Qsiaate iucfiiadtimtdt in
SiïtiCattd
Engeland verliest vierden
torpedojager
dp mijn ydaap.eti of g,etaxp,ede&ui?
'd fPauóett wedeócvcfieid
Het wintert in Europa en
Amerika
CLMana fiaude'L dan CICaóüa
DE FINNEN BOMBARDEEREN TERUG
Geteisterd Turkije
Zijn nota aan president Roosevelt
MAANDAG 22 JANUARI 1940
OE LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Felle branden het gevolg
VIERHONDERD RUSSISCHE
VLIEGTUIGEN.
Zondag hebben vierhonderd Russische
vliegtuigen deelgenomen aan luchtaanval
len op verschillende Finsche steden. Gedu
rende den nacht woedden nog felle bran
den, vooral in het Zuiden en het Zuid-
Westen van het land. Men heeft opgemerkt,,
dat de Russen meer en meer gebruik ma
ken van bommen van 500 kilogram. Ge
vangen genomen Russische vliegers ver
telden, dat de luchtbases zich in Estland
bevinden. Zij zeiden, dat het Sovjet-Rus
sische leger steeds meer gebrek aan ben
zine krijgt.
Uleaborg is door twintig vliegtuigen ge
bombardeerd. Gedurende twee uur stond
het treinverkeer stil. Telefoon- en tele
graafverbindingen leden veel schade.
Slachtoffers zijn er niet te betreuren.
Zaterdag zijn boven Abo, de tweede ha
venstad van Finland, 150 bommen van
groote explosieve kracht en 75 brandbom
men uitgeworpen. De brandweer moest
met al haar middelen optreden ter bestrij
ding van de gevolgen van dezen hevigsten
luchtaanval, welke de stad tot nu toe te
verduren heeft gehad.
Sinds het uitbreken van den oorlog heeft
Abo nu reeds 30 luchtaanvallen onder
gaan. Het schijnt, dat de Russen met deze
aanvallen de verbindingen met de zee wil
len afsnijden. Elf vliegtuigen hebben Za
terdag boven de stad gevlogen.
Van meer dan 5000 meter hoogte werden
dc bommen geworpen. Tal van huizen zyn
tot den grond toe afgebrand. Een Russisch
vliegtuig is omlaag geschoten. Een groot
aantal personen is zonder onderdak bij een
temperatuur van 48 gr. vorst. Verscheiden
bommen zijn neergekomen op een kraam
inrichting, waar zij zelfs doordrongen tot
de schuilkelders waar zich jonge moeders
met haar pasgeboren kindertjes bevonden.
In de stad zijn 800 gebouwen onbewoon
baar.
FINNEN BOMBARDEEREN KROONSTAD
Zondagavond laat is medegedeeld, dat de
Finsche luchtmacht Kroonstad heeft ge-
bombardeerd.
Voorts is officieel medegedeeld, dat de
Finnen eveneens Baltisport gebombar
deerd hebben. Zooals men weet bevindt
zich hier, ten zuiden van Tallinn, een Sov
jet-Russische luchtbasis.
DRIE RUSSISCHE AANVALLEN.
De felle koude ten spijt hebben de Rus
sen op drie belangrijke punten in de om
geving van Taipaie aan het Karelische
front aanvallen ondernomen.
Na voorbereidend geschutvuur deden de
Finnen een tegenaanval, waarbij de Rus
sen, die aanzienlijke verliezen leden, wer
den teruggeworpen.
Ten Noorden van het Ladogameer is he-
De taak der vredestichters
SNEL SUCCES ONMOGELIJK.
Zaterdag is de Pauselijke nota open
baar gemaakt, welke Zijne Heiligheid
aan Roosevelt heeft doen toekomen in
antwoord op de Kerstvredesboodschap
van den Amerikaanschen president.
Het antwoord van den H. Vader
werd terzeifdertijd ook te Washington
gepubliceerd.
