STADS
NIEUWS
Mijnhardtje
VRIJDAG 17 NOVEMBER 1939
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Lelden 18
cent pet week; 2.50 per kwartaal.
Bij onze «.(enten /O cent per w»*k;
ft.00 per kwartaal. Franco per poat
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïlL
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER 7
VEEL WIND.
De Bilt seint:
Verwachting:
Matige, tijdelijk krachtige Zuid-Westelij
ke tot Westelijke wind. Betrokken tot
zwaarbewolkt. Nu en dan eenige regen.
Weinig verandering in temperatuur.
De weers toes tand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: regenbuien, krachtige N.W.
wind, 10 gr. C.
Vlissingen: zwaarbewolkt, matige W. N.
W. wind, 9 gr. C.
De Bilt: zwaarbewolkt, matige W. N. W.
wind, 8 gr. C.
Groningen: zwaarbewolkt, matige Weste
lijke wind, 7 gr. C.
Maastricht: betrokken, zwakke W. Z. W.
wind, 8 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
Gisterenmiddag is vanuit het Westen een
storing genaderd, die vooral in het Zui
den van ons land groote barometerdalingen
veroorzaakte. Zoo daalde de luchtdruk te
Maastricht tusschen 15 en 18 uur niet min
der dan 8 mbar. De dalingen zijn weer door
flinke stijginge gevolgd, en thans breidt
zich 'n rug van hoogen luchtdruk uit over
onze omgeving en het Kanaal. Dewind,,
die gisteren langs de Zeeuwsche kust tot
stormachtig aangroeide, terwijl in het
Noorden de wind zwak of matig bleef, is
vanmorgen langs de geheele kust matig
tot krachtig uit West tot Noord-West. Het
depressiesysteem over Scandinavië is aan
het opvullen, Ten Zuiden van Spitsber
gen ligt nog een depressie van ongeveer
980 mbar. Over de Noorsche Zee en de Fa-
roer ligt een afzonderlijk gebied van hoo
gen luchtdruk van 1015 mbar. Op IJsland
dalen de barometers thans weer onder
invloed van een depressie op den Oceaan.
De temperatuur is daar aanzienlijk onder
normaal, plaatselijk zelfs 10 graden. Het
gebied van hoogen luchtdruk over Spanje
en Portugal is nog iets toegenomen tot
1037 mbar. Op de Azoren verandert de
luchtdruk weinig, en valt af en toe wat
regen. Op de Balkan blijft de luchtdruk-
verdeeling vlak. Het weer is daar meest
zwaarbewolkt tot betrokken. Groote hoe
veelheden neerslag worden uit deze omge
ving gemeld.
LUCHTTEMPERATUUR
10.2 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.ï
Van Vrijdagnamiddag 4.36 uur tot
Zaterdagmorgen 6.55 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zeo op Zaterdag 18 Nov.
\.m. 7 uur en nam. 7.25 uur.
Maan op 12.33 uur Zaterdagmiddag.
Maan onder 11.10 uur Zaterdagavond.
(Zaterdag eerste kwartier).
Academlpnieuws
LEIDEN. Geslaagd:
Doctoraalexamen Indisch Recht: de heer
Soetjahjo, Den Haag;
Taalkundig candidaatsexamen Indologie:
de heer J R. C. Gonggrijp, Den Haag;
Doctoraal examen Geneeskunde: de heer
J. J. de Blécourt, Leiden en mej. J. L.
P. Klaaysen, Aardenburg;
Candidaatsexamen Geneeskunde: de
heeren B. M. Paanakker, Wassenaar,
F. M. M. v. d. Hoeven, Den Haag, G. Bos-
singa, Rotterdam, F. H. Habekotté, Delft,
N. P. Woudenberg, Den Haag;
Artsexamen le gedeelte: de heeren C.
Wijnveldt, Leiden. R. E. Kahn, Rotter
dam.
