LINODYNE AFSTEMMING
De bezetting en verdeeling
van Polen
Kristalhelder geluid 0
Stuóland fiüjgt gxcate* ótud dan
uewtacfit wetd
Warschau blijft
tegenstand bieden
De toestand in
Duitschland
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1939
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
g V in prijzen vanaf fl. 92.50
HET RUSSISCHE LEGERBERICHT.
In het Russische legerbericht van 22 Sep
tember wordt gezegd: „In het Westen van
Wit-Rusland hebben de roode troepen de
stad Bialystok en de vesting Brest Litowsk
bezet en zijn zij begonnen met het zuive
ren der bosschen ten Noord-Westen van
Grodno van de overblijfselen der Poolsche
troepen. In de Westelijke Oekraine heeft
het roode leger, dat zich bezig houdt met
de liquidatie der resten van het Poolsche
leger, de streek van Sarny van groepen of
ficieren gezuiverd. Vandaag hebben zich
6 Poolsche infanteriedivisies en 2 onafhan
kelijke regimenten onder bevel van gene
raal Langer overgegeven aan de roode troe
pen, die den weerstand der Poolsche afdee-
lingen bij Lwow breken. Volgens onvolle
dige gegevens zijn van 17 tot 21 September
120.000 soldaten en officieren van het Pool
sche leger gevangen genomen en 380 stuk
ken geschut en 1400 machinegeweren buit
gemaakt.
Nog drie haarden van verzet.
Volgens een Havas-bericht uit Cernauti
bestaan in Polen nog drie haarden van te
genstand van het Poolsche leger, niette
genstaande het feit, dat de Duitsche en
Russische legers elkaar zijn genadêrd. De
aanval van de Russen heeft evenwel een
hereeniging van de Poolsche legers onmo
gelijk gemaakt.
Twee Poolsche legers staan onder com
mando van de generaals Sosnokowski en
Sikorski. Het eerste strijdt bij Grodno en
het tweede in het Zuiden. Het gebied van
het laatstgenoemde leger is vrij vaag, het
is een vierhoek, welke steunt tegen de Kar-
pathen en de Poolsch-Hongaarsche grens
en zich uitstrekt tot Lwow en Lublin. Toch
bevinden zich binnen dit gebied Duitsche
en Russische gemotoriseerde afdeelingen,
zoodat in dit gebied een mengelmoes van
troepen bestaat.
De Poolsche tegenstand in het Noorden
onder leiding van generaal Sosnokowski,
wordt geboden door de troepen, die oor
spronkelijk den rechtervleugel van het
Poolsche leger vormden, versterkt door de
troepen, die na den aanval van de Duit-
schers bij de Narew werden teruggesla
gen. Hierbij bevindt zich veel cavalerie.
Het gebied, waar generaal Sosnokowski,
die geldt voor één der beste leerlingen van
Pilsoedski, strijdt, is gunstig voor de Polen.
Het is een bosch- en waterrijk land.
Het derde centrum van tegenstand is
Warschau en Modlin.
DE STRIJD OM WARSCHAU.
De burgemeester van Warschau, Star-
zynski, heeft in een radiorede hulde ge
bracht aan den heldenmoed van de bewo
ners van Warschau in hun strijd tegen de
aanvallen. Gisteravond zijn 70 bommen op
de stad gevallen; 700 personen werden ge
dood.
De strijd om Warschau duurt nog voort.
De verdedigers bevinden zich nog op der-
iig kilometer van het centrum der stad.
Het leger van generaal Rummel is in de
hoofdstad aangekomen en Rummel heeft
generaal Czuma, die bij het bombarde
ment werd gewond, vervangen.
De bijzondere correspondent van de „Po-
polo di Roma" aan het Poolsche front be
richt, dat in Warschau een chaos heerscht.
De burgerlijke macht wordt uitgeoefend,
door een commissie tot algemeen welzijn,
dat evenwel onderworpen is aan den nieu
wen militairen commandant, generaal
Rummel.
Vijf Amerikanen, die na een moeilijken
tocht uit Warschau te Brest Litowsk zijn
aangekomen, hebben medegedeeld, dat het
gepeupel te Warschau de Britsche ambas
sade heeft aangevallen en in brand ge
stoken.
HELA HEEFT ZICH OVERGEGEVEN.
De „Messaggero" verneemt uit Dantzig,
dat de Poolsche strijdmacht op het schier
eiland Hela zich heeft overgegeven. De
Duitsche troepen bezetten thans het
schiereiland, 18.000 Polen worden krijgs
gevangen gemaakt.
