Hoe de Russen Finland aanvielen De reactie van de buiten wereld Bombardement van Helsinki Op de Russische agressie Brandgloed kleurt den hemel LUCHTVAART Schaarsch oorlogs nieuws Daladier krijgt volmachten SCHEPT HOED! VRIJDAG 1 DECEMBER 1939 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. t> VEERTIG DOODEN TE HELSINKI. Sovjet vliegtuigen hebben gisteren Helsinki gebombardëerd. Verscheidene bommen kwamen neer bij het gemeen telijk ziekenhuis. Om 14.15 uur was het signaal gege ven, dat alles veilig was, maar reeds om 14.45 (plaatselijke tijd) zag men zeven Russische bommenwerpers van de zeezijde de hoofdstad naderen. Ver scheidene deelen der stad werden ge bombardeerd en de projectielen vielen o.a. nabij het gemeenteziekenhuis. De toestellen verdwenen in de richting van de Russische grens. De Finsche radio heeft medegedeeld, dat bij het bombardement van Heisin. ki veertig personen werden gedood en 120 gewond. De slachtoffers zijn meest vrouwen en kinderen, waarvan twee beneden acht jaar. Bij een aanval op Lathl werden vier personen gedood en dertien gewond. Als gevolg van de brandbommen welke door de Russische vliegtuigen werden uit geworpen, staan vele huizen te Helsinki in brand. De vliegers lieten een groot aan tal bommen vallen. Het hoofdstation, dat het meest moderne genoemd wordt van Europa, was vol vrou wen en kinderen, die naar het platteland wilden uitwijken. Naar verluidt zal vandaag de gedwon gen evacuatie van de Finsche hoofdstad worden gelast. Tijdens den luchtaanval op Viipuri zijn personen gedood. Het Amerikaansche staatsdepartement -'•eeft bericht ontvangen, dat gedurende den laatsten luchtaanval op Helsinki 15 Rus sische vliegtuigen bommen geworpen heb ben in de onmiddellijke nabijheid van de Amerikaansche legatie. De Amerikaansche gezant, Arthur Schoenfeld, heeft geseind, dat tot op 'n afstand van 3 huizenblokken van de legatie gebouwen in brand staan. In verband daarmede heeft de gezant een nood bureau geopend in het hotel Bad Gran- kulla even buiten do stad. Het personeel der legatie wordt naar dit hotel geëva cueerd. BOMBARDEMENTEN OP ANDERE FINSCHE STEDEN. Onder de steden, waarvan bericht la ont vangen, dat zij gebombardeerd ztfn, be vindt zich de zeehaven Kotka, op 70 mijl ten Oosten van Helsinki. Na een luchtaanval van gistermorgen staat het ziekenhuis van Enso, naar ge meld wordt, in brand. Ook Abo is gisteren gebombardeerd. DE VLIEGVELDEN IN ESTLAND KONDEN METEEN DIENST DOEN! Gemeld wordt, dat de meeste Russische vliegtuigen, die gisteren Finland hebben aangevallen, hun basis hebben in vliegvel den, waarvan Rusland zich heeft verzekerd in Estland en andere Oostzeestaten. Gister, avond stonden te Helsinki nog steeds huizen in brand, welke door de Russische aanval len waren getroffen, De stad was volko men verduisterd, doch de hemel was rood gekleurd, terwijl op straat de doordrin gende lucht van brandend hout merkbaar was. Verscheidene bommen van hooge ont ploffingskracht en van een gewicht van 200 pond zijn in de buurt van de haven op onbeschermde huizen terechtgekomen. Tot de huizen, welke getroffen werden, be hoort dat van dr. Berg, den leider van het Finsche nieuwsagentschap, die op dat oogen- blik op zijn kantoor was. Ook de ruiten van het gebouw der Russische legatie zijn gesprongen. De bommen hebben ook een laboratorium vernield, waardoor chloor gaswolken ontstonden. RUSSEN BEZETTEN FINSCH GEBIED. De Russische troepen hebben het Finsche isschers-schiereiland aan de Noordelijke IJszee bezet Volgens vanochtend uit Terijoki op de landengte van Karelië ontvangen berichten, worden daar hevige gevechten geleverd. Dc Russen vallen met zware artillerie en vliegtuigen voortdurend de Finsche verde- digings-linies aan. Toch hebben de Finnen opeenvolgende aanvallen der stoottroepen afgeslagen. Het officieele Finsche persbureau meldt, dat de Sovjet-troepen de Finsche grens overschreden hebben te Hyrsylae en Kaea- naesenke. De Russische troepen hebben het eiland Seiskari in de Finsche Golf bezet, gelegen op 40 mijl ten Westen van Kroon- stadt. Na