/OOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DEFENSIE-PL ANNEN
Zoo spoedig mogelijk aflossing oudste
lichtingen
De Inmenging van den
Volkenbondsraad
Argentinië eischt Ruslands verwijdering
i
31ste Jaargang No. 9508
clieGou/fco/nt
Adv. en Abonn.-tarieven zie pog 2.
Giro 103003. Postbus 11.
Oproeping jongste lichtingen van buiten
gewone dienstplichtigen
In de Memorie van Antwoord inzake de Defensiebegrooting voor het
komende jaar doet de minister mededeelingen over den dienstplicht, die wij
hieronder samenvatten:
1. Het ligt in het voornemen, eerlang een aantal buitengewone dienst
plichtigen, behoorende tot de jongste lichtingen, in werkelijken dienst
te roepen.
2. De regeering acht het gewenscht, de oudste lichtingen zoo spoedig
mogelijk door jongere mannen te doen aflossen.
3. Reeds werden eenige ploegen van de lichting 1924 met onbepaald klein
verlof gezonden, terwijl verscheidene ploegen van die lichting binnen
kort nullen volgen.
4. Hoeveel oudere lichtingen huiswaarts zullen kunnen vertrekken, kan
thans nog niet worden overzien, aangezien zulks geheel afhankelijk is
van den duur der mobilisatie.
5. Er kan vanwege het voor de opleiding beschikbare kader en materieel
echter geen sprake van zijn, buitengewone dientsplichtigen maar dade
lijk in grooten getale te..gaan oproepen. Het aflossen van gemobiliseer-
den zal zich derhalve n;et in een haastig tempo kunnen voltrekken.
6. Het ligt niet in het voornemen, werkloozen op te roepen ter vervanging
van andere dienstplichtigen.
De minister deelt verder nog mede:
Tot een mogelijke opheffing van de ten
i aanzien van het lidmaatschap der N.S.B.
1 geldende bepalingen kan de regeering
thans nog niet overgaan.
EERSTE OEFENING.
Onder de huidige omstandigheden kan
nog niet worden overzien of in het jaar
1940 gebruik zal werden gemaakt van de
bevoegdheid om de duur der eerste oefe
ning tot 2 jaar te verlengen.
KOSTWINNERSVERGOEDING.
In November-is een nieuwe regeling van
de kostwinnersvergoeding vastgesteld,
waardoor mèer uniformiteit wordt bereikt.
Volgens deze regeling wórdt bij het be
palen van het vergoedingsbedrag ook re
kening gehouden met mogelijke vermin
dering van inkomsten, voor zcover deze
uit de afwezigheid van den dienstplichtige
voortspruiten, doch een algemeene
vergoeding voor bedrijfsschade moet men
hiervan niet verwachten.
Rusland komt niet
ZUID-AMERIKAANSCHE
VERONTWAARDIGING.
De Argentijnsche minister van
buitenlandsche zaken heeft den secre
taris-generaal van den Volkenbond,
Avenol, een telegram doen toekomen,
waarin hij mededeelt, dat zijn regee
ring van meening is, dat de Russische
aanval op Finland de verwijdering van
de Sovjet-Unie uit den Volkenbond
rechtvaardigt.
Uruguay heeft een telegram aan den
Volkenbond gestuurd, waarin verklaard
wordt, dat het zich gedwongen zal gevoe
len, uit den Volkenbond te treden, tenzij
de bond krachtig handelt met betrekking
tot de invasie in Finland.
Uit Rio de Janeiro wordt officieel mede
gedeeld, dat Brazilië bereid is, welke con
tinentale actie ook, met betrekking tot de
invasie te steunen.
Er gaan tot dusverre onbevestigde ge
ruchten in Volkenbondskringen, dat Peru
en Ecuador aan den bond getelegrafeerd
hebben, dat zij het voorstel van Argenti
nië, de Sovjets te royeeren, steunen.
Volgens deze geruchten zouden Chili en
Peru gedelegeerden naar Genève gezon
den henben, hoewel zij reeds bericht zou
den gezonden hebben, dat zij bedankt
hebben.
GEEN REDEN TOT INMENGING.
ZEGT MOLOTOF.
Volgens een mededeeling van den
radiozender van Moskou, verklaart
Molotof in zijn telegrafisch antwoord
aan Avenol, dat de Sovjetregeering
niet kan deelnemen aan de vergade
ring van den Volkenbondsraad en van
ae Assemblee.
