Hooge Raad van Arbeid bestaat 20 jaar Duitschland - Rusland-Italië RECHTZAKEN MARKTBERICHTEN BIOSCOPEN TE LEIDEN MAANDAG 22 JANUARI 1940 CE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 Minister v. d. Tempel houdt herdenkingsrede Overdracht van Gallclë aan Duitschland DUITSCHERS IN HET RUSSISCHE DEEL VAN POLEN. De correspondent van de „TLmes" te Boekarest meldt, dat vijftig Amerikanen, die gisteravond bij de Poolsch-Roemeen- sche grens zijn aangekomen, bevestigen, dat Duitsche troepen het Zuidelijke ge deelte van het aanvankelijk door de Rus sen bezette gebied van Polen zijn binnen getrokken. De correspondent van de „News Chro nicle" te 3oedapest schrijft, dat Duitsche troepen de spoorlijn, welke door. het aan vankelijk door de Russen gecontroleerde gedeelte van Polen naar Roemenië leidt, bezet hebben en dat de Duitsohe geheime politie in het geheele Zuidoosten van Ga- licië de Gpoe vervangen heeft. De corres pondent had den indruk, dat een Corridor van 40 kilometer breedte aan Duitschland wordt overgedragen. Geen twijfel is meer mogelijk, aldus Ha ves, over de aanwezigheid van de Duit- schers in Oostelijk Galicië, dat tot dusver bezet was door de Russen. Uit goede bron wordt vernomen, dat eenige honderden Duitsohe technici en instructeurs zijn aan gekomen in het gebied van Brohobycz, Stryj, Przemysl en zelfs van Lemïberg, waar zij in contact treden met de Russische spoorweg- en legerdiensten. Poolsche uit gewekenen, die naar Roemeensch gebied zijn overgegaan, verklaarden met stellig heid, dat zich Duitsche soldaten en Duit sche gevechtswagens bevinden te Premysl en Lemberg. Evenwel wordt de aanwezig heid van belangrijke contingenten geregel de Duitsohe troepen niet bevestigd. ALGEMEENE MOBILISATIE IN SLOWAKIJE? Naar in Bratislawa verluidt, zou in Fe bruari de algemeene mobilisatie in Slowa kije worden afgekondigd. De mobilisatie zou onder leiding komen te staan van Duitsche officieren. Het Slowaaksche par lement heeft onlangs een nieuwe wet aan genomen op den militairen dienstplicht, welke door de Duitsche militaire autoritei ten was geëischt en de aanneming van die wet schijnt het gerucht te bevestigen. ITALÏë ZAL GEEN RUSSISCHE PENETRATIE DULDEN. Een der diplomatike corresipondenten van de „Sunday Times" verklaart van uiterst bevoegde zijde te vernemen, dat de Italiaansche regeering zich zeer onlangs tot de Duitsche regeering .heeft gewend met de vraag, hoe de houding van Berlijn zou zijn nopens een mogelijke expansie van Rusland op den Balkan. De correspondent voegt hier aan toe, dat Italië, volgens zijn inlichtingen, duidelijk heeft gemaakt, dat het een dergelijke Rus sische penetratie niet zou kunnen dulden en zich zijn volledige vrijheid van hande len zou moeten voorbehouden in geval van bepaalde Russische bewegingen. De vastbeslotenheid van Italië, een ex pansie van het communisme in Zuidoost- Europa te voorkomen, wordt bevestigd in een artikel, dat Gayda speciaal heeft ge schreven voor de Sunday Dispatch, waar in hij de houding van Italië verklaart. Gayda zegt: Indien het communisme mocht trachten op te trekken naar de zó- nes, welke van vitaal belang zijn voor Europa en Italië, zal het fascisme weten hoe te antwoorden. Rnltenlandsche Berichte* BRITSCH VAARTUIG NA AANVARING GEZONKEN. Overlevenden van het in Londen thuis- behoorende stoomschip „Mile End (859 ton) zijn in een haven aan de Britsche Noord kust aan land gebracht. Zij waren opge pikt door een treiler en later aan boord van een torpedojagers genomen. Zij ver klaarden, dat hun schip in botsing was ge komen met een treiler en binnen enkele minuten was gezonken. Vijf leden der be