Een ultimatum van Moskou
Skinache tegeexing. afqeUeden
RUSSISCHE
DRUK
VRIJUAü 1 ÜLLtMBtK 1939
31ste Jaargang No. 9505
S)e Cekl&ch^Soti/fca/nt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Macht recht
Een mensch, die niet in verzet komt te
gen onrecht, dat geschiedt, is een verlo
ren mensch verloren, in dezen zin, dat
hij aan de elementaire eischen van het
Christendom practisch niet meer voldoet
en hij moge nog zoo „voornaam" schij
nen evenmin beantwoordt aan de pri
maire eischen an cultureelen aard.
Natuurlijk behoeft dat verzet zich niet
per se en altijd te demonstreeren in....
vechten.
Zeker, de omstandigheden kunnen, zoo
wel voor den enkeling als voor een volk,
„gewapend verzet" aanwijzen als plicht
van eer. Maar er kunnen ook omstandig
heden zijn, welke een „gewapend verzet"
overbodig en nutteloos maken dus ma
ken tot een dwaasheid, den redelijken
mensch, die overlegt en in de toekomst
tracht te zien, eigenlijk onwaardig.
De allerergste decadentie, het meest
weerzinwekkende verval van de cultuur
openbaart zich in het feit, dat men macht
stelt in de plaats van recht. Soms nog
eenigermate bedekt onder mooie woorden
over recht, maar vaak ook héél bruut!
Macht in de plaats van recht schept een
afschuwelijke samenleving schept den
toestand, waarin de wereld nu verkeert!
Al kan 't moeielijk zijn in bepaalde geval
len aan te wijzen, dat door een bepaalden
leider van een bepaald volk als richtsnoer
van zijn handelen macht is gesteld in de
plaats van recht in vele gevallen is het
zonneklaar, dat zulks geschiedt. Men
durft dan spreken van het recht van den
sterkste, alsof dat recht, als zoodanig, een
recht is in eigenlijken, in moreelen zin;
alsof op deze wijze niet in de plaats van
recht wordt gesteld macht brute
macht!
Met de onverzettelijkheid, die een we
zenlijk element is in ons Christen-zijn,
moeten wij ëen zoogenaamd recht, dat
niet geestelijk en zedelijk gegrond is, d a t
geen recht is, maar dat niets anders
is dan macht, niet als recht willen er
kennen, hoe machtig het zich ook als zoo
danig wil aandienen en opdringen.
Heel het Nederlandsche volk althans
voorzoover het eer en geweten heeft we
ten vrij te houden van het heidensch en
menschelijk: macht recht! voelt die
pen afkeer voor het machtsvertoon van
het groote Rusland tegenover het^ kleine
Finland. Hier heeft zich, bruut, macht ge
steld in de plaats van recht!
Arm Finland!
De verontwaardiging, die in ons kropt
eij wrokt tegen zooveel onrecht over
heel de wereld, bedreven door leiders
vanj volkeren, moeten wij een uitweg ge
ven.
En die uitweg is deze:
Wij willen zorgen, dat in eigen doen
en laten het recht heersche en het af
schuwelijke en verderfelijke macht
recht geen toegang vinde.
Wjj willen de heerschavpij van het
recht propageeren bij anderen, in handel
en verkeer, in alle onderlinge verhoudin
gen.
En dan vertrouwen wij op God. Wij den
ken aan deze versregels van Guido Ge-
zelle als geschreven voor in vertwijfelende
onrust levende menschen van dezen tijd:
Verbetert eerst u zeiven, daar 't
en moet en kan geschieden.
Helpt andre menschen volgen, en
betrouwt op God, gijlieden!
FINSCHE REGEERING OP BREEDER
BASIS.
HELSINKI, 1 December. (A. N. P.).
Volgens een mededeeling van het Finsche
Nieuwsbureau werd vanochtend om elf uur
het besluit genomen een wijziging in de
regeering te brengen, tenein alle parlemen
taire groepen in de regeering vertegenwoor
digd te doen zijn.