een beschieting uit zee hebben de Russische troepen de haven Terijoki, ongeveer tien mijl van de Sovjetgrens ge legen, bezet. Tijdens het bombardement op het vliegveld van Helsinki is een Fin sche soldaat gedood. Volgens een onbevestigd bericht uit Stockholm zouden de Sovjettroepen geland zijn op het eiland Hango na een bombarde ment uit de lucht. De landengte van Ka relië wordt aangevallen te land, ter zee en uit de lucht. Naar gemeld wordt, bieden de Finnen hier heldhaftigen tegenstand. „GEDWONGEN DOOR FINSCHE PROVOCATIES." Wat Moskou meldt De officieele mededeeling over het op treden tegen Finland, die Donderdagavond over alle Russische zenders is uitgezonden, zegt o.m.: „In den nacht van 29 op 30 November hebben zich aan de Sowjet-Russisch-Fim- sche grens verscheidene nieuwe incidenten voorgedaan. Om twee uur des nachts over schreed bij het dorp Kowaino, ten Noorden van het Leadogameer, een groep Finsche soldaten de grens en viel de Sowjet-Rus- sische grenswacht aan. De Finsche afdee- lingen werden met groote verliezen terug geslagen. Om 3.15 uur opende een andere sterke afdeeling Finsche troepen bij het dorp Raasuli op de Karelische landengte machinegeweervuur op de Sowjet-troepen. De aanvallers werden ook hier teruggesla gen. Daarbij werden door de Sow jettroe pen, in de nabijheid van het dorp Kor- mianki tien Finsche soldaten en een on derofficier gevangen genomen. Om vier uur des morgens trachtte een verdere afdeeling Finsche troepen op de Karelisohe landengte bij het dorp Termo- lowo een aanval te ondernemen, doch zij werd door de Sowjetroepen met machine geweervuur teruggedreven. Met het oog op deze nieuwe provocaties met gewapende overvallen van den kant der Finsche troepen heeft het opperbevel van het roode leger den troepen het bevel gegeven op 30 November om acht uur des morgens de Rpssisch-FLnsohe grens te overschrijden. Afdeelingen van het roode leger rukten onmiddellijk op verscheidene punten van de grens op en wel op de Ka relische landengte over een diepte van 10 tot 15 K.m. ten Westen van de grens en van uit Petrosawodsk tot aan het meer Suojaty. Op de Karelische landengte wer den door de Sowjettroepen verscheidene dorpen en spoorwegstations bezet. De stad Taelioki is reeds bereikt. Bij den opmarsch werden door de Sowjettroepen eenige do zijnen gevangenen gemaakt. Tegelijkertijd ondernam de Sow jet-Rus sische luchtmacht ond-.nks de ongunstige weersonstandigheden verkenningsvluchten boven het gebied van Finland en bombar deerde de vliegvelden van Viipuri en Hel sinki. Wat Helsinki meldt. Het persbureau van het Finsche ministe rie van buitenlandsche zaken heeft gister avond het eerste Finsche communiqué over de vijandelijkheden gepubliceerd, dat als volgt luidt: „De Sovjet-Russische troepen zijn zon der oorlogsverklaring die grens overgetrok ken. Op verscheidene plaatsen konden zij op Finsch gebied doordringen, doch zij werden door onze troepen teruggedrongen. Ten Noorden van Ladoga zijn twee Rus sische tanks door onze troepen, die nergens de grens hebben overschreden, vernield. Helsinki is verscheidene keeren blootge steld geweest aan aanvallen uit de lucht, deze aanvallen waren vooral funest voor de burgerbevolking en hebben talrijke slachtoffers geëisoht, vooral onder de vrouwen en kinderen. Het aantal slacht offers is niet bekend. Ook Lahti werd ge bombardeerd, de materieele schade is hier gering, doch vier personen werden gedood en dertien gewond. Het eiland Hangoe is eveneens gebombardeerd, hier werden verscheidene personen gewond en één ge dood. Op verscheidene plaatsen werden de spoorlijnen gebombardeerd, doch zonder resultaat. De Russische vloot heeft de kust op ver scheidene plaatsen gebombardeerd. Men merkt op, dat het moreel onder de troepen zeer goed is. Te Helsinki zijn zeven of acht huizen in brand gevlogen, de technisohe hoogeschool is vernield. Bij het bombardement van Vi- borg zouden negen personen zijn gedood. De aanval op Hangoe werd te half twaalf in den ochtend ondernomen door vier Rus sische vliegtuigen, alle bommen