manning worden vermist. DEENSCH VAARTUIG DOOR BRAND VERNIELD. Het in Thorshavn op de Faroer thuis- hoorende stoomschip „Isafold" (871 ton) is volgens te Kopenhagen ontvangen bericht, Vrijdag in een Schotsche haven door brand vernield. De bemanning wist zich aan land in veiligheid te brengen. VIER ARBEIDERS GEDOOD DOOR VLOEIBAAR STAAL. Zaterdagmiddag laat is in een van de werkplaatsen der hoogovens van Colom- belles (Frankrijk) een houder gesmolten staal uitgestort op een groep arbeiders. Vier hunner kwamen om het leven. KORTSLUITINGEN IN LONDEN. In de Londensclhe wijk Elephant and Castle hebben zich verscheidene kortslui tingen voorgedaan, waardoor de tram stag natie ondervond. De oorzaak schijnt aan toevallige omstandigheden geweten te moe ten worden, maar Scotland Yard stelt toch een onderzoek in, aangezien de mogelijk heid bestaat van sabotage. De Hooge Raad van Arbeid heeft Zater dag j.l. zijn 51e vergadering gehouden on der leiding van zijn voorzitter, prof. mr. P J. M. Aalberse. Deze vergadering, welke werd bijge woond door den minister van sociale zaken, dr. J. van den Tempel, droeg in zooverre een bijzonder karakter, dat, vóór den aan vang der eigenlijke werkzaamheden, her dacht werd het twintigjarig bestaan van den Raad. Na het openingswoord van den voorzit ter hield dr. van den Tempel een rede, waarin hij deed uitkomen, hoe in' wel zeer bijzondere tijdsomstandigheden den nieu wen bewindsman een moeilijke taak is toe vertrouwd. De regeering moet werken in de sfeer van de geweldige moeilijkheden, waarin land en volk verkeeren, moeilijkheden en gevaren, die de aandacht gespannen hou den, waarbij echter het werk, dat op de tcekomst is gericht, niet mag worden ver waarloosd. In deze omstandigheden is sa menwerking met de vertegenwoordigende kringen der bevolking en van het bedrijfs leven zeker ook voor den minister van so ciale zaken meer dan ooit geboden; samen werking in een geest van bereidheid om vertrouwen te geven en van verwachting, dat vertrouwen zal worden geschonken; samenwerking in een geest van bereidheid, tot overleg, gedragen door het besef, dat maatregelen in het bijzonder op sociaal ter rein slechts vruchtbaar zullen zijn, als zij beantwoorden aan het rechtsbesef der be volking en steunen op een wijd verbreide overtuiging. De Hooge Raad van arbeid neemt onder de lichamen, waarmede de minister van So ciale Zaken moet samenwerken, wel een zeer bijzondere plaats in. Hij is zijn alge meene adviseur bij uitnemendheid. Zoo was reeds de bedoeling van den schepper van den Hoogen Raad van Arbeid. Uitvoerig schetste spr. de totstandkoming van den Hoogen Raad van Arbeid, op 14 Februari 1920 door zijn grondlegger, den toerimaligen minister Aalberse, geinstal- leerd. De Raad zou zijn een permanente vertegenwoordiging van het volle sociale leven bij de organen van den Staat, al heeft den grondlegger ongetwijfeld als ver der doel voor oogen gestaan een zoodanige ontwikkeling en samenwerking van de or ganisaties, dat de overheid kan volstaan met het verleenen van haar sanctie aan de, na vrij overleg, tot stand gekomen regelin gen. Op die wijze zou een wezenlijke socia le hervorming kunnen worden tot stand gebracht. Aan dit laatste heeft de feitelijke ont wikkeling niet geheel 'beantwoord. De lei ding bij de sociale wetgeving is bij de overheid gebleven, al is de taak van het georganiseerde bedrijfsleven bij de uitvoe ring steeds gewichtiger geworden en al openen zich bij voortduring nieuwe pers pectieven. De Hooge Raad van Arbeid heeft zich een gezaghebbende plaats verworven als orgaan van advies; zijn samenstelling: 16 werkgevers leden; 16 werknemers