Bevorderd:
tot arts: de heeren J. M. Mowoka, Lei
den, Th. H. Jansen. Oegstgeest, D.
Am. van Krevelen, Bosch en Duin.
BINNENLAND
PRINS BERNHARD BIJ HET LEGER.
Z. K. H. Prins Bemhard heeft vandaag
namens H. M. de Koningin, vergezeld door
zijn waarnemenden adjudant luitenvant-
kolonel H. J. Phaff, een bezoek gebracht
aan een gedeelte van het Oostfront van
de vesting Holland.
ONZE GEZANT TE BERLIJN IN ONS
LAND.
De heer jhr. mr. H. M. van Haersma de
With, de Nederlandsche gezant te Berlijn,
zal eenige dagen in Nederland komen ver
toeven. Reeds eenigen tijd geleden had de
gezant een kort verlof aangevraagd, dat
hij thans op zijn buiten bij Nijkerk zal
doorbrengen. Achter zijn verblijf hier te
lande behoeft men niets te zoeken in ver
band met de hooge internationale poli
tiek.
In den loop van den dag van heden zal
de gezant een bezoek brengen aan het Mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken, om er
rapport uit te brengen over zijn werkzaam
heden in den jongsten tijd te Berlijn, maar
dit is waarlijk niet het doel van zijn komst
hier te lande.
ALGEMEEN STEUNCOMITé 1939.
De voorzitter van het Algemeen Steun
comité 1939, mr. J. B. Kan, veroorlooft zich
het hoffelijk verzoe>k de voor hem in die
kwaliteit bestemde correspondentie te wil
len richten tot het bureau van den alge
meen secretaris aan het Departement van
Binnenlandsche Zaken. Wellicht kan het
tot besparing van moeite leiden, indien hij
hieraan de mededeeling toevoegt, dat het
hem volkomen bekend is, hoezeer men de
circulaire aan de aamgeslagenen in de rijks
inkomsten- en vermogens-belasting ver
schillend kan beoordieelen, nog afgezien
van hen, die zich zoeken te- onttrekken
aan de gehoudenheid om het comité te ge
denken en op wie de oproep een .schrij
nen den" indruk schijnt te maken.
Hij diurft echter vertrouwen, dat het
verschil in oordeel het aantal en de hoe
grootheid der giften niet zal beïnvloeden.
INLEVERING OPPLAKVELLEN
De Minister van Economische Zaken
maakt bekend, dat de termyn voor inleve
ring van opplaqvellen met consumenten
bons no. 2. is vastgesteld van Dinsdag 21
November tot en met Maandag 27 Novem
ber 1939.
Detaillisten dienen de opplakvellen nor
maal op de voor hen vastgestelde dagen
in te leveren, met dien verstande, dat zij,
die op Maandag hunne opplakvellen inle
veren, dit dois niet op Maandag 29 Novem
ber doch op 27 November dienen te doen.
MANIFEST VAN HET I. V. V.
Medewerking aan dit manifest minder
juist geacht.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Rost von Tonningen in verband met het
door het bureau van het Int. Verbond van
Vakvereenigingen opgestelde manifest in
zake den oorlog tusschen Duitschland en
Engeland en Frankrijk, heeft de voorzitter
van den Raad van Ministers, mede namens
de Ministers van Buitenlandsche Zaken
en van Justitie geantwoord, dat kan wor
den medegedeeld, dat, onafhankelijk van
het al dan niet vooraanstaan van het be
treffende Kamerlid (de heer Kupers), van
zijn al dan niet behooren tot een bepaalde
partij en van het al dan niet „steunen" van
het Kabinet op die partij, de Ministers de
bedoelde medewerking in de huidige om
standigheden minder juist achten, al kan
zij, als komende van een individueel bur
ger, geen afbreuk doen aan de door de
Regeering gevoerde neutraliteitspolitiek.