Volgens een telegram van Reuter uit
Helsinki was vanochtend om elf uur het
bericht, dat de regeering van Cajander af
getreden, nog niet bevestigd, doch kon dat
aftreden wel ieder oogenblik worden ver
wacht
Adv. en Abonm-tarleven zie pag 2.
Giro 103003. Postbus 11.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Roosevelt richt zich tot beide fronten
Een niet-bevestigd bericht uit Helsinki meldt, dat Rusland een ultimatum gericht
heeft tot Finland.
Dit ultimatum zou hierop neerkomen, dat, tenzij Finland alle Sovjet-Russische
eischen vóór hedennacht drie uur zou hebben ingewilligd, het land verwoest zou
worden.
Vannacht om twee uur was het Finsche parlement, dat Donderdagavond om acht
uur bijeen was gekomen, nog in vergadering bijeen.
Hedenmorgen werd uit Helsinki vernomen, dat de Finsche regeering is afgetrel
den en dat een nieuwe regeering wordt gevormd, waarin Kivimaeki minister van
buitenlandsche zaken zal worden.
De nieuwe regeering zal waarschijnlijk vandaag nog onderhandelingen met de Sov
jets beginnen, nadat een wapenstilstand zal zijn tot stand gebracht.
Tanner, de socialistische minister van Financiën, zal het nieuwe kabinet vormen.
Kivimaeki is van December 1932 tot October 1936, minister-president geweest. Hij
is jurist; hij is stichter der universiteit van Abo. De nieuwe minister van buitenland
sche zaken is 53 jaren.
De Finsche regeering heeft Moskou doen weten, dat het kabinet Cajander is afge
treden.
Het Finsche langegolfstation van Lathi heeft in zijn ochtenduitzending nog geen
melding gemaakt van een aftreden der Finsche regeering.
DE RUSSISCHE AANVAL OP DEN
EERSTEN DAG.
Volgens de laatste berichten die in Hel
sinki ontvangen zijn aan het einde van den
eersten dag der vijandelijkheden schijnt
het wel, dat de Russische strijdkrachten be
halve het ondernemen van luchtaanvallen
op de hoofdstad, de groote steden, de in-
dustrieele centra en de verbindingswegen,
offensieven van zeer verschillenden aard
tot ontwikkeling hebben gebracht op drie
punten.
De voornaamste aanval werd met aan
zienlijke strijdkrachten ingezet tegen de
versterkte stellingen van Finland op de
Karelische landengte. Deze aanval wordt
niet alleen gesteund door het zware ge
schut van Kroonstad, dat vuurt op de
Westkust der landengte maar ook door de
luchtmacht. De Russische troepen treden
voorzichtig op daar zij de sterkte kennen
der Finsche stellingen.
De tweede aanval komt tot ontwikkeling
ten Noorden van het Ladogameer, ko-%
mende uit de Russische streek van Aunus,
waarbij gepoogd wordt op te rukken in de
richting van Impilahti en Sortevala met
het zeer duidelijke doel door het Noorden
om de* versterkte linies der Karelische
landengte heen te trekken.
Bij deze onderneming hebben de Russen
gepantserde strijdkrachten in het veld ge
bracht, waarmede zij trachten zich een weg
te banen door het reeds met sneeuw bedek
te dichte woud. De Finnen bieden doeltref
fend weerstand en hebben twee tanks bui
ten gevecht gesteld. Deze operaties gaan ver
gezeld van vlootdemonstraties tegen ver
schillende punten van de kust.
In het uiterste Noorden hebben de Rus
sische strijdkrachten het visschersschier
eiland bezet. Gezien den zeer bij zonderen
aard van het terrein, de gestrengheid van
het klimaat en de afwezigheid van verbin
dingswegen (wegen en spoorv/egen ontbre
ken vrijwel geheel en Rovaniemi. het eer
ste Finsche station, ligt op een afstand van
400 K.M.). kan het in deze streek slechts
gaan om een oorlog van koloniaal karak
ter: strooptochten van groote patrouilles en
opmarschen van lichte colonnes door moei
lijk gebied.
