STADS
NIEUWS
m
Oproep tot het Katholieke Volk
van Nederland
Niets zoo veranderlijk als
De Korenvelden van Soj vet RuslandC?)
Pacten tusschen
de groote mogend
heden
VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1939
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Lelden 10
cent per week; 1 2.50 per kwartaal
Bij onze agenten 20 cent per week;
2.60 per kwartaal Franco per post
1 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 6 cent, met geUL
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER?
WARM MET ONWEERSKANS
De Bilt seint: t
Verwachting:
Helder tot licht of half bewolkt Dróóg
warm weer behoudens eenige kans op on
weer. Zwakke tot matige wind uit Oos
telijke richtingen.
De weerstoestand van hedenmorgen:
Den Helder: zwakke O. Z .O. wind, 21
gr. C.
Vlissingen: zwaar bewolkt, zwakke Oos
telijke wind, 18 gr C.
De Bilt: licht bewolkt, zwakke O. N. O.
wind, 20 gr. C.
Groningen: helder, matige Oostel. wind,
18 gr. C.
Maastricht: nevel, windstil, 17 gr. C.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT
Het gebied van hoogen lichtdruk, dat
zich over Scandinavië rond de Oostzee en
over de Noordzee uitstrekt, breidde zich
naar het Noorden uit en nam nog aanzien
lijk in beteekenis toe. In het Zuidweste
lijke deel nam het echter in beteekenis af
tengevolge van storingen, welke ten Wes
ten van Ierland in Noordelijke richtingen
trekken.
In het geheele hooge drukgebied
heerscht fraai rustig zomerweer, waarin
de temperatuur nog toename en ver boven
normaal is, slechts in Zuid-Zweden trad
plaatselijk onweer op, terwijl in Engeland
veel ochtendnevel en mist wordt gemeld.
Over Frankrijk, het Alpengebied, Ita
lië en Zuidwest-Duitschland is de lucht
druk gedaald. Er kwamen in dit gebied
onweders voor, terwijl plaatselijk veel
neerslag viel. Zoo meldt Clermont 56 mm.,
Dyon 35 mm De temperatuur nam in dit
gebied slechts weinig af. In België, het
Zuiden van oris land kwamen gisteren on
weders voor, terwijl hedenochtend Yar
mouth 33 mm. neerslag na onweer meldt..
De depressie over IJsland verplaatste
zich in N. O. richting en vulde daarbij
iets op.
LUCHTTEMPERATUUR
27 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS ea.
Van Vrijdagavond 8.37 tot Zaterdag
ochtend 5.28.
HOOG WATER
Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 26 Aug.
vm. 110 uur en n.m. 1.35.
WATERTEMPERATUUR
Zweminrichting „De Zijl" 21 gr. C.
Zweminrichting „Poelmeer" 21 gr. C.
Maan op Vrijdagnamiddag 17.29 uur.
Maan onder Zaterdagnacht 2.32 uur.
Het Katholiek Comité van Actie
„Voor God" schrijft ons
DE WEG NAAR
DEN HEMEL
Het Christendom laa. alle regee-
ringsvormen toe, doch vereenzel
vigt zich met geen enkelen. Het is
er om alle machtsvormen te over
leven. Het is er niet om vooruit
te gaan, zich te vervormen, zich
aan het menschdom aan te passen,
zooals de trotsche hovelingen der
hoovaardige menschheid bewe
ren; het is er om deze arme hoo
vaardige den weg te wijzen, haar
de hand te reiken, haar te leiden.
Montalembert-
V Ergerlijk!
„Volk en Vaderland" bevat een artikel
„Moskou Berlijn".
Er staat niet veel in.
Ter verklaring van het feit, dat Hitier
en Stalin vriendschap hebben gesloten,
wordt eenvoudig geconstateerd, dat in Rus
land het „internationale bolsjewisme" aan
het verdwijnen is!
Met het constateeren van dit feit
zonder bewijs wordt door dit blad een
streep gehaald door de verklaringen van
Hitler in „Mein Kampf", welke wij hier nog
even willen citeeren:
„Een bondgenootschap met Sovjet-Rus
land kan nooit het onderwerp van discus
sie zijn. De huidige Russische machtheb
bers denken er niet aan op eerlijke wijze
een bondgenootschap aan te gaan of opge
nomen verplichtingen na te komen.