De Paus zegt daarin o.m.;
Op het oog-en blik en Wij hopen, dat
dit oogenblik niet te ver verwijderd is,
dat het wapengeweld zal beginnen te
bedaren en het mogelijk zal blijken, een
ernstigen, een gezonden vrede aan de we
reld te schenken, een vrede volgens de
beginselen der billijkheid en rechtvaar
digheid, zullen slechts zij den juisten weg
te vinden weten, dit, behalve politieke
macht, een klaar begrip hebben van de
nood-en der menschheid en een diepen eer
bied voor de lessen van het Evangelie.
Alleen aan dergelijke mannen zal gege
ven zijn, een vrede tot stand te brengen,
dk in staat is, de reusachtige offer, te ver
goeden, welke deze oorlog van de mensch
heid vergt en den weg te banen naar een
evenwichtiger, een vertrouwvoller, een
meer vruchtbare samenwerking tusschen
de volken.
Wij weten, hoe sterk de belemmeringen
zijn en dagelijks nog sterker worden, die
vig gevochten. De Finnen wisten hier hun
stellingen te verbeteren door een zeker
aantal steunpunten te bezetten. Men ge
looft, dat de Russen in dezen sector geen
groote offensieven zullen beginnen vóór
de lente.
De 44ste Sovjet-Russische divisie.
Volgens in Tallinn ontvangen berichten
zullen de officieren van de 44ste Russische
divisie, die bij Suomussalmi gedecimeerd
werd, voor zoover zij den nederlaag over
leefd hebben, worden gefusilleerd, omdat
zij den Finnen kostbaar oorlogsmateriaal
achtergelaten hebben.
Voorts meldt men, dat de Russische
autoriteiten Finsche krijgsgevangenen met
uiterste gestrengheid behandelen. Zij wor
den niet beschouwd als krijgsgevangenen
maar als „vijanden des volks, Witgardisten
en contra-revolutionnairen".
VREEMDELINGELEGIOEN
IN FINLAND.
Het vreemdelingenlegioen, dat te Helsin
ki gevormd werd, is thans gereed om naar
het front gezonden te worden. Voor het
oogenblik bestaat het' slechts uit één ba
taljon, maar men hoopt er spoedig nog
drie te kunnen vormen. Onder de legioen
soldaten bevinden zich Letten, Litauers,
Estlanders, Italianen, Hongaren, Roemenen,
Franschen en Engelschen.
Gisteren zijn nog dertig nieuwe vrijwil
ligers uit Estland aangekomen. Zij waren
met een kleine boot, terwijl het 40 graden
vroor, de Finsche Golf overgestoken.
De Finsche generale staf heeft uitdruk
king gegeven aan zijn erkentelijkheid je
gens de Zweedsche vrijwillige vliegers. Er
bestaat een nauwe samenwerking tusschen
de Zweedsche en de Finsche vliegers.
De Zweedsche luchtstrijdkrachten heb
ben talrijke verkenningsvluchten ten uit
voer gelegd en Sovjet-Russische colonnes
gebombardeerd.
Vooral is het belangrijk, dat zij er in
geslaagd zijn in een week tijd zes Russi
sche vliegtuigen te vernielen. De Zweed
sche vliegers hebben den vijand spoedig
groot respect ingeboezemd. Herhaalde ma
len hebben Russische bombardementsvlieg
tuigen, wanneer de Zweedsche jachttoe-
stellen Verschenen rechtsomkeer gemaakt,
a4 konden ^ij uit den aard niet raden, dat
zü tegenover Zweedsche vrijwilligers ston
den. De Zweden beschikken over prachtig
ingerichte kampen. Zij lijden geeh ontbe
ringen, zij krijgen uitstekende voeding en
goed logies. Sommigen hebben in den eer
sten tijd te lijden gehad van het strenge
klimaat, maar allen zijn er snel in geslaagd
zich aan te passen.
TELEFOONVERKEER MET RUSLAND
STOPGEZET.
