Uiterst geringe hoop op redding van
de „Thetis"-bemanning
Het opkomend getij werd
hun noodlottig
Thans nog negentig man aan boord
ZATERDAG 3 JUNI 1939
30ste Jaargang No. 9352
3e- £ckJóeh£0oti/ta/nt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 15, Administratie 935.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Adv. en Abonn.-tarleven zie pag. 2
Giro 103003. Postbus 11.
VANNACHT NOG ZWAKKE TEEKENS VAN LEVEN
Men is nog altijd met man en macht bezig om te trachten de opge
sloten bemanning van den gezonken Britschen onderzeeër „Thelis"
te redden.
Gisteren was uit Birkenland een ploeg werklieden met snijbranders
vertrokken. Zij hoopten bij laag water een gat in den romp van de
„Thetis" te kunnen snijden, waardoor lucht kon worden gepompt, welk
gat men daarna wilde vergrooten, opdat de mannen er door konden
kruipen. Dit werk moest men evenwel staken bij het opkomend getij,
daar het omhoog stekende achterschip onder water kwam te liggen.
Tengevolge van de sterke strooming kantelde het vaartuig, zoodat het
achterschip ook bij het vallen van het getij niet meer boven water
verscheen. Men moest toen het denkbeeld om de ingeslotenen door
middel van een gat in de wand te redden, opgeven.
Getracht werd daarna om door middel van kabels en pontons de
duikboot aan de oppervlakte te brengen.
Hoe langer het reddingswerk evenwel duurde, des te geringer werd
de kans om de bemanning nog levend aan te hellen. De luchtvoor-
raad in de duikboot, die naar schatting toereikend zou zijn tot 1.40
hedenochtend, verminderde met de minuut en zij, die aan het reddings
werk deelnamen, waren er zich van bewust, dat zij een wedstrijd met
den tijd hielden.
Om tien uur deelde de Admiraliteit in een nieuw communiqué mede,
dat zij tot haar leedwezen moest verklaren, dat de hoop, dat nog meer
menschenlevens gered kunnen worden, vermindert.
EVEN NA MIDDERNACHT HEEFT EEN AMBTENAAR VAN DE CAM-
MEL LAIRD MET GEBROKEN STEM AAN DE WACHTENDE MENIGTE
MEDEGEDEELD:
„TOT MIJN SPIJT MOET IK ZEGGEN. DAT ER GEEN HOOP MEER IS
VOOR DE MANNEN. DIE NOG IN DE „THETIS" ZITTEN.
De wachtende vrouwen barstten in schreien uit Velen harer hadden
bijna onafgebroken staan wachten sinds het begin van den avond,
wachtende op berichten. De vrouwen en verwanten van de manschap
pen aan boord van de „Thetis" bevonden zich onder de honderden
menschen, die zich verdrongen bij de scheepswerf van Cammel Laird
te Birkenhead, op het oogenblik, waarop het bovenvermelde tragische
bericht werd medegedeeld.
Kort vóór twee uur vannacht arriveerde een sleepboot te Llandudno.
Een ambtenaar kwam haastig aan land en reed weg. Blijkbaar kreeg
de chef van het havenhoofd eenige inlichtingen, want hij verklaarde,
dat iedere verdere mededeeling verkregen kon worden rechtstreeks
van de admiraliteit of de Cammel Laird. Het ambulancepersoneel werd
weggezonden. Naar verluidt beteekende dit het einde er was geen
hoop meer, dat nog manschappen van de „Thetis" konden worden
gered.
Om kwart vóór twee in den afgeloopen nacht verklaarde een amb
tenaar van de Cammel Laird, dat men geen verdere inlichtingen ter
beschikking had. Er was zeer weinig hoop.
Buiten de poorten stond een groote menigte in den nacht te wachten.
ZOEKLICHTEN IN DEN NACHT.
Van het invallen der duisternis tot het
aanbreken van den dag lieten alle oorlogs
schepen in de nabijheid hun zoeklichten
schijnen, voor het geval het Davis-toestel
opnieuw mocht worden gebruikt. Uit de
berichten meent men te kunnen opmaken,
dat er geen twijfel over bestaat, dat het
voorschop van de „Thetis" onder water
staat, ofschoon op grond van de mededee-
lingen der gereden vast staat, dat niemand
daarin is opgesloten.
TOCH NOG TEEKENEN VAN LEVEN.