Men vergete vooral niet, dat de regeer
ders van het huidige Rusland gemeene,
met bloed bevlekte misdadigers zijn, dat
men hier te doen heeft met het schuim der
menschheid, dat, gebruik makend van
de omstandigheden op een tragisch uur,
een grooten staat omver wierp, leidende
persoonlijkheden in wilde bloeddorst uit
roeide en dat nu reeds tien jaren het gru
welijkste tyrannen-regiem aller tijden uit
oefent."
Op dezelfde bladzijde gaat Hitier als
volgt verder: ,Men vergete niet, dat de
Russische machthebber gruwzaamheid aan
een zeldzame leugenachtigheid paart en dat
hij zich vandaag geroepen voelt de geheele
wereld aan zijn regiem van terreur en on
derdrukking deelachtig te maken. Men
vèrgete niet dat het internationale Jo
dendom, dat Rusland vandaag beheerscht,
in Duitschland, niet een bevriende, maar
een voor hetzelfde lot bestemden staat
ziet.
Men sluit dus geen verdrag met een
partner, wiens eenig belang in de vernie
tiging van anderen bestaat. Men sluit een
verdrag zeker niet met elementen, wien
geen verdrag heilig is daar zy niet als ver
tegenwoordigers van eer en waarheid op
deze wereld leven, maar als vertegenwoor
digers van leugen, bedrog, diefstal, plun
dering en roof'.
Als het „Nationale Dagblad", dat zelf
tot nu toe alles v/at „marxistisch" is op de
felst mogelijke wijze heeft bestreden, nu in
eens met het gewijzigde communisme
in Rusland gemeenschap wil hebben, laat
ons dit betrekkelijk onverschillig. Er
zit het voordeel in, dat nu toch wel a 1-
1 e n, die nog ziende-blind waren, de oogen
móeten worden geopend!
Volstrekt niet onverschillig laat
ons echter het voortdurend verdachtma-
ken door de nationaal-socialistische pers
van Nederlands neutraliteit.
Ergerlijk is het, dat in een Nederlandsch
blad zelfs nu nog onder de huidige om
standigheden wordt geschreven, „dat de
wereld aan de neutraliteitspolitiek, die Ne
derland zegt na te streven, niet zal ge-
looven.".
Dat is een ophitsen, voorzoover 't in het
vermogen ligt, van de openbare meening
in andere landen in casu, in Duitsch
land tegen Nederland, 't Is ergerlijk!
Van onze Adverteerders
RADIO-SPECIAALZAAK IEMCO.
De N.V. IEMCO, Nieuwe Rijn 3132,
heeft een gedeelte van haar tweeledig pand
vanaf heden volledig bestemd als radio
speciaalzaak. De radio-afdeeling met de
Philips en N.S.F.-toestellen van de nieuw
ste combinaties zijn in het pand 31 geëx
poseerd, in een showroom, welke ook wat
aankleeding betreft, volkomen in overeen
stemming is met de fraaie toestellen, wel
ke hier thans een plaatsje vinden.
Achter deze showroom is een luisterka
mer gemaakt, waar de verschillende toe
stellen afzonderlijk of gezamenlijk gede
monstreerd en beluisterd kunnen worden.
Door middel van een centraal antenne
systeem zijn de verschillende toestellen in
staat in een beperkte ruimte de geheele
wereld binnen te brengen.
Een advertentie in dit nummer geeft
een overzicht van de verschillende toe
stellen uit de Philips- en N.S.F.-Serie
193—1940.
Deze specaliseering mag ongetwijfeld
voor de IEMCO een belangrijke verbete
ring genoemd worden.
Tegelijkertijd heeft de firma eenige in
wendige reorganisaties aangebracht. Zoo
is de eerste verdieping thans geheel inge
richt voor electrische ornamenten, strijk
ijzers, enz. in een ongekende sorteering.
Daarboven op de tweede verdieping is
de teekenkamer en calculator-afdeeling
ondergebracht.
Een andere belangrijke uitbreiding, die
der technische afdeelingen, is aan de
Nieuwstraat in voorbereiding, waarvoor
bereids enkele panden zijn aangekocht.
