9tet düeaaudity pakt aan CLnfkwta
Voldoening en misnoegen
De
onderhandelingen
te Moskou
De Finsche
weermacht
ZATERDAG 21 OCTOBER 1939
LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Rome en Moskou zwijgen
De frontpagina van alle Turksche bladen
is gewijd aan het verdrag tusschen Frank
rijk, Engeland en Turkije, dat Donderdag
is onderteekend. Tegelijk met den tekst van
het verdrag worden foto's van president
Ininoe, Koning George en president Le
brun gepubliceerd.
De Turksche pers acht het een verstan
dige beslissing, de zijde van de groote de
mocratieën te kiezen, die een „kruistocht"
ondernemen tegen den aanval. Een van de
leidende Turksche bladen schrijft:
„Het verdrag is een meesterstuk van vre
de en veiligheid. Het is een succesvolle be
vordering van den wereldvrede, de Turk
sche nationale veiligheid en het welzijn der
menschheid. De naam van president Ino-
noe, die een waardig opvolger is van Ke-
mal Pasja, is vandaag op de lippen en in
het hart van een dankbaar volk".
GEMENGDE GEVOELENS TE ROME.
De Romeinsche correspondent van de
„Tijd" seinde Vrijdagavond:
Er is wel reden voor, zeer nieuwsgierig
te zijn naar de Italiaansche reactie op de
cnderteekening van het zoolang reeds han
gende Fransch-Engelsch-Turksche pact
Toen dit pact indertijd geprojecteerd werd
ondervond het in Italië scherpe critiek, zoo
als trouwens de heele politiek, waarvan het
deel uitmaakt, de zoogenaamde „omsinge-
lingspolitiek". Toen bestond er echter tus
schen Duitschland en Rusland nog vijand
schap, was de oorlog niet uitgebroken en
had de Russische beer van de vraatzucht,
die hij thans toont, nog geen blijk gege
ven.
Italië volgt sinds het uitbreken van den
oorlog niet op de eerste plaats een aspoli-
tiek, maar een politiek van afzijdigheid,
wat nog iets anders is dan neutraliteit.
Voor de Italiaansche afzijdigheid is de af
zijdigheid van de Balkanlanden een con
ditio sine qua non. Aanvankelijk zag Italië
in de onderhandelingen tusschen Turkije
en Rusland geen kwaad. Zij konden leiden
tot sluiting van de Dardanellen voor oor
logsschepen, en dit scheen Italië voor de
neutraliteit van den Balkan alleen maar
gunstig toe. Toen de Baltische landen even
wel ten offer vielen ging men zich hier af
vragen, of de besprekingen, welke Rus
land met Turkije voerde, eigenlijk niet
dienden, opdat de Russische beer zijn
vraatzucht ook kon stillen op den Balkan.
Italië zag met steeds grootere bezorgdheid
inaar het resultaat der besprekingen uit. De
mislukking er van bracht hier ongetwij
feld opluchting te weeg, maar de vreugde
was geenszins onvermengd.
Nauwelijks toch was de mogelijkheid
van een Russisoh-Turksch pact van de
baan, of die van een Fransch-Engelsch-
Turksoh werd werkelijkheid. Een werke
lijkheid, waardoor de Italiaansche afzijdig
heid van een vrijwillige een eenigszins ge
dwongen wordt. Italië kan, daar het steeds
de hegemonie van de Middellandsche Zee
voor zich opeischt en verklaarde niet de
gevangene van de Middellandsche Zee te
willen zijn, het Fransch-Engelsch-Turksche
pact moeilijk anders waardeeren, dan op
zijn minst als een aantasting van zijn pres
tige.
Anderzijds schijnt dat pact de neutrali
teit van den Balkan wel zoo zeer te garan
deeren, als zulks een Turksch-Russisch pact
zou hebben gedaan, en helpt het dus Ita
lië bij de handhaving van zijn afzijdigheid.
Dit is voor Italië de gunstige zijde hiervan.
Met de leiding te nemen van een neutraal
Balkanblik zou Italië veeleer bij het
Fransch-Engelsch-Turksch pact een zeker
prestige-evrlies kunnen goed maken. Wij
verwachten dan ook, dat de Italiaansche
politiek in de naaste toekomst nog meer
dan in het verleden op het veroveren dier
leiding gericht zal zijn.
