Bijeenkomst van de Tweede Kamer mi LiT-oiR-c coionncs Laatste berichten MAANDAG 4 SEPTEMBER 193» DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 3 WAT DOOR DE GEMEENTE VOOR DE LUCHTBESCHERMINGSDIENST IS GEDAAN Wij hebben gemeend ons in deze dagen eens op de hoogte te moeten stellen van hetgeen hier ter stede door de gemeente met betrekking tot de bescherming van de bevolking tegen de gevolgen van lucht aanvallen reeds is tot stand gebracht. Daarbij is ons gebleken, dat geleidelijk aan de organisatie ven de luchtbescher ming haar beslag krijgt. Een kort overzicht van de maatregelen, welke reeds genomen zijn of staan te wor den genomen, laten wij, ter informatie van onze lezers, hieronder volgen. Waarschuwing en alarmcering. In den loop van deze week zullen op 18 punten in de stad sirenes, waarmede de be volking tegen luchtaanvallen kan worden gewaarschuwd, worden aangebracht, indien de nog ontbrekende spoedig kunnen wor den verwacht. Brandweer. Naast de algemeene brandweer bezit de gemeente thans 6 babyspuiten, welk aan tal zeer spoedig met 5 zal worden uitge breid. Deze babyspuiten zullen worden ge- -stationneerd in de 11 wijken, waarin de gemeente met het oog op de luchtbescher ming is verdeeld. Een aantal slangenwagens, dienende voor eerste hulp in een of meer huizen blokken, is aangeschaft. Een vrijwillige brandweer-hulpdienst is grootendeels opgeleid. Geneeskundige Dienst. Een aantal geneeskundige posten is ge reed. Medisch en verplegend personeel is beschikbaar; het materieel, bestaan o.a. uit brancards, verbandmiddelen, medicijnen en middelen voor gaszieken is voorhanden. Het personeel voor de eerste hulpposten is grootendeels opgeleid. Gasverkenningsdienst Reeds eenige maanden is personeel van de politiebrandweer voor dezen dienst in opleiding. In een achttal apotheken, ver spreid over de gemeente, zullen labora toria worden ingericht voor onderzoek van strijdgassen. Met de opleiding van perso neel voor die laboratoria is bereids aan gevangen. Ontsmettingsdienst. Voor de 6 te vormen ploegen voor ont smetting van door gas besmet onroerend goed is het materieel aanwezig of in be stelling; voor eerste behoefte is chloorkalk ingeslagen. Een kern van de ploegen is aanwezig, die met vrijwilligers zal worden aangevuld. (Op last der Regeering is nog geen beschermende kleeding aangeschaft, zoolang geen betrouwbaar materiaal voor radig is.). Opruimings- en herstellings- dienst. Gevormd zijn kernen van 11 opruimings- ploegen, benevens van 3 wegen- en 1 brug- genherstellingsploeg. Evenzoo kernen van 11 gecombineerde ploegen voor herstel van water-, gas- en electrische leidingen. Openbare schuilplaatsen. In gereedheid worden gebracht: een gedeelte van den kelder van het nieuwe Stadhuis. Een gedeelte van den kelder van het voorm. Acad. Ziekenhuis aan de Steenstraat, een gedeelte van den kelder van de Ambachtsschool. Een gedeelte van den kelder van het Geologisch labora torium Garenmarkt. De kelder van de Havenbrug. Het onderzoek naar meer geschikte kel ders wordt voortgezet. Besteld zijn 100 M. betonnen schuilloop- graaf voor 500700 personen. Bovendien is hout in voorraad voor meerdere schuilloopgraven, indien niet vol doende geschikte kelderruimte beschikbaar zal blijken te zijn. De schuilkelders en loopgraven zijn be stemd voor zich op straat bevindend pu bliek, dat niet tijdig een onderdak kan vin, den. Verduistering. Pl.m. 300 richtlampen zijn besteld en worden geleidelijk afgeleverd. Het is de bedoeling ze te plaatsen langs hoofdver keerswegen, waar stoepranden zijn gewit, dit witten kan zoo noodig in een volgend