Van het Bureau International te Bern Is
bericht ontvangen, dat Rusland het parti
culiere internationale telefoonverkeer ge
heel stopgezet heeft. Ook tusschen Neder
land en Rusland kunnen derhalve geen
particuliere gesprekken worden gevoerd.
die verwezenlijking van dat doel in den
weg staan, en als de vrienden van den
vrede niet op zand willen bouwen, zullen
zij een klare notie dienen te hebben van
die ernstige moeilijkheden alsook van de
uiterste geringe waarschijnlijkheid van
een snel sucoes, zoolang de huidige stand
der tegen elkander strijdende partijen geen
eseentieele wijzigingen zal hebben onder
gaan.
Als plaatsvervanger op aarde van den
God van vrede, hebben Wij, van den aan
vang af van Ons Pontificaat, vóór alles
Onze krachten en Onze initiatieven gewijd
aan het behoud en later aan het herstel
van den vrede.
Zonder Ons te storen aan de teleurstel
lingen en de moeilijkheden, vervolgen Wij
Onzen vredestocht voort langs de wegen,
welke Ons door Onze Apostolische zending
worden uitgestippeld.
WARD PRICE BIJ DEN PAUS.
Ward Price, de speciale correspondent
van de „Daily Mail" is door den Paus in
audiëntie ontvangen. Hij maakt in een ar
tikel melding van een verklaring over de
houding van het Vaticaan ten aanzien van
de mogelijkheid eener vredesbemiddeling.
Hij zegt deze verklaring uit de meest ge
zaghebbende bron te hebben gekregen. De
Paus, aldus Ward Price, is zeer bewogen
door de verwoestingen in Polen en Finland
en de dagelijkscbe rampen cp zee. Hij is
steeds bereid van een gunstige gelegen
heid gebruik te maken om een verzoe
ningsactie, gebaseerd op een rechtvaardi-
COLUMBUS-MANNEN
AANGEHOUDEN
BRITSCHE TORPEDOJAGER
GEZONKEN.
Officieel wordt medegedeeld, dat
de Britsche torpedojager „Grenville"
Zaterdag in de Noordzee is gezonken,
doordat hij op een mijn geloopen of
getorpedeerd is.
Van de opvarenden zijn 118 officie
ren en minderen aan land gebracht.
Van acht man weet men, dat zij om
het leven zijn gekomen en 73 man wor
den vermist. Men neemt aan, dat zij
als verloren moeten worden beschouwd.
Naar vernomen wordt, zijn de overle
venden van de „Grenville" aan land ge
bracht in een haven aan de Oostkust van
Engeland, waar reeds dokters en ambulan
ces gereed stonden. Van de overlevenden
zijn verscheidenen ernstig gewond.
De „Grenville" was een flotieljeleider
van 1485 ton, die in 1935 te water was ge-
Jrten. De bemanning bestond uit 175 offi
cieren en minderen.
De „Grenville" is de vierde torpedoja
ger, dien Engeland in dezen oorlog verloren
heeft. De andere zijn: „Blanche", „Duchess"
en „Gipsey".
BRITSCHE KRUISER HAALT
DUITSCHERS VAN BOORD.
Een Britsche kruiser heeft gisteren
het Japansche s.s. „Asama Maru" (van
de Yuren Kaisja-lijn) aangehouden
en 22 Duitschers van boord gehaald
en meegenomen.
Volgens het D. N. B. hébben de Britten
Sneeuwstormen
NIAGARA-WATERVAL BIJNA
BEVROREN.
Het grootste deel van Europa en
Noord-Amerika heeft te lijden van in
tense koude en zwaren sneeuwval.
Talrijke ongelukken, waarbij dooden
zijn te betreuren, worden gemeld. Het
verkeer ondervindt groote stagnatie
of is geheel onmogelijk.
Voor de bewoners van New York zaïg
het er slecht uit wegens de kolenstaking.
Zaterdag is deze echter bijgelegd, waar
door rampspoedige gevolgen voorkomen
zijn. In de Vereenigde Staten zijn tot dus
verre 95 menschen aan de kou gestorven.
Zondag waren er te New York twee slacht
offers.
