Nederland en de internationale
toestand
RECHTZAKEN
AGENDA
LUCHTVAART
OMGEVING
WOENSDAG 30 AUGUSTUS 193»
OE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BUD - PAG. 7
f
Abonnementsprijs: voor Lelden IS
cent per week; 2.50 per kwartaal.
By onze agenten 20 cent per wo#k;
2.60 per kwartaal. Franco per port
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïlL
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
V
HOE WORDT HET WEER?
WARM MET ONWEERSKANS.
De Bilt seint:
Meest zwakke Noord-Oostelijke tot Zuid
oostelijke wind, helder tot gedeeltelijk be
wolkt, droog weer behoudens in het Noor
den eenige kans op onweer, in het Zuiden
toenemende kans op onweer. Des ochtends
plaatselijke nevel of mist. Weinig verande
ring in temperatuur.
De weerstoestand van hedenmorgen
7.20 uur:
Den Helder: halfbewolkt, zwakke N. N.
O. wind, 18 gr. C.
Vlissingen: zwaarbewolkt: zwakke N. O.
wind, 18 gr. C.
De Bilt: zwaarbewolkt: zwakke O. Z. O.
wind, 15 gr. C.
Groningen: lichtbewolkt, zwakke N. N.
O. wind, 17 gr. C.
Maastricht: mist, windstil 15 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
Het gebied van hoogen luchtdruk over
de Noorsche Zee is sinds gisteren weer een
weinig in beteekenis afgenomen. Het twee
de maximum over Oost-Europa is thans
'cijna verdwennen. In Scandinavië komt op
vele plaatsen nevel of mist voort, terwijl
de temperatuur bijna overal is gedaald. De
Oceaandepressie is veel .dieper geworden.
Een secundaire vormde zich gisteren over
c'e Golf van Biscaye en het Westen van
Frankrijk. Hier kwamen gistermiddag en
m den nacht uitgebreide onweders voor,
waarbij groote hoeveelheden regen wer
den afgetapt. Te Angers viel 29, te Bor
deaux en Pau elk 22 m.m. regen. Ook in
Duitschland onweerde het gisteren nog,
hier waren de regen hoeveelheden over het
algemeen geringer. De luchtdrukverdeeling
b,ijft vlak en onregelmatig. Ook in het
Noord-Oosten van ons land is regen ge
vallen. Groningen meldt 8 m.m. De tem
peratuur is in onze omgeving gedaald maar
biïjft nog boven normaal. De Alpensta
tions melden mooi weer. De nulisotherm
ligt op ongeveer 3200 meter hoogte.
LUCHTTEMPERATUUR
21.4 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS ca.:
Van Woensdagnamiddag 8.26 uur tot
Eonderdagmorgen 5.36 uur.
HOOG WATER
Te Katwijk aan Zee op Donderdag 31
Aug. voorm. 4.30 en nam. 4.55 uur.
WATERTEMPERATUUR
Zweminrichting „de Zijl" 20 gr. C.
Zweminrichting „Poelmeer" 20 gr. C.
Maan op 19.43 uur Woensdagavond.
Maan onder 7.48 uur Donderdagochtend.
HAAGSCH GERECHTSHOF.
De collectant en de getuige,
die op zijn verklaring terug
was gekomen.
De loswerkman C. H. H. te A1 p h e n a.
d. Rijn was door den Haagschen Politie
rechter veroordeeld tot zes weken gevan
genisstraf wegens het doen wekken van
den indruk, dat hij collecteerde voor het
Leger des Heils. H. was toen veroordeeld
op het getuigenis van iemand, die hem
geld gegeven had
Voor het Haagsch Gerechtshof in hooger
beroep terecht staande kwam deze getui
ge terug op zijn eerst afgelegde verklaring,
zoodat den procureur-generaal niets an
ders overbleef om vernietiging van het
vonnis van den Politierechter te vragen en
opnieuw rechtdoende vrijspraak voor den
verdachte.
Het Hof wees dienovereenkomstig von
nis.
MEN KAN VRIJWILLIG DIENSTNEMEN.
Bepalingen omtrent aanmelding.
