RECHTZAKEN
Laatste berichten
Burgerlijke Stand
Dit boeiende verhaal is heden
in Boekvorm verschenen!
35 cent
MARKTBERICHTEN
MAANDAG 10 JULI 1939
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 3
KOOKDEMONSTRATIES
STADS ZAAL
Wij herinneren belangstellende huis
vrouwen nogmaals aan de kookdemon
straties, welke morgen middag van 3 tot
5 uur en morgenavond van 7.30 tot 9.30
uur gehouden worden in de kleine Stads-
zaal.
De Commissie inzake Huishoudelijke
Voorlichting en Gezinsleiding boekte met
de demonstraties vorige week groot suc
ces. Wij vertrouwen, dat dit morgen even
eens het geval zal zijn.
gjHKM*
FEESTAVOND VAN HET P.S.M.
Zaterdagavond is in „Oud Hortuszicht"
een geslaagde feestavond georganiseerd
door het personeel van de sociëteit „Mi
nerva". In het openingswoord van den
waarn. voorzitter, den C. Tr. Faes, werd
om. dank gebracht voor den financieelen
steun der leden en donateurs van P.S.M.
waardoor het mogelijk was dergelijke
feestavonden te houden.
Op bestuursvoorstel werd de heer J.
Pitlo, directeur der sociëteit „Minerve",
met algemeene instemming en luid ap
plaus tot beschermheer van P.S.M. be
noemd
De heer A. Plu, tooneelleider, kondigde
met eenige geestige woorden elk program
manummer aan. Het programma werd ge
heel door eigen krachten opgevoerd. Ver
meldenswaardig is o.m. de voortreffelijke
muziek der „The Hawaian String Swin
gers", hetwelk onder leiding stond van R.
del Prado.
De dansmuziek werd verzorgd door het
dansorkest van A. Ranselaar.
Haagsche Politierechter
Een greep uit het dagelijksche j
loven.
Het is gebeurd op een klein pittoresk
binnenplaatsje, alwaar twee buurvrouwen
jarenlang in vrede boven elkaar gewoond
hebben, maar waar ten slotte een kleih
beetje suiker een breede kloof v.ormde,
die heel moeilijk te overbruggen zal zijn in
de toekomst. Hier volgt deze „treffende" ge
beurtenis.
Vroolijk scheen de voorjaarzson op de
geraniums van de juffrouw boven en zij
was juist bezig deze. Flora's kinderen hun
dagelijksch rantsoen toe te dienen toen het
keukenraam van de juffrouw beneden
open ging een hoofd uit het ontstane gat
te voorschijn schoot, dat naar boven brulde
„Buufrou, Jans, bê je daar".
De stem van boven: „Ja minsch, wat
mot je".
„Minsch, Jans, direct komt me vent thuis,
(met alle eerbied over ons mannen gespro
ken anders) en nu heb ik geen kruimeltje
sui'ker in huis; ké jij me nou niet.effen hel-
pe", klonk klagend de stem uit het bene
den-keukenraam. „Zeg hoor es effe" .dien
de mevrouw boven van repliek. „Je mot
nu niet denken, dat ik er 'n kruijeniers-
winkeltje op na hou". „Gisteren was het
thee, nou moet je weer suiker hebbe, mor-
rege koffie, wou je soms me' portemonnaie
ook hebben?"
„Jou portemonnaie zal ook wel plat zijn
net as de mijne", zei mevrouw van bene
den heel ondiplomatiek.
Toen barstte de bom en was de bout
aan, want toen begon mevrouw boven
hoogst verontwaardigd: „Wat plat, jij bent
plat kouwe madam". „Jij zal nog in je zak
hebben wat ik in de hoeken van me porte
monnaie heb. Wou je suiker hebbe, de se-
nuwe sal je krijge in plaats van suiker. Zie
maar dat je van een ander je suiker krijgt
van mij kan je de.... krijgen." En hoe of
het nu kwam, zal wel nooit uitkomen,
maar één ding staat vast: de fluitketel van
de dame boven, waarmede zij haar gera
niums voedde, begon te lekken en gek
genoeg juist op het hoofd van me
vrouw gelijkvloersch. Nou, dat was je wet.
„Zeg leelijke uil, met je valsche haardot,
hoe je nattigheid bij de, anders zal ik je".
„Wat zal jij", gilde de dame, die zich
boven veilig voelde, „jij zal niks, jij en je
vent niet". „Ik lust zullie alle twee op
mijn nuchtere maag."