leden; 14 wetenschappelijke leden en 6 ambtelijke leden waarborgt veelzijdige, deskundige en weloverwogen adviezen. Sedert 1919 hebben vrijwel alle groote problemen op het terrein van den arbeid den Raad bezig gehouden. In totaal werden tijdens zijn bestaan 128 adviezen uitge bracht. Gaarne wil spr. den dank van de regeering brengen voor den gewichtigen arbeid, welke belangloos, door deze keur van personen jarenlang ten bate van het gemeene welzijn is verricht. In het bij zonder betrekt spr. in dien dank zoowel den vroegeren secretaris, mr. A. S. Jose- phus Jitta, als den huidigen, mr. ir. A. W. Quint. Een bijzondere voldoening moet deze dag geven aan den grondlegger van de in stelling, prof. Aalberse, die thans de vrucht van zijn daad kan beschouwen. Onder diens bijkans zevenjarig ministerschap zijn be langrijke wetten tot stand gekomen, waar van spr. o.a. noemt, behalve de instelling van den Hoogen Raad van Arbeid, de Ar beidswet, de Ouderdomswet, een ingrij pende wijziging van de Invaliditeitswet, de Gezondheidswet, de Warenwet, de Vleesch- keuringswet, een wet op de Drinkwater leidingen en de werkloosheidsverzeke ringsnoodwet. De toenmalige bewindsman had den wind mee, doch het is in het leven soms een groote verdienste, de goede gelegen heid aan te grijpen. Ervaring, rust en tact hebben, naast de wetenschappelijke bezon kenheid en een warm sociaal gevoel, steeds zijn optreden gekenmerkt. Moge het prof. Aalberse nog vele jaren gegeven zijn op den voorzitterstoel in den H. R. van A. zijn medewerking te verlee nen aan den socialen arbeid, die allen zoo zeer ter harte gaat. De heer E. Kupers sprak vervolgens na mens de gezamenlijke arbeidersvakcentra les een woord van gelukwensch. Een van de doeleinden van den toenmaligen minis ter Aalberse was om door instelling van den Hoogen Raad van Arbeid de tegenstel ling op sociaal terrein zooveel mogelijk te overbruggen en wanneer thans een balans wordt opgemaakt kan wel worden gezegd, dat de raad voor een belangrijk deel in zijn werk is geslaagd. De arbeidersvakcentrales hebben de or ganisatie zoo opgevat, dat gestreefd moest worden naar samenwerking, om te zoeken naar wat vereenigt en die goede samen werking met de vertegenwoordigers van de werkgevers heeft ongetwijfeld ook een gunstigen invloed gehad buiten den raad. Namens de arbeidersvakcentrales dank te spr. den heer Aalberse voor het vele, wat deze gedurende zoo lange jaren ten bate van het land en vooral ten bate van de arbeidersklasse heeft weten te berei ken. De heer H. P. Geldermon C.M.zn. sloot zich bij de gelukwenschen aan. Spr. gaf nog eens een overzicht van de sociale ont wikkeling van het bedrijfsleven, waarbij hij er den nadruk op legde, dat iedere so ciale maatregel direct ten bate komt van de arbeidersklasse en altijd geld kost aan de werkgevers. Al zijn partijen over het so ciaal wenschelijke van dergelijke maatrege len het eens, het economisch mogelijke moet daarbij steeds in het oog worden ge houden. De Hooge Raad van Arbeid, die het con tact heeft gelegd tusschen werkgevers en werknemers, kan ook in de toekomst nog goed werk doen. Tenslotte richtte spr. een persoonlijk woord van gelukwensch en waardeering tot den voorzitter. Mevrouw mr. C. F. baronesse Mackay geb. Katz sprak er haar erkentelijkheid over uit, dat minister Aalberse bij de in stelling van den Hoogen Raad van Arbeid direct twee zetels voor vrouwelijke leden openstelde. De opeenvolgende ministers zijn van die goede regeling niet afgewe ken. Het is ook steeds meer de gewoonte geworden in adviescommissies aan verte genwoordigsters van vrouwenorganisaties een plaats te