De oorlog op de zeeën
De strijd der Finnen
Nieuwe slachtoffers
Wegens voedsel
gebrek
VRIJDAG 29 DECEMBER 1939
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
2),e êalatió der uexg^ane dchepen
NOG DRIE ZWAAR GEWONDEN VAN DE
EXETER OVERLEDEN.
De Britsche admiraliteit heeft Donder
dagavond bekend gemaakt ,dat drie leden
der bemanning van de „Exeter", één der
Britsche kruisers, weik heeft deelgenomen
aan den slag tegen de „Graf Spee", aan de
opgeloopen wonden zijn overleden.
Het totaal aantal dooden onder de be
manning van de „Exeter" bedraagt thans
64, op het totaal van 75.
VERLOREN SCHEPEN.
Het 875 ton groote Britsche s.s. „Moor-
toft" dat verscheidene dagen over tijd is,
moet thans met de uit dertien koppen be
staande bemanning verloren geacht wor
den.
De reederij C. K. Hansen in Kopenha
gen deelt mede, dat de „Jaegersborg", die
met een lading landbouwproducten van
Kopenhagen op weg was naar een Schot-
sche haven, thans als definitief verloren
wordt beschouwd. Het schip had een be
manning var, 18 koppen aan boord. Het lijk
van den assistent-machinist is gevonden en
geidentificeerd.
De Britsche admiraliteit deelt mede, dat
de marinetreiler „Lochdoon" over tijd is en
met de 14 opvarenden verloren geacht
moet worden.
Het 1080 ton metende Deensche s.s. „Han-
ne" is bij de Noord-Oostkust op een mijn
geloopen en gezonken.
Een barkas en een reddingboot zijn
naar zee gegaan om de bemanning van de
„Hanne" bij te staan. De zee in de buurt
van de „Hanne" was vol drijfhout. Aan
bc-ord van het schip bevond zich een be
manning van 16 koppen. Toen de booten
ter plaatse kwamen, zag men dat een der
sloepen van de „Hanne", ondersteboven
ronddreef.
Het blad „Arribameldt, dat het Duit-
sche vrachtschip „Gluecksberg" (2.680 ton)
dat nabij San Lucar de Barrameda aan den
grond is geloopen, achtervolgd werd door
Britsche oorlogsschepen, waarop de Spaan-
sche kanonneerboot „Lauria" op het too-
neel verscheen en het schip waarschuwde,
dat het zich in de territoriale wateren be
vond.
Er schijnt eenige twijfel te bestaan om
trent de identiteit van het Duitsche schip,
dat, naar men zegt, een lading, bestaande
ui', suiker, koffie en metaalwaren aan boord
heeft.
Gisteren was een sleepboot bezig te
trachten het Duitsche schip vlot te bren
gen, doch zonder succes.
Het schip zit vast en de manoeuvres wor
den gehinderd door de nabijgelegen klip
pen, waarop de golven breken.
De gezagvoerder van het Duitsche schip
poogt thans de lading, welke voor een
groot deel uit koper bestaat, te bergen. Ten
gevolge van de woelige zee konden even
wel geen lichters langszij gebracht wor
den.
DE BALANS DER VERLIEZEN
TER ZEE.
Een Duitsche lijst.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
„Van officieele zijde is een statistiek van
de verliezen der koopvaardijvloten van
het begin der vijandelijkheden tot 20 De
cember gepubliceerd.
Volgens deze statistiek staat het, op
grond van bevestigde berichten, vast, dat
134 Britsche schepen, tezamen metende
526.169 b.r.t., 12 Fransche schepen, meten
de 64.759 b.r.t. en 78 neutrale schepen, me
tende 258.209 b.r.t. in totaal dus 225 'sche
pen, metende 849.138 b.r.t., verloren zijn
gegaan.
Met groote waarschijnlijkheid kunnen
verder verloren geacht worden 14 Engel-
sche schepen met een tonnage van 46.425
b.r.t., 4 Fransche, metende 17.233 b.r.t., 20
neutrale schepen met een tonnoge van
37.240 b.r.t. en 17 onbekende schepen, me
tende 78.600 b.r.t. in totaal 55 schepen, me
tende 180.498 b.r.t.
De verliezen van de vijandelijke en neu
trale koopvaardijvolten bedragen derhalve
279 schepen met een tonnage van 1.029635
b,r,t,. Op grond van de van officieele En-
gelsche zijde toegegeven tactiek van ver
zwijgen, moet rekening worden gehou
den met de mogelijkheid, dat de verliezen
aanzienlijk grooter zijn.
