ÜXe nieuwe koew, neut JliaóAau Nieuwe Finsche voorstellen Uil hel Verre Oosten Will U iets weten? Het financieële beleid BIOSCOPEN TE LEIDEN ZATERDAG 28 OCTOBER 1939 CE LEWSCHE COURAN1 TWEEDE BI.AO - PAC. fi VANDAAG BEZETTING VAN WILNA FINSCHE DELEGATIE NAAR MOSKOE TERUG. Nieuwe voorstellen van Helsinki Het Finsche beperkte kabinet heeft de Russische voorstellen bestudeerd. Het ple naire kabinet zal vandaag de voorstellen bespreken. De Finsche delegatie zal Maan dag naar Moskou terugkeeren met nieuwe tegenvoorstellen, die thans uitgewerkt worden. Men zegt, dat deze tegenvoorstellen het laatste woord van Finland zullen zijn. In- tusschen doet het gerucht de ronde, dat de Sovjet-Unie een gewijzigd militair verdrag heeft voorgesteld, dat vereenigbaar zou zijn met de Finsche neutraliteit. In een interview dat hij heeft verleend aan het blad „Sociali Demokraati", het or gaan van de socialistische partij, welke hij in de regeering vertegenwoordigt, heeft minister Tanner gezegd, dat de nieuwe voorstellen van de Sovjet-Unie niet de Scandinavische samenwerking raken. De opvattingen van beide landen naderen el kaar. De minister verklaarde verder, dat sommige onderdeelen van de Russische voorstellen de toestemming van het parle ment behoeven met een meerderheid van vijf zesde van het aantal stemmen. Zij ra ken derhalve de grondwet van Finland. De verklaringen van Tanner rechtvaardigen echter niet de geruchten over afstand van groote gebieden. DE LITAUSCHE TROEPEN VANDAAG TE WILNA De troepen van het Litausche leger zijn gisterochtend in het gebied van van Vil nius aangekomen. Vandaag zullen zij de stad Wilna binnentrekken. Gisteren is een aanvullend protocol on derteekend in Moskou tusschen de USSR en Litauen, waarin tot in bijzonderheden een beschrijving wordt gegeven van de gTenslijn tusschen beide landen, zulks ter uitvoering van artikel 1 van het verdrag betreffende den overdracht van de stad Wilna en het omliggende gebied aan de Litausche republiek en betreffende den wederzijdschen bijstand tusschen de Sovjet- Unie en Litauen. RADIOREDE VAN ESTLANDSCHEN MINISTER De Estlandsche minister van buitenland- sche zaken, Piip, heeft een radioredevoe ring uitgesproken, waarin hij, sprekende over het bijstandspact met Rusland, zich keerde tegen de tendentieuze geruchten, volgens welke het democratische Estland niet meer zou bestaan. De Sovjet-troepen zijn thans aangekomen, maar het leven gaat normaal als tevoren door. Het pact benadeelt op geenerlei wijze de rechten van den verdragsluiter en vormt geen tegen iemand gericht coalitieblok. maar heeft een zuiver defensief karakter, dat door het ge bied wordt beperkt. Het pact is niet in strijd met de Estlandsche neutraliteitsver- klaring in den huidigen oorlog. De lijn der Estlandsche buitenlandsche politiek is niet gewijzigd. Estland zal trachten de nauwste betrekkingen te onderhouden met alle lan den aan de Oostzee en vooral den ruilhan del tot ontwikkeling brengen. De Baltische landen staan tegenover nieuwe taken, die een nauwere samenwerking eischen. Over de repatrieering der Duitschers zei- de Piip, dat het Estlandsche volk er van RUSLAND VERSTERKT ZIJN NIEUWE POSITIE IN DE OOSTZEE. De kaart geeft de Sovjet-Russische in vloedssfeer weer in de Baltische landen, waarmede de Sovjets militaire pacten heb ben afgesloten. Men overziet hier de verkregen vloot- en vliegtuigsteunpunten alsmede de garni zoenen waarover Rusland thans kan be schikken. In de toekomst zal Libau de voornaam ste Russische vlootbasis worden in de Oost zee. Met Finland, dat tot de Noordsche sta ten behoort, is de Sovjet nog in onderhan deling; zoover bekend zouden eenige Fin sche eilandjes tot Rusland terugkeeren. De dikke lyn geeft de Russische grens aan. overtuigd is, dat de betrekkingen met Duitschland