stadium worden uitgebreid, ook van hoo rnen langs de singels. Centrale Post. Tenslotte wordt de kelder van het per ceel Zonneveldstraat 15, waarin de cen trale post van den luchtbeschermingsdienst zal worden ondergebracht, bomscherf- en gasvrij gemaakt. ZORGT ZELF VOOR VERBAND MATERIAAL! De directeur van den Geneeskundigen Dienst schrijft ons het volgende: Herhaaldelijk bereiken mij aanvragen om verbandmateriaal. Hieraan kan niet worden voldaan, daar de aanwezige voor raad beschikbaar moet blijven voor den Eerste Hulpdienst en de Luchtbescher- mings Geneeskundige Dienst. Er zij echter op gewezen, dat men zeer wel zelve eenvoudig, doch goed verband materiaal kan samenstellen, b.v. als volgt: Eenvoudig verbandmateriaal: 1. Driekante doeken: Men knipt deze uit katoen, de lange zijde 130 c.m., de beide korte zijden 87 c.m. 2. Zwachtels van katoen in verschillende breedten, b.v. 3, 5 en 7 c.m. Men vrage aan een verpleegster te wijzen hoe men de stof Rede van den Voorzitter De Tweede Kamer kwam hedenmiddag bijeen onder voorzitterschap van mr. J. R. H. van Schaik. Het voltallige kabinet is achter de re- geeringstafel gezeten. De voorzitter houdt de volgende rede. Geachte medeleden. De in de menschelijke gemeenschap le vende krachten ten goede zijn tenslotte on voldoende sterk gebleken, om het ver schrikkelijk onheil te verhoeden, dat zich thans over de volkeren dreigt uit te stor ten. Opnieuw zal een worsteling om recht en gerechtigheid plaats vinden, niet met de edele wapens des geestes, maar met strijdmiddelen die onze beschaving in haar hart zullen treffen. Het Nederlandsche volk is trotsch en te vens dankbaar, dat zijn geliefde Koningin zich nog in het uiterste uur der dreiging in persoon gewijd heeft aan pogingen om een wereldramp te voorkomen en tot verzoening te geraken. Waar de regeering heeft besloten onze neutraliteit strikt te handhaven en, als het moet, zonder aarzeling te doen eerbiedigen, staat het geheele volk achter haar. Zorgvolle en moeilijke tijden wachten onze bevolking, welke zij echter eendrach tig en vastberaden zal weten te doorstaan De nationale gezindheid moge allereerst tot uitdrukking komen in de volksverte genwoordiging. Ondanks verschil van staat kundig inzicht spreke nu meer dan ooit de innerlijke saamhoorgheid, waar het gaat om de hoogste belangen van het land. Laten wij onze regeering, die voor een uiterst verantwoordelijke en zware taak komt te staan, daarbij in alle opzichten onze kracht dadige, onze hartelijke medewerking ver- leenen, en laten zij alles vermijden, wat haar in haar nationaal en internationaal be leid ook maar in het minst zou kunnen be moeilijken. Moge de tijd niet lang uitblijven, waar op door Gods goedheid de werken van ver nietiging opnieuw door die des vredes zul len worden vervangen. De minister-president, jhr. mr. D. J. de Geer,'spreekt hierna de volgende rede uit: Verklaring van de Regeering Mijnheer de voorzitter, De regeering wenscht U en de Kamer dank te zeggen voor den spoed, waarmee deze vergadering op een ongewoon tijdstip is bijeengekomen. Zij zou het op prijs stellen, wanneer verschillende wetsont werpen, in verband staande met de buiten gewone omstandigheden waarin wij ver- keeren, hier nog vandaag konden worden afgehandeld. Dat die omstandigheden ook naar het inzien der regeering een hoogst ernstig en zorgelijk karakter dragen, zal ik wel niet behoeven te zeggen. Ruim 25 jaar geleden, op Maandag 3 Augustus 1914, werd door den heer de Savornin Lohman in deze Kamer gezegd: „Ik geloof niet, dat ooit ons Koninkrijk in een zoo gevaarlijken toestand is geweest als op dit oogenbük". Het was aan het begin van den wereldoorlog en de Kamer was met een gelijksoortig doel bijeen ge- inknipt en dan de zwachtels scheurt, oprol len met een windselmachinetje. 