De inzet van het nieuwe
jaar
De strijd der Finnen
IDe exvdoty op en daaen de
Macxdzee
Jiaiië mept am&CMAxidewL te
Alaö&au tem#
Het Kremlin besluit DE TOESTAND RÜSLAND
Het eerste luchtge
vecht in 1940
Uit het Verre Oosten
tot massale aanval
Dc „Tacoma" ge
ïnterneerd
DINSDAG 2 JANUARI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
l*WEEnE P'/n - PAG. p
i
DUITSCHE LUCHTAANVAL BOVEN
OOSTKUST VAN SCHOTLAND.
In een mededeeling van het Britsche
ministerie van luchtvaart wordt gezegd,
dat de piloten van het kustcommando der
koninklijke Engelsche luchtstrijdkrachten
gisteren een snelle en beslissende over
winning hebben behaald in een van de
eerste gevechten in het nieuwe jaar.
In den ochtend hadden drie Britsche
vliegtuigen op 130 mijl uit de Oostkust
van Schotland twee tweemotorige Hein-
kelvliegtuigen ontmoet, die zij direct aan
vielen. Het gevecht duurde een half uur.
De vijandelijke vliegtuigen vlogen op 300
400 meter hoogte, toen ze werden waar
genomen. Een der Duitsche toestellen was
brandend in zee gestort. Van de inzitten
den heeft één gebruik gemaakt van zijn
valscherm, doch het schijnt niet, dat hij
zich heeft kunnen redden. Hij viel in zee
en verdween en werd niet weer gezien.
Het andere vliegtuig was door de beide
andere Engelsche toestellen aangevallen
en werd beschoten. Toen de bestuurder
zag, dat het begeleidende toestel te plet
ter sloeg, keerde hy. Het Duitsche toestel
stond bloot aan het geconcentreerde vuur
van zijn aanvallers en slaagde erin in de
wolken te ontkomen.
Reuter verneemt, dat één van de twee
Duitsche vliegtuigen een duikvlucht ge
maakt heeft beven een Engelsche oorlogs
schip, waarbij het bommen wierp, zonder
het schip te beschadigen. Het geschut van
den oorlogsbodem richtte een zwaar vuur
op het toestel, dat doorvloog en verdween.
Er werden drie schapen gedood. Een tor-
depobootjager zocht het gebied ten Oos
ten van de Shetlandeilanden af, waar de
beschadigde Duitsche bommenwerper het
laatst gezien was. doch er werd geen spoor
van het toestel gevonden.
DE DUITSCHE LEZING.
Het Duitsche luchtwapen heeft het nieu
we jaar ingezet met zijn gewone actie en
vastbeslotenheid. Op Nieuwjaarsdag wer
den wederom verkenningsvluchten ge
maakt tegen Engeland. De Shetland- en
Orkney-eilanden moesten overeenkomstig
een opdracht worden gecontroleerd. Daar
bij zijn de Duitsche vliegtuigen voor de
Schotsche kust toevallig in aanraking ge
komen met den vijand. Bij het luchtge
vecht, dat zich daarbij ontwikkelde, moest
één der Duitsche vliegtuigen op zee dalen.
Het vliegtuig had reeds tevoren een tech
nische storing gehad, zoodat het niet meer
ten volle tot strijd in staat was. Men hoopt
de bemanning nog te kunnen bergen. Naar
zekere waarnemingen hebben opgeleverd,
heeft één der Britsche vliegtuigen tal van
treffers ontvangen. Daarom kan met ta
melijke beslistheid er op worden gerekend,
dat het niet op zijn basis is teruggekeerd.
DUITSCHE VERLIEZEN OP ZEE.
Een Duitsch marinevaartuig is tijdens
een hevigen storm in den nacht van Vrij
dag op Zaterdag ten Oosten van Trelle-
borg gestrand.
Volgens de „Daily Mail" zou een Fransch
oorlogsschip aan de Spaansche kust een
Duitsche duikboot tot zinken hebben ge
bracht.
De Braziliaansche bladen melden, dat het
Duitsche s.s. „Bahia Banca" (8.500 ton),
dat de vorige week uit Rio de Janeiro was
vertrokken met een lading koffie en erts,
op den terugtocht naar Duitschland door
een Britschen kruiser is buitgemaakt.