ROOSEVELT WENDT ZICH TOT
HELSINKI EN MOSKOU.
President Roosevelt heeft een boodschap
gezonden aan Rusland en Finland, waar
in hij er bij deze landen op aandringt, niet
hun toevlucht te zoeken tot „onmenschelij-
ke barbaarschheid" ''oor de bombardeering
der burgerbevolking uit de lucht.
De diplomatieke vertegenwoordigers
der Vereenigde Staten hebben de bood
schap overhandigd te Moskou en Hel
sinki, nadat berichten waren ontvangen
over de bombardeering van Helsinki.
De inhoud der boodschap.
De boodschap van president Roosevelt is
bijna gelijkluidend aan die, welke inder
tijd aan Groot-Brittannië, Frankrijk en
Duitschland werd gezonden. Zij luidt:
De meedoogenlooze bombardeenng uit de
lucht van burgers in nietversterkte bevol-
kigscentra tijdens vijandelijkheden, wel
ke in verschillenre deelen der aarde in de
laatste paar jaren hebben gewoed het
geen geleid heeft tot de verminking en dood
van duizenden mannen, vrouwen en kinde
ren zonder verdediging heeft de harten
van ieder beschaafd mensch bedroefd en
innig het geweten der menschhheid ge
schokt. Indien tot dezen vorm van onmen-
schelijke barbaarschheid gedurende de pe
riode van den tragischen brand, waarvoor
de wereld zich thans geplaatst ziet, een toe
vlucht wordt gezocht, zullen honderddui
zenden onschuldige menschelijke wezens,
die in geen enkel opzicht iets uitstaande
hebben met de vijandelijkheden, hun leven
verliezen.
Daarom richt ik dit beroep op de Sovjet-
(resp. Finsche) regeering, zooals ik gedaan
heb tot de regeeringen, die reeds openlijk
bij de algemeene vijandelijkheden betrok
ken zijn, om haar vastbeslotenheid te be
vestigen, dat haar gewapende strijdkrach
ten in geen geval en onder geen beding
over zullen gaan tot de bombardeering uit
de lucht van burgerbevolkingen of onver
sterkte steden uitgaande van het begrip, dat
deze zelfde regelen van oorlogvoeren nauw
gezet door al him tegenstanders zullen wor
den in acht genomen. Ik verzoek onmid
dellijk antwoord.
Deze boodschap werd opgesteld en over
gebracht, nadat de president geconfereerd
had met Cordell Huil.
FINLAND AANVAARDT AANBOD VAN
GOEDE DIENSTEN.
De Finsche regeering heeft officieel het
Amerikaansche aanbod van goede diensten
aanvaard.
Volgens United Press schijnt het ,dat de
Sovjet-Unie het Amerikaansche aanbod
heeft afgewezen.
DE STEMMING TE MOSKOU.
Het gaat tegen de Finsche „militaire
kliek".
De Sovjet-pers vermijdt de gisteren be
gonnen gevechtshandelingen voor te stel
len als oorlog of zelfs maar als ernstig con
flict. De verhouding tegenover Finland
vormt zelfs niet eens het voornaamste on
derwerp in de Russische oladen.
Deze discrete behandeling van de mili
taire acties tegen Finland moet zonder
twyfel tot uitdrukking brengen, dat de
Sovjet-Unie geen reden heeft zich onge
rust te maken over de gevechtshandelingen,
u elke de troepen van het militaire district
Leningrad hebben ingezet tegen Finland.
Het uitbreken van het conflict met Finland
Leeft totnutoe nog geen enkel blad aanlei
ding gegeven tot een hoofdartikel. Alleen
Je resoluties en betoogingen, waarover ook
vandaag weer in de bladen wordt bericht,
geven uitdrukking aan de stemming der
Suvjet-Russische openbare meening. De
moties hebben bijna allen hetzelfde twee
ledige thema: Zij bedreigen de Finsche
„militaire kliek", welke schuld heeft aan
rte „provocaties" tegen de Sovjet-troepen,
met volkomen vernietiging, doch wijzen op
de sympathie van het Sovjet volk voor het
Finsche volk, „welks bevrijding van avon
turiers thans voor de deur staat."