Twee uur, nadat de hoop op redding van
de in de „Thetis" achtergebleven mannen
vrijwel was opgegeven, deed het Britsche
ministerie van marine mededeeling van het
bericht, dat er teekenen van leven waren
vernomen. Het was toen twee uur in den
ochtend. Duikers hadden zwakke klopsei-
nen uit de duikboot gehoord. Het ministe
rie voegde hieraan toe, dat de reddingspo
gingen werden voortgezet en dat men op
nieuw zou trachten den achtersteven bo
ven water te brengen, als het getij dat zou
veroorlooven.
Bij het aanbreken van den dag heeft
men daartoe inderdaad pogingen in het
werk gesteld. Te vijf uur daalden duikers
af om de positie van de duikboot vast te
stellen. Terwijl zij beneden waren, ston
den zij in voortdurende verbinding met
de reddingsvaartuigen. Toen zij boven kwa
men brachten zij den marine-autoriteiten
volledig verslag uit, waarop met het red
dingswerk een begin werd gemaakt.
In een officieel communiqué van de ad
miraliteit wordt gezegd, dat niemand uit
het wrak van de „Thetis" heeft kunnen ont
komen, sedert om 9.15 zich nog twee man
hadden kunnen bevrijden. Deze twee over
levenden rapporteerden, dat de rest van
de bemanning toen op het punt stond, van
de Dives-toestellen gebruik te maken, en
het is niet duidelijk, wat nieuwe bevrij
dingen door middel van deze methode ver
hinderd heeft.
Naar thans vernomen wordt, bevinden
zich nog 90 personen in het binnenste van
de duikboot
Volgens de mededeelingen van duikers,
die met het binnenste van de duikboot con
tact hebben gehad door middel van klop
signalen, waren gisteren alle manschap
pen nog in leven.
Er doen berichten de ronde, volgens wel
ke twee opvarenden verdronken zouden
zijn bij een poging om te ontsnappen. Deze
berichten zijn blijkens de officieele mede
deeling van de admiraliteit onjuist.
LONDEN, 3 Juni. (A.N.P.) Te tien
uur vanochtend hoopte men op het Brit
sche ministerie van marine nog, dat er
eenige kans zou zijn op het redden van
enkele der mannen, die in de „Thetis"
opgesloten zijn.
DE BRITSCHE PERS OVER DE RAMP.
De Engelsche bladen hebben hun latere
edities snel veranded om te kunnen mel
den, dat zwakke klopsignalen uit de duik
boot gehoord waren. De opschriften wer
den daarbij in wat minder pessimistischen
zin herzien.
De „Daily Telegraph" er aan herinneren
de, dat onlangs uit de gezonken Amerikaan-
sche duikboot zoo velen zijn gered, schrijft,
dat men er zich wel van bewust moet zijn,
dat de doelmatigheid van de reddingska
mer afhankelijk is van voorwaarden die
hier niet aanwezig waren. De „Times" ge
looft, dat de opgeslotenen de pogingen met
de Davistoestellen niet hebben voortgezet
uit vrees vpor binnendringen van het wa
ter en het verbruiken van de lucht. De
„News Chronicle" verlangt een streng on
derzoek naar de oorzaak van het ongeluk
er van het mislukken der reddingspogin
gen.
Als de hoop toch nog zal moeten worden
opgegeven, aldus de „Times" zal de ramp
het zwaarste verlies beteekenen, dat de
Britsche vloot ooit in vredestijd heeft ge
leden.
V Spookbeelden.
Onder bovenstaanden titel schrijft „De
Opmarsch":
De „N. R. Crt." van 8 Mei j.l. ci
teert een uiting van zekeren mr. G.
Jongbloed, die in een liberale propa-
gandavergadering aan de arme aan
wezigen wijs maakte, dat Nederland
binnen enkele tientallen jaren „onder
de dictatuur der roomschen zou zijn
gekomen en er voor andersdenkenden
geen plaats meer zou zijn, volgens
oud-minister van Schaik".
Het „Lib. Weekblad" van 19 Mei
vindt een en ander zoo mooi, dat het
dit zonder meer overneemt. Nu be
hoeven wij niet te zeggen, dat mr. Van
Schaik nooit zulke dwaasheden zei als
hem hier zqn toegeschreven.
Hoe onzinnig echter de spookbeel
den in sommige hoofden zijn, blijkt
wel uit het feit, dat volgens de „N. R.
Crt." het bijzonder onderwijs een al
lerkrachtigst wapen heeft inden
kweekeling met akte.
Als dit laatste zoo was, zou de Ka
tholieke Tweede Kamerfractie wel erg
voor het behoud van dien kweekeling
op de bres staan. Precies het omge
keerde is echter het geval en mede
daarom wordt zij voor al wat ldelijk
is. uitgemaakt in de liberale pers.