Op de vraag of, tot herstel van het ver
trouwen in de neutraliteitspolitiek van ons
land, het uittreden uit het Kabinet van de
twee tot de sociaal-democratische partij
behoorende Ministers is bevorderd, wordt
geantwoord, dat er niets van dien aard is
overwogen, reeds omdat het vertrouwen in
de neutraliteitspolitiek van ons land geen
herstel noodig heeft. Ware zulks wél het
geval, dan zou het toch op andere wyze
moeten hersteld worden dan door een zoo
danige toesplitsing van het partijwezen,
dat Ministers der Kroon verantwoordelijk
werden gesteld voor wat een of ander hun
geestverwant burger zou hebben misdaan.
De Minister van Justitie kan zyn stand
punt ten deze eerst definitief bepalen,
wanneer een onderzoek, dat nog op enkele
punten wordt ingesteld, zal zyn geëin
digd.
50 Pet. LOONSVERGOEDING NA BRAND
BIJ DE LAURA
De directie der Laura en Vereeniging te
Eygelshoven heeft besloten den mijnwer
kers, die gedurende enkele dagen niet heb
ben kunnen werken, 50 pet. van het loon
verlies te vergoeden.
HET SCHEEPVAARTVERKEER DOOR
DE WIELINGEN.
Na tijdelijke stremming wordt het
hersteld.
Eenige dagen geleden heeft de regeering
eenige aanvullende veiligheidsmaatregelen
in de Wielingen getroffen. Door het leggen
van mijnen waren de schepen, die Ant
werpen tot bestemming hadden, genood
zaakt door 't noordervaarwater van de
Schelde om te varen.
Naar wij vernemen heeft de regeering
besloten binnen twee tot drie dagen het
scheepvaartverkeer door de Wielingen te
herstellen; dit besluit heeft zij ter kennis
van de Belgische regeering gebracht.
VERGOEDING VAN DOOR DEFENSIE
OVERGENOMEN KLEEDING.
Tweede Kamerlid informeert naar
uitkeering.
Het Tweede Kamerlid Van Sleen heeft
aan den Minister van Defensie de volgen
de schriftelijke vragen gesteld:
Kan de minister mededeelen, of het waar
is, dat de door Defensie gestempelde en
overgenomen kleeding en schoeisel in en
kele afdeelingen aan de gemobiliseerden
nog steeds niet zijn vergoed, wijl men voor
de uitkeering blijkbaar nog op een nadere
order wacht?
Is het den minister bekend, dat sommige
commandanten de opvatting huldigen, dat
de werkloozen, die in de periode van 11
April tot 29 Augustus ter vervanging van
andere dienstplichtigen zijn opgeroepen,
zelfs in het geval, dat hun kleederen en
schoenen wel van de voor overneming ver-
eischte stempels zijn voorzien, voor be
doelde vergoeding niet in aanmerking
kunnen komen?
Indien bovenstaande vragen bevestigend
worden beantwoord, is dan een en ander
mogelijk aan minder duidelijke instructies
te wijten, en, zoo ja, wil de minister dan
bevorderen, dat klaarheid wordt gebracht
en spoedig tot de uitbetaling wordt overge
gaan?
W vlucht direct voor
Oe echte sljn niet rond, maar hartvormig.
STAND DER GROENTEN-
GEWASSEN
Behoorlijke oogstvooruitzichten
Omtrent den stand der groentengewas-
sen op 31 October j.l. deelt de directie van
den landbouw het volgende mede:
De groententeeltgewassen in den vollen
grond vertoonen over het algemeen een vrij
goeden stand. Door de droge September-
mrand hebben de gewassen zich vrij lang
zaam ontwkkeld. Het weer in October heeft
over het algemeen een gunstigen invloed
gehad.
Andyvie. De stand van dit gewas is over
het algemeen goed. Het gewas heeft gele
den door aantasting door de wortelluis
(Pemphigus bursarius).
Bloemkool. De stand van dit gewas is
over het algemeen matig tot vrij goed.
Boerenkool staat er goed voor.
