RECHTZAKEN
Wilt U iets weten?
/Jefr
'A
VRIJDAG 9 JUNI 1939CE LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD - PAG. 12
Enquêtte over Oss?
BESCHOUWING VAN DE „MAASBODE"
De „Maasb." wijdt in verband met loo-
pende geruchten, dat in de Tweede Kamer
opnieuw een voorstel zal worden gedaan
om een enquête te houden over de affaire
van Oss, een beschouwing aan het enquête
recht.
Bij de Grondwetsherziening van 1848
schrijft ze is „het recht van onderzoek
(enquête)" aan de Tweede Kamer toege
kend (art. 90 van de Grondwet van 1848).
In 1922 is dit recht uitgebreid tot de bei
de Kamers, zoowel ieder afzonderlijk als
in vereenigde vergadering (art. 96 van
1922, art. 98 van de huidige Grondwet).
De uitoefening van dit reoht is geregeld
bij de, meermalen herziene, wet van 5
Augustus 1850.
Volgens' art. 1 dier wet moet het besluit
tot het instellen van een onderzoek (enquê
te), nadat het onderwerp vooraf in de af-
deelingen is onderzocht, in een vergadering
van de Kamer worden genomen, terwijl het
moet bevatten „een nauwkeurige omschrij
ving van het onderwerp des onderzoeks".
Men zal dus moeten afwachten, hoe de
„nauwkeurige omschrijving van het onder
werp des onderzoeks" zal luiden. Immers
eerst dan zal men over de strekking
ook over de politieke beteekenis der te
houden enquête een oordeel kunnen vellen.
Zooals de zaken echter thans staan, kun
nen wij ons moeilijk een formuleering der
„nauwkeurige omschrijving" denken, waar
uit niet zou blijken, dat het besluit tot het
houde dezer enquête in wezen is een
uitspraak van wantrouwen in de ministers
van Justitie en van Defensie.
Zij hebben eerst mondeling, daarna in een
ongewoon uitvoerige nota schriftelijk alle
gevraagde mededeelingen aan de Kamers
verstrekt.
Acht men deze onvolledig, dan kan om
nadere aanvulling gevraagd worden.
Maar daarover gaat het blijkbaar niet.
Men vertrouwt de gegeven antwoorden
niet, en wil daarom een enquête, om te
onderzoeken, of die antwoorden al of niet
juist zijn.
Daarom kunnen we in dit geval het
besluit tot het instellen eener enquête nau
welijks andex-s zien dan als in wezen een
uitspraak van wantrouwen, van verden
king, onwaarheid te hebben meegedeeld,
gericht tegen de beide bij deze zaak be
trokken ministers.
Men moet toch tweeërlei enquêtes goed
onderscheiden: vooreerst, een enquête naar
bestaande toestanden enquêtes, als zoo
wel in Engeland als ten onzent meermalen
gehouden zijn en vervolgens een en
quête naar handelingen van een of meer
ministers.
Dat deze hier beoogde enquête behoort
niet tot de eerste, maar tot de tweede cate
gorie, zal wel door niemand betwijfeld wor
den.
Maar daarom zal dit besluit, bedoeld
of niet bedoeld, noodzakelijk een politiek
karakter hebben, en eventueel niet zonder
politieke gevolgen kunnen blijven.
Men zal misschien zeggen: de betrokken
ministers zullen, als ze een zuiver geweten
hebben, rustig de uitslag van het te hou
den onderzoek kunnen afwachten. Maar
wie zoo oordeelt, miskent de feitelijke strek
king van het thans onder de bestaande om
standigheden en na de reeds door de mi
nisters verstrekte inlichtingen te nemen
enquêtebesluit. De Kamer, die het zou ne
men zou, zacht uitgedrukt te kennen
geven, dat er volgens haar gerechte twijfel
bestaat aan de geloofwaardigheid der be
trokken ministers.