Daarentegen zijn in dezelfde periode in
totaal 18 Duitsche schepen, metende 128.689
b.r.t. tot zinken gebracht.
Slechts één daarvan is door den vijand in
den grond geboord. De andere konden tij
dig door de eigen bemanning tot zinken
gebracht worden, alvorens zij in handen
van den tegenstander vielen.
Aan de statistiek is een lijst van de vijan
delijke en neutrale schepen, welker verlies
bevestigd is, toegevoegd. Men wijst er op,
dat de Britsche minister van marine on
langs verklaard heeft, dat geen melding ge
maakt wordt van het verlies van schepen,
wanneer men dat voor den tegenstander
geheim wil houden.
Daarmede, aldus zegt men, is ook de
Britsche statistiek der verliezen voldoende
gekenmerkt. De Duitsche statistiek houdt
geen rekening met berichten, die het ver
lies van schepen mogelijk doen schijnen,
zonder nadere motieven aan te geven.
Britsche tegenspraak.
Naar aanleiding van bovenstaande sta
tistieken verneemt Reuter in gezaghebben
de kringen te Londen, dat tot 27 December
de geallieerde en neutrale verliezen, zoo
als deze geregistreerd zyn, betroffen 205
tot zinken gebracht schepen met een bruto
tonnage van 744.288 ton, als volgt verdeeld:
Britsche schepen: tot zinken gebracht 111
met een bruto tonnage van 421.974; Fran
sche schepn: tot zinken gebracht 12 met
een tonnage van 56.106.
Poolsche verliezen: een schip, dat tot zin
ken is gebracht met een tonnage van 14.294;
neutrale schepen: tot zinken gebracht 81
met een tonnage van 251.914.
Duitsche schepen: tot zinken gebracht
23, met een tonnage van 139.461; Duitsche
schepen, die werden buitgemaakt, waren
tv/intig in aantal met een tonnage van
89.163.
Volgens het Duitsche Nieuwsbureau had
den de geallieerden en neutralen 279 sche
pen verloren met een totaal tonnage van
1.029.635 tegenover Duitschland 18 sche
pen met een tonnage van 128.689.
ZESTIG DUITSCHE SCHEPEN WILLEN
NAAR DUITSCHLAND.
De correspondent van de „Daily Tele
graph" te Buenos Aires meldt:
Mededeelingen uit een aantal Zuid-Ame-
rikaansche havens behelzen, dat ongeveer
60 Duitsche koopvaardijschepen, die bij het
begin van den oorlog een toevlucht heb
ben gezocht, zich gereedmaken uit Berlijn
ontvangen orders uit te voeren en zullen
trachten naar het Rijk terug te keeren. Vol
gens het blad bevinden zich in West-In-
dië 16, in Brazilië 15, in Mexico, Chili en
Peru elk 6, in Argentinië, Uruguay elk 4,
in Costa Rica en Equador 3 schepen en in
Columbië één schip.
DE BRITSCHE CONTROLE OP DE
SCHEEPVAART.
Het Britsche ministerie van economische
oorlogvoering deelt mede, dat er op 26 De
cember in de drie Engelsche controlesta
tions 48 neutrale schepen lagen, waarvan
er 27 Nederlandseh, 7 Noorsch, 5
Deensch, 2 Belgisch, 2 Zweedsch, i Joego-
Slavisch en 1 Letsch.
Minder dan vijf dagen opgehouden wa
ren 12 Nederlandsche schepen, 4 Deensche,
1 Belgisch, 1 Zweedsch, 1 Panameesch en
1 Grieksch.
In de week eindigende op 23 December
heeft de contrabandecommissie de ladingen
gecontroleerd van 123 schepn, die sedert
16 December waren aangekomen alsmede
29 ladingen, die in de voorgaande week
niet behandeld waren. Van het totale aan
tal schepen waren er 30 Noorsch, 28 Ita-
liaansch, 27 Nederlandsch, 15 Zweedsch
10 Deensch, 7 Britsch, 6 Grieksch, 5 Bel
gisch, 5 Finsch, 5 Panameesch en 5 van de
Vereenigde Staten. In geen enkel geval
werd de geheele lading in beslag geno
men. In 89 gevallen werd de geheele la
ding vrijgegeven, hetzij bij eerste onder
zoek, hetzij nadat inlichtingen waren in
gewonnen. Voorts werden 27 ^gevallen be
handeld door middel van het systeem van
vooruitznding van copi-meanifesten en in
24 van deze gevallen werd de lading vrij
gegeven alleen behoudend formeele con
trole der origineele manifesten by aan
komst in de controlestations.
