
gemaakt, doordat de ruiten springen, wan
neer een bom ontploft. De daklooze moe
ders en kinueren worden van het eene on
derkomen naar het andere gedreven.
De vrouwen van alle landen der wereld
moeten zich vereenigen om gemeenschap
pelijk te pogen een middel te vinden om
een einde te maken aan dit aangrijpend
treurspel van lichamelijke en geestelijk lij
den, dat zich voor onze oogen afspeelt.
De Zweedsche vrouwen organisaties
wenden zich tot de individueele vrouwen
en in het bijzonder tot de vrouwen-organi
saties en spoort hen aan zich te vereeni
gen, ieder in haar land om invloed uit te
oefenen op de regeeringen, opdat deze het
initiatief nemen, dat zal leiden tot het be
ëindigen van den oorlog en het Finsch
Spoedig vrijwilligers
uit Engeland
De gevechten die gisteren geleverd
zijn aan het Karelische front waren nog
feller dan die van eergisteren, die toch
reeds een toppunt leken te bereiken.
De Russen brachten gisteren een nog
grooter aantal tanks in het veld( waar
bij sommige van 70 ton. De Russen
stelden wanhopige pogingen in het
werk om door de MannerheimÜnie te
breken teneinde Wiipuri te bereiken.
De geheele beschikbare Sovjet-Russi
sche luchtmacht is op het oogenblik ge
concentreerd aan bet Karelische front.
De roode luchtstrijdkrachten hebben
niets te verwaarloozen om te trachten
te verhinderen, dat versterkingen de
Finnen bereiken. De Finnen gebruiken
echter slechts door de bosschen loo-
pende wegen die door de Russische
vliegtuigen niet kunnen worden op
gespoord.
In Finsche kringen wint de meening
veld, dat de huidige operaties tegen
de MannerheimÜnie geleid worden door
maarschalk Worosjilof persoonlijk, De
vraag die op het oogenblik gesteld
wordt is minder of de Finnen hun
weerstand zullen kunnen voortzetten
dan wel of de Russen kunnen voort
gaan steeds nieuwe divisies in den
strijd te werpen.
Na den sector van Summa was de sec
tor tusschen Muolajaervi en Vucksen het
vcorwerp van de hefttigste aanvallen. De
Russen brachten hier 150 tanks in het
veld. Opnieuw hebben zij gepoogd om de
MannerheimÜnie heen te trekken maar de
Finnen hebben geweldige batterijen ge
plaatst te Kolevitz en Vjoerke, welke deze
pogingen teniet hebben gedaan.
In het Finsche legerbericht wordt mede-
deeld, dat de aanvallen van de Russen bij
Summa met onverminderde kracht wor
den voortgezet.
Ook wordt melding gemaakt van zware
verliezen van de Russen aan alle fronten.
Naar schatting zijn 1.080 man gesneuveld
en zijn 73 tanks vernield.
Een deel der Russische troepen maakt
thans gebruik ven metalen schilden van
ongeveer zestig centimeter, die zij bij hun
opmarsch in de sneeuw voor zich uitdra
gen.
De Finsche onderkomens aan het Sum-
ruafront blijken, ondanks den opophou-
deüjken hagel van granaatvuui, die er nu
reeds twee weken lang op neerkomt, krach
tig aan alle aanvallen te kunnen weer
staan. De schade, die werd aangericht, is
slechts gering. De Finnen vechten dapper,
maar vermijden. De Finnen vechten dapper
geven. Iedere soldaat is voor de Finnen
kostbaar.
Een enkel Finsch regiment in de eerste
linies by Summa heeft in de afgeloopen
week aan vier achtereenvolgende Russi
sche aanvallen, die den geheelen dag aan
hielden, weerstand geboden, terwijl zijn
verliezen toch slechts bedroegen elf doo-
den en veertien gewonden.
ENGELSCHE HULP.
De Finsche woordvoerder te Londen heeft
aan Reuter medegedeeld, dat de eerste af-
deeüng vrijwilligers voor Finland Enge
land zoo spoedig mogelijk zal verlaten. Hij
onthulde, dat niet alle te Londen inge
schreven vrijwilligers Britten zijn. Sommi
gen zijr. van andere nationaliteiten, daar
de Finsche regeering vrijwilligers aan
neemt uit iedei land, dat de Finsche zaak
gunstig gezind is.
Verscheidene honderden vrijwilligers uit
Canada en de Vereenigde Staten, de mees-
ren van Finsche afkomst, zijn thans in Fin
land aangekomen.
Uit Frankrijk zijn 150 Hongaarsche vrij
willigers voor Finland naar Scandinavië
vertrokken. Zy hebben hun uitrusting bij
zich.