In officieele kringen te Londen heeft
men hiervan echter geen bevestiging ge
kregen.
ANDERE GEZONKEN SCHEPEN.
Het Britsche tankschip „San Delfino",
groot 8000 ton, is op het strand gezet, na
dat zich een ontploffing had voorgedaan,
welke naar men gelooft, door een mijn is
veroorzaakt. Onder de uit 41 koppen be
staande bemanning zyn geen dooden of
gewonden gevallen. Met behulp van sleep-
booten werd het schip op het strand gezet
Men meent, dat een belangrijk deel van
de lading intact is.
De overlevende leden van de beman
ning van den Britschen treiler „Barbara
Robertson", welke door èen onderzeeër
ten Noorden van Schotland tot zinken is
gebracht, is te Fleetwood aangekomen.
Één der opvarenden is omgekomen, de an
deren zij gred, nadat zijn twaalf uur in
een reddingboot hadden rondgedreven. Z\j
werden gezien door een vliegtuig van de
Britsche marine.
Het Noorsche vrachtschip „Luna", groot
959 ton, is gisteren op een Noordzee op
een mijn geloopen en gezonken, zoo wordt
uit Haugesund gemeld. De bemanning is
aan boord genomen van een ander Noordsch
vrachtschip, de „Colombia", groot 794 ton,
dat de schipbreukelingen naar Kopprvik
heeft gebracht.
FRANSCH AVONDBERICHT.
In het Fransche legerbericht van gister
avond wordt gezegd:
Een kalme dag aan het geheele front.
Een vijandelijke afdeeling heeft een over
val gedaan op een onzer posten in het
Westen der Vogezen. Zij werd terugge
slagen.
TWEE MILLIOEN MAN ZULLEN VOOR
HET EINDE VAN HET JAAR WORDEN
OPGEROEPEN.
Maandagavond heeft de Engelsche ko
ning in een privy council een proclamatie
onderteekend, op grond waarvan bijna 2
millioen man dienstplichtig worden voor
de gewapende strijdkrachten.
Het betreft alle mannen, die op 1 Janu
ari 19 jaar oud waren, doch nog geen 28
jaar.
De inschrijving en oproeping van de
verschillende groepen zullen in den loop
van het jaar worden bekend gemaakt.
Sir Thomas Phillips van het ministerie
van Arbeid heeft gisteravond verklaard het
als vrij zeker te beschouwen, dat alle
nieuwe lichtingen einde 1940 onder de
wapenen zullen zijn.
DE AANKOMST VAN CANADEESCHE
TROEPEN.
De nieuwe Canadeesche troepen, welke
in Engeland zijn aangekomen, omvatten
artillerie afdeelingen uit Winnipeg en
Montreal, genie uit Toronto en Halifax en
een aantal Schotsche infanterie-regimen-
ten, vergezeld van hun eigen corpsen pij
pers.
De overtocht werd beschermd door de
Britsche en Fransche marine. Omtrent de
aankomst werd de grootste geheimhouding
in acht genomen. De troepen zijn in een
haven aan de Westkust van Engeland aan
land gezet.
DUITSCHE VREDES VOORSTELLEN.
Z{j zouden binnen de eerste veertien
dagen te verwachten zijn.
De diplomatieke medewerker van de
„Sunday Dispatch" beweert te weten, dat
gedurende de eerstvolgende twee weken
Duitschland een nieuwe poging zal onder
nemen, om een einde te maken aan den
oorlog. De vredesvoorstellen zullen niet
rechtstreeks tot de geallieerden gedaan
worden, maar door bemiddeling van tus-
schenpersonen.
Aan deze voorstellen zouden bedreigin
gen toegevoegd worden, zeggende, dat in
dien de Duitsche voorstellen afgewezen
worden, Duitschland onmiddellijk onder
handelingen zal openen, teneinde te komen
tot een volledig militair verbond met Sov
jet-Rusland tegen de geallieerden.
We laten dit bericht geheel voor de ver
antwoording van het Engelsche blad, dat
op de titelpagina bedoelde mededeelingen
bevat.
Waar nagenoeg de geheele wereld zich
tegen het dreigende bolsjewistische gevaar
verzet, komt het ons onwaarschijnlijk voor
dat Duitschland met zulk een dreigement
voor den dag komt. Daardoor immers zou
alle sympathie in tot-nu-toe bevriende
landen verloren gaan.