De Regeeringspersdienst meldt:
Voor hen, die niet ingevolge eenig voor
schrift of eenige verbintenis verplicht zijn
tot het vervullen van werkelijken militai
ren dienst in tijd van vrede, wordt, bij
deze, de gelegenheid geopend om voor den
tijd, gedurende welken de dienstplichti
gen van de landmacht wegens oorlog, oor
logsgevaar of andere buitengewone om
standigheden, met toepassing van het be
paalde bij artikel 32 der Dienstplichtwet,
in werkelijken dienst zijn, bij het beroeps-
personeel der Koninklijke landmacht door
middel van het aangaan van een verbin
tenis als vrijwilliger te dienen.
Tot een verbintenis als hierboven be
doeld, kunnen worden toegelaten onge
huwde mannelijke Nederlanders (hieron
der begrepen weduwnaars en van den
echt gescheidenen zonder kinderen), die:
a. Niet jonger dan 18 en niet ouder dan
50 jaar zijn.
b. Bij militair geneeskundig onderzoek
voor den militairen dienst geschikt zijn
bevonden.
c. Voor zoover zij te voren reeds in mi
litairen dienst zijn geweest, gelet op hun
gedrag en wijze van dienstvervulling, ge
acht kunnen worden aan de hun te stellen
eischen te zullen voldoen.
d. Bij aanmelding overleggen de vol
gende bescheiden:
1. Een uittreksel uit het geboorte regis
ter of een ander authentiek stuk, waaruit
zijn leeftijd blykt.
2. Een bewijs van Nederlanderschap.
3. Een bewijs van goed gedrag, vanaf
zijn 10e levensjaar, door den burgemees
ter der gemeente waar hij gevestigd is,
niet eerder afgegeven dan drie maanden
voor den datum, waarop de aanmelding
geschiedt.
4. Een bewijs, af te geven door den bur
gemeester zijner woonplaats, waaruit zyn
burgerlijke staat blijkt.
5. Minderjarig zijnde, een gelegaliseerd
bewijs van toestemming van hem of haar,
die de ouderlijke macht of de voogdij uit
oefent.
6. Indien de verbintenis eventueel zal
worden aangegaan na den datum waarop
betrokkene voor den dienstplicht werd in
geschreven, een bewijs aangevende zijn
verhouding tot den dienstplicht, af te ge
ven door den burgemeester der gemeente,
waarin hij voor den dienstplicht werd in
geschreven.
7. Indien betrokkene te voren reeds in
eenige overheidsbetrekking (burgerlijke
zoowel als militaire) heeft gediend, een be
wijsstuk, waaruit blijkt hoelang hij in die
betrekking heeft gediend en om welke re
denen hij daaruit is ontslagen.
De indiensttreding krachtens de onder-
werpelijke verbintenis geschiedt in den
stand van soldaat. Personen, die aan de
voor een bepaalden rang of een bepaalde
betrekking gestelde eischen ten volle vol
doen, kunnen in dien rang of in die be
trekking worden aangesteld.
Gehuwde mannelijke Nederlanders kun
nen slechts met machtiging van den mi
nister van Defensie worden aangenomen
voor een bepaalden rang of een bepaalde
betrekking, indien hun aanneming in het
belang van den dienst is te achten.
Premiën of handgelden worden bij de
totstandkoming van de verbintenis niet
toegekend.
Personen, die een verbintenis, als hier-
voren bedoeld, wenschen aan te gaan, be-
hooren zich te melden bij den comman
dant van het depot van het regiment of
korps, waarbij zij de verbintenis wenschen
aan te gaan, voorzien van de hiervoren
aangegeven bescheiden.
Tot het bekomen van het adres van den
commandant van dit depot, kunnen zij
zich wenden tot den burgemeester van de
plaats hunner inwoning.
CONTACT-COMMISSIE VOOR DE
ARBEIDSMARKT.
Wat haar taak niet is.
Omtrent de taak van de dezer dagen in
gestelde contact-commissie voor de ar
beidsmarkt blijkt wel eenig misverstand te
bestaan.