3. Linnen lapjes van 16 bij 16 cm. 4. Pluksel, te verkrijgen door uitpluizing van goed uitgewassohen linnen of katoen. 5. Compressen, te vervaardigen uit lin nen lapjes, waarin pluksel. 1 en 2 worden tien minuten uitgekookt, gedroogd en in schoon papier gepakt. Voor steriliseeren van 3, 4 en 5 wende men zich tot de Ziekenhuizen. BATALJONSFEESTAVOND IN DE STADSGEHOORZAAL. Woensdag 6 dezer zal in de daartoe bereidwillig door de gemeente afgestane Stadsgehoorzaal een Bataljonsfeestavond worden gegeven, waaraan verscheiden po pulaire Rotterdamsche artisten van het va riété-bureau Gerzee hun belanglooze me dewerking zullen verleenen, evenals het Harmonie-orkest „Werkmans Wilskracht." Voor een passende versiering van de zaal met vlaggen enz. wordt zorg gedragen door de Leidsche Oranjevereeniging. De firma van der Lee Mulder heeft zich bereid ver klaard, de Gehoorzaal gratis van palmen te voorzienen van de bekende sigarenfabriek „Edelachtbare" is toezegging verkregen van een gift van duizend sigaren aan de mannen, die thans noodgedwongen in de „echte" en geïmproviseerde kazernes van onze Sleutelstad vertouven. De firma Bik heeft voor deze gelegenheid een piano ter beschikking gesteld, terwijl de geluids installatie door Radio Wira verzorgd zal worden. DE SPOORWEGDIENSTREGELING. Nadat twee dagen het station voor het reizigersverkeer geheel gesloten was ge weest werd gistermorgen het station weer heropend, en liepen de treinen volgens de beperkte dienstregeling op hoog bevel. De treinen, vooral die in de richting Utrecht, waren zeer druk en velen moesten zich met een staanplaats tevreden stellen. De beperk te dienstregeling tusschen LeidenDen Haag—Amsterdam werd gisteren nog door autobusdiensten aangevuld. ZIE VERDER STADSNIEUWS PAG. 10 roepen als op dezen middag. Ons Koninkrijk bestond toen honderd jaar. Het is wel een bittere ervaring, dat de generatie, die dien onheilsdag heeft mee gemaakt, reeds na een kwarteeuw neiging moet gevoelen die sombere woorden te her halen. Dit ondanks de hoop, die een tijd lang gekoesterd werd, dat de les van den wereldoorlog niet tevergeefs zou zijn ge weest en den volken de kracht zou geven, haar onderlinge verhouding op nieuwen en betrouwbaarder grondslag te vestigen. Zoo de voorteekenen niet bedriegen, wacht ons werelddeel en zijn beschaving in de naaste toekomst een nog bangere crisis dan in de jaren tusschen 1914 en 1918 werd doorgemaakt. En al mogen wy hopen, dat de rechtstreeksche verschrikkingen van den oorlog aan ons land zullen worden be spaard, dan toch zullen wij ons deel heb ben in de spanningen die hij oproept, in de vernietiging van welvaart die hy brengt, in het onzegbare leed dat in allerlei vorm over de volken komen zal. Daarbij zullen de moeilijkheden en geva ren, waarvoor de jongste wereldoorlog ons heeft geplaatst,niet alleen met nieuwe kracht zich openbaren, maar ook, naar te vreezen valt nog zwaarder eischen aan ons beleid en geduld en uithoudingsvermogen stellen dan destijds het geval was. Bij de ernstige taak, die ten dezen aan de regeering is opgelegd, rekent zij op de eendracht van het volk en op de trouwe plichtbetrachting en toewijding van allen, die, op hoogere of lagere plaats, buiten of binnen staatsrechtelijk verband, tot mede werking in eenigerlei opzicht geroepen wor den. Zij is overtuigd, dat het beroep, dat zij ten dezen op heel ons volk doet, niet onbe antwoord zal