De koudegolf, die over Noord-Amerika
trekt, heeft thans ook de Zuidelijke staten
bereikt. Overal worden ongevallen en
groote branden gemeld. In Albana zijn tem
peraturen geregistreerd, lager dan die is
Alaska. Het spoorwegverkeer ondervindt
veel stagnatie. De autobusdiensten in het
Midden-Westen moesten ten deele gestaakt
worden. In Florida en Texas is vrijwel de
geheele znüdvruohtenoogst bevroren. De
haveningangen aan de Oostkust zijn door
het ijs veelal niet bevaarbaar. Verscheiden
kleine schepen zijn verloren gegaan.
De Hudson is tot vlak bij New York
dichtgevroren. IJsschotsen drijven in de
haven van New York en stremmen het
verkeer.
De Niagara-waterval is bijna geheel be
vroren. Om de electrische centrale in be-
gen vrede, te ondernemen. Voor het oogen
blik zou sleohts een inleidende arbeid mo
gelijk zijn, welke een kalmeerenden in
vloed zou moeten uitoefenen. Daardoor al
leen zou een duurzame regeling bereikt
kunnen worden. De onderhandelaars moe
ten niet de fout van hun voorgangers van
1918 maken, die geen rekening met den
raad van het Vaticaan hielden, 's Pausen
hoop op de mogelijkheid van een verzoe
ningsactie wordt versterkt door de politiek
van Roosevelt, die een persoonlijk verte
genwoordiger bij den Paus benoemd heeft.
Ward Price voegt hieraan toe, dat de
Paus bij den tegenwoordigen stand' van
zaken een bemiddeling niet mogelijk acht.
Hij zou echter bereid zijn een bemidde-
lingstaak te aanvaarden, wanneer de gele
genheid zich zou voordoen.
het geheele schip doorzocht. Er waren in
tctaal 51 Duitschers aan boord, doch de
Britten namen alleen de Duitsche matrozen
mee en lieten de anderen, die bijna allen
kooplieden waren, ongemoeid.
De Japansche admiraliteit heeft in een
officieel communiqué verklaard, dat de 22
Duitschers, die door de Britten van boord
werden gehaald, uit de Vereenigde Staten
afkomstig waren en via Wladiwostok naar
Duitschland wilden terugkeeren. Domei
voegt hieraan toe, dat deze mannen tot de
bemanning van de „Columbus" behoor
den.
Het Duitsche consulaat te San Francisco
evenwel verklaart, dat geen enkel lid van
ae bemanning van de „ColumbuS" aan
boord van de „Asama Maru" was gegaan,
doch dat het waarschijnlijk Duitsche ma
trozen van andere schepen zijn geweest.
De woordvoerder van het Japansche mi
nisterie van buitenlandsche zaken heeft
verklaard:
„Wij beschouwen de aanhouding van de
„Asama Maru" en het van boord halen der
Duitschers als een zeer onaangename aan
gelegenheid. Zoodra meer inlichtingen ont
vangen zijn, zal de regeering beslissen
over de stappen, welke genomen moeten
worden. Waarschijnlijk zal een protest wor
den ingediend."
DE ZEE-OORLOG.
Het in Aberdeen thuisbehoorende 1086
ton metende stoomschip „Ferryhill" is op
een mijn geloopen en binnen enkele minu
ien buiten de Engelsche Noord-Oostkust
gezonken. De ontploffing kon aan de kust
gehoord worden. Men gelooft, d%t twaalf
leden der bemanning verloren zijn. Twee
overlevenden zijn aan land gekomen.
Het Deensche s.s. „Tekla" (1215 ton) is
Zondag voor de N.O. kust van Schotland
gezonken, naar men gelooft, tengevolge
van het loopen op een mijn.
Negen leden der bemaning zijn aan boord
genomen door een Noorsch schip en wordt
raar Bergen gebracht. Negen anderen wor
den vermist.
Zaterdag is de „Nautic", een Estlandsch
drijf te knunnen houden, moest men zijn
toevlucht nemen tot dynamiet.
Ijzige kou in Italië.
In Noord-Italië is het opnieuw ijzig koud.