Zondag a.s. bid- en boetedag
Namens het Nederlandsch Episcopaat heeft de aartsbisschop van
Utrecht Z.Exc. dr. J. de Jong, zich met den volgenden oproep tot het
Katholieke volk van Nederland gewend:
„Het hoogwaardig episcopaat van Nederland roept heel het Katho
lieke volk op tot het houden van een algemeenen bid- en boetedag
op Zondag, 27 Augustus a.s., om God's erbarming af te smeeken. De
hoogwaardige bisschoppen schrijven voor, dat in alle kerken en kapel
len het Allerheiligste Sacrament den geheelen dag of althans eenige
uren ter aanbidding zal worden uitgesteld. In alle heilige Missen zal
van nu af worden ingevoegd het gebed „voor den vrede" (oratio impe-
rata tamquam pro re gravi).
Andere eventueel voorgeschreven orationes imperatae blijven voor
geschreven".
Gegegeven te Utrecht, 25 Augustus '39, namens de hoogwaardige
bisschoppen.
DR. J. DE JONG,
Aartsbisschop van Utrecht.
Jarenlang heeft de Duitsohe pers
in schrille kleuren de economische
nood vaiï~Rusltnd beschreven. Nu
schijnt er plotseling verandering te
zijn gekomen in de korenvelden
van Rusland.
In de groote slotrede van Hitier op het
Partijcongres van Neurenberg in Septem
ber 1936 zeide hij o.m.:
„In deze dagen gaat door de wereld
het schokkende bericht van een nieu
we hongercatastrophe in Rusland.
Sinds 1917, dat wil zeggen, sinds de
overwinning van het bolsjewisme,
koftit er geen einde meer aan deze el
lende. De bolsjewistische huichelaars
moeten het weder niet verantwoorde
lijk stellen voor hun eigen zonden.
Want ditzelfde Rusland, dat nu sinds
twintig,jaar gebrek lijdt, was vroeger
een van de rijkste korenlanden der
wereld."
Thans schrijft de nationaal-socialistische
pers in de overwinning^hymne op het pact
van Hitler met diegenen, die Hitler in
„Mein Kampf" p. 750 noemt: „Vertegen
woordigers van de leugen, van het bedrog,
van de diefstal, van de plundering, van de
roof', heel iets anders.
De „Essener Volkszeifcung" b.v. schrijft:
„De economische ruilhandel van de
beide landen zal untmuntende vorde
ringen maken, nu de politieke atmos
feer is gereinigd. Rusland beschikt
over kostbare rijkdommen in den grond
Duitschland zal dit land bij de ontgin
ning der schatten de behulpzame hand
bieden door zijn eigen honderdduizen
den uitmuntend geschoolde arbeiders;
de akkers, waarop het Russische ko
ren groeit, zullen hun overschot ook
naar Duitschland kunnen zenden".
Frankrijk:
1. Militair bondgenootschap met Enge
land, Turkije en Polen.
2. Pact van wederzijdsche hulp met Rus
land.
3. Conventie met Joego-Slavië om el
kander te raadplegen, wanneer een aanval
dreigt.
4. Garantie voor eenzijdige hulp aan
België, Roemenië en Griekenland.
5. Overeenkomst met Duitschland over
de te volgen methodes om conflicten op
vreedzame wijze op te lossen.
Engeland:
1. Militaire bondgenootschappen met
Frankrijk, Portugal, Polen, Turkije, Egyp
te en Irak.
2. Garantie voor eenzijdige hulp aan
België, Roemenië en Griekenland.
3. Overeenkomst met Italië voor het be
houd van de „Status Quo" in de Middel-
landsche Zee.
4. Overeenkomst met Duitschland om
geschillen op vreedzame wijze op te los
sen.
Rusland:
1. Militair bondgenootschap met Bui-
ten-Mongolië.
2. Pact van wederzij dsdhe bijstand met
Frankrijk.
3. Non-agressie-pacten met Afghani
stan, China, Finland, Estland, Letland, Li-
thauen, Polen, Italië en Duitschland.
Duitschland:
1. Militaire bondgenootschappen met
Italië en Slowakije (voor de verdediging
van dit gebied).
2. Anti-Komintern-pact met Japan, Ita
lië, Hongarije en Spanje.
3. Non-agressie-pacten met Lithauen,
Letland, Estland en Denemarken en nu
met Rusland.
Italië.
1. Militair bondgenootschap met Duitsoh
land.