blijven. De ervaring, gedu rende de jongste week opgedaan, zoowel in de voorbeeldige en van een voortreffely- ken geest getuigende wyae waarop zich de mobilisatie voltrok, als in andere sympto men die te harer kennis kwamen, versterkt haar in die overtuiging. Omtrent de politieke houding, door ons land in het uitgebroken conflict aan te ne men, bestaat in ons midden geen verschil van gevoelen. Ons land is vast besloten zijn neutraliteit naar alle zijden met de grootste nauwgezet heid en de volledigste consequentie te hand haven. Wy hebben van de naastliggende belli- gerente mogendheden een verklaring ont vangen, dat zij die neutraliteit zullen ont zien. En wy stellen vertrouwen in den ernst en de oprechtheid van die verklaring. De mobilisatie van onze weerwacht is dan ook tegen niemand gericht, maar werfct ten gun ste van allen, Zij is zeker een plicht tegenover onszelf, maar zij is nog veel meer een plicht te genover de oorlogvoerende partijen. De paraatheid van ons leger, en onze onver zettelijke wil, om iedere, ook de geringste, aantasting onzer neutraliteit met alle be schikbare middelen tegen te gaan, verschaft hun de zekerheid en veiligheid, die zij be hoeven. Wat de toekomst aan Europa zal bren gen, weten wij niet. Wèl weten wij, dat het in bange tijden als deze meer dan ooit aankomt op die eigenschappen van geest en karakter, die ook in achterliggende eeuwen onze natie in de. hachelijkste oogenblikken hebben geschraagd. Met het voorbeeld der vade ren voor oogen, willen wy ons evenwicht bewaren; rusteloos arbeiden aan de bevei liging van wat ons toevertrouwd is, maar tegelijk rustig zijn temidden van de opge zweepte golven; elk in eigen kring doen wat ter leniging van nood en verlichting van druk mogelijk is; en bovenal een diep en innig geloof bewaren in onzen trouwen Vader in den hemel, die ook door nacht en stormtij de volken en personen wil leiden naar een betere toekomst. Het was in het donkerste uur van onze geschiedenis, dat de geloofshymne geboren werd, die de eeuwen trotseerde, de hymne die ook nu nog de diepste en zuiverste ge voelens van ons volk vertolkt, en dit zal b 1 ij v e n doen, hoe hoog straks de nood moge stygen: Mijn schild ende betrouwen Zijt gij, o God, myn Heer. Op u zoo wil ik bouwen, Verlaat mjj nimmermeer. Staande hoorde de vrijwel voltallige Kamer deze redevoeringen aan. KERKNIEUWS BENOEMINGEN BISDOM HAARLEM Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft benoemd: tot kapelaan te Haarlem (H. Llduina) den weleerw. heer N. Buurman; tot kapelaan te 'sGravenhage (H. Ag nes) den weleerw. heer J. W. Redeker; tot kapelaan te Sassenheim den wel eerw. heer F. J. C. Langelaan; tot kapelaan te Kwintsheul den weleerw. heer G. A. van Leeuwen (neom.). bebben altijd voorrang, ook al kruisen zij den voorrangs- weg, waarop u rijdt. Binnenland HARINGSCHEPEN KEEREN HUISWAARTS. Volgens hedenochtend te Sch evening en ontvangen berichten uit zee zijn verschil lende haringschepen thuisstoomen.de. De thuisvarende loggers moeten nog circa 3070 mijl stoornen. Te Schevenin- gen zijn tot op heden een dertigtal haring- visschers bimiengeloopen waarvan ve r- schillende zonder vangst. DE DIENSTEN VAN DE K.L.M. Vanochtend vernamen wy, dat de beide K.L.M.