Te Brescia wees de thermometer in den
nacht van Zaterdag op Zondag 14 graden
vorst aan, wat sinds verscheiden jaren niet
gebeurd is. Op verschillende plaatsen is
ook weer sneeuw gevallen, waardoor hst
autobusverkeer gestremd werd. In de buurt
van Florence zijn door de gladheid ver
scheiden ongevallen gebeurd. In het Sssia-
dal is een man doodgevroren.
In Hongarije is behalve het verkeer ook
de levensmiddelen- en kolen toevoer ge
heel in de war. Vooral te Boedapest, aldus
meldt D.N.B. ziet het er slecht uit en de
kolenhandelaren kunnen nauwelijks meer
leveren. In de groote huurhuizen met cen
trale verwarming is alleen 's ochtends
warm water te krijgen. Verschillende scho
len zijn wagens kolengebrek gesloten.
Acht duizend arbeiders zijn bezig de
sneeuw op te ruimen. Men heeft berekend,
dat 2Yi millioen kubieke meter sneeuw de
straten bedekken.
22 graden vorst in België.
In Brussel is de laagste temperatuur ge
registreerd sedert het begin van den win
ter. In sommige plaatsen is de thermome
ter gedaald tot 22 graden beneden het nul
punt
Ook in Parijs heerscht een felle koude,
op verscheidene plaatsen in de stad heeft
het Zaterdag 14 graden gevroren. In de
Seine drijven ijsschotsen, hetgeen bijna
nooit voorkomt.
Sneeuw en zandstormen richten ver
woestingen aan op de Deensohe eilanden
Laaland en Falster, waar een trein gedu
rende twaalf uren geblokkeerd was, aldus
een berioht van de Zweedsche Radio. Na
bij den vuurtoren op het eiland Falster
heeft men twee mannen kunnen waarne
men op een ijsschots, zonder dat het mo
gelijk was hun te hulp te komen. De ver
bindingen van het eiland Saltholm met
het vasteland zijn verbroken, per vliegtui
gen worden levensmiddelen derwaarts ge
bracht. Tweeduizend zwanen zijn in het
ijs vastgevroren. Waarschijnlijk zal men
hen moeten slachten.
De loodsdienst in den Grooten en in den
Kleinen Belt, bij Gjedser en de Oeresund
is gestaakt.
In Zuid-Zweden hebben zware sneeuw
stormen gewoed. Vooral hevig is het eiland
Oeland getroffen. In Zuidzweden leidde de
sneeuwstorm gedeeltelijk tot een volkomen
schip, buiten de Shetlandeilanden gezon
ken. De bemanning is opgepikt door een
onbekend stoomschip. t
Het Engelsche s.s. „Protesilaus", groot
9577 ton, is Zondag buiten de Westkust van
Engeland op een mijn geloopen. De uit 60
koppen bestaande bemanning is aan land
gebracht. Dertien hunner, voor het meeren-
oeel Chineezen, hebben verwondingen be
komen.
De bemanning van het Noorsche s.s. „No-
tos", die Zondag in een Noordelijke haven
van Engeland is aangekomen, heeft ge
meld, dat een duikboot Zaterdag St. Hilda
is aangevallen. Een luide ontploffing werd
gehoord en men zag een dikke rook opstij
gen van de duikboot, die daarom verdween.
Men had den indruk, dat de onderzeeër
gezonken is.
Omtrent de ervaringen der bemanning
van de „Notos" wordt nog vernomen, dat
zij, onmiddellijk nadat een dikke rookzuil
uit de richting van de duikboot opgestegen
was, een torpedo dicht langs hun schip za
gen gaan. De duikboot werd niet weerge
zien. De uit 30 koppen bestaande beman
ning zette de reddingsboot uit, maar keerde
naar het schip terug, toen zij constateerde,
dat de duikboot verdwenen was.
Een van Haugesund komend Noorsch
stoomschip heeft een opvarende van het
Zweedsche schip „Foxen" (1304 ton), dat
cp de Noordzee is gezonken, aan boord ge-
romen. De kapitein van het Noorsche schip
heeft geseind, dat hem niet bekend is, waar
,!e „Foxen" is gezonken en wat het lot van
de rest der bemanning is.
