DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DENK ER AAN:
HALF ZEVEN
BINNEN!,AND
DINSDAG 31 OCTOBER 1939
31ste Jaargang No. 9479
9e fieid&ch^Soti/fcci/nt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Adv. en Abonm-tarleven zie pag 2.
Giro 103003. Postbus 11.
AAN DE GRENS
DER
EEUWIGHEID
Temidden van het kleine leven van iede-
ren dag, temidden der duizend zorgen om
wat voorbijgaat zorgen om geld en be
zit, om eer en macht en kortstondig genot
worden we plotseling uit den droom ge
rukt: in heel z'n overweldigende grootsch-
Iheid staat het voor ons, helder, angstwek
kend, onafwendbaar: dat we als blinden
voorschrijden aan de grens der eeuwigheid.
We zien het leven haast altijd klein,
den dag van vandaag of morgen of den rus-
tigen ouden dag en we vergeten maar
liefst, dat het leven zoo eindeloos groot is:
een tocht over den afgrond op lever, en
dood, een strijd op hemel of hel. Ja, we
staan aan de grens der eeuwigheid en we
zien het niet. Plotseling, als in bliksem wit
lioht, houdt de Kerk ons de waarheid voor.
November is gekomen, de maand van de
gemeenschap der heiligen. En ons wordt
toegeroepen, dat we niet slechts van deze
aarde zijn, stof, dat tot stof zal wederkee-
ren: er is in ons wezen een eeuwigheids
kern: we zullen eeuwig bestaan, ons leven
wordt wel veranderd, niet weggenomen, we
zijn op weg naar de eeuwigheid.
Allerheiligen, Allerzielen, de twee gedenk
dagen van onze broeders in de eeuwigheid,
twee echo's van over de mysterieuze grens,
die niemand hier overschreed, maar waar
wij toch alen zoo angstig dichtbij zijn!
Het is een zegen, wanneer wij gewekt
worden uit onze bedriegelij ke droomen, het
is een gave van God, als de waarheid voor
ons openvalt als het tooverboek, dat de
duizend geheimen bergt. Laat ons dan toe
zien met een dankbaar hart, want onze da
gen zijn te kostbaar: vandaag, morgen kan
het de dag zijn, dat over onze eeuwigheid
wordt beslist.
Allerheiligen! Dag van hemelglansen en
eeuwigheidsmuziek, teedere groet uit het za
lig oord, waar angst en weemoed overstegen
zijn en waar de vrede een diepe, grenze-
looze volheid is. Wij beulen ons af en be
zwijken onder den last der uren: daar is
vermoeidheid en kommer voorbij. Daar heb
ben allen hun kinderziel hervonden, daar
zijn de zielen helder als bergkristal en een
voudig als de bloemetjes op het veld, daar
werd de volmaakte broederschap, de schul-
delooze lièfde tot eeuwige werkelijkheid.
O Rust, o Vrede, o Liefde! Wie zou niet
graag een heilige in den hemel willen zijn!
Wij zijn maar ellendige aardbewoners,
bannelingen, kinderen van Eva en ons leven
is de voortdurende tragedie der onvolko
menheid, misschien, niet slecht, niet pervers,
maar klein, benauwd, schriel, vol beuzel
achtige bekommernissen of leugenachtige
hatelijkheidjes, bekrompen ikzucht, kinder
achtige vitzucht. Christus kwam het Rijk
van de Liefde stichten, maar waar is de
Liefde vaak in ons leven? Kwaadspreken,
kleineeren, verdachtmaken, dat is onze er
barmelijke stiel. We denken, dat het gebod
der Christelijke naastenliefde ruimschoots
vervuld wordt met de cent (of de paar
centen), die we zoo nu en dan aan de ar
men geven en het dringt maar nooit tot ons
door, dat Christus van de menschheid een
„broederschap" wilde maken, niet zoo'n of-
ficieele broederschap met inschrijvingsfor
mulieren en broedermeesters, maar een le
vende gemeenschap, waar alle menschen
voor elkander hartelijke broers en zusters
zouden zijn. In den hemel bestaat de wer
kelijke broederschap: hoe moet die gedach
te ons met brandend heimwee naar het
„Vaderland", naar Vader's Huis vervullen.