Reeds twintig lotta's omgekomen.
De presidente van het Finsche corps der
Lotta's, Fanni Luukolen, heeft tijdens haar
v"\ verzachten geneestU met
Tube 45 ct. Doos 60 en 30 ct. Bij Apolh. en Drog.
293
volk zal toestaan tot zijn vrij en vreed
zaam leven terug te keeren.
„Laat ons in actie komen en alle pogin
gen in het werk stellen om de vernieling
te doen staken en de dreigende katastrofe
af te wenden welke het geheele mensche-
lijke geslacht bedreigt."
verblijf te Stockholm tegenover Zweed
sche journalisten verklaard, dat reeds twin
tig Lotta's het slachtoffer zijn geworden
van de Russische bombardementen, daar
zy haar post niet konden verlaten.
Voorts wordt uit Helsinki vernomen, dat
men sedert veertig jaar niet zulk een kou-
ce maand Januari heeft gekend, als thans.
De laagste temperatuur, die in de hoofd
stad werd geregistreerd, is 33 graden on
der nul, terwijl op het land temperaturen
tot -50 graden werden gemeten. Ook de
maand Februari belooft zeer koud te wor
den. In den nacht van 10 op 11 Februari
daalde de temperatuur tot 30 graden onder
nul.
Economische overeenkomst
tusschen Duitschland
en Rusland
Het telegraafagentschap der Sovjet
Unie meldt:
Op 11 Februari is te Moskou tus
schen de Sovjet Unie en Duitschland
na succesrijke onderhandelingen een
economische overeenkomst ondertee
kend.
Deze overeenkomst komt overeen
met de wenschen der regeeringen van
beide landen een program op te stel
len voor den handelsomzet tusschen
Duitschland en Sovjet Rusland, zooals
uitgedrukt in de op 28 September 1939
tusschen den voorzitter van den raad
van volkscommissarissen en volkscom
missaris van buitenlandsche zaken der
Sovjet Unie, Molotof en dan rijksmi
nister van buitenlandsche zaken, von
Ribbentrop, gewisselde brieven, waar
in de handel voorziet.
De economische overeenkomst voor
ziet in den uitvoer van grondstoffen
uit de Sovjet Unie naar Duitschland
in ruil voor Duitsche industrieproduc
ten.
Reeds in het eerste jaar zal de han
delsomzet van eenig jaar sinds den
wereldoorlog te boven gaan. Voor de
toekomst ligt een verdere uitbreiding
der wederzijdsche leveringen in het
voornemen.
145 MILLIOEN IN ROOK VERVLOGEN.
Nederland heeft in 1939 1678 millioen
sigaren, 5234 millioen sigaretten en 11 mil-
liaen kg. tabak tot een gezameüjke waar
de van 145 millioen gulden in rook doen
opgaan.
Aldus leer ons de zoo juist verschenen
Januari-aflevering van het maandschrift
voor het Centraal Bureau voor de Statis
tiek. Vergeleken bij vorige jaren is het
verbruik van rookwaren zeer sterk toege
nomen. Voor sigaren bedroeg de toeneming
vergeleken bij 1938 bijna 130 millioen
stuks, voor sigaretten bijna 470 millioen
stuks en voor tabak 1,3 millioen kg. Voor
al de laatste stijging is opvallend, omdat
de omzet van tabak de laatste jaren, be
houdens enkele onderbrekingen, steeds
verminderd is. Een groot deel van deze
stijgingen zal voor rekening van de mobi
lisatie gebracht moeten worden.
De geweldige verschuiving naar de goed-
koope sigaret zette zich in het afgeloopen
jaar verder voort. Vormde in 1930 de hoe-
veelhe.id sigaretten van V/z en van 2 cent
nog ruim 60 procent van de totale hoeveel
heid, in 1939 werd meer dan Je helft van
alle sigaretten voor 3/4 cent (het wettelijke
minimum) «erkocht. De gemiddelde prijs
bedroeg in 1939 1.02 cent. Bij cigaren, waar
zich in vroegere jaren hetzelfde verschijn
sel voorgedaan had, kwam deze verande
ring tot stand, hetgeen tot uitdrukking
kwam in een geringe vergrooting van het
aandeel der middenklassesoorten (510 ct)
ten koste van de goedkoope sigaren (min
der dan 5 cent). In vergelijking tot 1930
daalde de gemiddelde sigarenprijs in 1939
HET RUSSISCHE LEGERBERICHT.