De commissie brengt daarom ter alge-
meene kennis, dat zij geen personeel in
dienst neemt en dat het derhalve geen zin
heeft sollicitatiebrieven tot haar te rich
ten.
Evenmin verleent zy tusschenkomst om
individueele personen aan een betrekking
elders te helpen.
Verzoeken daartie dienen tot het plaatse
lijke orgaan der arbeidsbemiddeling te wor
den gericht.
DE EFFECTENBEURS BLIJFT OP
31 AUGUSTUS GEOPEND
De Vereeniging voor den Effectenhandel
delt mede, dat de effenbeurs Donderdag
31 Augustus a.s. (Koninginnedag) ge
opend zal zijn.
Er zal dus evenals op gewone werkdagen
beurs gehouden worden van 13.3014.45
uur.
BANKBILJETTENOMLOOP VER
MEERDERD MET 120 MILLIOEN
Zooals in deze bewogen dagen te ver
wachten was, geeft de weekstaat van de
Nederlandsche Bank, opgemaakt op 28
dezer 's avonds, belangrijke veranderingen
te zien. Zij wordt gekenmerkt door twee
tendensen: het streven naar grootere liqui
diteit van banken en particulieren en ten
tweede door de kasbehoeften van het Rijk.
De rekening-courantsaldi, welke „ande
ren", d.w.z. grootendeels de banken, bij
de Centrale Bank aangehouden, zijn ver
minderd met 40 millioen, terwijl de
Bank 26 millioen binnenlandsche wissels
in disconto heeft genomen en 30 millioen
aan beleeningen en voorschotten op onder
pand heeft verstrekt.
Binnenlandsche wissels bedragen thans
48 millioen en beleeningen en voorschot
ten op onderpand 245 millioen.
Geen wonder dan ook, dat de bank
biljetten-circulatie een flinke stijging ver
toont van 120 millioen tot 1.132 millioen
Het Rijk, dat behalve zijn militaire uit
gaven, op 1 September toch reeds betalin
gen uit hoofde van opgenomen leeningen
enz. moest doen, heeft niet allen zijn te
goed by de Nederlandsche Bank ad 17
millioen geheel opgenomen, maar heeft
bovendien gebruik gemaakt van zijn recht
waarvan het in tijden van krappe kas-
positie gebruik pleegt te maken om by
de Nederlandsche Bank een renteloos voor
schot op te nemen. Dit voorschot mag
maximaal 15 millioen bedragen en inder
daad is dit geheele bedrag thans opgeno
men. Zooals bekend, staan aan het Rijk
zoo noodig verschillende andere middelen
ten dienste, om in behoefte aan kasgelden
te voorzien.
De goudvoorraad is, wat het totaalcijfer
betreft, niet veranderd. Aan zilvergeld
blijkt 9.2 millioen in circulatie te zijn ge
komen. „Tel."
DE DISTRIBUTIE VOORBEREID ING.
Het Departement van Economische Za
ken deelt ons mede:
le. De uitvoering van de prijsopdrij-
vings-, de hamster- en de distributiewet,
voorzoover het betreft'de distributie van
levensmiddelen e.d. aan den consument,
is opgedragen aan het centraal distributie
kantoor.
Het bureau is gevestigd: Bezuidenhout-
scheweg 107111 teVs-Gravenhage, tele
foon 720060 (interlocaal letter G).
Ieder die zich telefonisch met een ver
zoek om inlichtingen omtrent bovenstaan
de onderwerpen tot het bureau wendt,
wordt verzocht dit aan de telefoniste ken
baar te maken. Men gelieve niet direct te
vragen naar een bepaalden ambtenaar van
dit bureau.
2e. De technische voorbereiding van de
levensmiddelen-distributie is wederom een
belangrijken stap gevorderd. Thans wor
den n.l. op de gemeente-secretarieën in
gereedheid gebracht de distributie-stam
kaarten, die, indien inderdaad tot distri
butie van levensmiddelen zou worden
overgegaan, recht zullen geven op de ver
krijging van bonboekjes.
Aangezien de administratie, verbonden
aan het in gereedheid brengen van de dis
tributiestamkaarten, waarschijnlijk meer
dere weken zal vorderen, wordt begonnen
met het uitgeven van noodkaarten (z.g.