Deze beleediging kon en mocht de dame
van beneden niet nemen en juist zou zij
eens goed beginnen en haalde zij reeds
adem, toen een geraniumpot van boven
haar steunpnt „verloor" en rakelings langs
het hoofd van de benedenjuffrouw schoot,
aan diggelen op het binnenplaatsje. Het
bleef bij dit eene projectiel, maar de
scheldwoorden en beleedigingen vlogen als
een lift op en neer.
Heele familiekwesties werden op een uit
voerige wijze behandeld. Veel moois zal
het wel niet geweest zijn, maar er was
eindelijk een eind aan gekomen doordat
de „vent" van de juffrouw beneden thuis
kwam en zijn wettige echtgenoote naar
binnentrok. Zegevierend kraaide de dame
van boven nog langen tijd haar kreten uit
over het echtpaar beneden.
In den Haag zegevierde echter ten slot
te de mevrouw van beneden, want de Of
ficier eischte wegens beleediging een geld
boete tegen haar van 10 subs. 10 dagen.
De Politierechter achtte 5 voldoende en
hevig sputterend trok de dame van de ge
raniums af.
Maar de benedenbuurvrouw zal voorloo-
pig wel niet meer om suiker of andere ar
tikelen vragen. Waar men toch al geen ru
zie om krijgt! En er is al zoo veel herrie
op dit ondermaansche!
VERHOUDING GROOT- EN KLEIN-
WINKELBEDRIJF.
Bescherming van het zelfstandig
kleinbedrijf in den detailhandel.
Als derde publicatie der drie Midden
standsbonden zag het licht een betoog van
prof. De Quay, hoogleeraar in de bedrijfs
leer aan de Katholieke Handelshooge-
school te Tilburg, getiteld „De Bescher
ming van het zelfstandig Kleinbedrijf in
den detailhandel".
Evenals in de beide vorige, wordt in
deze publicatie de vraag behandeld of de
zelfstandige kleinbedrijven in den detail
handel beschermd moeten worden tegen
de overheerschende machtspositie van de
grootbedrijven.
Beginsel der subsidiaire werkzaamheid.
De schrijver wijst er allereerst op, dat
principieel de bescherming van de kleinere
tegenover de grootere instanties wordt
verdedigd, met verwijzing naar het begin
sel der subsidiaire werkzaamheden, zooals
onder meer is gedaan door prof. Cobben-
hagen in zijn prae-advies over „Grondsla
gen voor een sociaal-economische recon
structie van Nederland" en nog onlangs in
een artikel in het tijdschrift „Economie".
Al erkent de schrijver, dat ook hier dit
beginsel ten volle toepasselijk is, hij ver
liest daarbij geenszins uit het oog, dat de
groote groepeeringen een vooruitgang heb
ben gebracht, die de kleinere nooit of al
thans veel later zouden hebben gebracht.
Hij wijst op het belangrijke researchwerk,
dat door de industrieele grootbedrijven is
verricht, op de verbeteringen in de interne
organisatie der industrieele bedrijven,
waardoor ten aanzien van de productie
kosten belangrijke verbeteringen zijn tot
stand gebracht. Ook op het gebied van den
handel, meer speciaal op dat van den de
tailhandel ziet men dit verschijnsel. Ook
hier is door research-werk der groot-be
drijven ten aanzien van de methode een
belangrijke vooruitgang tot stand gebracht,
welke een niet geringe vermindering van
de distributiekosten impliceert.
Vervolgens tracht de schrijver, aan de
hand van het beschikbare materiaal, de
kostenverhouding tusschen groot- en klein
bedrijf in den detailhandel nader te ana
lyseeren en komt hij tot de conclusie, dat
tot een bepaalde grens het grootbedrijf,
economisch gezien, in een gunstiger posi
tie verkeert dan het kleinbedrijf. Het ver
schil is echter niet zoo groot als bij de in
dustrieele bedrijven, en ten aanzien van
bepaalde kostenfactoren kan het kleinbe
drijf zelfs in het voordeel zijn. Het kosten
niveau van het grootbedrijf zal in sommige
gevallen wel niet bereikt, maar toch be
naderd kunnen worden. Een afstand zal in
de meeste gevallen blijven bestaan en door
de grootere kapitaalkracht blijft het groot
bedrijf meer uithoudingsvermogen bezit
ten bij een eventueele strijd.
Economisch motief mag niet
doorslaggevend zijn.
