DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BINNENLAND KERKNIEUWS MAANDAG 29 JANUARI 1940 31ste Jaargang No. 9552 3)e Qeki^chc(B<>wï€mt Bureaus Papengracht 32. Telefoon; Redactie 20015, Administratie 20935. Adt. en Abonn.-Urieven zie po* 2. Giro 103003. Poetbns 11. Over: verdraagzaamheid In een artikeltje, dat w*j Zaterdag schre ven naar aanleiding van een geschrift vóór het openbaar onderwijs, welks inhoud direct gericht was tégen alle bijzonder onderwijs, wezen wij op de practische ver draagzaamheid, welke den katholiek le vens-eigen moet zijn wij schreven dat als verweer tegen den laster, als zou alle bij zonder onderwijs, dus ook het katholiek onderwijs, opleiden en opvoeden in een geest, welke de practische verdraagzaam heid uitsluit. Natuurlijk een „verdraagzaamheid", welke objectief alle godsdiensten en, conse quent, godsdienst en godsdienstloosheid even goed acht, aanvaardt de katholiek niet. Een dergelijke „verdraagzaamheid", die men beter als indifferentisme of onverschil ligheid kan betitelen dat is de ware naam is een dwaling, die een katholiek krach tens zijn diepste en heiligste overtuiging veroordeelt. Maar de katholiek aanvaardt èn practi- seert een verdraagzaamheid, waardoor hij niet slechts open oog heeft voor wat er objectief goed is in de belijdenissen van andersdenkenden, maar waardoor hij ook eerbiedigt de subjectieve overtuiging van andersdenkenden, van wie mag worden ver onderstelt, dat zij al hangen zij objectief een dwaling aan leven in goeden trouw, dat zij oprecht meenen, hun gewetensplicht te volgen. Dat is de verdraagzaamheid van den ka tholiek, welke niet is een zekere wel willendheid, en héélemaal niet is een soort néérbuigende welwillendheid, maar die voortvloeit uit en geankerd ligt in zijn katholieke overtuiging, die voor hem dus een godsdienstige plicht is. In de „Maasbode" herinnert P. S. aan een artikel, dat Schaepman schreef bij den dood van den vermaarden Engelschen be keerling kardinaal Manning: Schaepman besloot zijn artikel met te herinneren aan hetgeen de kerkvorst ook als vruchtbaar schrijver voor zijn volk en de Kerk was geweest. „Nog in zijn laatste dagen" aldus Schaepman „schreef hij in de Review of the Churches: „De zichtbare Kerk heeft niet alleen een zichtbaar lichaam, maar ook een on zichtbare ziel. De ziel van de Kerk is oud als Abel en groot als geheel het menschelijk geslacht. Zij omvat de ziel van ieder, die heeft geleefd of ten minste is gestorven in vrede met God door de inwoning van den Heiligen Geest." Voor hem was de dwaling een zonde tegen Gods waarheid en Gods liefde; maar daarom hadden de 'dwa lenden recht op zijn liefde, die hen moest terugvoeren tot God". Alle eerlijke, alle moreel goed-levende niet-katholieken behooren tot de onzicht bare ziel van de Kerk. Dèt is katholieke leer. En een verdraagzaamheid, gebaseerd op deze leer, is dieper en heeft rijker in houd, dan om naar ons uitgangspunt terug te keeren een verdraagzaamheid, waartoe de openbare school kan opvoeden! Op onze liefde hebben recht alle men- schen, óók die subjectief in zonde dwalen, óók die niet in goeden trouw leven. Van zijn liefde, zijn verstandelijke en op boven natuurlijke, godsdienstige motieven geba seerde liefde, sluit de katholiek niemand uit.... Wij geven, wat wij hier schrijven, speci aal ook in overweging aan degenen, die hebben gemeend, de burgerij in Leiden (en elders) te moeten voorhouden, dat zij, en zij alleen, mede ook en vooral door hun openbare school, ons volk practische ver draagzaamheid leeren! Zij mogen zich bezinnen en zich scha men voor dien, in botte zelfingenomenheid, neergeschreven