De wedloop van Duitschers
en Russen
Mattheus 243-15
De oorlog in het Westen
„3iet f/taaC&che teg&c ia a&tmetigd"
zegt aon ffiwuichit&ch
Warschau wil zich nog niet overgeven
SDe U. Apxutel Wlattkeui
Van ffitaucfutóch nacvt het Weatpcant
Blokkade en
duikboofaetie
De houding der
mogendheden
DONDERDAG 21 SEPTEMBER 1939
DE LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
Wat de Russen bezetten
HET RUSSISCHE LEGERBERICHT.
Grodno en Lemberg in Russische handen.
Het Russische legerbericht van 20 Sep
tember zegt: „Vandaag hebben de troepen
van het roode leger verderen druk op de
Poolsche troepen uitgeoefend en aan het
einde van den dag waren in het Westen
van Wit-Rusland Grodno en in de Weste
lijke Oekraine Kogel en Lwow bezet. Van
17 tot 20 September heeft het roode leger
drie Poolsche infanteriedivisies, twee ca
valeriebrigades en vele kleine afdeelinegn
ontwapend. Meer dan 60.000 officieren en
manschappen zijn gevangen genomen. De
versterkte gebieden van Wilna, Baranoj-
witsj, Molodechno en Sarny zyn met de
geheele bewapening, de artilerie en de mu
nitie in handen van het roode leger geval
len. Tot dusverre zijn tweehonderd tach
tig stukken geschut en honderdtwintig
vliegtuigen, die door het leger zijn buit
gemaakt, ingeschreven. De registratie der
tropheeën duurt voort".
DE SLAG AAN DE WE1CHSEL IS
GEëINDIGD.
Een dagorder van von Brauchitsch.
De opperbevelhebber van het Duitsche
leger, generaal von Brauchitsch, heeft een
dagorder uitgevaardigd, waarin hij o.m.
zegt: „Soldaten, De groote slag in het
Weichselgebied is geëindigd. Het Poolsche
leger is vernietigd. De operaties tegen Po
len zijn daarmede ten einde. In trouwe
wapenbroederschap met het luchtwapen
zijn groote daden volbracht. Soldaten van
het Westelijk front, het is aan uw krachti-
gen afweer te danken, dat de operaties in
het Oosten volvoerd konden worden, zon
der door den Westelijken tegenstander
verstoord te worden. Soldaten, gij hebt in
het Oosten en het Westen een schitterend
getuigenis voor den geest en de kracht
van het Duitsche leger afgelegd en onze
tegenstanders mogen weten, dat de Duit
sche soldaat, indien de verdediging der le
vensrechten van het Duitsche volk het
blijft eischen en de Fuehrer het beveelt,
in denzelfden geest zal strijden en over
winnen".
In een beschouwing betreffende het com
muniqué van het opperbevel van de Duit
sche weermacht schrijft de „Deutsche
Dienst" o.m.:
Na de vernietiging van den vijand bezet
het Duitsche Oostelijke leger thans de
linie, die tusschen de Duitsche en de Sov-
jetregeering is overeengekomen. De Wit-
Russische en Oekrainsche deelen van Po
len zullen door het Sovjet-Russische leger
bezet worden. Daarmede komen de Duit
sche troepen, die daar stonden, voor an
dere taken vrij.
ER IS NOG GEEN GRENSLIJN
VASTGESTELD.
Over de bezetting van Polen langs de
door Duitschland en Rusland „overeenge
komen" linie schrijft het Italiaansche blad
de „Stampa", dat de opmarsch der Russi
sche troepen in Oost-Galicië wordt ten uit
voer gelegd, alsof er een wedstrijd w^rd
gehouden, wie het eerst aan de Hongaar-
sche grens zou komen. Er wordt, aldus het
blad, een groote wedstrijd gehouden tus
schen de gemotoriseerde Duitsche divisies
van het leger in Galicië en de snelle co
lonnes van het Russische leger, die de
Dnjestr waren overgetrokken. Deze wed
strijd is gewonnen door de Russen, die het
gebied, waar de grenzen van Hongarije,
Polen en Roemenië bijeenkomen, bezetten.