Wanneer men echter aanneemt, zoo ver
volgt prof. De Quay, dat, economisch ge
zien, 't grootbedrijr, voordeeliger functio
neert dan 't kleinbedrijf dan mag hieruit niet
geconcludeerd worden, dat deze taak dus
aan het grootbedrijf moet worden over
gelaten, hoe belangrijk het ook moge zijn
om de goederen ter beschikking te stellen
van den consument. Het economisch motief
moet aan andere en met name aan het
sociale motief gesubordineerd worden, en
maatregelen ter bescherming van het klein
bedrijf moeten genomen worden, indien
door de onbeperkte uitbreiding van het
grootwinkelbedrijf het voortbestaan van
een gezonden middenstand zou worden be
dreigd. Het voortbestaan van den midden
stand is noodzakelijk, om te zorgen voor
een harmonischen opbouw van de maat
schappij. Hij moet ook zorg blijven dragen
voor den regelmatigen aanvoer naar de
hoogere lagen in de maatschappelijke sa
menleving. Een verdrukking van dezen
stand zou in vele opzichten deze doorstroo
ming naar boven ernstig belemmeren.
Hoewel de schrijver erkent, dat bij het
nemen van beschermende maatregelen de
noodige voorzichtigheid moet worden be
tracht, meent hij, dat, wanneer de groot
bedrijven door hun kapitaal-macht thans
een verdere uitbreiding forceeren, zelfs on
der omstandigheden, die niet economisch
schijnen, wanneer tevens onrechtvaardige
middelen allereerst door de grootbedrijven
worden toegepast, het nemen van maatre
gelen tegen deze sociale verdringing vol
komen op zijn plaats is.
.m
Welke maatregelen kunnen nar
worden genomen?
Tenslotte beziet de schrijver, welke be-
beschermingsmaatregelen eventueel geno
men zouden kunnen worden, en maakt hij
hierbij onderscheid tusschen de verschil
lende vormen van grootbedrijven.
Onder de huidige omstandigheden acht
prof. De Quay verbodsverpalingen om wa
renhuizen en groote filiaal-bedrijven uit te
breiden, zeer gewenscht. Op den duur zou-
men er dan toe moeten komen speciale
voorwaarden te stellen aan de vestigingen
van de grootwinkelbedrijven. Een instan
tie, welke een eventueele uitbreiding heeft
te beoordeelen, is dan wel noodzakelijk. Op
den duur ook zullen de belanghebbenden
zelf deze aangelegenheid moeten trachten
te regelen. Gezien het groote aantal be
langhebbenden in elke branche zal de
overheid evenwel daarbij niet mogen ach
terblijven, teneinde haar stimuleerende in-
vloer uit te oefenen, besluit de schrijver.
Buitenland
DE BESPREKINGEN TE MOSKOU.
PARIJS, 10 Juli (A.N.P.). Volgens in
lichtingen, die hedenochtend in Fransche
diplomatieke kringen verkregen konden
worden, schijnt het, dat de besprekingen die
Zaterdag en Zondag tusschen Molotov en
de vertegenwoordigers van Frankrijk en
Engeland gevoerd zijn, de beide standpun
ten nadier tot elkaar hebben gebracht.
Het wordt echter waarschijnlijk geacht,
dat de besprekingen nog eenigen tijd zullen
duren.
DE BLOKKADE IN TIENTSIN
TIENTSIN 10 Juli (D.N.B.) De Japan-
sche consul generaal Tasjiro heeft den ver
tegenwoordiger van het Duitsche Nieuws
bureau in een interview verklaard, dat
Japan zeker is van het succes van zijn blok
kade.
Het is vastbesloten de maatregelen zoo
noodig een of twee jaar voort te zetten en
nog te verscherpen, om een wijziging van
de Britsche houding af te dwingen.
Een langdurige blokkade maakt de ont
wikkeling van nieuwe zakencentra buiten
de concessies noodig. Daarmede is reeds
een begin gemaakt door den aanlag van een
nieuwen weg en het ontwerp van stedelijke
bouwplannen onder medewerking van
Japan.
LEIDEN.
Geboren: Samuel, z. van T. Teunis-
sen en G. Moonen Johannes, z. van W.
Faas en P. v. Eeuwen Jacoba Geer-
truida Ilisabeth, d. van P. C. Hoogteijling
en E. v. Vliet Petronella Hendrika, d.
van J. H. W. Beumer en A. C. Peters
Jan W !lem, z. van G. H. J. W. Noordhiiis
en F. 13. v. d. Kolk.