„Rijksdistributiekaart") aan de hand van
gegevens uit het bevolkingsregister. Zoo
spoedig mogelijk worden dan intusschen
de definitieve „distributiestamkaarten" in
gereedheid gebracht.
Het verstrekken van deze kaarten houdt
dus geenszins in, dat reeds met distributie
van bepaalde artikelen zou zijn begonnen,
maar slechts op te vatten als een onderdeel
van de voorbereiding daarvan, teneinde
dit uitgebreide apparaat terstond in volle
werking te kunnen doen treden, wanneer
inderdaad de distributie noodzakelijk
mocht blijken.
TOELATING VLUCHTELINGEN.
De Minister van Justitie brengt, in ver
band met de buitengewone omstandigheden
voor het tegenwoordige nader het navol
gende ter kennis van alle organen, belast
met het toezicht op de politiaire grensbewa
king, en vestigt daarop, voor zoover noo
dig, de aandacht van de hoofden van
plaatselijke politie.
1. Vluchtelingen (Joodsche emigranten,
enz.) die aan de grens kunnen vertoonen
een vanwege den minister van justitie af
gegeven schriftelijke toestemming tot
voorloopig verblijf, welke is gedateerd n a
1 J u 1 i 1939, kunnen nog in Nederland
worden toegelaten. Vóór dien datum aan
vluchtelingen afgegeven toestemmingen,
waarvan tot nu toe geen gebruik is ge
maakt, moeten echter als vervallen wor
den beschouwd; toelichting kan daarop
niet meer plaats hebben.
2. Het is gebleken, dat misverstand be
staat met betrekking tot het begrip vluch
teling, bedoeld onder punt 2 van de be
kendmaking d.d. 24 Augustus 1939.
Onder vluchteling dient aldaar uitslui
tend te worden verstaan de categorie van
Joodsche emigranten, enz. en niet vreem
delingen, die in verband met den inter
nationalen toestand op regelmatige wijze
via ons land naar het land hunner natio
naliteit willen terugkeeren.
DIENSTBETOON AAN DE REGEERING
Door de drie landelijke bonden van
kleinhandelaren.
De Commissie van Samenwerking van
de drie landelijke bonden van kleinhan
delaren in aardappelen, groenten en fruit,
heeft zich in een schrijven tot den Minister
van Economische Zaken gewend, waarin zij
haar diensten aanbiedt teneinde in dezen
moeilijken tijd volledig mede te werken
aan alle maatregelen voor de voedselvoor
ziening, wat betreft de artikelen van haar
branche.
Ook de plaatselijke afdeelingen hebben
opdracht gekregen samenwerking en hulp
te verleenen, zoodat de regeering ook
plaatselijk van de diensten van den Alge-
meenen-, den Katholieken en den Christe-
lijken bond van kleinhandelaren in aard
appelen, groenten en fruit gebruik kan
maken.
DE AUTOBUSDIENSTEN EN DE
SPOORWEGEN
De secretaris van den Ned. Bond van
Autobusdienstondernemers, de heer Kraak
Steemann, verzoekt, ter voorkoming van
misverstand, mede te deelen dat de gewone
(vaste) auto busdiensten blijven functio-
neeren volgens de bestaande dienstrege
lingen.
SPOORWEGTENTOONSTELLING VINDT
NORMALEN DOORGANG.
B. en W. van Amsterdam hebben be
sloten, dat de spoorwegtentoonstelling „De
Trein 19391939" tenzij een verscherping
in den internationalen toestand zal ko
men, normaal doorgang zal vinden.
De tentoonstelling zal, zooals reeds is
gemeld, Vrijdagmiddag 8 September om
drie uur door den burgemeester, dr. W.
de Vlugt, worden geopend.
DE GEMEENTERAAD VAN
MAASTRICHT GEDEELTELIJK
GEMOBILISEERD
Verlof gevraagd voor de wethouderskeuze
De burgemeester van Maastricht jhr. mr.