RUSSISCHE PERS ZWIJGZAAM.
De Russische pers publiceert niets over
het sluiten van het Fransch-Britsch-Turk-
eche verdrag, terwijl op een opvallende
plaats de telegrammen worden gepubli
ceerd, welke zijn gewisseld tusschen Sa-
Bijgaand kaartje geeft den lezer een
duidelijk beeld van de strategische betee-
kenis van het Turksche rijk, dat in het
Oostelijke bekken van de Middallandsche
zee tcegang tot de Zwarte zee beheerscht.
Het verdrag, dat een dezer dagen tus-
radojgloe en Molotof en waarin gesproken
wordt over de vriendschap en het vertrou
wen, welke het kenmerk zijn van de be
trekkingen tusschen beide landen.
Men heeft' verder den indruk, dat Frank
rijk en Engeland hun best doen een ver
drag tusschen Turkije en de Sovjet-Unie
te vergemakkelijken, dat in het belang van
beide landen is en tegemoet komt aan het
v/ettig verlangen van de Sovjet-Unie tot
veiligheid in de Zwarte Zee.
„De deur blijft open voor verdere be
sprekingen met den Sovjet op een nog niet
vastgestelden datum" aldus verklaarde
de Turksche minister van buitenlandsche
zaken, Saradjogloe, gisteren tegenover ver
tegenwoordigers van de pers, toen hij te
Istanboel uit Moskou op weg naar Ankara
arriveerde.
Voorts, zeide hij: „Ik ben uit Sovjet-Rus
land vertrokken met de oprechte overtui
ging, dat de Turksch-Russische vriendschap
even krachtig blijft als ooit."
DUITSCHE PERSSTEMMEN.
De Duitsche bladen betoogen in hun com
mentaar op het verdrag tusschen Enge
land, Frankrijk en Turkije, dat reeds de
voorgeschiedenis dezer gebeurtenis in het
nauwste v<rband met de Britsche omsinge-
lingspolitiek stond. Zij zeggen ook, dat het
pact vele punten onopgehelderd laat. On
duidelijk blijft in de eerste plaats aldus
het „Hamburger Fremdenblatt" hoe en
tegen wie de westelijke mogendheden Tur
kije hulp zouden kunnen bieden. Artikel
twee, dat spreekt van Turksche hulp aan
de kestelijke mogendheden in geval van
een aanval in de Middellandsche Zee zal
in Italië de bijzondere aandacht trekken.
Italië is immers de eenige Middellandsche
Zee-staat, waarop het artikel betrekking
kan hebben. In artikel drie, volgens het
welk Turkije ook zal helpen, wanneer vij
andelijkheden ontstaan tengevolge van de
Britsche en Fransche waarborgen aan Roe
menië en Griekenland, ziet de Beriijnsche
correspondent van dit blad het bewijs, dat
Engeland het conflict wil uitbreiden.
Hy vraagt zich verder af tegen wie de
garantie aan Roemenië gericht kan zijn. De
nakoming der garantie is slechts denkbaar,
wanneer de Dardanellen voor de oorlogs
schepen der westelijke mogendheden ge
opend zouden worden. Hieruit kan men
zien, dat het verdrag tegen Rusland ge
richt is. Doch ten aanzien van de Sovjet-
Unie verliest het verdrag veel van zijn
kracht door het protocol, dat zegt, dat Tur
kije geen actie behoeft te voeren, die het in
een gewapend conflict met de Sovjet-Unie
zou brengen.
Ook uit dit pact blijkt, zoo vervolgt de
correspondent, dat Engeland de eigenlijke
rustverstoorder op het Europeesche con
tinent is. De les, die het lot van Polen ge
leerd heeft, zal juist door de kleine staten
niet zoo spoedig vergeten worden.
Zooals Havas uit Zurich bericht, heeft
eerst Vrijdagmiddag 2 uur, dus veertien
uur na de onderteekening, de Duitsche ra
dio medegedeeld, dat het Britsch-Fransch-
Turksche verdrag was onderteekend. Radio
Stuttgart gaf nauwelijks bijzonderheden
over de houding van Duitschl. ten aanzien
van dit verdrag. Men beperkte zich tot
te zeggen, dat Fransch-Britsche hulp, wel
ke Turkije is beloofd, vaag blijft.