VERKENNINGSVLUCHT BOVEN
NOORD-WEST DUITSCHLLAND.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
deelt mede, dat oj 27 December de lucht
macht een succesvolle verkenningsvlucht
heeft gemaakt boven Noord-West Duitsch
land.
Een van de vliegtuigen is niet terugge
keerd.
Uit Haugesund wordt gemeld, dat een
Zweedsch schip de bemanning van een
Duitsch vliegtuig, dat boven de Noordzee
was neergeschoten, te Kopervik aan land
heeft gezet.
HET FRANSCHE OORLOGSBERICHT.
Het Fransche legerbericht van Donder
dagavond luidt als volgt:
Beperkte activiteit der met elkander in
contact zijnde elementen.
DE LEVERING VAN OORLOGSTUIG
DOOR DE VEREENIGDE STATEN.
Volgens berichten in de bladen staat ter
waarde van vier millioen pond sterling aan
voertuigen, graafmachines, gereedschap
pen, vleesch in blik e.d. in de haven
New York gereed om naar Engeland en
Frankrijk te worden verscheept om aan
het westelijk front te worden gebruikt.
De „Daily Mail" voegt hieraan toe, dat
minstens zestig groote vliegtuigen gereed
staan te Stapleton, de vrijhaven van Sta
teneiland, om te worden verzonden. Bo
vendien staan twintig Sikorsi-vliegtuigen
gereed voor Finland. De „News Chronicle"
deelt mede, dat de Vereenigde Staten in
November ten bedrage van 24 millioen
pond sterling aan oorlogstuig hebben uit
gevoerd, voornamelijk zijn voor dit geld
vliegtuigen gekocht. Frankrijk kocht voor
19 millioen en Engeland voor 3 millioen.
Naar Duitschland, Italië, Japan en Rusland
is geen oorlogstuig verscheept.
Cbig&ieyeCdfteden te MaexmattóA
DE STRIJD IN KARELIë.
De Sovjet-Russische troepen op de land
engte van Karelië staan thans op ongeveer
45 K.M. van Wilborg voor de Mannerheim-
linie. De stad ligt dus binnen het bereik
m de zware Russische artillerie.
Volgens niet bevestigde berichten zou het
commando van het roode Jeger niet tevre
den zijn over de kwaliteit van de munitie,
in het bijzonder de vliegtuigbommen. Ve
len hiervan ontploffen niet en daarom zou
het commando thans trachten munitie uit
Duitschland te krijgen.
De groote koude en de moeilijkheden,
welke bij de campagne tegen Finland wor
den ondervonden, hebben naar de Stock-
holmsche correspondent van de „Basler
Nachrichten" meldt, het Sovjet-commando
gedwongen, de tactiek in Karelië te wijzi
gen. Het vermijdt thans massa-aanvallen,
die tot groote verliezen aan manschappen
en materiaal leiden en beperkt zich ertoe,
patrouilles vooruit te zenden. De corres
pondent is van meening, dat een wijziging
op dit belangrijke punt van het front in
de komende weken vrij onwaarschijnlijk is.
Ongeregeldheden te Moermansk.
Wat den toestand achter het Russische
front betreft, verklaart de correspondent
nog, dat, zoo de berichten zich soms al
tegenspreken, één ding zeker is: de aanvoer
iran levensmiddelen voor de burgerbevol
king van het gebied van Moermansk stuit
op groote moeilijkheden. De ontevreden
heid schijnt onrustbarende vormen aan te
nemen, want de militaire autoriteiten zijn
tot talrijke arrestaties overgegaan en heb
ben het publiek gewaarschuwd tegen het
verspreiden van geruchten.
Uit Helsinki wordt gemeld, dat de ge
ruchten, volgens welke te Moermansk on
geregeldheden zouden zijn uitgebroken be
vestigd worden. Zij zouden hoofdzakelijk
een gevolg zijn van de ontevredenheid, die
gewekt is door het uitblijven van levens
middelen.
Fmsche ski-afdeelingen zijn er n.l. in ge
slaagd den spoorweg naar Moermansk te
bereiken en hem in die mate te beschadi
gen, dat het vervoer bemoeilijkt wordt.
NIEUW RUSSISCH OFFENSIEF IN HET
NOORDEN?