Koolrapen. De stand van dit gewas is vrü
goed.
Roode-, witte- er savoyekool. Over het
algemeen staan deze koolsoorten er vrij
goed tot goed voor. De kooien zijn niet
groot, doch de kwaliteit is goed.
Spruitkool. De verwachtingen voor dit
gewas zijn vrij goed.
Prei. De stand van dit gewas is vrij goed.
Het heeft echter te lijden gehad van aan
tasting van de preivlieg, waardoor rot voor
komt.
Schorseneren. De stand van dit gewas is
goed. De kwaliteit van de wortels is echter
minder goed.
DE VOORZITTER VAN HET R.K. WERK-
LIEDENVERBOND A. C. DE BRUIJN
JUBILEERT
Gisteren werd het feit herdacht, dat de
heer A. C. de Bruijn, voorzitter van het R.K.
Werkliedenverbond, 25 jaar geleden in
dienst kwam van de Katholieke Arbeiders
beweging.
Gistermorgen om half elf werd in de St
Martinuskerk te Utrecht door den geestelij
ken adviseur van het R.K. Werkliedenver
bond, Mgr. J. G. van Schaik, met assistentie,
een plechtige H. Mis opgedragen.
Behalve familieleden van den h?er De
Bruijn en het Verbondsbestuur waren vele
afgevaardigden van aangesloten bonden en
instellingen in de kerk aanwezig, terwijl
ook werkgeversorganisaties vertegenwoor
digd waren.
Voorts noemen wy van de talrijke be
langstellenden de Tweede Kamerleden de
heeren C. J. Kuiper en H. Hermans, Deken
J. F. A. Bots, Pastoor S. van Nuenen, O.E.S.
A., Zuster Augustina, priorin van de Zus
ters Augustinessen van St. Monica en een
tweetal Graalleidsters uit het Bisdom Haar
lem.
Om ongeveer kwart voor één begon in de
groote dinerzaal van het Jaarbeursrestau
rant een drukbezochte receptie. Talrijke
bloemstukken stonden opgesteld, onder
meer van eenige Kamerfracties, van dc R.K
Staatspartij, het Katholiek Comité van Ac
tie voor God, het Katholiek Onderwi.izers-
verbond, het bestuur van het R.K. Werk
liedenverbond en van vele aangesloten vak-
en stands-organisaties.
De heer J. Veltman. tweede voorzitter
van het R.K. Werkliedenverbond, huldigde
den jubilaris namens het Verbond en be
lichtte de groote verdiensten van den heer
De Bruijn, die den weg gebaand heeft, waar
langs de eenheid, die de katholieke arbei
dersbeweging is, tot stand is gekomen.
Sinds zijn voorzitterschap is de Katholieke
Werkliedenvereeniging gegroeid in inner
lijke kracht en beteeken is naar buiten. Spr.
gaf vervolgens een overzicht van hetgeen
onder dezen eminenten leider tot stand is
gekomen.
Met waardeering gewaagde spr. van den
steun, dien mevrouw De Bruijn den jubila
ris by zijn moeilijke taak verleent.
Namens het Verbond bood spr. den jubi
laris tenslotte een bureau met stoel aan en
namens zijn dagelijksche medewerkers een
bureaulamp.
Onder de velen, die den heer De Bruijn
kwamen gelukwenschen, merkten we o.m.
op Kamerlid Steger, mr. Slotenmaker, na
mens het Verbond van Nederlandsche
Werkgevers, vele geestelijke adviseurs van
R.K. Werkliedenvereenigingen, het bestuur
van onderscheidene vakbonden, van ver
schillende diocesane bonden en talrijke in
stellingen van het R.K. Werkliedenverbond.
Ter receptie kwamen vele geestelijken,
onder wie de hoogeerw. heer Deken Knu-
vclder, mgr. dr. J. Witlox, hoofdredacteur
van „De Maasbode pater dr. Stokman O.