vriendschappelijk zullen bly- DE BRITSCH—RUSSISCHE BETREKKINGEN Anti-Britsche stemming in de Russische pers. Van dag tot dag wordt ,de anti-Britsche en zelfs anti-Amerikaansche stemming in de Sovjet-Russische pers meer merkbaar. Deze richt zich vooral tegen de „leideide kringen" of tegen de „reactionaire kringen" of tegen de wapenfabrikanten in deze lan den. De „Izvestia" publiceert een artikel, waarin wordt gezegd, dat na twee maanden oorlog de kleine mogendheden in een wei nig benijdenswaardige positie verkeeren. Behalve de economische zorg en de groote uitgaven voor hun bewapening, drukt hen nog voortdurend de bedreiging dat hun kostbare neutraliteit wordt geschonden en hun land het slagveld wordt van de impe rialistische mogendheden. Toch handelsbetrekkingen tusschen Engeland en Rusland. De politieke correspondent van de „Dai ly Telegraph" schrijft, dat besprekingen gevoerd worden tusschen het Britsche de partement van Handel en Sovjetambtena ren en met het- doel den handel tusschen Engeland en Rusland te doen toenemen. Een der besproken onderwerpen is de vraag of de goederen uitsluitend moeten worden vervoerd in Russische schepen. De diplomatieke correspondent van de „Daily Mail" schrijft, dat hoewel de En- gelschSovjet-Russische besprekingen geen politieke beteekenis hebben, de Sovjet in Londen heeft doen doorschemeren, dat een Britsch staatsman in Moskou welkom zou zijn voor algemeene besprekingen met Sta lin. VEREENIGL OEKRAÏNE De nationale vergadering van de Westelijke Oekraïne heeft met algemeene stemmen een verklaring aangenomen betreffende de aan sluiting van de Westelijke Oekraïne bij de Oekraïnsohe socialistische Sovjet-Repu bliek. GERUCHTEN OVER EEN NEUTRAAL BALKANBLOK De „Basler Nachrichten" schrijft, dat de Italiaansche ambassadeur te Sofia den Bul- gaarschen minister-president Kiosseivanoff een ontwerp heeft voorgelegd tot het instel len van een neutraal blok, dat de staten van Zuidoost-Europa zou omvatten. De am bassadeur wenschte de Bulgaarsche opvat ting hieromtrent te weten en naar te So fia verluidt zou het antwoord van Bulgarije zeer gunstig zijn geweest. ;ENGELAND WIL DE BESPREKINGEN OVER TIENTSIN HERVATTEN. De Britsche ambassadeur te Tokio, sir Robert Craigie, heeft den Japanschen mi nister van buitenlandsche zaken medege deeld, dat de Britsche regeering de be sprekingen over Tientsin v/enscht te her vatten. Verder wordt in welingelichte kringen verklaard, dat de minister van binnen- landsche zaken, Nomura, binnenkort be sprekingen zal openen met den Amerikaan schen ambassadeur. Grew, over de be trekkingen tusschen Japan en de Ver- eenigde Staten. DE CHINEESCH—RUSSISCHE BETREKKINGEN. Volgens buitenlandsche waarnemers te Tsjoenking blijven de Chineesch-Russische betrekkingen ongawyzigd. Rurland gaat voort met hel geven van materieele hulp zonder in te grijpen in de binnenlandsche politiek van China. Het schijnt evenwel, dat de Russische hulp in de laatste weken is toegenomen. Reizigers, die uit het Noorden komen, berichten, dat het verkeer van vrachtauto's op den weg van Lan Tsjau naar Sian Yennan sedert Septem ber verdrievoudigd is. Vraag: a. Kunt u mij vertellen het adres van het Amerikaansch consulaat? b. Kan een visum ook schriftelijk,aange vraagd worden? c. Is er voor Beligë en Frankrijk een vi sum noodig? a. Wijnhaven 147, Rotterdam; b. Neen; c. Voor Frankrijk wel, voor Beligë niet. Tweede Kamer OORLOGS-WINST- BELAST1NG NOODIG GEACHT Verschil tusschen 1914 en nu Vergadering van gisteren. Voortgezet worden de algemeene be schouwingen over de Rijksbegrooting voor 19<i0. De heer DREES (S.D.) zet zijn Donder dag atgebroken rede voort. De regeering kan in zake de prijzen siecnls remmend werken en paniek heipen voorkomen. Spr. dringt aan op verdere waakzaamheid. Bij den