Het feit, dat de Russen begonnen zyn
met den aanleg van een strategischen weg
van de Petsamofjord naar het Zuiden, doet
veronderstellen, dat het roode leger een
nieuw, groot offensief voorbereidt. De Rus
sische aanvallen ten Oosten van Kajaani,
waar de Russen aanzienlijke troepensterk
ten hebben saamgetrokken, na den neder
laag bij Suomussalmi, wijzen er op, dat de
Sovjets Culu willen bereiken, aan de Both-
nische Golf. Ten Noorden van het Ladoga-
meer hebben de Finsche troepen, die op
Sovjet-gebied zijn doorgedrongen, Ruajaer-
vi bereikt.
HET FINSCHE LEGERBERICHT.
Het Finsche legerbericht luidt:
„Te land: Op de Karelische landengte
heeft de vijand zijn aanvallen op Kei ja den
geheelen nacht voortgezet, vanochtend
werden - de aanvallen afgeslagen; de
vijand werd teruggeslagen door een te
genaanval van de andere zijde van het
meer, tot waar zekere troepen hadden
kunnen doordringen. De gevechten waren
zeer hevig en talrijke malen kwam het tot
een strijd van man tegen man.
De Finnen hebben twee Russische com
pagnieën vernietigd. De Russen hebben op
het ijs van het Suvantomeer een groot
aantal dooden achtegelaten. Tusschen Hat-
jalahtenjaervi en Summa is de vyand ge
durende den dag op vier punten tot den
aanval overgegaan. Twee andere aanvallen,
gesteund door tanks, werden tusschen
Salla en Muolaajaervi ondernemen. Alle
aanvallen zijn afgeslagen. In andere secto
ren was de artillerie vrij bedrijvig.
Ten Noorden van het Ladogameer aan
het Oostelijk front levendige activiteit van
patrouilles. Ten Oosten van Lieska, in de
buurt van Kivivaara, is de vijand tot aan
de grens teruggeslagen. Ten Noorden van
Suomussalmi duurde de strijd rondom
Kiantajaervi den geheelen dag voort.
Overigens is er niets van beteekenis te
melden.
Ter zee: Vijandelijke vliegtuigen hebben
getracht kleine aanvallen op objecten langs
de kust te ondernemen. De Finsche kust-
forten steunden de operaties van de land
macht op de Karelische landengte.
In de lucht: Op 27 December was de Sov
jet-Russische luchtmacht zeer actief, zoo
wel in het binnenland als boven het front.
De volgende steden in het Zuidwesten van
Finland zijn door de Russische vliegtuigen
gebombardeerd: Lahti, Tampere, Hameen -
linna en Riihimaeki. Eenige burgers wer
den gewond. De schade was van weinig
beteekenis, behalve te Lahti, waar het stad
huis door brand beschadigd werd. Op ver
scheidene plaatsen hebben de Russische
vliegtuigen getracht de burgerbevolking
door machinegeweervuur te treffen. Aan
het front hebben de bombardementen
door de Russische vliegtuigen onbeteeke-
nende schade veroorzaakt. De Firfsche
luchtmacht heeft verkenningsvluchten on
dernomen: patrouilles hebben achter de
vijandelijke linies aan weerszijden van de
grens militaire objecten aangevallen. Ge
durende den 27sten December zijn volgens
vaststaande gegevens negen Russische
vliegtuigen neergeschoten".
HET RUSSISCHE LEGERBERICHT.
Het communiqué van het Russische
hoofdkwartier luidt als volgt: Op 28 De
cember is niets van belang gebeurd aan
het front.
NACHTELIJK BOMBARDEMENT OP
HELSINKI.
In den afgeloopen nacht heeft Helsinki
het eerste nachtelyke bombardement on
dergaan. Het luchtalarm duurde van half
twaalf tot vijf minuten over twaalf. De
Sovjet-Russische vliegtuigen vlogen hoog
boven de stad in het schitterende maan
licht, twee bommen zyn op de buitenwij
ken van de stad geworpen. Vroeger in den
avond was Kotka gebombardeerd.
BRITSCHE EN ITALIAANSCHE VLIEG»
TUIGEN BIJ DE FINSCHE
LUCHTMACHT.
De correspondent van ae „Daily Tele
graph" te Helsinki meldt vernomen te heb
ben, dat méér dan veertig Britsche en Ita-
sche vliegtuigen in gebruik zijn. Hij voegt
hieraan toe: De Finnen hebben ver over
de duizend geoefende vliegers, die wachten
op de levering van vliegtuigen uit de Ver
eenigde Staten, Groot-Brittannië en andere
landen.
RUSSISCHE CENSUUR OP BERICHTEN
VOOR HET BUITENLAND.
Volgens een mededeeling van de pers-
afdeeling van het volkscommissariaat voor
buitenlandsche zpken zal van heden, Vrij
dag, af de voorcensuur weer worden inge
voerd op alle persberichten van buiten
landsche correspondenten.