W. Michiels van Kessenioh, heeft den Mi
nister van Binnenlandsche Zaken het vol
gende schrijven doen toekomen:
Aangezien meerdere leden van den nieu
wen gemeenteraad zijn gemobiliseerd en
het om meervoudige reden gewenscht is
dat de aanstaande Dinsdag plaats hebbende
wethouderskeuze geschiedt door de vol-
talige gemeenteraden verzaken wij Uwe
Excellentie te bevorderen, dat de gemobi
liseerde leden van den gemeenteraad in
de gelegenheid worden gesteld Dinsdag de
raadsvergadering bij te wonen.
STRENG OPTREDEN TEGEN
HAMSTERAARS.
75 K.G. suiker te veel voor één gezin.
Streng optreden tegen hamsteraars is in
deze dagen geboden en de politie neemt
dan ook de noodige maatregelen.
De politie van het bureau Raampoort te
Amsterdam heeft bij particulieren, die ab
normaal groote hoeveelheden suiker had
den ingeslagen, den zoeten voorraad on
verwijld in beslag genomen en tegen deze
onmaatschappelijke lieden proces-verbael
opgemaakt. Zooals men weet bedraagt de
maximumstraf voor dergelijke overtredin
gen vier jaar gevangenisstraf!
Een gezin in de Van Oldenbarnevelt-
straat was zich aan drie zakken van 25
K.G. te buiten gegaan, terwijl men in de
DeLairessestraat 40 K.G. en aan de Jos.
Israëlskade 25 K.G. had zien bezorgen.
Wat te veel is voor verbruik in één week.
PROF. SLOTEMAKER DE BRUÏNE
TWEEDE KAMERLID.
Prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine, die
in de vacature-De Geer is benoemd tot lid
van de Tweede Kamer, heeft die benoe
ming aangenomen.
STEUN AAN KLEINE BOEREN EN
TUINDERS
220.000 uitgetrokken voor bestrijding
van de Colorado-kever.
De minister van Economische Zaken
heeft een aanvullende begrooting voor het
dienstjaar 1938 ingediend, ten bedrage
van ruim f 365.000. De verschillende pos
ten betreffen o.m. de rijksvezeldienst te
Delft, die sinds geruimen tijd onvoldoende
gehuisvest was en daardoor moest wor
den overgeplaatst naar een vleugel van
een gebouw in de Mynbouwstraat aldaar.
Voor de bestrijding van de colorado
kever is 220.000 noodig. De minister zegt
hierover, dat waar deze bestrijding zoowel
voor onze cultuur als voor onze handel van
het hoogste belang moet worden geacht zij
doeltreffend en krachtdadig, moet worden
ter hand genomen. De bestrijdingsmaat
regelen bestaan in het afzoeken van de ter
reinen en het bespuiten van het aardappel
gewas met loodarsenaat in de omgeving van
de plaatsen, waar de eerste inval der
kevers wordt vastgesteld. In verband met
de groote afmetingen van het gebied,
waarover de kever zich reeds heeft ver
spreid, raamt de minister het benoodigde
bedrag als hiervoren vermeld.
In overleg met den minister van Sociale
Zaken zal in de boschwachterij „De
Vuurse", in werkverschaffing een arbore-
LEIDEN.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zaterdag
20 Aug. tot en met 'Vrijdag 1 Sept. a.s.
waargenomen door de apotheek: C. B.
Duyster, Nieuwe Ryn 18, tel. 20523.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek,
Wilhelminapark 8, tel. 26274.
turn worden aangelegd! Daarbij zal beslag
moeten worden gelegd op eenige perceelen
grond van het voormalige landgoed
„Drakenburg". Het R.K. Werkliedenver
bond, eigenaar van deze gronden, is bereid
ze te ruilen tege neenige perceelen van het
aan de staat behoorende landgoed „De
Hooge Vuurse"
Voor steunverleening aan kleine boeren
bedrijven is een memoriepost uitgetrokken.