F.M., de leden de* Tweede Kamer Kuiper,
Suring, Loerakker en Hermans, pastoor v.
d. Bergh, pastoor te Oldenzaal, vroeger di
recteur van het mannelijk jeugdwerk.
Gemeentel. Aankondigingen
OPPLAKVELLEN MET BON No. 2.
De Directeur van het Distributiekantoor,
Oude Rijn 132, deelt mede; dat de winke
liers, wier codenummer met een 2 begint,
hun opplakvellen met bon No. 2 en de ont
vangstbewijzen, Dinsdag 21 November a.s.
op zijn kantoor moeten inleveren. ledier is
verder gehouden aan den door het .eerste
cijfer van zijn codenummer aangewezen
dag. De winkeliers, wier codenummer met
een 1 begint worden Maandag 27 Novem
ber e.k. verwacht.
Hier zij in herinnering gebracht, dat het
getal 340 Leiden beteekent en dat het
daarop volgende getal het persoonlijk co
denummer is van den winkelier.
De tot dusver gemaakte uitzonderingen
voor winkeliers, die te laat waren, zullen
niet meer worden toegelaten. Maandag
avond, 27 November e.k., vertrekt onher
roepelijk de laatste zending opplakvellen
naar Den Haag.
LEIDEN, 17 November 1939.
De Directeur,
P. ROOSENBURG.
RANTSOENBOFKJES VOOR
MILITAIREN.
De Directeur van het Distributiekantoor,
Orde Rijn 132, deelt mede:
Rantsoenboekjes zullen worden verstrekt
aan militairen met een verlof van vier of
meer dagen, en niet zooals -gisteren is ge
meld., met een verlof van meer dan vier
dagen.
LEIDEN, 17 November 1939.
De Directeur,
P. ROOSENBURG.
Voorts bestuurders van de verschillende
vakbonden, diocesane bonden en instellin
gen van het R.K Werkliedenverbond, dr.
Bronckhorst, geneesheer-directeur van het
sanatorium „Berg en Bosch" te Bilthoven,
pater F. Mengelberg S.J. namens de Socië
teit van Jesus. Voorts verschenen ter re
ceptie oud-minister prof. mr. P. Aalberse,
lid van den Raad van State, kanunnik J. J.
G. van Schank, als adviseur van het R.K.
Werkliedenverbond, prof. dr. Gerl. Roy en
O.F.M., pater lector J. Dito O.P., voorzitter
van den KRO., prof. dr. W. Pompe, namens
de R.K. Reclasseeringsvereeniging en tal
van andere autoriteiten uit de stad, provin
cie en het geheele land.
De oud-ministers Romme en Goseling,
de laatste in kapiteinsuniform, kwamen op
het einde der receptie hun vriend de
Bruijn, zooals zij zeiden, nog gelukwen
schen.
Aan het slot van de receptie heeft de heer
de Bruijn een hartelijk dankwoord gespro
ken.
Een stroom van telegrafische gelukwen
schen is bij den heer De Bruijn binnenge
komen.
DE STEUNUITKEERING VAN
MAATSCHAPPELIJK HULPBETOON.
Tijdelijk met 5 pet. verhoogd.
De Gem. Commissie voor Maatschap
pelijk Hulpbetoon heeft besloten,
om in verband met de gestegen kosten
van levensonderhoud, hoofdzakelijk
van voedingsmiddelen, de ondersteu
ning van de door deze Commissie ge
steunde armlastigen met ingang van
deze week tijdelijk met 5 pet. te ver-
hoogen.
Dit geldt alleen voor hen, die regel
matig steun ontvangen.
„PIJLTJESDAG"
Volgende week Zaterdag, 25 November,
houden wy den grooteu Pijltjesdag op
straat.
Ten bate van ons plaatselijk Katholiek
Jeugdwerk.
We hebben een paar honderd collectrices
en collectanten noodig en we hebben er een
vijftig.