Het legerbericht van het militair* dis
trict Leningrad luidt:
„Op 12 Februari bedrijvigheid van ver
kenners en in sommige streken levendig*
actie van infanterie en artillerie. Op de Ka
relische landengte hadden geslaagde ope
raties der Sovjet-troepen tot resultaat, dat
32 verdedigingswerken, waaronder 12 ge-
schutkazematten, genomen werden. In de
streek der verdedigingswerken heeft de
vijand de laatste dagen onder meer 230
machinegeweren en 82 kanonnen verloren.
In verband met het ongunstige weer heeft
de Sovjet-Russische luchtmacht elechtj
verkenningsvluchten gemaakt".
FINSCHE TEGENSPRAAK.
Van gezaghebbende zijde wordt te Hel
sinki verklaard, dat de mededeelingen in
het Russische legerbericht, waarin be
weerd wordt, dat Finsche stellingen op de
Karelische landengte ingeno en waren,
volkomen ongegrond zijn.
RUSSISCHE WRAAK.
Een mededeeling van de „Messaggero".
De bijzondere correspondent van d*
„Messaggero" te Helsinki bericht, dat on
der de documenten, welke op een gev/ond
Russisch officier werden gevonden, een cir
culaire van het hoofdkwartier van het mi
litaire district Leningrad was, waarin werd
gezegd, dat iedere soldaat, die zich door de
Finnen zou laten nemen, beschouwd zou
v/orden als verrader. Voor dit verraad
zouden zijn naaste en verdere familieleden
moeten boeten.
De correspondent schrijft verder, dat
men aan dezen maatregel moet toeschrij
ven, dat minder Russen gevangen worden
genomen.
De overeenkomst is namens de Sovjet
Unie onderteekend door den volkscom
missaris voor den buitenlandschen handel
der Sovjet Unie Mikoyan en den handels
vertegenwoordiger der Sovjet Unie in
Duitschland Barbarin en namens Duitsch
land door den specialen gedelegeerde der
Duitsche regeering voor economische kwes
ties Ritter en den voorzitter der Duitsche
economische delegatie Schnurre.
BINNENKORT LETSCHE HANDELS
DELEGATIE NAAR LONDEN.
Het besluit der Letsche regeering bin
nenkort een handelsmissie naar Londen te
zenden, wordt door de Britsche autoritei
ten toegejuicht. Volgens reuter is Letland
het eerste der Oostzeelanden, dat een han
delsdelegatie naar Londen stuurt.
NOORSCH-BRITSCHE HANDELS
BESPREKINGEN.
De bankier Charles Hambro, de leider
van de Scandinavische afdeeling van het
ministerie voor economische oorlogvoering
is gedurende het weekeinde naar Noorwe
gen gevlogen in verband met Engelsch-
Noorsche handelsonderhandelingen. De be
sprekingen zijn gedurende eenigen tijd in
een vergevorderd stadium en men hoopt,
dat het bezoek van Hambro de sluiting van
een overeenkomst zal kunnen bevorderen.
BRITSCH-TURKSCH HANDELS
VERDRAG.
Gisteren in het witboek over het Britsch-
Turksch handelsverdrag, dat 3 Februari te
Londen is gesloten, gepubliceerd. De over-
i eenkomst treedt 19 Februari a.s. in werking
en duurt tot 31 Maart 1941, daarna wordt
de overeenkomst automatisch telkens voor
een jaar verlengd, indien niet een der bei
de contracteerende partijen drie maanden
«voor het einde van het jaar het verdrag
heeft opgezegd.
van 6.87 cent tot 4.20 cent. Voor tabak was
de gemiddelde prijs resp. 2.36 en 1.83
per kg.
MOEDER THEOPHILA
Algemeen Overste Congregatie
O.L. Vrouw te Amersfoort
In de Maandag door Z.H. Exc. Mgr. dr.
J de Jong voorgezeten vergadering van de
Zusters van de Congregatie van O.L. Vrouw
te Amersfoort is gekozen tot Algemeen
Overste de Eerw. Moeder Theophila.
De benoeming geschiedde in verband met
de vacature, ontstaan door het overlijden
van de Eerw. Moeder Philomena op 3 Janu
ari j.L
TOEBEREIDSELEN VOOR HEILIG
VERKLARING.
Van de stichteres van „De Goede Herder".
Op Donderdag 7 Maart zal de Paus een
half-openbare consistorie houden ter voor
bereiding van de a.s. heiligverklaring van
de gelukzalige Zuster Lepelletier (Fran-
sehe). Stichteres der Zusters van den Goe
den Herder, en van de gelukzalige Gem
ma Galgani (Itaüaansche). De leden v. h.
H College v. Kaïdinalen alsmede de Aarts
bisschoppen en bisschoppen, die in een om
trek van 200 kilometer rondom Rome wo
nen, en hun stem ter gelegenheid van de
heiligverklaring moeten uitbrengen, zul
len de plechtigheid bijwonen.