De censuur, welke vroeger jarenlang
heeft bestaan voor buitenlandsche persver
tegenwoordigers in de Sovjet-Unie, was in
Mei 1939 na de ambtsaanvaarding van Mo-
lotof als volkscommissaris van buitenland
sche zaken opgeheven.
EEN NIEUWE BEVELHEBBER VAN DE
RUSSEN.
De correspondent van de „Daily Ex
press" te Moscou bericht, dat generaal Gri-
gori Stern, die den veldtocht in Mongolië
tegen de Japaneezen heeft geleid, naar Fin
land is gezonden om generaal Mentzkof,
commandant van het militaire district Le
ningrad, die thans de operaties in Finland
leidt, te vervangen.
Generaal Stern is een beschermeling van
maarschalk Worosjilof.
DE RUSSISCHE GARNIZOENEN
KOOPEN HET SCHOEISEL OP.
De „Aftonbladet" verneemt uit Tallin,
dat de Russische garnizoenen in Estland
alle voorraden sfchoenen en laarzen opkoo-
pen, zoodat voor de bevolking niets meer
overblijft. Eveneens worden groote hoe
veelheden kleeren opgekocht.
ftnltenlandsctie Berichte»
AARDBEVING IN APULIE.
Gisterochtend is in Apulië een aardbe
ving gevoeld. De schok was bijzonder he
vig te Cerignola, Canosa en Minervino,
waar schade zou zijn aangericht.
FELLE KOUDE IN ZUID SLAVIE.
In geheel Zuid-Slavië duurt de felle kou
de voort, in Belgrado was de temperatuur
gisteren gedaald tot 23 graden Celsius be
neden het vriespunt. In het Velebit-gc-
bergte zijn de dorpen omringd door hui
lende troepen wolven en de boeren hebben
om geweren en munitie gevraagd om zich
tegen deze roofdieren te kunnen verdedi
gen.
OOK IN BELGIë SNEEUWVAL.
Ook in Brussel en op talrijke andere
plaatsen in België heeft het gesneeuwd. Te
Sint Veith heeft de sneeuw een dikte van
15 c.m. en te Elsenborn en Robertville een
dikte van 20 c.m.
Men vreest te Boedapest, dat wanneer
de huidige koude nog twee dagen aan
houdt, de Donau niet meer bevaarbaar
zal zijn. Reeds vormt zich ijs op de rivier.
In Roethenie heeft het gisteren 36 graden
gevroren en in Hongarije 20. De stoom-
booten pogen zoo spoedig mogelijk hun
plaats van bestemming te bereiken.
DE MUNITIEDIEFSTALLEN TE DUBLIN.
Miltairen en politie te Dublin zijn nog
steeds bezig met de nasporingen naar de
Zaterdag j.l. tijdens een aanval op een
munitiedepot in het Phoenixpark gestolen
patronen.
Naar schatting zyn reeds dertig arresta
ties verricht. Het onderzoek heeft zich uit
gestrekt over vyf graafschappen, waar
zeer intensief werd gezocht.
Gisteren werden in het graafschap Kil-
dare 24 kisten met munitie gevonden, niet
ver van de plaats, waar de nacht tevoren
een kwart ton kogels was ontdekt. Pa
trouilles zetten het onderzoek voort.
De regeering van Eire heeft een beloo
ning uitgeloofd van 1000 pond sterling
voor dengene, die inlichtingen zal ver
strekken, welke zullen leiden tot het te
rugvinden van de ontvreemde munitie.
Verscheidene militairen van de wacht
van het fort in het Phoenixpark zijn in
staat van beschuldiging gesteld en zullen
voor den rechter verschijnen.
FRAAIE TOESTANDEN IN MEXICO.
In het Mexicaansche stadje Ville Nueva
in den staat Coahuila zijn regeeringstroe-
pen slaags geraakt met „pistolero's" in
dienst van den burgemeester. De gouver
neur van den staat had gehoord, dat de
plaatselijke autoriteiten een terreur uit
oefenden en zond een detachement solda
ten om de orde te herstellen. De comman-
deerende officier geraakte in een woorden
wisseling met de plaatselijke autoriteiten
en werd door de „pistolero's" gedood. Ver
scheidene personen werden gewond.
Katholieken,
Uw eigen Dagblad is
DE LEIDSCHE COURANT
Contact met de strijdkrachten in de lucht. Een verbindingsatdeeling seint met haar .U-lappen'
vliegtuigen bij de oefeningen van het hiederlandsche veldleger