geven, waarvoor spreekster haar waardeering uitspreekt. De voorzitter, prof. Aalberse, dankte voor de geuite gelukwenschen. De Hooge Raad van Arbeid is inderdaad niet precies geworden wat spr. er zich aan vankelijk van had voorgesteld. Men moet onderscheiden tusschen sociale wetgeving, het wegsnijden van de ergste misstanden, en sociale hervorming. Alleen hierdoor wordt de maatschappij zelf beter. Spr. stond voor oogen een reorganisatie van het bedrijfsleven zelf, waarbij datgene, wat door den staat moest worden uitgevoerd, geleidelijk kon worden overgenomen door het publiekrechtelijk erkende bedrijfsle ven, dat, onder controle van de overheid, zijn eigen verordeningen zou kunnen vast stellen. Uitvoerig ging spr. na de verbeteringen, welke door de instelling van den Raad in de adviesgeving aan den minister zijn tot stand gekomen. Deze ontvangt nu één ad vies, als het oordeel van de verschillende groepen in het maatschappelijk leven. Door de werking van den Raad is in de richting van sociale hervorming meer bereikt dan men oppervlakkig zou meenen. Steeds meer wordt bij werkgevers en arbeiders het bewustzijn levendig, dat er samen werking moet zyn. Nadat spr. nog een persoonlijk woord van dank had gericht tot den minister en de leden, die het woord hadden gevoerd, nam de raad een aanvang met de behan deling der agenda. Vervolgens heeft de Raad zijn advies vastgesteld met betrekking tot een voor ontwerp tot wijziging van de Arbeidswet 1919, inhoudende een arbeidsverbod voor 14- en 15-jarige meisjes. De Raad heeft zich daarbij met groote meerderheid (29—7 stemmen) uitgespro ken vóór een arbeidsverbod van 14-jari- ge meisjes. Wat de 15-jarige meisjes be treft, verklaarde zich een meerderheid tegen een arbeidsverbod. In de onder stelling echter, dat er een verplichting tot het volgen van onderwijs, resp. oplei ding zou bestaan, sprak zich de Raad ten aanzien van beide categorieën meis jes vóór een arbeidsverbod uit. De Raad heeft zich verder, wat betreft een eventueel arbeidsverbod van 14-jarige meisjes, in overeenstemming jmet het voor ontwerp, uitgesproken tegen het toestaan van uitzonderingen, behalve voor wat be treft degenen, die onder een leerovereen komst werken, als bedoeld in titel ii der nijverheidsonderwijswet. De Raad heeft voorts uitgesproken, dat bij eventueele invoering van een derge lijk arbeidsverbod rekening zou dienen te worden gehouden met de tegenwoordige buitengewone omstandigheden. KATHOLIEK COMITÉ VAN ACTIE „VOOR GOD" Ulacvcam zoxweei dul&te/init ap deze weteid „Hef Evangelie verhaalt dat er bij de Kruisiging van Christus duister nis neerviel over het geheele land dat is een schrikwekkend symbool van wat op geestelijke wijze ge schiedt en zich altijd weer zal blij ven horhalen, overal waar blind en hoogmoedig ongeloof Christus uit het hedendaagsche leven heeft ver bannen, vooral uit het openbare Paus Pius XII, Encycliek „Summi Pontificatus" Haagsche Politierechter Twee maanden gevangenisstraf voor een klap. Het was op 28 Augustus nogal een rare toestand geweest op den Zydeweg tcWat- senaar. Van beide zij-dein kwam een auto aangereden de een bestuurd door J. den O. en de andere auto door J. J. de V. uit Wassenaar. Beide bestuurders hadden hun lichten niet gedimd, tenminste ze be schuldigden elkaar over en weer dat de lampen op 'olie kracht gebrand hadden, zoodat zij elkaar niet durfden passeeren. Wat was nu logischer geweest dan de lich ten alsnog te dimmen? Maar de een wil de voor den ander niet de minste zijn, zoo dat de auto's netjes tegenover elkaar ble ven staan totdat hel meneer van O. begon te vervelen en hij plotseling uit zijn auto