Overal komt verder tot uitdrukking, dat
de Sovjet-Unie Finland niet wil veroveren,
doch slechts haar eigen veiligheid streeft.
DE RUSSISCHE VERTEGENWOORDI
GING TE HELSINKI.
Volgens berichten aan de Zweedsche bla
den zou de Russische legatie te Helsinki
in den nacht op Vrijdag de Finsche hoofd
stad hebben willen verlaten en zich naar
Stockholm begeven. Er zijn evenwel zekere
moeilijkheden ontstaan, welke het ver
trek hebben vertraagd.
De Finsche autoriteiten hebben aldus
Je berichten bij het Russische gezant
schap gevraagd of het vertrek tot Vrijdag
zou kunnen worden uitgesteld.
Er is nog geen bericht o." de Russische le
gatie is vertrokken of niet.
NIEUW LUCHTALARM TE HELSINKI?
Volgens een bericht uit Helsinki zou
vanochtend om negen uur Finschen
tijd in de Finsche hoofdstad luchtalarm
zijn gegeven. Men weet niet, of de stad
opnieuw gebombardeerd is.
De Zweedsche bladen melden, dat de
Laven van Petsamvo Donderdag door Rus
sische vliegtuigen werd gebombardeerd.
EEN RADIOTOESPRAAK VAN ERKKO.
HELSINKI, 1 December. (A. N. P.).
Erkko, de Finsche minister van buiten
landsche zaken in de regeering van Cajan
der, heeft gisteravond in een voor de Ver
eenigde Staten bestemde radioredevoering
gezegd, dat een groote mogendheid, waar
mede Finland betrekkingen van goede na
buurschap onderhoudt, en en nietaanvals-
verdrag heeft geteekend, dat tot 1945 geldt,
en niet alleen grensstellingen heeft aange
vallen, doch ook open steden en ziekenhui
zen, en den oorlog over Finland heeft ver
spreid.
De minister voegde hieraan toe: „Wij
hebben niets dreigends ondernomen tegen
over deze groote mogendheid. Sovjet-Rus
land heeft herhaalde malen geconstateerd,
dat het geen enkel gevaar te duchten had
van Finsche zijde. Men heeft ons beschul
digd van grensincidenten en van de weige
ring de veiligheid van Leningrad mogelijk
te maken. Integendeel aldus Erkko
wij hebben alles gedaan wat wij konden
voor de veiligheid van deze stad en met
name de terugtrekking aangeboden van
onze troepen tot een afstand, welke iedere
dreiging terzijde stelde. Wij hebben de be
middeling voorgesteld van een neutralen
staat. Alles werd geweigerd. Finland, een
democratisch land, factor van cultuur en
vrede in Europa, heeft alles gedaan om een
conflict te vermijden. De kleine Finsche
democratie zendt haar groet aan het groo
te Amerikaansche volk en dankt dit voor
alle ten behoeve van Finland ondernomen
pogingen.
Buitenland
BERICHTEN UIT FINLAND, DAT HET
KABINET-CAJANDER ONDER DE RUS
SISCHE DREIGING IS AFGETREDEN.
(lste blad).
HELSINKI VERSCHEIDENE MALEN
DOOR RUSSISCHE VLIEGTUIGEN GE
BOMBARDEERD. (lste blad).
DE REACTIE IN HET BUITENLAND
OP DE RUSSISCHE AGRESSIE. (2de
blad).
DALADIER KRIJGT VOLMACHTEN.
(2de blad).
Binnenland
INLIJVING DIENSTPLICHTIGE 1940.
(lste blad).
Finland schijnt te zwichten onder den
druk der Russische geweld-methoden.