2. Antikominternpact.
3. Non-agressiepact met Rusland.
4. Neutraliteitsoverenkomst met Joego-
Slavië.
5. Overeenkomst met Engeland betref
fende het behoud van de „Status Quo" in
de Middellandsche Zee.
6. Overeenkomst met Griekenland, om
de status quo te handhaven, en betreffende
wederzij dsche politieke en dipdomatieke
hulp.
Als men dit lijstje bekijkt, dan is het niet
verwonderlijk, indien men tot de conclu
sie komt, dat aan pacten.... betrekkelijk
maar heel weinig waarde Iran worden ge
hecht!
DE LEIDSCHE PROCESSIE NAAR
DEN BRIELLE.
Onder begunstiging van het traditionee-
lfc mooie weer en onder de voortreffelij
ke leiding van den directeur, kapelaan
Hofstede en het keurcorps van broeder-
meesters is de jaarlijksche bedevaart naar
de martelaarsplaats der Gorkumsche mar
telaars weer schitterend geslaagd. Het
aantal deelnemende pelgrims liep op tot
het mooie aantal van 326, 'n succes voor
de offers van het voorbereidend werk, dat
toch telkens weer aan zluk 'n bedevaart
voorafgaat.
Bij aankomst in den Brielle begaven de
pelgrims zich naar de plaats van bestem
ming, aangewezen door het bestuur, om
van daaruit in processie naar de bede
vaartskerk te treken. Daar werd de H.
Mis plechtig opgedragen door den Hoog-
eerw. heer A. Homulle, den Deken van
Leiden met assistentie van prof. A. Ben
schop als diaken en den eerw. heer K. van
Teylingen als subdiaken.
De liturgische gezangen werden op voor
treffelijke wijze uitgevoerd door het man
nen- en jongenskoor van de parochiekerk
O. L. Vrouw Hemelvaart en St. Josef,
onder leding van kap. E. Paap. Gezongen
werd de meerstemmige Mis van Perosi.
Na de Hoogmis werd 'n kort opwek
kingswoord gesproken door den weleerw.
Pater G. de Greeve, Montfortaan.
Te 1 uur 's middags was er voor de pel
grims gelegenheid tot vereering van de
Relikwieën der H. Martelaren. Vervolgens
trokken de pelgrims in processie naar het
martelveld, waar door den directeur, kap.
Hofstede een korte lezing gehouden werd
uit het leven der martelaren. Deze plech
tigheid werd besloten met een fijne, vlot
te uitvoering van het St. Odo Knapen
koor onder leiding van kap. E. Paap.
Om 2.15 uur werd er op het martelveld
een plechtig Lof gecelebreerd door den
Zeereerw. heer pastoor Klaverwijden,
O.S.Cr, met assistentie als diaken van den
Zeereerw. heer pastoor Wiemers en als
subdiaken van den weleerw. heer L.
Brandenburg O.Praem. Onder dit Lof
hield de weleerw. Pater G. de Greeve de
predikatie. Spreker schilderde in eenige
woorden het heerlijke leven van Christus,
het daarin vooral zien het groote Offer
karakter. Een offerleven in stilte om als
VOORNAAMSTE NIEUWS
Binnenland
Oproep van het Nederlandsch Episco,
paat. (1ste blad).
Maatregelen inzake voor-mobilisatie in
Nederland. (2de blad).
De oprichting van een diocesaan Missie,
bureau in het Bisdom Haarlem. (2de blad).
Drie personen door den bliksem gedood
(4de blad).
De Katholieke jongenswerkkampen.
(2ae blad).
Vee- en zuiveltentoonstelling te Gouda,
(2de blad).
Omgeving
Te Sassenheim is een motorrijder door
een auto aangereden en gedood. (3de
blad).
het ware 'n krachtige voorbereiding te
zijn tot het machtige offer van het kruis
op Golgotha, Een heerlijk ideaal vol le
ven, hetwelk de H. Martelaren van Gor-
cum zoo dicht benaderden. De kracht
daartoe verkregen zij door hun wil: „lie
ver te sterven met de Eucharistie, dan te
leven al was het dan ook als 'n koning
zonder Eucharistie, tot het einde toe te
willen doorzetten in een voortdurende of
ferdaad. Met Christus hadden zij zich voor
bereid in de stilte van hun eigen leven
door het moedig en geduldig dragen van
de dagelijksche offers en lasten; nu waren
zij gesterkt om het groote levensoffer te
brengen uit liefde voor hun God in de
Eucharistie. Dit voorbeeld moet ons ka
tholieken aansporen, vooral in deze droe
vige tijden. Er wordt van ons veel ge
vraagd, er zal misschien nog veel meer
gevraagd worden. Welnu, dan volgen wij
het voorbeeld van deze helden na. Ook zij
waren menschen evenals wij; wat zij kon
den, dat kunnen ook wij, wanneer wij
maar met de genade medewerken.