en verspreiden laster, waar door zij zelf zich allerminst.verdraagzaam hebben getoond! HELDENDAAD VAN EEN FRANSCH PRIESTER. Een jong priester, die deel uitmaakte van een patrouille in de Maginotlinie, die werd omsingeld, maar zich onder heftig geweervuur wist te bevrijden, sleepte zich na^r het niemandsland, waar hij de abso lutie gaf aan een gewonden Duitschen offi cier. WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN MINISTER VAN KLEFFENS' REDE. De Volkskrant schrijft: „Wat tot de zeldzaamheden behoort: een rede van een Nederlandsch minister heeft een Europeesche pers. We moeten er aan toevoegen: een neutraal Europeesche pers, daar de pers der oorlogvoerende landen blijkbaar nog geen instructies heeft ont vangen of de instructie ze dood te zwijgen. Minister Van Kleffens' voortreffelijke rede vindt een klankbord in de bladen der neutrale landen, ook van Italië. De in stemming der Belgische pers was te ver wachten: onze zuidelijke buren, enkele roerige elementen ook daar uitgezonderd, denken over den oorlog en wat daaraan vastzit niet anders dan wij. Opmerkelijk is de waardeering, die Aftonbladet, een toonaangevend Zweedsch blad, voor de rede van onzen minister van Buitenlanlsche Zaken aan den dag legt. Het noemt de rede „prach tig", een positieve, onbevreesde verklaring uit naam van de neutrale staten, een ge ruststellende rede die de Europeesche staatslieden tot nadenken moet brengen. Minister Van Kleffens' houding wordt een voorbeeld genoemd voor de ministers van Buitenlandsche Zaken van alle kleine, maar niet minder voor het Nederlandsche neutrale staten. Welk een voldoening voor den minister, volk, ongezocht aan het hoofd te worden geplaatst van wat men de Europeesche liga voor recht en vrede zou kunnen noemen. IS ER NIET ééN STAATSMAN IN DE OORLOGVOERENDE LANDEN, DIE HET WOORD DER BEVRIJDING DURFT SPREKEN? Het Alg. Weekblad voor Kerk en Christendom deelt het volgende mede: „De Russische soldaten hebben van den godloozenbond, waartoe ook Sta lin als „eere-godlooze" behoort, in den oorlog „tien geboden" meegekregen, waarvan wij de volgende citeeren: 1. Bedenk, dat er geen God is, die Je voor een vijandelijken kogel kan be hoeden. 2. Je moet in vrede zoowel als in oorlog heelemaal godloos zijn, en niet vergeten, dat jouw dood honderd mil- lioen ihenschen bevrijding kan bren gen. 3. Elke kerk, synagoge of tempel kan het hol van je vijand zijn. 5. Zorg ervoor, dat, ook wanneer je kameraad in een treurigen toestand verkeert, hij niet om de hulp van een geestelijke vraagt. 6. Elke poging tot plundering van kerk, synagoge of tempel moet met wapengeweld tegengegaan worden, want ze moeten bewaard blijven als monumenten uit vervlogen tijden. 8. Na het einde van den oorlog zal de wereld geheel godloos zijn. Reeds dit 8e „gebod" (en ook 9 en 10) is geen gebod meer, maar een stel ling; toen men geen „geboden" meer wist te verzinnen, heeft men maar enkele daverende stellingen eraan toe gevoegd, om toch vooral 'n completen tegenhanger te krijgen van de 10 ge boden. Het is immers het streven van de godloozen-beweging, om alle door haar actie in het menschelijk leven ge slagen hiaten, aan te vullen. Vandaar ook de op initiatief van Molotof ont worpen roode „formulieren" voor doop en huwelijk, en de roode begrafenis- .liturgie". De Avondpost schrijft hierbij: „Wij weten niet, uit welke bron het blad dit heeft, maar een ernstig orgaan zal dit niet vermelden op lichtvaardige manier. Men ziet er weer eens uit, welke een ontzaglijk gevaar thans Europa moet ver ontrusten. En die horden van godloozen pogen thans het dappere Finland, waar van ouds