VREDESGEDACHTEN NAAR DEN
ACHTERGROND.
In een mededeeling van semi-officieele
Duitsche zijde wordt onder meer gezegd:
„Teekenend voor de stemming in poli-
tiekek ringenh ier is het, dat nergens de
vraag wordt opgeworpen, of het nieuwe
jaar den vrede zal brengen. Men overdrijft
wellicht niet, wanneer men constateert,
dat alleen bij alle vooraanstaande mili
taire, politieke en economische instanties,
maar ook bij de bevolking de gedachte aan
vrede volkomen op den achtergrond ge
raakt is en plaats heeft gemaakt voor het
inzicht, dat deze oorlog, welke Duitschland
opgedrongen is, niet alleen in 't belang van
't eigen land, maar in dat van geheel Eu
ropa, tot een zegevierend einde moet wor
den gebracht."
CHINEEZEN HEBBEN JAPANNEEZEN
NEDERLAAG TOEGEBRACHT.
Volgens berichten van het Kwantoeng-
leger hebben de Chineesche troepen, die
bij den spoorweg van Kanton naar Han-
kau strijd leveren tegen de Japanneezen,
den JJapanschen troepen een ernstige ne
derlaag toegebracht. De Japanneezen heb
ben zich, naar gemeld wordt, tot ongeveer
15 K.M. ten Zuiden van Iiangkau moeten
terugtrekken, met achterlating van 200
vrachtauto's en pantserwagens.
Volgens een bericht zouden de Japannee
zen alleen vorige week Donderdag 2000
man hebben verloren.
De woordvoerder der Chineesche mili
tairen heeft verklaard, dat de verliezen
der Japanneezen in de verschillende gee-
vechtszones in December minstens 100.000
man betreffen.
Ten Noorwesten van Hankau wordt nog
hevig gevochten.
ITALIAANSCHE REGEERING
ONTBIEDT AMBASSADEUR
UIT MOSKOU.
De Italiaansche regeering heeft haar
ambassadeur in Rusland uitgenoodigd met
verlof naar Italië te komen, zulks in ver
band met het terugroepen naar Moskou
van den Sovjet-Russischen ambassadeuren
Italië na de betoogingen in Rome in ver
band met den aanval op Finland.
TOT MASSALE AANVAL BESLOTEN.
Vergadering van oorlogsraad In het
Kremlin.
„National Tidende" meldt uit Moskou,
dat in Kremlin een belangrijke bijeen
komst van den Russischen oorlogsraad
gehouden is. Eenige deelnemers zouden
voorstanders geweest zijn van het sluiten
van vrede op de oude dooi Finland gestel
de voorwaarden. Anderen zouden een
uitstel der krijgsverrichtingen gewild heb
ben tot het a.s. voorjaar. De meerderheid
evenwel sprak zich uit voor een massaal
oï/ensief, voordat Finland buitenlar.dsche
hulp van beteekenis gekregen heeft. Deze
laatste meening heeft het ge women en
had tot resultaat, dat de Russische actie
de laatste dagen ia toegenomen.
Gemeld wordt, dat generaal Stern het
bevel der Russische troepen, die vanuit
Moermansk opereeren, op zich heeft geno
men. Stern was tot dusver bevelhebber
t en het roode leger in het Verre Oosten.
Na eenige dagen stilzwijgen hebben ook
de zenders van Moskou hun propaganda
tegen de regeering van Helsinki hervat.
Zij spreken over de leidende figuren in
Helsinki als over beulen, moordenaars en
verdrukkers zonder God noch gebod.
In een radiolezing, die door den Moskou-
schen zender uitgezonden werd, werd op
dreigenden toon verklaard, det de Finnen
niet moesten vergeten, dat zij hun onaf
hankelijkheid te danken hebben aan de
politiek van Lénin en Stalin. In een an
dere uitzending werd beweerd, dat de ar
beiders der geheele wereld sympathisee-
ren met de Finsche Scvjet-regeering. „De
geheele wereld" aldus deze zender
is verontwaardigd over de politiek van
den kliek van Mannerheim, die' Finland
wederom dompelt in een bloedbad, dat
ernstiger is dan in 1918".