-vliegtuigen, die de verbinding met Kopenhagen onderhouden, vertrokken wa ren evenals de beide vliegtuigen, die dit traject in tegenovergestelde richting vlie gen. Naar Londen, Parijs en Oslo was geen machine vertrokken, omdat de vereischte toestemming aan de K.L.M. nog niet was verleend. Tenslotte deelde men ons mede, dat po gingen worden aangewend om de verbin ding met Indië langs een andere route te hervatten. Bollenland KRIJGSOPERATIES ZIJN BEGONNEN Een Fransch communiqué PARIJS, 4 Sept. (A.N.P.) Communiqué nummer 1 van den vierden September des morgens meldt: De krijgsverrichtingen zijn begonnen wat betreft het geheel der strijdkrachten te land, ter zee en in de lucht. (Er wordt evenwel niet vermeld, waaruit die krijgsverrichtingen bestaan. Red.). VREEMDE VLIEGTUIGEN BOVEN NEDERLAND. BERLIJN. 4 September. (A.N.P.) Het Duitsche Nieuwsbureau heeft in zyn te- legrammendienst heden melding gemaakt van het bericht van den Nederlandsche regeering naar aanleiding van het vliegen van vreemde vliegtuigen boven Nederland. Het Duitsche Nieuwsbureau voegt, na het bericht volledig aangehaald te hebben, daaraan het volgende toe: „Hiermede heeft Engeland de neutrali teit van Nederland, welke het vóór eenige uren nog eerst opnieuw had gegarandeerd, geschonden". HET OPTREDEN VAN DE ^POOLSCHE LUCHTMACHT WARSCHAN, 4 September (A.N.P.) De snelheid va nde Poolsche gevechtsvliegtui gen en de bedrevenheid van de Poolsche vliegers is Zondagmiddag opnieuw gede monstreerd tijdens een aanval op War schau. Direct nadat alarm was gegeven stegen de gevechtsvliegtuigen op en zaten spoedig vlak achter de Duitsche toestellen. Naar het schijnt, is de poging de spoorbrug over den Weichsel te bombardeeren door de Pool sche gevechtsvliegtuigen tot mislukking go- bracht, daar zij dc Duitsche aanvallers dwongen in Zuid-Oostelijke richting weg te vliegen. Poolsche cavallerie heeft de steden Lesz- no en Rawicz, welke de Duitschers Vrij dag hadden bezet, heroverd en zijn by de achtervolging op Duitsch grondgebied aan geland. De Duitsohers hebben bij de stad Gru- dusk gebruik gemaakt van gasbommen, al dus Reuter. Er wordt gemeld, dat z|) bur gers in het niet-bezette gebied terechtstel len en hun bezit vernietigen. TELEGRAM VAN DR. BENESJ AAN CHAMBERLAIN LONDEN. 4 Sept. (A.N.P.) Chamber lain heeft het volgende telegram ontvangen va ndr. Benesj, den vroogeren president van Tsjecho-Slowakije, waarin deze zegt: „Ik wensch Uwe Excellentie het diepe gevoelen van sympathie te uiten en den wensch cn het voornemen der Tsjechen en Slowaken, om zonder aarzeling ons te slui ten bij uw volk in dezen strijd voor een vrij Europa. Wij, Tsjecho-Slowaaksche bur gers, beschouwen ons ook als in oorlog met Duitschland en zullen met uw volk optrek ken naar de uiteindelijke overwinning en de bevrijding van ons vaderland". OOK JAPAN NEUTRAAL. TOKIO, 4 Sept. (A. N. P.). De Japansdhe minister-president, generaal Abe, heeft verklaard, dat Japan een strikt neutrale houding zal aannemen. HITLER WACHT IN HET WESTEN OP HET EERSTE SCHOT. BRUSSEL, 4 Sept. (Reuter). Volgens Bel gische en Zwitsersche journalisten, die zich nog steeds te Berlijn bevinden, is Hitier vastbesloten, dat Groot-Brittannië en Frankrijk aan het Westelijk front de eer ste schoten rullen moeten lossen. In de Wilhelmstrasse wordt verklaard, aldus zeggen zij, dat Duitschland zal rea- geeren, doch niet zal provoceeren. DUITSCHERS BESCHULDIGEN POLEN VAN GEBRUIK VAN DUM-DUM KOGELS. BERLIJN, 4 Sept. (A.N.P.) Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: De speciale bericht gever van de B.Z. am Mittag maakt hodeif' melding van ongehoorde schendingen vaq het Volkenrecht door Polen. Bij de go vechten in den sector Brahe zijn Poolsche machinegcweergordels gevonden, waarbij de patroonpunten waren afgevijld. Het be- treft hier dus een systematisch gebruik van de volgens internationaal recht verbo den dum-dum kogels. Voorts heeft men gasgranaten gevonden. DE TORPEDEERING VAN DE ATIIF.NIA." „Gruwelpropaganda", zegt Berlijn BERLIJN, 4 September (ANP). Van Duitsche zijde wordt medegedeeld: Het Britsche ministerie van voorlichting heeft, zooals te verwachten was, de onzali ge traditie der oude Britsche gruwelpropa ganda hervat. Het heeft aan Reuter het bericht gegeven» dat het vernomen heeft, dat het Engelsche stoomschip „Athenia" op 4 September mot 1400 passagiers, waaronder een groot aan tal Amerikanen, aan boord, op 200 mijl ten Westen der Hebriden werd getorpedeerd en tot zinken gebracht Hiertegenover kan worden vastgesteld, dot overeenkomstig het door den Fuehrer in zijn op 1 September uitgesproken bevel aan de geheele Duitsche weermacht door deze geenerlcl handelingen mogen worden gepleegd, welke in strijd zijn met het Vol kenrecht en de door het Duitsche r(jk On- dertookende verdragen. Het bericht en de wijze, waarop het werd verspreid, kan slechts worden beschouwd als een poging, de meening van het Amc- rikaansohe volk te beïnvloeden in den geest diergenen, die streven naar een nieuwe uitbreiding van het conflict Hiermede vallen de door het agentschap Havas verspreide berichten over een te ver wachten door Amerika tegenover deze tor- pedeering in te nemen positie in elkaar. DE TOESTAND TE BERLIJN Geen enthousiasme BRUSSEL. 4 September (A.N.P.) Ooggetuigen melden uit Berlijn, dat de be volking aldaar noch het wilde enthousias me van 1914 betoont noch uitbarstingen van haat of verbittering. Een groot aantal mensohen heeft ge luisterd naar de radio-uitzending van het Britsche ultimatum, waarby zij zich ont hielden van blijken van goed. of afkeuring. Er zijn geen betoogingen gehouden in do buurt van de ambassade-gebouwen van Frankrijk cn Engeland cn de daar gepos teerde schildwachten hadden niets tc doen. EVACUATIE VAN AMERIKAAN8CHK BURGERS. WASHINGTON. 4 Sept. (A.N.P.) De maritieme commissie heeft gisteravond be kend gemaakt, dat zij besloten heeft ter stond het verkeer op het Noordelijke deel van den Atlantisehen Oceaan te verhoogen door in dienststelling van verscheidene schepen, teneinde dc evacuatie van Ame- rikaansche burgers, die zich in het buiten land bevinden, te bespoedigen. DE EERSTE KRIJGSGEVANGENE. NEW YORK, 4 Sopt. (A.N.P.) Gister avond is aan boord van het Britsche schip „Georglc", dat zich in de haven van New York bevindt, de eerste vrouwelijke krijgs gevangene geïnterneerd. Het betrof een jeugdige Duitsche stewardes, die sinds vijf jaar in dienst is van de Cunard Line. Zij verklaarde een Engelsche gevangenkamp te verkiezen boven een terugkeer naar het Der^e Rijk als „vrij burgeres". RU8LAND ZAL AAN BEIDE PARTIJEN LEVEREN. LONDEN, 4 Sopt. (A. N. P.). De diplo matieke correspondent van Reuter ver neemt, dat de Poolsche ambassadeur te Moskou de regeoring der Sovjet Unie er van in kennis heeft gesteld, dat Duitsch land PooLsch grondgebied is binnen geval len en dat er thans een oorlogtoestand be staat tusschen Duitschland en Polen. In welingelichte kringen verneemt Reuter, dat dc Sovjet-regecring de neutraliteit in acht neemt en dat le veringen aan belde partijen zullen ge schieden. De burgemeester van Oegst- gcest verzoekt de winkeliers, die goederen verkoopen, val lende onder het hamsterver bod en die geen enquêtefor mulier hebben ontvangen, zich In hun eigen belang ten spoe digste ter Gemeente-secreta rie te melden. De burgemeester voorn. A. J. VAN GERREVINK. WISSELNOTEERINGEN (AMSTERDAM) Londen 7.58 Berlijn 65.00 Parijs 4.36 Brussel 82.20 Zwitserland 42.60 Kopenhagen 86.35 Stockholm 44.85 Oslo 42.80 New York 1.88

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 3