Ondertrouwd: D. F. v. d. Blom
jm. 21 j. en C. Huisman jd. 18 j. J. J.
Doove jm. 26 j. en H. Velthuysen jd. 25
j. J. v. Gent jm. 30 j. en E. C. v. Meij-
gaarden jd. 26 j. D. Nieuwenburg jm.
23 j. en N. Verhoeven jd. 23 j. C. Paats
jm. 23 j. en J. D. v. d. Meer jd. 23 j.
M. Seri'ijn jm. 25 j. en S. P. den Hoed jd.
21 j. J. Zierikzee jm. 24 j. en G. K. Pelt
jd. 20 j.
Overleden: H. Fennes wedr. 71 j.
J. v. d. Linden-Kanbier vr. 77 j.
VLIEGTUIGENREGEN IN HET
VERRE OOSTEN.
TOKIO, 10 Juli (Domei). De Japansche
luchtmacht heeft 59 Sowjet-Russisohe en
Buitenmongoolsche vliegtuigen neergescho
ten in een luchtgevecht boven de Kalkiha,
de grensrivier tussohen Mandsjoekwo en
Buitenmongelie, welk gevecht vanmiddag
om 1 uur werd geleverd. Bovendien werden
nog zes vliegtuigen vermoedelijk neerge
haald, doch daarvan is nog geen bevestiging
gekregen aldus meldt een telegram van
de strijdkrachten te velde, dat hieraan toe
voegt, dat slechts een Japansch vliegtuig
niet naar zijn basis is teruggekeerd.
AUTOBUSRAMP EISCHTE ZES OF
ZEVEN DOODEN.
MARSEILLE, 10 Juli (A.N.PBij een
autobusongeluk te Roquevaire, waarbij de
autobus in brand vloog, zijn zes of zeven
personen gedood en zeven gewond. Twaalf
personen bekwamen geen letsel.
UITVINDER VAN DE „TSJEKA'S"
IN SPANJE TERECHTGESTELD
BARCELONA, 10 Juli. (A.N.P.) De
Joegoslavische architect Leurenciec, van
wien het plan tot het inrichten van de z.g.
„Tsjeka's" de geheime cellen voor opslui
ting, is uitgegaan, is, na veroordeeld te
zijn, op 8 Juli terechtgesteld.
iiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiH iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiui
Deze spannende vertelling met 300 illustraties
uitgevoerd In prachtkleurendruk kost slechts
1 afgehaald aan ons bureau, Papengracht 32 of bi]
I onze agenten. 42'/2 cent franco per post.
(na ontvangst van het bedrag)
Wacht niet met te bestellen, de voorraad is beperkt
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiitiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiTf
AMSTERDAM, 10 Juli. Vee. Ter vee
markt waren heden aangevoerd: 385 vette
koeien, waarvan de prijzen waren: 1ste
kwal. 72—80, 2e kwal. 62—70 en 3e kwal.
5058 cent per kg. slachtgewicht; 15 stie
ren 4854 cent idem; 90 melk- en kalf-
koeien 180260 pera stuk; 08 vette kal
veren 2e kwal. 50—56 cent, en 3e kwal. 40
48 cent per kg. levend gewicht; 84 nuch
tere kalveren f 6—10, 80 schapen 14—19,
23 lammeren 1215 per stuk, 396 Var
kens: vleeschvarkens wegende van 90110
kg. 6364 cent, zware 6061 cent, vette
5859 cent per kg. slachtgewicht. Aange
voerd 2 wagons geslachte runderen uit De
nemarken. Overzicht: Runderen matige
aanvper, handel kalm, onveranderde prij
zen. Vette kalveren weinig aanvoer, han
del traag, moeilijk prijshoudend. Nuchtere
kalveren behoorlijke aanvoer, handel stil,
prijzen iets lager. Schapen matige aan
voer, handel willig, prijzen iets lager. Lam
meren hooger. Varkens behoorlijke aan
voer, willige handel. Voor vleeschvarkens,
met hoogere prijzen. Andere soorten handel
traag met onveranderde prijzen.