zulk een godsdienstig leven heerscht, er onder te krijgen. Zie hier de anti-christ, die heel onze beschaving bedreigt. Waarlijk, wie de gebeurtenissen onzer dagen overschouwt, denkt onwillekeurig aan veel, wat Johannes de Ziener ons heeft aangezegd. Men late zich niet tot optimisme ver leiden door het oogenblikkelijke succes der Finsche troepen. Het is een ontzag lijke macht, die op den duur Finland be dreigt. En niet alleen Finland. Ook Scan dinavië. Een stuk van Polen zit al in den greep. Is er dan niet één staatsman in de andere oorlogvoerende landen, die, alleen reeds met het oog op d i t gevaar, het woord der bevrijding durft spreken, om te komen tot overleg?" Deze laatste vraag moge de gewetens der staatslieden omklemmen, en de een wende zijn plicht niet af op den andere; hij zij be reid tot wat waarlijk overleg mag heeten, en dat in de plaats trede van brute heerschzucht en wapengeweld. Hleid uieei unoxcU v&uuacfit DE BILT VOORSPELT: YÏLaliqe. tot iicJhte wui en fiieA en dawi nog, W-at ineeuw- HET GOEDE VOORBEELD. Wij nemen hier een artikeltje over uit Zwart Front. ,,'s Lands inkomsten verminderen met den dag, terwijl de uitgaven al maar op- loopen. Alleen de mobilisatie kost ons al 1.7 millioen per dag. Wanneer ooit, dan is het nu geboden, zuinig te zijn en ook goed op de kleintjes te passen. Veel wijsheid uaaromtrent heeft men al dikwijls kunnen Looren in het parlement, maar nu weer even de praktijk. Dinsdag, 23 Januari. Vergadering van de Eerste Kamer, geopend 8 uur 30 in den namiddag. Aan de orde zijn enz. enz. De vergadering wordt te 8 uur 37 verdaagd tot den volgenden morgen 11 uur. Waarom zoo'n „vergadering" van slechts zeven minuten, en daarmee de onkosten maar weer zooveel hooger gemaakt? De minister van koloniën, wiens wetsontwer pen op de agenda stonden, was niet aan wezig. Zoo maar opzettelijk niet, en dat zonder kennisgeving? Ach nee natuurlijk niet. Minister Welter, die per auto naar de vergadering ging, had wegens de glad heid van den weg een kleine vertraging, wat hem eenige minuten te laat deed ko men. Maar het kon niet zoo weinig zijn, or de Kamer had zich haastelijk verdaagd, en kon natuurlijk onmogelijk nog heropend worden. Waarom ook? Haast hebben de heeren geen van allen, en voor de rest, het Rijk is goed voor." Wij zijn het geheel met het fascistisch blad eens. Er is ook door ons en anderen al zoo vaak gewezen op dat pietlutterig gedoe van de Eerste-Kamerleden, om met korte vergaderingetjes aan een zekere geldelijke vergoeding te komen. We weten wel, dat tegenover één zoo'n „betaalde" korte vergadering staan andere langdurige bijeenkomsten dienzelfden avond of den anderen dag, waarvoor heele- ir aal geen onkosten-vergoeding wordt gege ven. Dit moge ons de gewraakte houding verklaren; zij blijft toch klein en te bene pen voor lieden onder wie zeer deftige! -- die een goed voorbeeld moeten geven aan anderen. PRINSELIJK PAAR OP SKI'S NAAR „RUYGENHOEK". Tocht door de duinen. H. K. H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard hebben Zondagmiddag een grooten skitocht gemaakt in Wasse naar en Den Haag. Het Prinselijk Paar begaf zich omstreeks twee uur per auto naar den Wassenaarschen Slag in de ge meente Wassenaar, waar bij het landgoed van de familie Delcourt van Krimpen de ski's werden ondeigebo-nden. Prins en Prinses hebben achter den auto een tocht gemaakt naar het Park Ue Kieviet. Van hici af hebben HH. K.K. H.H. zich lings Meyendell langs den duirand door de met sneeuw bedekte duinen op ski's naar bet landgoed van H. M. de Koningin ..De Ruy- genhoek" begeven, waar men te ongeveer halfvijf aankwam Er bestond groote belangstelling voor dezen skitocht van het Prinselijk paar. Vele skiërs vermaakten zich eveneens in de duinen met deze wintersche spo.