Zooals het in oogenblikken van hoog
spanning meer gaat, is de berichtgeving
over hetgeen zich rondom den Russischen
aanval op Finland afspeelt, nog niet helder,
doch gemeld wordt, dat Moskou een ulti
matum heeft gezonden aan Helsinki, waar
in met de verwoesting van het land wordt
gedreigd, als Finland niet onmiddellijk alle
Russische eischen inwilligt. Onder die
cedreiging is de Finsche regeering bezwe
ken. Het kabinet-Cajander is afgetreden
en heeft plaats gemaakt voor een kabinet,
waarvan men hoopt, dat het genade zal vin-
c en in de oogen van Stalin en Molotof. Dat
zal het geval zijn, indien de nieuwe minis
ter-president Tanner ja en amen zegt op
alles wat de heeren van het Kremlin ge
lieven te bevelen.
Wat zal dat zün. Zal Moskou zich beper
ken tot die eischen, welke het vóór het
uitbreken van het conflict heeft gesteld en
welke de Finsche delegatie toen niet wilde
aanvaarden? Of zal het nu van de gelegen
heid gebruik maken om er een schepje
op te doen? Het lijkt wei waarschijnlijk,
dat de roode machthebbers, wanneer zij
eenmaal de kans hebben om de betrekkin
gen met het Finsche volk te „saneeren",
cat grondig zullen doen.
Uit de reactie van de Moskousche pers,
die de aanval op Finland als een onderge
schikte aangelegenheid beschouwt en uit
uen inhoud van de „spontaan" overal aan
genomen resoluties blijkt wel, dat de Rus
sen niet van zins zijn om Finland eenvoudig
Rusland in te lijven. Zij willen den
schijn van onafhankelijkheid bewaren. Het
is hun blijkbaar voldoende, als de „mili
taire kliek" vernietigd is, dus als de weer
stand van Finland is gebroken en al hun
eischen worden ingewilligd. En deze
eischen zullen dan wel neerkomen op af
stand van gebied in Karelië en den aanleg
van militaire bases in de Finsche Golf.
Wat de Russen willen is, de Oostzee be-
heerschen, opdat zij sterk komen te staan
tegen een mogelijken aanval van Engeland
ofvan Duitschland.
Berlijn, dat thans den prijs betaalt voor
de Russische neutraliteit, houdt zich afzij
dig, maar het moet voor het Duitsche ge
moed een hard gelag zijn, te zien, hoe de
bolsjewieken, die zij hebben leeren haten,
thans de Oostzee gaan beheerschen, de zee,
die de Duitschers min of meer als „hun"
zee beschouwen. Vandaag zijn de Russen
neutraal, maar morgen draaien zij mis
schien hun rokje weer om en buiten hun
versterkte positie uit tegen Duitschland.
Wat moet er om gaan in het hart van den
Duitscher?
De Engelschman is evenzeer verontwaar
digd over de geweldmethoden van Rus
land, maar officieel moet ook zijn regee
ring zich koest houden, hoewel het voor de
F.ngeische regeering hoe langer hoe moei
lijker wordt om goede maatjes te blijven
met Moskou.
De Japanners zitten nu met spanning te
wachten, hoe het incident met Finland zich
zal ontwikkelen.
De „Kokomin Sjimboen" voorspelt, dat
de vijandelijkheden tusschen Finland en
Sovjet-Rusland zullen leiden tót een ver
dere uitbreiding van den Europeeschen
oorlog met mogelijke verdere spanning in
de verhouding tusschen Engeland en Rus
land. De houding van de Sovjets tegenover
Japan zal waarscnijnlijk vriendelyker wor
den, terwijl Engeland mogelijk een com
promis ten aanzien van Japan zal verkie
zen, ingegeven door den wensch, de Sovjet-
Unie eenerzijds van achteren te bedreigen
en anderzijds den Europeeschen toestand
in zijn zin gunstig te ontwikkelen en op
die wijze de veiligheid van Indië te ver
zekeren. Het blad raadt regeering en be
volking aan, de nieuwe ontwikkeling van
den internationalen toestand met de
grootst mogelijke aandacht gade te slaan!
Japan zit op het vinken touw!