vielen iin het water. Te 14.40 uur naderden de bom menwerpers opnieuw boven Hangoe en thans werd één person gewond. De stad Marienhamm is in duisternis gehuld. De regeering is in voltallige zitting met gesloten deuren bijeengekomen. De Ka mers hebben de regeering hun vertrouwen gegeven." DE POSTVLUCHTEN OP NED. INDIë. De positie der K. L. M. postvliegtuigen op de Indië-lijn was gisteravond als volgt: Op de uitreis landde de „Buizerd" te Jodhpur. Op de thuisreis arriveerden de „Wie lewaal" te Basra en de „Pelikaan" te Medan. Van het Westfront FRANSCH LEGERBERICHT. Het Fransche legerbericht van gister avond luidt: „Gewone activiteit van de patrouilles, Eén van onze torpedobooten heeft met suc ces een vijandelijke duikboot aangeval len". DE LUCHTOORLOG. Het Britsche ministerie van luchtvaart deelt mede, dat twee Britsche vliegtuigen een Duitsch watervliegtuig boven de Noordzee hebben neergehaald. Een Noorsch schip heeft de bemanning gered. Nader wordt uit Oslo gemeld, dat de vier Duitsche vliegers, die op de Noordzee ge red zijn, in Kristiansand zijn aangekomen. Hun zal toestemming worden gegeven naar Duitschland terug te keeren, omdat zij ge red zijn buiten de territoriale wateren. Het Britsche ministerie voor luchtvaart deelde gisteravond nog mede: Twee gevechtstoestellen van de R.A.F. hebben Donderdagmorgen een vijandelijk vliegtuig in een dikken wolk ontmoet ten Noorden van Firth of Forth. De gevechts toestellen vuurden een aantal salvo's af en de vijand week terstond in den nevel in Oostelijke richting. Het toestel werd niet meer gezien. DE ZEE-OORLOG. Engelschen leggen nieuw mijnenveld. Engeland heeft een nieuw mijnenveld gelegd in de Noordzee, ongeveer halver wege de monding van de Theems en de Schelde. Het veld beslaat 300 vierkante mijlen. De koopvaardij tusschen Engeland en Nederland passeert normaliter in de nabijheid van het nieuwe mijnenveld en ook de scheepvaart uit Scandinavië zal een omweg moeten' maken om naar de Theems of het Kanaal te komen. De admiraliteit heeft gisteravond de po sitie van het nieuwe mijnenveld opgege ven en daar de waarschuwing aan toege voegd, dat schepen, die dit gebied binnen varen, zulks op eigen risico doen. Uit New Castle wordt gemeld, dat het s.s. „Sheaf Crest" (2730 ton) gisteren aan de Zuidoostkust op een mijn is geloopen. 29 geredden zijn aan land gebracht. Verschei dene waren gewond. Veertien overleven den werden door een oorlogsschip aan land gebracht in een haven aan,de Oostkust en de andere 15 werden aan wal gezet door een reddingboot. De gewonden zijn in een ziekenhuis opgenomen. De gezagvoerder en vijf leden der be manning van een Grieksch stoomschip, dat op 160 mijl ten Westen van Ierland gezon ken is, zijn opgepikt door een Noorsch schip, naar is medegedeeld door een Os- loschen reeder van dit schip. De mannen hadden veir dagen in een boot rondge zwalkt en waren uitgeput. Zij vreezen, dat de 22 andere opvarenden van het gezon ken stoomschip verloren zijn. Een onklaar geraakte duikboot. Het Noorsche Telegraaf Agentschap meldt: Twee Brftsche torpedojagers verschenen gistermorgen in de Mastrafjord bij Sta>an- ger, gelijk met een onderzeeër, welke waarschijnlijk onklaar was geraakt. Een Noorsch oorlogsschip ging op onderzoek uit. De duikboot zal waarschijnlijk te Sta- vanger in hét dok gebracht worden. OPHEFFING VAN PARLEMENTAIRE ONSCHENDBAARHEID DER COMMUNISTEN. Een zitting met schorsingen. Als gevolg van het gisteren gemelde in cident door de aanwezigheid in de Kamer van den communistischen afgevaardigde Florimond Bonte, heeft de Fransche regee ring in het bureau van de Kamer een machtiging tot achtervolging ingediend strekkende tot opheffing van de parlemen taire onschendbaarheid, welke de tien ge vluchte communisten dekt. Na hervatting van de zitting heeft Herriot de Kamer van het regeeringsvoorstel in kennis gesteld. Er werd een commissie van onderzoek benoemd en de zitting werd geschorst. De Kamer heeft de zitting hervat om 16.10. Drouot nam het woord namens de commissie, belast met het onderzoek naar het verzoek