Welnu, als zulk een besluit niet gelijk
staat met een motie van wantrouwen, dan
begrijpen wij niet wat dan de strekking
van zulk een motie zou moeten zijn.
Daarom is onze meening, dat volgens goe
de staatsrechtelijke opvattingen, ministers
tegen wie een dergelijk besluit genomen
wordt, hun ambt behooren neer te leggen.
Tenzij onomstootelijk zou vast
staan, dat bij de Kamermeerderheid, die
zich voor een enquête zou verklaren, niet
de bedoeling voorzit, wantrouwen uit te
spreken in het beleid der ministers, in dit
geval met name in hun waarheidsliefde.
Maar het lijkt ons haast ondoendijk i n d i t
geval, onder deze omstandig
heden, een dergelijke bedoeling a f-
d o e n d e uit te sluiten.
Ten slotte moge opgemerkt worden, dat
in casu het besluit tot het houden eener
enquête niets zal opleveren. Immers, art.
19 der Enquête-wet zegt uitdrukkelijk:
„Zij, die uit hoofde van hun stands be
roep of wettige betrekking tot geheimhou
ding verplicht zijn, kunnen zich verschoo-
nen getuigenis af te leggen, doch alleen
en bij uitsluiting nopens hetgeen waarvan
de wetenschap aan hen als zoodanig is toe
vertrouwd".
Wat dus geheim is, blijft geheim, ook al
besluit het parlement tot het houden eener
enquête.
Maar daaruit juist blijkt des te meer het
politiek en zuiver persoonlijk karakter van
een besluit, om thans nog tot het houden
eener enquête over te gaan.
geleerd! (Judge).
De zomerwarmte
veroorzaakt vaak hevige hoofdpijneen Hartje
van Mijnhardt doet deze spoedig bedaren
2 8t. 10 ct., 12 st. 50 et. lijj Apoth. en Drogisten
HAAGSCH GERECHTSHOF.
Een week gevangenisstraf voor
een stoelzwaai.
De president van het Haagsche Hof sloeg
den spijker precies op zijn kop toen hij
concludeerde, dat het een heele familie-
herrie geweest is op de Voldersgracht te
Leiden.
Mevrouw G. was uit Noordwijk-Binnen
naar Leiden gekomen om haar dochter met
een bezoek te vereeren. Maar de man van
haar dochter, dus haar schoonzoon, was er
ook en tusschen schoonmoeder en schoon
zoon was alles nu bepaald geen koek en ei.
Op de benedenverdieping het echt
paar woont boven wonen nog meerdere
familieleden en ook daarmede was de har
monie niet zoo bijster goed.
Het bezoek van schoonmoeder, al of niet
gewenscht, was een factor om alle kwesties
maar eens voorgoed op te lossen. Alleen
hadden de diverse familieleden zich hoogst
ernstig vergist als zij gedacht hadden, dat
schoonmama nu zulk een gemakkelijke te
genpartij zou zijn. Het tegendeel was waar
geweest, want schoonmama was het eerst,
tot verrassing van vriend en vijand en
zonder voorafgaande besprekingen tot da
den overgegaan. Deze niet-verklaarde oor
log bestond hierin, dat zij een stoel had
opgepakt en dit zit-instrument met een
pracht van een salto op het hoofd van den
arbeider-schoonzoon, S. had laten neder
dalen. De stoel begaf het, maar ook S. had
tijdelijk een horizontale positie ingenomen
op de vlcfcr.
Schoonmama was blijkbaar hoogst tevre
den geweest over de uitwerking van deze
agressieve daad en had toen wel bespre
kingen willen voeren. De vergadering was
echter tijdelijk verdaagd tot voor den Po
litierechter, die schoonmama tot een week
gevangenisstraf haf veroordeeld.
Prompt was zij in hooger beroep geko
men bij het Hof, omdat zij zich zoo on
schuldig gevoelde als een pasgeboren kind.
