De toestand in
Dantzig
CEBUTO
BUITENLAND
Engelsche kabinets
hervorming?
Oproep aan het
Duitsche volk
MAANDAG 3 JULI 1939
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
POLEN LAAT ZICH NIET
NERVEUS MAKEN
Koortsachtige spanning
in Dantzig
Nieuwe wapenzendingen.
De dagbladen maken melding van nieu
we wapenzendingen naar Danzig. Ditmaal
zou het rupsbanden en geschutaffuiten be
treffen, die uit Oostpruisen over zee zijn
aangevoerd naar de werven van Schichau
met oude schepen, die z.g. derwaarts ge
zonden werden om hersteld te worden en
derhalve niet werden gecontroleerd door
de douane. De Illustrowany Kurjer Cod-
zienny meldt, dat behalve tot de vorming
van een vrijcorps, door den senaat van
Danzig besloten zou zijn tot de organisatie
van compagniën grenswachten. Hetzelfde
blad meldt dat fabrieken in Oppersilezië
3100 dekens voor het vrijwilligerskorps
zouden hebben verkocht.
Wat Danzig zegt.
Ten aanzien van de aanvullende mili
taire maatregelen, die de laatste dagen in
Danzig zijn genomen, geeft men in gezag
hebbende Danzigsche kringen te kennen,
dat „De Danzigsche politie versterkt is met
ongeveer 3000 man, allen Danzigsche bur
gers. Voor een deel betreft het jonge lie
den, die verscheidene jaren geleden dienst
hadden genomen in de S.S.-regimenten in
Duitschland en die thans in Danzig terug
gekeerd zijnde, zich georganiseerd hebben
tot een Heimwehr. Anderen zijn Danzigers,
die hun militairen dienst in Duitschland
hebben volbracht en die opgenomen zijn
in de Danzigsche politie''.
Men spreekt op de meest categorische
wijze tegen, dat er zich op het oogenblik
ook maar één enkele Duitsche soldaat op
het gebied der vrije stad bevindt.
De officieele spreekbuis van de nat. soc.
partij in Danzig de „Danziger Vorposten"
verklaart heden: „De terugkeer van Dan
zig naar het rijk is besloten. De Führer
zal den datum er voor vaststellen".
„Waarom gaat het in Danzig?"
Onder den titel „Waarom gaat het in
Danzig?" is een blijkbaar van hoogerhand
geïnspireerde brochure verschenen, waarin
wordt gezegd:
„Wij zijn thans gekomen aan de op
lossing van het twistpunt tusschen Po
len en Duitschland, dat sedert 1933 be
staat. Men moet er rekening mede
houden, dat bij Danzig, den corridor
en de overige afgescheiden gebieden
sprake is van Duitsche gebieden waar
op Polen geen moreel, historisch of
cultureel recht kan laten gelden, doch
voor het bezit waarvan het alleen im
perialistische redenen naar voren kan
brengen".
De toestand niet gewijzigd.
Een diplomatieke correspondent uit Lon
den verneemt, dat de toestand te Danzig
niet is gewijzigd in de afgeloopen 24 uur,
hoewel de spanning blijft. Nog steeds ko
men in grooten getale Duitsche „touristen"
de stad binnen, doch de houding van de
Poolsche autoriteiten blijft kalm, blijkbaar
is de Poolsche regeering niet. voornemens
zich te laten opjagen.
Naar vernemen wordt is de Poolsche re
geering zeer tevreden over de verzekerin
gen, welke zij van de Britsche regeering
heeft ontvangen.
Verder wordt gemeld, dat op Duitsch ge-
F is Frankrijk
het Ideale tourlstenland. met zijn
kathedralen, zijn oude steden
schoon. zijn kunstschatten, zijn mon
daine vermaken en zijn beroemde
keuken. Een Fransche reis per
Cebuto Touringcar is een genot
van begin tot einde!
Uit de Cebuto Massakeus:
6 dg Parijsh 4fc-
7 dg Vogezen ;6./s
8«/, dg Fransche Jura en Savoye.. 74.50
10 dg. Bretagne, Normandlë. de
Loire en Parijs 87.50
13 dg Fransche Rlvlóra 112.—
8 dg Zwitserland. Luzern M 69.50
Inlichtingen en Reisgids bij:
JAC. HEEMSKERK TOURINGCARS
Agentschap:
Sigarenmag. H. Heestermans. leiden,
Steenstr. 24 bij Beestenm. Tel. 1532.
bied langs de corridor het graan, rijp of
groen, wordt gemaaid en dat in allerijl
prikkeldraadversperringen worden opge
richt. Iedereen neemt nauwkeurig de be
velen, welke zoowel aan Duitsche als aan
Poolsche zijde zijn gegeven tot het vermij
den van ook de kleinste incidenten, in
acht.