DUITSCHE VERLIEZEN IN POLEN.
Naar het Zweedsche blad „Aftenbladet"
bericht, moet men er op rekenen, dat, af
gezien van de dooden en gevangenen,
10.000 Duitsche soldaten in Polen verdwe
nen zijn.
DE DUITSCH-RUSSISCHE VERHOUDING
De demarcatie-lijn.
Volgens Un. Press wordt officieel te Ber
lijn medegedeeld, dat de Duitsche en Rus
sische regeeringen tot overeenstemming
zijn gekomen over de demarcatielijn tus-
schen de Duitsche en de Russische legers.
Deze lijn zal loopen langs de rivieren Pi-
sia, Narew, Weichsel en San.
Volgens deze demarcatielijn bezetten dus
de Russische troepen ongeveer de helft van
Polen. Daarin liggen de steden Wilna, Bia
lystok, Brest-Litovsk, Lublin en Lemberg.
Deze lijn is echter slechts de grens tus-
schen de beide legers en zal waarschijnlijk
niet samenvallen met de politieke grens
lijn, waarover de besprekingen in Moskou
tusschen de Duitsche en de Russische dele
gaties nog voortduren.
Het is evenwel niet zeer waarschijnlijk,
dat de politieke grens de Russen ver naar
het Oosten zal terugbrengen.
Van semi-officieele zijde wordt gemeld:
Naar van welingelichte Duitsche zijde be
kend wordt, is de kwestie der gepubliceerde
DuitsohSovjet-Russische grensafbake-
ningslijn principieel reeds vóór het begin
van de Duitsche militaire tegenmaatregelen
tegen Polen, voor het geval dat deze nood
zakelijk mochten worden, vastgesteld.
Daarbij is men, naar van semi-officieele
zijde verder wordt vernomen, van Duit-
schen kant uitgegaan van de veronderstel
ling, dat het niet de taak is geweest van
het Duitsche leger om zoo veel mogelijk
Poolsch gebied te bezetten, veeleer ging
het er om het Poolsche leger in zoo kort
mogelijken tijd te vernietigen. Dat doel is
bereikt.
De „Deutsche Dienst" schrijft: „Door de
Duitsch-Russische demarcatielijn is een dui
delijke grens tusschen de bezettingsgebie-
den der Duitsche en Russische legers ge
trokken. De overeenkomst betreffende deze
lijn is niet van den jongsten datum. Zij be
stond reeds, sedert de regeering der Sovjet
Unie tot den opmarsch overging. Bij de be
sprekingen tusschen Duitsch en Russische
officieren in Moskou behoefden nog slechts
de details van uitwisseling en overdracht
der gevechtssectoren geregeld te worden.
De overdracht van het gebied, dat tot dus
verre door Duitsche troepen bezet was, vol
trekt zich intusschen kameraadschappelijk
in den vorm van een aflossing. Deze me
thode is het eerst bij Lemberg toegepast
en zal ook bij andere belangrijke steden en
alle punten van economisch verkeersbelang
worden gevolgd, zoodat iedere vorm van
Poolsche sabotage verhinderd is".
Worosjilof naar Berlijn.
Van betrouwbare zijde wordt aan Un.
Press, medegedeeld, dat Worosjilof Berlijn
in het begin van October zal bezoeken als
tegenbezoek van de missie van Duitsche
officieren naar Moskou.
Worosjilof zal in de gelegenheid worden
gesteld, eenige militaire inrichtingen in
Duitschland te bezichtigen.
De Duitsche missie naar Moskou staat
onder leiding van verschillende generaals,
hetgeen de belangrijkheid van de reis
schijnt te onderstrepen.
VLUCHTELINGEN AAN DE
HONGAARSCHE GRENS
Den geheelen dag door blijft de stroom
van vluchtelingen uit Polen naar Honga
rije aanhouden. Naar schatting hebben
reeds meer dan 25.000 vluchtelingen de
grens overschreden en zijn meer dan 5000
auto's uit Polen Hongarije binnengeko
men. Het geheele Subkarpathische gebied
is thans één groot centrum voor het op
nemen van vluchtelingen, het Roode Kruis
en andere instellingen pogen zooveel mo
gelijk te helpen. De vluchtelingen verkla
ren, dat bij den tragischen tocht door de
Oekraine vele honderden zijn omgekomen,
verscheidenen hebben zelfmoord ge
pleegd toen zij vernamen, dat him familie
verdwenen was.
De soldaten worden ontwapend en door
gezonden naar de concentratiecentra en
vervolgens naar de interneeringskampen.