Overigens wordt te Bern vernomen, dat
de kwestie der afbakening van de zones
bezorgdheid lijkt te wekken in Duitsche
politieke kringen. Het schijnt, dat van te
voren geen enkele duidelijke afbakening
tusschen Rusland en Duitschland is over
eengekomen. Volgens een telegram uit
Berlijn aan de „Basler Nachrichten" wordt
de opmarsch der Russische legers voortge
zet in de Galicische gebieden, die deel uit
maken van de Zuidelijke Oekraine. De
Russen breiden hun bezettingsgebieden uit,
terwijl een Duitsch-Russisch accoord over
de afbakening- der zones nog niet tot stand
is gekomen.
Te Moskou zijn vier Duitsche officieren
per vliegtuig uit Koningsbergen aangeko
men. Men gelooft, dat zij met den Russi-
schen generalen staf besprekingen komen
voeren over de regeling van technische
kwesties, die voortvloeien uit het contact
tusschen de Sovjettroepen en de Duitsche
troepen in Polen.
Uit Kaunas wordt gemeld, dat volgens
de Duitsch-Russische demarcatielijn de
Steden Wilna, Grodno, Bialystok, Brest-Li-
towsk en Lwow in Russisch bezit zullen
blijven.
FRANSCHE ZAAKGELASTIGDE BIJ
MOLOTOF.
Naar verluidt heeft de Fransche zaak
gelastigde te Moskou Payart; vandaag
verzocht een onderhoud te mogen hebben
met den voorzitter van den raad van volks
commissarissen en volkscommissaris voor
buitenlandsche zaken, Molotof.
Vernomen wordt, dat de zaakgelastigde
een nota van de Fransche regeering aan
de regeering van de Sovjet-Unie moet
overhandigen, waarin wordt gevraagd om
nadere inlichtingen over het binnenrukken
van het roode leger in Polen.
Op de Britsche ambassade wordt op alle
vragen van de persvertegenwoordigers uit
neutrale landen geantwoord, dat tot nu toe
uit Londen nog geen opdracht is ontvan
gen om vragen te stellen over den op
marsch van het roode leger in Polen.
DE STRIJD OM WARSCHAU.
Kolonel Lipinski heeft gisteravond te 22
uu per radio medegedeeld, dat Woensdag
avond 40 Duitsche vliegtuigen een aanval
op het centrum der stad hebben gedaan.
Zeven toestellen werden neergehaald. In
den namiddag vielen granaten van het zwa
re Duitsche geschut in de stad, waardoor
velen gedood of gewond werden. Het vuur
was vooral op het centrum gericht.
Gisteravond heeft de Poolsche omroep
medegedeeld, dat de Duitsche troepen een
aanval hadden ondernomen op de buiten
wijken Prapa en Wola. Lipinski verklaar
de voor den microfroon, dat de Poolsche
infanterie superieur blijkt, zoo vaak zij
met de Duitsche infanterie slaags raakt.
Voor den radiozender Warschau 2 is een
verklaring voorgelezen, bestemd voor de
soldaten, die de stad verdedigen. Daarin
wordt o.a. gezegd: „Voortdurend worden
leugenachtige berichten verspreid door de
vijandelijke propaganda, volgens welke
Warschau op het punt zou staan zich over
te geven. De waarheid is, dat Warschau
neg steeds wordt aangevallen, maar zich
niet zal overgeven."
Twee Poolsche generaals gesneuveld.
Volgens berichten uit Poolsche bron zijn
gedurende de laatste dagen twee Poolsche
generaals, strijdend aan het hoofd hunner
troepen, gesneuveld; n.L generaal Skot-
niski, die een cavalerie-brigade, welke ge
heel vernield werd, commandeerde, en ge
neraal Mond van Krakau.
Duitsche generaal overleden.
Luitenant-generaal Karmann, de chef van
de administratie van het Duitsche leger,
is tengevolge van een hartzwakte overle
den, naar het Duitsche Nieuwsbureau
meldt.