In het antwoord zegt de Sovjetre
geering, dat er geen enkele reden is
den Raad en de Assemblée bijeen te
roepen. De Sovjet-Unie verkeert niet
in staat van oorlog met Finland en
bedreigt het Finsche volk niet met
oorlog. Derhalve is een beroep op art.
11 van het Handvest niet gerechtvaar
digd.
Aan dit antwoord voegt de Sovjet
regeering nog toe, dat de personen,
namens wie het verzoek tot bijeen
roeping der Volkenbondsorganen was
gedaan, niet de echte vertegenwoor
digers van het Finsche volk zijn.
WIE ZAL DE RAAD PRESIDEEREN
In Frarrsche diplomatieke kringen wordt
vernomen, dat de Belgische vertegen
woordiger, naar verwacht wordt, de zit
ting van den Volkenbondsraad op Zater
dag a.s. zal presideeren. Eigenlijk had de
Russische vertegenwoordiger moeten pre
sideeren.
Italië is technisch nog steeds lid van den
Volkenbondsraad volgens de bepaling, dat
uittreden uit den Volkenbond eerst twee
jaar na de desbetreffende mededeeling
van kracht wordt. In het geval.van Italië
blijft dit land lid van den Volkenbonds
raad tot Maandag a.s. Er is echter niets
bekend over de voornemens der fascisti
sche regeering.
In welingelichte politieke kringen te
Brussel, is men van meening, dat het niet
onmogelijk is, dat België een zelfde hou
ding zal aannemen als Zuidslavië en zal
besluiten af te zien van het presidentschap
van den Volkenbondsraad.
In dat geval zou het presidentschap aan
Bonvie nomen.
ITALIAANSCH LEEDVERMAAK.
Het beroep van Finland op den Volken
bond, vormt het onderwerp van een arti
kel van Gayda in Giornale d'Italia. Gayda
verklaart, dat het Finsche beroep zeer
leerzaam is, daar het een aanwijzing geeft
voor de geestesgesteldheid in Europa. De
artikelen van het Volkenbondshandvest,
welke voorzien in sancties tegen agressors
bestaan nog steeds. Finland was onafhan
kelijk, en de Russische agressie werd niet
door Finland uitgelokt. Daarom was Fin
land gerechtigd sancties te vragen tegen
Rusland.
T^n aanzien van de berichten volgens
welke Rusland zou dreigen den Volken
bond te verlaten, indien aan het Finsche
beroep gehoor zou worden gegeven, zegt
Gayda, dat tijdens den oorlog de Sovjets
op luidruchtige wijze de rechten der klei
ne naties te Genève heeft verdedigd.
Thans verzet zij zich tegen een stap van
Finland in het geschil, dat door de Sovjet-
Unie zelve is teweeggebracht.
NEDERLANDSCH-INDIE.
Het advies van de Indische regeering
over de plannen tot versterking van de
maritieme verdediging van Nederlandsch
Indië kan binnenkort worden verwacht.
Het ligt in het voornemen met de behan
deling van dit vraagstuk groote spoed te
betrachten
De minister wenscht zich, alvorens de
regeering te dien aanzien haar houding
heeft bepaald, thans nog niet verder uit
te laten over het vraagstuk van de slag
kruisers.
ONZE HANDELSSCHEPEN.
Het ligt, aangezien Nederland geen oor
logvoerende is. uiteraard niet in het voor
nemen thans over te gaan tot het defen
sief bewapenen onzer handelsschepen.
SPERBALLONS.
De ingekomen vrijwillige bijdragen voor
de defensie worden bestemd voor de aan
schaffing van sperballons.
DE
SPION NAGEZAAK
Zorgeloosheid met
gewichtige stukken
WATERSTAATKUNDIGE PLANNEN
ZOUDEN ZIJN ONTHULD.
Met spanning ziet men in departemen
tale kringen het verloop tegemoet van het
onderzoek in de spionnagezaak, waarbij
de referendaris aan het departement van
Sociale Zaken, de heer G. W. F. van Hoe
ven, en de ambtenaar aan het departement
van 'Economische Zaken mr. W. B. J. Buve
betrokken zouden zijn. Zij die zich met dat
onderzoek bezig houden, bewaren een
diep stilzwijgen, maar niettemin doen op
beide departementen tal van geruchten
de ronde, welke een indruk geven van den
aard en de beteekenis dezer aangelegen
heid.