De mededeeling werd gevolgd door een
bericht waarin werd gezegd, dat de Bal
kanlanden zeer onder den indruk zym van
de kracht van het Duitsche leger.
Von Mackensen naar Berlijn ontboden.
Naar te Berlijn vernomen wordt is de
Duitsche ambassadeur von Mackensen uit
Rome naar Berlijn ontboden om rapport uit
te brengen over de reactie op het Britsoh-
Fransch-Turksche pact, aldus meldt Uni
ted Press aan haar bladen.
Naar men gelooft zou hij voor zijn ver
trek een onderhoud hebben met Mussolini.
AMERIKA's MEENING.
De „New York Herald Tribune" noemt
het pact van Turkije met Engeland en
Frankrijk een zwaren slag voor de as Rome-
schen Egeland en Turkije is geteekend zal
veel bijdragen tot behoud van den vrede
op den Balkan.
Op de kaart zijn de belangen van Frank
rijk, Engeland en Italië in dit gedeelte van
Zujd-Oost-Europa aangegeven.
Berlijn en zegt, dat hiermede de Middel
landsche Zee gemaakt wordt tot een zee
der geallieerden, waardoor 't dubbel zeker
wordt, dat Italië geen oorlog tegen Frank
rijk en Engeland zal aangaan, en waardoor
de weg geëffend wordt voor een actieve sa
menwerking met die beide landen.
CONTACT MET ROEMENIë.
De Turksche minister van Buitenlandsche
Zaken, Saradjogloe, is Vrijdagmiddag van
zijn bezoek aan de Sovjet-Unie terugge
keerd.
Verder is Vrijdagochtend de Roemeen-
sche ambassadeur, Stoika, te Ankara aan
gekomen. Hij zou 'n onderhoud hebben met
Saradjogloe en Vrijdagavond naar Boeka
rest terugkeeren.
Flnsctie tegenvoorstellen
GARANTIE VAN DE NOORDSCHE
STATEN?
Het Finsche Telegraafagentschap meldt:
Een vertegenwoordiger van den Finschen
minister van buitenlandsche zaken heeft
tegenover de pers verklaard, dat Finland
voldaan is over de resultaten van de confe
rentie in Stockholm. De minister van bui
tenlandsche zaken heeft gisteravond instruc
ties gegeven aan de Finsche delegatie, die
vandaag naar Moskou vertrekt.
Verantwoordelijke kringen hopen, dat
Paasikivi in Moskou een overeenkomst tot
stand zal brengen, die aan de gewettigde
Russische eischen voldoet zonder de vol
ledige Finsche onafhankelijkheid te ver
minderen. Sommige kringen denken, dat de
aanwezigheid van Stalin by de aanvanke
lijke besprekingen harde onderhandelingen
voorspelt, anderen echter herinneren er aan,
dat Stalin buitengewoon thuis is in Finsche
zaken.
Volgens den correspondent van de
Neue Züricher Zeitung in Helsinki zou
Finland als tegenaanbod aan Rusland
de stellige verzekering bieden, dat Rus
land niet door een derde mogendheid
zal worden aangevallen door Finland
heen. Om deze verzekering steun te
verleenen zouden de Noordsche staten
zich garant stellen voor de volstrekte
neutraliteit van Finland.
De defensiemaatregelen in Finland wor
den als voltooid beschouwd en de troepen
zyn gestationeerd in de streken van Kare-
lié, Viipuri en Kuusamo. Uit de vrij ge
ringe concentratie van Russische troepen
aan de grens leidt men af, dat Rusland niet
verwacht tot oorlog zijn toevlucht te zullen
gaan nemen. Geschenken van kleeding, geld
en andere benoodigdheden worden door
het Finsche publiek overvloedig voor de
verdedigingstroepen toegezonden.
DE DUITSCHE VOLKSVERHUIZING
De eerste schepen met Duitsche emigran
ten uit Letland en Estland zijn te Dantzig
aangekomen. Zij worden voorloopig over
gebracht naar de badplaats Adlershorst, die
reeds 700 emigranten herbergt
Den laatsten tyd komen honderden Duit-
schers van de Philippijnen, Japan, China
en andere streken van Azië door Moskou.