*t. „De Courant". AANBESTEDING. Weg ZoetermeerLeiden. Heden Is door Ged. Staten der prov. Zuid-Holland aanbesteed: De verbetering van een gedeelte van den weg ZoetermeerLeiden (wegvak Zoetermeer—Stompwijk), bestaande in het omleggen en verhoogen van den bestaan- den wég, het opbreken en aanbrengen van een puinfundeering en klinkerbestrating, het graven van slooten, het maken van een duikerbrug en het verrichten van bij- behoorende en bijkomende werken in de gemeente Leidschendam. Laagste inschrijver was C. de Rade te Rotterdam met f54.750. OPCENTEN OP WINSTBELASTING. Wetsontwerp ten behoeve van de gemeenten. Ingediend is een wetsontwerp tot hef fing van "bpcenten ten behoeve van de ge meente op winstbelasting. Aan de toelichting is het volgende ont leend: Het onderhavige ontwerp strekt tot het opheffen van opcenten op de winstbelasting len behoeve van de gemeenten en wel op denzelfden voet als thans op de dividend en tantièmebelasting. Opcenten worden geheven krachtens de v/et van 26 Juli 1918, gewijzigd bij de wet ten van 17 April 1925, en van 27 December 1926. Beoogd is, ten behoeve van de gemeen ten in de toekomst een zelfde opbrengst 7/egens opcenten op de winstbelasting te verkrijgen, als thans verkregen wordt ter zake van opcenten op de dividend- en tan- t'èmebelasting. Wegens de onzekerheid van de totale opbrengst der belasting en ook daar de mogelijkheid bestaat, dat in het frofijt der opcentenheffing zich eenige verschuiving tusschen de gemeenten zal voordoen, is het wenschelijk, het aantal opcenten na een jaar ervaring opnieuw vast te stellen. De verschillen tusschen het ontwerp en dt bestaande wet zijn alle van onderge schikten aard. EX-KEIZER WILHELMS VERJAARDAG. Intieme viering op Huize Doorn. Volgens den wensch van ex-keizer Wil helm is Zaterdag op Huize Doorn zijn 81ste verjaardag in alle stilte gevierd. Alleen eenige intieme Nederlandsche vrienden zijn gekomen om den hoogbejaarden bewoners van het thans in smetteloos wit gehulde kasteel geluk te wenschen. In den loop van den dag zijn talrijke bloemstukken op Huize Doorn gebracht tn daaronder bevond zich eveneens 'n groo te bloemenmand van ons Prinselijk Paar. Verder had ook het gemeentebestuur van Doorn een bloemenhulde gebracht H. M. de Koningin heeft des middags een Harer adjudanten de gelukwenschen van het Koninklijk Huis laten overbrengen. In de ochtenduren is een godsdienst oefening gehouden, welke werd geleid door den hofprediker ds. Doering; deze plechtigheid werd behalve door den ex- keizer en zijn gemalin prinses Hermine door de dignitai issen en het overige perso neel van Huize Doorn bijgewoond. Evenals op andere verjaardagen heeft de gewezen monarch ter gelegenheid van zijn verjaardag de armen van Doorn be dacht en dezen persoonlijk zijn geschenken overhandigd. In den loop van den dag hebben velen hun schreden naar het poortgebouw ge richt om hun handteekening in het feli- c'tatie-register te plaatsen. Onder hen be vonden zich ook enkele militairen, die in Doorn zijn gelegerd. „Hndb." BIJZONDERE LEERSTOEL NIET LANGER TOEGESTAAN Staatsblad No. 1360 bevat een besluit van 11 Januari 1940 tot intrekking van het Ko ninklijk Besluit van 6 Juni 1935 van het Utrechtsch Universiteitsfonds te Utrecht, als bevoegd om bij de faculteit der Letteren en Wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit te Utrecht een bijzondere leerstoel te vestigen in de geschiedenis der Bijzantijnsche cul tuur. TOEWIJZING VAN THEE. Naar ons door de