Een Spaansche treiler heeft in La Coruna
26 opvarenden aan land gezet van het Ca-
nadeesche vrachtschip „Refeer", die opge
pikt werden ter hoogte van Kaap Finistere.
Volgens de verklaringen der schipbreuke
lingen kwam de „Refeer" van Haifa. Het
schip was op weg naar Glasgow. In den
Atlantischen Oceaan werd het aangehou
den door een Duitscher onderzeeër en werd
vle lading onderzocht. De bemanning en
de passagiers kregen bevel het schip door
de parsagieers kregen bevel het schip ta
verlaten, dat onmiddellijk daarna tot zin
ken werd gebracht door de duikboot.
Alle schipbreukelingen zijn Denen, be
halve een Braziliaan en een Engelsman.
DUITSCHE VERLOVEN BEPERKT.
Volgens een officieel draadloos bericht
van Zondagavond zijn alle verloven voor
de Duitsche troepen aan het front be
perkt. Deze beperking, zoo verklaarde da
omroeper, is veroorzaakt door transport
moeilijkheden tengevolge van de felle kou
de. De verloven voor troepen in binnen-
landsche garnizoenen zullen eveneens be,-
perkt worden.
Terwijl zich in Anatolië nog altijd aard
schokken blijven voordoen, valt er een zoo
zware ononderbroken regen, dat de rivie
ren buiten hun oevers treden. Ook in
Thracië doen zich overstroomingen voor,
waardoor dorpen onder water komen ta
staan en schade wordt toegebracht aan de
velden.
De rivieren Maritza, T^dja en Erghene
zijn buiten de oevers getreden. Het peil
is vier beter gestegen. De te velde staande
gewassen zijn vernield en veel vee is ver
dronken. De bevolking verlaat haastig het
stroomgebied van de rivieren, doch indien,
het blijft regenen en dooien vreest men
een ernstige ramp.
De Orient Express is tusschen de plaat
sen Oesunkelprel en Rulesgoirgas blijven
steken. Bij Akmissar is een autobus op
den weg door de overstroom ing veirrast en
slechts met moeite konden de passagier*
gered worden.
Ruwe pijnlijke lippen
In korten tijd weer P 11 D O I
zacht en soepel door I U li v L
stopzetten van het verkeer. Door die felle
koude zijn ook de groote belemmerineen
voor de scheepvaart opgetreden. Het ver
keer tusschen MaLmoe en Kopenhagen is
stopgezet. Ook in de scheren van Stock
holm zijn ernstige moeilijkheden door ijs
opgetreden.
De winter in Zuid-Slavië.
In geheel Zuid-Slavië blijft overvloedig
sneeuw vallen. In het Zuiden van Servië
en Montenegro heeft de sneeuwlaag een
dikte van een meter bereikt. Op sommige
plaatsen ligt zelfs drie meter sneeuw. De
verkeerswegen zijn verbroken en de trei
nen zijn met belangrijke vertragingen bin
nengekomen. Ook de telefoon- en tele
graafverbindingen ondervinden belemme
ringen door de weersomstandigheden. In
het Sand jak zijn verscheidene dorpen on
dier de sneeuw bedolven. In Zuid-Servië
zijn 6 personen door de koude bevangen
en overleden. De Donau is geheel dichtge
vroren.
De sneeuwstormen, dlie boven het land
woeden, hebben ontzettende schade aange
richt. Tal van plaatsen zijn van de 'buiten
wereld afgesneden. Men vreest, dat zich
onoverwinlijke moeilijkheden zullen voor
doen bij de ravitailleering der gebieden,
die het meest te lijden hebben gehad.
Bosnië, het zuidelijke deel van Ssrvië en
eenige andere streken hebben last van een
wolvenplaag. Troepen wolven houden zich
op in de buurt van dorpen, waar zij
men6ch en dier in gevaar brengen.