DE VLUCHTELINGEN.
Naar aanleiding van het Poolsche be
richt, volgens hetwelk maarschalk Smigly
Rydz de militaire operaties van het Pool
sche leger leidt, verklaart het Duitsche
Nieuwsbureau, dat Smigly Rydz met pre
sident Moscicki en minister Beek Maandag
middag over de Roemeensche grens zijn ge
gaan. Dinsdag heeft, aldus het D. N. B.,
het Roemeensche telegraafagentschap dit
bevestigd.
De Roemeensche regeering heeft bekend
gemaakt, dat Poolsche vluchtelingen ook in
Roemenië kunnen binnenkomen wanneer zij
niet over voldoende documenten beschik
ken. Deze maatregel geldt niet voor regee-
ringspersonen en militairen. Uit Cernauti
wordt gemeld, dat de Poolsche officieren
daar hopen, zich burgerkleeding te kunnen
verschaffen om naar Roemenië te reizen.
Te Cernauti bevinden zich nog slechts wei
nig en tusschen Cernauti en de grens in
het geheel geen vluchtelingen meer.
Zij worden allen overgebracht naar het
binnenland, naar de Zuidelijke Boekowina
en Moldavië. De Roemeeensche regeering
heeft uitgebreide maatregelen tot hulp
verleening aan de vluchtelingen getroffen.
Avonturen van een groep vluchtelingen.
Havas seint: Een tragische episode uit
dezen oorlog is het avontuur van 800 Pool
sche vluchtelingen: mannen, vrouwen en
kinderen, die uit Krakau en Krakowitsj
waren vertrokken.
400 hunner hadden na uit verscheidene
plaatsen door luchtbombardementen, die
ook onder hen tal van slachtoffers hadden
gemaakt, te zijn verjaagd, te Sandomiersz
den Weichsel bereikt. Ze konden de rivier
niet oversteken, daar de stad door de Duit
schers was bezet.
De andere groep van ongeveer 400 per
sonen slaagde er in de rivier op een ander
punt over te steken. Na 14 dagen slaagde
men er in Luck te voet te bereiken. Aan-'
gezien de weg naar het Noord-Oosten en
Zuid-Oosten door de Duitschers was afge
sneden begaf de groep zich naar het Oos
ten. Eenigen kwamen te Tarnopol, anderen
te Czortkow. Zij ontmoetten toen uit het
Oosten aangekomen Russische troepen.
Geen hunner slaagde er in de Roemeen
sche grens te bereiken.
De vroegere Tsjechische gezant te War
schau Slaisk heeft zich met de regeering
in Moskou in verbinding gesteld ten einde
de vrijlating dezer vluchtelingen te verzoe
ken.
Terwijl Hij neerzat op den Olijfberg, kwamen de leerlingen afzonder
lijk bij Hem en zeiden; Zeg ons, wanneer zal dit gebeuren; en wat zal
het teeken zijn van uw komst en van het einde der wereld?
En Jesus antwoordde hun:
Past op, dat niemand u misleidt. Want velen zullen komen onder
Mijnen naam en zeggen: Ik ben de Christus; en ze zullen er velen mis
leiden.
En ge zult hooren van oorlogen en van oorlogsgeruchten. Past op,
verschrikt er niet van; want dat moet allemaal gebeuren, maar het is
het einde nog niet.
Want volk zal opstaan tegen volk, en rijk tegen rijk; en er zal hon
gersnood zijn en aardbevingen hier en elders. Maar dit alles is slechts
het begin van de weeën.
Dan zal men u overleveren, om u te mishandelen en te dooden; en
ge zult een voorwerp zijn van haat bij alle volken om Mijnen naam.
Dan zullen velen zich ergeren, elkander verraden en haten. Ook tal
van valsche profeten zullen opstaan en velen verleiden.
En omdat de ongerechtigheid dan de overhand neemt, zal de liefde
van velen verkoelen. Maar wie tot het einde toe heeft volhard, hij zal
behouden worden.
En dit Evangelie van het rijk zal over heel de wereld worden ver
kondigd tot een getuigenis voor alle volkeren; dan zal het einde
komen.