Dat moet onze gedachte op Allerheiligen
zijn: wij zijn er nog niet, zij zijn er al aan
gekomen, in dat land van de eeuwige Vre
de, waar zij ons broederlijk-goed te wach
ten staan. Wy zijn nog op weg, wij moeten
<het land bereiken, door nu al naar best ver
mogen te trachten om als in den hemel te
leven en van dit jammerlijke dal van tra
nen een hemel te maken. Een hemel door
de Liefde! En een gebed moet opschieten
uit ons hart, als een trillende, vurige pijl:
„Help ons, heilige broeders en zusters in
den hemel, laat ons op deze pelgrimstocht
niet alleen. Leer ons uwe wijsheid, bid voor
ons by den Vader om uwe kracht, die de
Zijne was. En dat de dag moge komen,
waarop we bij U, in den Vrede zijn!"
Allerzielen! Een tweede dag vol eeuwig-
heidsseinen, maar nu afkomstig van hen,
die dichter bij ons staan, de arme zielen,
die de grens overschreden, maar nog niet
werden toegelaten tot de schouwing van
het goddelijke Licht. Er rust nog een schuld
op hen, zij zijn als besmeurd kristal, dat ge
reinigd moet worden, eer het de gloed van
het Licht weerkaatsen kan. Ze kunnen zich
zelf niet helpen, ze kunnen slechts wachten
en dulden, tot de laatste smet werd wegge
brand, maar w ij zijn in staat hen een hel
pende hand te reiken. Lazarus kon den
rampzaligen vrek geen druppel lafenis
brengen, omdat daar de afgrond onover-
schrijdbaar was: hier staat ons een poort
geopend naar de eeuwigheid. We kunnen er
binnendringen, om het lijden van broeders
te verkorten.
Hoe kunnen we dat dan? Door onze Lief
de! Onze Liefde kan aanvullen, wat er bij
hen aan Liefde ontbrak. Heel he. bestaan
is een Liefde-mysterie; de Liefde is sterker
dan de dood; door de Liefde worden de
menschen, voor wie er nog hoop is, gered.
Laat dan in deze dagen onze Liefde diep
en milddadig zijn voor die arme geboeiden,
voor wie de schrijnende honger naar den
hemel tot een verterend vuur werd. Het
Rijk van God is een onzichtbaar Liefderijk:
de Liefde, die wij thans bewijzen (door ons
gebed, door goede werken), keert als een
zegen terug op ons eigen hoofd. Want zalig
zijn de barmhartigen: zij zullen ook zelf
barmhartigheid verwerven!
Zoeterwoude, 31 Oct. '39.
Dr. HENRI VAN ROOIJEN,
Kruisheer.
Verlofgangers en nieuw
opgeroepenen
De regeeringspersdienst meldt: Onvoor
ziene omstandigheden voorbehouden, ligt
het in het voornemen om de dienstplich
tige korporaals en soldaten, behoorende tot
de hierna genoemde lichtingsploegen, op
de daarachter vermelde data in het genot
van onbepaald klein verlof te stellen.
Lichting 1924, bereden artillerie 15 Nov.
1939; lichting 1924, motorartillerie 15 Nov.
1939; lichting 1924, kustartillcrie 15 Nov.
1939; lichting 1924, luchtdoelartillerie 5
Januari 1940.
Voorts ligt- het, onvoorziene omstandig
heden voorbehouden in h^t voornemen, om
dt dienstplichtigen van de hierna genoem
de lichtingsploegen op de daarachter ver
melde data voor eerste oefening in werke-
lijken dienst te roepen.
Lichting 1939, bereden artillerie, 18 Dec.
1939; lichting 1939 2, pioniers, 5 Febr. 1940;
lichting 1939 2, verbindingstroepen, 20 Nov.
1939; lichting 1939 2, torpedisten, 20 Nov.
1939; lichting 1940 motordienst, 20 Nov.
1939; lichting 1940 1, kustartillerie 18 Dec.
1939; lichting 1940, motorartillerie 18 Dec.
.1939; lichting 1940, luchtdoelartillerie, 8
Jan. 1940; lichting 1940, artilleriemeet-
dienst, 8 Jan. 1940; lichting 1940, eskadrons-
pantserwagens, 15 Jan. 1940.
OORLOG EN KLOOSTERS.
Het Fransche leger roept alle jonge strij
ders op, terwijl die in het buitenland ver
toeven, terug moetei. keeren.