tot opheffing der parlementaire onschendbaarheid van elf communistische afgevaardigden, ingediend door den mili tairen gouverneur van Parijs. Het voorstel werd met handopsteken aangenomen, waarna de vergadering opnieuw werd ge schorst. Te 17.30 is de zitting van de Kamer ten derden male hervat. De voorzitter van de Kamer, Herriot, herinnerde eraan, dat de regeering onmiddellijke behandeling vraagt van het ontwerp van wet tot wij ziging van de wet op de organisatie van het land in tijd van oorlog. De rapporteur van de financieele com missie, Schuman, deed een tegenvoorstel, dat tot strekking had niet de wet te wij zigen, doch een speciale wet aan te nemen. Dit tegenvoorstel neemt de tekst van de regeering over, doch voegt hieraan toe, dat de decreten van de regeering binnen een maand door het parlement moeten worden goedgekeurd. Minister-president Daladier verklaarde Voorzichtige laai van Chamberlain UITEENZETTING IN LAGERHUIS. In het Engelsche Lagerhuis heeft Cham berlain, bij de bespreking van het conflict tusschen Rusland en Finland gezegd: De houding der Finsche regeering gaf van het begin af aan geen blijk van provocaties. Het is bekend, dat de Finsche nota, welke te Moskou werd overhandigd, onmiddel lijk voor de verbreking der diplomatieke betrekkingen, zeer verzoenend van toon was. Slechts enkele uren nadat Molotof zijn ra diorede had gehouden, trokken de Sovjet troepen het gebied van Finland binnen, en lieten zij bommen vallen op een vlieg veld in de buurt van Helsinki. Vernomen wordt, dat Hensinki en ande re centra gebombardeerd zijn, in sommige gevallen met verlies van menschenlevens. De regeering betreurt ten zeerste dezen nieuwen aanval op een klein onafhankelijk land, welke moet leiden tot nieuw leed en verlies. VERONTWAARDIGING IN LONDEN. De eerste berichten over de Russische agressie tegen Finland hebben in Engel sche diplomatieke kringen diepe veront waardiging gewekt. Tot dusver weigert men eenig commentaar, doch constateert men, dat de gebeurtenissen voor de Brit sche regeering aanleiding vormen de kwes tie te bestudeeren en de gedragslijn vast te stellen. DE REACTIE TE WASHINGTON. De aanval op Finland heeft te Washing ton algemeene verontwaardiging gewekt. Sommige senatoren willen in de komende zitting van het congres voorstellen de di plomatieke betrekkingen met de Sovjet- Unie af te breken, op grond van het feit, dat het vraagstuk van de schulden van de regeering-Kerenski nog niet is geregeld. In diplomatieke kringen is men meer ge matigd, aangezien Finland het aanbod van goede diensten heeft aanvaard, zoodat nog een mogelijkheid bestaat het geschil met de autoriteiten te Moskou te bespreken, terwijl afbreken van de diplomatieke be trekkingen zou kunnen leiden tot een toe nadering tusschen de Sovjet-Unie en Ja pan, waardoor het vraagstuk in het Verre Oosten nog moeilijker zou zijn op te los sen, nu zich dit vraagstuk met des te meer klem naar voren dringt, aangezien 26 Ja nuari a.s. het handelsverdrag tusschen de Vereenigde Staten en Japan komt te ver vallen. ZEER ONGUNSTIGE INDRUK TE ROME. Het nieuws, dat Rusland een militaire actie tegen Finland is begonnen, is in poli tieke kringen te Rome zeer ongunstig ont vangen. Ofschoon geen officieel commentaar ver krijgbaar was, hebben bevoegde kringen aangeduid, dat de campagne tegen het communisme, die in de laatste 14 dagen in de Italiaansche pers gevoerd wordt, nog intensiever zal worden. BEZORGDHEID VAN DE „OSSERVATORE". De tragische ontwikkeling van de Rus- sisch-Finsche spanning verwekt een golf van verontwaardiging in de geheele be schaafde wereld, schrijft de „Osservatore Romano". De ontketening der vijandelijk heden tegen Finland, zoo vervolgt het or gaan van het Vaticaan, is niet slechts een agressie tegen de onafhankelijkheid van dit land, maar ook een bedreiging voor verderen voortgang van het communisme in Europa. Het lot van geheel Noord-Euro pa is voor een groot deel verbonden met het lot van Finland. WAT DE JAPANSCHE PERS ERVAN ZEGT. De vanmorgen verschenen Japansche dagbladen brengen