stapte, op zijn tegenpartij afstoof en hem via een geopend portierraampje zulk een klap op zijn gezicht gaf, dat de tan-den door zijn lip schoten. Hevige consternatie van de inzittenden bij meneer de V. in de auto. Een der dames-passagiers, als igetuige gehoord, zeide, dat de man die de klop had gegeven in ren enorm temipo aan kwam hollen en een enorm harden stomp gaf, die eronm hard aangekomen was. Waarom zulks zoo plotseling geschiedde begreep die dame niet omdat de auto, waarin zij had gezeten, niet met verblindende lichten had gereden. De Officier zeide, dat hij best kon be grijpen, dat de dame verbaasd geweest was over het optreden van van O. Spr. zelf is dat niet, want het strafblad van van O. is nu bepaald niet fraai te noemen gezien de vele veroordeelingen die erop prijken, ook al wegens mishandelingen. Dat geweldadige optreden van verdachte moet maar eens uit zijn en de beste reme die is een flinke gevangenisstraf welke spr. bepaald wilde zien op twee maanden. De Politierechter veroordeelde verdachte terzake mishandeling tot twee maanden gevangenisstraf. De verkeerd bezorgde brief. Meneer F. afkomstig uit Leiden laatst wonend te Voorburg, had op zekeren dag een verkeerd bezorgden brief in zijn brievenbus gevonden, die gericht was aan het „Technisch Fotobureu". En aangezien F. oc-k fotograaf was, ha hy gedacht „kom laat ik eens zien wat ze aan mijn concur rent schrijven." Dat was de eerste ver keerde stap geweest, want de tweede volg de prompt toen hij den brief gelezen had. Want in dien brief werd 't „Technisch Fo tobureau" door een fabriek in Vlaardingen opgedragen om foto's te maken van een zeker object. Verdachte had toen weer een stap op het verkeerde pad gedaan, want hij was van het standpunt uitgegaan: „wat zy kunnen, kan ik ook." En hy had de op dracht uitgevoerd en de foto's opgezonden naar de fabriek te Vlaardingen. Daar had men het wel wat vreemd gevonden, dat plotseling een ander dan het „Technisch Fotobureau" deze opdracht had uitgevoerd, zonder daarvan te voren kennis te geven. Natuurlijk was om opheldering gevraagd aan het „Technisch Fotobureau" en daar was men zeer verbaasd geweest en had een onderzoek ingesteld met als resultaat, dat F. thans in de verdachtenbank plaats moest nemen. Hij voerde als zijn verdediging aan, dat hij nog nooit van het „Technisch Fotobu reau" gehoord had. De Politierechter gaf verdachte een re primande en wees hem erop, dat al had hij dan nog nooit van het „Technisch Fo tobureau" gehoord, hij toch zeker wel wist dat hy het „Technisch Fotobureau" niet was, hetgeen verdaohte toe moest geven. De Officier vond, dat verdachte minder waardig gehandeld had door een brief die bij vergissing bij hem bezorgd was, maar doodgewoon te openen en dan nog zoo bru taal te zijn om de opdracht aan een ander gegeven uit te voeren. Het excuus, dat hij niet wist, dat er een concurrent in Voorburg woonde verwierp de Officier, want een half jaar tevoren had hij ook een brief gekregen geadresseerd aan het bureau van zijn concurrent en die had hij wel terug gezonden zooals uit de stukken blijkt. Om hem aan zijn verstand te brengen, dat zulke manieren niet te pas korraem, werd de eisch een geldboete van 25 subs 25 dagen. Nadat verdachte een beroep gedaan had op zijn slechte geldelijke omstandigheden, veroordeelde de Politierechter hem tot een geldboete van 15. soibs. 