Het klooster der Fransche paters Redemp
toristen te Valkenburg is zoo goed als ver
laten. 25 tot 30 fraters en paters werden
opgeroepen voor dienst in het Fransche le
ger, als officier, soldaat, Roode Kruis-sol-
daat.
De bibliotheek werd per spoor verzon
den; de fraters, vry van dienstplicht, zul
len in Frankrijk probeeren hun studie te
voltooien; slechts 2 paters en 3 broeders
blijven achter om het huis te bewaken.
Men zal trachten het klooster te verhu
ren of te verkoopen. De aanvankelijke koo-
pers, de paters van de Afrikaansche missies,
kochten echter het Jezuïetenhuis te Aal
beek (L.).
De kloosters .ondom Valkenburg worden
ontruimd: Ra vensbosch wegens deviezen-
moeilijkheden, daarna Aalbeek; het Jezuïe
tenklooster te Valkenburg beleeft zeer
moeilijke tijden terwijl nu de Fransche Re
demptoristen vertrekken wegens interna
tionale toestanden.
De oorlog doet zich reeds van .verre voe
len. „Tijd."
V Een gezag van geeste
lijken aard.
Dr. Frank Buchman heeft Zondag in
Boston een rede voor de radio gehouden.
Wij willen ons voor heden beperken tot
het citeeren van enkele zinnen uit deze
rede, waarin kernachtige gedachten wor
den neergelegd en ter overweging voor
gehouden.
„Ik spreek vandaag, zoo zeide dr. Buch
man, tot millioenen menschen over de
geheele wereld, die in deze angstige da
gen hoe langer hoe meer in moreele her-
wapening de eenige hoop voor de toe
komst zien".
„Onze bekwaamheid tot verzoenen heeft
geen gelyke tred gehouden met onze be
kwaamheid tot oorlogvoering Onze be
kwaamheid in het vernietigen begint het
te winnen van de bekwaamheid om te
leven".
„Millioenen mannen en vrouwen moeten
tegenwoordig gasmaskers bij zich dragen,
omdat zij jaren lang achter maskers ge
leefd hebben. Millioenen mannen en vrou
wen moeten tastend hun weg zoeken
door verduisterde steden, omdat de vol
keren in een geestelijke verduistering ge
leefd hebben. Heden moeten millioenen
mannen en vrouwen naar luchtalarm luis
teren, omdat in het verleden de volkeren
niet naar de stem van God geluisterd heb
ben".
„Het Roomsch Katholieke Werklieden
verbond van een Europeeschen staat ver
gaderde kort geleden naar aanleiding
van den oproep tot moreele en geestelijke
herbewapening, gedaan door het hoofd
van dien staat: „in de geheele wereld"
verklaarden zij, „en in ons eigen land
bemerken wij met vreugde de neiging tot
een nieuw geestelijk leven. In deze nieu
we gemeenschap zal noch persoonlijk be
lang, nog verlangen naar winst de over
hand hebben. Sociale rechtvaardigheid en
sociale liefde zullen de pilaren zijn, waar
op de gemeenschap van de toekomst zal
rusten"."
„Er moet een gezag van geestelijken aard
komen, dat door elkeen en overal aan
vaard zal worden. Slechts op deze manier
zal uit den chaos orde ontstaan".
„Het geheim ligt in het luisteren naar God.
Waar God de leiding heeftj ontstaat een
waarlijk eensgezind volk. Wij moeten be
ginnen de menschen te vormen, die den
rechtvaardigen en duurzamen vrede van
de toekomst zullen maken"
„Het is noodig, dat wij eendrachtig de
wereld terugwinnen voor een programma
van gezond verstand en zekerheid. D»1
eenige normale menschen in een waanzin
nige wereld, zijn zij, die door God geleid
worden".
„Er moet een gezag van geestelijken
aard komen, dat door elkeen zal worden
aanvaard".
Deze verklaring van dr. Frank Buch
man kan tot nadenken stemmen
Naar onze overtuiging, heeft God inge
steld een „gezag van geestelijken aard"
met de bedoeling, dat dit gezag „door
elkeen zal worden aanvaard".
Wij, Katholieken, erkennen het gezag
van dén Paus als een w e r e 1 d-gezag van
geestelijken aard.