In Danzig is de toestand uiterlijk kalm,
doch de spanning blijkt uit de massa in
de kazernes samengepakte mannen en het
drillen van de nieuw aangekomenen, het
opstellen van luchtdoelgeschut op den Bis
schopsheuvel, het koortsachtig bouwen aan
barakken en versterkingen en het in het
geheim gedurende den nacht aanbrengen
van munitie. In Poolsche kringen beweert
men evenwel, dat men alles weet en met
vertrouwen af kan wachten. De nationaal-
socialisten verklaren, dat zij geen duistere
bedoelingen hebben.
Gisteravond heeft men van Zoppot de
verlichte optocht van Poolsche oorlogs
schepen, koopvaardijschepen en visschers-
vaartuigen gadegeslagen, welke het hoog
tepunt was van het Poolsche Eucharistische
congres, dat te Gdynia is gehouden.
Nota van de Poolsche regeering.
De Britsche zaakgelastigde te Warschau,
Kenneth Norton, heeft gisteren een bezoek
gebracht aan het ministerie van buiten-
landsche zaken en heeft een onderhoud ge
had met den secretaris van Beek, Lubienski
ter bespreking van den toestand inzake
Danzig.
Verder doet het gerucht de ronde, dat
een krachtige nota zal worden gezonden
door de Poolsche regeering aan den senaat
van Danzig waarin opheldering zal worden
gevraagd. Verder wordt vernomen, dat
binnenkort de Poolsche commissaris-gene
raal Chodacki naar Danzig terug zal kee-
ren.
In de Poolsche pers wordt tenslotte me
degedeeld, dat de huiseigenaren in War
schau onmiddellijk moeten beginnen met
het bouwen van schuilkelders, welke over
twee maanden gereed moeten zijn.
Geen bevestiging van een bezoek van
Hitier aan Danzig.
De geruchten volgens welke Hitler in de
laatste decade van Juli een bezoek aan
Danzig zou brengen worden in gezagheb
bende kringen niet bevestigd. In deze krin
gen zegt men slechts, dat er geen enkele
reden is om aan de geruchten geloof te
hechten, omdat Hitier niet gewoon is zoo
lang van te voren besluiten te nemen. Het
zelfde zegt men van geruchten over een
reis van Goering naar Danzig.
Als Hitier de reis zou ondernemen, zou
hij dat aan boord van een oorlogsschip
doen om den corridor te vermijden. Vol
gens de loopende geruchten zou het ge
bruik, de Poolsche autoriteiten op de hoog
te te stellen van bezoeken van Duitsche
staatslieden aan Danzig, niet meer in acht
genomen worden.
DUITSCHLAND
DUITSCH RECHT IN HET
PROTECTORAAT.
Max Lorentz, lid van de Duitsche recht
bank te Praag, heeft in der „Neue Tag" een
artikel geschreven over de imacht van de
Duitsche rechtbanken in het protectoraat
Bohemen en Moravië.
Deze rechtbanken zijn aanvankelijk in
gesteld voor de Duitsche burgers in het pro
tectoraat, doch in bepaalde gevallen zullen
ook Tsjechen voor deze rechtbanken ge
daagd kunnen worden, n.l. voor daden tegen
het rijk, welke de veiligheid van het rijk
in gevaar kunnen brengen. Hierop staat de
doodstraf.
Anti-Duitsche propaganda is strafbaar
met 15 jaar gevangenis, daden, vijandig aan
met Duitschland verbonden landen, kun
nen worden gestraft met twee jaar gevan
genisstraf. Het werven van Duitsche sol
daten voor buitenlandsche legers kan wor
den gestraft met tien jaar gevangenis en
gebrek aan eefbied voor de Duitsche vlag
of vertegenwoordigers van het rijk kan
worden gestraft met twee jaar gevangenis.
Tenslotte staat op aansporing tot opstand
tien jaar gevangenisstraf of de dood.
DE LAATSTE TSJECHISCHE VERDEDI
GINGSLINIE WORDT GESLOOPT.
De Duitsche autoriteiten zijn bezig met
de vernieling van de laatste versterkings
linie der Tsjechen. In verband daarmede is
ieder verkeer op de wegen in de versterkte
zone versboden.
GENERAAL JEZEK MINISTER VAN
BINNENLANDSCHE ZAKEN VAN HET
PROTECTORAAT.