strijd tusschen loonsverhooging en prijsstijging zal de laat ste sieeds aan de winnende hand blijven. Groote sociale spanningen zullen daardooi ontstaan en groote moeilijkheden voor de openbare kassen. De regeering wake streng over de kosten van het werkelijke levens onderhoud. Ze trachte b.v. de brandstof- fenprijzen te beheerschen, nu ze de staats manen in de hand heeft. Waar prijsstijgin gen niet te vermijden zuLen zijn, zal dit oilers van de staatskas vragen en zullen oepaaide inkomsten moeten worden ver hoogd. Er moet van den beginne af een vast systeem zijn voor duurtebijslagen. Dit is een centraal probleem. De mobiiisatie-uitgaven moeten, als ir, Engeland, uit belastingen bestreden wor den. Zoo snel mogelijk moet een oorlogs winstbelasting worden ingevoerd, al zaj die niet zooveel opbrengen. De successie belasting kan verzwaard worden. Spr. behandelt de neutraliteitshandha ving Er is critiek geleverd op een der Ka merleden, die als bestuurder van vakver- een :gingen de neutraliteit zou hebben %e- schonden. Niet alleen de Staat, ook de burgers moeten neutraal zijn, doch het is niet in de eerste plaats de heer Rost van Tonningen of de heer De Marchant et d'Ansembourg, die dat hebben te zeggen. Misschien trachten ze daardoor de aan dacht van zichzelven af te leiden. Ook van de pers mag zelfbeperking worden ver wacht. Men vergelijke de Arbeiderspers maar eens met het Nationaal Dagblad. De S.D.A.P. zal voor zelfbeperking der pers blijven strijden. De heer TILANUS (C.H.) gaat de ge beurtenissen der crisis na. De minister president was in de memorie van ant woord geheel geslaagd in de verdediging van zijn beleid. Een generaal opmarcheeren der drie groepen, die de motie-Deckers aannamen, was geenszins aangewezen. Wat is er principieel verschil tusschen samengaan met vryz. democraten en libe ralen, en samengaan met ook sociaal-demo craten? Het principieele verschil, dat de heer Schouten ziet, ziet spr. niet. Spr. voelt niet meer het overwegend be zwaar tegen toetreding van sociaal-demo craten tot het kabinet. Nederland is een christelijke natie, en daarmede moet in de wetgeving rekening worden gehouden. In die lijn heeft spr. tegen dit kabinet geen bezwaar. Voor de staatkundige ontwikke ling van ons vaderland blijft spr. aan den christelijken grondslag vasthouden. Ont kent men dat Nederland een christelijke natie is, dan zal men de rechtsche partijen zien samenspringen. De heer JOEKES (V.D.) bespreekt aller eerst de kabinetsformatie. Tot voor kort dacht spr. dat de heer Colijn gestreefd heeft naar een kabinet op zoo breed mo gelijke basis. Doch uit de rede van den heer Schouten leidt spr. af dat de heer Colnn zelf dit voor onmogelijk hield. Samengaan op godsdienstig gebied be- teekent nog geen eensgezindheid op staat- kundig gebied. Ook in dit licht is het te genwoordige kabinet niet van abnormale samenstelling. Voor Nederland zijn luchtafweer en luchtbescherming van overwegend belang. Het Rijk schuift te veel de lasten af op particulieren en gemeentebesturen. Wat er voor defensie gedaan is, heeft overigens over het algemeen spr.'s instem ming. De vervangingswaarde, is een belangrij ke. doch niet de eenige factor. Naar economische samenwerking met Indië wo.rde zooveel mogelijk gestreefd. Spr. brengt hulde aan de activiteit van den minister van Economische Zaken. Wat de financiën betreft, acht ook spr. een leeningsfonds gewenscht. Over het al gemeen kan spr. instemmen met de belas tingplannen. Een oorlogswinstbelasting is geboden. Spr. vraagt naar de plannen ten aanzien van de gemeenten. De heer DE VISSER (Comm.) ziet in de politiek van dit kabinet een voortzetting van die van den heer Colijn. Fel becriti- seert spr. de rede van den heer Schouten en verdedigt hij het optreden van Rusland. Sor. becritiseert