Over de Randstaten keeren zij naar Duitsch
land terug. Sommigen hunner zijn zaken
lieden en technici, anderen zijn jongelieden
van dienstplichtigen leeftijd. Het schijnt,
dat nog vele Duitschers zullen volgen.
De onderhandelingen tusschen het
groote Rusuand en het kleine Fin
land duren voort, en velen vragen
zich af, wat het kleine land tegen
het groote zou kunnen beginnen,
wanneer het tot een conflict zou
komen. Het spreekt vanzelf, dat de
Russische weermacht oneindig veel
grooter is dan de Finsohe, doch
Finland is paraat.
Het Belgische dagblad, de „Gazet van
Antwerpen" publiceerde hierover het vol
gende artikel:
„Nauwelijk 21 jaar is Finland onafhan
kelijk, of er dreigen weer gevaren. Van
1809 tot 1918 waren de Russen heer en
meester in het „Land der duizend meren".
De vraag is niet alleen: „Wat zal Finland
doen?", maar zeer zeker ook: „Wat kan
Finland doen?"
Het Finsche leger begon pas, toen het
afgerekend had met de Russische troepen.
Men had inderdaad wel reden om aan te
nemen, dat Rusland niet al te spoedig zou
berusten in de onafhankelijkheid van Fin
land, dat over gunstige strategische punten
beschikt. Finland moest groote offers
brengen, en het heeft dit gedaan in de
overtuiging, dat de onafhankelijkheid op
het spel stond. Finland was de eenige staat
van de Scandinavische landen, die de vor
ming van een communistische partij ver
bood. Daartoe was niet alleen moed noodig,
maar ook de mogelijkheid, om zich tegen
den toorn van Moskou te verweren. En
thans, na 20 jaar van Finsche onafhanke
lijkheid, moet men zeggen: het Finsche le
ger is de grootste steunpilaar van het land
geweest.
Dit Finsche leger bestaat uit drie infan-
terie-divisies en een ruiterij-brigade. Elke
divisie is samengesteld uit drie infante-
rie-regimenten en één artillerieregiment.
Zij worden aangevuld door speciale een
heden, waarvan b.v. te vermelden is een
loopgraven-bataillon, een luchtafweerregi-
ment, een pantsoertroepenregiment, drie
bataillons wielrijders, een vrachtauto-com
pagnie, een bataillon pioniers en een batail-
lon van den ordonnance-dienst. Tot de rui
terij behooren naast twee regimenten rui
terij een battel y rijdende artillerie en een
escadron ordonnance-troepen.
De Finsche luchtmacht is in de laatste
jaren geheel gemoderniseerd. De lucht
macht bestaat uit zes luchtmachteskaders
en een eskader verkenningsvliegtuigen.
Voor de opleiding van vliegeniers bestaat
een school voor piloten en één voor meca-
niciëns. Finland beschikt over iets meer
dan 100 vliegtuigen, gedeeltelijk vervaar
digd in Finsche vliegtuigenfabrieken.
De vloot van Finland is ontoereikend om
de kust te verdedigen. Zij bestaat uit on
geveer 30 eenheden, waaronder enkele
pantserschepen. Maar de natuur komt Fin
land te hulp. Door de vele inhammen is
het mogelijk door het leggen van mijnen
den toegang tot de kust bijna geheel af te
sluiten.
In Finland bestaat de algemeene dienst
plicht Tot zijn 40ste levensjaar behoort de
strijdbare Finsche man tot de eerste re
serve, van 40 tot 60 jaar behoort hij tot de
tweede reserve. Het land is ingedeeld in 30
militaire districten.
Het vredesleger van Finland bestaat uit
30.000 man, terwijl men door de premilitai-
re opleiding vaii jongens van 17 jaar en
ouder, nog over 20.000 man beschikken
kan. Maar een factor, die in andere landen
maar een kleine rol speelt bij de weer
macht, heeft in Finland groote beteekenis,
namelijk de burgerwacht.