vereeniging van thee- importeurs wordt medegedeeld, is te ver wachten, dat r.a toewijzing op 1 Febrauri *>.s. met een aanbod van ruim 15.000 kisten wederom een toewijzing zal plaats hebben op 22 Februari. Het aanbod daarin zal ruim 11.000 kisten bedragen. DE UNIFORMEN-ZAAK Reserve-kapitein ontslagen Naar de „Avondpost" verneemt, zal dezer dagen de Staatscourant het Koninklijk Be sluit bevatten, waarbij aan den Amsterdam- schen inspecteur van politie M. J. M. Gem- meke ontslag wordt verleend als reserve- kapitein. Wij herinneren naar aanleiding van dit ontslag aan de opzienbarende huiszoeking, welke in de woning van den heer Gemmeke aan de Vijzelstraat te Amsterdam, tijdens zijn afwezigheid, door de Justitie werd ver richt, in de eerste week van November 1.1. In verband met de bekende uniformen-zaak was gebleken dat in deze woning verschil lende besprekingen hadden plaats gehad van personen, betrokken bij het smokkelen van militaire kleedingstukken naar Duitsch- land. Dll nummer beslaat uit drie bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland DE RUSSEN GEVEN HUN POGINGEN BIJ HET LADOGAH1EER NOG NIET OP. (2de blad). CHURCHILL'S NIEUWE REDE. (2d« blad). TOENEMENDE BRITSCH-JAPANSCHE SPANNING. (2de blad). TREINRAMP IN JAPAN HEEFT MEER T AN 200 SLACHTOFFERS GEëlSCHT. (2de blad). Binnenland HET NED. MOTORSCHIP „MAMURA" 13 BIJ DE KUST VAN ENGELAND TE GEN EEN MIJN GEBOTST; ER WERD EVENWEL GEEN SCHADE AANGE RICHT. (3de blad). EEN BESCHOUWING OVER MILTVUUR BESMETTING. 2de blad). EEN KLOOSTERZUSTER LEVEND VERBRAND. In de dagorder heeft de Fransche regee- ring Zuster Ignace-André, in de wereld Catherine Wenner, vermeld. Zij gaf les aan de bewaarschool van Pappeville, en zij heeft een prachtig voor beeld van koelbloedigheid en moed ge geven, toen een brandend vliegtuig op de school neerkwam. Zij liet de kinderen rus tig uit het gebouw gaan en bleef zelf op de plaats van het ongeluk om naar de noo- dige medicamenten te zoeken voor de ge wonden. Tengevolge van een ontploffing in het brandende vliegtuig werd zij levend ver brand. DE TREINRAMP IN JAPAN. OSAKA, 29 Jan. (A. N. P.). De lyst van s.achtoffers bij de treinramp in een voor stad van Osaka (zie 3de blad) vermeldt 178 dooden en 69 gewonden, waarvan 58 ernstig. Het ongeval wordt toegeschreven aan een fout van een wisselwaohter. De leizigers waren meerendeels werklieden, die op weg waren naar hun fabrieken, waaronder eenige vrouwen. LEGERBERICHTEN. PARIJS, 29 Jan. (A.N.P.) Het Fransche legerbericht van vanochtend luidt: „Niets te melden". BERLIJN, 29 Jan. (A.N.P.) Het opper bevel van de Duitsche weermacht maakt bekend: „Niets bijzonders te melden". DE ONTPLOFFING OP HET MS „MAMURA". Naar wij vernemen zal het Nederland sche motortankschip „Mamura", dat op v/eg van Curasao naar Rotterdam, Zater dag bij Duins door een explosie werd ge- tToffen (zie 3de blad) na het verblijf in Duins de reis kunnen voortzetten. TREURSPEL OP HAGEVELD. Dit jaar wordt op het Seminarie Hage- veld Vondel's Peter en Pauwels ten too- neele gebracht. De uitvoering, waarbij alle geestelijken welkom zijn, heeft plaats op Maandag 5 Februari en begint om 6 uur. tig", een positieve, onbevreesle verklaring DE TOESTAND VAN PASTOOR J. P. A. BRINKMAN. Naar de „Tijd" b(j informatie aan do pastorie te Den Burg vernam, is de toe stand van pastoor J. P. A. Brinkman, die Vrijdagmiddag bij een aanrijding ernstig werd gewond, van dien aard, dat direct levensgevaar niet aanwezig wordt geacht. Je patiën» lijdt veel p(jn en met zijn her stel zal ongetwijfeld een lange periode go- moeid z(jn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1