ROTTERDAM, 10 Juli. Vee. Aanvoer:
2743 totaal, 689 vette runderen, 440 vette
kalveren, 5 nuchtere kalveren, 774 scha
pen en lammeren, 634 varkens, 1 big. Prij
zen per kg.: vette koeien 75, 62 en 3448
cent, vette ossen 67, 60 en 3648 cent, vette
kadveren 1.00, 80 en 5060 cent, varkens
(levend gewicht) 51, 50 en 49 cent, scha
pen 48, 42 en 30 cent, lammeren 50, 45 en
40 cent, Prijzen per stuk: schapen 20
1714, lammeren 1297. Overzicht:
vette koeien en ossen aanvoer iets groter,
handel stroef, le kwal koeien en le en 2e
kwal. ossen ietc lager, verder als vorige
week, prima koeien 78 cent en prima ossen
72 cent, vette kalveren aanvoer zeer groot,
handel traag, prijzen iets lager, prima's tot
1.10, schapen en lammeren aanvoer aan
merkelijk ruimer, handel tamelijk, prijzen
beste lammeren iets stijver verder onver
anderd; varkens aanvoer gelijk vorige
week, handel levendig, prijzen omhoog
gaande. Eenige partijen schapen voor ex
port verkocht.
BOSKOOP, 10 Juli Bloemenveiling.
Rozen per bos van 10 stuks: Pechtold 40
60 cent, Hadlew 2641 cent, Briarclif 25
40 cent, Butterfly 1628 cent, Mme Jules
Bouché 1724 cent, Florex 2038 cent,
Vierlanden 3560 cent, Edith Helen 2034
cent, Aug. Noack 1015 cent, Else Poulsen
1222 cent, Gloria Mundi 2040 cent,
Ellen Poulsen 1115 cent, Paul Grampel
1221 cent, Rosa Mundi 2043 cent, Me
vrouw van Straaten van Nes 10—24 cent,
Ingar Ohlson 1423 cent, Queen Mary 15
30 cent, Oranje Triumf 5072 cent, Lady
Godira 26^44 cent, Phloz 9 cent, Lathy
rus 3-5 cent, Gladiolen 18 cent, Asclepia
1019 cent, Roode Lelies 90 cent, Clema
tis Durandi 3055 cent, Clematis Prins
Hendrik 6090 cent, Clematis le Coultre
1.40—2.00.
LEIDSCHENDAM, 8 Juli. Groentenvel-
ling. Eng. komkommers le soort 2.00
2.90, 2e soort 2.002.10, gele komkom
mers le soort 2.002.40, 2e soort 2.00,
kropsla le soort 5070 cent, peen 2.80
4.10, bloemkool le soort 9.7012.80, 2e
soort 4.808.50, uitschot 2.604.30, to
maten midd. 3.804.60, gr. ronden 3.90
4.80, 2e soort 3.404.20, 3e soort 2.00
2.30, andijvie per 10(1 0.701.30, spi
nazie per 4 kg. 610 cmt, postelein 3.10
3.60, rabarber per 100 bos f 2.803.40,
snijboonen 3841 cent, spercieboonen 29
36 cent, radijs 1.001.30, peulen 14
16 cent, tuinboonen 1.503.10, doperwten
1315 cent, meloenen 1923 cent, druiven
2223 cent, aardbeien 2527 cent, roode
en witte bessen 1012 cent.
LOOSDUINEN, 8 Juli. Groentcnvciliiig.
Bloemkool le soort 3.809.00, idem 2e
soort 2.02.40, rijen komkommers le
soort 2.003.10, 2e soort 2.002.20, gele
komkommers le soort 2.002.20, perziken
le soort 3.609.00 per 100 stuks, meloe
nen 1012 cent per stuk; rtamprincessen
2427, snijboonen 3135, toma-ten A
4.80—8.60, idem B. 4.00—10.—, idem C
4.006.60, idem CC f 4.00, idem Bonken
f 4.605.80, groote boonen 1.501.65,
per 100 kg.; spinazie 424 cent per 4 kg,,
postelein 919 cent per 6 kg., salade le
soort 0.501.00 per 100 krop, peen le
soort 2.502.60. rabarber 1.802.40 per
100 bos, andijvie 5060 cent per 100 struik;
erwten 812 per 100 kg., kroten f 1.30
1.40 per 100 bos.
ROELOFARENDSVEEN, 10 Juli. Groen-
tenveiling. Aardbeien 2425 cent p. pond,
Augurken D 90$5 cent, idem E 6570
cent, stippel C. D. 5560 cent per 25 kg
snijboonen kas 2.253.60, id?m volle
grond 2.902.95, stek 1.151.90, stam-
boonen 2.252.65, princesseboonen 2.90,
per 10 kg.; tuinboonen 15 cent, bloemkool
611 cent per stuk; sla 5080 cent per
100 krop.
WISSF.LNOTEERINGEN
(AMSTERDAM)
8.815/8
1.883/g