HEVIGE LUCHTAANVALLEN OP
FINSCHE STEDEN.
De Russische luchtmacht is op Oude
jaarsdag zeer bedrijvig geweest. Van ste
den uit geheel Zuid-Finland komen be
richten over luchtaanvallen, hoewel wei
nig bijzonderheden bekend zyn. Op Tam
pere, Obo, Riihimaki, Luvisa, Porvoo, Lah-
ti, Tamnisaari, Viipuri en Lyvinkyala zijn
in totaal honderden bommen geworpen. In
de laatste styl is een sanatorium getrof
fen. Twee menschen kwamen om het le
ven; een aantal huizen is ernstig bescha
digd,
LEGERBERICHTEN.
Van Russische zijde.
Het Russische hoofdkwartier deelt me
de: Op 1 Januari is niets belangrijks aan
het front gebeurd. De Sovjet-luchtmacht
heeft met succes een aantal plaatsen ge
bombardeerd.
In een luchtgevecht zijn twee vijandelij
ke vliegtuigen omlaag gehaald.
Van Finsche zijde.
In het Finsche legerbericht van gister
avond wordt gezegd: Op de Karelische
landengte heeft de vijandelijke artillerie
een hevig vuur gaande gehouden tusschen
Hatjalahtenjaervi en Muolaajaervi. Langs
de Taipale-rivier en bij het Suvanto-meer
was er een hevig spervuur in de buurt van
Haprinen en Kelja; tegen 2 uur 's middags
werden krachtige vijandelijke aanvallen
afgeslagen. Aan het Oostelijk front was
ten Noordoosten van het Ladogameer een
levendige activiteit van patrouilles. Te It-
tokii en in den sector van Ilomantsi zijn
vijandelijke aanvallen, die door artillerie
waren ondersteund, afgeslagen.
Ten Noorden van Suomussalmi hebben
Finsche troepen de achtervolging van den
vijand voortgezet en een aanzienlijke buit
gemaakt.
In den sector van Petsamo hebben Rus
sische vliegtuigen boven de Noorsche
grens gevolgen. Zij hebben op Noorsch
gebied twee bommen laten vallen op het
ijs van de Paasvik. In den sector van Salla
is een vijandelijke colonne, bestaande uit
twaalf auto's, verspreid. Overigens is niets
van belang te melden.
Overwinning der Finnen bevestigd.
De correspondent van „Aftonbladet", die
met personen uit de omgeving van maar
schalk Mannerheim gesproken heeft, be
vestigt, dat de Finnen bij Suomosalmi een
groote overwinning behaald hebben. De
Finnen zijn thans tot zuiveringsoperaties
overgegaan.
De „Politiken" verneemt uit Tallin, dat
te Moskou een groot aantal vreemdelingen
gearresteerd is, die zich uitgaven voor
Duitsche toeristen. Het blad voegt hieraan
toe, dat de Gpoe een klein leger agenten
heeft gezonden naar de districten Lenin
grad en Moermansk, waar de ontevreden
heid toeneemt tengevolge van den strijd in
Finland en de beperkingen, welke de be
volking zich moet getroosten.
RUSLAND VRAAGT DUITSCHE
TECHNISCHE HULP.
De Berlijnsche correspondent van de
„Politiken" bericht, dat Stalin aan de
Duitsche regeering heeft gevraagd 200.000
Duitsche technici, ingenieurs en deskundi
gen voor het reorganiseeren van het Rus
sische economische leven, in het bijzonder
van het transport-systeem.
De correspondent voegt hieraan toe, dat
de Sovjet Unie niet in staat is den veld
tocht in Finland voort te zetten, tenzij on
middellijk deskundige hulp wordt ver
leend. Alle Duitsche technici, die naar
Rusland gaan, krijgen geheel vrije hand
en hen wordt een gced salaris aangeboden.
De Duitsch-Russische samenwerking, al
dus de correspondent, hangt voornamelijk
af van het onmiddellijk zenden van deze
hulp en het is alleen de vraag of Duitsch
land op het oogenblik zooveel menschen
zal kunnen missen.
HULP VOOR FINLAND.
Engeland zal helpen.
Op het telegram van den secretaris-ge
neraal van den Volkenbond ten aanzien
van de stoffelijke en humanitaire hulp aan
Finland heeft de Britsche regeering geant
woord, dat zij voornemens is allen steun,
waartoe zij in staat is, te verleenen.