't Is een gelukkig verschijnsel, dat steeds
meerderen, die, helaas, niet mèt ons het
Pausschap, als zoodanig, aanvaarden,
toch willen luisteren naar, groote belang
stelling hebben voor wat de Paus zegt,
met name in zijn encyclieken, zijn wereld-
brieven.
Ook de eerste encycliek van Paus Pius
XII moge luister-grage aandacht en open
harten vinden bij zéér vele niet-katholie-
ken over héél de wereld.
Elkeen zal bij de lezing van deze ency
cliek erkennen, dat hier spreekt een man,
die de oorzaken van de wereld-ellende
blootlegt met een zoo waardige, en ver
heven vrijmoedigheid en met
zoo volkomen onpartijdige en breede v i-
sie, als geen ander gezagsdrager ter we
reld.
Wij beginnen vandaag in ons blad met
een nauwkeurig-verzcrgde vertaling van
de tekst der jongste pauselijke encycliek.
Wij vertrouwen met deze vertaling van
de wij gebruiken dezen term niet uit
conventie! magistrale encycliek
van paus Pius XII velen een dienst le be
wijzen.
vanaf Woensdag 1 Nov. a.s.
sluiten wij des avonds om
behalve des Zaterdags
(10 uur).
Wegens het feest van
Allerheiligen
OPENEN WIT
Woensdag 1 Nov. a.s.
OM 10 UUR V.M.
VROOM DREESMANN
LEIDEN
R.K. MIDDENSTANDSBOND IN HET
BISDOM HAARLEM.
Dezer dagen kwam het hoofdbestuur van
den R.K. Middenstandsbond in het Bisdom
Haarlem ter vergadering bijeen. Na eenige
belangrijke mededeelingen van internen
aard werd achtereenvolgens gesproken
over de vordering van dekens door mili
tairen. den verkcop van L.T.B. dekens en
wollen stoffen voor heeren-costuums, om
vorming van de bestaande kernen in actie
ve apostolaatsgroepen, genoemd: „Ora et
labora-clubs", de schriftelijke vragen en
antwoorden voor de a.s. najaars centrale
raadsvergadering.
Hierna had de behandeling plaats van
de vele ingekomen stukken.
Dr. Olierook hield een geestelijke over
weging over: „Christus' Koningschap".
EXTRA SUIKER VOOR BAKKERS.
Met het oog op St. Nicolaas en Kerstmis.
De bakkerijen hebben bericht gekregen
uat ze met ingang van 11 Nov. a. s. (de
tweede periodie van de distributie gaat dan
voor hen in) kunnen beschikken over 1 y3
maal de normale hoeveelheid, terwijl *e
m de oude periode, die 9 Dec. ingaat een
en een kwart maal de gewone hoeveelheid
kunnen bekomen.
De normale hoeveelheid is per maand
een twaalfde van het jaarverbruik over
1138.
In de maanden Januari, Februari en
Maart 1940 zal het eventueel meer toege-
Kende van het normale rantsoen in min
dering worden gebracht van het dan toe
te wijzen deel.
VORDERING SCHEERWOL.
De minister van economische zaken
maakt bekend, dat hij binnenkort zal over
gaan tot vordering van de hier te lande
aanwezige voorraden ïnlandsche scheer
wol bij alle houders van deze wol, met uit
zondering van de bij het rijksbureau voor
wol en lompen ingeschreven handelaren
en fabrikanten. Ten aanzien van laatstge
noemde handelaren en fabrikanten is reeds
langs anderen weg tot soortgelijke maat
regelen overgegaan.
In verband hiermede zal de directeur
van genoemd rijksbureau de beschikking
moeten hebben over nauwkeurige gegevens
inzake de voorraden inlandsche scheerwol,
aanwezig bij de schapenhouders en alle
overige niet-ingeschrtvenen bij het rijks
bureau voor wo] en lompen.
Den betrokkenen wordt er op gewezen,
dat zij verplicht zijn tot het doen van deze
voorraadopgaven op de daarvoor bestem
de formu);»ren. Zij moeten deze formulie
ren afhalen bij de secretarie van de ge
meente, waar zij woonachtig zijn en deze
binnen 7 dagen na inwerkingtreding van
bovengenoemde beschikking ingevuld en
onderteekend weer bij de vorenbedoelde
secretarie inleveren.