De minister schat de uitgaven op onge
veer 3.500.000. De ter zake gedane uit
gaven worden te zijner tijd door het
Landbouwcrisisfonds terugbetaald. Voor
steunverleening aan kleine tuinders-
bedrijven is eveneens een memoriepost op
genomen. Een en ander, zooals ook bij
eerstgenoemde post, geschiedt om comp
tabele redenen op deze begrooting. Aan
vankelijk werd gemeend, dat er van de
zijde der kleine tuinbouwers weinig be
langstelling zou bestaan voor de getroffen
regeling. Die belangstelling is echter buiten
verwachting groot. Het destijds genoemde
bedrag van 200.000 is dan ook geenszins
toereikend. Boven de maximum-grens van
9 netto bedrijfsinkomen per week, is, in
verband met de hooge levensomstandighe
den, voor de tuinbouwers in sommige ge
meenten de mogelijkheid geopend een
toeslag te ontvangen boven het berekende
steunbedrag. Deze toeslag is maximaal
2.25. Dit brengt een aanmerkelijke ver
hooging van kosten met zich mee, welk
bedrag nog niet met eenige nauwkeurig
heid is te bepalen. De tuinbouwers zijn ook
in het genot gesteld van B-steun, kolen-
toeslag e.d. Het destijds genoemde bedrag
van 100 per tuinder is daardoor niet meer
voldoende te achten.
Gebleken is, dat ongeveer 5000 tuinders
onder de regeling vallen. Uitgaande van
gemiddeld 120 per kleinen tuinder, moe
ten de kosten voor 1938 derhalve worden
geraamd op 600.000, welk bedrag door
bijdragen- uit het Landbouwcrisisfonds
wordt gedekt.
DE KX.M.-DIENSTEN
Hervatting luchtlijn naar Oslo en Milaan
De luchtlijn Amsterdam-Oslo, die in ver
band met de bijzondere omstandigheden
tijdelijk was gestaakt, zal met ingang van
morgen heropend worden. De K.L.M. zal
normaal volgens de dienstregeling dezen
dienst weer uitvoeren.
Ook de luchtlijn Amsterdam-Rotterdam-
Keulen-Frankfort-Milaan, die de laatste
dagen slechts in één richting gevlogen werd
wordt van heden af weer normaal dagelijks
in beide richtingen gevlogen door de
K.L.M. in samenwerking met de Italiaan-
sche luchtvaartmaatschaatschappij A.L.I.
Alle andere diensten functioneeren vrij
wel normaal, ook de nachtpostdienst op
Keulen wordt regelmatig uitgevoerd.
DE POSTVLUCHTEN OP NED. INDIë.
De positie der K.L.M. postvliegtuigen op
de Indië-lijn was gisteravond als volgt:
Op de uitreis arriveerden de „Nan-
doe" te Calcutta (wegens weer), de „Gier"
te Athene en de „Emoe" te Bandoeng.
Op de t h u i s r e is landden de „Pelikaan"
te Basrah en de „Oehoe" te Medan.
HILLEGOM
„Streven tot Verbetering". De ten
toonstellingsdata der Pluimveevereeniging
„Streven tot Verbetering" alhier zijn vast
gesteld n.l. 10 en 11 Nov. a.s. De voorbe
reidingen zijn in vollen gang, terwijl het
gemeentebestuur alle medewerking ver
leent. De onmisbare verloting wordt we
der gehouden in vertrouwen, dat de op
brengst die van 1938 mag overtreffen.
Intusschen beginnen de fokkers reeds
hier en daar hun dieren te exposeeren.
Het lid, de heer Jac. van Leeuwen, alhier,
behaalde op de groote Landbouwtentoon
stelling te Olst met 10 Hollanderkonijnen
de volgende bekroningen: 5 eerste, 3 twee
de, 2 derde en 5 eereprijzen. Dezen nestor
der Hillegomsche fokkers onze hulde.
INGEZONDEN STUKKEN
M. de R.
Ik heb Zondag in een parochiekerk kun
nen constateeren, dat men bij alle gemobi
liseerde militairen plaatsengeld kwam op
halen. Vindt u dit verstandig en goed?
U zult mij met een antwoord op deze
vraag zeer verplichten.
EEN ABONNé.
Wij vinden dit zeker niet verstandig en
zeker niet goed; dit moet o.i. op een te
betreuren vergissing berusten.
RED.