15 dagen. Stoppen is voordceliger. Op 21 November van het vorig jaar wa ren eenige wachtmeesters der militaire po litie te zamen met ambtenaren van de be lastingen op de Lange Kerlcdam te Was senaar bezig met het controleeren van de papieren der wegenbelasting. De mon teur P. A. K. te Wassenaar kwam met zijn auto aangereden en kreeg eveneens tijdig een stopteeken. Maar hoewel hij het tee- ken zag, was hij niet gestopt, integendeel, hij had meer gas gegeven en was met grooten vaart doorgereden, waardoor de ambtenaren het nakijken kregen. Dat was dom geweest van verdachte, want natuur lijk had men het autonummers opgenomen en aanhouding was later gevolgd. Toen had /ordachte natuurlijk alle papieren netjes moeten vertoonen en hij had het kunnen doen in tegenstelling met het moment, toen hy een stopteeken kreeg, want toen had hij ze niet bij zich, zooals hij vertelde. „In fen anderen jas laten zitten", zeide hij tot zyn verdediging. De Officier vond, dat verdachte beter had kunnen stoppen, want nu is hij veel slech- rer af. Het gaat maar niet aan om, als men een stopteeken krijgt, dit te negeeren en met vol gas door te rijden. Verdachte moet maar ondervinden, dat zulke dingen niet geoorloofd zijn en de eisch werd dan ook een gevangenisstraf voor den tijd van een maand. De Politierechter wilde verdachte nog niet in de gevangenis hebben en veroor deelde hem tot een gevangenisstraf van een maand voorwaardelijk met drie jaar proeftijd, maar daarbij een onvoorwaar delijke geldboete van 25 subs. 25 dagen. AMSTERDAM, 22 Jan. Vee. Ter vee markt waren heden aangevoerd: 388 vette koeien, waarvan de prijzen waren: 7890, 6876 en 5464 cent per kg slachtgewicht 95 melk- en kalf koeien 180260 per stuk; 13 vette kalveren; 56 nuchtere kalveren 712; 17 schapen en lammeren 1227 per stuk, 301 varkens: vleeschvarkens, we gende vau 90110 kg., zware en vette 76 76 cent per kg. slachtgewicht, enkele hoo- ger. Aangevoerd 2 wagons geslachte runde ren uit Denemarken. Overzicht: slachtrun- deren: korte aanvoer, zeer stugge handel, prijshoudend; melkkoeien: matige aan roer, willige handel; vette kalveren: zeer matige aanvoer, handel geen noteering, Nuchtere kalveren: matige aanvoer, vlugge handel, prijzen constant; schapen: ruime aanvoer, stugge handel, prijzen vast; var kens zeer matige aanvoer, stugge handel, prijzen iets hooger. ROTTERDAM, 22 Jan. Vee. Aanvoer: 2516 totaal, 663 vette runderen, 144 vette kalveren, 18 nuchtere kalveren, 1209 scha pen en lammeren, 482 varkens. Prijzen per Kg.: vette koeien 84, 70 en 4858 cent, vette ossen 80, 70 en 4808 cent, vette kal5- veren 1.451.250.951.05. Varkens (le vend gewicht) 69, 66 en 64 cent; schapen 47, 42 en 37 cent; lammeren 50, 55 en 40 cent; Prijzen per stuk: schapen 282015 Jammeren 191510. Overzicht: vette koeien en ossen: aanvoer kleiner, handel tamelijk, prijzen iets hooger, prijzen koeien 90 cent en ossen .86 cent; vette kalveren: aanvoer iets korter, handel stroef, prijzen onveranderd, prima 1.55; schapen en lam meren aanvoer iets ruimer, handel stug, prijzen van vorige wee. konden zich met moeite handhaven, varkens: aanvoer aan merkelijk kleiner, handel redelijk, prijzen hooger. Eenige partijen schapen voor ex port verkocht. Katholieken, Uw eigen Dagblad is DE LEIDSCHE COURANT HOOFDFILMS AANVANGSULi. Robert Koch (Emil Jannings). Onverwacht vader (Mischa Auer, Do nald Briggs). De passagier die ver dween (Gustav Diessl, René Delt- gen). De Oceaan-vlucht (Dick Merrill). Wie is de Vader? (Ginger Rogers, Da vid Niven). Vijf kwamen terug. Chester Morris, Wendy Barry). Levensarbeid van Dr. Koch lederen avond 8 uur Zondag van 27 uur lederen middag ma- tinée behalve Vrij lederen avond 8 uur Zondag 4 uur en 8 uur. Zaterdag en Woens dag half drie mati- née lederen avond 8 uur Zondag van 27 uur lederen werkdag 2 uur matinée. Goedgekeurd v. volwassenen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 6