President Hacha van het protectoraat Bo
hemen en Moravië heeft vandaaag den
generaal der gendarmerie, Joseph Jezek
benoemd tot minister van binnenlandsche
zaken van de protectoraats-regeering.
GESTAPO ZOU EEN DUITSCHER
ONTVOERD HEBBEN.
De Daily Herald meldt dat naar Enge
land gezonden agenten van de Gstapo zich
meester hebben gemaakt van een Duitscher
die er van verdacht werd de Britsche auto
riteiten in te lichten over die activiteit der
nazi's en dezen naar Duitschland hebben
ontvoerd.
KATHOLIEKE GEESTELIJKEN
DIENSTPLICHTIG VOOR
LUCHTAFWEER.
Het ministerie van eeredienst heeft in
overeenstemming met den opperbevelheb-
berv an de luchtmacht, maarschalk Goering,
besloten, dat katholieke geestelijken zullen
vallen onder den dienstplicht, die voor alle
Duitschers is afgekondigd op het gebied
van de bescherming tegen luchtaanvallen.
De Koning en de Koningin van Engeland woonden met Koningin-weduwe Mary Zondag in Hyde Park te Londen de demon-
L,straties bij, welke door de buraerllike hulpdiensten werden gehouden. De vorstelijke personen tijdens het défilé
De tentoonstelling .Het Leger" op Houtrust te Den Haag is Zaterdag officieel geopend.
De autoriteiten bij den rondgang in de .model'-loopgraven. Tweede van voren Z. Exc.
minister dr. J. J. C. van Dijk
VON PAPEN NAAR MOSKOU?
Volgens nog niet bevestigde geruchten
zou von Papen opdracht hebben gekregen
naar Moskou te gaan met een speciale mis-
TWEEDE VERJAARDAG VAN DE
GEVANGENSCHAP VAN NIEMOELLER.
In de Sankt Paulskirche te Lichterfeld,
de westelijke voorstad van Berlijn, is een
indrukwekkende dienst gehouden ter her
denking van den tweeden verjaardag van
de gevangenschap van dominee Niemoeller,
die zich nog steeds in een concentratiekamp
bevindt. De dienst werd bijgewoond door
tweeduizend personen en zeventig predi
kanten uit de verschillende provincies. Een
van hen hield een preek over den apostel
Petrus in de gevangenis.
In alle parochies van de belijdende kerk
werden gebeden gestort om God te vragen
te hulp te komen; niet alleen in de kerken
werd gebeden, doch ook in de huizen, zoo
zeiden de predikant. Deze dag moest een
dae zijn, waarop de belijdende kerk niet
alleen treurde, doch ook vervuld was met
trotsch en dankbaarheid, dat God weder
om mannen heeft geroepen, die het evan
gelie 'beleden en het zonder vrees leerden.
Verder werd gebeden voor de zeven pre
dikanten, die zich nog in arrest bevinden
en voor allen, die getroffen zijin door de
verschillende decreten en andere maat
regelen.
FRIEDRICH FUNDER.
Vernomen wordt, dat staatsraad Friedrich
Funder, vroeger chefredacteur van het
groote Oostenrijksche Katholieke dagblad
„Reichspost" en een der meest op den voor
grond tredende figuren uit katholieke krin
gen in Oostenrijk, zich nog steeds in het
concentratiekamp van Dachau bevindt. Zijn
gezondheidstoestand is betrekkelijk bevre
digend. Sommige in het buitenland gepu
bliceerde berichten hadden gemeld, dat hy
was overleden.
REDE VAN BENESJ.
Ter gelegenheid van den Tsjechoslowaak-
schen dag heeft Benesj op Randall Island
een rede gehouden, waarin hij o.m. zeide:
Europa is op weg naar een nieuwe ernstige
crisis, waarin de Tsjechoslowaken, die nog
in eigen land en in buitenland wonen, een
soortgelijke rol zullen spelen als in den we
reldoorlog.
In zijn rede, die door korte golf zenders
naar Bohemen, Moravië en Roethenië
werd uitgezonden, deed Benesj een beroep
op de bevolking dezer landen, „opdat zij
bereid zouden zijn, zonder zich tot een voor
barig en onverantwoordelijk optreden te
laten verleiden".
ENGELAND
KOMT EDEN TERUG.
De diplomatieke redacteur van het
Engelsche avondblad The Star ver
wacht binnenkort een ministerieele
hervorming, waarbij Winston Chur
chill als Eerste Lord der Admiraliteit
tot de regeering zou toetreden. Volgens
denzelfden redacteur zou Halifax gaar
ne Eden zien terugkeeren en zou hij de
rechten van Eden naar voren brengen
wanneer Chamberlain mocht besluiten
tot een hervorming van zijn kabinet.