Na de predikatie volgde de plechtige
processie met het Allerheiligste rondom
de plaats, waar de martelaren eesn hun
bloed vergoten om de waarachtige tegen
woordigheid van Christus in Zijn Sacra
ment van liefde te getuigen. Stichtende
oogenblikken!
Na deze plechtigheden volgde nog een
kort Lof tot afscheid in de parochiekerk
v. d. Brielle. Vervolgens begaven de pel
grims zich weer naar de boot, om de
thuisreis te aanvaarden. Allen waren vol
daan.
Hopen wij, dat het heerlijke voorbeeld
van de H.H. Martelaren, hetwelk de pel
grims op de H. Martelplaats nog weer eens
versch heeft aangesproken, hen aansporen
om vooral in deze tijden van kruis en lij
den, flink te zijn en te toonen aan de we
reld ook van onzen kant iets voor ons
H. Geloof over te hebben.
EEN PELGRIM.
NAAR DE MISSIE VAN SUMATRA.
Binnenkort zullen de Eerw. Zusters M.
Beatrix (in de wereld mej. Cornelia Geer-
truda Scheen, geb. te Zwammerdam) thans
werkzaam in de wijkverpleging alhier, en
M. Claudia (Adriana Martina de Man, geb.
te Dongen) thans werkzaam in het St.
Elisabeth-Ziekenhuis alhier, beide van de
Zusters van de Elisabeth-stichting, Hen
drikstraat, Breda, naar de Missie van Su
matra (N. O. I.) vertrekken.
Zij zullen daar werkzaam zijn in het St.
Elisabeth-Ziekenhuis, Poloniaweg te Me-
dan.
De dag van vertrek, alsmede de naam
van het schip, waarmede zij zullen vertrek
ken, zijn nog niet bekend.
ZILVEREN JUBILEUM.
Gistermiddag is op het batterijbureau
van 1 6 R.V.A. door den majoor P. C. Ta
conis de zilveren medaille voor 24 jaar
trouwe dienst uitgereikt aan den fourier
der le klasse P. Vermeer van het 6e R.V.A.
De tijdsomstandigheden dwongen er toe,
dat bij dit zilveren jubileum de gebruike
lijke ceremoniën achterwege moesten
blijven.
Niettegenstaande velen der collega's
van den jubilaris door dienst of detachee
ring afwezig waren, werd hem toch in de
onderefficierscantine bij monde van den
adjudant onderofficier van Maarle hulde
gebracht voor zijn kameraadschappelijken
omgang in de afgeloopen 24 jaar. Hoewel
dankbaar voor deze onderscheiding sprak
de jubilaris zyn spijt er over uit nog steeds
in den laagsten onderofficiersrang te moe
ten dienen. Na overhandiging van een
stoffelijk huldeblijk aan den gedecoreerde
bleven allen nog eenigen tijd bijeen.
DE WERKLOOSHEID.
Bij den Gemeentelijken Dienst voor So
ciale Zaken stonden gisteren de navolgen
de personen als werkloos ingeschreven:
Steenfabr. arb. 22, boekdrukkerij enz. 30,
bouwbedrijven, enz. 443, chem. nijverheid
5, houtbewerkers 62, kleeding enz. 88, le
der enz. 11, metaalnijverheid 197, boek
binders 20, textielnijverheid 126, voedings-
en genotmidd. 113, landbouwbedrijven 53,
handel 89, verkeerswezen 168, incasseer
ders 14, vrije beroepen 69, losse arbeiders
206, huiselijke diensten 9, pers. (geen han-
denarb.) zonder voork. van beroep 16,
A.V.O. 6, vrouwen 124. Alg. totaal 1877.
25 Aug. 1938 3'160. 26 Aug. 1937 4021. Ben.
15 ged. werkloozen en 1469 in werkver
schaffing.