de wijze van werkloos heidsbestrijding. het plan-Westhoff en het plan van den arbeid. Daar de door hem ingediende moties (tot veler vroolijkheid) door de Nationaal-So- cialisten worden ondersteund, komen ze bii dit deha+ >'n behandeling. De heer TEULINGS (R.K.) betoogt in stemming met de plannen tot stichting var een leeningfonds. Een oorlogswinstbelas ting zal niet mogen ontbreken. Belasting- politiek in oorlogstijd is een lastig pro bleem. Spr. kan niet alle bezwaren der regeering tegen het voorstel-De Wilde dee- len. Bij belastingverhooging moet de druk- verdeeling nader onder oogen worden ge zien. Spr. vraagt zoo mogelijk verlichting van accijnsheffingen en grondslagen der personeeie belasting. De regeering kan ver schillende onderdeelen der plannen-De Wilde wel gebruiken. Bij stijgende belas tingen wordt de druk van hen die uitslui-' tend van een klein vermogen moeten le ven wel heel zwaar. Spr. bepleit in het al gemeen een actieve belastingpolitiek, re kening houdend met economische eischen. Het accres der civiele uitgaven bedraagt van 19351939 3.2 pet., dat der militaire 57.5 pet. Er is dus op civiel gebied niet maar raak uitgegeven. Economische acti viteit in de volkshuisvesting moet bevor derd worden. En men bedenke: défaitisme op financieel gebied, zooals die der negen mannen, schaadt ons staatscrediet. Spr. bepleit te gelegener tijd consolidatie van vlottende schuld. Spr. vraagt zich af, of de directie der Nederlandsche Bank juist beleid heeft gevoerd inzake Mendels sohn's Bank. Gaarne werd spr. daarom trent ingelicht. De heer VAN HOUTEN (Chr. Dem.) zegt dat de Kamer aan het reactionnaire experiment met dr. Colijns vyfde kabinet kort en snel een einde heeft gemaakt. Nu steunt het kabinet op een stevige Kamer meerderheid en dus moet ieder het Ka mervotum toejuichen. Over 't geheel kan spr. het kabinet steunen. De heer RUTGERS VAN ROZENBURG (C.H.) kan zich vereenigen met het alge meen financieel beleid van de regeering. Spr. vraagt zich echter af, waar het geld voor het leeningsfonds vandaan moet ko men. In 1914 hadden we een aantal vette jaren achter den rug. Vergeleken by nu, was het toen nog een paradijs. Ook onze schuldpositie is nu veel ongunstiger. Spr. en zijn politieke vrienden noemen dezen minister echter den juisten man op de juiste plaats. De heer ZANDT (Staatk. Geref.) betoogt dat de verlating van God de oorzaak is van den tegenwoordigen toestand met zijn be drog en andere misdaden, Zondagsonthei liging enz. De voorzitter van den Raad van Minis- teis. de heer DE GEER, dankt namens de regeering voor de gehoorde Instemming met haar beleid. Spr. zal zijn rede Dinsdag voortzetten. De vergadering wordt om zes uur ver daagd tot Dinsdag een uur. WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN NEUTRALITEIT. In de Standaard (anti-rev.) lezen wij het volgende: „De medewerking van den heer Kupers aan de resolutie van het sociaal-democra- tische I. V. V. zullen wij in geen enkel op zicht verdedigen. Zin heeft een dergelijk resolutiespel ook niet De sociaal-democra tische Vakbeweging zal, sedert de groote dagen van den heer Oudegeest, wel geleerd hebben, dat haar internationaal-politieke invloed uiterst gering, indien niet gelijk nul is. De arbeiders in de neutrale landen zullen zich van de resolutie niets aantrek ken en de dictatoriale staten zullen er niet door bewogen worden. Maar van de natio- naal-socialistische agitatie komen wij in het geheel niet onder den indruk. Hier is zeker het spreekwoord van den pot en den ketel ten volle van toepassing. Indien ex één groep is, die de reserves niet in acht neemt, welke passen aan sprekers en schrijvers in neutrale landen, dan is het zeker de nationaal-socialistische. Het op treden van de Mussert-groep is in hooge mate bedenkelijk. Zij