Anti-papisme en vrees voor de
„roomschen" doet de menschen blijk
baar van streek raken.
Inderdaad: het anti-papisme gaat den
laatsten tijd hoe langer hoe gekker bokke-
sprongen maken.
Bokkesprongen kunneh, hoe dwaas ook,
gevaarlijk zijn. Ze moeten worden af
geweerd!
Dat wringend en wroetend anti-papisme
van den laatsten tijd moet onder de katho
lieken verdiepen de overtuiging, dat zij
moeten vormen een eenheid, óók, onge
twijfeld, in de politiekl
Die eenheid in de politiek die begin
sel-eenheid eischt practisch de verbon
denheid in één politieke organisatie, in één
politieke partij Die politieke partij is nu
feitelijk de R.K. Staatspartij.
Tegenover de anti-papistische spook
beelden stellen wij de realiteit, de werke
lijkheid dus geen spookbeeld! van
een onverbreekbare eenheid, óók wij
herhalen met nadruk in de politiek.
Wij zijn één in de politiek in 's lands
belang, ter vervulling van onze plichten
ten opzichte van de gemeenschap, en ter
bescherming van onze rechten.
PRINCIPES IN DEN
GEMEENTERAAD
Over de principieele beleekenis van de
gemeenteraadsverkiezingen schrijft V. in
de R. K. Staatspartij o.m.:
„Nauwelijks is de Statenstembus geslo
ten, of de gemeenteiijke stemming komt in
zicht
Dat de gemeenteraad de gemoederen veel
Dit nummer beslaat uil vijl
bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De hoop, om de bemanning van de „The
tis" nog te redden, verdwijnt. (1ste blad).
Koning Leopold noodigt het Britsche
koningspaar uit tot een bezoek aan Bel
gië. (2de blad).
Het antwoord van Moskou aan Britschen
en Franschen ambassadeur overhandigd.
(2de blad).
Omgeving
Fabrieksgebouw afgebrand te Zocter-
woudc (2e blad).
meer beheerscht dan het college, dat Pro
vinciale Staten heet. laat zich verstaan.
In allerlei zaken grijpt de gemeente zóó
diep in, dat men iederen dag in handel en
wandel het bestaan van de gemeente voelt.
Op onze belastingbiljetten heeft de ge
meente zich met de noodige „opcenten"
warmpjes genesteld. Al betalen wij die met
genoegen, de voorwaarde is, dat wij om
trent het gemeentebeleid gerust kunnen
zyn.
Zeker zijn de zaken, welke plaatselijk
beslist worden, in principieel gehalte de
mindere van wat de Kamers der Staten-
Generaal behandelen. Echter maakt het be
leid der gemeenten pas uit, wat de prin
cipes der wetten in het leven zélf zullen
beduiden. Want zij hebben de toepassing
van allerlei belangrijke wetten te verzor
gen. Wat kan een gemeente al niet maken
van het onderwijs. In de wet ligt de finan-
cieele gelijkstelling van openbaar en bij
zonder onderwijs verankerd. Slechts op de
practische uitvoering komt het aan. Als
hoogere Overheid daarbij niet waakzaam
toezag, zou er menigmaal van de gelijkstel
ling practisch niet vel terecht komen.
Dat beginsel van gelijkstelling en van
erkenning van het vrije particuliere ini
tiatief speelt over alle terreinen van het le
ven een groote rol. Telkens kan de gemeen
te tooncn, of zij officieele, neutrale, ziel-
lnoze gelijkschakeling dan wel het levende
particulieren initiatief in volle princi
pieele karakter begeert. Als voorbeeld noe
men wij het terrein van de volksgezond
heid, waar de gemeenten meer bereiken
en goedkooper uit zijn. als zij de instellin
gen en verenigingen der particulieren er
kennen, inschakelen en steunen.
Hoeveel de gemeenten vermogen op het
gebied van de openbare zedelijkheid heeft
een katholiek congres verleden jaar aan
getoond. Daar bleek, als wij te klagen heb
ben, dat dan dikwijls de gemeente bevoegd
heid genoeg bezit. Voor de samenleving en
de christelijke volkskracht is voorts van
belang, hoe de Overheid staat tegenover
het gezin. Denk aan sommige belastingen,
aan de tarieven der gemeentebedrijven, aan
de loonpolitiek".
Het reddingswerk van den Engelschen onderzeeër .Thetis'. Een luchtfoto van de plaats des onheils. Rechts op de foto onder
scheidt men den achtersteven van de .Thetis", die Juist boven water uitsteekt. Links een drietal reddingsbooten