DE FRANSCHE OORLOGS-
COMMUNIQUé'S.
Het Fransche oorlogscommuniqué van 20
September des avonds luidt:
Activiteit van de vijandelijke artillerie
op verschillende punten van het front.
Fransche en Duitsche jachtvliegtuigen heb
ben verscheidene gevechten geleverd. Een
vijandelijk vliegtuig is in onze linies neer-
Het Fransche legerbericht van 21 Sep
tember des ochtends luidt: Plaatselijke ac
tiviteit van de voorposten en bedrijvigheid
der artillerie aan beide zijden.
Zoon van oud-president Deschanel
gesneuveld.
Volgens een Duitsch radiobericht is Louis
Deschanel, een zoon van den vroegeren
Franschen president bij de Saar gesneu
veld. Hij is te Ottweiler bij Neunkirchen
met militaire eer begraven.
VON BRAUCHITSCH AAN HET
WESTELIJK FRONT.
De oppenbevelhebber van het Duitsche
leger, overste generaal von Brauchitsch,
heeft zich op 19 September naar het Wes
telijk front begeven. Na een bespreking bij
een hoogeren staf bezocht de overste gene
raal verscheidene troependeelen in de
voorste linies. Hij liet zich door de com
mandant rapport uitbrengen en stelde zich
diepgaand op de hoogte omtrent den toe
stand.
OVERLEG VAN DALADIER MET
HORE BELISHA.
Daladier heeft gistermiddag geconfereerd
met Hore Belisha, den Engelschen minister
van oorlog.
Na dit onderhoud werd in het kabinet
van Daladier een conferentie gehouden,
waaraan werd deelgenomen door generaal
Gaimelin, generaal Colson, den chef van
den generalen staf van het leger, generaal
Tetu, den chef van den generalen staf van
de luchtmacht, admiraal Darlan, Champe-
tier de Ribes, onderstaatssecretaris voor
buitenlandsche zaken en Coulondre, direc
teur van het kabinet van Daladier.
DE ZEE-OORLOG.
Gevecht met duikboot?
Gisterochtend heeft een kanonnade in het
Kanaal de aandacht getrokken van de be
woners aan de kust bij Folkestone. Twee
booten hadden het vuur geopend en het
licht van het vuren was tot aan de kust
zichtbaar. Tusschen de beide booten spoot
het water hoog op, hetgeen er op moet wij
zen, dat een granaat in het water is terecht
gekomen. Men meent dat een Duitsche
duikboQt werd aangevallen. Er werden
meer dan twaalf granaten afgevuurd.
Geruchten omtrent de „Bremen".
(Volgens zekere berichten zou het Duit
sche mailschip „Bremen" onder geleide van
oorlogsschepen in een Britsche haven zijn
aangekomen. Deze berichten zijn noch be
vestigd, noch ontkend.
Inbeslaggenomen contrabande.
Het Britsche ministerie van voorlichting
deelt mede, dat in de week, eindigende op
16 September, door de Britsche contra
bandecontrole een hoeveelheid goederen
van 110.000 ton, waarvan bewezen was, dat
zij voor Duitschland bestemd waren, onder
schept en in beslag genomen is. De waarde
wordt geschat op een half millioen pond
sterling. Het totaal der inbeslaggenomen
hoeveelheden mangaan, een product, dat
van groote be teekenis is voor de bereiding
van speciale staalsoorten, is gestegen tot
30.000 ton, ongeveer 7 procent van den jaar
lij kschen Duitschen invoer. Het onder
schepte molybdeen vertegenwoordigt een
nog grooter percentage van den Duitschen
invoer. Verder bevinden zich onder de aan
gehouden producten 20.000 ton petroleum-
producten, 15500 ton ijzererts, evenveel al-
luminiumerts en 10.000 ton phosphaten.
Het in beslag nemen van neutrale schepen.