In die kringen hoorde men tevens ver
wondering uitea over het feit, dat iemand,
wiens staatkundige sympathieën zoo de
aandacht hadden getrokken, dat dienaan
gaande uit de Staten-Generaal vragen zijn
gesteld, door een vorige regeering in een
zoo belangrijke functie is gesteld en ge
handhaafd, waardoor hij ambtelijk inzage
kon verkrijgen van voor de kwetsbaarheid
onzer economische en militaire defensie
belangrijke gegevens. Naar verluidt zou
den o.a. plannen voor aan te leggen kana
len zijn gereproduceerd.
Ook bleek ons verwondering te heer-
schen over het feit, dat vaak me uiterst
gewichtige staatsstukken vrij zorgeloos
wordt omgesprongen, zoodat deze onnoo-
dig gemakkelijk in het bereik liggen van
lieden, die er niets mee te maken hebben,
doch die, indien zij kwaad zouden willen,
zonder eenige moeite misbruik van ver
trouwen zouden kunnen plegen.
Op deze wijze zou het dan ook mogelijk
zijn geweest, dat de tweede verdachte ge
gevens omtrent economische onderhande
lingen in handen kreeg, welke hij dan vol
gens de verdenking verder zou hebben
doorgegeven.
Van officieele zijde vernemen wij, dat
het nog niet vaststaat, of in deze spion
nagezaak een beperkte groep betrokken is,
of dat deze naar wijdere vertakkingen
leidt. Het vermoeden tot dit laatste schijnt
tot op heden niet gegrond te zijn.
Men bevestigt thans ook, dat behalve de
beide genoemde verdachten ook een Duit-
scher is gearresteerd, genaamd Sturm, die
langen tijd hier te lande heeft vertoefd en
die van spionnage op uitgebreide schaal
wordt verdacht.
Er zij ook nog aan herinnerd, dat de
eerste verdachte, de heer Van Hoeven,
ook zitting had in den Centralen Raad
voor Ontwikkeling en Ontspanning voor
Militairen.
„Handelsblad".
BINNENLAND
DE GEMOBILISEERDE STATEN- EN
GEMEENTERAADSLEDEN.
Zullen vergaderingen van hun respectieve
colleges kunnen bijwonen.
Op de vraag van het Tweede Kamerlid
dr. I. H. J. Vos, luidende: Wil de minister
bevorderen, dat aan de leden der Provin
ciale Staten en gemeenteraden, die gemo
biliseerd zijn, de gelegenheid wordt gebo
den. de zittingen van de colleges, waarin
zij zitting hebben, bij te wonen, voorzco-
ver militaire belangen zich daartegen niet
verzetten?
heeft de minister van Binnenlandsche
Zaken geantwoord, dat op zijn verzoek de
minister van Defensie maatregelen geno
men heeft, teneinde te bevorderen, dat de
in de vraag bedoelde gelegenheid wordt
geboden.
POLITIEMAATREGELEN IN DEN HAAG.
Verscheidene openbare gebouwen onder
lichte bewaking gesteld.
Verscheidene openbare gebouwen in
Den Haag zijn vandaag onder lichte be
waking van de rijkspolitie geplaatst. Zon
dagavond zijn kleine detachementen van
de rijkspolitie uit de provincie gearriveerd.
Naar wij vernemen, is voor dezen maatre
gel geen bepaalde aanwijsbare reden aan
wezig. Hij vloeit voort uit den wer.soh der
autoriteiten, in het algemeen het politie
toezicht in 's-Gravenhage te versterken.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
KONING GEORGE AAN IIET FRONT
IN FRANKRIJK. (2de blad)
IIET RUSSISCH-FINSCHE CONFLICT
VOOR DEN VOLKENBOND. (1ste blad).
DE RUSSEN STUITEN IN KARELIc OP
GROOTE MOEILIJKHEDEN. (2de blad).
Binnenland
NIEUWE DEFENSIE-PLANNEN VAN
DE REGEERING. (1ste blad).
MIJN OP TEXEL ONTPLOFT. GROOTE
SCHADE. (2de blad).
LOONSVERIIOOGING VOOR MEUBEL
MAKERS EN BEHANGERS.