De Finsche burgerwacht bestaat uit on
geveer 100.000 vrijwilligers, die den eed
van trouw aan het vaderland hebben afge
legd. De burgerwachters ontvangen van den
staat een geweer, een uniform, een helm,
en een gordelriem met hiunitie. Er wordt
zeer veel gedaan aan sport. Regematig vin
den schietoefeningen plaats zooals in Zwit
serland.
Bovendien is er nog een vrouwelijke
burgerwacht, de „Lotta Svard", die onge
veer 90.000 vrouwelijke vrijwilligers om
vat. Zy bereiden zich voor om gebeurlijk
heden in oorlogstijd, zooveel mogelijk bur-
gerwerk uit de handen van de mannen te
nemen. Zij moeten eventueel ook zorgen
voor de ambulancediensten, en het eten
koken en fourageeren van de soldaten.
Finland heeft bijzonder veel werk ge
maakt van de opleiding der troepen voor
den winterveldtocht De geheele infanterie,
en alle afdeelingen van de fietsers worden
dan veranderd in ski-afaeelingen. Deze op
leiding wordt vergemakkelijkt door het
feit, dat het ski-loopen in Finland prac-
tisch door niemand behoeft geleerd te wor
den. Ieder kent deze sport van jongsaf, die
meer een noodzakelijkheid is dein een zui
vere sport.
In Finland wordt zeer veel voor de ver
dediging uitgegeven. Een vijfde gedeelte
van de geheele Finsche begrooting komt
ten bate van de verdediging.
Wat zal Finland echter tegen Rusland
kunnen doen in het geval van een eventuee-
len oorlog? Met zekerheid valt niets te ver
melden. Wanneer de weersomstandigheden
voor de aanvallers niet al te günstig zyn,
zal Finland geruimen tijd weerstand kun
nen bieden. Maar niet mag uit het oog ver
loren worden, dat Finland altijd gehoopt
heeft buiten een conflict te blijven, omdat
Duitschland en Rusland beiden belang had
den bij zekere Finsche strtegische punten.
Nu zyn de zaken zoo veranderd,
dat Duitschland weinig zal zeggen, als
Rusland deze punten gaat opeischen. Een
oorlog tegen Rusland, zonder dat Finland
bondgenooten heeft, is doelloos, en zou
slechts leiden tot vernietiging van den Fin
schen staat.
Dit wil echter niet zoggen, dat Fin
land zich de onafhankelijkheid zonder oor
log zal laten ontnemen."
Tot zoover de „Gazet van Antwerpen",
die hiermede een duidelijk overzicht gaf
van de Finsche weermacht. Wij willen hier
nog aan toevoegen, dat men tegen het ein
de van 1938 begonnen is met de uitwer
king van het plan om Abo, de oude hoofd
stad uit den Zweedschen tyd van Finland
tot voornaamste oorlogshaven te maken en
deze plaats dus strategisch belangrijk te
versterken. Het „bereik" van de vloot zou
dan vooral de omgeving van de Aland-
eilanden tot aan het Stockholmsche „scho
ren-gebied" omvatten, hetgeen van niet ge
ring belang is.
Zoo ziet men, dat Finland altijd druk be
zig is geweest om paraat te blijven, en wy
kunnen voor dit jonge en dappere mooie
land slechts hopen, dat al de preventieve
maatregelen, die jarenlang in Finland zyn
genomen, in de practijk overbodig zullen
blijken.
DE DUITSCHE BOMAANVAL OP DE
FIRTH OF FORTH.
En de koelbloedige treinreizigers
De „Daily Telegraph" weet te vertellen,
waarom geen der reizigers de trein verliet,
die tijdens het luchtgevecht boven de mon
ding van de Forth, ondanks de aanzwer-
mende vliegmachines, over de eenige kilo
meters lange spoorbrug .eeu.
De trein had gestopt in het station Dal-
meny, vlak voor de brug en de reizigers
werden voor het gevaar gewaarschuwd.
Toch stapte niemand uit. Koelbloedigheid,
heldenmoed? Geen denken aan!
De conducteur, die de waarschuwing
gaf, had gezegd: „U kunt nu nog uitstappen,
maar denk er aarwie uitstapt, moet straks
opnieuw betalen!"
Met als gevolg, dat de zuinige Schotten
allemaal doorreden.