Vrijwilligers uit Zweden.
Gisteravond is uit Stockholm opnieuw
een afdeeling vrijwilligers naar Finland
vertrokken. Men verwacht, dat in het
nieuwe jaar de vrijwilligers in sneller
tempo zullen toestroomen.
De Berlijnsche correspondent van „Da-
gens Nyheter" verneemt uit officieele
bron, dat Duitschland het zenden van oor
logsmateriaal naar Finland via de Scandi
navische landen niet als schending der
neutraliteit zal opvatten, doch dat de rijks-
regeering niet zal toelaten, dat de hulp
aan Finland door Engeland gebruikt zal
worden voor persoonlijke doeleinden, en
dat de Scandinavische landen terechtko
men in den loopbaan van de geallieerde
mogendheden.
De correspondent zegt voorts uit goede
bron vernomen te hebben, dat Rusland
vóór den oorlog tegen Finland aan
Duitschland geen technischen hulp ge
vraagd heeft en dat daartoe geen enkele
Duitsche specialist naar Rusland zal wor
den gezonden.
Bultenlandsche Berichten
WINTER IN ZUID-SLAVIE.
Het zware winterweer duurt in ver
schillende streken van Zuid-Slavië onver
minderd voort. Uit de Bosnische en Zuid-
Servische gebergten komen berichten over
nieuwen sneeuwval, waardoor niet alleen
ieder verkeer tusschen de verschillende
steden is verbroken deze steden zijn
voor een deel sinds dagen zonder post
maar waardoor ook talrijke herders den
dood hebben gevonden en groote verliezen
zijn geleden onder de kudden. In Zuid-
Dalmatië is aan de Adriatische kust sinds
20 jaar voor het eerst weer sneeuw geval
len. Bij jaarwisseling is de laagste tem
peratuur in Serajewo geregistreerd. Daar
vroor het 28 graden.
MADEIRA DOOR ONWEER
GETEISTERD.
Uit Funchal wordt gemeld, dat Madeira
Zondag door een hevig onweer werd ge
teisterd. Tengevolge van een overstroo
ming van een bergbeek bij Santa Magda-
lena heeft zich een bergschuiving voorge
daan, waardoor dertig huizen in zee zijn
gestort. Zes personen zijn hierbij om het
leven gekomen.
BRAZILLAANSCH DORP DOOR
WOLKBREUK GETEISTERD.
Donderdagnacht is het dorp Sao Joao in
den Braziliaanschen staat Rio de Janeiro
door een wolkbreuk geteisterd. Verschei
dene huizen werden vernield en een groot
gebied werd overstroomd. Zestien perso
nen zijn om het leven gekomen en velen
werden gewond.
De waterleiding naar Rio de Janeiro
werd vernield.
EEN SPOORWEGONGELUK TE
BRUSSEL.
Zondagavond zijn in de onmiddellijke
omgeving van Brussel twee personen
treinen tegen elkaar gebotst. Ongeveer
dertig personen werden meer of minder
In de haven van Montevideo
HET HULPSCHIP VAN DE „GRAF SPEE"
Het Duitsche petroleum tankschip „Taco-
ma" is voor den duur van den oorlog in
Uruquay geïnterneerd.
De kapitein werd voor de keus gesteld,
de haven te verlaten of te worden geïn
terneerd. Hem stonden twee mogelijkhe
den open, wanneer hij de haven had ver
laten, n.l. te pogen de Britsche oorlogs
schepen, welke vóór de monding van de
Plata-rivier op hem wachtten, te verschal
ken en de open zee probeeren te bereiken,
of het schip buiten de terriotoriale wateren
tot zinken te brengen. Eerst meende men,
dat de „Tacoma" het voorbeeld van de
„Admiral Graf Spee" zou volgen, doch
tenslotte heeft men de interneering gepre
fereerd.
Het schip is geïnterneerd op grond van
het feit, dat het als hulpschip voor de
„Graf Spee was opgetreden. Urugueesche
autoriteiten zijn aan boord gegaan om een
proces verbaal op te maken. Zij hebben
20 zeelieden achter gelaten, belast met de
bewaking.