Drie familie-leden kwamen getuigen,
dat moeder resp. schoonmoeder inderdaad
met den stoel gezwaaid had.
Maar schoonmama ook niet mis had drie
familieleden meegebracht die moesten ver
tellen, dat zij niet met den stoel bezig was
geweest, en die dit dan ook prompt deden.
Ten slotte maakte de president de op
merking in den aanvang vermeld, waarna
de procureur-generaal een week gevange
nis de juiste straf voncj-
Nadat de schoonmoeder nogmaals ver
teld had, dat er niets aan de hand was ge
weest, werd de uitspraak bepaald op over
14 dagen.
Vr a a g: Wij willen op de fiets vanaf
Lisse over Utrecht naar Nijmegen. Welke
is dan de kortste weg. En van Nijmegen
naar Valkenburg (L.). Dan vanaf Valken
burg door Noord-Brabant weer naar Lisse.
Kunt U voor ons nu een mooie weg uit
stippelen en daarbij opgeven hoeveel K.M.
het is? Hebben wij nog fietskaarten noodig?
Antwoord: Lisse, Sassenheim, Leegh-
water, Leimuiden, Alphen aan den Rijn,
Bodegraven, Woerden, Harmeien, Utrecht,
de Bildt, Zeist, Driebergen, Leersum, Ame-
rongen, Eist, Wageningen, Opheusden, Zet
ten, Andelst, Slijk Ewijk, Nijmegen. Af
stand 140 K.M. Nijmegen, Mook, Gennep,
Heyen, Afferden, Arcen, Venlo, Tegelen,
Reuver, Swalmen, Roermond, Susteren, Sit-
tard, Amstenrade, Nut'h, Schimmert, Val
kenburg. Afstand 134 K.M. Valkenburg, Sit-
tard, Susteren, Echt, Ittervoort, Weert,
Maarheeze Heeze, Geldrop, Eindhoven,
Acht, Best, Moergestel, Tilburg, Breda, Ter-
heiden, Moerdijk, Willemsdorp, Dordrecht,
Zwijndrecht, Rijsoord, Rotterdam, Over-
schie, Delft, Rijswijk, Leidschendam, Voor
schoten, langs de Vink, Haagsche Schouw
en Oegstgeest naar Sassenheim, Lisse. Af
stand 250 K.M.
Fietskaarten heeft u niet meer noodig,
doch u moet een legitimatiebewijs bij u heb-
'bsn, dat U niet-inwoner van Noord-Bra
bant is.
Vraag: Kunt U mij een mooie route
opgeven voor een vacantiereisje per fiets
van drie dagen met als doel de Veluwe?
Zijn daar in den omtrek K.J.V.-huizen aan
wezig om te overnachten? Is daar ook ge
legenheid om te eten? Weet U ook de on
kosten van dit logies?
Antwoord:U zult voor het bepalen
van uw uitstapjes eerst moeten weten,
waar U kunt overnachten. Speciale K.J.V.-
huizen kennen wij niet. Wij hebben wel
adressen met vacantiehuizen voor dames
en jonge meisjes, uitgegeven door de Fe
deratie van R. K. Ver. ter Bescherming van
Meisjes in Nederland. Op de Veluwe vindt
men daarvoor in deze lijst Lunteren, Har
derwijk en Nunspeet. Alle bijzonderheden
daarover kunnen wij hier niet opsommen.
U kunt ze evenwel op ons redactiebureau
ter inzage krijgen. Aan de hand daarvan
willen we U tegelijk wel een driedaagschen
toer voorleggen.
Vraag' Welke zijn de overzetkosten van
'n auto over het pont te Schoonhoven en
Gorinchem?
Antwoo'd: Schoonhoven: voor een
personenauto met niet meer dan 5 zitplaat
sen 0.50, meer dan 5 zitplaatsen f 0.60,
plus 0.05 per persoon; Gorinchem: 0.50
per auto (bestuurder inbegrepen en 0.10