De Duitsche troepen hebben de Pool
sche grensposten aan de PoolschHon-
gaarsche grens bezet tot Lavoczne, Offi
cieel hebben de Russen de grensposten nog
niet bezet, doch op vele plaatsen hebben
de sovjet-Russische troepen deze grens
bereikt. De Russen trekken slechts lang
zaam op, tengevolge van het bergachtige
terrein.
In welingelichte kringen wordt ver
klaard, dat het bericht van de „Popoio di
Roma", volgens hetwelk de Hongaarsche
troepen de Poolsche grens waren overge
trokken en Sianki hadden bezet, onjuist is.
Integendeel hebben de Hongaarsche troe
pen strenge opdracht, zich van iedere in
terventie te onthouden en in geen geval
de Poolsche grens te overschrijden.
HITLERS INSPECTIE-TOCHT.
Hitier heeft zich gisteren naar het ope
ratiegebied van het Noordelijke leger be
geven, dat opgerukt was over Boeg en Na-
en een aantal had gedaan op de spoor
lijn tusschen MinskWarschau.
Van een bijzonder gunstig gelegen punt
had Hitier de gelegenheid om de geheel
door Duitsche troepen omsingelde stad
Warschau te overzien, welke stad haar
bestaan alleen nog te danken heeft aan de
menschelijkheid en omzichtige oorlogs
voering, die het Duitsche leger ondanks
alle schending der oorlogsregels door de
Polen, aldus het D. N. B.
Laat in den middag keerde Hitier naar
het hoofdkwartier terug.
ONGERUSTHEID TEN VATICANE
Over het lot der Katholieken van de
Oekraine.
Z. H. Em. kardinaal Hlond zal naar
zijn aartsdiocees terugkeren, zoodra de
verbindingen met Polen zullen zijn her
steld.
De Pauselijke nuntius in Polen, mgr.
Cortesi, bevindt zich momenteel in Boe
karest, waar hij de religieuse en materi-
eele hulp voor de Poolsche vluchtelingen
organiseert.
In het Vaticaan beschikt men op het
oogenblik niet over rechtstreeksche be
richten uit Polen. Toch is men ongerust
over het lot van de katholieke bevolking
van de Oekraine, nu de Russen er zijn ge
arriveerd.
Zeker schijnt, dat alle bisschoppen zich
nog in hun diocesanen bevinden.
DE ONRUST IN HET PROTECTORAAT
Verschillende katholieke geestelijken
begin September reeds gearresteerd
De „Courrier de Genève", het katholieke
Zwitsersche orgaan, schrijft dat de Duit
sche autoriteiten de ongeregeldheden in het
Protectoraat hadden voorzien. Zij hebben
in de eerste dagen van Septmber een aan
tal personen als gijzelaars gearresteerd, o.a.
de vroegere politieke leiders, de burge
meesters van de voornaamste steden en de
hooge ambtenaren van de autonome regee
ring, alsmede leiders van de cultureele en
sportorganisaties en religieuzen. De aarts
bisschop van Olmuetz, Mgr. Martinu, was
een der eersten die gearresteerd werden.
Hij was nog niet geheel hersteld van een
ziekte en werd gedwongen burgerkleeren
aan te trekken. Met een aantal andere voor
aanstaande geestelijken werd hij overge
bracht naar een concentratiekamp te Ste-
panof ten Noorden van Olmuetz. Zij moch
ten niets meenemen, noch geld, noch andere
voorwerpen. De geestelijken mochten zelfs
hun brevier niet meenemen.
Naar aanleiding van de Engelsche be
richten over onrust in Bohemen en Moravië
schrijft de „Diplomatisch-Politische Kor-
respondenz" o.m., dat waarheid en werke
lijkheid den laatsten tijd bijzonder zwakke
punten in de Engelsche propaganda zijn.
Nu de Poolsche staat in het Engelscne
avontuur ineengestort is, aldus het blad,
richt zich de Engelsche propaganda op de
Tsjechen, wat temeer een cynische uitwer
king moet hebben, daar juist dit volk in
een jaar tweemaal heeft ervaren, wat het
Engelsche woord waard is. Zelfs een
Engelschman zal niet denken, dat de
Tsjechen zoo dom zijn zich in een kans
loos avontuur te storten, juist op een
oogenblik, dat de zegevierende Duitsche
legers voor nieuwen arbeid vrijgekomen
zijn.