Ten aanzien van de kwestie van het in
beslag nemen van neutrale schepen, die
opgebracht zijn door de Britsche controle
op de contrabande, wordt te Londen uiteen
gezet, dat normaliter alleen ladingen van
verdachte contrabande in beslag worden
genomen en dat zoodra deze gelost zyn de
schepen verlof krijgen hun reis voort te
zetten. Er wordt op gewezen, dat sedert
het uitbreken van de vijandelijkheden nog
geen neutraal schip in beslag is genomen
en dat men zeker kan achten, dat geen en
kel schip, dat zijn lading ingenomen heeft
voor de oorlog uitbrak, in beslag genomen
zal worden.
ITALIAANSCHE PERS ZIET
VREDE SKANS.
De Avennire d'Italia vindt den toestand
ongunstiger.
De Italiaansche pers oordeelt algemeen
dat met Hitler's rede het lot van Polen de
finitief wordt uitgesproken. Men merkt op,
dat er voor Frankrijk en Engeland eigen
lijk geen reden meer bestaat om den oor
log voort te zetten. Sommige van de Ita
liaansche bladen leggen een tamelijk opti
mistische houding aan den dag wat betreft
de mogelijkheid, den oorlog in dit stadium
te doen eindigen.
Zoo doen bijvoorbeeld de „Giornale d'Ita
lia" en de „Tribuna". Daarentegen is de
„Messagero" minder optimistisch en schrijft
dat de mogelijkheid voor Frankrijk en En
geland om na de rede van Hitier een stap
terug te gaan, meer een wensch dan een
hoop beteekent.
De andere bladen spreken zich niet over
de toekomstmogelijkheden uit.
Opmerkelijk is echter dat het katholieke
blad „Avennire d'Italia" in een hoofdarti
kel de meening uitspreekt dat de toestand
ongunstiger is dan ooit wat betreft de mo
gelijkheid om den oorlog stop te zetten.
Volgens dit blad zullen Engeland en Frank
rijk Rusland niet den oorlog verklaren om
tactische motieven, n 1. om een nauwe eco
nomische samenwerking en een militair
verbond tusschen Rusland en Duitschland
te vermijden. In elk geval, zoo schrijft het
blad, is de Europeesche toestand met de
bezetting van een deel van Polen door
Rusland zeer veel ernstiger geworden. De
„Osservatore Romano" kiest nog geen po
sitie ten aanzien van de rede van Hitier,
maar houdt zich bezig met het toekomstige
lot van Polen. Het Vaticaansche blad con
stateert dat volgens de rede van Hitier het
toekomstige lot van Polen niet zal volgen
door het karakter van het land zelf, maar
dat het lot van dit land op de eerste plaats
zal worden bepaald volgens den wil van
do mogendheden, die belang hebben bij het
Poolsche grondgebied.
In de „Giordnale d'Italia" spreekt Gayda
de meening uit dat Hitier blijkbaar een
klein zelfstandig Polen wil scheppen tus
schen twee randzones die door Duitsch
land en Rusland worden ingelijfd. Het
Het regelmatig kauwen van de gezon
de, verfrisschende WRIOLEY'S P.K.
kalmeert en sterkt de zenuwen.
P.K. verdubbelt Uw energie bü Uw dage-
lijksche bezigheden en bü sportieve pres
taties. Het hond t de tanden schoon en gaaf.
Bovendien bevordert het de spijsvertering.
Koopt vandaag nog enkele pakj6s en hondt
er steeds een paar bij de hand.
Veel genot voor weinig geld: S cent.
authentiek Polen, zoo meent hij, kan dus
nog gered worden op voorwaarde dat het
zich snel schikt in de natuurlijke en histo
rische werkelijkheden, en dat het zich be
vrijdt van de noodlottige politieke richting
die het in den oorlog gestort heeft Verza
kend aan de rol van een mogendheid van
de eerste grootte, en dat het ten slotte zijn
aspiraties beperkt tot de mate, welke door
de aardrijkskundige en ethnische werke
lijkheid wordt
TURKIJE CONFEREERT MET MOSKOU.