spreekt bijna nooit een waarlijk Nederlandsche gedach te uit. Dat de Justitie nauwlettend acht zal geven op hetgeen de nationaal-socialis tische pers schrijft, mogen wy wel ver- Twaalf nieuwe Missie- Bisschoppen Op den feestdag van Christus koning, zal Z. H. Paus Pius XII, niet minder dan twaalf bisschoppen de heilige wijding toedienen. De Paus wordt daarbij geassisteerd door Mgr. Costantini, Secretaris van de Propa ganda Fide en Mgr. Streicher, Apostolisch Vicaris van Oeganda! Onder deze twaalf nieuwe bisschoppen- missionarissen zijn een Italiaan, een Franschman, een Duitscher, een Belg, een Ier, twee Amerikanen, twee Afrikanen, een Chineesch, een Indiër en ten slotte een Nederlander: Mgr. H. M. Mekkelholt van de Congegratie der Priestesr van het H. Hart van Jezus, Apostolisch Vicaris van Palem bang (Sumatra). Mgr. Mekkelholt heeft zich voor deze wij dingsplechtigheid uit Indië per K.L.M.- vliegtuig naar Rome begeven. De Apostolische prefectuur van Benkoe- len (Zuid Sumatra) is bij deze gelegenheidi verheven tot Apostolisch Vicariaat onder der. naam van Apostolisch Vicariaat van Palembang. Mgr. H. M. Mekkelholt werd 25 Februari 1896 geboren te Lonneker (Overijssel), uit een Twentsch weversgezin. Hij deed zijn lagere studies aan het juvenaat „H. Hart" te Bergen op Zoom, trad in bij de Priesters van het H. Hart en legde in het noviciaat te Asten zijn eerste geloften af op 8 September 1919. Na zijn philosophische studies te Lies- bosch-Princenhage keerde hij naar Bergen op Zoom als surveillant terug en vertrok vandaar voor zijn theologische studies naar Rome. Op 18 Juli 1926 volgde zijn H. Pries terwijding door dia bisschop van Breda, Mgr. P. Hopmans. Den 7e Juli 1927 behaal de hij de doctors graad aan de Gregoriana te Rome. Zijn verzoek om naar de Missie te ver trekken werd in September 1927 vervuld. Hij vertrok naar Zuid-Sumatra. Achtereen volgens was hy onderpastoor te Palembang, waarnemend-pastoor te Tandjong Sakti; sinds Februari 1928 lid van den Prefec- tuursra'ad, in 1930 teruggekeerd naar Pa lembang, werd hij er in Januari tot pastoor benoem. Op 19 Januari 1934 volgde zijn be noeming tot opvolger van Mgr. Smeets als Prefect van Benkoelen. trouwen. Wanneer zy zelfs de neutrale houding van den Minister van Buitenland sche Zaken min of meer verdacht maakt, doet zij gevaarlijker werk dan de heer Ku pers met zijn medewerking aan het Parij- sche resolutiespel." Zoo is het teekent de Avondpost hierbij aan: Men kon dezer dagen In het Nationale Dagblad lezen: „Zwitserland en Denemar ken zijn waarlijk onzijdig", waaruit men dan blijkbaar moet verstaan dat Neder- and het (door het optreden van den heer Kupers) niet is. Zulk geschryf, in dezen tyd, is ten een en- male onverantwoordelijk. (Hulden Woorden VAN DEN WEG!! HOOFDFILMS The Lambeth Walk (Lupino Lane). Een vrouw wist te veel. (Alfred Hitch cock). De verloren Zoon (James Cagney). Levensproblemen (Cary Grant, Katha rine Hepburn). 't Zit in de lucht. (George Formby). Dansmuziek (Her man Thimig). De Citadel (Robert Donat, Rosalind Russell.) De tuin- van Allah. (Mariene Dietrich, Charles Boyer). De passagier des doods (Peter Lorre). Komisch Dramatisch Komisch- Romantisch Komisch Komisch Romantisch Sensatie AANVANGbU'JK lederen avond 8 15u Zondag van 2—7 uur Zaterdag en Woens dag 2 uur matinée. lederen avond 8 uur. Zondag van 2—7 uur. lederen dag matinée (behalve Vrijdag). ~-4prpn avond 8 uur Zondag 2.4.30 en 8 uur. Saterdag en Woens- ig half drie matinée lederen avond 8.15 u. Zondag 2 -7 uur Zaterdag en Woensdag 2.30 uur matinée. lederen avond 8 uui Zondag van 2—7 uui lederen werkdag 2 uur matinée. Goedgekeurd v volwassenen Toelaatbaar v volwassenen Goedgekeurd v. volwassenen toelaatbaar volwassenen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 6