BRITSCHE LABOURRAAD WIJST OP DE
LEUGENCAMPAGNE VAN
GöBBELS.
Door geheime zenders verspreid.
De Britsche Labourraad, die het „Tra
des Union Congress" en de Labourparty
vertegenwoordigt, heeft een oproep aan het
Duitsche volk uitgewerkt, waarin de arbei
ders van alle landen worden aangespoord,
al hun invloed op uit te oefenen, dat de
internationale geschillen worden gere
geld door besprekingen en niet door oorlog.
Onder het opschrift: „Waarom elkander
dooden?" vraagt de oproep: „waar ligt de
verantwoordelijkheid voor den huidigen
toestand?"
Sommigen uwer zeggen wellicht, dat de
vrede in Europa bedreigd wordt, omdat
Duitschland door vijanden omsingeld wordt
die uw land willen vernielen en het econo
mische leven van het Duitsche volk onmo
gelijk willen maken.
Dat is een slechte en valsche voor
stelling en uw minister van propagan
da weet dat. Het is juist, dat vele Euro-
peesche volkeren zich nauw aaneenge
sloten hebben, dit echter tot zelfverde
diging. De Britsche arbeiders hebben
bij de rpgeering aangedrongen op het
aanvaarden van deze politiek, niet om
Duitschland te benadeelen, maar om
den vrede in de wereld te behouden
door iedere agressie onmogelijk te ma
ken.
De gebeurtenissen, die geculmineerd zijn
in de brutale inneming van Tsjecho-SLo-
wakye, hebben ons er van overtuigd, dat
uw regeering niets minder ten doel heeft,
dan overheersching en knechting van ge
heel Europa. Het bekende proces van oor
logsvoorbereiding leugenpropaganda en
opgedreven verontrusting, wordt tegen Po
len in het werk gesteld. Gij moet het feit
onder oogen zien, dat wanneer dit zoo
voorgaat, het resultaat hiervan oorlog zal
zyn. Voor ons allen is boter beter dan
kanonnen. Maar wij zouden ons er nooit
aan kunnen onderwerpen, dat wij zouden
worden afgeperst en bedreigd door zelf
zuchtige dictatoren. Wij kunnen niet voort
gaan met concessies te doen aan dictatoren
onder bedreiging met geweld. Alleen door
vreedzame samenwerking kunnen wij een
gelukkige, veilige en voorspoedige wereld
opbouwen. Verre van uw land te willen
omsingelen om het te verpletteren, noodi-
gen wij u uit om aan te sluiten bij den
ring."
Reuter verneemt, dat deze boodschap
van Labour aan het Duitsche volk
draadloos uitgezonden zal worden door
sommige geheime zenders op het vas
teland. Tevens zal zij worden ver
spreid door geheime organisaties, die
in Duitschland zouden bestaap. De na
tionale Labourraad heeft alle mogelij
ke regelingen getroffen, opdat de bood
schap ten minste eenige Duitsche arbei
ders zal bereiken. Men hoopt daarbij,
dat de boodschap mondeling verder
verteld zal worden.
DE BESPREKINGEN TE MOSKOU.
De diplomatieke correspondent van Reu
ter bericht, dat men in officieele kringen
had gehoopt, dat het onderhoud van de
ambassadeurs van Frankrijk en Engeland
te Moskou met Molotof het anti-agressie
verdrag zou hebben bewerkt, doch men
acht het niet tragisch, dat deze verwach
ting geen werkelijkheid is geworden. De
Russen zijn kooplieden, die zeer moeilijk
te voldoen zijn en Molotof heeft erin toege
stemd de nieuwste voorstellen aan zijn re
geering voor te leggen. Dit is een vooruit
gang bü de vorige keer toen Molotof na
een half- uur zeide, dat de voorstellen on
aanvaardbaar waren.
In welingelichte kringen wordt gezegd,
dat de jongste Fransch-Britsehe voorstel
len de eischen van de Sovjet Unie. in hooge
mate bevredigen, vooral wat betreft de
volledige wederkeerigheid en men veron
derstelt dat het thans nog een kwestie is
van het vinden der juiste bewoordingen.
Op het ministerie van buitenlandsche za
ken is een lang rapport ontvangen over de
besprekingen welke te Moskou zijn ge
houden tusschen de vertegenwoordigers
der drie mogendheden. Men verwacht, dat
binnenkort wederom een bespreking zal
worden gehouden.
Alle misverstand inzake de garanties aan
de kleinere staten zijn thans uit den weg
geruimd.