De Turksohe minister van buitenlandsche
zaken, Saradjogioe, vertrekt vandaag naar
Moskou op uitnoodiging van de regeering
der UDSS. Hij zal met een speciaal stoom
schip naar Odessa gaan, vergezeld van den
Sovjetambassadeur Terentieff.
Officieel wordt medegedeeld, dat Sarad
jogioe met de Sovjetleiders zekere kwes
ties zal bestudeeren, die van belang zijn
voor Turkije en Rusland. Sommige krin
gen verklaren, dat Saradjogioe ook een
nieuw pact zal onderteekenen niet den Sov
jet op grondslagen, waarover reeds onder
linge overeenstemming is verkregen.
Politieke kringen te Ankara hechten be
lang aan de plotselinge aankomst in Anka
ra van den Roemeenschen ambassadeur,
Tanrieuver.
Tegelijkertijd meldt een officieel com
muniqué, dat bevredigende vorderingen ge
maakt worden met de besprekingen over
de afsluiting van een definitief pact tot
wederzijdschen bijstand en over economi
sche overeenkomsten met Groot-Brittan-
nië en Frankrijk.
De Turksohe openbare meening lijkt
thans meer optimistisch ten aanzien van
een handhaving van den status quo in den
Balkan, de Zwarte Zee en de Middelland-
sche Zee,
AMERIKA EN DE NEUTRALITEITSWET.
President Roosevelt heeft gisteravond
met de leiders van de democraten en re
publikeinen geconfereerd over de wijzi
ging der neutraliteitswet.
Een van de politieke leiders heeft ver
klaard, dat Roosevelt de bespreking begon
met het afleggen van een korte verkla
ring over den algemeenen toestand op de
wereld. Hij gaf uitdrukking aan het ge
loof, dat de toestand ernstiger is dan ooit
tevoren en nog wordt gecompliceerd door
den inval der Russen in Polen.
Voorts wordt gezegd, dat de president
heeft opgemerkt, dat de oorlog van langen
duur zal kunnen zijn en dat, indien dat
zoo zou zijn, hij zich ongetwijfeld aan
zienlijk zou uitbreiden, dat er dus een
groot aantal oorlogvoerenden zou komen,
hetgeen het voor de Vereenigde Staten
weer moeilijker zou maken de neutrali
teit te handhaven.
DE HOUDING VAN JAPAN.
De Japansche aimlbassade te Washington
deelt mede:
De Japansche regeering heeft de politiek
te vermijden te worden meegesleept in het
Europeesche conflict en haar inspanningen
zijn geconcentreerd op de regeling der
Chineesche kwestie.
De overeenkomst tot de stopzetting der
vijandelijkheden en de onderhandelingen
voor de afbakening der grenzen tusschen
Mongolië en Handsjoekwo wordt alleen
door deze fundaimenteele politiek der Ja
pansche regeering geïnspireerd. Het zou
verkeerd zijn, een diepe beteekenis aan
deze overeenkomst toe te kennen. Er is
geen enkele reden om haar als voorloopster
te beschouwen van een niet-aanvalspact
of van andere maatregelen, welke zouden
beoogen toenadering tot Sovjet-Rusland
tot stand te brengen. Het gerucht, dat deze
laatste overeenkomst tot stand zou zijn
gekomen door de goede diensten van de
Duitsche regeering is zonder eenigen grond.
ERNSTIGE TIJDEN IN NOORD-IERLAND
Katholieken uit de fabrieken ontslagen.
De campagne tegen de katholieke arbei
ders in d»e Noord-Iersche hoofdstad Belfast
wordt voortgezet. Een vergadering van
katholieke arbeiders heeft het volgende
telegram gezonden aan Minister President
Chamberlain, aan Churchill en aan Presi
dent de Valera:
„Katholieke arbeiders in de stad Belfast,
die werkzaam zijn in voorname bedrijven,
worden omwille van hun godsdienst ont
slagen. Kunt U dit goedkeuren?"
Onder de katholieke arbeiders, die ont
slagen zijn, bevinden zich zelfs Engelsche
en Schotsche Katholieken, die als specia
listen naar de bewapenings-industrie van
Noord-Ierland waren overgebracht.