Ik mis er nog, van wie ik zeker weet, dat
zy willen helpen, bovendien mogen de leden
van de Jeugdbeweging en van Docos wel
bijzonder goed meedoen; het gaat om hun
zaak; ook heb ik volop redenen, om ook
van uit andere kringen goede hulp te ver
wachten.
Men geve zich spoedig opl Ook oudere
krachten zijn welkom!
Binnen enkele dagen moeten de lijsten
worden ingeleverd en daarom heb ik spoe
dige opgave dringend noodig.
Bij de opgave vermelde men: naam: adres,
uren, waarop men zich beschikbaar stelt.
Meldt je bij ondergeteekende of bij de
Zuster aan de poort van het Liduinahuis.
L. BEUNE, Pr.,
Zoeterw. Singel 33.
R.K. BOND VAN HANDELS-, KANTOOR-
EN WINKELBEDIENDEN
Wij herinneren onze leden er aan, dat
op Zondag, 19 November, des morgen om
kwart over zeven uur, in de parochiekerk
van den „H. Leonardus" aan den Haagweg,
een H. Mis zal worden opgedragen ter in
tentie van levende en overleden leden van
onze afdeeling.
Wij wekken onze collega's op In grooten
getale aanwezig te zijn en zooveel mogelijk
de H. Tafel te naderen.
Het Bestuur.
NED. HISTORISCH NATUUR
WETENSCHAPPELIJK MUSEUM.
Belangrijke aanwinst.
Dezer dagen is het Nederlandsch Histo
risch Natuurwetenschappelijk Museum te
Leiden, verrijkt met eenige zeer belangrij
ke stukken, welke herinneren aan den
tyd, dat Linnaeus, de vader der botanische
en zoölogische systematiek, in Holland
woonde en werkte (17351738). Na in
1735 in Harderwijk te zijn gepromoveerd,
nam Linnaeus al spoedig als lijfarts zijn
intrek bij mr. George Clifford, die toen
den Hartekamp bij Haarlem bewoonde.
Tijdens zijn verblijf aldaar, in 1737, schil
derde Martinus Hoffman zijn portret,
waarop hij staande, ten voeten uit en le
vensgroot is afgebeeld in het Laplandsche
costuum, dat hij van zijn reis naar Lapland
in 1732 had meegebracht. In de rechter
hand houdt hij een exemplaar van Linnaea
borealis, een o.a. in Lapland voorkomend
plantje, waarvan de geslachtsnaam aan
Linnaeus werd gewijd door zijn tijdgenoot
J. F. Gronovius, curator van de Leidsche
Universiteit. Een copie van dit schilderij is
in het bezit van 's Rijks Museum van Na
tuurlijke Historie te Leiden.
De uitgebreide verzameling planten van
Clifford, levende zoowel als gedroogde,
•werd door Linnaeus beschreven in zijn
„Hortus Cliffortianus", uitgegeven in 1737
en verlucht met een groot aantal platen
door Jan Wandelaar. Ook het groote suc
ces van Clifford om in zijn tuin een
pisangboom in bloei te krijgen (de vierde
maal, dat zulks in Europa gelukte) werd
door Linnaeus in een boekje, getiteld
„Musea Cliffortiana Hartecampi 1736"
vastgelegd.
Bij testamentaire beschikking van jhr.
W. H. A. Clifford, een afstammeling van
Linnaeus' gastheer, zyn deze kostbare do
cumenten betreffende de geschiedenis der
natuurwetenschap in Nederland in het be
zit van het Nederlandsch Historisch Na
tuurwetenschappelijk Museum te Leiden
gekomen.
Handelsregister K. v. K.
Wijziging: 6362. H. Versneij. Leiden,
Hoogewoerd 135, winkel in feestartikelen,
muziek, enz. annex boekbinderij. Wijz. uit
geoefend bedr.: winkel in feestartikelen,
muziek enz. is opgeheven, thans alleen
boekbinderij.