„VOOR HET KIND."
De nieuwe weldadigheidszegel.
Wederom zullen dit jaar weldadigheids
zegels „voor het kind" verkrijgbaar worden
gesteld, en wel gedurende het tijdvak van
1 December 1939 t/m 5 Januari 1940, met
een toeslag boven de frankeerwaarde, wel
ke ten goede komt aan het bescherming- en
hulpbehoevende kind in het algemeen, met
uitzondering van de zuigelingenbescher
ming.
De zegels zullen in 5 frankeer waarden
Morgen,feestdag van Aller
heiligen, zal „De Leldsche
Courant" niet verschijnen.
De Directie
Dit nummer beslaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
MET HET OPKLAREN VAN HET WEER
IS DE ACTIVITEIT AAN HET WEST
FRONT HERLEEFD. (2e blad).
DE REPATRIEERING DER DUITSCHERS
UIT LETLAND EN ESTLAND. (2e blad).
HET GEVAL VAN DE „CITY OF FLINT"
(2e blad).
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK BIJ
MILAAN. (2e blad).
Binnenland
VERLOFGANGERS EN NIEUW OPGE
ROEPENEN. (1ste blad).
Lelden
NIEUWE BRUG OP DEN HAAGWEG.
(lste blad).
Omgeving
DE MOORD TE LEIDSCIIENDAM. (3de
blad).
„Het dagblad, dat de Katholiek zijn
dagblad noemt, mag nooit of nimmer een
niet-katholiek dagblad zijn".
DR. POELS.
verschijnen, n.l.: 1 1/2 cent (grijs) met een
toeslag van 1 1/2 cent,, 2 1/2 cent (groen)
met een toeslag van 2 1/2 cent, 3 cent (rood
bruin) met een toeslag van 3 cent, 5 cent
(groen) met een toeslag van 3 cent en
12 1/2 cent (blauw) met een tosslag van
3 1/2 cent. Zij zijn ontworpen door den
kunstschilder Sierk Schroder te Wassenaar.
De voorstelling is voor alle waarden de
zelfde: Een loopend kindje met een hoorn
des overvloeds over zijn schoudertje han
gend.
De zegels zijn vervaardigd in rotogravure.
De afmetingen van het beeldvak zijn 18 X
27 millimeter.
De geldigheidsduur loopt t/m 31 Decem
ber 1944.
DE ORANJE-MEES.
Uniforme kleur voor neutrale burger
vliegtuigen.
Nadat door de Duitsche en Fransche
autoriteiten reeds eerder was medege
deeld, dat harerzijds tegen het plan, om de
burgervliegtuigen van de neutrale maat
schappijen een Oranje-kleur te geven, geen
bezwaren bestonden, is thans ook door de
Engelsche autoriteiten in principe de goed
keuring verleend. Ook door de vier maat
schappijen K.L.M., Sabena, D.D.B. en
A.B.A. is in beginsel de Oranje-kleur aan
vaard.
Voordat men definitief overgaat tot dien
maatregel, die Oroote financieele consequen
ties medebrengt, zal men in de practijk
moeten toetsen, in hoeverre die Oranje
kleur aan de verwachtingen voldoet. Daar
om zal de K.L.M. een van haar Douglas-
vliegtuigen geheel Oranje schilderen en zul
len de andere maatschappijen in de gele
genheid worden gesteld, zich van de doel
treffendheid te overtuigen. Daartoe zal het
vliegtuig worden ingezet op verschillende
lijnen; dit zal uiteraard speciaal worden
aangekondigd.
Een bijzonderheid is, dat dit proefvlieg-
tuig de „Mees" zal zijn, die op 28 Septem
ber ten Westen van Helgoland door een
Duitsch militair vliegtuig werd aangeval
len, waarbij een Zweedsch ingenieur werd
gedood. De „Mees" is thans weer geheel ge
repareerd.
Verbindendverklaring van ondernemers-
overeenkomsten in het Japonnen-
confectiebedrijf.
Gisteren is uitgegeven het Staatsblad:
No. 679 OO, bevattende het Kon. besluit
van 25 October 1939, houdende voorwaar
den, waaronder een ondernemersovereen
komst in het japonnenconfectiebedrijf alge
meen verbindend kan worden verklaarde
(Datum van inwerkingtreding 1 Novem
ber 1939).