De minister van buitenlandsche zaken
van Uruguyay, Guani, heeft Maandag
avond in een verklaring tegenover Reu
ter gezegd, dat het Duitsche tankschip
„Tacoma" tot oorlogsschip is verklaard
en als zoodanig wordt behandeld. Guani
herinnerde eraan, dat de Haagsche Con
ventie van 1907 bepaalt, dat ieder schip,
dat het oorlogsschip van een oorlogvoe
rende partij in een neutrale haven helpt,
onderhevig is aan een behandeling als
oorlogsschip door een neutraal land, en
dat alleen de neutrale te beoordeelen heeft
of de gegeven hulp zuiver humanitair
was of bestond uit het op actieve wijze
verleenen van bijstand aan den oorlog
voerende.
Guani zeide, dat de „Tacoma", nadat de
„Graf Spee" door de eigen 'bemanning was
tot zinken gebracht, voorloopig onder ver
denking was vastgehouden.
Er werd gezegd:
1. De „Tacoma" had 800 man van de
„Graf Spee" aan boord genomen en het
slagschip buiten de haven vergezeld;
2. het had de bemanning van de „Graf
Spèe" overgebracht naar de schepen,
waarmede zij zich naar Argentinië heeft
begeven;
3. het had minstens tien personen aan
bord genomen, die de „Graf Spee" hadden
verlaten vóór het schip zichzelf tot zinken
had gebracht, daarbij behoorden de man-
men, die dit werk hadden gedaan.
Guani verklaarde, dat dit de eenige fei
ten waren, /aarmee rekening moet wor
den gehouden.
De minister zeide, dat de regeering van
Uruguay tot het oordeel was gekomen,
dat het doel der manoeuvres van de „Ta
coma" was geweest, den indruk te vestigen
dat de bemanning van de „Graf Spee"
Buenos Aires had bereikt als •schipbreu
kelingen, zoodat hun zou kunnen worden
toegestaan naar Duitschland terug te kee-
ren en weer deel te nemen aan den strijd.
Daarom werd de „Tacoma" tot oorlogs
schip verklaard en als zoodanig behandeld.
ernstig gekwetst. Onder de gewonden be
vonden zich talrijke militaire verlofgan
gers. Deze zijn in het militaire hospitaal
van Brussel opgenomen.
BRAND AAN BOORD.
Opvarenden gered.
Het Spaansche stoomschip „Cabo San
Antonio" is op een dagreis afstand van Las
Palmas gezonken. Het schip was op 500
mijl van de Canarische eilanden in brand
geraakt.
De brand brak Vrijdagavond uit, terwijl
het schip zich tusschen Kaap Ver de en
Villa Cisneros bevond. Geholpen door de
passagiers bestreed de bemanning het
vuur, doch Zaterdagochtend moest een
S.O.S. signaal worden uitgezonden.
Een Fransche torpedojager snelde te
hulp en nam de bemanning en de 200 pas
sagiers van het schip aan boord. Vijf per
sonen worden vermist. De oorzaak van den
brand is nog niet bekend.
Het eerst kwam een Fransche torpedo
jager by het schip aan en nam alle op
varenden aan boord. In verband met den
oorlog gaf deze oorlogsbodem noch naam,
noch bestemming op.
Korten tijd later kwamen ook het Bel
gische schip „Bruges" en een Zuid-Slavisch
schip bij de „Cabo San Antonio" aan. Het
Fransche schip deelde gisteravond draad
loos mede, dat alle geredden van het
Spaansche schip gezond en wel waren.
GROOTE BOSCHBRAND OP KOREA.
Terwyl een hevige storm loeide, is Zater
dagmiddag bij de Ber Kongo, of de z.g.
diamantberg op Korea, een zware bosch-
brand uitgebroken, waardoor weldra hon
derden acres boschgrond in vlammen ge
huld waren. Zondagmorgen om 7 uur was
het vuur nog niet gebluscht en waren ruim
honderd huizen verbrand. Voor zoover tot
dusver bekend, zijn vier personen omge
komen en wordt er één vermist. Er kan
nog niets van gezegd worden, wanneer
men het vuur bedwongen zal hebben.
TALRIJKE DOODEN BIJ
DE JAARWISSELING.
Bij de feesten ter gelegenheid van de
jaarwisseling zijn in de Ver. Staten 159
personen op ge weldadige wijze om het
leven gekomen.