Een speciale correspondent van Stefani
die te Praag is aangekomen, stelt vast, dat
alle berichten van de Fransche en Engel
sche bureaux over onlusten in het Protecto
raat van A tot Z onjuist zijn. Het is, aldus
deze correspondent van Stefani, in het Pro
tectoraat volkomen rustig. Het leven te
Praag gaat zijn gewonen gang. In de stra
ten ziet men niet meer politie-agenten dan
anders. Hetzelfde beeld vertoont geheel
Bohemen. Overigens bevestigt de corres
pondent, dat eenige dagen geleden tal
rijke personen gearresteerd zijn, die tot ae
oude aanhangers van Benesj behoorden.
Een aanslag te Graz?
Men meldt uit Graz, dat een aanslag is
gepleegd op den oud-commandant van het
concentratiekamp Dachau. De dader zou
een „oud-strijder" der N.S.D.A.P. zijn.
JODEN WEER IN DE BEDRIJVEN
De „Magyar Nemzet" bericht, dat
Duitschland genoopt is de Joden weer in
de openbare bedrijven te werk te stellen.
Het is evenwel de leden van de partij ver
boden zich buiten den dienst met hen op te
houden.
COMPROMITTEERENDE GESCHRIFTEN
Havas meldt uit Bazel: „Uit vrees voor
de reactie, die de Duitsch-Bolsjewistische
politiek op de Duitsche bevolking heeft,
hebben de nationaal-socialistische autori
teiten voorloopig het uitleenen van anti-
bolsjewistische boeken door openbare
boekerijen verboden. Deze boeken moeten
worden onderworpen aan een nieuw onder
zoek door een commissie onder leiding
van den Fuehrer en den chef der uitgaven
van de N.S.D.A.P., Bouhler. Op grond van
dit besluit mag ook „Mein Kampff" niet
door de openbare bibliotheken te Essen
worden uitgeleend."
DE DISTRIBUTIE VAN LEVENS
MIDDELEN
Naar het Duitsche Nieuwbureau uit Ber
lijn meldt, begint op 25 September een
nieuwe distributieregeling voor levens
middelen. In plaats van de tot dusverre be
staan hebbende algemeene kaart voor alle
levensmiddelen, zal voor iedere levens
middelensoort een afzonderlijke kaart wor
den uitgegeven.
In verband hiermede schrijft de „Deut
sche Dienst" o.m.:
Met een juist inzicht in de ons van den
kant van de internationale oorlogsophitsers
dreigende gevaren heeft de Duitsche staats
leiding niet alleen de weerkracht van het
volk op een imposant en wellicht door
geen anderen staat bereikt niveau gebracht,
maar zij heeft zich ook wat de defensie
staatshuishouding betreft voorbereid op
het oogenblik, waarop het Engeland zou
gelukken een oorlog tegen ons te ont
ketenen. Om tegenover alle gebeurlijk
heden betreffende den duur van den oor
log gewapend te zijn, heeft de rijks-
regeering van den aanvang af de voor
waarden in het leven geroepen voor een
rechtvaardige verdeeling der levensmidde
len. Daarbij moet er steeds weer de na-f
druk op worden gelegd, dat de in de levens
middelenkaarten tot uitdrukking komende
regeling der verzorging geen acute nood
maatregel is, maar de voorzorgsmaatregel
van een van zijn verantwoordelijkheid be
wuste staatsleiding, die de les getrokken
heeft uit de fouten van den wereldoorlog.
Bultenlandsctie Berichten
AARDSCHOKKEN IN TURKIJE.
In Zweirna en omgeving (Turkije) heb
ben aardschokken groote schade aange
richt. Vele huizen zyn ingestort en het ver
keer ligt gedeeltelijk stil. Het aantal doo
den en gewonden is nog niet bekend, doch
men vreest, dat het aanzienlijk zal zijn.
Nader wordt gemeld, dat het kustge
bied .ten Noorden van Smyrna in de af-
geloopen 24 uur door een reeks sterke
aardbevingen is geteisterd. Ernstige scha
de is aangericht en naar schatting zijn
meer dan 200 personen om het leven ge
komen, verscheidene honderden werden
gewond en de ziekenhuizen van Smyrna
zijn overvuld.
Het stadje Dikeli heeft naar het schijnt
het meest geleden. Hier zijn 250 huizen
volkomen vernield, zoodat de bevolking
dakloos is. Ook de dorpen ten Noorden
van Smyrna zijn ernstig beschadigd.
Militairen helpen bij het ruimingswerk.
Slechts enkele visschers wagen zich met hun schepen dicht onder de kust in verband met het mijnengevaar. Op den voorgrond
•en schelpenvisscher, die, nu het badzefzoen afgeloopen is, ziln werk kan aanvangen
Ga ze zien en hooren
Uw radiohandelaar
bij