Indien noodig later ook een duurtetoeslag
Onderhandelingen tusschen werkgevers
en werknemers in het meubelmakers- en
behangersbcdrijf hebben tot overeenstem
ming geleid over een loonsverhooging, die
op 1 Januari a.s. van kracht zal worden
en over duurtetoeslagen, die zoo noodig,
gedurende het jaar 1940 ziullen worden
verstrekt.
Namens de werkgevers werden de on
derhandelingen gevoerd door de Bond
van Meubelmakersfabrikanten en de Ka
tholieke Patroonsorganisatie, namens de
arbeiders door de moderne, de R.K. en de
christelijke bonden. Besloten werd, dat de
collectieve arbeidsovereenkomst, die op 2
Maart 1940 eindigt, voor een jaar zal wor
den verlengd.
Voorts werd overeengekomen:
1. Loonsverhooging. Met ingang van 1
Januari a.s. zullen de loonen voor de ge
zellen van 21 jaar en ouder met twee oent
per uur worden verhoogd; voor de gezel
len van 20 jaar en jonger wordt 1 cent
loonsverhooging gegeven.
2. Duurtetoeslag. In April 1940 zulleh de
indexcijfers van hst Amstcrdamsche Bu
reau voor do Statistiek voor de maand
Maart 1940 vergeleken worden met die van
December 1039. Mochten de kosten van het
levensonderhoud dan met drie of meer
procent gestegen zijn, dan zal een over
eenkomstige duurtetoeslag op de loonen
worden gegeven.
Verder zullen ell: kwartaal de indexcij
fers met elkaar vergeleken worden en
ieder keer, dat deze met drie procent of
meer zullen zijn geslegen, zal een overeen
komstige duurtetoeslag op de loonen wor
den gegeven.
Verder zullen elk kwartaal de indexcij-
fero met elkaar vergeleken worden en
ieder keer, dat deze met drie procent of
meer zullen zijn gestegen, zal een overeen
komstige duurtetoeslag worden gegeven.
Als de prijsbeweging zich echter weer
in tegengestelde richting zou begeven en
de kosten van het levensonderhoud dus
weer zouden dalen, kan de duurtetoeslag
weer met een evenredig percentage wor
den verlaagd.
VAN BORKUM TOT DEN HELDER
GEEN VUURTORENS.
Om ongelukken te voorkomen.
Aan de zeekust in het Noorden des lands
heersoht des avonds en in den nacht vol
strekte duisternis. In dit gebied, waar in
normale tijden de kruislichten der vuurto
rens elkander in den nacht zwiepend groe
ten en den varensmar. den veiligen weg
wijzen, daar is thans alle wegwijzend licht
gedoofd. Ook onze Waddeneilanden liggen
er in het nachtelijk duister, en in de dor
pen met hun schaarsehe lantaarnv^rlich
ting mist men het vuurtorenlicht noode.
Er is gevraagd, waarom het kustgebied
tusschen Borkum en Den Helder niet be-
vuurd is. „Gezond leekenverstand zoo
redeneeren velen oordeelt dat, juist in
contrast met de kusten der oorlogvoeren
de landen, de kusten der neutralen wèl
bevuurd behoorden te zijn, omdat daar
door onopzettelijke schending van die neu
traliteit door zee- en luchtschepen mak
kelijker wordt vermeden."
Er zij hier op gewezen, dat in den ge
troffen maatregel zin en logica allerminst
zoek zijn. Wanneer wij onze vuurtorens
aan den vaarweg van Schiermonnikoog tot
Den Helder des nachts hun licht lieten
uitzenden, dan zouden wij den weg wijzen
aan ieder die er gebruik van wenschte te
maken. Zoo zou men bijvoorbeeld een En-
gelsch schip, bijgelicht door onze vuur
torens, in den nacht den weg wijzen naar
Bems of Wezer, hetgeen ons ongetwijfeld
met Duitsohland in moeilijkheden zou
brengen.
Bovendien zouden onze vuurtorenlichten
andere schiepen in de verleiding kunnen
brengen, het vaarwater langs onze Noord
kust als veilig te gaan beschouwen, wat
het, gelijk bekend, thans allerminst is. Bij
bevuring van dit kustgebied zou men wil
lens en wetens ongelukken in de hand
■werken. ,.Vad."