groot opgemaakt de berichten uit Europa over de Sovjet-Russi sche aanvallen ter land, ter zee en in de lucht op het Finsche gebied. In een hoofdartikel wijzen de bladen echter, dat de regeering het tegenvoorstel van de financieele commissie niet kon aan vaarden. Het land is in oorlcg en heeft te genover zich regeeringen, die snel en in het geheim kunnen handelen. Het zou voor spreker niet mogelijk zijn te werken, in dien hij niet de volmachten krijgt, welke worden gevraagd. Nadat te 18.40 de zitting opnieuw ge schorst was, stelde Daladier In de avond zitting de kwestie van vertrouwen met het gevolg, dat het amendement met 309 tegen 189 stemmen werd verworpen. De Kamer heeft vervolgens met 318 te gen 175 stemmen het ontwerp der vol machten aan de regeering aangenomen. van het Nisji-Nisji-Sjimboen concern'erop, dat Sovjet-Rusland onredelijke eischen aan Finland heeft gesteld met gebruikma king van de huidige verwarring in Europa, welke Finland in een geïsoleerde positie heeft geplaatst, evenals Estland en Let land. Sovjet-Rusland streeft naar uitbreiding van zijn invloed naar het Baltische gebied en maakt gebruik van dén chaotischen toe stand in Europa om een directe bedreiging van Duitschland evenals een indirecte van Engeland en Frankrijk uit den weg te rui men. Hieraan voegt het artikel toe, dat de Sovjet-Russische opmarsch naar de Oost zee in omgekeerde richting een bedrei ging kan vormen voor Duitschland, of schoon Duitschland op het oogenblik niet in staat is iets te ondernemen te dien aan zien, aangezien het zijn handen vol heeft met den strijd tegen Engeland en Frank rijk. Het artikel voorspelt, dat de Sovjet-Rus sische opmarsch naar de Oostzee waar schijnlijk in de toekomst een Sovjet-Rus sischDuitsch conflict zal worden en be sluit, dat zelfs wanneer de Sovjet-eischen met geweld verwezenlijkt worden, zulks de veiligheid van Sovjet-Rusland niet zal verhoogen noch het Sovjet-Russische pres tige zal versterken. DE WEERKLANK IN ZWEDEN. Het eerste commentaar van Zweden op de Russische agressie jegens Finland ver scheen in het avondblad „Allehanda", dat uiting gaf aan zijn diepen afkeer over deze Russische actie, welke getuigt, dat Euro pa beheerscht wordt door den geest van geweld. Het blad meent, dat het misschien alleen om een gewapend optreden gaat teneinde Finland te dwingen den Russen af te staan, wat zij vooraf geëischt heb ben. SYMPATHIEBETOOGING VAN NOORSCHE STUDENTEN. Honderden studenten hebben te Oslo een sympathiebetooging gehouden voor de Finsche legatie. Diep bewogen dankte de Finsche gezant de menigte, waarop de be- toogers de Finsche en Noorsche volksliede ren zongen. Finsche uitgewekenen zijn per boot in Soervaranger in Noordoost-Noorwegen aangekomen. Een zware verkoudheid D geneest men spoedig door inwrijving en inademing van Dam po. Pot 50. Doos 30 ct. Bij Apoth. en Drorlsteo. ampO daar lucht Ja van opt Buitenlandsche Berichte» SPOORWEGONGELUK IN ROEMENIE. Twintig dooden, zestien ernstig. Op de in aanleg zijnde spoorlijn tusschen de steden Harca en Avrio (district Sibiu) heeft zich een ernstig spoorwegongeluk voorgedaan. Een trein, waarop constructie materiaal Werd vervoerd en waarop zich 59 arbeiders bevonden, is van de helling af gegleden. Er zijn twintig dooden en zestien ernstig gewonden. Er wordt een onderzoek ingesteld. AMERIKAANSCHE TORPEDOJAGER AAN DEN GROND GELOOPEN. Het Amerikaansche ministerie van mari ne heeft medegedeeld, dat de Amerikaan sche torpedojager „Reuben James" op on- veer 15 mijl van de vuurtoren Lobos Cay aan de Cubaansche kust aan den grond is geloopen. Sleepbooten zijn uitgevaren om het. sohip vlot te sleepen. Dit is de tweede Amerikaansche torpedo jager, welke deze week aan den grond is geloopen. De eerste was de „H, Yarnell", die bij Norfolk in Virginie strandde. KATHOLIEK COMITÉ VAN ACTIE „VOOR GOD" Dit alles heb Ik U gezegd, opdat ge vrede moogt heb ben in Mij. In de wereld hebt ge verdrukking te lijden maar schept moed Ik heb de wereld overwonnen. Joan. 16 33.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 6